1891 N°. 151. Dinsdag 22 December. 78ste jaargang. NATIONALE MILITIE KZerst-oolleote SECRETARIE SCHOOLBEZOEK. De Vergunningen Sigarendrogerij Politiek Overzicht. GOESCHE De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond, uitgezonderd op feestdagen. Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, j 1,75. Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent. Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad aangenomen bij de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam en verder bij alle Boekverkoopers en COURANT. De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie word de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,berekend. Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct. Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel. Inzending van advertentiën vóór 3 uren op den dag der uitgave. Vo#r de t we e d e maal wordt beleend gemaakt, dat zich in de maand Januari van 1892 roor den dienst der moeten laten inschrijven alle mannelijke ingezetenen, die ge boren zijn in 1873 en zij, die na het intreden van hun 19e, doch voor het volbrengen van hun 20e levensjaar ingazetenan worden dat de inschrijving moet geschieden: le. vaa een ongehuwde iiï de gemeente, waar de vader, of is deze overleden de moeder, of zijn beiden overleden, de voogd woont 2e vau een gehuwde en van een weduwnaar in da gemeente, waar hij woont 8e van hem, die geen vader, moeder of voogd heeft of door deze is achtergelaten of wiens voogd buiten 'a lands ge vestigd i», ia de gemeente, waar hij woont; 4e. van den buiten 's land» vronenden zoon van een Neder lander, die ter zake van 's lands dienst in een vreemd land woont, in de gera'ente, waar zijn vader of voogd het laat.t in Nederland gewoond heeft; dat de inschrijving alhier plaats heeftop eiken werkdag tnsscben des voormiddag* 9 en des namiddags 2 uren ter Secretarie der gemeente dat de aangifte moet geschieden door den belanghebbende zelveu en bij ongesteldheid, afwezigheid of ontstentenis, door zynen vader, of is deze overleden, zijue moeder, of zijn beiden overleden, zijn voogd; dat niet worden ingeschreven lo. de in een vreemd rijk achtergebleven zoon van een ingezetene, die geen Nederlander is; 2o. de in een vreemd rijk verblijf houdende ouderlooze zoon van een vreemdeling, al is zyn voogd ingezetene; 8o. de zoon vaa een Nederlander, die ter zake van 's lands dienst in 's rijks overzee<che bezittingen of koloniën woont Goes, den 19 December 1891. Burgemevster en Wethouders van Goes, J. G. d. W. HAMER. De Secretaris, HARTMAN. Diakenen der Hervormde gemeente zullen op den tweeden Kerstdag, zynde ZATERDAG deu 26 dszer na het eindigen der voormiddag godsdienstoefening, eene buitengewone of zoo genaamde houden aan de huizen der ingezetenen, ten behoeve van hunne bedeelden, welke inzameling ten zeerste wordt aanbevolen. Goes, den 19 December 1891. Burgemeester en Wethouders van Goes, J. G d W. HAMER. De Secretaris, HARTMAN. Op VRIJDAG den 25 en ZATERDAG den 26 December a. s. zal de dar gemeente alleen geopend zijn des voormiddags van elf tot twaalf nren, voor aangiften ia zake den Burgerlijken Stand. Goes, den 19 Deceaaber 1891 Burgemeester en Wethouders van Goes, J. G. d W. RAMER. De Secretaris, HARTMAN. De ouders of verzorgers van kinderen boven de zes en be neden de twaalf jaren, die vo'gens de daarvan te maken staten zich op 1 Januari in de gemeente bevinden, doch niet ter school gaan kannen vanwege de gemeente geeue ondersteuning (geneeskundige hulp uitgezonderd) ontvangen, tenzij zij aan- toonen dat hunne kinderen ten onrechte op den ter secretarie ter lezing te leggen staat van niet-schoolgaanden zijn gebracht, of dat hun het niet schoolgaan dier kinderen niet is te wyten. Goes, deu 19 December 1891 Burgemeester en Weihouders van Goes, J. G. d. W HAMER. De Secretaris, HARTMAN. tot uitoefening van den Kleinhandel in Sterke drank, verleend aan Pk Wessel voor het perceel Wijk C no. 130 en aan M. Gooien voor het perceel Wyk C no. 220 beiden in de Laugevorststraat, zijn INGETROHKEI. Gees, den 19 December 1891. Burgemeester en Wethouders van Goes, J. G. d. W. HAMER. De Secretaris, HARTMA N. Vergunning is verleend aan J. GROENENDIJK te Goes tot het oprichten van eeen in de Langevorststraat C no. 226. Goes, den 19 December 1891. Burgemeester en Wethouders van Goes, J. G. d W. HAMER. De Secretaris, HART MAN. (1118 December). Een paar weken hebben we ons onthouden van eene beschouwing over de begrootingsdebatten, omdat de daarin behandelde zaken ons daartoe geene aan leiding gaven. Bij de begrooting van Binnenlandscbe Zaken en bij die van Oorlog meenen we echter een oogenblik bij enkele punten te moeten stilstaan. Bij de beraadslagingen over bet hooger onderwijs in bet algemeen kwam o. a. ter sprake bet luttele gebruik, dat gemaakt wordt van de leerstoelen in de moderne talen aan de universiteit te Groningen en de vraag werd gedaan, waaraan dit feit was toe te schrijven De Minister van Binnenlandscbe Zaken gaf hierop ten antwoord, dat de reden van dit luttele gebruik niet moet gezocht worden in de omstandig heid, dat die leerstoelen gevestigd zijn op te verren afstand van bet middelpunt des lands, maar dat er voor de aanstaande leeraars in de moderne talen niet veel aanleiding bestaat om van die lessen ge bruik te maken. De voorbereiding voor bet examen B. eisebt geene academische opleiding; zij kan op veel goedkooper en gemakkelijker wijze verkregen worden door lessen van bijzondere onderwijzers, die in de verschillende deelen des lands in de nabijheid van de woonplaatsen der candidaten in genoegzamen getale worden aangetroffen. Het middel om de be doelde leerstoelen meer aan bun doel te doen beant woorden zou zijn een verzwaring der eiscben van bet examen, zoodat eene academische opleiding noodig zou zijn om de bevoegdheid tot doceeren van de moderne talen te kunnen verwerven. Eene daartoe strekkende wijziging der wet op het M. O. beeft echter eigenaardige bezwaren, hoewel daardoor onge twijfeld bet peil van bet middelbaar onderwijs in die talen zou worden opgevoerd. De mogelijkheid van een maatregel in deze richting wordt door de regeering overwogen. Moet uit dit vrij zonderlinge antwoord van den Minister afgeleid worden, dat het onderwijs in de moderne talen aan de middelbare scholen thans niet voldoende is Ons dunkt eene andere conclusie is niet te trekken, wanneer er middelen moeten be raamd worden om bet peil van bet onderwijs in die vakken hooger op te voeren. Toch gelooven we, dat, in bet algemeen genomen, de kennis der leer aren niets te wenschen overlaat. Aan de wijze waarop de moderne talen worden onderwezen op de middelbare scholen mogen wellicht fouten kleven, fouten, die allereerst samenhangen met den weini gen beschikbaren tijd voor die vakken, zij zullen niet worden weggenomen door wijziging te brengen in de eiscben ter verkrijging van de akte.» Maar bovendien ontstaat er twijfel of de regeering genoegzaam een open oog beeft voor de belangen van de vele onderwijzers, die thans langs anderen weg zich voor die acten bekwamen. Juist omdat de bevoegdheid thans langs anderen weg kan worden verkregen, willen nu nog ijverige onderwijzers zich veel studie, moeite en kosten getroosten om de middelbare acte in de moderne talen te verwerven en het zijn waarlijk niet de slechtste leeraren, ge looven we, die bun loopbaan bij bet lager onderwijs hebben aangevangen. Voor ben allen zon echter de weg daartoe worden afgesneden, wanneer eene aca-- demiscbe opleiding eiscb werd. En bet resultaat der in overweging zijnde maatregel zou zijn, dat er misschien wat kundiger docenten zouden gevormd worden, maar zeer zeker tevens een corps van jeug dige docenten, die ten eenenmale onbekend waren met de voetangels en klemmen, die bet pad van den onervaren onderwijzer maar alteveel bemoeielij- ken, en die daarom een geregelden leergang en een behoorlijk overwicht van den leeraar over de leer lingen zeer in den weg zouden staan. We hopen daarom, dat de Regeering nog eens ernstig zal overwegen, alvorens een maatregel te nemen, die vermoedelijk niet in bet belang van bet onderwijs en zeker niet in dat der onderwijzers zou zijn. Door alle partijen in de Kamer is een lans ge broken voor bet recht der onderwijzers van de lagere school om zonder speciale bevoegdheid bet onderwijs in de vrije- en ordeoefeningen te mogen geven, of wel de eiscben zoo licht te stellen en toe te zien, dat alle examen-commissiën gelijke eiscben stellen, dat aan de vele klachten daaromtrent worde tegemoet gekomen. Ook werd van de Regeering gevraagd er voor te waken, dat onderwijzers, die de akte voor vak j. niet bezitten op 1 Januari 1893 door de gemeentebesturen zullen worden ontslagen. In zijn antwoord omtrent deze quaestie gaf de Minister als zijne meening te kennen, dat bet gevaar voor ontslag van onderwijzers, die niet tijdig de bevoegdheid voor vak j. verwerven, niet groot is, omdat dit ontslag niet plotseling kan worden gegeven, daar bet schooltoezicht daartoe moet medewerken en de Regeering bij groote onbillijkheden altijd nog wel bijtijds handelend kan optreden. Dit antwoord is in zooverre geruststellend voor de onderwijzers, als daaruit blijkt, dat zij tegen willekeurige handelingen der gemeentebesturen steun zullen ondervinden bij de Regeering. Trouwens daar aan zal wel niemand ooit getwijfeld hebben. Maar overigens rijst de vraag of de toekomst der onder wijzers, die de akte voor de vrije- en ordeoefeningen niet bezitten, genoegzaam gewaarborgd is. Immers, met de verklaring der Regeering is niet te niet ge daan bet recht der gemeentebesturen om ontslag te geven aan die onderwijzers, die op 1 Januari 1893 de bevoegdheid voor vak j. missen. En wanneer een gemeentebestuur op dien datum bet vak wil in voeren op zijne gemeente-scholen, met andere woorden uitvoering wil geven aan bet voorschrift der wet, dan zal bet voor bet schooltoezicht moeielijk gaan aan een op dien grond te verleenen ontslag zijne medewerking te onthouden. Het middel, dat de beer De Meijier aangaf, nl. wetswijziging, zou zeker afdoende zijn en ongetwij feld zou daarvoor in de Kamer wel eene meerderheid zijn te vinden, want terecht merkte de beer Goe man Borgesius op, dat de bepaling, waarbij vak j. als verplicht leervak in de wet werd opgenomen, bij wijze van verrassing is aangenomen op een oogen blik, dat de Kamer was afgewerkt" en zonder dat zjj de gevolgen daarvan in bunnen vollen omvang beeft overwogen. Eene wetswijziging, waarbij vak j. geheel uit de wet werd gelicht, zou ons nog bet meest gewensebt voorkomen en we vleien ons, dat wanneer èn de Regeering èn de Kamer zich eens nauwkeurig op de hoogte wilden stellen van de vele moeilijkheden, zoo van financiëelen als anderen aard, die aan de invoering van bet vak op de lagere school verbon den zijn, dan voor eene dergelijke wetswijziging evenzeer een meerderheid zou te vinden zijn. Die moeielijkheden achten wij tot 1898 voorloopig nog de beste waarborg voor onderwijzers die de acte voor vak j. nog niet mochten verwerven. Een teör punt raakte bij de behandeling der be grooting voor oorlog de beer Yan Kerkwijk aan, toen bij de samenstelling en uitbreiding van bet militair buis der Koningin besprak. Hij achtte de tegenwoordige regeling in strijd met de bij Kon. besluit vastgestelde organisaties en in strijd met de zuinigheid. Hij deed daarom bet voorstel den daarop betrekking hebbenden begrootingspost te verminde ren met 3000. Het is zeker wel eenigszins in strijd met de tegen woordig beerschende denkbeelden, dat uit 's Rijks kas betaald worden officieren, die schier bun gebeele militaire loopbaan aan bet bof hebben doorgebracht en derhalve voor de betrekking, waarvoor ze, mede op 's Rijks kosten, zjjn opgeleid, ten eenenmale on geschikt zijn. En dit bezwaar vermindert voorzeker niet, wanneer men bedenkt, dat die leden van bet militair buis gewoonlijk bebooren tot een maatscbap- pelijken kring, waarvan de leden waarlijk geen voedsel uit de staatsruif behoeven. Toch spijt het ons, dat de beer Van Kerkwijk tegen den bestaanden toestand is te velde getrokken en we kunnen best begrijpen, dat de minister van oorlog hem op zoo warmen toon beantwoordde. In de eerste plaats mag niet over het boofd worden gezien, dat bet militair buis vooral dient om den luister van ons Hof, die ten nauwste samenhangt met den luister van onzen Staat, op te houden tegen over vreemde vorsten, een eiscb, die met het nuchter oog der logica beschouwd misschien niet strikt nood zakelijk kan genoemd worden, maar die dan toch overal en ten allen tijde is in practijk gebracht en daardoor een gewoonterecht is geworden. Maar bovenal spijt bet ons, dat de beer Yan Kerk wijk op dit punt is ingegaan, omdat bet bier eene aangelegenheid betreft, die onze jeugdige vorstin en bare moeder geldt en bet, na bet voortdurend stil zwijgen over de quaestie tijdens bet leven van onzen laatsten Koning, al den schijn beeft of men van de omstandigheid, dat wij een mannelijk boofd van den Staat moeten derven, beeft willen profiteeren om den luister van ons Hof te verkleinen. Gelukkig daarom, dat de Regeering by monde van den minister Seyffardt zoo krachtig tegen bet amen dement-Van Kerkwijk optrad; gelukkig ook, dat de overgroote meerderheid der liberalen dit hielp ver werpen en zoodoende, bet principiëele der quaestie buiten beschouwing latende, de stilzwijgende verkla ring aflegde, dat zij aan Hare Majesteit met ver trouwen overlaten om de inrichting van baar militair buis en bet tijdstip voor eene verandering daarvan, in nadere overweging te nemen. GOES, 21 December 1891. Gisteravond bielden de leden van de werklie- denvereeniging »Eigen hulp" alhier met hunne dames in »de Prins van Oranje" een feestavond, die welgeslaagd mag beeten. Het programma bestond uit eenige muzieknommers, die door bet harmonie- gezelschap »Euphonia" flink werden uitgevoerd, een tombola, die als altijd de aanwezigen in eene opge wekte stemming hield en voorts een paar tooneel- stukjesJocrisse, de vondeling en Sequab, de won derdoctor, die beiden de lachlust in booge mate op wekten. Vooral bet laatstgenoemde bad groot succes, zoowel door bet spel der vertooners, als door den schitterend versierden wagen, die, evenmin als aan den beuseben Sequab, aan zijn representant van gisteravond ontbrak. We gelooven, dat alle aanwezigen een recht pret- tigen avond hebben doorgebracht en dat bet geheel inderdaad een feestavond, voor ben is geweest. De voorzitter zal dan ook wel de tolk der aan wezigen zijn geweest, toen bij, na afloop van bet programma, zijn dank betuigde aan allen, die tot bet welslagen van een en ander hadden medegewerkt. In De Gemeentestem van beden koint bet vol- voor Mag de kantoorhouder van een Rijks-telefoonkantoor lid van den Raad zijn in de gemeente waar het kantoor is gevestigd Op deze onlangs gerezen vraag kan, dunkt ons, bet antwoord niet anders dan ontkennend zijn, omdat de kantoorhouder, krachtens art. 2 litt. c van bet Kon. besl. v. 15 Sept. 1886 {Stbl. no. 164) door bet gemeentebestuur aangewezen wordende, als ambtenaar in den zin van art. 23 gem.wet is te beschouwen. Naar wij vernemen zal mr. B. M. B a b 1 - m a n nlid van de 2e Kamer, in de eerste helft van Januari alhier eene politieke rede houden. 'a-Gravenpolder. De telefonische ver binding, welke verleden jaar op last van het Ministerie van Oorlog is aangebracht tusscben deze gemeente en Ellewoudsdijk, wordt, na nimmer dienst gedaan te hebben, opgeruimd. Een tweede draad, ter beschikking van bet de partement van Oorlog, wordt nu bevestigd aan de telegraafpalen die staan langs den weg tot Elle woudsdijk. lerseke. Vrijdagavond hield de Afdeeling Ierseke der Vereen, ter bevordering der Ned. visscherij eene vergadering, hoofd zakelijk aan huishoudelijke zaken gewijd. De heeren dr. De Leeuw en Muller, respectievelijk voorzitter en penningmeester, werden als zoodanig herkozen tot 2en secretaris werd gekozen de beer J. Sinke Jz. De penningmeester deed rekening en verantwoording, waaruit bleek dat er een voordeelig saldo was van ruim 62. De afschaffing der kleine consenten en de moei lijkbeden voor de oesterkweekers aan de naleving van de bepalingen der arbeidswet verbonden kwamen ter sprake zonder dat evenwel nog iets daaromtrent werd besloten. Door de directie der Maatschappij tot exploi tatie van staatsspoorwegen" is gunstig beschikt op het verzoek van belanghebbenden om de halte aan den Noordkraaiert gedurende de win termaanden te verwarmen en daarin de gele genheid te openen voor de reizigers om zich een kop koffie aan te schaffen. (M. Ct.) Middelburg-. In bet hospitaal alhier zijn thans een dertigtal militairen opgenomen, welke allen aan influenza lijden, wat, bij bet gering aantal man-, schappen waarover thans beschikt kan worden, na tuurlijk nog drukkeren dienst oplevert voor de overige militairen. Naar wjj vernemen zal de opening van den dienst V1 i s s i n g e n Hull v. v., der Zeeuw- sche Stoomvaart-Maatschappij, plaats hebben op Zaterdag 2 Januari a. s. Het stoomschip Professor Buijs" vertrekt op ge noemden datum voor de eerste maal naar Huil, terwijl de dienst aldaar met dezelfde boot wordt aangevangen op Woensdag 6 Januari. Verder iederen Dinsdag en Zaterdag van Vlissin- gen en iederen Woensdag en Zaterdag van Huil. (VI. Ct.) Bij kon. besluit zijn benoemdF. Dekker, tot dijkgraaf van den polder Noord bij Ter-Neuzen, N. Polderman, tot dijkgraaf van den polder Muije, gem. St. Maartensdijk; H. A. Mol, tot ge zworen van bet waterschap Baarland c. a. Een prins van Oranje Aan bet slot van een artikel in de Amsterdammer zegt generaal Den Beer Poortugael Wij hebben bet nu 12 jaar gedaan zonder een opperbevelvoerend generaal, wij kunnen bet nog wel

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1891 | | pagina 1