1891. N°. 102.
Zaterdag 29 Augustus.
78ste jaargang.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiön voor dit blad
aangenomen by de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
Inzending; van advertentlën voor 3 uren op den dag; der uitgave.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
GOESCHE
COURANT.
Theorie en practijk.
Van anti-revolutionnaire zijde heeft men altijd
bijzonder slag »den minderen man" te vleien. In
1888 werd er wonder veel beloofd aan »het volk" en
toen, zelfs in den boezem van de eigen partij, stem
men opgingen, dat de anti-liberale regeering niets
voor den werkman deed, moest dr. Kuyper zelf op de
vergadering van Patrimonium" komen om den storm
te bezweren. Te vergeefs werd vóór de verkiezingen
geschermd met de Christelijke democratie" om nog
maals den werkman te lokken voor de anti-revolu-
tionnaire candidaten; men begreep, dat van de jonk-
heeren en baronnen, die de anti-revolutionnairen bij
voorkeur naar de Kamer alvaardigen al mag er
dan ook voor een Okma of een Van Vliet eens een
enkele zetel worden bestemd voor >het volk"
geen heil te verwachten was.
De Zeeuw gooit het thans over een anderen boeg
en betoogt, zich een groot voorstander van ambacht-
onderwijs toonende, dat de liberalen nooit iets in
het belang van die zaak hebben verricht.
»Men", »dat wil zeggen, de meeste vermogende,
schatrijke, toongevende mannen op politiek gebied,
en liberale regeeringen en gemeenteraden die de macht
en de meerderheid bezaten om flinke maatregelen in
te voeren en door te zetten, hebben jaren lang eene
dure roeping verzaakt in betrekking tot onze arbei
ders, onzen zoogenaamden minderen man".
Deze phrase neemt de Zeeuw met instemming uit
de Amst. Ct. over. We zouden wel willen vragen oi
de Zeeuw eens de ledenlijst van de Goesche vereeni-
ging »de Ambachtsschool" wil inzien en dan eens
mededeelen hoeveel liberalen en hoeveel antirevolu-
tionnairen die vereeniging financiöel steunen. Ze zal
dan zien, dat hare partij daar een treurig figuur
maakt en dat er maar zeer enkele antirevolutionnairen
lid zijn van »de Ambachtsschool".
En wanneer ze dan de verslagen eens wil naslaan
van de zittingen van den Goeschen gemeenteraad van
2 Juni 1875 en van 22 Mei 1885, dan zal zij zien,
dat het niet de liberale leden van den gemeenteraad
waren, die stemden tegen het verleenen van subsidie
aan »de Ambachtsschool", maar de heeren Den Boer,
Quist, De Jonge en Vervenne.
Inderdaad, in theorie mogen de antirevolutionnairen
erg voor het ambaehtsonderwijs zijn, in de practijk
en daarmede is »het volk" alleen gebaat blijkt
van die sympathie een pover beetje.
GOES, 28 Augustus 1891.
't Was gisteravond nog slechts matig bezet
in »de Prins van Oranj e". 't Is dit jaar zoo
overal kermis en er zijn zooveel cafés-chantants,
dat het publiek zich nog al verspreiden moet. Toch
durven we wel opwekken om het gezelschap van
W. Pierre De Boer uit Amsterdam met oen
bezoek te vereerenwat we gisteren in »de Prins
van Oranje" te zien en te hooren kregen geeft ons
daartoe aanleiding. Muziek en gymnastiek, grappige
scènes en ernstige zang wisselen elkander daar in
ruime mate af, zoodat er voor iedereen wat te ge
nieten valt.
Iets eigenaardigs biedt dit gezelschap a. s. Maan
dag aan in het kinderfeest en de kermis in den tuin
van »de Prins van Oranje" ter gelegenheid van den
jaardag der Koningin, welk feest zeker een druk
bezoek zal lokken.
Hadden de ondernemers van publieke vermake
lijkheden onder onze ingezetenen niet ruimschoots
gezorgd om het uitgaand publiek in de gelegenheid
te stellen zich te amuseeren, de kermis zelf zou dit
jaar al heel weinig te genieten geven. Gelukkig
echter hebben de heeren Alber Basch er voor
gezorgd, dat er op de kermis althans iets is, waar
men iets goeds te aanschouwen krijgt. In hun flinke
tent op de Beestenmarkt gaven zij twee avonden
achtereen een voorstelling, waarmee zij, dunkt ons,
voor goed de sympathie van het publiek hebben ver
worven. Gisteravond waren we in de gelegenheid de
voorstelling bij te wonen, die in alle opzichten wel
geslaagd mag heeten.
Het zeer afwisselend program werd met de meeste
zorg uitgevoerd en de behendigheid, vlugheid en
kracht, waarmee dit alles geschiedde, gaven het pu
bliek meermalen gelegenheid tot luide toejuichingen.
Al kunnen we niet in bijzonderheden treden, zoo
verdient toch de heer Basch, die zich niet ten on
rechte »prestidigitateur moderne" noemt evenals de
heer Blanc, jongleur équilibrist, een afzonderlijk
woord van lof. Ook de agioscopische wereldtableaux
en de pantomime maar vooral de tableaux-vivants
zijn verrassend schoon.
De nette decoraties, de prachtige costumes, de
fantastische lichteffecten, een flink orkest en een uit
stekend werkend personeel alles werkt samen
tot een goed geheel, en we aarzelen daarom niet het
Goesche en het overige Zuid-Bevelandsche publiek
tot een bezoek aan het theatei der heeren Alber
Basch aan te sporen.
Al waren de 2e en 3e rangen gisteren goed be
zet, op den len rang waren nog veel plaatsen
ledig. We hopen dat dit bij de volgende voorstel
lingen beter moge zijn, want de ondernemers ver
dienen ten volle een druk bezoek. Wie zijn kinderen
een onschuldig genoegeu wil en kan verschaffen,
verzuime niet hun de extra-voorstellingen op Zater
dag- en Maandagmiddag te laten bijwonen ze zullen
er zich best vei'maken.
lerseke. Bij al de tegenspoeden, waarmee de
oester- cultuur te kampen heeft, komt nu
dezer dagen nog eene ziekte onder de groote oesters,
waardoor zij groen en ongeschikt ter verzending
worden. Hetzelfde kwam voor in 1879 en wordt
toegeschreven aan de ongunstige weersgesteldheid.
Men hoopt, dat het met eene gunstige verandering
van het weer boteren zal, doch deze laat lang op
zich wachten.
Ook klaagt men over het zwart worden en sterven
van het broed op de pannen, waardoor de ongunstige
aanslag nog al ongunstiger wordt.
Tot buitengewoon opzichter bij den rijks
waterstaat in Zeeland, standplaats Middelburg, in
plaats van wijlen den heer G. H. Weijmar, is tegen
1 October benoemd de heer J. Zemel, thans te
Utrecht. (M. Ct.)
In het belang van den oesterhandel zal het
rijkstelegraafkantoor te Tolen, gedu
rende het tijdvak van 1 October tot en met 31
Maart aanstaande, op werkdagen open zijn van 8
uren voor- tot 9 uren namiddags. De diensturen
op Zon- en feestdagen blijven onveranderd.
Het rijkstelegraaf kantoor metl telephoondienst
te Oosterland wordt op heden geheel op den
vroegeren voet heropend.
Tengevolge van het groot aantal sollicitanten
voor de bestaande vacatures van surnumerair
bij de Exploitatiemaatschappij is be
paald, dat uitsluitend daarvoor in aanmerking kunnen
komen personen, die in het bezit zijn van een getuig
schrift van voldoend afgelegd eindexamen van eene
H. B. S. met 3- of 5jarigen cursus of een bewijs
van toelating tot de 4e kl. eener H. B. S. met
5jarigen cursus, of wel van eene akte van bekwaam
heid als onderwijzer.
H. M. de Koningin-Regentes zal de ver
gadering van de Staten-Generaalop
15 September in persoon openen. Daartoe wordt
H. M. eenige dagen te voren met H. M. Koningin
Wilhelmina in de residentie verwacht.
Met machtiging van H. M. de Koningin-Weduwe,
Regentes is door de Regeering de uitnoodiging der
Regeeringen van Italië en Portugal aanvaard, om
een Neder!rechtsgeleerde te benoemen, ten einde
als scheidsrechter uitspraak te doen in een geschil
tusschen beide Regeeringen gerezen, ter zake dei-
vordering van een Italiaansch onderdaan tegen de
Portugeesche Regeering en is als zoodanig aange
wezen de heermr. J. Heemskerk Az., Minister
van Staat, lid van den Raad van State. (St.-Crt.)
Terstond bij het optreden van het Kabinet
deelden sommige bladen mede, dat de heer Tak zou
fungeeren als Minister-P resident. Het be
richt, zooals het daar lag, klonk wat vreemd, daar
onze constitutioneele practijk een Minister-President
niet kent.
»Wel hebben wij, zegt het Vad., sedert de ministe-
riëele verantwoordelijkheid de instelling van een
ministerraad noodzakelijk maakte, ook een tijdelijk
Voorzitter van dien raad. Vóór 1860 wisselde dat
voorzitterschap af a tour de róle. In dat jaar liet
Van Hall zich bij Kon. besluit tot Voorzitter voor
éen jaar benoemen, en toen een jaar later zijn col
lega's weigerden dien toestand te bestendigen, trad
hij af. Daarna werd de zaak dus geregeld, dat de
Voorzitter door zijn collega's gekozen werd, eerst
om de 3 maanden, later om het jaar.
In den laatsten tijd is het gebruik geworden, dat
de Kabinetsvormer als tijdelijk Voorzitter optredende,
voortdurend iu die betrekking bestendigd wordt.
Zoo waren de heeren Heemskerk en Mackay gedu
rende hun ministeriën tijdelijk Voorzitter van den
Raad van Ministers."
Op dit oogenblik is, naar men ons mededeelt, de
heer Van Tienhoven met die functie bekleed."
Het nieuw gekozen lid van de Tweede Kamer
voor het kiesdistrict Kampen, de heer N o o r d t z ij
docent aan de theologische school, heeft op de Synode
te Leeuwarden medegedeeld, dat hij heeft besloten
docent te blijven en voor het Kamerlidmaatschap te
bedanken.
De Minister van Koloniën zal, te be
ginnen met 4 September, dos Vrijdags om een uur
audiëntie geven.
De Minister van Buiten 1. Zaken is aan
zijn departement te spreken eiken Vrijdag van 11
tot 12 uur, te beginnen met Vrijdag 4 Sept. a. s.
Een correspondent schrijft aan de N. R. Ct.
Bij een uitstapje, dat ik dezer dagen langs den
Rijn in Duitschland maakte, werd ik getroffen door
het groot aantal scholieren, die ik met hunne on
derwijzers ontmoette. Bijna op elk schoon plekje
zag ik eene schoolbevolking, dartel en lustig, nu
eens luisterende naar den onderwijzer, die het een
of ander aanwees en verklaarde, dan weder nationale
of schoolliederen zingende. Aan den voet van het
gedenkteeken op het »Niederwald" hoorde ik een
onderwijzer zijnen leerlingen een kort verhaal doen
van den Fransch-Duitschen oorlog, waarna »die
Wacht am Rhein" werd aangeheven. Ik vroeg mij
af, waarom zulke uitstapjes ook niet veelvuldiger en
algemeener dan thans bij ons kunnen plaats hebben.
Het nut daarvan ligt toch te zeer voor de hand,
om nader te worden uiteengezet. Alleen wil ik kier
nog bijvoegen, dat die uitstapjes slechts een dag
duren en ieder kind zijnen knapzak medevoert, zoo
dat van groote uitgaven geen sprake kan zijn.
Naar gemeld wordt heeft de Nederlandscke
Regeering terstond na het spoorwegongeluk bij Mön-
chenstein door een daartoe afgevaardigd ingenieur
een onderzoek doen instellen naar de oorzaken
van het bezwijken der brug, aldaar. Onaf
hankelijk echter van het door dien afgevaardigde
uitgebracht rapport heeft men met loflijken ijver
reeds terstond de bruggen nader onderzocht om moge
lijke gebreken, zoo die gevonden werden, onmiddel
lijk te verhelpen. Zoo werden aan het ijzerwerk der
spoorwegbrug te Zutfen niet minder dan 6000 klink
nagels onvoldoende bevonden en vernieuwd.
De opmerking wordt echter gemaakt, dat het te
wenschen ware, dat van spoorwegbruggen ook niet
meer dan noodig is werd gevergd, en dus het kruisen
van treinen op spoorwegbruggen met groote spanning,
gelijk nu en dan zelfs met goederentreinen geschiedt,
werd verboden. (Haarl. Ct.)
Uit Leeuwarden schrijft men aan het Han
delsblad
Het is, alsof de directie der Maatschappij tot Ex
ploitatie van Staatsspoorwegen zich er op toelegt
den handel nadeel te berokkenen. Nu weder den
veehandel, door den eenigen tijd geleden ge
nomen maatregel, om met personentreinen geen vee
meer te vervoeren, maar daarvoor alleen goederen
treinen te bezigen. Het gevolg is, dat, behoudens
eene enkele uitzondering (als de hoeveelheid vee zóo
groot is, dat een extra-trein moet worden genomen),
het op de markt alhier gekochte en grootendeels
voor het buitenland bestemde vee overal te laat
aankomt. Het langere oponthoud werkt uit den
aard der zaak ook op het vee zelf nadeelig. Buiten
en binnenlandsche veehandelaren hebben terstond
hunne bezwaren aan de directie kenbaar gemaakt,
doch er is nog geen verandering gekomen.
Landbouw en Veeteelt.
Op de tentoonstelling der Geldersck-Overijsel-
sche landbouwmaatschappij te Kuilenburg verkreeg
de firma wed. J. C. Massee Sc Zoon alhier voor de
beste en volledigste verzameling van nuttige .land
bouwwerktuigen voor akkerbouw, hooibouw en stal-
voedering den 2en prijs b een zilveren medailleen
voor de beste en volledigste verzameling van doel
matige werktuigen voor de zuivelbereiding den 2en
prijs een verguld zilveren medaille.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Donderdag tegen den avond overleed in den
ouderdom van 58 jaren alhier ds. D. De Pree, in
leven predikant der Chr. Ger. gemeente.
De overledene was van 1853 lid en oefenaar bij
de gemeente van ds. Budding en werd in 1858 lid
en leerend ouderling bij de Chr. Ger. gem. te Sluis.
Na te Kampen te hebben gestudeerd, werd hij 19
Nov. 1866 bevestigd als predikant te Serooskerke
(Walcheren), en sedert 7 Aug. 1870 was hij aan de
gemeente alhier verbonden. Den 31 Aug. 1890 trad
hij 't laatst vooi haar op. In zijn 20jarige Evan
gelie-bediening wist de overledene zich in en buiten
de kerk zeer bemind te maken. Den 17 Sept. zou
hem emeritaat verleend zijn.
Ierseke* Beroepen bij de Ned. Herv. gemeente
alhier ds. L. Hijmans te Nieuw-Lekkerland.
In de te Leeuwarden gehouden Synode der
Chr. Ger. kerk werd ook verslag uitgebracht over
het zendingswerk, waaruit bleek, dat in 1890 de
inkomsten daarvoor waren 17,133.181/2, de uit
gaven 18,963.31. Besloten werd de subsidie dei-
Indische regeering ten behoeve der scholen aan te
nemen.
Geslaagd te 's-Hage voor de akte Fransch (1. o.)
de heer F. Beun van Biervliet, mej. A. E. Baert van
Vlissingen en mej. C. J. v. d. Bout van Nieuwerkerk.
Te Arnhem is voor de hoofdakte geslaagd de
heer L. De Graaf van Haamstede.
Rechtszaken.
Het vonnis der Middelburgsche rechtbank ver-
oordeelende K. S., koopman te Weineldinge, wegens
diefstal van kippen en hanen, werd door het gerechts
hof te 's-Hage ten deele bevestigd en ten deele ver
nietigd en, opnieuw rechtdoende, werd IC. S. tot 2
jaar gevangenisstraf veroordeeld.
Voor de rechtbank te Leeuwarden beeft we
gens diefstal en verduistering terechtgestaan de 16
jarige P. J. J., van Goes. Hij was in dienst bij den
artist H. S. Mullens, van Rotterdam, die in Juli de
kermis te Dokkuin bezocht. Op een goeden morgen
ontdekt de juffrouw, dat haar ruim ƒ50 is ontsto
len en zegt aan Piet, dat hij gauw mijnheer moest
roepen, omdat zij bestolen waren. Hij doet dit en
gaat later met den inspecteur van politie er op uit
om den dief op te sporenaan niets was te be
speuren, dat hij zelf de dief was.
Eenigen tijd later, op de kermis te Wierum, geeft
juffrouw Mullens hem op een avond een rijksdaalder,
om den volgenden morgen vroeg huishoudelijke bood
schappen te doenmaar dien nacht verspeelt hij
7,50 en komt niet terug.
Beklaagde bekende alles; hij had het geld in zijn
zak, toen de juffrouw hem uitzond om mijnheer te
zeggen, dat zij waren bestolen. Hij heeft 't gedaan
om er van door te gaan en is over Groningen en
Rotterdam naar Antwerpen getrokken.
De rechtbank heeft hem veroordeeld tot 2 maan
den gevangenisstraf.
In Wemeldinge had een boerenjongen's avonds
in de herberg met een mes gezwaaid.
Eenige oogenblikken nadat alle bezoekers uit de
de herberg, wegens het sluitingsuur, waren ver
wijderd, kwam hevig bloedende een schipper terug.
Den volgenden morgen herkende de schipper in
den jongen, die met het mes gezwaaid had, den
persoon die hem gesneden had.
Voor de rechtbank te Middelburg eiscbte het O. M.
tegen den beklaagde zes maanden, doch de rechtbank
sprak hem vrij zij achtte het bewijs niet over
tuigend geleverd,
In appèl werden, door het Hof te 's-Hage, zeven
getuigen gehoord, waarvan de schipper en een jongen,
die bij diezelfde gelegenheid den schipper met een
steen had geslagen, pertinent verklaarden dat bekl.
den schipper gesneden had.
Het O. M. requireerde vernietiging van het ge
wezen vonis en veroordeeling van bekl. tot zes
maanden gevangenisstraf.
De verdediger mr. Lucasse wees op de weinige
geloofwaardigheid van de getuigen, en meende dat
het Hof wel tot hetzelfde gevoelen zou komen als
de Middelburgsche rechtbank.
Uitspraak 3 September a. s.
Gemengde Berichten.
Gisteren werd door de Kon. Handboogsociëteit
»Jacoba van Beieren" alhier een concours gegeven
op den vogel en naar het doel, aan welk concours
door zeven verschillende sociëteiten werd [deelgeno
men. De hoofdvogel werd geschoten door den heer
G. Luijk van Oefening en uitspanning" te Hans-
weerd; de eerste zijvogel door den heer C. M. J.
Gernler van Eensgezindheid" te Middelburg; de
tweede zijvogel door den heer W. J. Hartman van
»Jacoba van Begeren" te Goes, terwijl de kleine
vogels door verschillende schutters werden geschoten.
De heer M. De Kater van -»Doel naar Hooger"
van Wolfertsdijk mocht na een kampstrijd met den
heer P. Pieterse van »Soranus" te Heinkenszand de
medaille behalen voor de meeste rozen.
Woensdagochtend heeft de heer Ch. J. SchüssJer,
een te Katwijk logeerend badgast, een stoute daad
verricht. Door den krachtigen Zuidwestenwind en
de sterke strooming waren de touwen van de bom
schuit Marinus JBastiaan gebroken, zoodat de schuit
wegdreef en midden in de branding op de bank bleef
zitten.
Op de schuit bevonden zich slechts drie personen,
het was dus zaak, dat de gemeenschap met 't strand
spoedig hersteld werd. Niemand der toeschouwers
durfde zich in zee wagen, toen bovengenoemde heer,
trots wind en strooming, in zee sprong, naar de
schuit zwom en het genoegen smaakte, een lijn aan
't strand te brengen, waai- hij mot gejuich ontvan
gen werd.