1891. N°. 105.
Zaterdag 5 September.
78sle jaargang.
FEUILLETON.
Zij wil leven.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
Inzending van advertentiën voor 3 uren op den dag der uitgave.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
GOES, 4 September 1891.
Zooals "onze lezers zich wellicht zullen herin
neren heeft zich verleden jaar, naar aanleiding van
het 25jarig bestaan der H. B. S. alhier, uit de oud
leerlingen dier school en der B. A. S. eene com
missie gevormd, bestaande uit de heeren Ph. M.
Van der Mandere, I. D. Fransen Van de Putte,
Gust. Van der Hoek, I. G. J. Kakebeeke en J. C.
De Beste Az., met het doel om een fonds te stich
ten, waardoor zonen van onbemiddelde ouders in
de gelegenheid zouden kunnen worden gesteld gra
tis de Burgeravondschool te bezoe
ken. De pogingen' dier commissie, die daarbij trouw
ter zijde werd gestaan door dr. Z. Th. Diehl, directeur
der B. A. S., zijn in zooverre geslaagd, dat uit de
baten van het gestichte fonds, vermeerderd met de
jaarlijksche bijdragen van enkele belangstellende in
gezetenen, ieder jaar hoogstens negen leerlingen,
verdeeld over de drie klassen, gratis de burger
avondschool kunnen bezoeken, terwijl hun tevens
een meer of minder belangrijke tegemoetkoming in
de kosten der leermiddelen zal kunnen worden ge
schonken.
Zij, die derhalve van deze nieuwe instelling willen
genieten en meenen daartoe in de termen te vallen,
kunnen zich voor het examen, dat a. s. Maandag
zal worden afgenomen, aangeven bij den directeur
der B. A. S., en wanneer zich meer dan drie solli
citanten voor het fonds aanmelden zal door de com
missie, in overleg met den directeur, beslist worden,
wie vanwege dit fonds gratis de B. A. S. kunnen
bezoeken. Overigens zijn de leden der commissie
hierboven genoemd en dr. Diehl steeds bereid alle
mogelijke inlichtingen te verschaffen.
Gaarne voldoen wij aan het tot ons gericht ver
zoek om het Burger-avondschoolfonds in de belang
stelling onzer stadgenooten aan te bevelen en hen
op te wekken het door jaarlijksche bijdragen te
versterken, opdat het langzamerhand zijn werkkring
kunne uitbreiden.
De collecte ten bate van de oudstrijders
van de jaren 1830 31, gisteren alhier ge
houden, heeft opgebracht f 38,951/2.
De opening der jacht op klein wild, met
uitzondering van die op fazanten, in deze provincie
is bepaald op Maandag 14 September 1891de jacht
op fazanten zal worden geopend op Donderdag 1
October 1891de korte jacht zal geoorloofd zijn
dagelijks en de lange jacht op Maandag, Woensdag
en Zaterdag van iedere week, alsmede op de vier
dagen, voorafgaande aan de sluiting der jacht, alles
met uitzondering van de Zondagen.
Heinkeiiazand. De rekening dezer ge
meente over 1890 bedraagt in ontvangst 11616,62
in uitgaaf 10989,881I2, zoodat zij een goed slot
aanwijst van 626,731/2.
Ierseko. Op het adres van pachters
van oesterperceelen om tegemoetkoming
van Staatswege is door Z. E. den Min. van Fin. ge
antwoord, dat geene algemeene maatregelen meer te
wachten zijn, anders dan die bij resolutie van 30
April 11. is toegestaan (uitstel van pachtbetaling tot
1 Sept.), maar dat alleen zal gelet worden op bij
zondere aanvragen van pachters, welke door over-
7)
Uit het Duitsch van Adolf Wilbrandt.
Paul Eberstein stond op, legde de hand op den
schouder van den dokter en zeide langzaam, met
een vriendelijk, plechtig, maar ietwat geheimzinnig
lachje
»Mon kan het licht beproeven, beste Riegler. De
menschen zijn zoo verschillend. Sommigen kunnen
het naast bij de hand liggende, het werkelijk be
staande niet grijpenhet ontsnapt hun als de lucht.
Anderen bezitten een zekere magnetische gevoeligheid
in de handen, zij strekken ze uit naar luchtkasteelen
en dwingen deze ijle vluchtige wezens al nader en
nader te komen, een zekeren vorm aan te nemen,
tastbaar te worden, zich te belichamen, tot ze als
het ware in hunne handen groeien en wortel schieten
en daar heeft men ze
Hij had Riegler's hand gevat alsof deze ook een
luchtkasteel was en hield haar in zijne ijzeren vuist
gesloten. De dokter hield zich kalm en keek hem
aan alsof hij erover peinsde hoe het mogelijk was,
dat een mensch zulke spieren kan bezitten. Op dat
oogenblik trad vorstin Raffaela uit de geopende deur
van haar salon op het balkon, waarop het zwarte
katje in een hoekje zat te spinnen. Zij had stemmen
legging van den staat hunner zaken bewijzen kunnen,
dat zij zich, ten gevolge van de verliezen in den laatst
verloopen winter geleden, zonder tegemoetkoming van
den Staat als verpachter niet kunnen staande houden,
in dat in geen geval die tegemoetkoming zal bestaan
en kwijtschelding van pacht.
Baarland. De heer J. Priem, wethouder
dezer gemeente, heeft ontslag genomen als lid van
den gemeenteraad.
De Commissaris der Koningin in Zeeland maakt
bekend, dat in de buitenhaven van het kanaal door
Zuid-Beveland te Wemeldinge een vaartuig is ge
zonken, genaamd Jonge Willem, geladen met steen
kolen en gevoerd door M. Gielbert van Dordrecht
en dat krachtens de artikelen 1 en 2 der wet van
23 Juli 1885 (St.bl. no. 151) op Maandag 7 dezer
van Rijkswege maatregelen zullen worden genomen
tot opruiming van genoemd vaartuig en zoo noodig
van de lading.
Bij de opening van het nieuwe zittingjaar der
Staten-Generaal zal H. M. de Koningin-Regentes niet
van Koningin Wilhelmina vergezeld zijn.
Bij Koninklijk besluit is tot Voorzitter van de
Eerste Ivamer der Staten-Generaal, gedurende de
zitting die zal aanvangen op den derden Dinsdag
in September, benoemd mr. A. Van Naam en
van Eemnes, lid van die Kamer.
Den 30n October a. s. zal het 25 jaar geleden
zijn, dat de heer Haffmans tot lid van do
Tweede Kamer werd gekozen.
Gisteren was het 60 jaar geleden, dat de luite-
nant-genoraal P. G. J. Van der Schriek den
eed van trouw als officier aflegde aan Koning en
Vaderland. Het ontbrak niet aan blijken van sym
pathie en belangstelling.
De vorige minister van oorlog, generaal Bergansius,
en de nieuw opgetreden minister van oorlog, de
luitenant-kolonel Seyffardt, kwamen den jubilaris
persoonlijk complimenteeren, terwijl voorts o. a.
hunne opwachting maakten de apostolische inter
nuntius, de deken van 's-Gravenhage, onderscheiden
leden van de Staten-Generaal, enz. (N. R. Ct.)
Aan de Haarl. Ct. wordt bericht
j>Daar de heer Noord tzij het lidmaatschap van de
Tweede Kamer voor het kiesdistrict Kampen niet
aanvaardt, wordt in zijne plaats door velen genoemd
de afgetreden Minister van Oorlog, generaal Bergan
sius, een vooral in deze streken zeer populair man.
Gedurende langen tijd was hij directeur der artil
lerie-schietschool op de Oldebroeksche legerplaats en
heeft zich toen door zijne welwillendheid vele vrienden
verworven".
Dat niet slechts staatslieden wel eens van
meening veranderen, maar zelfs gansche
volksstammen, althans gehoele provinciën en hertog
dommen en nog wel na verloop van weinige
jaren van inzichten wisselen, moet men, volgens de
Artih. Ctafleiden uit hetgeen mr. N. H. Nyst
onlangs mededeelde in zijn werk »De oude leer der
handelsvrijheid en de nieuwe beschermingstheorie te
onzent, getoetst aan wetenschap en ervaring." Hij
geeft daarin de volgende historische herinnering.
gehoord en om eenige afleiding te geven aan hare
eigene gedachten kwam ze zien, wie daar beneden
spraken. Naast haar goeden dokter Riegler bemerkte
ze een vreemdeling, wiens voorname houding kaar
aandacht trok door de tegenstelling met de eenigszins
sukkelachtige en verlegen houding van den dokter.
De beide heeren konden haar niet zien, want ze
keerden haar den rug toe. De vreemdeling keerde
langzaam naar zijne plaats aan het tafeltje terug en
zette het gesprek voort. Zijn aangenaam stemgeluid
trok haar aan en weldra ook, wat hij sprakzij
bleef staan en luisterde.
LuchtkasteelenIk too ver er mij dadelijk
een voor den geest" zeide Paul opgewekt. Zij heeft
ook een villa aan den voet van den Posilippo bij
Napels, zegt geik wist het bovendien wel
het is een van de schoonste uit die streek. Welnu,
daar zit ik op een bruingeel gekleurde rots onder
een palmboom. De zee ruischt vreedzaam en vrien
delijk, het eiland Capri verrijst flauw in de verte en
aan den anderen kant komt die ernstige mijnheer, de
Vesuvius. Allerlei bloemen verspreiden hare geuren
en van den straatweg klinkt het geluid van een
guitaar of een mandoline ter begeleiding van het
oude Santa Lucia." Ik gevoel mij eenzaam, ik
verlang naar haar. Op eens raakt iemand zacht
mijn schouder aanzij is het. Met koralen getooid
als eene schoone, kleine waternimf staat ze daar.
Lieve Eberstein", fluistert ze, »ik kan het niet
langer verzwijgenik bemin u, ik wil uwe vrouw
»Toen in 1862 de toenmalige Minister van Finan-
ciënT Betz, in zijn aan de wetgevende macht inge
diend wetsontwerp tot herziening van het tarief op
den in-, uit- en doorvoer had opgenomen een fiscaal
recht op tarwe van 1,50 per last van 2400 K.G.,
kwamen verschillende industriëelen, meestal uit Noord-
Brabant, daartegen in verzet bij requesten aan de
Tweede Kamer gericht, en wel op grond dat daar
door het brood der arbeiders werd duurder gemaakt.
Thans zijn de Tilburgscke fabrikanten van gevoelen,
dat een invoerrecht, vijftigmaal grooter, en de daar
uit te wachten staande evenredige broodduurte, noch
voor den arbeider, noch voor de industrie eenige
schadelijke gevolgen zal hebben
Hetzelfde is toepasselijk op het bestuur der land-
bouwmaatschappij in Limburg. In 1886 verklaarde
zich gemeld bestuur in een officiëel rapport ten
sterkste tegen de heffing van graanrechten, als na-
deelig zelfs voor den landbouw. Doch ongeveer een
jaar later zond datzelfde bestuur een adres aan de
Regeering, waarbij de landbouwbescherming tot op
beuring van den kwijnenden landbouw werd aanbe
volen, en dringend verzocht zoo spoedig mogelijk
over te gaan tot het belasten der uitheemsche granen.
»Wat was er in dien tusschentijd gebeurd? Een
voudig ditde politieke partij, die in Limburg de
meerderheid heeft, had zich voor de landbouwbe
scherming verklaard."
Met zekerheid kan de Standaard thans melden
dat de poging dei4 handelsreizigers, om
verbetering te krijgen in de nieuwe, voor hen zoo
hoogst ongunstige regeling der abonnements-tarieven
bij de Staatsspoorwegen, op weg is om tot een
•goede oplossing te komen.
De -commissie, aan wie de zaak in handen was
gegeven, heeft nog eens de stoute schoenen aange
trokken en zich aangemeld bij den directeur-generaal
der Maatschappij.
Met de meeste welwillendheid heeft de heer Cluij-
senaer hen ontvangen en te woord gestaan, en het
resultaat van een langdurig onderhoud is geweest,
dat de directeur zich voor de zaak der reizigers
gewonnen verklaarde. Er bestaat nu werkelijk kans,
dat weer een verdeeling in een Noorder-, Centraal
en Zuidernet zal worden ingevoerd, welke groepen
dan naar omstandigheden zouden kunnen gecombi
neerd worden.
Wordt dit de uitkomst van de poging, dan komt
aan den directeur-generaal een woord van lof toe,
dat hij den flinken moed heeft op een beganen mis
slag eerlijkweg terug te komen.
En de mannen, wier belangen hier in het spel
waren, zullen in die uitkomst het loon hebben voor
de echt-Hollandsche vasthoudendheid, waarmee ze
voor hun zaak hebben gepleit.
In de Woensdag gehouden raadsvergadering
te 's-Hertogenbosch was o. a. aan de orde de motie
van den wethouder Van der Steen, volgens welke
de Raad den wensch uitspreke, »dat de regeering
met bekwamen spoed en bekwame middelen de ge
meente ontlaste van den thans dienstdoenden com
missaris van politie". Twee stukken waren thans
nog ingekomenlo. Een adres, voorzien van 1290
handteekeningen van dezelfde strekking als de motie
Van der Steenen 2o. een brief van den commis
saris van politie, waarbij hij zich verdedigt tegen
worden, wanneer gij het ook wensckt"."
Gij zijt werkelijk krankzinnig!" zeide Riegler en
wierp zich in een stoel.
»Zou die man over mij spreken dacht Raffaela.
Het scheen haar onmogelijk maar hoe kwam hij
aan de wetenschap van die villa aan den Posilippo
Zij zette zich voorzichtig op een stoeltje en ging
voort met luisteren.
»Of wel ze zegt niets", vervolgde Eberstein na
een oogenblik zwijgens, maar ze neemt mij zwijgend
bij de hand en geleidt mij in huis. Er staan een
half dozijn divans langs de wanden. »Kijk eens
zegt ze met haar zoetste stem, »ik heb eens gehoord,
mijnheer Eberstein, wat uw ideaal van een gezelschap
iseen half dozijn menschen, die elkander goed
kennen, die goede vrienden zijn en die, ieder op een
divan uitgestrekt, lekkeren wijn drinken en praten.
Dichtbij is eene onzichtbare, meeslepende muziek,
die hen langzaam doet insluimeren, naarmate de
nacht voortschrijdt. Wanneer er een vermoeid wordt,
behoeft hij niet op te staan, nuchter en vervelend
goeden nacht te zeggen, zijn oveijas aan te trekken
en naar huis te gaan: hij kan lekker indommelen;
er komen twee slaven zwarte of blanke en
dragen hem voorzichtig op zijn divan naar zijn kamer,
want voor iederen gast is een slaapkamer gereed
gemaakt. Zoo reist deze gelukkige sterveling van
het genot des levens naar het genot van den slaap
zonder eenigen prozaïschen overgangen na hem
volgen éen voor éen de anderenDit ideaal van
de beschuldigingen, in den laatsten tijd tegen hem
uitgebracht.
De motie-Van der Steen werd na eenige beraad
slaging ingetrokken en vervangen door een motie
van Jhr. mr. L. Van Meeuwen, waarbij verzocht
werd, dat van regeeringswege een onderzoek zou
worden ingesteld naar de beschuldigingen tegen den
commissaris van politie ingebracht. Deze motie werd
door den wethouder Van der Steen geamendeerd in
dien zin, dat bij onderzoek bepaaldelijk gelet zou
worden op de grieven der burgerij.
De aldus gewijzigde motie, in stemming gebracht,
werd verworpen.
Alstoen werd in stemming gebracht eene motie
van het lid mr. Alphons Van Rijckevorsel, strek
kende, dat vanwege den Raad zou worden onder
zocht, in hoever er gegronde bezwaren tegen den
commissaris van politie bestaan. Deze motie werd aan
genomen en een commissie van onderzoek benoemd.
Gelukkig werd inmiddels de orde op straat niet
van beteekenis verstoord. Mochten echter in de eerst
volgende dagen onverhoopt nog wanordelijkheden
voorkomen, dan zou, naar van goed ingelichte zijde
wordt verzekerd, het plan bestaan de aanstaande
kermis niet te doen doorgaan. Het zingen op straat
bepaalt zich echter in de laatste dagen tot hoogstens
een twintigtal kwajongens. Volwassenen namen er
niet aan deel. Ongeveer te half 12 uur was de stad
Woensdagavond volkomen rustig.
Nog schrijft men aan het IIbi.
De proclamatie, die samenscholingen van meer dan
drie personen verbiedt, werd niet geëerbiedigd en
troepen van honderden trokken langs den weg, de
voor den commissaris van politie beleedigende liede
ren zingende, waartusschen voor en na uitroepen
van aan zijn adres gerichte scheldwoorden, te laag
om hier te worden wedergegeven.
Op sommige plaatsen werden weder straatlantaarns
verbrijzeld en ruiten ingeworpen.
Verschillende baldadigen werden gearresteerd.
Dit onverkwikkelijke schouwspel bood onze stad
voor de zooveelste maal sedert de laatste zes weken
hedenavond weder tot ruim elf uur, toen de inspec
teur van politie, de heer Vossenaar, vergezeld van
politieagenten en eenige maréchaussées, het volk, na
herhaalde sommatiën, uiteen en naar huis dreef.
Moge het nu gevallen raadsbesluit er toe leiden,
dat aan deze treurige toestanden weldra een einde
kome
Is dit ongetwijfeld de wensch van alle weldenken-
den, zeker toch zal het in te stellen onderzoek nog
wel eenigen tijd vorderen, en mocht het waarheid
zijn, wat men algemeen vertelt, dat de commissaris
van politie geen gebruik willende maken van een
hem door onzen geachten burgemeester aangeboden
en aangeraden verlof beslist hier wil blijven, ook
gedurende de ophanden zijnde kermisdagen, dan
staat het te vreezen, dat de besliste en onuitwisch-
bare wrevel van de burgerij tegen dien commissaris
in die dagen zich nog sterker dan tot dusverre zal
teekenen en bloedige tooneelen daarvan het onver
mijdelijk gevolg zullen zijn.
Tot bijna middernacht was de burgemeester met
den procureur-generaal, den substituut-officier van
justitie en den majoor der koninklijke maréchaussée
aan het centraal-bureau van politie nog in confe
rentie.
u, mijn beste Eberstein, is nog nooit tot werkelijk
heid gebracht, omdat nog geene vrouw zoo poëtisch
was, of zoo gastvrij of u zoo beminde. Heden,
bij mij zult ge het beleven en daaruit zult ge zien
hoe lief ik u heb."
Raffaela glimlachte. »Wie zou die dwaze droomer
zijn?" dacht ze.
»Gij bezit ten minste fantasie, dat moot ik be
kennen", zeide dokter Riegler. »Ik raad u echter
u in acht te nemen, want wanneer mijne trotsche
meesteres ooit mocht bemerken, hoe gij haar tot het
middelpunt uwer droombeelden neemt
»Zij spreken werkelijk over mijdacht Raffaela
verrast en ontstemd. Zij stond op.
Paul Eberstein lachte. »Maak u maar niet onge
rust, Ernst. Bovendien heb ik u nog niet gezegd,
dat uwe half Duitsche, half Italiaansche prinses niet
zoo geheel en al eene vreemde voor mij is. Welis
waar had ik nog niet de eer haar gelaat te zien
maar den Duitschen graaf, haar overleden vader,
heb ik zeer goed gekend
»Gij?" vroeg Riegler verbaasd.
Dezen mensch?" dacht Raffaela. Van verbazing
maakte zij eene beweging, die haar kleed deed ritselen.
»Ja" antwoordde Eberstein; »wij waren vrienden
en ik heb haar nog het een en ander medetedeelen
Op dat oogenblik hoorde hij het ritselen op het
balkonhij wendde het hoofd om en zag Raffaela
staan. Ook Riegler keek op en toen hij haar zag
nam hij verschrikt den hoed af. De vorstin bloosde»