1891 N°. 149.
Donderdag 17 December.
i78sle jaargang.
GOESCHfi
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiè'n voor dit blad
aangenomen bij de heeren Nijon Van Ditmar te Botterdam en verder
bij alle Boekverkoopei's en Brievengaarders.
COIRAV
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie word de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a ƒ1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Inzending van advertentiën voor 8 uren op den dag der uitgave.
GOES, 16 December 1891.
Voor schipper Everhard werd bij ons nog
ontvangen van N. N. 0,50, makende met de vorige
opgave 3,76.
De afdeeling Heinkenszand van de
Maatschappij tot bevordering van landbouw en vee
teelt in Zeeland hield gisteren in »de Prins van
Oranje" eene algemeene vergadering, die door den
beer E. Van den Bosch gepresideerd en eerst door
43 en later door 46 leden bezocht werd.
Uit het rapport van de najaarsvergadering van
het Hoofdbestuur bleek:
lo. dat over het jaar 1891 door Ged. Staten voor
de paardenfokkerij is verleend een subsidie van
3655 tegenover 3500 in het vorige jaar, welk
verschil voortspruit uit het getal veulens in de
provincie
2o. dat het gewijzigde provinciaal reglement voor
de paardenfokkerij door Ged. Staten is verzonden
naar de Prov. Staten, omdat er enkele wijzigingen
in voorkomen en het subsidie niet door Ged. Staten
maar door de Prov. Staten wordt verleend
3o. dat was ontvangen eene missive van den
Minister van Oorlog, dat Pieter Willeboer te Goes
en Simon Sanders te West-Souburg op den cursus
voor hoefsmeden te Breda zijn geplaatst
4o. dat bij acclamatie is herbenoemd tot algemeen
secretaris de heer I. G. J. Kakebeeke en eervol
ontslag is verleend aan mr. L. A. Bybau als vice-
voorzitter, terwijl in diens plaats is benoemd mr.
P. C. J. Hennequin te Sluisreeds vroeger gemeld.
De benoeming van vier bestuursleden der afdeeling
door de periodieke aftreding van de heeren C. J.
Labrijn, L. A. Van Weel, M. De Jager en Hugo Mol
had het gevolg dat de genoemde heeren herkozen
zijn respectievelijk met 42, 41, 33 en 38 stemmen.
De circulaire van het hoofdbestuur, naar aanleiding
van een besluit van het Intern. Landbouwcongres,
te 's-Hage gehouden, spoorde aan om het fokken
van vet- en melkvee aan te moedigen door het aan
leggen van een stamboek en van melklijsten. Om
deze te bevorderen deed de voorzitter het voorstel
om vanwege de afdeeling een prijs voor de best-
ingerichte melklijsfc uit te loven, alleen voor de leden
der afdeeling.
De heer G. J. van den Bosch gaf in overweging
om formulieren ter invulling uit te reiken.
De heer L. A. Van Weel stelde de vraag wie de
juistheid der melklijsten zal beoordeelen De mede-
dingere moeten de gelegenheid tot controle verschaffen.
De heer C. Zuidweg meende, dat alleen zou kunnen
beoordeeld worden de netste en beste invulling en,
dat het invullen der hoeveelheden maar aan de
eerlijkheid der deelnemers moet overgelaten worden.
Eindelijk stelde de voorzitter de vraag wat men zou
uitloveneene som van 25 of 1 van 25 en 1
van 10.
Na eenig# bespreking deed de voorztter het voor
stel om een len prijs van 15, een 2en prijs van
10 en als 3e prijs een eervolle vermelding uit t6
loven, op door de afdeeling verkrijgbaar te stellen
lijsten. Dit werd met algemeene stemmen aange
nomen. De proefneming zal reeds aanvangen 1 Ja
nuari 1892 en de deelnemers mogen niet van enkele,
maar moeten van al hun koeien aanteekening houden.
Bij de bespreking van het abonnement op het
nieuwe algemeen Landbouw-weekblad deelde de voor
zitter mede dat zich thans 58 abonné's hebben op
gegeven.
De heer G. J, Van den Bosch maakte van deze
gelegenheid gebruik om dit blad bijzonder aan te
bevelen, wijl in een klein land als 't onze samen
werking gewenscht is, en dit blad bepaald degelijk
belooft te worden.
Verder werd medegedeeld dat de heer M. Lucieer
een reeks van voordrachten zal houden in de ver
schillende afdeelingen, waarvan twee in Zuid-Beve
land zullen plaats hebben, in het midden van Januari
'92, éen in »de Prins van Oranje" en éen op eene
der dorpen. Die voordrachten zullen des middags 2
uren aanvangen. Ter verduidelijking diene dat dhr.
Lucieer voorzitter is van de keuringscommissie en
Rijks-veearts te IJzendjjke. De voordrachten zullen
hoofdzakelijk de paardenfokkerij betreffen.
Nog werd medegedeeld, dat de afdeeling de ten
toonstelling van zaaigranen zal houden op Dinsdag
16 Febr. 1892 in »de Prins van Oranje" van 11 tot
3 uren. Men stelt zich voor om die tentoonstellingen
jaarlijks te doen plaats hebben. Op de vraag van den
voorzitter of nog iemand iets in 't midden te brengen
had, sprak de heer GJ. Van den Bosch een enkel
woord over het laten spitten van grond, nu de winter
in aantocht is. Spreker toonde aan dat een hooger
opbrengst der vruchten te wachten is wat in 't voor
deel van den landbouwer komt en in de tweede plaats
verschaft het werk en wordt de armoede gelenigd.
Na verloting van eenige landbouwvoorwerpen werd
de vergadering gesloten.
Gisteren trad voor de afdeeling Goes van-
den Ned. Protestantenbond als spreker op dhr. S.
Kutsch Lojenga van Leiden, die eene belang- i
wekkende rede hield over de mystiek in den godsdienst.
Na gewezen te hebben op het ontstaan in de
middeleeuwen van scholastiek en mystiek werden
enkele mystieken besproken, zooals: Joh. Tauler,
J. Van Ruysbroek, Hendrik Mande, Gerlach Peterse
en Thomas a Kempis.
Na de pauze toonde spr. aan, dat godsdienst
mystiek is, dat is, krachtens de beteekenis van het
woordgeheimzinnig verborgen de vereeniging
van den mensch met Godm. a. w. dus, dat geloof
aldoor eene zaak des harten is, b. v. bet geloof aan
God, Gods voorzienigheid, Gods vergevende liefde,
broederliefde, ootmoed, het geweten, in éen woord
het gelooven is weten, maar weten met het hart.
Daarom ook moet de mensch rein van hart zijn 1
wil hij werkelijk gelooven en de zegen van den j
godsdienst gevoelen. Die zegen toch is zaligheid en
zaligheid is niets anders dan gevoel van het hoogste
en reinste geluk. Daarnaar te streven en anderen
daartoe te voeren, aldus was spr. conclusie, was de
plicht van elk godsdienstig mensch.
Met een woord van dank aan den begaafden re
denaar voor zijne boeiende voordracht sloot de waar
nemend voorzitter der afdeeling de bijeenkomst, die
door een talrijk publiek werd bijgewoond.
Hapelle. Maandagavond hield de landbouw-
vereeniging: V o o ruitgang is ons
streven" alhier eene vergadering onder voor
zitterschap van den heer A. Nijssen. Tegenwoordig
waren, behalve het bestuur, 20 leden. De notulen
der vorige vergadering gelezen en goedgekeurd
zijnde, werd overgegaan tot het verkiezen van drie
bestuursleden ter voorziening in de periodieke af
treding van de heeren A. Nijssen, W. J. Van Dam
en J. De Jager Jz. De beide laatstgenoemden wer
den met groote meerderheid van stemmen herkozen,
terwjjl in de plaats van den heer A. Nijssen werd
gekozen de heer J. De Geus.
Ter vervanging van den heer M. V. d. Hage, die
zijn ontslag nam als bestuurslid, werd gekozen de
heer W. K. C. Schrier.
Toen hiermede de agenda was afgehandeld sprak
de heer M. De Jager nog zijne meening uit over
den meest geschikten tijd van zaaien en oogsten,
hoofdzakelijk van tarwe. Hierover ontspon zich eene
langdurige discussie, terwijl men algemeen van oor
deel bleek, dat men in beide gevallen en vooral
bij bet oogsten, afhankelijk van de weersgesteldheid
zijnde, het best doet de eerste helft van October
als zaaitijd te benutten.
De vergadering werd daarna gesloten.
Door de j> Vereeniging van Nederlandscbe sui
kerfabrikanten", gevestigd te Rozendaal, is de p r ij s
der beetwortelen, benoodigd voor de cam
pagne 1892/93, vastgesteld op 11 per 1000 kg.
Voor enkele streken is de prijs op ƒ11,50 bepaald.
Bij kon. besl. is benoemd tot burgemeester der
's-Heerenhoek J. G. P. T i m a n s, secre
taris dier gemeente.
Bij kon. besl. is aan G. J. Bruker, sluis-
meester aan het kanaal door Zuid-Be vel and te We-
meldinge, op zijn verzoek, wegens hoogen leeftijd
eervol ontslag verleend, en is met ingang van dien
datum benoemd tot sluismeester aan het kanaal door
Zuid-Beveland te Wemeldinge, P. Tjebbes, te
Middelburg.
De redacteur van de Deli-Courant seint aan
het Hbl. via Malta»Pompe démission."
Indien deze mededeeling juist is, voegt het Hbl.
hierbij en werkelijk door kolonel F. Pompe Van
Meerdervoort ontslag is genomen als gou
verneur van Atjeh, dan moet dit een gevolg wezen
van zijn brief, waarin door hem vertrouwen geëischt
werd in zijn bestuur.
Bevat het telegram uit Medan waarheid, dan
schijnt de kolonel met het antwoord van den gou
verneur-generaal geen vrede gehad te hebben of
deze niet met de inlichtingen van den kolonel. Het
bericht eischt in allen gevalle bevestiging.
De oorzaak van den socialen achter
uitgang zoekt men steeds in slechte verdeeling
van den arbeid. Fianor schrijft in zijn Vlugmaren:
Ik geloof ten onrechte. Men zoeke ze in de weelde.
Als men eens aanving van boven aan, in plaats
van ondtren op. De weelde, door allen en alles gevoed,
zweept ons allen zonder eenige uitzondering op.
Wat nog vóór twintig jaren zeer deftig was, is nu
^burgerlijk," een woord, dat van eeretitel tot 'n
scheldwoord, bijkans, daalde. Wattoen klein-burgerlijk
was, is nu plat, goed voor daglooners. Het is die ver
schuiving, welke den arbeider drukt. Ook hij wil mede
naar hooger, en zijn arbeid is niet voldoende om aan
die zucht te voldoen. Zoo men eens een vereeniging
stichtte tegon de weelde, een vereeniging, waardoor
men zich heilig en plechtig verbond, zóo eenvoudig
mogelijk te doen en te leven, zoo min mogelijk te
doen om mee te doen, en vooral nooit meer den
neus op te halen voor hen die tweede klasse reizen
door het leven.
Want de veelgeprezen erkenning van de veelge
prezen ontwikkeling is eenvoudig een leugen. Laat
iemand zoo knap zijn als hij maar wil, bij wordt
mogelijk lid van de Kamer, maar nooit wordt hij in
de deftige kringen opgenomen, zoo hij geen diners
zelfs het Sociaal Congres moest dineerenkan
of wil geven, waar de mogelijk voor éen middag
gehuurde knecht dient achter de tafel vol gehuurd
kristal.
Omtrent de in aantocht zijnde vermogens
belasting deelt men de volgende bijzonderheden
mede aan het Nws., welke het niet anders dan onder
voorbehoud laat volgen
De inspecteurs der registratie zullen de kohieren
opmaken en zij zullen voor elke provincie het college
van zetters uitmaken.
De oudste hunner zal president zijn. Zij stellen
de kohieren ter invordering aan de ontvangers der
registratie en domeinen ter hand.
Het getal der inspecteurs zou daardoor met 15 a
20 worden vermeerderd.
De mutatierechten, thans 4 pet., zullen nu worden
2 pet. zonder opcenten, dus 3 'ƒ2 pet. minder.
Eene algehêele herziening van de registratie zal
hiervan het gevolg moeten zijn.
In ons land maken de aandeelen Neder
landscbe Handelmaatschappij steeds een
minder goed figuur. De koers dezer aandeelen is ge
durende de laatste jaren kunstmatig opgehouden,
hooger dan de waarde der aandeelen eigenlijk was.
Door den val nu van een paar firma's, die langen
tijd als groote koopsters optraden, komen thans de
koersen meer tot het standpunt, waarop zij over
eenkomstig hunne waarde hehooren te staan, waartoe
ook de kans van een kleiner dividend het hare hij-
draagt. LD.)
Naar men aan het 12. Nbl. meldt, wordt aan
het hoofdbestuur der posterijen met alle kracht ge
werkt aan de uitvoering van de nieuwe post-
w e t, ten einde deze in het begin van Januari a. s.
in werking kunne treden.
Vooral de vaststelling der rayons, binnen welke
de bestelling tegen verminderd tarief mag geschie
den, bezorgt den ambtenaren een massa werk.
De Haa'gsche kouter van de Pr. Gron. Ct.
schrijft, naar aanleiding van het feestmaal, waarmede
het zilveren jubileum van mr. Haffmans
als lid van de Tweede Kamer is gevierd: »lk heb
er het bijblad van 25 jaren geleden nog eens op
nagelezen, en kan niet vinden, dat 's mans intrede
op het Binnenhof toen juist eene bijzonder joyeuse
entrée was. De heer Storm van 's-Gravesande liet
toen menig hartig woordje hooren over die zonder
linge herbenoeming tot kantonrechter. Sedert is mr.
Haffmans de voornaamste amuseur der Kamer ge
worden. Als eenige geachte afgevaardigden" ach
tereenvolgens door lange, eentonige, saaie redevoe
ringen de vergadering van lieverlede in die eigen
aardige, verlammende, droomerige stemming hebben
gebracht, waarin men na een reis van een uur of
drie in een dreunenden, schokkenden spoortrein ge
raakt, dan treedt mr. Haffmans op. Als een zonne
straal in een pikdonkeren nacht boort zijn grappig
woord, populair van toon, soms snijdend als een
scherp scheermes, door de soezende vergadering.
Allen luisteren naar den redenaar, met zijn breed,
overal doordringend stemgeluid, en telkens davert
de zaal van 't lachen, als de man van het licht een
kostelijken zet ten beste geeft. Alles is vlijtig ge
memoriseerd, geen woordje heeft zijn geboorte aan
de improvisatie te dankenmaar veel van hetgeen
de schrandere en geestige Limburger zegt, is raak
en guitig.
»Als de oude heer Storm, die zoo hoos was toen
mr. Haffmans op het Binnenhof verscheen, nog eens
vernemen kon hoe de geestverwanten den man, die
steeds om meer licht vroeg, bij electrisch licht ge
vierd hebben!"
In verband met het bericht betreffende de
voorbereiding eener wijziging van de p e 11 -
sioenswetten kan nog worden medegedeeld dat,
alvorens de aanschrijving van den Minister van finan
ciën was ontvangen, bij de directie van het rijks
pensioenfonds voor weduwen en weezen van burger
lijke ambtenaren reeds eene herziening der wet was
ter hand genomen, waardoor 0. a. een aantal wedu
wen, wier aanvragen thans zijn afgewezen, bij aan
neming der wijzigingen alsnog in aanmerking zullen
komen om in het genot van pensioen te worden
gesteld.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Nadat in eene avondzitting jl. Maandag de
begrooting van Binnenl. Zaken was afgehandeld en
aangenomen, heeft de Kamer gisteren de begrooting
van Marine en hoofdstuk VII A (nationale schuld)
aangenomen en ving het debat over hoofdstuk
Financiën aan. Belangrijke punten kwamen tot nu
toe niet ter sprake.
Betreffende de oesterpackt erkende de Minister,
dat verliezen zijn geleden, maar de prijzen zijn
enorm gestegen. Het is den Min. uit een onderzoek
gebleken, dat de Staat hierin niet behoeft op te
treden, noch tot verlaging van pacht, noch tot iets
anders. Er ontbreekt aan de pacht nog slechts
42,000, doch deze komen voor het grootste deel
binnen. Tot een algemeenen maatregel is op dit
oogenblik geen aanleiding.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Te Borsele is tot predikant beroepen ds.
Knottnerus te 's-Gravenpolderbij de Cfir. Ger.
kerk te Roon ds. J. W. Gunst te Brouwershaven.
Hefnkeiiszaitd. Bij de Ned. Herv. gemeente
alhier zijn herkozen als ouderling de heeren G.
Nijsse Az. en Abr. Cappon en als diaken de keer
Jan Zuidweg. In plaats van Iz. Cappon (administr.),
die als zoodanig bedankt had, is gekozen dhr. Joh.
Kristelijn, die zijne benoeming heeft aangenomen.
Borsele. Maandag hadden alhier voor don eersten
keer na het vertrek van den predikant de verkie
zingen plaats wegens gewone aftreding van twee
ouderlingen en een diaken. Tot eerstgeinelde functie
werden herkozen de heeren F. Van Duijne en J.
Walhout en als diaken benoemd de heer P. Minder-
houd Gz., in de plaats van den heer L. Rottier Jz.,
die bedankt had.
's-IIeer Abtskerke. Tot kerkvoogd bij de Herv.
gem. alhier is herbenoemd de heer M. Stevense.
Baarland. Tot kerkvoogd hij de Herv. kerk
alhier is gekozen de heer J. Traastot notabele bij
herstemming de heer G. Steketee, ter vervanging
van den heer C. Avnoijs, die bedankt had.
Als een bewijs van do verdeeldheid der kerke-
lijken kan 0. a. dienen, dat men in den Unie-kalender
de opgave vindt van twee (van verschillende par
tijen uitgaande) scholen met den bijbel teBerlikum
(Menaldumadeel), eene met 120 en eene met 70 leer
lingen, te Gauw (Wijmbritseradeel) eene met 85 en
eene met 35 leerlingen, te Wons (Wonseradeel) met.
31 en met 42 leerlingen, te Scharnegoutum (Wijm
britseradeel) met 53 en met 81 leerlingen, te Schet-
tens (Wonseradeel) met 36 en 41 leerlingen, te
Nederhorst den Berg met 55 en 38 leerlingen, te
Breukelen met 122 en 70 leerlingen, enz.
STATISTIEK
Comité tot wering van Schoolverzuim te Goes,
over November 1891.
Op de School A waren gedurende deze maand
137 kinderen. Onder dezen waren
133 kinderen, die geen enkelen schooltijd verzuimden,
4 van 110 verzuimen, en
0 meer dan 10 verzuimen hadden.
Het gemiddeld verzuim was 0.2 percent op het
geheele aantal scholieren en schooltijden, tegen 0.7
percent over dezelfde maand in 1890.
Op de School B waren 274 kinderen, waaronder
255 zonder eenig verzuim,
18 die van 110 verzuimen hadden, en
1 met meer dan 10 verzuimen.
Het gemiddeld verzuim was 0,6 percent, tegen
1 percent over dezelfde maand in 1890.
Op de School G waren 180 kindereu, waaronder
151 zonder eenig verzuim,
12 met 110 verzuimen,
17 met meer dan 10 verzuimen.
Het gemiddeld verzuim was 6.7 percent, tegen
5.4 percent over dezelfde maand in 1890.
Op de School D waren 73 kinderen, waarondor
65 zonder eenig verzuim,
4 met 110 verzuimen,
4 boven de 10 verzuimen.
Het gemiddeld verzuim was 2.8 percenttegen
2.7 percent over dezelfde maand in 1890.
Het verzuim op de openbare scholen te zamen
van 1 Januari af tot uit. Nov. 1891 bedroeg 2.1
percent, tegen 2.6 percent over 't zelfde tijdvak
in 1890.
Rechtszaken.
Gisteren is door de arr.-reehtbank te Middel
burg veroordeeld wegens diefstalJ. d. S., te
Wissekerke, tot 8 b. s. 6 d. b.
