1892 N". 104, Zaterdag 3 September. 79ste jaargang.
GOESG
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, j 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiön voor dit blad
angenomen bij de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
Inzending: van
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel,
advertentiën voor 8 uren op den dag: der uitgave.
GOES, 2 September 1892.
Te Goes hebben zich 15 jongelieden aangemeld
tot vr ij willige oefening in den wapen
handel.
De gemeenteraad van Zieriksee besloot
gisteren met het oog op de cholera de kermis
uit te stellen.
Vergunning is verleend aan H. Polvliet,
landbouwer te Ovezand, tot bet dragen van de bronzen
medaille »Bene Merenti", hem door Z. H. den Paus
geschonken.
Het N. v. d. D. heeft zich tot prof Van
Overbeek de Meijer gewend met de vraag, wat er
als eerste hulp moet worden gedaan met een
patiënt, die door de cholera is aangetast.
Onder opmerking, dat een krachtig middel in de
hand van een leek meer kwaad, dan goed zal kun
nen doen, en dat hij daarom blijft aanbevelen den
raad van den huisarts te vragen en naar diens
voorschriften te handelen, deelt de hoogleeraar bet
volgende mede omtrent hetgeen hij wenscht toege
past te zien, zoodra het geval er is en een genees
kundige zich nog wachten laat
In de eerste plaats zijn noodig:
kalmte en moed. Vrees haat niets, doch schaadt
in hooge matede overtuiging, dat men de chole
rakiem kent en de beste middelen om haar snel te
dooden in de bacteriologische laboratoria heeft kun
nen opsporen, wekt daarentegen vertrouwen en hoop.
Er zijn twee middelen, die als krachtige voorbe
hoedmiddelen aanbevolen mogen worden zoutzuur
en citroenzuur. De„ cholerakiem is voor deze stoffen
zeer gevoelig en wordt door haar zeer snel gedood
men kan dus bij het heerschen der Aziatische cho
lera in de plaats zijner inwoning op regelmatige
tijdstippen, bijv. om de 2 uren, de misschien in de
maag opgenomene cholerabacillen dooden door het
nemen eener kleine teug van eene der beide vol
gende oplossingen 1/3 gram verdund zoutzuur der
Pharmacopcea Neerlandica III in 1 liter water, of
wel 1 gram citroenzuur in een liter water. Het
eerstgenoemde middel is aanbevolen door Rossbacb,
het andere door J. de Christmas.
Wordt men ongesteld, onder de verschijnselen, in
mijne wenken" opgesomd, dan legge men zich te
bed en trachte aan het zweeten te komenwarme
roode wijn, warme kruikendesnoods krachtig wrij
ven van de huidbij hevig braken champagne.
Daarbij groote reinheid van het beddegoed. De bo
vengenoemde middelenzoutzuur en citroenzuur
kunnen thans niet meer baten, omdat de cholera
kiemen dan reeds in het darmkanaal zijn. Onder
de geneesmiddelen, die in staat zijn de cholera
bacillen snel te dooden, en wel in het bijzonder
creoline en Icaneelolie zou ik het laatstgenoemde ver
kiezen een droppel goede Icaneelolie met een droppel
venkelolie in een wijnglas vol waterelk kwartierzoo
lang de verschijnselen der ziekte niet bedaren. Verkiest
men creoline, dan zij het die van William Pearson
Co. en neme een volwassene, naar den raad van
dr. J. Groneman, daarvan 5 gram in een gewoon
drinkwaterglas, half vol water, in eens ineen kind
neme 2 tot 3 gram; wordt het ingenomene ter
stond uitgebraakt, dan worde de gift onmiddellijk
herhaald. Inmiddels worde een geneeskundige geroepen
Het Vaderland ontleent aan een wetenschappelijk
buitenlandsch tijdschrift nog het volgende middel
om zuiver drinkwater te verkrijgen.
Voor huiselijk gebruik wordt aangeraden een zinken
of glazen vat te nemen van 20 a 40 L. inhoud op
een houten voetstuk, met een opening aan den on
derkant, die afgesloten wordt door een caoutchouc
kurk, waardoor een glazen buis met kraan. In het
met water gevulde vat wordt 3 a 6 gram aluin
geroerd, daarna wordt het goed gesloten. Na 18 tot
20 uren kan men het water aftappen, dat 2 tot 4
dagen dienen kan. Zekerheidshalve late men den
eersten hal ven liter wegloopen. Na de 2 tot 4 dagen
is een goede zuivering noodig vóór men het toestel
opnieuw gebruikt.
Door de Ministers van Oorlog en van Marine
zjjn op verzoek van den Minister van Binnenlandsche
Zaken de noodige officieren van gezond
heid ter beschikking gesteld voor de grensstations,
teil einde aldaar de voorgeschreven maatregelen tot
bestrijding der cholera toe te passen en voor af
zondering en behandeling van mogelijk voorkomende
ljjders zorg te dragen.
Het internationaal congres tegen het
misbruik van sterkedrank is wegens den
gezondheidstoestand buiten Nederland uitgesteld.
De aubade aan H. M. de Koningin,
op haar verjaardag te Soestdijk gebracht, is afge-
loopen onder begunstiging van het gunstigste wedei
Reeds vroeg had zich eene groote menigte voor het;
paleis verzameld, terwijl eene lange reeks van rij
tuigen zich daarachter in rijen opstelde, alle per
sonen getooid met oranj'e of de nationale 'kleuren, j
Tegen 10 uur kwam de groote optocht, bestaande
uit ca. 1600 kinderen der verschillende scholen uit
Baarn en omliggende gemeenten, voorafgegaan door
de burgemeesters van Baarn en Soest, de stafmuziek
uit Amersfoort en de feestcommissiealle kinderen
waren voorzien van vlaggetjes en met oranje getooid.
De gekeele stoet schaarde zich voor het midden
terras van het paleis en precies ten 10 ure ver
schenen de Koninginnen, gevolgd door de geheele
hofhouding. HH. MM. waren in het wit gekleed
en zetten zich op het bordes neder. De burgemees
ters van Baarn en Soest boden alsnu namens de
feestcommissie HH. MM. den eersten gelukwensch
aan, terwijl hunne kinderen een keurig bewerkt pro
gramma overreikten. Vervolgens hieven de 1600
kinderen, begeleid door de muziek, den Feestgroet
aan en daarna het Wilhelmus (oude zetting). De
Koninginnen stonden beiden op en hoogst indruk
wekkend klonken de verzen die gezongen werden.
Alsnu traden 12 meisjes van 12 jaren vooruit (2 van
iedere school) en boden HH. MM. een prachtigen
monster ruiker aan, die allerminzaamst werd aanvaard.
Na het Marschlied (van den heer Brandts Buys)
kwam ten slotte het Wien Neer lands bloed. Na af
loop daarvan ontboden HH. MM. den kapelmeester
Van Aken, die met de leiding der uitvoering belast
was geweest, en betuigden daarover hare hooge .in
genomenheid, terwijl daarna een der hoofden der
uitvoerende scholen, dhr. Pluim, den dank van HH.
MM. mocht ontvangen voor den door hem gedichten
Feestgroet".
De geheele stoet zette zich nu onder het spelen
van een opwekkenden marsch, het wuiven der vlag
gen en het hoezeegeroep der kinderen in beweging
voor HH. MM. defileerende, die voor deze begroe
tingen levendig met hoofdknikken bedankten. Toen
de laatste kinderen voorbij waren, trokken HH. MM.
zich in hare appartementen terug.
Op Soestdijk was des avonds een gala-diner.
De Zutf. Ct. maakt er de miliciens der
lichting 1893 opmerkzaam op dat, tengevolge van
het in werking treden der zoogenaamde noodwet
van minister Seyffardt, de tijdstippen voor de in
lijving van de miliciens der lichting van het volgend
jaar plaatsvervangers en nummer verwisselaars
daaronder begrepen aanmerkelijk vervroegd zijn.
Sedert het jaar 1861 geschiedde die inlijving
steeds tusschen 1 en 15 Mei, althans voor de nummers,
die voor dadelijke indeeling bij de verschillende
korpsen in aanmerking kwamen.
Voortaan echter heeft zjj plaats tusschen 1 en 15
Maart, dus 2 maanden vroeger. Bij het aangaan
van huurcontracten, het stellen van nummerverwis-
selaars en plaatsvervangers, het aanvragen om ont
heffing van werkelijken dienst, het aanvaarden van
betrekkingen of het ontslag uit sommige bedieningen,
het ondernemen van buitenlandsche reizen, enz. dient
men met die gewichtige tijdstippen rekening te
houden, omdat de strafbepalingen der vigeerende
militiewet onveranderd gebleven zijn en onbekend
heid! met naar den vorm gepubliceerde wetten geen
excuus voor hare overtreding is.
De heer K. H. O. van Bennekom wijst, als
een voorbeeld van het gebrek aan voortvarendheid
bij het departement van koloniën, er op in de Arnli.
Ct., dat na twintig jaren oorlogens op Atjeh Neder
land nog niet eens kan aantoonen, hoe de landstreek
tusschen het Tobahmeer op Sumatra en
Atjeh er uitziet, welke volksstammen er wonen,
welke schatten wellicht woud en bodem bevatten.
Bijna twintig jaren tarten de Atjehers het Neder-
landsch gezag, dat in Kota-Radja, den ouden kraton
hunner sultans, gevestigd is. »Men weet hoe wan
kelend en stelselloos dikwijls door de Regeering is
gehandeld, hoe zelfs heden nog niet is uitgemaakt
op welke wijze Atjeh te onderwerpen is.
»Ik stel mij voor dat, ware Sumatra eene Engel-
sche bezitting, de voor eene troepenlegering klima-
tisch zeer geschikte Batak-hooglanden, reeds na de
eerste mislukte expeditie, door een sterke militaire
macht zouden zijn bezet. Een flink generaal, met
uitgebreide volmacht om alles te regelen en naar
eigen inzicht te ageeren, zou gebruik gemaakt hebben
van de goede gezindheid der Batakers die gaarne
vrienden der christenen willen zijn, maar ongaarne
onder mahomedaansch juk staan om ze voor hem
tegen goede betaling te laten werken, teneinde kampe
menten, magazijnen, veestapels enz. op te richten,
om gewone wegen, spoor- of tramlijnen aan te leggen,
om een trampostpack te organiseeren. Had hij een
voldoende legermacht bijeen, waren de wegen zoo
ver gereed dat bij er gebruik van kon maken
om met 3 a 4000 man naar de grenzen van het
Atjeh-rijk op te rukken, dan zou zulk eene bedrei
ging in den rug van dat Rijk zeer waarschijnlijk
voldoende wezen om het tot onderwerping te nood
zaken. Het Nederlandsch-Indische leger bezit onge
twijfeld evengoed zulk een generaal als het Engelsche.
Welnu, men drage hem de taak op, die ik mij voor
stelde door een Engelschman te zijn aanvaard, men
zorge voor de noodige troepen, voor al wat tot de
uitrusting eener nieuwe expeditie behoort en ik
twijfel er niet aan, of de Atjeh-oorlog zal weldra tot
de geschiedenis behooren".
Bij de driedaagsche conferentie te Neerbosch
werd de Weesinrichting door meer dan 500
vrienden uit Nederland en België bezocht. Milde
bijdragen werden ontvangen tot dekking van de
onkosten der samenkomsten. Tot goedmaking van
die kosten werd ƒ1129,65 ontvangen. Voor de emi
gratie naar Canada werd ƒ1000 ontvangen, en voor
de evangelisatie van br. De Jonge te Brussel 155,50
geofferd.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Na herexamen zijn op de H. B. S. alhier be
vorderd van de 4e tot de 5e kl. voorwaardelijk A.
J. Sturm, van de 3e tot 4e kl. onvoorwaardelijk J.
Fuijkschot. Niet bevorderd werd éen leerling der
3e klasse.
Toegelaten zijn nog tot de voorbereidingsklasse
A. W. Schneider en J. Vermeulen.
Bij het examen voor hoofdonderwijzer te Breda
is 0. a. geslaagd de heer W. Moelker, van Burgh.
De vereeniging van onderwijzers en onderwij
zeressen belast met de opleiding van onderwijzers
en onderwijzeressen in Zeeland zal eene algemeene
vergadering houden op Zaterdag 17 September, in
een der zalen van Het Schuttershof" te Middelburg.
Op die vergadering zal de heer J. Jansen, leeraar
aan de Rijkskweekschool aldaar als punt van be
handeling inleiden Is het wensohelijk aan opleidings-
inrichticgen, waar slechts ééne vreemde taal onder
wezen wordt het Fransch te vervangen door het
Duitsch
Gedeputeerde Staten van Zeeland hebben, naar
aanleiding van het hooger beroep door eenige onder
wijzers te Vlissingen bij dat college gedaan, omdat
de gemeenteraad hun verzoek om verhooging van
jaarwedde voor het verkrijgen van de akte j (vrije-
en ordeoefeningen) niet heeft ingewilligd, den ge
meenteraad verzocht op zijn besluit terug te komen
en aan de onderwijzers, die vóór 1 Dec. 1885 zijn
aangesteld, verhooging van jaarwedde voor die akte
te verleenen en voorts, dat de verordening op het
lager onderwijs in dier voege worde gewijzigd, dat
zij, die na 1 Juli 1892 die akte behalen, op geen
verhooging aanspraak kunnen maken.
De gemeenteraad heeft echter geen termen ge
vonden om aan de verzoeken van Gedeputeerden te
voldoen en handhaafde mitsdien zijn vroeger genomen
besluit.
Tot beter begrip van dit bericht wete men, dat
de desbetreffende verordening te Vlissingen bepaalt,
dat de openbare onderwijzers aldaar bij 't verwerven
van eene bij-acte" in het genot komen van eene
verhooging van jaarwedde. De raad meent echter,
dat de acte voor vak j, d. w. z. voor een vak, dat
verplicht is op de lagere school, geen »bij-acte"
kan genoemd worden.
Boekaankondiging.
Het Tijdschrift ter beoefening van het Admini
stratief Rechthoofdredacteur H. G. Hartman Jz.,
secretaris der gemeente Goes, negende jaargang, 9e
aflevering, uitgave F. Kleeuwens Zoon, bevat
De verplichtingen en bevoegdheden van de Staten-
Generaal en van den Stadhouder tijdens de Repu
bliek. Het Grootboek. Verschil van gevoelen
over art. 67 der Gemeentewet. Losse gedachten.
Beantwoording der door de Redactie gestelde
vragen. Vragen ter beantwoording, Correspon
dentie.
Rechtszaken.
Arrondissements-Rechtbank te Middelburg.
Heden zijn veroordeeld: D. D., 26 j., te Rilland-
Bath, wegens mishandeling tot 8 of 6 dagen
L. S., 21 j., te Kamperland, wegens diefstal tot 4
maanden gevangenisstraf; C. F. S., 22 j., laatst
wonende te Bergen-op-Zoom, gedetineerd te Mid
delburg, wegens diefstal tot 2 jaren gevangenis
straf met in-mindering-brenging der doorgebrachte
hechtenis.
Vrijgesproken werd; M. T. S., 29 j., h.v. van J.
B., te Waarde, beklaagd van diefstal.
In tegenstelling met wat daaromtrent in ver
schillende bladen bericht is, verneemt de Standaard
thans, dat de redactie van het Surinaamsche blad
de Volksbode niet is vrijgesproken, doch dat de
hoofdredacteur is veroordeeld totdrie jaar en
de twee overige redacteurs respectievelijk tot 18 en
12 maanden.
Gemengde Berichten.
Behandelde telegrammen en telefoonberichten
over Augustus 1892.
Het rijkstelegraafkantoor te Goes verzond gedu
rende de maand Augustus 727 telegrammen, ontving
734, overgenomen en verder geseind werden 804,
totaal 2265.
Ver-
Ont
Kantoren.
zonden.
vangen.
Totaal.
22
21
43
14
12
26
Ellewoudsdijk
's-Gravenpolder
98
52
150
16
22
38
's-Heer Arendskerke
12
20
32
's-Heerenhoek
35
20
55
Heinkenszand
21
23
44
Hoedekenskerke
13
13
26
11
9
20
16
11
27
7
16
23
30
34
64
Ifanswecrd. Gedurende de maand Augustus
zijn op het telegraafkantoor alhier de volgende be
richten behandeldverz. 357, ontv. 185, opgeno
men en verder geseind 88, samen 630.
Door het telefoonkantoorverz. 41, ontv. 49,
samen 90.
Naar men verneemt zal de bodeloop van
's Heerenhoek, Nieuwdorp en Borsele eene wijziging
en verbetering ondergean. Des namiddags zal hij
zooveel verlaat worden dat de brieven enz. uit
Holland des avonds nog in die gemeenten aanko
men en uit Goes enz bericht kan ontvangen zijn op
brieven die 's morgens daarheen zijn verzonden.
Gedurende de maand Augustus werden in het
stoombootveer te Borsele 265 reizigers overgebracht
en 263 afgehaald, samen 528 personen. In Juli be
droeg het totaalcijfer 478 en in Juni 480, derhalve
in drie maanden te zamen 1486.
Kriiiningen. Alle schepen komende van Ant
werpen en andere, door Aziatische cholera besmet
verklaarde plaatsen, worden te Hansweerd van af
heden (Vrijdag) aan een geneeskundig onderzoek
onderworpen.
Het onderzoek geschiedt door den heer F. D.
Kolff Van Oosterwijk, die als quarantaine-doeter is
aangewezen.
Middelburg;. Gisteravond te 11 uren is de
hoofdas van de machine in de stoommeelfabriek van
de firma Kakebeeke gebroken, zonder persoonlijke
ongelukken te veroorzaken. De fabriek zal hierdoor
eenigen tijd moeten stilstaan.
Een man, die zich den geheelen dag zwervende
te Muiderberg bevond, is Woensdagavond door de
stoomtram overreden. Het gebruik van sterkedrank
is daarvan hoofdzakelijk de oorzaak, daar hem door
een koffiehuishouder een uur te voren drank ge
weigerd was en hij tevens was gewaarschuwd zich
voorzichtig uit het dorp te verwijderen.
Twee kinderen, meisjes van 5 en 6 jaar te
Haarlemmermeer, bjj Halfweg, werden Woensdag na
het eten van een wild groeiende plant dermate on
gesteld, dat geneeskundige hulp moest worden inge
roepen. Do geneeskundige constateerde gebruik van
een vergif bevattende planthoewel de toestand
hoogst zorgwekkend is, bestond gistermorgen eenige
hoop op herstel.
Verleden week gingen 5 infanteristen uit het
kamp te Laren een uitstapje maken naar Hilver
sum. Onderweg werd druk aangelegd en men ver
keerde al spoedig in luidruchtige stemming. Op den
terugtocht werden uit het bosch stokken gesneden
en juist toen men voort wilde gaan, kwam uit het
kamp een rijtuig waarin de kapitein met familie
was gezeten. In plaats van door te loopen werd
door de opgewonden jongelieden slag geleverd op
den kap van het rijtuig, waarop de kapitein van
zijn zitplaats sprong en hen tot bedaren trachtte
te brengen. In plaats van hieraan gevolg te geven,
werd hij op een vracht stokslagen onthaald en was
hij genoodzaakt weder plaats te nemen. Als een
bewijs, dat er nog al wat gedronken is, kan dienen,
dat een der vijf woestelingen in het militair hospi
taal te Naarden is opgenomen, wegens krenking der
geestvermogens. VolksvriendJ
Dinsdag werden aan de Kon. Mij. »De Schelde"
de kielen gelegd voor de schroefstoomschepen Argus"
en Cycloop", die aldaar worden aangebouwd voor
rekening van het Departement van Koloniën.