1892 N°. 45. Donderdag 14 April. 79sie jaargang. Tot den Herijk der Malen en Gewichten Do uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond, uitgezonderd op feestdagen. Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75. Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent. Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad aangenomen bij de heeren Nijgii Van Ditmar te Rotterdam en verder bij alle Boekverkoopers en Brievengaarders. Inzending van advertentiën vóór 3 uren op den dag der uitgave. De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 1—8 regels a 1,berekend. Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct. Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel. zal dit jaar in deze gemeente worden gevaceerd in de Wa#(;, omdvr laet en wel v>or de Maten en Gewichten, in de magazijnen en winkels ten verkoop voorhanden, den 20 April Voor wijk A en B den 21, 22 eu 23 April, C 25, 26, 27 en 28 1) 29 E 30 April en 2 Mei, telkcus van 's morgens 8 tot 12 en 'a namiddags van 1 tot 4 uren. Voorts wordt herinnerd: lo. dat de herijk van ten verkoop bestemde, in magazijnen en winkels voorhanden, voorwerpen dan alleen zal geschiedon, wanneer die stukken zich in g»ed-n stait bevinden, zooals voor nieuwe Maten en Gewichten betaamt en geschikt zijn om te worden geverifieerd 2o. dat alleen behoorlijk schoon en droog gemaakte maten m gewichten kunnen worden onderzocht en belangheb benden bij de terugontvangst banner voorwerpen dienen toe te zien ot deze duidelijk de wettige merken dragen, daar een beroep op verzuimen, die bij d»n herijk mochten zijn begaan, later niet zal outslaan van rechtsvervolging 3o. dat lengtematen, voorzien van merktetlcenen of aanwijzigingen van onwettige of afgcscha'te maten, moeten worden afgekeurd en ten allen tijde in beslag genomen kunnen worden 4o. dat de onderdeelen van het Gram (Miligram- gewichten) uithoofde der daartoe noodige fijne balansen, uitsluitend aan het ijklontoor te Middelburg kunnen wordeu geveriiiëerd (Min beschikking van den 16 April 1872 no 193); 5o dat na het eindigen van den termijn van den herijk (1 October as) het gebruik of voorhanden hebben van maten en gewichten, niet voorzien van de vertischte stempelmerken, ve-bo en en strafbaar is, volgens art. 29 der wet van 7 April 1869 (Stbl no. 57). Goes, den 13 April 1892. Burgemeester en Wethouders van Goes, J. G. d W. HAMER. De Secretaris, H A R T M A N. Wij vestigen ditmaal bijzonder de aandacht op de bijeenkomst van kiezers en belangstel lenden, welke Donderdag den 14 April, des avonds te 8 uren, in »de Prins van Oranje" alhier zal gehouden worden ter bespreking enz. van de aanstaande verkiezing voor een 1 i d van den gemeenteraad. Tengevolge van het overlijden van den heer G. Van der Hoek staan de partgen in den Raad thans 6 en 6, want naar het schijnt heeft thans ook de heer Vervenne, hoewel door de liberalen het vorig jaar trouw gestemd, beslist de zijde gekozen van de partij onder de leiding van den heer M. De Jonge Jz. en gaat het nu bij de aanstaande verkiezing om de meerderheid. De liberale partij, die bij de verkiezing in Juli jl. de heeren De Jonge en Vervenne niet bestreed en bij die van 6 Oct. een katholiek hielp aanbevelen, kan ditmaal natuurlijk geene consideration doen gelden, maar is, teneinde geen zelfmoord te plegen, verplicht en uit kracht der vacature heeft zij het recht, een liberaal candidaat te stellen. De te volgen gedragslijn dei- liberalen is dus aangewezen. Afgescheiden daarvan heeft ieder Goesch burger in zijn welbegrepen eigenbelang het gewicht dezer verkiezing te beseffen en te waken tegen de over- heersching der antirevolutionairen in onze goede In de jongst gehouden raadszitting hebben deze een staaltje vertoond van wat van hen te verwachten is als zij de meerderheid krijgen. Door de commissie van toezicht op het lager onderwijs was, ter ver vulling van eene vacature, eene aanbeveling inge zonden, waarop geplaatst waren de heeren J. Ter Pelkwijk, ontvanger der registratie, en W. G. N. Coenen, arts, beiden zeer bekwame en achtenswaar dige mannen. Wat echter nog nimmer gebeurd is, en zeker niet bij eene eerste stemming, al dadelijk werden 6 stemmen uitgebracht op den heer W. A. Van Griethuysen, predikant bij de Nederlandsche Hervormde gemeente, terwijl de heer Ter Pelkwijk 4 stemmen en de heer Coenen 1 stem erlangde. Klaarblijkelijk was dus vooraf eene overeenkomst getroffen en waren de leden der anti-revolutionaire party, versterkt door den heer Adam, die even te voren den eed had afgelegd de belangen der gemeente te zullen bevorderen, zeker van de overwinning. Van de keuze op zich zelf zullen wij niets ten nadeele zeggen. Bedriegen wij ons niet, dan is ds. Van Griethuysen ad viseer end lid van bestuur der Bijzondere School en evenmin als het bestuur dezer school er aan zou denken een tegenstander van het bijzonder onderwijs in zijn midden optenemen, even min zal de plaatsel. commissie van toezicht bij een tegenstander der openbare school den lust veronder steld hebben zitting te nemen in hare commissie, die uit den aard der zaak toch het meest bij het openbaar onderwijs is betrokken, nog daargelaten de vraag of het wenschelijk is een prelikant aan zyn herderlijk werk gedeeltelijk te onttrekken. Deze vraag moet echter de heer Van Griethuysen voor zich zelf beantwoordenzooveel hebben wij wel ver nomen, dat bij de Commissie van toezicht niet de minste tegeningenomenheid omtrent hem bestaat. Niettemin blijft de handeling der zes raadsleden een klap in het aangezicht van de leden der Com missie en van de aanbevolenen. Kon men zich met een aanbeveling niet vereenigen dan stemde men tot dusverre blanco. En indien nu de antirevolutionairen 1 een der hunnen in de Commissie gewenscht hadden, dan had de meest alledaagsche beleefdheid meegebracht dien wensch vooraf aan de Commissie kenbaar te maken. Ware dit gebeurd en hadde de Commissie van dien wensch geen notitie genomen, dan ware de handeling der 6 raadsleden te verschoonen geweest. In ieder geval blijkt uit het gebeurde, dat de antirevolutionairen, zoo zij de meerderheid krijgen, zich niet zullen ontzien de leden van belangrijke commission of bekwame onafhankelijke liberalen on aangenaam te bejegenen of uit te werpen. Wat daarvan het gevolg kan zijn behoeven wij zeker niet uiteen te zettenieder, die den, met het oog op de kosten van het nieuwe Sas, zeker niet rooskleu- rigen financiëelen toestand onzer gemeente kent, zal beseffen hoe hard noodig het is te trachten allen in de gemeente te houden wier draagkracht in Hoofd, omslag en op het veld der liefdadigheid van beteekenis is. Dat voorts onze verschillende instellingen, waar door inzonderheid de nijvere burgerij nog eeoigszins het hoofd boven water kan houden, onder het be stuur der anti-revolutionairen groot gevaar van op- keffing loopen, zal voor de niet verblinde partij- zuchtigen treurig duidelijk zijn. Men denke ook aan openbare vermakelijkheden, die bij de anti-revolu tionairen weinig genade zouden vinden, en waardoor toch ook geld onder de burgerij wordt gebracht. Zoo ooit, dan is het thans zaak vereend de krach ten in te spannen om de verkiezing van een ge- schikten candidaat, waardoor wij niet onder het juk der anti-revolutionairen worden gebracht, te doen slagen. Er zijn er onder onze geestverwanten, die nimmer de verkiezingsmeetings bezoeken, en dan later doen blijken, zich niet met de gestelde can- didaten te kunnen vereenigen. Dit is verkeerd. Waarom komen zij niet op, als de tijd der beraad slaging daar is Men neme een voorbeeld aan de bijeenkomsten der antirevolutionairen, die in groo- ten getale daar opkomen en eendrachtig stemmen, welke candidaat ook gesteld worde. Vooral ditmaal is eene groote opkomst op de aangekondigde meeting noodzakelijk. Kosten zijn aan die bijwoning niet verbonden en ook geene gevolgen daarvan. De kos ten der verkiezing worden door bepaalde personen gedragen, die zich daartoe verbonden hebben. Wij durven dan ook vertrouwen, dat morgen (Donderdag) vooral vele kiezers zich op de meeting zullen be vinden en de daar te stellen candidaat met groote meerderheid zal verkozen worden. GOES, 13 APRIL 1892. De heer E. Domela Nieuwenkuis trad jl. Maandagavond alhier voor een talrijk pu bliek in een der zalen van het koffiehuis »de Prins vaii Oranje" op, ter behandeling van het onderwerp, dat ook door hem den vorigen avond te Middelburg behandeld wasChristendom en Socialisme. Spreker betreurde allereerst, dat er geene andere bronnen zijn voor de wetenschap van Jezus' leven (indien hij al mocht bestaan hebben, iets wat spr. betwijfelde) dan de Evangeliën, en dat deze zoo zonderling in hunne beschrijving zijn, dat men eigenlijk aan tweeJezus- sen zou denken. De eene is de dogmatische of gods dienstige type, de andere is die van den sociaal democraat. Want de Jezus van de Evangeliën is de grootste socialist, die er ooit bestaan heeft, en het »komiekste" verschijnsel van onzen tijd is, dat de anti-revolutionairen zich steeds beroepen op Jezus, die zelf revolutionair was. Tot bewijs voor zijn be weren haalde spr. de bekende uitdrijving der wis selaars uit den tempel aan alsmede onderscheidene uitspraken, die Jezus in den mond worden gelegd als: »Ik ben niet gekomen om den vrede te brengen, maar het zwaard", enz. Hij schilderde het beeld van den stichter des Christendoms als de belichaamde toepassing zijner leer, terwijl hij aantoonde, dat de Jezus van de Evangeliën geen ander beginsel had dan dat van de socialistenwat gij wilt dat u de menschen doen zullen, doet hun ook alzoo." Ver volgens besprak kg de verslapping der kerk in den loop der eeuwen, en hoe die kerk hare macht zocht in de verkettering, de foltering en uitwerping der heroën van de wetenschap. De toestand van het christendom in onze dagen werd met donkere kleu ren voorgesteld, waarbij spr. deed uitkomen, hoe velen hunne kinderen laten doopen en anderen zich laten aannemen tot leden, om allerlei beweegredenen, die allerminst getuigen van ernstige opvatting de- I zer zaken. Spr. betuigde dan ook, dat hij voor zich in die kerk niet langer kon blijven en daarom zijne betrekking als predikant had vaarwel gezegd en eindigde dit gedeelte zijner rede met voorlezing van eenige bladzijden uit zijne afscheidsrede. in het tweede gedeelte der rede, na de pauze, was het socialisme aan de beurt, dat, volgens spr., wil, dat niet de rijken zich voeden ten koste der armen, en dat de maatschappij beschuldigt en ten toon stelt, omdat zij nalatig blijft in hetgeen zij te doen heeft. Het socialisme wil, dat de goederen, ge sproten uit het productievermogen, worden verdeeld, gelijkelijk onder allen, die daaraan medegewerkt hebben, opdat de wanverhoudingen van thans op houden en brood, kennis, recht en welvaart het deel worden van alle leden der mensckelijke samenleving. Met een krachtig woord van opwekking tot aan sluiting, vooral tot de proletariërs (niet alleen die arbeiden met de hand, maar ook die arbeiden met het hoofd) besloot de spr. zijne rede, nadat hij nog had gewezen op de werkeloosheid der christelijke regeering, die drie jaren het bestuur in handen had gehad, en de staatsloterij had behouden, den accijns op het gedistilleerd had bevestigd, de opiumpacht had gesteund en dus geld geslagen had uit de zonde. Van het recht tot debat werd door drie aanwezigen gebruik gemaakt, en wel door de heeren De Koning van Ierseke, Elzinga en Ten Bosch te Goes. De eerste deed eenige vragen, zooalswanneer Jezus niet bestaan heeft, van waar komt dan de christelijke tijdrekening Wanneer de Evangeliën niet de bronnen zijn, waaruit voor de geschiedenis van Jezus' leven kan geput worden, welke bronnen beeft dan de heer D. N. gebruikt terwijl hij voorts zich beriep op de vervulling der profetieën in Jezus en zijne leer, om de waarde van den Bijbel en de waarheid der Evangeliën aan te toonen. Voor den invloed van het christendom wees hij op de vele gestichten in ons vaderland, op het zendingswerk op de Zuidzee-eilanden, op den arbeid van generaal Booth, en vroeg, of de redenaar hem de zekerheid kon geven, dat de theorieën der laiere wetenschap waarheid zijn. Hij voor zich vertrouwde niet op die theorieën maar op het woord Gods, den Bijbel, wiens duurzaamheid zeker is. De heer D. N. gaf in zijne repliek te kennen, dat de eerste vraag onmogelijk te beantwoorden was, maar dat uit de Christelijke jaartelling moeielijk het bewijs voor het bestaan van Jezus te putten iswant op dezelfde wijze zou men kunnen rede neeren er zijn heksen-processen geweestdeze waren niet mogelijk zonder heksen, ergo er zijn heksen. Voor het antwoord op de tweede vraag herinnerde de heer N. aan zijne verklaring, dat het jammer is, dat er geene andere bronnen dan de Evangeliën zijn, om voor de geschiedenis van J ezus uit te putten maar dat het toch zonderling is, dat noch Flarius Josephus (behalve eene inlassching, die aan monniken van lateren tijd wordt toegeschreven) noch Tacitus, die beiden ten tijde van Jezus geleefd hebben, in hunne geschriften iets van Jezus vermelden. De gestichten en het zendingswerk pleiten tegen het beweren van spreker, want wanneer de kerk hare roeping had volbracht, zouden allen gelijkelijk voor zien zijn van stoffelijken nooddruft en geestelijke kennis, zoodat die niet noodig waren. De tweede, die in debat trad, verklaarde kunste naar te zijn en te trachten, zich in de kunst vooruit te werken en wel met eigen krachten, zonder de middelen, waarover de heer D. N. kan beschikken. Hij noemde dan ook diens meerdere kennis, de vrucht van diefstaldoch hij wilde hierover niet verder uitweiden, maar de vraag stellen, of een socialist tevreden kan leven. Hij bestudeerde de karakters der menschen, wanneer zij voor hem poseerden, ten einde gephotografeerd te worden. Nu had hij twee koppen geteekend (die hij vertoonde), waarvan de eene den mensch die in God gelooft met een glimlach op het gelaat, de andere den socia list zonder geloof aan God, met een stroef en terugsfcootend uiterlijk voorstelde. Hij vroeg nu den heer D. N. vanwaar het kwam, dat de socialisten zulk een terugstootend uiterlijk hebben en of dit niet gelegen is in hun ongeloof? De ge vraagde gaf hierop ten antwoord, dat, als het niet zulk een persoonlijk feit betrof, hij wel zou willen vragen, of hij er dan zoo stroef en terugstootend uitzag. De derde verhaalde, op jeugdigen leeftijd zijne ouders verloren te hebben en door vreemden te zijn opgevoed, doch steeds op God vertrouwende, diens hulp ten alle tijde te hebben ondervonden, zoodanig dat hij een eigen huis bewoonde het was nog wel niet vrij, maar toch zgn eigendom. Hij wilde open lijk getuigenis afleggen van zgn geloof aan Gods rechtvaardigheid en hier sloeg de spr. met den vuist op den lessenaar dit liet hij zich door de socialisten niet ontrooven. De heer D. N. dankte voor de mededeeling uit het bijzonder leven van den heer Ten Bosch, dien bij bij den braven Hendrik vei> doch hij wees tevens op het verschijnsel hoevele Godbetrouwers in armoede en ellende hun bestaan voortslepen. Als dit rechtvaardigheid is, dan gunde de heer D. N. den God, die er zulk eene rechtvaardigheid op na houdt, aan ieder die hem wilde. Met een opwekkend woord van den heer Van de Veer, den adjudant van den heer D. N., eigenlijk meer eene verheerlijking van het socialisme, werd de bijeenk', mst, die veel te lang gerekt was, gesloten. (Eene op deze voordracht betrekking hebbende beschouwing in een volgend nommer). Het nieuwe gebouw voor de oefeningen van het Leger des Heils alhier nadert zijne vol tooiing, want door den schilder wordt er de laatste hand aan gelegd. Gelegen aan den Westwal maakt het, met de gebouwen die aldaar in den laatsten tijd zgn verrezen, op den wandelaar een aangenamen indruk. Bij het binnentreden komt men in een por taal dat door twee deuren toegang geeft tot de be nedenzaal voor het houden der bijeenkomsten, en een platform. De zaal is 20 M. lang, 8 M. breed en 4'/2 M. hoog met plafon; de zitplaatsen, die uit banken zullen bestaan en gefabriceerd worden door de dakloozen te Amsterdam, worden eerstdaags ver wacht, en geven plaats aan 400 personen. Het plat form is 8 bij 5 M. met een hoogere en een lagere afdeeling ampkitheatersgewyzeen daar de zaal omstreeks 50 c.M. afhellende is naar het platform, kunnen de achteraanzittenden steeds gemakkelijk zien wat op het platform voorvalt. Rechts aan het front is eene deur, welke toegang verleend n aar het bovengedeelte, bestemd voor woning der officieren en een prachtig uitzicht biedt over de Vest en den Westwal. Hoogstwaarschijnlijk zal de inwijding plaats heb ben op Zondag 1 Meibij deze gelegenheid worden behalve de Nederlandsche kolonel Oliphant en diens vrouw, nog een twaalftal officieren van onderschei dene rangen verwacht. De uren van vertrek der treinen uit Goes, met 1 Mei a. s., in den tijd van Greenwich zijn als volgt: van Goes in de richting naar Roosendaal. trein 238 2 240 242 244 8 246 6.14 v.m. 7.34 9.57 2.2 nam. 4.30 5.46 6.37 van Goes in de richting naar Vlissingen. trein 237 1 239 241 243 245 9 8.1 11.8 12.4 2.34 5.34 8.36 9.13 Als men bij deze opgaven nu 20 minuten bijtelt, dan heeft men de uren van vertrek naar Ainster- damschen tijd en zal men bemerken, dat, de tijds verandering in aanmerking genomen, er weinig ver schil is met den tegenwoordigen loop der treinen. Alleen trein 244 zal zeven minuten vroeger, trein 8 zes minuten later en trein 246 zeven en twintig minuten vroeger te Goes aankomen en vertrekken. Gisteravond werd door de werklieden-vereeni- ging »Eigen Hulp" alhier de gewone driemaan- delijksche vergadering gehouden. Uit het verslag over het eerste kwartaal van dit jaar bleek o. dat ge durende dat tijdsverloop was ontvangen f 231,41, terwijl uitgegeven was f 459,93il2, zoodat de kas een achteruitgang aantoonde van 228,52'/a- Dat de algemeen heersehende slechte gezondheidstoestand van de verloopen maanden hierop een grooten in vloed had uitgeoefend, blijkt uit het feit, dat aan niet minder dan 23 personen uitkeering wegens ziekte was verstrekt tot een gezamenlijk bedrag van f 449. Het kassaldo bedroeg op 31 Maart 544,85de reservekas toonde een bedrag aan van 48,92 '/2. Niettegenstaande het hooge bedrag der gedane uit- keeringen werd met algemeene stemmen besloten aan een ziek lid, die het volle bedrag reeds had genoten, nog gedurende eenige weken de helft der gewone toelage te verstrekken. Door toetreding van een twaalftal nieuwe leden is dit getal thans gestegen tot 109, terwijl twee personen zich als begunstigers hadden laten inschrijven en Óen buitengewoon lid door den dood aan de ver- eeniging is ontvallen. Het zou der vereeniging zeker niet onwelkom zijn wanneer nog eenige meergegoeden konden besluiten zich als buitengewoon lid of als begunstiger bij haar aan te sluiten. Het resultaat van de gehouden stemmingen in de aangesloten liberale kiesvereenigingeu is, dat de heer J. J. Ochtman met groote meerderheid als vierden candidaat voor de a. s. Staten-verkiezing is aangewezen. De definitieve candidaten zijn alzoo de lik. J. M. Kakebeeke, G. SchipperJ. G. P. Tunans en J. J. Ochtman

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1892 | | pagina 1