1891. N°. 72.
Zaterdag 20 Juni.
78ste jaargang.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heer en Nijgii Van Ditmau te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
Inzending van advertci
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing, derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel,
vóór 3 uren op den «lag der uitgave.
mmw
GOES, 19 JUNI 1891.
Door den spoed, waarmede het verslag omtrent
de landbouwvergadering te Kolijnsplaat is moeten
worden behandeld, is daarin eene vergissing geslopen.
De laatste alinea van het eerste gedeelte van de
rede van den heer Stigter, beginnende»De heer
Stigter hoopte, dat in eene volgende algemeene ver
gadering enz." behoorde te staan aan het slot van
het tweede door den heer S. behandelde punt.
Wij vernemen, dat het Leger des Heils
op 2 Juli a. s. in de groote zaal van »de Prins van
Oranje" alhier eene openbare bijeenkomst zal houden.
De collecte ten behoeve van het fonds tot
aanmoediging en ondersteuning van den gewapenden
dienst, gisteren alhier gehouden, heeft 80,591/3
opgebracht.
Ook aan het station te Goes is het toelaten
tot het perron van hen, die niet van plaatskaarten
of toegangsbewijzen zijn voorzien, verboden.
Kolijngplnat. Echt zomerweder, voor ons tot
heden nog zoo ongewoon, begunstigde de tentoon
stelling van paarden, rundvee, schapen, varkens,
enz., Donderdag 11. alhier. Het terrein was op de
schoone boomweide van den heer J. Swemer alhier,
met een prachtig uitzicht op den heuvel der hof
stede en de beek, die er langs loopt. Des morgens
te 7 uren had er eene keuring plaats van fokpaar-
den, die ter inschrijving in het Nederlandsch paar
denstamboek werden aangeboden. In 't geheel waren
dat er 6, waarvan er 4 werden goedgekeurd, als 2
van den heer L. Bierens, van Kamperland, een van
den heer J. W. v. Nieuwenhuijse in den Spiering
polder en een van den heer H. De Bruijn alhier.
Honderden menschen begaven zich uit alle deelen
van dit eiland en ook uit Tolen, Zuid-Beveland,
Schouwen-Duiveland en Walcheren in den namiddag
naar het terrein, waar een recht opgewekte, orde
lijke stemming heersekte. Daarna begaf men zich
naar het dorp, waar na afloop van het diner, waaraan
zich ook de Commissaris des Konings van Zeeland
en twee leden van Ged. Staten geschaard hadden,
zich het fanfarengezelschap Eendracht maakt macht"
van Kortgene zeer verdienstelijk maakte, door het
geven van een flink concert tusschen de schoone
linden der Voorstraat, die voor een deel la giorno
verlicht waren en een betooverend effect maakten.
Ook had genoemd gezelschap een matinée gegeven
op het tentoonstellingsterrein en daarmee de vele
bezoekers zeer verplicht.
Ziehier de lijst der bekroningen.
Voor hengsten, geboren in 1889, behaalde de heer
D. Van Nieuwenhuizen Hz. van Nieuwerkerk den
tweeden prijs 10). Voor merriën minstens 4 jaar
oud, de heer J. Swemer alhier den len 45), de
heer J. De Korte van Kortgene den 2en f 15) en
de heer L. Bierens van Kamperland den 3en prijs
7,50). Voor driejarige merriën de heer H. De
Bruijn den len prijs 15) en de heer H. Meulen-
berg den 2en prijs 10). De heer Abr. Markusse
te Kats verkreeg een buitengewonen prijs. Voor
tweejarige merriën de heer G. J. v. d. Linde alhier
den len prijs 10) en Mare. De Regt Jz. den
2en prijs 5). Voor ruinpaarden, minstens 4 jaar
oud, de heer A. v. Damme te Kortgene een buiten
gewonen prijs, de heer L. Bierens den len 10)
en de heer R. A. Gaanderse van Wissekerke den
2en prijs 5). Voor paarden, geboren in 1890,
verkreeg de heer W. Wirtz te Kortgene den len
6) en de heer H. J. Leendertse van Kamperland
den 2en prijs 4). Voor spannen werkpaarden,
minstens 4 jaar oud, verkreeg de heer C. v. Damme
van Kortgene den len 20) en de heer Jac. De
Kam den 2en prijs 10).
Voor springstieren, minstens 2 jaar oud, van in-
landsch ras, verkreeg de heer J. W. Van Nieuwen
huizen uit den Spieringpolder den len 25) en de
heer A. N. v. Langeraad van hier den 2en prijs
10). Voor stieren van inlandsch ras, beneden de
2 jaar, de heer G. J. v. d. Linde den Ion 10) en
de heer J. De Looff alhier den 2en prijs (ƒ5). Voor
melkkoeien onverschillig van welk ras de heer Ph.
de Back den len (/*20) en de heer Mar. de Regt van
Kats den 2en 10) en den 3en prijs 5). Voor
kalf- en melkvaarzen de heer G. Moerland van
Kortgene den len, den heer G. J. v. d. Linde den
2en 10) en den 3en prijs (ƒ5). Voor tweetands
vaarzen de heer P. Tazelaar Jz. van Kats den len
15) en den 2den prijs 10) en de heer W.
Vroegop alhier den 3en prijs 5). Voor melktands
vaarzen de heer P. Gakeer van Kats den len (ƒ10),
de heer A. N. v. Langeraadden 2en 5) en de
heer J. De Looff alhier den 3en prijs 2,50). Voor
3 stuks melkkoeien, onverschillig van welk ras, van
één eigenaar de heer G. Moerland te Kortgene den
len f 15) en de heer G. Israël alhier den 2den
prijs 10).
Voor springrammen werd de le prijs niet toege
kend, de 2e 5) aan den heer H. De Bruijn. Voer
ooien, minstens 3 stuks, werd mede de le prijs niet
toegekend, de 2e 4) aan den heer Th. Maat
te Kats.
Voor beeren werd de le prijs toegekend aan
den heer J. De Looff alhiervoor zeugen den heer
H. De Bruijn de le (J 15) en den heer J. De Looff
de 2de prijs 2,50).
Aan de firma Boeke en Huidekooper te Groningen
en aan de wed. J. C. Massee en Zoon to Goes werd
elk 15 toegekend voor de hand-separator ofmelk-
ontroover.
Voor werktuigen ter opluistering, ingezonden door
de firma Massee uit Goes, werd een zilveren medaille
gegevenvoor eene stroosnijmachine voor hand- en
paardekracht en voor eene maal- en breekmachine
nieuw model, in deze collectie ter opluistering voor
komende, werd eene extra-aanbeveling der jury ge
geven. Voor een Amerikaanschen ploeg van den heer
J. Zuidweg te Heinkenszand en voor een Ameri
kaanschen Deere ploeg van den heer J. J. Matthijsse
van Zieriksee elk een getuigschriftvoor een ploeg
van den heer Iz. Cappon van Heinkenszand en een
van den heer S. Kalleweert te Wolfertsdijk elk eene
bronzen medaille.
Van de boter werd die van den heer J. Heijboar
te Kats de le prijs 5), van den heer G. J. v. d.
Linde de 2e 4) en van den heer P. Voogd de
3e prjjs (ƒ3) waardig gekeurd.
's-Graveiipoldcr. Door den raad dezer gemeente
is in zijne vergadering van heden, aan den heer P. W.
Prumers op diens verzoek eervol ontslag verleend
uit zijne betrekkingen van secretaris en ontvanger.
In eerstgenoemde betrekking mocht hjj twintig, in
laatstgemelde veertig jaar werkzaam zijn.
Tot zijn opvolger werd benoemd de heer D. P.
Prumers ambtenaar ter secretarie dezer gemeente.
Door burgemeester en wethouders waren op de
aanbevelingslijst geplaatst do benoemde en de heer
L. F. Fagel jr., ambtenaar ter secretarie der gemeente
's-Heer Abtskerke.
Bij Ivoninkl. besluit zijn benoemd J. De Jager,
tot dijkgraaf van het waterschap Noord-Kraaijert-
polder; P. Nieuwenhuyso, tot dijkgraaf van het
waterschap Kruiningenmr. F. J. Brevet, tot dijk
graaf van het waterschap do PaulinapolderH. Van
Strien Jz., tot plaatsvervangend dijkgraaf van het
waterschap de Egbert Petruspolder J. A. Stols Johz.,
tot plaatsvervangend dijkgraaf van het waterschap
de Henriettepolder (St. Pkilipsland)J. Kakebeeke,
tot lid van het dagelijksch bestuur van het water
schap de ValkenissegeulJ. J. Van Weel, tot lid
van het bestuur van het waterschap voor de uit
watering door de sluis aan den Oosterlandpolder
J. F. Staal, tot lid van het dagelijksch bestuur van
het waterschap Stoppeldijk c. a.
Ierscke. De vrijzinnige kiesvereeniging alhier
besloot gisteravond zich bij de herstemming in dit
district te onthouden.
Het is evenwel zeker, dat behalve de enkele katho
lieken, hier woonachtig, nog verscheidene anderen
hunne stem aan den heer Walter zullen geven en
wel uit een gevoel van dankbaarheid, omdat deze
afgevaardigde steeds zijn invloed als zoodanig heeft
doen gelden, waar de oesterkweekers zich met eenig
verzoek tot den Minister wendden, hetgeen in de
laatste jaren nog al een enkele maal gebeurd is.
Door den gem.-veldwachter Van der Steen
te 's-Heer Arendskerke is als zoodanig tegen 1 Juli
a. s. eervol ontslag gevraagd uit die betrekking.
-Men schrijft ons uit het hoofdkiesdistrict Mid
delburg
Hedenavond vergaderen de verschillende bij de
centrale liberale kiesvereeniging aangesloten kies
verenigingen tot het stellen van een definitieven
candidaat voor de aanstaande verkiezing op Donder
dag 25 Juni.
Zonder twijfel zal hiertoe gekozen worden de heer
mr. E. Fokker, griffier van de Prov. Staten dezer
provincie, die Maandag in de verschillende afdee-
lingen 186 stemmen erlangde tegen 56 stommen,
uitgebracht op den heer J.fH. Snijders, lid van de
Prov. Staten van Zeeland en van den Gemeenteraad
van Middelburg. Of de heer Fokker gekozen zal
worden Wij hopen het van harte, doch dit staat
vastzonder herstemming zeker niet. Dhr. Snijders
toch wordt bij een niet-onderteekende circulaire aan
bevolen, terwijl hij toch reeds op de kiesvereeni-
gingen 56 stemmen verkreeg. Hoewel nu wel niet
alle leden, die hem op de vergadering steunden, hem
ook hunne stem zullen schenken, zoo hij geen can
didaat wordt gesteld, zijn er toch altijd sommige
personen, die op hun eenmaal ingenomen standpunt
blijven staan. Wij hopen echter, dat ook deze
kiezers ter wille van het beginsel alle persoonlijke
veeten zullen wegdenken en den door de liberalen
gestelden candidaat zullen steunen.
Een tweede vraag is dezewie zou meer kans
hebben van slagen, de heer Snijders of de heer Fokker
Hierop kan geantwoord wordende heer Snijders,
en wel om deze reden, dat de heer Snijders de
stemmen zoude krijgen van zeer vele boeren, die hij
in zijne betrekking van secretaris der Maatschappij
van Landbouw heeft leeren kennen en die bij de
vorigo verkiezing hunne stem uitbrachten op mr.
Lucasse.
Allicht komt nu de gewettigde vraag op waarom
dan den heer Snijders niet gecandideerd Het ant
woord hierop kan kort zijnlo. het valt niet weg
te redeneeron hoewel alle respect hebbende voor
de goede capaciteiten van den heer Snijders dat
de heer Fokker zou kunnen gorekend worden onder
de talentvolste leden der Kamer, en 2o. omdat de
heer Snijders bij de verkiezingen in 1888 verdeeld
heid in de liberale partij heeft gebracht door zich
zelf openlijk aan te bevelen.
Wij hopen daarom vurig, dat, zoo de heer Snijders
de candidaat der liberalen niet mocht worden, hij
zal vergoeden wat hij in 1888 gedaan heeft en zich
ter wille van het beginsel openlijk zal terugtrekken.
Benoemd tot landmeter bij het kadaster le
klasse, de heer A. J. Van Baarle, thans 2e klasse
ter standplaats Middelburg; tot id. 2e klasse J.
Van Os, thans 3e klasse te Zieriksee.
Naar men verneemt, is bij onderhandsche in
schrijving aan de Koninklijke Maatschappij »de
Schelde" te Vlissingen opgedragen liet verder
gereedmaken en opstellen der stoomwerktuigen en
ketels, ten dienste van het ramschip Reinier Claeszen
gedeeltelijk vervaardigd door de Koninklijke fabriek
van stoom- en andere werktuigen te Amsterdam.
Uit Den Haag wordt aan de Zutf. Ct. ge
schreven dat men daar vrij algemeen denkt, dat het
Minister ie -Mackay zal aftreden, hoe
ook de uitslag der herstemmingen moge zijn. En
dat kan in de gegeven omstandigheden geen bevreem
ding wekken. Immers, al loopen de herstemmingen
voor de liberalen ook ongunstig af, dit Ministerie
heeft in elk geval geen meerderheid meer, want
zoowel de liberalen als de dissidente Roomsch-Katho-
lieken zullen versterkt terugkomen. Laatstgenoemden
hebben reeds twee plaatsen gewonnen en kunnen
bij de herstemmingen nog wel winnen, maar niet
verliezen.
Namens het kieseomité in het district Bergum,
schrijft de voorzitter de heer T. Stienstra aan het
Handelsbladdat ten onrechte is bericht, als zou het
kieseomité hebben besloten de candidatuur van mr.
De Kanter te steunen. »Er is door het kieseomité
daarover geen besluit genomen en zulks wordt geheel
aan de persoonlijke inzichten der leden van de Volks
partij overgelaten."
De voorzitter voegt er bij: Dat echter vele leden
gunstiger voor den candidaat der liberale partij zijn
gestemd dan voor dien der antirevolutionairen, valt
niet te ontkennen."
Blijkens telegram van 17 Juni wordt de gouver-
nements-k offieoogst op Java voor dit jaar thans
geraamd op 354160 picols.
Evenals bij het eerste bezoek van Koningin
Emma, zal ook bij het bezoek van den Keizer van
Duitschland te Amsterdam het gedenkteeken
op den D a'm aan het oog worden onttrokken en
in eene monumentale decoratie worden herschapen.
Hiervoor is 20,000 noodig.
De reden voor die wegmoffeling van dit monu
ment is in het bericht niet vermeld. Is het omdat
het monument zoo leelijk is, dan deden de Amster
dammers toch beter het te sloopen en de afbraak
te verkoopen, dan twintig duizend gulden uit te
go ven om het bij feestelijke plechtigheden onzicht
baar te maken.
Er is menige goede instelling in die stad, die zulk
eene som uitnemend zou kunnen gebruiken.
In de Vragen des Tljds besproekt dr. G. W.
Bruinsma de positie der biettelende land
bouwers in ons land en hunne industrie. Daarbij
geeft hij eerst een overzicht van den stand der zaak.
De schrijver bespreekt vervolgens het gehalte der
bieten, en toont uit zjjne onderzoekingen, indertijd
aan de proefstations te Wageningen en te Breda
gehouden, aan, dat het gehalte aan suiker van do
in ons land geteelde bieten op ca. 12 pet. kan ge
steld worden. Dit zou hij dan ook wenschen, dat
als normaal gehalte werd vastgesteld. Bieten met
minder gehalte moesten de fabrikanten kunnen wei
geren, bieton met grooter gehalte ook duurder betalen.
Eene proef, in deze richting genomen, slaagde
wel, doch vond geen navolging. Geringe medewer
king van de fabrikanten en besluiteloosheid der
landbouwers waren daarvan de oorzaak. Een der
groote bezwaren, tegen verkoop op gehalte aange
voerd, is het monster nemen. De bieten kunnen
door het weer in éen dag zeer veel aan suiker ver
liezen. De fabrikanten willen nu het monster nemen
aan de fabriek, de landbouwers direct na aflevering
van het veld, dat doorgaans op vrij aanzienlijken
afstand van de fabriek ligt. De bieten kunnen
dus onder het vervoer aanmerkelijk lijden, en do
landbouwers meenen deze risico voor de fabrikauten
te moeten laten.
En hoe zal men het monster nemen In België
geschiedt het in sommige streken als volgtOp het
bietenland wordt beurtelings door den agent der
fabriek en den verbouwer naar verschillende zijden
een stok geworpen. De beetwortel, die het dichtst
bij de punt van den stok groeit, wordt uitgetrok
ken dit wordt gedaan tot men 15 a 20 bieten heeft,
en deze vormen het monster. Een ander bezwaar
vormen de kosten van het onderzoek op gehalte
aan de rijksproefstations wordt het te duur.
De heer Bruinsma geeft daarom een denkbeeld in
overweging, om de ongezonde toestanden tot een
billijke oplossing te brengen.
De landbouwers coöperatief zelf de fabrieken te
laten oprichten is ondoenlijk, daar zij pachtboeren
zijn en dus veel te afhankelijk van den grondeigenaar.
Ook is bet bedenkelijk, dat van regeeringswege zou
bepaald worden, dat beetwortelen alleen op gehalte
verkocht mochten worden. Toch acht hij staatstus-
schenkomst nuttig, maar langs een omweg.
Ieder jaar worden gedurende de campagne aan
elke fabriek in ons land een vijftal commiezen ge
plaatst, om voor de belangen van den fiscus te
waken. En evenzoo worden van regeeringswege des
kundigen aan de fabrieken geplaatst, om de bieten
op gehalte te onderzoeken. De cijfers van deze be-
eedigde ambtenaren zouden dan onder zekere voor
waarden tot grondslag van het contract kunnen
dienen.
De bezwaren, aan deze regeling verbonden, acht
de schrijver niet onoverkomelijk, schoon hjj vreest,
dat de veranderde wetgeving op den suiker-accijns
de gewenschte verbetering niet zal bevorderen.
Staten-Generaal.
EERSTE KAMER.
In de zitting van gisteren worden met algemeene
stemmen aangenomen de anti-slavernijakte te Brus
sel, en de wettelijk vastgestelde formulieren enz. in
verband met het overgaan der Kroon op eene Ko
ningin, alsmede met 20 tegen 17 stemmen de ver
lenging van den diensttijd der miliciens en met 30
tegen 8 stemmen de verbouwing van het gebouw
voor Biunenlandsche Zaken, waarna de Kamer tot
nadere bijeenroeping uiteenging.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Beroepen te Oostkapelle ds. G. B. Fijnvandraat,
te Nieuwerkerk in Duivelandbij de vrije ge
meente te Grand Rapids (N.-A.) ds. Ph. J. Wessels,
pred. bij de Chr. Ger. gem. te Zierikseebij de
Ned. Ger. gem. te lerseke ds. O. I). Eerdmans te
Wans werd (Friesland).
Bedankt voor het beroep naar Voere door den
heer H. Snel, cand. te Utrecht.
O. en W.-Soulmrg. Door mej. J. J. Yan Boven,
sedert 1 October des vorigen jaars onderwijzeres aan
de openbare school alhier, is tegen 1 September a. s.
eervol ontslag aangevraagd.
Rechtszaken.
Arrondissement»-Rechtbank te Middelburg.
Heden zijn veroordeeldC. V. d. B., 24 j.,
te Hansweerd, wegens het slaan van een ambtenaar
tot 14 dagen gev.straf. J. d. K., 50j., te Borsele,
wegens bedelarij tot 12 dagen hechtenis. C. V.
d. K., 23 j., te Schore, wegens diefstal tot 1 maand
gev.straf. J. V. d. K., 16 j., te Schore, wegens
diefstal tot 14 dagen gev.straf.
Vrijgesproken werd P. R., 22 j., te Heinkenszand,
beschuldigd van vernieling.
A. Van der B., 41 j., koopman en winkelier te
Goes, thans gedetineerd te Middelburg, is wegens
bedriegelijke bankbreuk door het, als koopman iu
staat van faillissement verklaard, op een tijdstip
waarop hij wist dat het faillissement niet kon wor
den voorkomen, een zijner sckuldeisckers op eenige
wijze bevoordeelen, veroordeeld tot eene gevange
nisstraf van zes maanden, met bepaling dat de tijd,
voorloopig in verzekerde bewaring doorgebracht, ia
