1892 N°. 94
Donderdag 11 Augustus.
79s16 jaargang.
Het Kohier vau den Hoofdelijke:) Omslag
Hoofdelijken Omslag
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
'--ÖSPO'
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Inzending van ndvertentlën voor 3 uren op den dag der uitgave.
voor het jaar 1S92 is alphaLetisch en klassikaal gedrukt eu
ter secretarie van de gemeente tegen betaling vau v ij f - e n -
dertig cents verkrijgbaar gesteld.
G009, den 10 Augustus 1892.
Burgemeester en Wethouders ran Goes,
J. G. d. W. HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
liet eerste suppletoir-kohier van den
voor 1892, zooals het door d'.n gemeenteraad in zijne verga
dering van 29 Juli jl. werd vastgesteld, is door Gedeputeerde
Staten van Zeeland, bij hun be'luit van 5 Augustus no. 33,
goedgekeurd, en op heden aan den ontvanger ter iuvordering
uitgereikt, welk kohier, in afschrift gedurende vijf maanden,
ter secretarie voor een ieder ter lezing zal liggenkunnende
binnen drie maanden na de dagteekening der aanslagbiljetten
bezwaren tegen den aanslag op ongezegeld papier, bij den
gemeenteraad worden ingebracht.
Goes, den 10 Augustus 1892.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HAMER
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 10 Augustus 1892.
De afdeeling Heinkenszand der Maat
schappij tot bevordering van Landbouw en Veeteelt in
Zeeland hield Dinsdag in »de Prins van Oranje"
alhier eene algemeene vergadering, die eerst door 31,
later door 36 leden bijgewoond en gepresideerd werd
door den heer E Van den Bosch.
Eene missive van het hoofdbestuur was van den
volgenden inhoud»De binnen kort te benoemen
commissie voor toezicht op de proefvelden zal voor
1 Sept. a. s. de plannen voor die proefvelden gereed
moeten hebben. Aangezien de commissie dit jaar
zeer weinig tijd heeft om de plannen voor te berei
den, wil het hoofdbestuur alles doen om de uitvoe
ring van hare taak gemakkelijker te maken en te
bespoedigen. Daarom is het noodig vóór 6 Aug. te
willen mededeelen of uwe afdeeling het volgend jaar
een proefveld wenscht aan te leggen en zoo ja, van
welke gewassen".
Verder deelde de Voorzitter mede, dat in 1891
de proefvelden zijn aangelegd met chevalier-gerst,
bemest met kunstmeststoffen. Dit jaar evenzeer met
kunstmeststoffen en wel met essex-tarwe en 20
soorten suikerbieten. De proefneming met het laatste
product is gedeeltelijk mislukt door de slechte op
komst van enkele soorten, zoodat de vergelijking
ontbreekt. Daar de suikerbietenteelt voor Zeeland
van groot belang is meent het bestuur in 1893 de
proef uitsluitend met suikerbieten te moeten herhalen
en wel op gewicht en gehalte. De termijn in den
brief van het hoofdbestuur genoemd was verstreken
en daarom nam het bestuur dezer afdeeling op zich
om te antwoorden in den geest als boven gemeld;
de vergadering verleende daaraan hare goedkeuring.
De rekening der tentoonstelling van voorjaars
zaaigranen bedroeg in uitgaaf ƒ81,43 en in ontvang
f 6,90, zoodat de totale onkosten beliepen 74,53.
Een post van 50 was voor dit doel beschikbaar
gesteld, zoodat er een nadeelig saldo blijft van
24,53. Echter is dit de eerste maal dat dergelijke
tentoonstelling gehouden is, en zal bij volgende nog
gebruik kunnen gemaakt worden van nog een voor
raad drukwerk, dat alsdan weder dienst kan doen,
zoodat de uitgaven veel minder zullen zijn.
Vervolgens werd besproken de deelname aan de
tentoonstellingen der Holl. Maatschappij van Land
bouw te Leiden van 7 tot 11 Sept. en der Noord-
Brabantsche Mij. te Oosterhout van 19 tot 21 Sep
tember. De Voorzitter lichtte een en ander toe en
zeide dat de Holl. tentoonstellingen van groot belang
zijn en van grooten omvang. Spreker meende dat
het zijn nut zou hebben wanneer deze afdeeling bij
voorbeeld ook van granen en peulvruchten inzendin
gen naar Leiden deedmen zou daarna dezelfde pro
ducten kunnen expidiëeren naar Oosterhout met
weinig meer kosten. Te Leiden worden voor iedere
soort in de verschillende categorieën een zilveren
medaille of ƒ10 als le, en een bronzen medaille of
5 als 2e prijzen toegekend, terwijl in Oosterhout
een zilveren medaille of 5, bronzen medaille, en
3e prijs een diploma worden uitgereikt. Bij de 2
bushels moet van elke soort '/2 hectoliter aanwezig
zijn, hetwelk nogal bezwaarlijk werd geacht. Door
afwezigheid van den penningmeester kon dit niet
dadelijk opgelost worden, doch zoo spoedig mogelijk
zal het bestuur bijeen komen om te trachten een
post uit te trekken voor transportkostendat zou
de inzending animeeren.
Uit de bespreking bleek dat er wel deelneming
zal zijn. De zending zal vooraf te Goes geëxposeerd
en aan een keuringscommissie onderworpen worden,
en wat niet de mededinging wordt waardig gekeurd,
zal afgewezen worden.
Ten slotte herinnerde de Voorzitter aan het uit
stapje naar Dordrecht. Spreker wenschte gaarne de
afdeelingen in levenden lijve, te Leiden, te verte
genwoordigen en weer collectief een reisje voor twee
dagen daarheen te doen, Vrijdag en Zaterdag 910
September. Voor éen dag loont de moeite niet. Het
bestuur zal ook dezen wenk ter harte nemen. Na de
verloting van eenige landbouwwerktuigen werd de
vergadering gesloten.
Op de sport-tentoonstelling zijn o. a.
bekroondin groep A. Boeken, gravures, photo-
graphieën en teekeningen met eene gouden medaille,
het Rundvee-stamboek en het Paarden-stamboek, en
in groep J. Visscherijmet eene gouden medaille,
de collectieve inzending (oestercultuur), Bergen-op-
Zoom.
In een schrijven uit Middelburg aan het
Dbl. v. Ned. wordt volgehouden, dat een bezoek
van H H. MM. is toegezegd, zij het dan ook op
een nog wat verwijderd tijdstip, en ten bewijze deelt
hij het volgende mede
Het bestuur onzer gemeente, dat eenige weken
geleden de stellige toezegging van het koninklijk
bezoek mocht ontvangen, heeft begrepen, dat een
passende officiëele ontvangst der Koninginnen veel
geld moet kosten, naar matige raming ruim twintig
duizend gulden, en wist zonder onderzoek, dat zulk
een bedrag uit de »gewone middelen" der gemeente
niet was te vinden.
Op initiatief van een zijner leden is toen een bij
eenkomst belegd van een aantal oranje-lievende en
welgestelde ingezetenen. Men was het over eens, dat
de officiëele ontvangst luisterrijk moet zijn, doch ook
dat de gemeente voor groote uitgaven van die soort
geen geld had. Er is toen besloten, uit particuliere
bijdragen een fonds bijeen te brengen, om daaruit
de officiëele ontvangst te bekostigen, en hoewel alles-
in stilte behandeld wordt, meen ik toch te mogen
verzekeren dat er reeds voor een flink bedrag is
ingeschreven.
De bedoeling is, alleen die ingezetenen om bijdra
gen te verzoeken, welke gemakkelijk iets kunnen
missende commissie, die deze bijdragen verzamelt,
zal dan in het a. s. voorjaar dit fonds aan de ge
meente aanbieden en er is gegronde hoop, dat de
Raad tegen de aanvaarding geen bezwaar zal maken.
De minder welgestelde burgers kunnen dan van hun
ingenomenheid met het koninklijk bezoek blijk geven
door het uitsteken der vlaggen en ander weinig
kostbaar huldebetoon.
Men schrijft aan de Amst.
»De adspirant- cadetten voor de Kon. Mil. Aca
demie worden gekeurd alvorens tot het mondeling
examen te worden toegelaten.
Die keuring is scherpde meesten zjjn door hun
eigen dokter reeds gekeurd en toch worden er soms
vier of vijf van de twaalf afgekeurd.
De ouders of voogden schikken zich daarin, al
was hun zoon of pupil ook een intelligente knaap,
die op een »mooi" nummer mocht rekenen, en al
was hij door den huisdokter vooraf goedgekeurd.
Men schikte zich in het harde vonnis, omdat uit
niets bleek, dat herkeuring kon en zou toegestaan
worden. In geen der bepalingen voor dit examen
wordt daarvan gerept, waaruit een verstandig man
moet besluitener bestaat in deze geen herkeuring.
Wat gebeurt nu dit jaar
Eenige stoutmoedigen kloppen bij den Minister
van Oorlog om herkeuring aan endie herkeu
ring wordt toegestaan, envan die eerst afge
keurde adspiranten (vijf, volgens sommigen zes) wor
den vier goedgekeurd, en tot het mondeling examen
toegelaten, met het gevolg, dat een paar van hen
worden geplaatst.
Vreemd, dat de commissie nu goedkeurt wie zjj
voor tien dagen afkeurde, maar wellicht te verkla
ren en te verdedigen, als men al de gegevens dezer
zaak heeft.
Jammer voor de adspiranten, die nu op de rang
lijst zoover achteruit geschoven werden, dat zij niet
meer voor plaatsing in aanmerking kwamen.
En hier komt het op aan
Onbillijk tegenover die ouders of voogden der af
gekeurde adspiranten, die, omdat de bepalingen voor
't examen geen herkeuring kennen, zich in de af
keuring geschikt hebben.
'tls een premie vooi de stoutmoedigheid, die, of
er termen zijn of niet, toch maar bij den Minister
aanklopt.
Gisteren vierde prof. dr. Jacob Mole-
schott zijn 70n verjaardag bet tijdstip waarop
de mensch, onder gunstige omstandigheden levend,
gewoonlijk geacht wordt zjjn tol aan het leven te
hebben betaaldde rest wordt gerekend als toegift.
In Nederland treden hoogleeraren met hun 70e af
naar de wet.
Zegt men van voortreffelijke burgers wel eens, dat
zij zich verdienstelijk hebben gemaakt omtrent het
vaderland, van Moleschot geldt dit omtrent de be
schaafde wereld, want hij was hoogepriester der
wetenschap, als zoodanig in alle landen geëerd en
ook om zijn karakter geacht.
Om zijn karakter, want toen Moleschott zijn
loopbaan begon, was het niet verstandig" voor zijn
materialistische denkwijze uit te komen dat onder
vond hij te Heidelberg, maar hij wilde spreken
zooals hij dachthij wilde rondweg zeggen, waartoe
zijn wetenschappelijk onderzoek hem leidde.
Wat zijn de tijden veranderdNiemand denkt er
meer aan thans Moleschott om zijn materialistische
overtuiging hard te vallen, niemand, behalve zij, die
dit altijd gedaan hebben en altijd zullen blijven doen,
maar om wier aprioristische belijdenis de wetenschap
zich niet meer bekommert, tenzij als een klein onder
deel der psychologie.
Reeds in 1847 vertrok Moleschott naar het buiten
land, eerst naar Heidelberg als privaat-docent, in
1856 naar Zurich als hoogleeraar in de physiologie
en later naar Turin en in 1878 naar Rome. Toch
bleef hj aan zijn vaderland, Nederland, van tijd tot
tijd gedachtig, terwijl hij ook hier niet vergeten werd.
CVad
De hygiëne en het rooJcen van tabak. Alge
meen is men van meening, dat het rooken van tabak
evenals het dragen van corsetten door de vrouwen
geheel in strjd is met de hygiëne, en dat ieder,
die rookt, zich die gewoonte alleen uit zucht tot
navolging heeft eigen gemaakt.
Nu is echter door een bekend hygiënist, dr.
Tassinari te Rome, aangetoond, dat het rooken van
tabak een niet geringe hygiënische waarde heeft.
Tabaksrook namelijk is een krachtig ontsmettings
middel, waardoor het als een voorbehoedmiddel tegen
een aantal ziekten kan beschouwd worden. Ook dr.
Miller van Nieuw-York en dr. Yassili van Napels
zijn van meening dat tabaksrook de ontwikkeling
van ziektekiemen tegengaat. Een groot aantal onder
zoekingen werden door dr. Tassinari uitgevoerd om
trent den invloed van tabaksrook op de kiemen van
cholera, longontsteking enz. Te dien einde bedekte
hij het inwendige van ballen met een laag gelatine,
die de kiemen der genoemde ziekten bevatte daarop
werd in de ruimte gedurende 20 a 30 minuten tabaks
rook ingevoerd. Toen werd vastgesteld, dat de bacillen
der Aziatische cholera en der longontsteking geheel
vernietigd waren, welk soort van tabak men ook
voor dit doel aanwendde. Dit gelatine werd door den
tabaksrook volmaakt gesteriliseerd, terwijl er nauwe-
lijks eenige uitwerking te bespeuren was op de typhus-
bacillen.
Men zou te veel verwachten, door aan te nemen,
dat de tabaksrook kiemen vernietigt, die reeds in
het organisme zijn opgenomen, maar toch zal het
iederen rooker welkom zijn te vernemen, dat het
rooken als een voorbehoedmiddel te beschouwen is
tegen eenige der geduchtste besmetteljke ziekten.
Intusschen is het ook verstandig hierbij te bedenken
dat onmatig rooken tot de vroeger in dit blad be
schreven, niet minder geduchte verschijnselen van
nicotine-vergiftiging leiden kan.
(Maandbl. tegen Verv.J
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Door het kiescollege der Nederduitsehe her
vormde gemeente te Rotterdam zijn twee drietallen
samengesteld, ter beroeping van predikanten. Op het
eerste komen voor: dr. L. Heldring O.Gz. te Mid
delburg en ds. J. Ossewaarde te Sluis. Op het tweede
ds. D. J. Karres te Genemuiden.
Een derde Vlaamsch Zendingsfeest zal worden
gehouden in Juni 1893.
Bij het examen voor hoofdonderwijzer te Breda
is geslaagd dhr. J. J. Yan Aartsen, van Ylissingen.
Gemengde Berichten.
Ovezand. Door de handboogsociëteit Willem
Teil" werd jl. Zondag koning geschoten naar den
lossen vogel. De meeste punten werden behaald door
J. Rentmeester, zoodat deze den titel van koning
verwierf. Alsmede werd in de vergadering van jl.
Zondag besloten een concours te geven naar den
vasten vogel op Maandag 19 September (Ovezandsche
Staten-Generaal.
De Eerste Kamer kwam Maandagavond 8 J/2 uren
bijeen tot hervatting barer werkzaamheden.
Ingekomen waren de geloofsbrieven van den heer
van Zinnicq Bergmano, nieuw benoemd lid voor
Noord-Brabant, die nadat tot toelating was besloten,
beëedigd werd en zitting nam.
Mededeeling werd gedaan van de wetsontwerpen,
laatstelijk door de Tweede Kamer aangenomen, die
naar de afdeelingen werden gezonden.
De beer De Savornin Lobman vraagde en verkreeg
verlof, op een nader te bepalen dag tot den Minister
van Binnenlandsche Zaken eenige vragen te mogen
richten, naar aanleiding van hetgeen door de Belgische
regeering en den senaat is gezegd over de maat
regelen, in Nederland genomen tot wering van de
veeziekte.
In de zitting van gisteren zijn aangenomen een
paar kleine ontwerpen. Heden zijn de interpellatie-
Lobman en eenige andere ontwerpen aan de orde,
doch niet de belastingontwerpen.
Boekaankondiging.
Het Tijdschrift ter beoefening van het Admini
stratief Rechthoofdredacteur H. G. Hartman Jz.,
Secretaris der gemeente Goes, negende jaargang,
achtste aflevering, uitgave van F. Kleeuwens Zoon
te Goes, bevatHet bijhouden der bevolkingsregis
ters. Art. 245 der Gemeentewet. Kosten dei-
rustende schutterij. Beantwoording der door de
Redactie gestelde vragen. Onze leestafel. Yragen
ter beantwoording.
Door de politie te Ylissingen is naar het Huis
van bewaring te Middelburg overgebracht een 24-
jarig Belgisch meisje (kermisreizigster), dat zich
schuldig had gemaakt aan diefstal van eenig geld.
Onder voorgeven van nieuwe dubbeltjes te willen
bezitten, waarvoor zij twaalf centen bood, werden
door haar voornamelijk winkels bezocht. Zij zocht
dan zelve mede in de toonbanklade, om zoodoende
ook ander geld te bemachtigen.
Iiruiningeii. Maandagavond sloeg de bliksem
in het huis van den heer J. Ten Napel alhier, ver
brijzelde den schoorsteen, een machinekast die in
de kamer stond, eene vaas, sloeg een stuk van de
tafel en liet een zwarte vlek aan den spiegel achter,
waarna hij vermoedelijk zich door den schoorsteen
weder een uitweg baande, zonder persoonlijke onge
lukken te veroorzaken.
Ook werd een paard van den heer E. Yan Hootegem
doodelijk getroffen in de weide.
Het bestuur van het waterschap Scherpenisse
liet door den duiker J. Visser van Bruinisse, onder
leiding van den heer J. Van den Berg, gedurende
elf dagen een onderzoek instellen naar den toestand
van den oever; het waarnemingsterrein was gekozen
te Gorishoekhet is bekend dat de stroom daar het
kortst langs den wal gaat, zoodat het gevaar voor
oeverafschuiving zeer groot is. Het resultaat van dit
onderzoek was bevredigend, zoodat de naaste toekomst
geen zorg baart, zelfs schijnt de toestand langzamer
hand te verbeteren, daar sedert verscheidene jaren
geen zinkstukken meer zijn noodig geweest. De duiker
is tot op eene diepte geweest van 34 Meters.
Uit Tilburg schrijft men in het N. Brab. Dbl.
dd. 8 Aug.'t Is alhier treurig gesteld met de vei
ligheid. Iedere dag brengt nieuwe tooneelen van
dronkenschap en mishandeling mede.
Eenige dagen geleden werd een maréchaussee door
een steenworp aan het hoofd verwond, zoodat hij in
het gasthuis moest worden opgenomen. Zaterdag
verzette zich een dronken persoon tegen de politie,
waarbij een agent aan hand en beenen werd verwond.
De Zondag echter wordt voor velen een schrikdag,
zoodat men huiverig wordt zich 's avonds op straat
te begeven.
Gisternamiddag werd in de Lange Nieuwstraat
een persoon door een vijftal personen geslagen en
gesteenigd, tengevolge waarvan hij zulke verwon
dingen bekwam, dat hij bewusteloos neerzeeg en naar
het Gasthuis vervoerd werd. Op de Veldhoven werd
gevochten, eveneens in de Fabriekstraat. Op het
Smidspad werd een persoon met bloedende hoofd
wonde gevonden, waarschijnlijk een gevolg van mis
handeling.
Een verschrikkelijker drama werd denzelfden nacht
in de wijk Oerle afgespeeld. Des morgens vond men
het lijk van den fabriekwerker van Hoof achter
zijue woning. De man, die reeds gekleed was om
zich naar de fabriek van den heer J. Brouwers te
begeven, is met stokken doodgeslagen. Een der ver
moedelijke daders, zekere Boester, is gearresteerd.
Versterking van de politie wordt hoog noodig.
Te Helmond heeft Maandag een landlooper
getracht op eene kennisgeving, die hij door het
openbreken eener brievenbus ontvreemd had, aan
het postkantoor zich een aangeteekenden brief met
aangegeven geldswaarde te doen afgeven. Zijn toe
leg is evenwel mislukt, dank zij de oplettendheid
van den dienstdoenden ambtenaar.
De zoon van een landbouwer uit Zevenaar
zou op kraaien schieten. Toen hij het geweer gela
den bad, ging het niet af, zoodat hij zich eens wilde
overtuigen wat er aan haperde. Onverwacht ging
het schot af, zoodat hij de geheele lading in het ge
laat kreeg. Zoo hij niet geheel blind wordt, zal
zijn gezichtsvermogen toch zeer lijden.