1891. N°. 116.
Donderdag 1 October.
78ste jaargang.
17> FEUILLETON.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
Inzending van advertentiën vóór 3 uren op den dag der uitgave.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a ƒ1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
GOGSGHE
COURANT.
Voor de verkiezing van twee leden
van den Gemeenteraad te Goes op
Dinsdag 6 October a. s. bevelen wij
gaarne en met aandrang aan de heeren
Hl. A. ST1EGER
en
F. ÏIUITIXG,
die de candiaatuur hebben aangenomen.
GOES, 30 September 1891.
Jongelieden die aan de vr ij willige oefe
ningen in den wapenhandel vvenschen deel te
nemen kunnen zich daartoe aanmelden vóór 3 Oc
tober a. s. bij den kapitein-commandant der dd.
schutterij alhier. Volgens beschikking van den
Minister van Oorlog zullen instructeurs van het
leger ten behoeve van dit onderwijs worden aan
gewezen.
De agent van politie J. Z w a m a alhier is
met ingang van 15 Oct. a. s. benoemd tot hoofd
agent van politie te Dordrecht.
Bij het korps genietroepen te Utrecht is na
afgelegd examen tot den cursus tot opleiding van
opzichters van fortificatiën toegelaten de sergeant
P. Glas, geboren te Kapelle, oud-leerling der
B. A. S. en Ambachtsschool te Goes.
Voor het notaris-examen eerste gedeelte is
o. a. geslaagd de heer K. IC o o p m a n s te Tolen,
en voor het tweede gedeelte de heer S. Posthumus
te Tolen.
De heer A. M. Gewin, stationschef te Vlis-
singen. is benoemd tot ridder 4e klasse der Kroon
orde van Pruisen.
Door den Minister van financiën zijn, met in
gang van 1 November a., verplaatst de navolgende
commiezen van 's rijks belastingen in deze provincie
die der tweede klasse I. Hoogkamer van Tolen naar
Cortgene, I. P. Van Bortel van Hansweerd naar
Ellewoudsdijk, P. Versluijs van Axel naar Walsoor
den (lie der derde klasse J. Van Dien van Sluis
naar Vlissingen (haven)P. C. Van den Bos van
Vlissingen (haven) naar Sluis, L. C. Adriaansen van
Cortgene naar Tolen, M. Van de Plasse van Elle
woudsdijk naar Hansweerd en die der vierde klasse
H. T, Kroon van Ter-Neuzen naar Overslag, A. Van
Laere van Walsoorden naar Ter-Neuzen en S. Ha
zenberg van Overslag naar Axel. (M. Ct.)
Kvlijnsplnnt. De ingezetenen dezer gemeente,
beducht dat hun burgemeester, de heer mr. L. A.
Zij wil leven.
Uit bet Duitsck van Adolf Wilbrandt.
Raffaela keek Eberstein aan als om op zijn ge
laat te lezen of werkelijk het duel de eenige reden
was, waarom hij naar Napels was gekomen. Maar
op zyn onbewegelijk en streng gelaat was geen
antwoord op die vraag te vinden zelfs het kuil
tje in zijn kin scheen versteend te zijn en die
koelheid wekte ook haar trots en verzet. Zij had
hem tevergeefs door een handbeweging uitgenoo-
digd plaats te nementegen een stoel geleund bleef
ze tegenover hem staan en zeide met een trium-
feerend lachje: »Gij weet derhalve niets. Gij weet
niet, dat ik en de vorstin met den vorst mede-
gereisd bendat ik dit vooral gedaan heb om uw
duel te verhinderen en met goed succes. Terwijl
gij in Prien den trein verliet, bleef de vorst in den
wagen en sliep en reed door
Ah
»Niet waar, zooveel stoutmoedigheid hadt ge mij
niet toegedachtniettemin heb ik mij de vrijheid
veroorloofd dit stoute stuk te ondernemen. Ik heb
nog meer gedaan. Toen de vorst eindelijk ontwaakte
met zijne moeder en mij alleen in de coupé,
want wij waren later bij hem gaan zitten heb
ik zijn toorn weerstand geboden, ja ik. Tot ik ein
delijk ook nog het andere verkreeg, dat ik verkrij
gen wilde tot welken prijs, was mjj hetzelfde.
Hij heeft u nameljjk uit Kuffstein bedoelden brief
geschreven den brief, dien ge niet hebt afge
wacht
>En wat staat er in dien brief?" vroeg Paul.
»Dat de vorst ervan af ziet met u te duellee-
ren. Dat hij zijn uitdaging, zijne beleedigende woor-
Bybau, die op de voordracht voor secretaris dei-
gemeente Delft voorkomt, hen zal verlaten, hebben
een verzoekschrift, om hem te bewegen in bun mid
den te blijven, naar den korten beschikbaren tijd
gerekend, zeer druk geteekend. Dit verzoekschrift,
met meer dan 100 handteekeningen van mannen van
allerlei stand en richting voorzien, is hem Maandag-
avond plechtig door eene commissie, bestaande uit
den eersten onderteekenaar, den heer N. Tazelaar,
len wethouder, met nog twee andere heeren, onder
eene gepaste toespraak ter hand gesteld.
Even te voren was ook eene commissie van Kats
met een verzoekschrift van gelijke strekking en waarop
de voornaamste ingezetenen van Kats trouw getee
kend hadden, door den heer Bybau ontvangen. Blijk
baar maakten die ongeveinsde bewijzen van hoog
achting en gehechtheid aan zijn persoon en familie
op den heer Bybau een diepen indruk.
De rijks-ontvangers zijn aangeschreven vóór
den 5 Oct. aan den Minister van financiën te doen
toekomen eene opgaaf van het getal mannelijke per
sonen, die over de dienstjaren 1890 en 1889/90 in
de rijksdirecte belastingen voor een gezamenlijk be
drag van ten minste 10 in hoofdsom en rijksop-
centen zijn aangeslagen.
Dezer dagen werd aan den Haagschen corres
pondent van de N. Gron. Ct. verzekerd, dat de loop
van zaken ten opzichte van het kiesrecht deze
zou zijndat dit zittingjaar met de voorbereiding
zou voorbijgaan dat in 't volgende het Regeerings-
voorstel zou inkomen en onderzocht wordenhet
jaar daarop zou de behandeling plaats hebben en
tegelijk met de verkiezingen van 1895 zou de wet
dan in werking treden. Het kan niet beter. Op die
wijze zal er geen nuttelooze algemeene verkiezing
komen, die allen arbeid gedurende een paar jaren
verijdelt. Ik geloof, dat alle partijen (behalve de
radicale) met zulk een regeling ingenomen zullen
zijn, en zelfs de radicale heeren zullen spoedig in
zien, dat het niet gewenscht is zoo bard van wal te
steken. Men verzekert dat de heer Poelman al wat
gekalmeerd is. Hij had aanvankelijk het voornemen
bij bet adres-debat reeds op te treden, maar kwam
daarvan terug. Dat was verstandig en de blinde af
gevaardigde toonde daardoor beter te zien dan de
scherpzinnige mr. Levy, wiens overhaast aan den
man brengen van zijn mooie speech over de arbeids
wetgeving in slechte aarde viel en bij de Kamer een
gevoel van wrevel opwekte over zoo'n ontembare
zucht tot oreeren.
Als een bewijs van groote onpartijdig-
beid van den nieuwen Minister van
Marine vermeldt de Haagscbe kroniekschrijver
van de N. Gron. Ct. het volgende
»Het is bekend, dat de beer Jansen in nauwe
familierelaties staat tot den directeur der scheeps-
fabriek te Fijenoord. Dat daarin voor hem geen
den betreurt en terugneemt en dat hij u op mijn
verzoek en uit mijn naam vraagt, eveneens van
verdere genoegdoening af te zien".
Paul stond een oogenblik met gefronst voorhoofd
zwijgend voor haar. Eindelijk vroeg hij aarzelend
»En tot welken prijs hebt gij dat verkregen
Zij aarzelde. »Dat is mijne zaak
Pardon; ik heb recht daarnaar te vragen, omdat
het ten deele ook mijne zaak is. Wanneer ik aan
uw verzoek zal voldoen, dien ik toch eerst te weten,
wat mijn besluit u kost
»Gij hebt geen recht daarnaar te vragen" ant
woordde ze»maar ik wil, na alles wat wij met
elkander bepraat en doorleefd hebben, niet hard tegen
u optreden Zij nam van een flesckje, dat naast
haar op een marmeren tafeltje stond, het kristallen
stopje af en vestigde daar de oogen op, terwijl ze
vervolgde »Gij moet niet denken, dat ik mijne vrij
heid verkocht heb Ik zeide hemVraag wat
ge wilt, maar niet mijne hand Hij onderwierp zich
hij verlangde alleen, dat ik beloven zou te blijven,
wat ik ben
Weduwe
Juist; of anders naar Prien terug..." Ze zette
liet stopje weder op de flacon. »Ik heb dit beloofd"
liet ze er op volgen. »En op die manier heb ik be
reikt, wat ik wilde, heb ik u bewezen
Zij keerde zich langzaam van hem af om hem bare
aandoening niet te toonen. »Nu, toen zijn we verder
gereisd want naar Salzburg wil ik nooit, nooit
meer terug. Ik ben hierheen gegaan, zooals ik wilde,
om hier in alle vrijheid als mijne eigene meesteres
te leven hier aan den Posilippo
>En waarom dat alles vroeg Paul, nadat hij,
om zijne borst te verruimen, eens diep adem gehaald
had.
Waarom Wel om u te toonen, dat ik toch
kracht bezit, toch een wil heb en omdat ik niet
wilde, dat de vorst u dooden zou Waarom zegt
aanleiding tot bevoorrechting zal zijn gelegen, beeft
bij reeds nu in 't licht gesteld. Wat toch is bet ge
val In 1889 werd door die fabriek aan het rijk
de torpedoboot »Goentoer" afgeleverd, die echter bij
den proeftocht niet aan de eischen beantwoordde.
Sedert is men onafgebroken bezig geweest met de
fouten te herstellen, doch te vergeefs. En inmiddels
is de boot, door twee jaren te liggen, er niet beter
op geworden. Het bleek ten slotte, dat een geheel
nieuwe ketel noodig was en de Minister van Marine
moet thans bevolen hebben zulk een nieuwen ketel
erin te plaatsen, voor rekening natuurlijk van den
aannemer, doch niet in de fabriek te Fijenoord te
vervaardigen. Krasser maatregel om 's lands belang
te behartigen, is zeker wel nooit tegenover eenige
industriëele onderneming genomen."
Na afloop van het afdeelingsonderzoek der
Indische en Staatsbegrooting, dat vermoedelijk a. s.
Vrijdag zal eindigen, gaat de Tweede Kamer uiteen
tot bet begin van November.
Men deelt uit Den Haag aan de Arnli. Ct.
mede
»Een particulier schrijven uit Batavia, afkomstig
van iemand uit de naaste omgeving van den G o li
ve meur-Gene raai, doet ons de conclusie
trekken, dat het bericht van de Indische Mercian
als zou de lieer Pijnacker Hordijk om persoonlijke
of andere redenen voornemens wezen, zijn ontslag
te vragen, uit de lucht is gegrepen".
Over den nieuwen president van de Nederland-
sche Bank, mr. N. P. Van den Berg, zegt het
UöL
De nieuwe leidei van onze eerste krediet-instelling
heeft, evenals zijn voorganger de heer Pierson, recht
op den titel van meester" of eigenlijk van tdoctor".
Geen van beiden echter is ooit advocaat geweest.
Beiden zijn van huis uit koopliedende eeretitel van
doctor is hun door de faculteit der rechtsgeleerdheid
aan de Leidscho Universiteit verleend ter erkenning
van hun groote verdiensten op het gebied der econo
mische wetenschap.
De heei Van don Berg is een aantal jaren pre
sident geweest van de Javasche Bank te Batavia en
werd nu bijna twee jaren geleden kort na zijn
terugkeer in het Moederland door de aandeel
houders van de Nederlandsche Bank tot directeur
gekozen. Evenals zijn voorganger is hij een man van
de practijk, die tevens door wetenschappelijke stu
diën zich een grooten naam heeft verworven. Zijn
geschriften op het gebied van bank- en muntwezen
van Nederlandscb- en Britsch-Indië onderscheiden
zich door groote helderheid en scherpzinnigheid.
Het Hbl. roemt het als een gelukkig verschijnsel,
dat sedert 1882 de opbrengst van het vergunnings
recht op den verkoop van sterken drank
in het klein slechts 35,000 (van 866,900 tot
ge nu niets
»Wat valt er verder te zeggen?" antwoordde hij,
terwijl hij poogde te glimlachen. »Ik dauk u voor
uw goeden wil hoezeer het mij ook hindert, dat
eene vrouw Derhalve geen duel meer. Ik heb
dus de geheele reis voor niets gemaakt. Maar ik had
tijd genoeg en of ik nu in Salzburg of in Napels
dat is hetzelfde. Of het offer, dat gij zoo grootmoedig
ter bereiking van uw doel gebracht hebt, voor u
werkelijk een offer is, staat niet aan mij te beoor-
deelen. Ik heb derhalve niets meer te zeggen
»Wat is er nog aan mij gelegen mompelde zij.
Toen zeide ze hardop: Waarom gaat ge naar do
deur
»Oin u van daar vaarwel te zeggen
Raffaela beefde, maar ze wist zich nog te beheer-
scben. »Het staat niet aan mij", zeide zij, zijne woorden
herhalend, »u terug te houden. Vergeef mij alleen,
dat ik de stoutmoedigheid bad in uwe aangelegen
beden in te grijpen uit koppigheidalleen daarom
en uit ijdelkeid als ge wilt. Wanneer het u
hindert", zooals ge beweert, vergeef mij dan, omdat
ik eene vrouw ben, slechts eene vrouw, dus een
dwaas, onbezonnen wezen. Toen ik bet deed, meende
ik bet goed! Wat gij een offer" noemt, beeft niets
te beteekenen. Mijne vrijheid blijft mijen dat
alleen wildet ge. Dushet ga u goed, vaarwel
Vaarwelherhaalde ze nog eens en wuifde ten
afscheid met de hand. Maar toen was hare kracht
gebroken en in snikken uitbarstende zonk ze in een
stoel. Zij steunde de ellebogen op de marmeren tafel
en verborg bet gelaat in de banden.
Vorstin riep Paul geroerd. »Gij weent
En toen ze bleef zwijgen, vroeg hij» Waarom
weent ge
Zij antwoordde niet.
»Ik kan niet weggaan, zoolang ge zoo schreit
»Dan zal ik niet meer weenen" zeide zij opstaande
en haar snikken onderdrukkende. »IIoe zwak ik ook
902,300) of ruim 4 pet. gestegen is, terwijl de
bevolking intusschen ruim tweemaal zooveel, nl. 10
pet., is toegenomen. Dat gunstig verschijnsel wordt
ook bevestigd door de opbrengst van den accijns.
Die opbrengst was in 1882 22,107,000, in 1890
24,100,000; waarbij echter valt op te merken, dat
de accijns sedert 1884 is verhoogd van 57 tot/60
per hectoliter. Naar den maatstaf van 57 zou de
opbrengst in 1890 5 pet. minder zijn geweest, dus
ongeveer 22,900,000. De vermeerdering is derhalve
omstreeks 8 ton geweest of nog geen 4 pet., terwijl
de bevolking met ongeveer 10 pet. toenam. Dat is
zeker een verblijdende statistiek, al blijft een som
van 24 inillioen aa* sterken drank alleen voor
accijns besteed (in plaats van voor voedsel of
tot verzorging van den ouden dag te zijn aangewend
een schrikbarend hoog cijfer voor een volk van 4^
inillioen inwoners.
Ook op den »kennelijken toestand" schijnt de wet
niet zonder invloed te zijn gebleven. In 1882 werden
bij de 40,000 personen wegens dronkenschap op den
openbaren weg veroordeeld. In 1885 was bet getal
tot onder 31,000 gedaald en in 1888 was het 28,300.
Men heeft dus wel reden, over de werking der
drankwet tevreden te zijn. Zij heeft reeds vele ge
legenheden tot misbruik doen verdwijnen en daar
de gelegenheid niet alleen den dief, maar ook den
dronkaard maakt, stellig reeds tot vermindering van
deze ergerlijke volkszonde krachtig medegewerkt.
Volgens de llaagsche bladen bedragen de in
schrijvingen voor de hulde, aan de nagedachtenis
van Verhulst te brengen, 2700.
Den uitnemenden jongen beeldhouwer Johan Keiler
is opgedragen, een borstbeeld in marmer van den
overledene te makenmen zal verlof vragen om dit
beeld in het rijksmuseum te plaatsen. Op het graf
van Verbuist te Eik-en-Duinen komt een gedenk-
teeken en de Maatschappij tot bevordering der toon
kunst zal een subsidie ontvangen voor de nieuwe
uitgaaf der eenstemmige liederen van Verbuist.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Kriilningeii. Tot leden van bet kiescollege
der Ned. Herv. gemeente alhier zijn gekozen de af
tredende leden, de heeren P. Polderman, J. Verhage Mz.,
Phs. Cok en Cs. Dek.
Aangenomen het beroep bij de Herv. gem. te
Oostkapelle door den heer P. De Buck, cand. te
Oost-Souburg.
Bedankt voor het beroep bij de Chr. Ger. gem.
te Middelharnis door ds. C. Steketee Cz., te Veere.
Bij de Ned. Geref. kerk te Middelburg is be
roepen ds. J. Hania te Oosterbierum.
Dr. Brandt, predikant bij de Ned. Herv. gem.
te Zieriksee, heeft tegen 1 November a. s. zijn ont
slag uit die betrekking gevraagd.
ben, toch ziet ge. dat ik de kracht daartoe bezit.
Er is derhalve geen oorzaak, die u belet
Maai nog bleef hij staan. »En ook nu nog" zeide
hij aarzelend, »kan ik niet weg. Welk een afscheid
zou dat zijn Ik heb niet de kracht
»Gij, een sterke man?"
»Ik zie u voor de laatste maal".
Zij begon andermaal te beven.
»Ik kan niet heengaan", vervolgde hij, »vóor ik
mijn hart heb uitgestort, ik, dien ge uw vriend hebt
genoemd en die thans weder uwe tranen zie
vloeien. O ja, al schudt ge het hoofd, daarmede
schudt ge die teekenen van smart niet weg. Ik
moet u zeggen, wat mij dag en nacht op het gemoed
ligt, wat ik u tienmaal, honderdmaal gezegd heb,
wanneer ik u met gesloten oogen voor my zag
Welnu, spreek
Alles
»Ja."
»Zoo open en eerlijk, als ik het u gezegd heb,
toen gij mij niet kondt hooren
»En gij mij beschuldigdetSpreek maar op. Ik
kan alles hoorenik wil alles hooren. Evenals gij
mij op dien morgen de waarheid gezegd hebt
Zij zonk weder in baar stoel neder, eenigszins in
bange verwachting, maar toch op alles voorbereid.
»Ziet ge, toen reeds, vorstin niet op dien
morgen, maar toen ik u terugzag, toen ik u wilde
ontvluchten, omdat ik voor mijne eigene gevoelens
schrikte en toen gij mij vasthield reeds toen
moet ge geweten hebben, wat ik voor u gevoel
Kunt ge dat tegenspreken, doe het dan Raffaela
zweeg. »Toen later de vorst binnentrad en zijne
beleedigende vragen u vrees aanjoegen, toen heb ik
u zoo duidelijk mogelijk gezegd, dat ik den moed
bad het zeer ernstig te meenen, dat ik, beducht voor
uwe eer, mijn hart aan uwe voeten legde Indien
gij mij toen niet mocht begrepen hebben, zeg bet
dan Raffaela zweeg. Hoe gij ook over mijne
