1892 N°. 6.
Donderdag 14 Januari.
79ste jaargang.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de hoeren Nijgii Van Ditmar te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
Inzending van advertentiën voor 3 uren op den dag der uitgave.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie word de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a ƒ1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
om en vermelding van liefdegaven 5 cent per
GOESCHE
COURANT.
Een liberaal schandaal
noemde de Schaepmanniaansche Zuid-Hollander de
benoeming van mr. Geradts tot burgemeester van
Roermond. Het blad deed dit, omdat mr. Geradts
liberaal was.
Hieronder volgt de meening der Katholieke Roer-
mondsche bevolking over die benoeming, welke mee
ning wel eenigszins van die van de Zuid-Hollander
afwijkt.
De N. R. Ct. bevat nl. bet volgende bericht uit
Roermond
Onder eene onbeschrijfelijke geestdrift der burgerij
deed zooeven de nieuwe burgemeester mr. Louis
Geradts zijnen intocht in deze stad. Het bulderen
van het geschut bij aankomst van den trein werd
overstemd door bet gejuich van de duizenden, die
bet ruime stationsplein vulden.
Een onafzienbare stoet, bestaande uit een 50tal
vereenigingen, genootschappen en sociëteiten, bege
leid door banieren en muziekkorpsen, bracht den
nieuwen burgemeester langs da rijk gevlagde straten
naar bet stadhuis. Uit de ramen der woningen wuif
den Roermond's scboonen den beer Geradts bare
welkomstgroeten toe.
Na afloop der openbare plechtige raadsvergadering
begeleidde de feeststoet, gevolgd door duizenden jui
chende toeschouwers, den burgemeester naar zyne
woning.
Gedurende het diner dat de beer Geradts beden-
avond de autoriteiten der stad aanbiedt, zullen hem
de muziekgezelschappen serenades brengen, waarbij
zich geheel Roermond in fakkeloptocht zal aansluiten.
De fabrieken staan stil en de kantoren zijn gesloten,
alles beweegt zich in zondagskleeding langs de straten.
De Stand, schrijft
»Een inzender in de Boodschapper vraagt heel
natuurlijk, of we voor de Prov. Staten dan toch
niet met de Roomscben kunnen saam-
werken, uit bet oogpunt van bevordering van
de proportioneels vertegenwoordiging der minder
heden.
Dit kan niet.
Vooreerst niet, omdat het onoprecht zou zijn.
Feitelijk zou men bedoelen de saamwerking t© doen
voortduren, en dan zou men er dit schijntje aan
geven.
Ten tweede kan bet niet, omdat dit stelsel er toe
leiden zou, om in provinciën, waar de liberalen in
de minderheid zijn, met de liberalen mee te werken.
En ten derde eischt saamwerking met de minder
heden, dat ge niet met e'ene minderheid, maar met
de minderheden saamloopt.
En bovendien, ook afgezien van deze logische be
denkingen, sta bier dan de vraag, of bet aangaat,
onzerzijds als anti-revolutionairen, ons ook maar te
leenen tot politieke samenwerking met een staat
kundige partij, die ons derwjjs beschimpt en smaadt,
als dit in tal van roomsche organen nu lange maanden
geschied is."
Het bovenstaande staat te lezen in bet nummer
der Stand, van Maandag 11 Januari op de eerste
bladzijde. En op de vierde bladzijde komt een adver
tentie voor, door de besturen van Nederland en
Oranje, de katholieke kiesvereeniging en Amsterdam
gezamenlijk onderteekend, waarin wordt aangekon
digd, dat voor de verkiezingen te Amsterdam van
Dinsdag 12 Januari als candidaten zijn geprocla
meerd voor de Prov. Staten de beeren W. Hovy
en mr. J. A. N. Travaglino en voor den gemeente
raad de beer Cb. R. Kou veld.
De samenwerking met de roomschen, waarvan de
Stand, van 11 Jan. beslist verklaartDit kan niet",
wordt dus voor de verkiezing van 12 Januari door
de anti-revolutionairen in practijk gebracht en als
derden in den bond worden de radicalen er bij ge
nomen. Als bjjdrage, welke waarde er te hechten is
aan de verklaringen, die de Standaard gewoon is
met zooveel beslistheid en stelligheid at te leggen,
dat men geneigd zou zijn twijfel schier als heilig
schennis te beschouwen, is dit geval bijzonder sprekend.
GOES, 18 Januari 1892.
Gisteravond vulde een talrijk publiek de groote
zaal van »de Prins van Oranje" om een woord te
hooren over den Amerikaanschen jonge
lingsbon d, wel een tegenstelling met den vori-
gen avond, toen een sociaal-democratische lezing
was aangekondigd, waarvoor twee vrijwillig belang
stellenden waren opgekomen! De heer J. VonBurk,
die gisteravond optrad, en door den heer Van Bom
mel, agent van den Ned.-bond werd ingeleid, is
Nederlander van oorsprong en spreekt dan ook zuiver
en vloeiend Nederlandsch, alhoewel met een weinig
Engelscb accent. Als predikant te Oberlin werkzaam
was hij naar Nederland gekomen, om de wereldcon
ferentie te Amsterdam bij te wonen, en vertoefde
nu nog eenigen tijd in ons land, om te getuigen
van den bond, door hem vertegenwoordigd. Niet,"
dat bij de Nederlandsche jongelingsscbap Ameri-
kaanscb wilde maken, maar hij wilde Amerika ten
voorbeeld van Nederland stellen.
In 1844 ontstond de eerste jongelingsvereeniging.
Zij bestond uit eenige leden, die des Zondags bijeen
kwamen en een hoofdstuk uit den bijbel lazen en
daarover dogmatiseerden. Veel nut werd daardoor
niet gesticht, betgeen zij dan ook inzagen. Om des
Zondags alleen den mantel der jongelingsscbap om
te hangen, geeft geen baat voor de kerk. Onder kerk
begreep spr. niet een gebouw met muren en ramen,
ook niet een genootschap, neende kerk was voor
hem overal, waar de Christus verkondigd wordt als
bet eenige middel, waardoor zaligheid te verkrijgen
is. En daartoe kan de Chr. Jongelingsbond veel bij
dragen maar zij moet bet vereenigingsleven huldi
gen, zooals dat in Amerika bet geval is. Daar is in
iedere plaats slechts éen vereeniging, en men beschikt
daardoor over genoegzame krachten, om het kwade
te bestrijden. Alles wat bestaat en wat onder het
bereik ligt, mag gebezigd worden voor dien strijd.
Er begonnen in Amerika in verschillende plaatsen
weldra prachtige gebouwen te verrijzen, met elec-
triscb licht, de driekleur van den nok, groote zalen
voor lectuur met duizenden boeken en de meeste
tijdschriften en courantenvoor spelmet domino-
steenen en kegelbaanvoor lichaamsoefeningmet
gymnastiek-toestellen enz. Het gebruik maken van
dat alles is geoorloofd, wantde jongelingen hebben
den Heer gevraagd bet te zegenen. De afschuw, dien
sommige Christenen aan den dag legden voor gym
nastiek, is dwaas vooroordeel. De jongeling kan beter
drie- of viermaal rond het rek buitelendan dat hij
eens ten onderste boven tuimelt in de goot.
In Chicago wordt nu een gebouw voor de Jonge
lingsvereeniging opgetrokken, dat 3 millioen gulden
kost en uit eigen fondsen geheel wordt bestreden.
De vereeniging bestaat uit werkende en gewone
leden. De eersten hebben de proef doorstaan en kun
nen tot lid van bet bestuur of van de verschillende
comité's gekozen worden. Om gewoon lid te worden
meldt men zich slechts aan bij den Secretaris, die
in het gebouw der vei-eeniging zitting houdt en alle
mogelijke inlichtingen geeft. De contributie bedraagt
3 dollars, en daarvoor mag men gebruik maken van
alles wat in het gebouw aanwezig isgymnastiek
zaal, leeszaal, speelzaal, badkamers, onderricht in
Fransch, Engelscb en boekhouden enz. In New-York
telt de Chr. Jongelingsvereeniging duizenden van
leden. Dikwijls zijn er des avonds 8 a 900 in het
gebouw bijeen. Het kapitaal der vereeniging bedraagt
30 millioen guldenaan tractementen wordt onge
veer 5 millioen betaald. De vereeniging werkt voor
namelijk onder de negers, de studenten, de reizigers
en het treinpersoneel. Vooral de arbeid voor de ar
beiders aan de spoortreinen heeft goede resultaten.
Men geeft hun gelegenheid om in het gebouw, dat
in de nabijheid van het brandpunt der treinen is
opgericht, uitterusten, voor weinig geld eenige ver-
versching of eten te verkrijgen, zich onledig te hou
den met spel en lectuur, en zoodoende houdt men
hen buiten de kroeg en buiten de verleiding.
En hoe krijgt nu de vereeniging al het geld, dat
zij benoodigd heeft 'l Vooreerst uit de contributiën
der ledenmaar deze zouden niet voldoende zijn.
Daarom is een tweede hefboom noodig en deze wordt
gevonden in de giften en vrijwillige bijdragen. De
groote Vanderbilt, de spoorwegkoning, zegt: »als
mijn mannen leden zijn van de Christelijke Jonge
lingsvereeniging, dan is mij dit meer waard, dan alle
andere zaken in mijne onderneming". En hij stort
vrijwillig duizenden dollars in de kas der vereeni
ging. De heer Stuart, een vermogend manufacturier,
stelde onlangs nog 15000 dollars ter beschikking van
de Christelijke Jongelingsvereeniging, daarbij te ken
nen gevende, dat, als hij des avonds te 5 a 6 uren
zijne magazijnen en winkels sluit, hij voor zijn volk
gelegenheden moet weten aan te wijzen, om den
avond gezellig en goedkoop door te brengen, en zulk
eene gelegenheid is de Christelijke Jongelingsver
eeniging.
Krachtig spoorde spr. zijne hoorders aan om in
Nederland, zij het ook van verre, dat flinke voor
beeld van het jonge Amerika na te volgen. Maar
daartoe is verdraagzaamheid, liefde en eensgezindheid
noodig, evenals dit in Amerika zoo zichtbaar aan
den dag komt.
Aan hem, die zich aanmeldt voor het lidmaatschap
der Chr. Jongelingsvereeniging, stelt men den eisch,
dat hij lidmaat worde van een kerkgenootschap
doch men laat hem in de keuze geheel vrij. En
zoo schrijden hand aan hand op de bane van het
Christelijk leven, en met krachtige samenwerking,
voorwaartsde Hervormde met de Chr. Ger., en
de Doleerende, en de Doopsgezinde, en de Baptist,
en de Methodist enz. Daarbij wil men getrouw
kerkbezoek, dat, belaas in Nederland zooveel te
wenschen overlaat. Tijdens spreker, met de wereld
conferentie, in Amsterdam was, werden op hetzelfde
tijdstip door eenige belangstellenden alle kerken
bezocht en men kon te zamen niet het getal van
400 jongelingen verkrijgen, die in de kerken aan
wezig waren. En stelt daar tegenover nu eens, dat
blijkens de statistiek over 1889 in de gevangenissen
verblijf hielden 24000 jongelingen, wordt het dan
geen tijd, zoo vroeg spr., om ons met alle kracht aan
te sluiten aan de Chr. JongelingsvereenigingDe
Staat vormt een legermacht om ons land te be
schermen tegen een vyand, die misschien nimmer
zal komen, en de Chr. Jongelingsvereeniging bestrijdt
een vijand, die er is en eiken dag zijne offers vraagt.
Welnu, zoo eindigde hij, steun dan die vereeniging
met uw lidmaatschap, met uwe giften, met uwe
gebeden.
De beer Yan Griethuysen, predikant bij de Herv.
gemeente te Goes, sloot de bijeenkomst met een
hartelijk woord van dank aan den spreker, en
krachtige opwekking tot deelneming aan de schare,
en eindigde met een gebed.
Door den gemeenteraad van Bennebro.ek is in
zijne- vergadering van den 11 dezer tot Secretaris
en Ontvanger dier gemeente benoemd de heer jhr.
H. Van Panhuijs, vroeger volontair ter Secre
tarie alhier.
Te Kapelle overleed jl. Maandag na eene
kortstondige ziekte op bijna 78jarigen leeftijd mr.
B. V. Van der Bilt, een man, die niet enkel
in de plaats zijner inwoning, maar op geheel Zuid-
Beveland, algemeen geacht was om zijne rechtscha
penheid en zijn edel karakter. Zijn dood veroorzaakt
dan ook eene ledige plaats, niet slechts in zijn fa
miliekring, maar in menig college, die moeielijk zoo
waardig zal kunnen worden bezet als door_den over
ledene. Want, al kan in den gebruikelijken zin van
het woord niet gezegd worden, dat mr. B. V. Van
der Bilt veel aan het publieke leven deelnam, toch
bekleedde hij menig openbaar ambt.
Boudewijn Verselewel Van der Bilt werd te Goes
geboren 23 Februari 1814 en werd, na in 1838 zijne
academische studiën in de rechtswetenschap te heb
ben voltooid, in 1840 benoemd tot plaatsvervangend
kantonrechter te Goes en het volgend jaar tot ont
vanger-griffier van den Willem-Annapolder. In 1846
werd hij lid van den gemeenteraad van Kapelle en
een jaar later kantonrechter te Goes, welk ambt
hij bekleedde tot 1877, toen hij op verzoek op wacht
geld werd gesteld. Inmiddels was hij in 1874 ach
tereenvolgens benoemd tot dijkgraaf van den polder
»de Breede watering bewesten lerseke" en gekozen
tot lid der Provinciale Staten van Zeeland, welke
beide laatste betrekkingen hij met het lidmaatschap
van den Raad van Kapelle tot zijn dood toe be
kleedde.
Wat mr. V. d. Bilt in die verschillende functiën
heeft gedaan en op welke wijze hij die betrekkingen
beeft vervuld is genoegzaam bekend en zijn gemis
zal zich allerwege lang doen gevoelen. Met hem
verliest onze omgeving weder een van die nobele
figuren, waaraan ze eertijds zoo rijk was en die bij
vaak groote verdeeldheid door vriend en tegenstan
der niet anders dan met hoogen eerbied werden
begroet.
Door het overlijden van mr. B. V. Van der
Bilt moet in het district Goes binnen twee maanden
een© verkiezing plaats hebben voor een lid der
Prov. Staten en aangezien mr. Van der Bilt den
eersten Dinsdag in Juli van dit jaar aan de beurt
van aftreding was, moet op den tweeden Dinsdag
van Mei a. s. het nieuw te kiezen lid aan eene nieuwe
verkiezing worden onderworpen. Neemt men daarbij
in aanmerking, dat de gewone tijd van de vergade
ring der Prov. Staten op den eersten Dinsdag in
Juli is, zoo zou het geval zich kunnen voordoen,
dat het nu te kiezen lid volstrekt geen zitting kan
nemen.
Alleen wanneer de vergadering, noodig door de
vacature in het college van Gedep. Staten wegens
het overlijden van mr. Berdenis Van Berlekom en
waarin mede binnen twee maanden moet worden
voorzien, plaats heeft na de nu te houden verkiezing,
zou die vergadering door het nieuwe lid, na goed
keuring zijner geloofsbrieven, kunnen worden bij
gewoond.
Kapelle. Met ingang van 29 Januari a. 6.
zal de heer De Vries, stationschef alhier, van
standplaats veranderen en naar Helmond vertrekken.
Met dat tijdstip is tot stationschef alhier aangewezen
de heer Janssen, thans chef-adsistent op den
buitendienst te Venlo.
Bij Koninkl. besluit van 4 dezer is pensioen
verleend o. a. aan J. Meulineester, wed. J. Groot-
j a n ssluisknecht aan het kanaal door Zuid-Beve
land, ten bedrage van 144 'sjaars.
De Provinciale Staten van Noord-Holland heb
ben gisteren gekozen tot lid van de Eerste Kamer
der Staten-Generaal (vacature-Donker) den heer J.
BreebaartKz. te Winkel, met 80 van de 53
geldige stemmen.
Het rijkstelelegraafkantoor met telefoon
dienst te Zaamslag, dat op 8 dezer tijdelijk werd
gesloten, is thans op den vroegeren voet heropend.
De Rijks middelen brachten in Dec. jl.
op 9,396,784.53 tegen 9,175,731.751/2 in Dec.
1890. De totale opbrengst in het afgeloopen jaar
was 117,456,331.07 */2 tegen 114,366,896.99 in
hei vorige.
Omtrent de bekende geweren-quaestie
kan het N. v. d. D. thans het volgende mededeelen
»Toen de Minister van Oorlog bevelen uitvaar
digde omtrent het houden van vrijwillige oefeningen
in den wapenhandel gaf hij tevens last, daartoe ge
weren »model 1871" te bestemmen. Niet kunnende
vermoeden, dat die bevelen niet in alle opzichten
zouden worden nagekomen, kon de Minister met
volle overtuiging den heer Van Löben Seis het be
kende antwoord geven.
Het nalezen der gevoerde discussiën gaf den Mi
nister echter aanleiding zekerheidshalve nog een
onderzoek in te stellen bij de bevelhebbers in de
drie militaire afdeelingen, en nu bleek, dat ten
gevolge van een misverstand, in een der drie mili
taire afdeelingen ongeveer 600 geweren nieuw model
in gebruik gegeven waren voor de vrijwillige oefe
ningen.
Al kan er dus geen sprake zijn van »door het
geheele land verspreide geweren der inf.-regimenten",
te ontkennen valt het niet, dat er misverstand heeft
plaats gehad."
Het Tweede-Kamerlid mr. Farncombe
Sanders is vrij ernstig ongesteld.
De surnumerairs der posterijen,
die in 1891 zijn aangesteld en verplicht zijn om,
alvorens tot het examen van commies te worden
toegelaten, een aanvullings-examen af te leggen in
de beginselen der stelkunde, meetkunde en natuur
kunde, zuilen in October of November dit examen
hebben af te leggen.
Aan de verschillende bureaux van de provin
ciale inspecteurs der directe belastingen enz. houdt
men zich bezig met het verzamelen van statis
tieke tabellen in zake het patent
recht, op last van den minister van financiën
door de controleurs verstrekt.
Deze statistiek, die vóór 15 Januari aan het depar
tement van financiën moet worden ingezonden, bevat
eene uitgebreide beroepstelling, getrokken uit de
registers der patenten over den dienst 1890/91, en
vermeldt het bedrag der rechten, dat voor de uitoefe
ning van elk der beroepen in totaal is opgebracht.
Eene proefneming, die de heer Chamberland
onlangs in het laboratorium van Pasteur te Parijs
deed, heeft hem tot de ontdekking geleid, dat alle
ziektekiemen gedood worden door den invloed van
kaneel, zelf reeds door den geur.
Volgens den heer Chamberland kan geen smetkiem
langer dan enkele uren in het leven blijven in tegen
woordigheid van kaneelgeur. Naar zijne meening is
het bederfwerend vermogen, om nl. microben te
dooden, niet minder dan bij sublimaat. Daarbij is
kaneel voor den mensch geheel onschadelijk.
Het is daarom volgens genoemden geleerde dik
wijls goed, in plaatsen, die door typheuse koortsen
of cholera besmet zijn, een aftreksel van kaneel te
drinken.
Een lezer van het H.blad schrijft naar aanleiding
daarvan Het is zeker niet ondienstig op te merken,
dat men daartoe dan ook werkelijk kaneel neme, en
zich niet voorzie van zoogenaamde of gemalen soor
ten, maar pijpkaneel vrage (de fijne Ceylonsche is
waarlijk goedkoop genoeg tegenwoordig)* Wanneer
men daarvan dan een pijp aan kleine staaQes snijdt,
zoo'n staaije in den mond houdt als ware het
een kleine sigarette dan is de aanwending dood
eenvoudig, gemakkelijk en practisch, en zoowel op
straat, op reis, als in huis uitvoerbaar".
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Aangenomen het beroep bij de Chr. Ger. gem.
te Roon door ds. J. W. Gunst, te Brouwershaven.
Op het drietal bij de Ned. Herv. gem. (vaca
ture-Westhoff) te Amsterdam staat no. 1 ds. De
Visser, te Rotterdam.
Bedankt voor het beroep bij de Herv. gem.
te Zaamslag door ds. G. B. Fijnvandraat, te Nieu-
werkerk (Duiveland)voor het beroep bij de
Chr. Ger. gem. te Meliskerke door ds. J. W. WegcliG-
laar, te Dirkshorn.
