M. A. Stieger
F. Harting,
F. HARTING,
Aan een schrijven uit Paramaribo ont
leent liet Hbl. het volgende
Wegens de gevangenneming van de redacteurs
van De Volksbode is de uitgaaf van die courant ge
staakt. Naar men verhaalt, zou uit het onderzoek
der in beslag genomen papieren zijn gebleken, dat
nog andere personen de hand hebben gehad in de
»De nieuwe gouverneur, jhr. Van Asch van Wijek,
gaat voort zich populair te maken. Moge dat zoo
blijven. Of hij in alle opzichten de noodige bekwaam
heden bezit, voor zijn hoog ambt vereischt, kan men
nog niet beoordeelen zoo hij zich maar rechtvaardig
toont, zal er reeds veel zijn gewonnen.
»De aangeboden verordening voor de ontginning
van delfstoffen op het Lawa-gebied beeft hier eenige
teleurstelling gewekt. Be Franschen zullen er wel
het leeuwendeel van krijgen bij het toekennen van
concession. Bit is een gevolg van de slotbepaling
der scheidsrechterlijke uitspraak, krachtens welke de
bona fide verkregen rechten moeten worden geëer
biedigd. Be vorige minister van koloniën schijnt last
te hebben gegeven, die bepaling in ruime mate toe
te passen en zoo zal indien de verordening
ongewijzigd afgekondigd wordt er voor dé Suri-
namers niet veel ander terrein overblijven, dan wat
de Franschen niet begeeren".
Uit Botterdam wordt aan het Z7. I). gemeld
Het bericht van de Tijd en de Maasbode, dat de
heer Be Laat de Kanter, burgemeester van Leiden,
benoemd zal worden tot burgemeester van
Botterdam, mist allen grond.
In de laatste dagen zijn in de Maasbode en an
dere bladen verschillende personen gedoodverfd als
aanstaand burgemeester dezer gemeente, telkens op
gelijken toon van beslistheid, maar telkens ook zon
der dat daarvoor eenige de minste grond aanwezig
was. Het schijnt, dat die bladen tot slachtoffer wer
den gekozen van den een of anderen grappenmaker.
Be waarheid is, dat het zeer moeielijk schijnt te
wezen, een opvolger voor den heer Meinesz te vin
den. Men heeft ons onzen burgemeester ontnomen,
zonder eenige de minste zekerheid te hebben omtrent
een opvolger. Het is duidelijk, dat Rotterdam aan
Amsterdam is opgeofferd.
Naar men verneemt, zal er nog dit jaar een
vergelijkend examen worden gehouden voor de betrek
king van adspirant-ingenieur van 'sRijks
Waterstaat. Vermoedelijk zullen er dan 4, of 5 plaat
sen vacant zijn.
Bij kon. besluit is het bedrag van den borg
tocht voor de te benoemen klerken en adsis-
tenten der posterijen vastgesteld op drie
honderd gulden nominaal. Be thans in dienst zijnde
klerken zijn ook verplicht den bedoelden borgtocht
te stellende in dienst zijnde adsistenten daarentegen
alléén voor zooveel zij het mochten verlangen, tenzij
deze laatsten met eenige geldelijke verantwoording
zijn belast, in welk geval hun de verplichting tot
het stellen van borgtocht kan worden opgelegd.
Be commiezen en surnumerairs der
telegraphie zijn verplicht tot het stellen van
eenen borgtocht van vijfhonderd gulden nominaal
zij echter, die in het bezit zijn van het radicaal voor
den postdienst, moeten duizend gulden nominaal
stellen.
In November zal te 's-Hage gelegenheid be
staan tot het afleggen van het examen ter verkrij
ging van het radicaal ter benoeming tot eene d i -
r e c t i e van een postkantoor, waaraan een
traktement van niet meer dan 1000 is verbonden.
Be ambtenaren, die daaraan wenschen deel te
nemen, moeten zich vóór 15 October tot den Minis
ter wenden.
Be Staatscommissie voor den Land
bouw is na het houden van twee vergaderingen
uiteengegaan en zal vermoedelijk in het einde van
dit jaar haar laatste bijeenkomst houden.
Be heer mr. W. Tonckens, gouvernements
secretaris van Suriname, thans met verlof hier te
lande, zal niet naar West-Indië terugkeeren.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
'h-Heer Alitskerfee. Ds. B. M. Mantz heeft
het beroep naar de Herv. Gem. te Baambrugge aan
genomen.
Te Borsele is door den kerkeraad der Herv.
Gemeente toezegging van beroep verleend aan den
heer J. D. Be Lind van Wijngaarden, kandidaat bij
het Prov. Kerkbestuur van Drente, die heeft bedankt
voor het beroep naar Stavenisse en naar Sfc.-Filipsland.
Beroepen te Dokkum ds. J. F. F. Muller, te
Zieriksee.
Onder den naam Be Nederduitsch Hervormde
Kerk" is te Rotterdam een nieuwe kiesvereeniging
opgericht die haar doel wenscht te bereiken door
3>het stellen van eandidaten voor het kiescollege."
Bat kiescollege benoemt de leden des kerkeraads
en beroept predikanten. Het doel der nieuwe kies
vereeniging is: »De Nederduitsch Hervormde kerk
te Rotterdam in haar geheel te doen vertegenwoor
digen in den kerkeraad en op den kansel". Daar dit
thans, volgens het oordeel der oprichters der nieuwe
kiesvereeniging, niet het geval is, maar slechts één
richting, of juister twee schakeeringen van één
richting, vertegenwoordigd wordt, is aan de kies
gerechtigden der Ned. Herv. gemeente een circulaire
gericht, waarbij zij, die meenen dat hierin verande
ring moet komen, uitgenoodigd worden als lid bij
de kiesvereeniging toe te treden.
Kortgene. Zaterdag 11. hield de onderwijzers
vereniging t> Noord-Beveland" hare laatste verga
dering voor dit jaar. Met algemeene stemmen werd
besloten den afwezigen voorzitter den heer mr. L.
A. Bybau namens de vereeniging te feliciteeren met
de eervolle onderscheiding, hem te Delft te beurt
gevallen, onder bijvoeging, daf, hoezeer zij eenerzijds
zich zou verheugen in zijne benoeming, zij ander
zijds hem èn als arrond.-schoolopziener èn als haren
beleidvollen voorzitter sedert 22 April 1882 noode
zou zien vertrekken.
Be heer J. Onnekes van Geersdijk hield eene sier
lijk bewerkte lezing over den toestand van Neder
land in de 18e eeuw, die met genoegen aangehoord
werd, maar uit den aard der zaak tot weinig dis
cussie aanleiding gaf.
Be heer W. Carels wenschte het oordeel der ver
gadering te vernemen over het idéé van den heer
Moerman om de onderwijzers staatsambtenaren te
maken.
Na eene vrij drukke gedacktenwisseling besloot
men zijn oordeel op te schorten, tot in meer onder
wij zersvergaderingen de zaak besproken en het pro
en contra uiteengezet 'was.
Nadat de heer J. Sturm van Kats bij acclamatie
tot vice-voorzitter herkozen was, sloot de voorzitter
de vergadering.
Be gemeenteraad van 's-Heer Arendskerke
benoemde Zaterdag tot onderwijzer aan de o. 1.
school aldaar den heer W. P. Markusse, thans te
Nieuwdorp, en tot onderwijzer te Nieuwdorp den
heer P. Van Hekken te Biervliet.
De heer Dikkenberg, onderwijzer aan een
Christelijke school te Middelburg, is in gelijke be-j
trekking benoemd te Woerden en heeft deze benoe
ming aangenomen. (St.)
Be heer L. J. Be Vries, onderwijzer aan de
openbare school in den Groote Huissenspolder te
Zaamslag, is als zoodanig benoemd aan de school
van den heer J. Nierse te Middelburg.
Rechtszaken.
Voor de rechtbank te Breda werd Vrijdag in
hooger beroep behandeld de zaak-Sequah.
Het openbaar ministerie eiscbte bevestiging van
het vonnis, veroordeeling tot twee geldboeten van
ƒ200, sub. 60 dagen hechtenis en ƒ150. sub. 40
dagen hechtenis.
Sequah was niet ter terechtszitting aanwezig.
Vrijdag verscheen voor de rechtbank te Am
sterdam de heer M. Be Ras, burgemeester vanPan-
nerden, beklaagd van beleediging van den kapitein
adjudant Keyzer.
Be dagvaarding legt ten laste, dat de heer Be
Ras op of omstreeks 16 Maart 1891 den kapitein-
plaatselijk-adjudant T. M. Keyzer opzettelijk »in 't
openbaar bij geschrifte heeft beleedigd", door in het
dagblad de Tijd, nommer van 16 Maart 1891, te
doen opnemen een stuk, getiteld Slechte manieren.
De lezing van kapitein Keyzer", in welk stukje de
heer De Ras o. a. deze zinsnede opnam»Hij (Key
zer) spreke vooral niet over kwalijk riekende zaken,
gedachtig aan het Fransche spreekwoordOn ne
parle pas de corde dans la maison dyun pendu
Daarin moet het beleedigende zitten.
Het O. M. eischte eene geldboete van 25 gulden.
De verdediger, mr. Travaglino, betuigde uitvoerig
dat De Ras, zonder te willen beleedigen, slecbts
beoogd bad Keijzer terecht te zetten wegens diens
aanvallen in zijne lezing van Maart op de heeren
Haffinans, Van Vlijmen en Vermeulen.
Gemengde Berichten.
Het Rijkstelegraafkantoor te Goes verzond ge
durende de maand September 670 telegrammen en
ontving er 721, terwijl werden overgenomen en verder
geseind 818, totaal 2209.
Het telefoonkantoor te Woliertsdijk ontving 19,
verzond 16, samen 35dat te 's-Gravenpolder ont
ving 30, verzond 34, samen 64dat te Hoedekens-
kerke ontving 31, verzond 38, samen 69dat te
Heinkenszand ontving 24, verzond 21, samen 45
dat te 's-Heer Arendskerke ontving 16, verzond 15,
samen 31dat te Borsele ontving 15, verzond 15,
samen 30dat te Briewegen ontving 10, verzond
10, samen 20dat te Ellewoudsdijk ontving 19,
verzond 26, samen 45 dat te 's-Heerenhoek ont
ving 20, verzond 28, samen 48dat te Kloetinge
ontving 6, verzond 8, samen 14dat te Nieuwdorp
ontving 9, verzond 8, samen 17 dat te Ovezand
ontving 9, verzond 9, samen 18.
lleinkenszaiid. Jl. Zaterdag is alhier in eene
vergadering van landbouwers eene vereeniging op
gericht tot aankoop van gewaarborgde kunstmest
stoffen. 16 personen waren op de vergadering tegen
woordig die allen tot de vereeniging toetraden
14 andere hadden eveneens kennis gegeven, dat zij
als lid wenschten aangemerkt te worden.
Het bestuur der nieuwe vereeniging die den
naam draagt van »Heinkenszandsche vereeniging tot
aankoop van gewaarborgde kunstmeststoffen" bestaat
uit dhr. M. Van Iwaarden te 's-Heer Arendskerke,
voorzitter, J. V. d. Dries Pz., secretaris-penningm.,
Iz. Uijterscliout, H. Van Iwaarden, beiden te Hein
kenszand en C. Verdonk te 's-Heer Arendskerke
als commissarissen.
Wissekerke. Alhier werden over de maand
Sept. 1891 verzonden 45 en ontvangen 33, samen
78 telephoonberichten.
Ifanswcerd. Gedurende de maand September
zijn aan het telegraafkantoor behandeld 765 tele
grammen alsverzonden 447, ontvangen 243, over
genomen en verder geseind 75.
Boor het telefoonkantoor werden verzonden 31,
ontvangen 45, samen 76 berichten.
Borsele. Verleden week werd alhier het laatste
steenschip gelost voor de uit voeling van werken tot
verdediging van den oever bij de staartnol. Behalve
het zinken van 1387.5 M! zinkstuk werden ongeveer
6150 scheepston steen gestort, welke laatste hoeveel
heid werd aangevoerd in 50 tjalken. Een en ander
werd aangenomen voor f 17777.
Wegens gunstige uitkomsten der vooij aarspeilingen
zal eerst een volgend dienstjaar in aanmerking
komen om de oeververdediging voort te zetten. Be
dijkwerkersbevolking, die gewoon is des winters een
aantal steenschepen te lossen, gaat vermoedelijk een
schralen tijd tegemoet.
Heinkenszand. In deze gemeente is een geval
van typhus geconstateerd.
Omtrent den moord op den Katspoldersehen
dijk, waarvan wij in ons vorig nommer melding
maakten, wordt nog het volgende medegedeeld
P. De Kraker, koopman te Zaamslag, bezocht
Donderdag met zijn vrouw familie te Zaamslag. Bij
het terugkeeren des avonds werd, terwijl beiden zich
op den Katspolderschendijk onder Ter-Neuzen be
vonden, onverwacht een schot gelost, waardoor Be
K. zoodanig aan het hoofd getroffen werd, dat hij
neerzeeg. Hij moet schier onmiddellijk daarop den
geest gegeven hebben. Zijn vrouw, die ongedeerd
bleef, ging onverwijld op de vlucht.
Toen men eenige oogenblikken later, op aanwijzing
van de vrouw, de noodlottige plaats bezocht, bleek
het lijk van circa 440 aan bankpapier beroofd te
zijn, zoodat, zeker niet zonder grond, aan een gruwe
lijke misdaad gedacht wordt.
Nader schrijft men ons
De vrouw van den verslagene is in hechtenis
genomen.
Tusschen haar en den medeverdachte C. A. Lou-
werse, molenaar te Othene (Zaamslag) was, vermits
tusschen verdachten liefdesrelatiën bestonden, vooraf
beraamd den verslagene van 't leven te berooven.
In den avond van 1 October jl. van een familiebe
zoek huiswaarts keerende gaf M. De R., vrouw van
den verslagene, dezen onverwachts een slag met een
parapluie op 't hoofd, nadat er eerst 2 schoten op
den verslagene gelost waren door den verdachte
Louwerse. Hierop had eene worsteling plaats, waar
van de slotsom was dat de verslagene, hetzij door
zijne vrouw, hetzij door C. A. L., werd bij de keel
gegrepen hetgeen den dood van den verslagene zal
hebben veroorzaakt.
Louwerse, geboren te Nisse, vroeger molenaars
knecht en later graanhandelaar te Middelburg, is
mede in hechtenis genomen en zwaar geboeid naar
het huis van bewaring te Middelburg overgebracht.
Hij ontkent alle schuld.
De vrouw van den verslagene daarentegen schijnt
eene volledige bekentenis te hebben afgelegd.
Eenj der voor rekening der Zeeuwsche Stoom
vaartmaatschappij te New-Castle en Tyne in aanbouw
zijnde stoomschepen, de Minister Tak van Poortvliet",
is te water gelaten.
i. Bij het onweder dat Bon-
jmiddag boven Hulst en den omtrek woedde,
sloeg de bliksem in eene schuur op een boerenhof
stede in den Kruispolder. De schuur, waarin een
gedeelte van den oogst was geborgen, het aangren
zende wagenhuis, benevens eenig landbouwgereed
schap werden eene prooi der vlammen. Het in de
nabijheid staande woonhuis is met veel moeite be
houden.
Donderdagavond sloeg de bliksem in een molen te
Zevenhuizen, bij Franeker. Niet alleen de molen,
maar ook naastbijstaande woningen werden door het
vuur vernield. Eene oude vrouw kreeg ernstige
brandwonden.
Te Anna Paulowna is een knaap op den weg door
den bliksem doodgeslagen en bij Haarlem zijn 3 per
sonen op den Schoterweg erdoor getroffen. Twee
hunner waren geruimen tijd bewusteloos, doch de
derde bleef op de plaats dood. Eene schop, die hij
over den schouder had, werd in drie stukken ge-
Te Ferwerd is de bliksem geslagen in een boerderij.
Be schuur, waarin hooi was geborgen, brandde ge
heel af. De inboedel en het vee werden gered.
Dooreen ingezetene van Ben Haag wordt ge
tracht bij rechterlijke uitspraak te doen beslissen,
of winkelhouders vruchten op alcoholische dranken
in gesloten flesschen van minder dan 2 liter inhoud
mogen verkoopen zonder de bij de drankwet voor
geschreven vergunning".
Hermann Zeiting, de kofferman, is na over de
grenzen te zijn gezet, weder met de noodige papie
ren en met een behoorlijk reisgeld per spoor te Am
sterdam teruggekeerd. Nu zal hij zich daar ergens
voor geld laten bekijken.
Op de zeemleerfabriek van den heer L. De
Wolff, te Sneek, heeft men den patroon gedurende
een week of vier moedwillig een duizend gulden
schade berokkend. Een kwaadwillige, die wellicht
onder 't personeel schuilt, wierp telkens in de versche
looikuipen een zak met ijzervijlsel.
De suma nu verbindt zich terstond met ijzer, en
de warmte, door die verbinding ontstaan, veroor
zaakte telkens, dat de vellen in de kuip geheel
bedorven werden. (Hbl.)
Te Oosterwolde is een landbouwer overleden
aan bloedvergiftiging, ontstaan door met huismid
delen een wonde aan den duim te behandelen.
Toen de geneesheer werd geroepen gaf deze nog
slechts éene hoop, door het amputeeren van den
arm, die zeer was opgezwollen. Bit wenschte de
patient niet, en daarop is hij overleden.
Een barbier te Harlingen, die onlangs vier zijner
duiven verkocht aan een opkooper, door wien ze
naar Engeland gezonden werden, zag een dezer vier
vermagerd en hongerig weer thuis komen. Het dier
heeft den tocht over de Noordzee moeten maken,
om zijn oude tehuis terug te vinden.
Onder de bewoners van het Christelijk Tehuis"
te Amersfoort is sedert eenige dagen eene onge
steldheid uitgebroken, die bij enkelen zelfs een ern
stig karakter heeft aangenomen. Be ontboden ge
neesheer, alsmede profoTalma, uit Utrecht, wien men
verzocht heeft over te komen, hebben als hunne
meening te kennen gegeven, dat de oorzaak der
ongesteldheid hoogst waarschijnlijk is toe te schrijven
aan den slechten staat van het drinkwater, dat voor
de gezondheid hoogst nadeelige bestanddeelen schijnt
te bevatten. Het onderzoek van het drinkwater is
nu aan een deskundige opgedragen. De meeste be
woners, wier toestand het niet verhinderde, hebben
de inrichting tijdelijk verlaten. Opmerkelijk is het,
dat éen hunner, de heer V., geenerlei nadeelige
gevolgen heeft ondervonden. (U. D.)
Be heer A. Walraven, vroeger te Hoek thans
te Nieuw en St. Joosland, hoopt op Vrijdag 9 Oc
tober a. s. het feit te herdenken van 50 jaar de
geneeskunde te hebben uitgeoefend. Het eerst vestigde
hij zich te 's-Heer Arendskerke, van waar hij den
28 Maart 1844 naar Den Hoek kwam en na tal van
jaren aldaar, tot groote tevredenheid van bijna een
ieder met vrucht werkzaam te zijn geweest, naar
Lamswaarde vertrok, tot dat hg zich eenigen tijd
nadien in zijn geboorteplaats vestigde.
Ben afgetreden burgemeester van Amsterdam,
mr. G. Van Tienhoven, is jl. Donderdagavond door
eene commissie, gevormd uit de besturen van 16
werkliedenvereenigingen, te zamen 10,000 leden tel
lende, als huldeblijk een sierlijk album aangeboden.
Bij dit geschenk zullen binnen kort nog een paar
stoelen worden gevoegd, voor 's ministers huiskamer
bestemd.
Ook de Anist. Ct. heeft een scheikundige de
Sequah-olie en de Prairie-flower laten onderzoeken
Het resultaat dezer analyse vertoonde nogal belang
rijke afwijkingen, vergeleken bij dat, verkregen door
de Vereeniging tegen de kwakzalverij" en van den
heer Steins, te Helmond.
Volgens deze analyse bestaat de Sequah-olie uit
Oleum Anys, Menthol, Sassafras-olie, sporen Dragon-
olie^ dierlijk vet (geen traan). Be Prairie-flower is
een alealische oplossing van rhabarber. Andere ex
tracten met kenmerkende eigenschappen zijn niet
Laatste en telegraphische berichten.
Acte-examens gymnastiek Zeeland.
5 October 1891.
Geëxamineerd6 vrouwelijke en 6 mannelijke
aspiranten. Geslaagd de dames J. Coomans te Bres-
kens, L. N. Voorbeijtel te Ritthem, J. N. Voor-
beijtel te Rittbem en Tichelaar te Middelburg, en
de heeren J. Passenier te Middelburg, V. d. Ende
te St. Maartensdijk en Hartog te Scherpenisse.
Afgewezen 2 vrouwelijke en 3 mannelijke adspi-
ranten.
Afloop Aanbestedingen en Verkoopingen.
Het door den heer M. Sterk de vorige week
geveilde woon- en winkelhuis is niet gegund aan
den hoogsten bieder den heer L. Buvekot Cz., maar
aan den heer P. Kole Cz. alhier voor de som van
4500.
Ingezonden Stukken.
Geachte redactie
Het heeft mijne aandaeht getrokken, dat noch in
de advertentie, noch in het strooibiljet der antir.
kiesvereeniging staat vermeld, dat de heeren Adam
en Fabery De Jonge de candidatuur hebben aange
nomen. Vooral van den heer Adam betwijfel ik zeer
of hg, als hij mocht gekozen worden, de benoeming
zal aannemen, omdat hij dan vrij belangrijke leve-
rantiën aan de gemeente zou verliezen.
Om derhalve niet weder voor eene nieuwe ver
kiezing te staan, hoop ik, dat mijne medekiezers,
onwetend als we zijn of de antir. eandidaten zich
eene benoeming zullen laten welgevallen, met mij
zullen stemmen op de heeren
van wie wij zeker weten, dat zij de betrekking
aannemen,
Dankend voor de plaatsruimte
Uw. dr.
M. d. R.
In het Volksblad las ik Zaterdag eene advertentie,
waarin een kiezer tegelijk de heeren Temperman en
Fabery Be Jonge aanbeveelt. Mij dunkt, dat kan
niet anders dan uit den koker van een volbloed
antirevolutionair komen, teneinde op die wijze den
heer Fabery de Jonge gekozen te krijgen en ver
deeldheid te brengen in de liberale partij. Mij dunkt
echter, dat er Christ. Ger. anti-revolutionairen genoeg
in den Raad zitten en ik wijs er tevens op, dat het
bestuur der antir. kiesv. bijna geheel uit Christ.
Ger. bestaat, die alleen afentoe ook eens een Ned.
Herv. candidaat stellen om den steun der leden van
de Groote Kerk niet te verliezen. Daarom wensck
ik mijne medekiezers op het hart te drukken, niet
te stemmen op den heer Temperman, die toch geen
kans heeft om te worden gekozen, of op den heer
De Jonge, die eenvoudig het getal der Christ. Gere
formeerden in den Raad nog zal versterken, maar
op den heer
een man, die om zijne humane begrippen geacht is
bij allen die hem kennen.
Een liberaal kiezer.
Verkoopingen en Verpachtingen.
Datum. Plaats. Voorwerpen. Information.
7 Oct., Goes, vendutie, Hollmann.
8 Ierseke, vrack frij d ersbed rij f, inspan
en meubels, Mulock Houwer.
9 Ierseke, oesters en aangeslagen pannen, Pelle.
9 Ierseke, pannen, oesters, Pelle.
12 Krabbendijke, meubels, geit, Mulock Houwer.
15 0 's-Heer Heudriksk., meubelen, Gillis Merens.
15 Goes, woonhuizsn, Gallis Merens.
15 0 Krabbendijke, schapen, Mulock Houwer.
16 0 Rilland, booraen, eigendomsrecht enz., Mulock Houwer.
16 Kolijnsplaat, helft tiendrecht, Noordijke.
26 0 Krniningen, hoornen, Mr. Liebert.
28 Mairepofder, boomsn, Mr. Liebert.
30 0 Woifertsdijk, boomen, Mr Liebert.
1 Nov., Waarde, broodbakkerij, De Vos.
