-A.civ©rt©ntiëxi.
eene flinke nette Dienstbode,
Mocht zijne liulp bij ziekte of afwezigheid van deü
boekhouder noodig zijn, dan zal hem daarvoor eene
billijke vergoeding worden toegestaan.
De Directie over de bank van
leening to Goes,
J. J. RAMONDT.
D. HILDERNISSE.
J. A. VAN HEEL.
Goes Augustus 1892.
Het voorstel van Burg. en Weth. luidt
Aan den Raad der gemeente Goes.
Ingevolge de opdracht, ons gedaan in uwe ver
gadering van 19 Februari jl., hebben wij de quaestie
van het al of niet voortbestaan van de leenbank der
gemeente onderworpen aan het oordeel van de be
sturen der verschillende instellingen van weldadig
heid in de gemeente. Hunne meening, te vinden in
de hierbij overgelegde missives, luidt eenstemmig.
Alle besturen adviseeren tot opheffing der bank.
Ofschoon ons dit niet was opgedragen, meenden
wij ook het oordeel in dezen te moeten uitlokken
van eene categorie van ingezetenen, buiten de on
middellijke zorg der armbesturen staande, doch waar
onder er konden gevonden worden, voor wie de leen
bank van nut kon zijn, nl. de categorie van werk
lieden of andere kleine burgers, die meer of minder
vaste inkomsten hebben. Daartoe wendden wy ons
tot de besturen van de hier bestaande vereenigingen
van werklieden en dergelijken.
Onder de van dezen ingekomen antwoorden, mede
hierbij gevoegd, zijn er twee, die tot behoud der
bank adviseeren. De overigen adviseeren in denzelfden
geest als de armbesturen.
Al deze stukken zijn door ons in handen gesteld
van de directie der leenbank, met verzoek ons ook
haar gevoelen te willen mededeelen en eventuëel
daarbij voorstellen te doen, in verband met eene op
heffing der bank.
Genoemde directie zond ons het mede hierbij ge
voegd rapport en voorstel, waaruit blijkt, dat door
haar een grondig onderzoek is ingesteld en als 't
ware hoofdelijk de cliënten der bank zijn nagegaan,
om in verband met hare bevinding tot eene con
clusie te komen.
Dit rapport vergemakkelijkt ongetwijfeld het oor
deel, door den Raad in deze niet onbelangrijke zaak
uit te brengen.
Ons leidt het tot eene eenparige opinie.
Ware het gebleken, dat werkelijk vele ingezetenen
bij het voortbestaan der bank gebaat waren, wij
zouden in het betrekkelijk niet zoo groot bedrag,
dat de gemeente jaarlijks op de bank toelegt, geene
directe aanleiding vinden om een voorstel tot op
heffing te doen. Doch waar nu uit het door de di
rectie der bank ingestelde onderzoek en uit het be
paald gevoelen van de armbesturen blijkt, dat eens
deels de inrichting leidt tot verarming, anderdeels
tot zeker misbruik, ontstaande uit eene gewoonte,
welke te bestrijden in het belang is van de indivi
duen zelvea, daar meenen ook wij ons niet langer
de illusie te moeten maken, dat de bank eene nuttige
instelling is, maar dat er alle termen zijn om tot een
haslissenden stap in dezen over te gaan.
Wel is waar blijkt uit het rapport der directie
ook, dat een enkel persoon zoo nu en dan hulp
ondervindt van het bestaan der bank; doch wij
mogen daarbij niet uit het oog verliezen, dat die
hulp betaald wordt met niet minder dan 16 pet.
En het is de vraag of zelfs deze duur betaalde
hulp eigenlijk wel duur genoeg is om te voldoen
aan art. 18 van het algemeen reglement van 31
October 1826, hetwelk vordert, dat alle kosten, ook
die voor het bewaren der panden, dus van de daar
voor noodige lokalen door de rente der beleeningen
gedekt worden, en of ook al wordt deze bepaling
niet in den strengsten zin toegepast toch eerlang
by de dreigende hoogere tekorten niet eene verkoo-
ging van de rente in overweging zou behooren te
worden genomen
Let men daarbij op de rente, die voor de zooge
naamde weekpanden betaald wordt en die, daar het
minimum twee cents bedraagt, bij wekelyksche los
sing tot 50 a 100 pet. van het beleende bedrag kan
stijgen dat de mogelijkheid om zulk eene dure be
leening te ontgaan, eenvoudig bestaat in eene bij
zondere inspanning van slechts ééne week, dan meenen
wij dat opheffing der bank zelfs in het belang van
deze categorie beleeners kan geacht worden.
Uit mondelinge toelichting van het rapport door
de directie bleek ons, dat de boekhouder der leen
bank tot de verzameling der gegevens heeft mede
gewerkt en dat ook deze ambtenaar, niettegenstaande
hij daardoor zijne betrekking zal verliezen, overtuigd
is van de noodzakelijkheid der opheffing van de bank.
Wat betreft het ontslag van den onder-boekhouder,
waartoe de directie der bank de machtiging van
den Raad niet noodig heeft, deelen wij mede, dat
dit ontslag in het voorstel alleen vermeld wordt
om den raad een volledig overzicht van den loop
der liquidatie te geven.
Overigens meenen wij ons te mogen refereeren
aan al de hierbij overgelegde stukken, op grond
waarvan wij de eer hebben voortestellen
a. in principe te besluiten tot opheffing der leen
bank met ingang van 1 Oct. 1892
b. de directie der leenbank te machtigen tot de
door haar verlangde bespreking met het burg.
armbestuur
c. de liquidatie te doen plaats hebben op de door
de directie voorgestelde wijze
d. met 1 Februari 1894 de betrekking van boek
houder der leenbank op te heffen.
Goes, den 27 Augustus 1892.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. J. RAMONDT, 1. b.
De Secretaris,
HARTMAN.
Deze rapporten zijn gesteld in handen van de
financiëele commissie, door wie het vol
gende advies is uitgebracht, dd. 10 September:
»Daar de financiëele belangen der gemeente w
zins vorderen het behoud der bank van leening, de
verschillende geraadpleegde besturenblijkens de
overgelegde adviezen, het nut der instelling hoogst
twijfelachtig oordeelen, de groote meerderheid het
behoud der Bank niet wenscht, kan de financiëele
commissie slechts adviseeren, overeenkomstig het
voorstel van Burgemeester en Wethouders tot op
heffing dier instelling over te gaan en daarbij in
acht te nemen de wenken, door hot bestuur van de
Bank gegeven.
»De financiëele commissie meent hierbij niet te
mogen onthouden een woord van lof aan het adres
der Leenbank-commissie voor de moeite en zorg,
besteed aan haar zoo volledig rapport.
De financiëele commissie
C. L. M. LAMBRECHTSEN.
G. H. KAKEBEEKE.
M. DE JONGE Jz.
De Voorzitter zegt, dat zeker al de raadsleden
het dossier stukken, bij dit voorstel beboorende, zul
len gelezen hebben en door het zaakrijke rapport
der directie volkomen op de hoogte der zaak zijn.
Hij brengt dus het voorstel'in behandeling.
Het wordt zonder verdere beraadslaging met
al§emeene stemmen aangenomen, zoodat
met 1 Oct. a. s. de leenbank wordt opgeheven.
De vergadering werd vervolgens gesloten.
Kerkelijke Zaken en 0nderwi]3.
Waarde. Door den kerkeraad der Hervormde
gemeente alhier is tot predikant beroepen de heer
H. W. A. Verloeff, kandidaat te Leeuwarden.
Gemengde Berichten.
Door den Rotterdamscken Raad is aan de
weduwe van den in dienst gevallen agent van politie
Reitze Van den Berg een pensioen toegekend van
f 367 'sjaars. Een gelijk pensioen verkreeg de ge
wezen politie-agent A. Luyendijk, die bij een tumult
in de beruchte Sehavensteeg zóódanig werd mishan
deld, dat hij zijn functie niet meer kan vervullen.
Afgevallen ooft. Laat het afgevallen ooft niet
onder de boomen liggen, maar verzamelt het ge
regeld en vernietigt het door te verbranden of in
den beerput te werpen.
Wanneer men het laat liggen dan zal de worm,
die er zich in bevindt, op nieuw naar andere vruchten
gaan en deze aansteken, ia elk geval ze zal blijven
voortleven, hetgeen niet het geval is als men de
gevallen vruchten geregeld en spoedig verzamelt en
daarna ter vernietiging veroordeelt.
De geneesheeren en verplegers in de zieken
huizen te Hamburg behoeden zich tegen de cholera
door de lijders alleen te behandelen in eene water
dichte kleeding, die zeer nauw sluit om polsen en
hals. Bij het verlaten van het hospitaal wasschen zij
gelaat en handen in eene ontsmettende vloeistof. De
verplegers worden, als zij het voedsel voor de zieken
komen halen, niet in do keuken toegelaten, maar
dit wordt hun door het venster toegereikt. Alle per
sonen, die in aanraking komen met choleralijders,
moeten van schoenen verwisselen, telkens als zij het
in- of uitgaan.
Nader blijkt, dat alle vreemde dokters, die te
Hamburg hun leven waagden, het honorarium van
3 M. 30 pf. per dag, buiten kost en inwoning, hebben
afgewezen en vertrokken zijn.
De handelwijze van den Senaat wordt algemeen
afgekeurdmen zou haast zeggen, dat de heeren
Senatoren door de zorgen en misschien ook door
gewetenswroegingen de kluts geheel zijn kwijtgeraakt.
De jonge artsen of eand.-artsen, die op verzoek en
dikwijls onder mooie beloften naar Hamburg kwamen,
waren van 's ochtends vroeg tot laat in den nacht
in touw, hadden dikwijls nauwelijks tijd voor de
maaltijden, zoodat van de krachten van velen hunner
te veel werd gevergd. Verscheidene werden ziek van
uitputting, eenige stierven aan cholera, o. a. de jonge
dokter Eckert uit Halle, die dezer dagen zou zijn
getrouwd.
Aan deze jonge mannen durft de Senaat van
Hamburg 3 M. 30 pf. per dag »voor de moeite"
aanbieden. De bekende reeder Woerinann bad wel
gelijkde hoofdbestuurders van Hamburg deugen
niet I
Een Parijzenaar klaagde dezer dagen tot een
vriend, dat 't te Parijs tegenwoordig zoo vervelend
is. De vriend, graaf De Civrey, wedde daarop met
hem, dat zij den volgenden dag een diner met 250
schoonen zouden hebben. Hij kon slechts 240 dames
bijeen krijgen, zoodat hij de weddenschap verloor.
Hij onthaalde deze dames zoo, dat zij, eerst uiter
mate vroolijk, eindelijk aan het vechten raakten en,
uit de zaal verdreven, op straat den slag voortzetten,
zoodat de grond bezaaid werd met haarvlechten en
toiletartikelen. Velen der amazonen werden opge
bracht een verloor voor 6000 frs. aan geld en ju-
weelen.
Te Ornans vond men in een pachthoeve den
pachter Juffroy, zijn vrouw en zijn zoon van 12
jaren door hamerslagen vermoord; een meisje van
7 jaren was eveneens gruwelijk verminkt, maar zij
leefde nog. De misdaad scheen een dag of vier
te voren reeds te zijn gepleegd. Het meisje stierf
kort nadat men haar had gevonden en was niet
in staat geweest aanwijzingen te doen betreffende
de moordenaars. Men denkt dat dezen diefstal op i
het oog hadden, want zij hadden een kast openge- j
broken. Intusschen stond Juffroy niet als rijk bekend.
Te München zijn in den laatsten tijd hoe langer
hoe meer hondenslagerijen gekomen. Het schijnt,
dat de smaak in hondenvleesch daar is ingevoerd
door Italiaansche werklieden.
Een bloedige botsing heeft plaats gehad tus-
sehen Belgische werklieden en Fransclie douane
beambten te Houplines, naar aanleiding van de
arrestatie van een werkman, die koffie wilde binnen
smokkelen. Een menigte van meer dan 1000 per
sonen, het meerendeel Belgische werklieden, trachtte
den arrestant, terwijl hij overgebracht werd naar
den gendarmeriepost, te bevrijden. Er werden steenen
naar de gendarmes geworpen en toen de menigte
aanstalten maakte om de douanebeambten in het
water te werpen, zagen de gendarmes zich genood
zaakt met hun revolvers op de menschen te schieten.
Eerst des avonds, toen een versterking van gendarmes
was aangerukt, gelukte het, den gevangene naar den
post over te brengen. Inmiddels waren verscheidene
personen gekwetsthet ernstigst toegetakeld was
een douanebeambte, wiens schedel door een steenworp
gespleten is. Daarmee niet tevreden, verbrijzelden
de woestelingen nog de ruiten van de woning, waarin
de ongelukkige ter verpleging was opgenomen.
In een groote gemeente bij Ozieri (Italië) is
dezer dagen een inspecteur van het onderwijs geïn
stalleerd, die tevens het bedrijf van doodgraver en
omroeper uitoefent.
De grootste handelaar in hoornvee is, vreemd
genoeg, een schoolmeester, genaamd Seiler, in Aar-
berg. Hij drijft daar een levendigen handel in
slakken. In het vorige jaar heeft hij in het geheel
150,000 zulke slijmerige, vieze huisdiertjes naar
Frankrijk en Engeland gezonden. Daar worden zij
als lekkere beetjes verslonden Aan voeder, hoofd
zakelijk bestaande uit brandnetels en koolbladeren,
heeft de eigenaar dagelijks noodig ongeveer zooveel
als drie stuks groot hoornvee gebruiken.
Vóór een jaar zoo verhaalt een bekend
Duitsch acteur logeerde ik te Frankfort in het
hotel Weidenhofe. Ik was goed bij kas en als dat
het geval is, ben ik altijd in een uitmuntende luim.
Nu had ik kort tevoren in Wiesbaden voor harbier
gespeeld en alle voorwerpen bij die rol beboorende,
had ik bij mij in mijn koffer, tot zelfs de grijze
pruik die ik op het tooneel droeg.
Daar schoot mij te binnen dat ik mijn medegasten
wel eens een poets kon bakken en op een goeden
morgen klop ik, behoorlijk vermomd, aan alle deuren
van de kamers op de verdieping waar ik woonde.
»Geen barbier noodig moeten de heeren ook
geschoren worden
Een dozijn heeren wenschten gebruik te maken
van mijne diensten en ik zeepte ze een voor een in,
telkens mij verwijderende met eene verontschuldiging
dat ik mijn mes in eene andere kamer had laten
liggen.
Juist was ik met no. 12 gereed, toen ik no. 1
ongeduldig hoorde worden en ik had nog even tijd
om mijn kamer binnen te wippen, mij te veikleeden
en mij zeiven in te zeepen.
Middelerwijl waren mijn klanten buiten gekomen
en riepen om den barbier. Alsof ik opmerkzaam ge
worden was door dat geraas, stak ik tenlaatste het.
bezeepte gelaat buiten de deur en begon mede te
tieren.
De kellner kwam, de bedienden stormden de trap
pen op, de waard en zelfs hotelbarbieren ijlden toe
en maakten duizend verontschuldigingen. Ik echter
schreeuwde het hardst, sprak over voldoening vra
gen, over schadeloosstelling en wat niet al. De waard
was buiten zichzelven, maar al de anderen stonden
te schudden van 't lachen over die dertien inge
zeepte gezichten, die eindelijk weer tot kalmte wer
den gebracht.
Men vroeg en onderzocht, maar de zaak bleef een
geheim, dat ik thans omdat het nu toch verjaard
is, voor 't eerst aan het licht bracht.
Hoeveel champagne-wijn wordt er in Frankrijk
geproduceerdwaarheen wordt het meest daarvan
geëxporteerd Op deze vragen gaf de Soleil dezer
dagen de volgende inlichtingen
De voor de fabricatie van champagne benoodigde
wijnen woi'den hoofdzakelijk door drie arrondisse
menten geleverdReims, Epernay en Chalons. Deze
produceeren gemiddeld jaarlijks 450,000 hectoliters
wijn, die voor het groo.tste deel tot schuimwyn
worden hervormd.
De verkoop is in de laatste 25 jaren belangrijk
toegenomen; hij bedroeg in 1866 1SV2 millioen
flesschen, in 1880 20 millioen, in 1890 25 millioen.
Dit was het hoogste berieht-cijfer, in 1891 ging
het op 24 '/2 millioen terug. Het grootste deel der
champagne gaat naar het buitenland: in 1868 12J/2
millioen, in 1875 16'/a millioen, in 1890 211/i millioen,
in 1891 19 72 millioen flesschen. Frankrijk alzoo
drinkt nauwelijks een vijfde deel van zijn champagne.
In de laatste jaren echter is het gebruik in Frankrijk
ten koste van het buitenland eenigszins toegenomen,
waartoe de nieuwe tarief bepalingen van andere Staten
hebben bijgedragen. De grootste afnemers van cham
pagne zijn Eugeland en zijn Koloniën, de Vereenigde
Staten (ofschoon daar op een fleseh champagne fr.
12 rechten moet worden betaald!), Zuid-Amerika,
Duitschland, Oostenrijk-Hongarije, Rusland, Zweden
en Noorwegen, België enz. De gemiddelde opbrengst
van de champagne is jaarlijks 100 a 110 millioen
francs.
Vrijdagmiddag tusschen 11/4 ©n half twee ure
heeft te Weenen, in de Schönbrunnerstrasse, een
brutale moordaanslag, gevolgd door diefstal, plaats
gehad, waarvan de bedrijver of bedrijvers nog niet
zijn opgespoord.
In den winkel van den goudsmid en horlogemaker
Stolle is den bediende, den 26jarigen Lamme, met
een ijzeren voorwerp eene vreeselijke wond op het
achterhoofd toegebracht, zoodat zijn toestand hope
loos iser werden gouden horlogekettingen en hor
loges, ter gezamenlijke waarde van 1600 florijnen,
uit de uitstalling gestolen.
Het is onbegrijpelijk, hoe op dat uur van den dag
en in eene drukke straat, zulk een brutale aanslag
heeft kunnen gelukken. De winkel is gelijkvloers
daartegen zijn drie uitstallingen van groenten en
fruit, waarbij onafgebroken de koopvrouwen gezeten
zijn, en de winkel zelf is druk bezocht, terwijl de
patroon gewoon is voor het gebruiken van zijn mid
dagmaal slechts zeer kort afwezig te zijn.
Vrijdag heeft hij te 11/4 uur den winkel verlaten,
om in hetzelfde huis, waarin ook zijne woning is,
het middagmaal te gebruiken en toen de postbode
te I1/2 "uur brieven in den winkel bezorgde, was
de misdaad reeds gepleegd, zonder dat op straat of
iemand in de tegenoverliggende woningen iets bij
zonders had
De Dziennik Poznanskite Posen, meldt uit
Warschau, dat er tusschen den Russischen com
mandant Swistunow en den divisie-generaal Risen-
kampf een schandelijke scène heeft plaatsgehad, toen
Swistunow hem bij ontvangst van het rapport ver
weet, dat de discipline bij zijn divisie was verzwakt,
en hem aanraadde aanvraag te doen om verplaat
sing uit AVarschau. Risenkampf ranselde daarop den
generaal af, totdat het personeel hem aangreep en
hij ten laatste moest worden geboeid. Op een tele
grafisch bericht van het voorgevallene aan den Czaar
kwam ten antwoord, dat generaal Risenkampf altoos
veel zenuwachtige opgewondenheid aan den dag had
gelegd en nu naar een krankzinnigengesticht moest
worden gebracht, en dat Swistunow zich bij den
krijgsraad zou hebben te verantwoorden.
340e Staatsloterij, 5e kl.
Trekking van Vrijdag 23 Sept. 8e lijst.
Getrokken prijzen
150004396.
10000: 17409.
1000: 13282 14482 16497.
400: 10218
19959.
2006701
9929
12111
15027
15805 20612.
100: 4650
6104
6593
8507
10126 16764
18476.
70251
274
294
1742
1807 3860
3869 18469.
Nieten193
804
1701
1762
1786 1809
1816
3859
3935
3949
3959 3968
8530
8547
8549
13548
13562 18480.
Verknopingen en Verpachtingen.
Plaats. Voorwerpen. Information.
,AVcIfertsdijk, woonhuizen eu erven, Pilaar.
26 Sept.
26
27
28
28
29
29
3 Oct
'a-Heer Arendskerke, beestiaal, Hollrnaun.
Goe9, steen en puin, Ouiv. registr. Goea.
Goes, meubelen eu wijn, L'ilaar.
Veere, hotel-inventaris eu meubilair, I)e Vos.
's Heeren boek, hotstede, Pelle en Lansen Croin.
lleinkenszand, biuwland, Mulocb Houwer.
Wèmeiainge, verj^ weide, Kerkvoogden
N H. Gem
Hoedekenskerke, huizen en land, P. Overman.
Goe9, paardea en rijtuigen, Pelle.
Hoedekenskerke, inboedel, P. Overman.
Cortgene, hjfstede. Roelof.
Borsele, boereninspan en meubelen, Pelle.
lersekendaro, land en huizen, Molock Houwer.
Bergen-op-Zoom, verp. oesterpeiceelen,
Vischbestuur.
Te houden Aanbestedingen.
Datum. Plaats. Voorwerpen. Informatiëa.
15 Oct, Borsele, oeververdediging, Bestuur polder Elle-
woudsdijkBorsele.
Watergetijen voor lerseke.
DAGEN.
HOOGWATER.
LAAGWATER.
Voorm.
Nam.
Voorm.
Nam.
24 September.
4.27
4.41
10.57
11.11
25
4.56
5.10
11.26
11.40
26
5.23
5.37
11.53
27
5.53
6.11
0.7
0.23
28
6.30
6.53
0.41
1.—
29
7.18
7.49
1.23
1.48
30
8.27
9.13
2.19
2.57
Men vraagt te L e i d e n in een burger
gezin
die vlug en zindelijk in haar werk is,
van den P. G. Adres aan het bureau dezer
courant.
Druk. F. Kleeuwens Zoon. Goes.