1891. N°. 56.
Dinsdag 12 Moi.
78s,e jaargang.
De Secretarie der gemeente
Den Schulterplichügen,
COLLECTE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren Nijgii Van Ditmar te Rotter da m en verder
bij alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
Inzending van advertentiën voor 3 uren oj» den dag der uitgave#
De prijs der gewone advertentiën is ran 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
GOESCHE
COURANT.
ral op MAANDAG 1)EN 18 MEI, uithoofde van den 2dea
Pinksterdag, gesloten zijn, en zal er alleen van 11 tot 12
uren des voornridJngi tot het doen van aangiften voor dea
Burgerlijken Stand gelegenbeiJ gegeven worden.
Goes, den 9 Mei 1891.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G d. W. ÏIAMER.
De Secretaris,
HARTMAN
die ten vorigeu j*re voorwaardelijk zijn vrijgesteld, of
die meeuen redenen van vrijstelling te hebben verkregen, wordt
herinnerd, dat de Comumsie van onderzoek op Donderdag den
28 Mei a. s. des middags te 12 uren in de raadzaal eeue
zitting zal houden.
Goes, deu 9 Mei 1891.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
De Secretaris,
IIAR T M A N.
Op WOENSDAG DEN 13 MEI aanstaaude zal aan de
buizen der ingezetenen worden gehouden eene
ten behoeve van de
llnntMChnppij van Weldadigheid.
De ingezetenen worden, met aanbeveling van de belangen
dezer maatschappij, uitgeuoodigd tot het geven van milde
bijdra geu
Goes deu 11 Mei 1891.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G d. W. HAMER.
De Secretaris,
H A R T M A N.
Beginselvastheid.
Zooals een telegram in ons vorig nonuner mede
deelde heeft de liberale afgevaardigde voor Amster
dam, de heer Rutgers van Rozenburg, jl. Vrijdag in
de Tweede Kamer eene stemming weten uit te lokken
over de vraag of door de regeering al dan niet terecht
het beginsel van persoonlijken dienstplicht in de
aanhangige legerwet is ten grondslag gelegd. Uit de
stemming over deze motie zou beter dan uit eenige
ander© blijken wie voor-, wie tegenstanders van den
persoonlijken dienstplicht zijn.
Tegen den persoonlijken dienstplicht nu verklaar
den zich alle katholieken, de liberaal Schepel, de
conservatief graaf Schiminelpenninck en de anti
revolutionairen baron Mackay, G. K. Van Dedem
en Keuchenius, terwijl zich even vóór de stemming
hadden verwijderd de liberaal Geertsema, de katho
liek Reekers en de antirevolutionairen A. Van Dedem
(leider der partij), Van Kempen, Oppedijk, Van
Alphen en Okma.
Wij vragen, wie thans meer blijk van beginsel
vastheid aan het program hunner partij hebben ge
geven de liberalen, die op éen na zich voor den
persoonlijken dienstplicht verklaarden, terwijl éen
zich verwijderde, of de antirevolutionairen, waarvan
drie afvallig werden en vijf zich aan de stemming
onttrokken
Wat vooral te denken van de beginselvastheid van
den Goeschen afgevaardigde mr. Keuchenius, die
verleden jaar op eene vraag der katholieke kies-
vereeniging zich onomwonden voorstander van den
persoonlijken dienstplicht noemde, die nu tegen de
motie-Rutgers stemde, en die toch verklaard heeft
de Regeering ook bij do legerwet te zullen steunen
Maar. 't is waar, de meerderheid, waarmede hij
ten vorigen jare werd gekozen, was door de ont
houding der katholieken niet groot en... *'t loopt
naar de verkiezingen, moet u weten."
GOES, 11 MEI 1891.
Omtrent de in de Raadszitting van jl. Vrijdag
nader behandelde verordening betrekkelijk het
schoolgeld voor de leerlingen aan school E
alhier vermelden wij nog, dat de bedenkingen van
Ged. Staten van Zeeland de volgende waren
lo. dat, overeenkomstig art. 46 der wet, niet kan
volstaan worden met een lijst der verschuldigde
schoolgelden naar het kohier van den H. O., maar
dat afzonderlijke kohieren naar denzelfden maatstaf
opgemaakt en door den Raad vastgesteld moeten
worden
2o. dat de beoordeeling, wie onvermogend zijn,
aan den Raad moest overgelaten worden;
3o. dat voor kinderen van elders niet een ander
schoolgeld mocht geheven worden dan voor kinderen
uit deze gemeente
4o. dat een maatstaf ontbreekt voor de kinderen
welke te Goes verblijven en schoolgaan, doch wier
ouders buiten Goes, b.v. buitenslands of in de ko
loniën, woonachtig zijn.
Laatstgenoemde categorie was door B. en W.
stilzwijgend geacht als te behooren onder de bij
het ontwerp genoemde kinderen van elders. (In het
nieuwe ontwerp zijn nu beide categorieën genoemd).
De Minister van Binnenl. Zaken vereenigde zich
met de le en 4e bedenking. Tegen de bepaling van
het hefhngsbesluit, dat B. en W. beoordeelen wie
onvermogend zijn en dus van de betaling van school
geld zijn vrijgesteld, bestond echter bij den Minister
geene bedenking. Ook art. 3 van dat besluit kon,
zijns inziens, behouden blijven; voor kinderen van
buiten de gemeente kan geen sprake zijn van het
vermoedelijk inkomen van de ouders of van de kin-
ders zelve, dat tot grondslag van den aanslag in den
H. O. te Goes dient. Het schoolgeld van ƒ60'sjaars
is ongeveer het gemiddelde van het minimum en
het maximum en het art. kan daarom geacht worden,
niet met de le al. van art. 48 dor wet in strijd
te zijn.
Bij deze verordening zijn dus eenige beginselen
uitgemaakt, welke op het gebied van schoolgeld-
heffing van beteekenis zijn
lo. dat, naar welken maatstaf ook berekend, bij
evenredige schoolgeldheffing afzonderlijke kohieren
noodig zijn
2o. dat de beoordeeling wie onvermogend zijn bij
Burg. en Wefch. behoort
3o. dat voor kinderen vau buiten de gemeente
een gelijk schoolgeld kan worden vastgesteld, ook
al wordt dit voor de kinderen binnen dq gemeente
naar evenredigheid geheven.
De verordeningen zijn nu opnieuw ter goedkeu
ring opgezonden. Wordt deze verkregen wat nu
waarschijnlijk is dan zal met ingang van 1 Sept.
a. s. het schoolgeld op school E bedragenvoor
kinderen, wier ouders zijn aangeslagen in den hoofd,
omslag op een inkomen
van
hoogstens
800,-
'sjaars
10,—
801,—
tot
- 1100,—
20,—
- 1101,
- 1700,—
30,—
- 1701,
- 2300,—
7)
40.—
- 2301,—
J>
- 3100,—
50,—
- 3101,—
- 4100,—
f
60,—
- 4101,—
- 4700,—
70,
- 4701, -
- 6200,—
1>
80,
- 6201,—
- 8000,—
90,
- 8001,—
en
daarboven
100,—
Onvermogenden. ter beoordeeling van B. en W.,
zijn van schoolgeld vrijgesteld, terwijl nu natuurlijk
de bepaling van het gratis schoolgaan b ij goeden
aanleg vervalt.
Naar wij vernemen zal op Maandag 1 Juni a. s.
vanwege de liberale kiesveveeniging »Goes" alhier
het lid der Tweede Kamer mr. H. Smeengo
eene politieke voordracht komen houden.
Men verzoekt ons, de leden der »Yereeniging
van Burgemeesters en Secretarissen in Zuid- en
Noord-Beveland" te herinneren aan de voorjaars
vergadering, welke zal gehouden worden op
aanstaanden Donderdag den 14 Mei, des voormiddags
te 11 uren, in het bovenlokaal van het »Café Hart
man" alhier.
Ierseke. Jl. Vrijdagavond hield de gemeente
raad eene vergadering waarin 6 leden tegenwoordig
waren.
Van Ged. Staten was o. a. ingekomen eene kennis
geving, dat Ged. Staten niet genegen zijn aan Prov.
Staten voor te stellen om aan de gemeente een
renteloos voorsqhot te verstrekken tot vernieuwing
der Damstraat, omdat de onvoldoende toestand, waarin
die straat zich bevindt, aan onvoldoend onderhoud
moet toegeschreven worden.
De Voorzitter wees er op, dat de financiën geen
voldoend onderhoud gedoogden, en dat vroeger twee
maal een renteloos voorschot verkregen is, toen do
financiëele toestand eer gunstiger dan ongunstiger
was. B. en W. stelden daarom voor toch hot verzoek
aan Prov. Staten te doen, hetgeen met algemeene
stemmen werd aangenomen.
VoortB was van Ged. Staten ontvangen eene ken
nisgeving, dat het verzoek van den Raad om het
aantal vergunningen voor den kleinhandel in sterke
drank voor 3 jaren tot 12 beperkt te houden door
H. M. de Koningin is toegestaan.
Verder waren ingekomen een verzoek van den
bewaarschoolhouder W. Mol om verdubbeling der
gemeente-subsidie groot 25 en een verzoek van
mejuffrouw Kievit, onderwijzeres aan school II, om
gelijkstelling van haar salaris met dat der later be
noemde onderwijzeres aan school I, mej. Overbeeke.
Het eerste verzoek, hetwelk de Voorzitter voor
stelde in te willigen, werd met 4 tegen 2 stemmen
van de hand gewezen, het tweede werd op voorstel
van B. en W. met algemeene stemmen toegestaan.
Het gemeente-verslag Verd den Raad aangeboden
en ter visie gelegd.
Na behandeling van eenige punten van onderge
schikt belang werd de openbare zitting geschorst.
Na heroponing voor het publiek stelden B. en W.
voor aan een onderwijzer op school I naar aanleiding
van een tegen dezen ingekomen klacht van een paar
ingezetenen ontslag te geven, ingaande op heden.
Dit werd met algemeene stemmen aangenomen.
Nog werd besloten ter vervulling der vacature
terstond eene oproeping te doen van onderwijzers
tegen eene jaarwedde van 450.
Ten slotte deed de Voorzitter mededeeling van de
benoeming van den heer G. H. Verboon te Nieuwer-
Amstel tot burgemeester, en hoewel de datum van
diens installatie nog niet bepaald is, zou deze ver
gadering zeker wel de laatste zijn, welke onderzijn
leiding plaats had. Daarom dankte hij zijn collega
wethouder, den hoer Van Oeveren en verder de andere
Raadsleden voor de trouwe opkomst en den steun,
waardoor zij zijn taak hebben gemakkelijk gemaakt.
De heer Saner daarentegen bedankte, tevens uit
naam der vergadering, den heer Sinke voor diens
uitstekende leiding.
Daarna werd de vergadering gesloten.
Ierseke. Vrijdagnamiddag hield de afd. Ierseke
der Vereeniging ter bevordering der Nederl. vis-
scberij eene vergadering met het oog op de algemeene
vergadering, den 27sten dezer te Scheveningen te
houden.
Op den beschrijvingsbrief voor die vergadering toch
komen twee voorstellen van de afd. Ierseke voor;
daarom achtte men het wenschelijk de afdoeling te
doen vertegenwoordigen. Hiertoe werd besloten en
tot afgevaardigde gekozen de voorzitter de heer
dr. Leo De Leeuw te Bergen-op-Zoom (niet tegen
woordig) en tot zijn plaatsvervanger de heer E.
Mtiller, welke die benoeming aannam.
Daarna werden nog de beide voorstellen bespro
ken, waarbij geen nieuwe gezichtspunten of feiten
werden aangegeven.
Men schrijft ons uit Wissekerke (N.-B.)
Vrijdag trof den werkman F. d. V. alhier bij het
lossen van een steenschip aan den Vlietepolder een
ongeluk, dat zeer ernstige gevolgen had na zich
kunnen slepen.
Tengevolge van het breken van een, naar 't schijnt
voor dat werk niet meer geschikt, touw, kreeg ge
melde d. V. de zware katrol, waaraan steenen van
3 a 400 K.G. worden opgeheschen, tegen het achter
hoofd, waardoor bij verwond en bewusteloos voor
over door het openstaande luik in de bijna leege
kist van het schip viel en op de daar nog aanwezige
steen terecht kwam, waardoor hij bovendien nog erg
aan den schouder bezeerd werd.
Hoewel in dit geval do afloop, boven verwachting,
zoo gunstig is, dat de verwonde waarschijnlijk heden,
op den lichtsten post gezet, weer het lossen zal
kunnen hervatten, ware het toch gewenscht, dat het
toezicht op het lossingsmateriaal voor 't vervolg ver
scherpt werd tot voorkoming van dergelijke onge
lukken.
Vooral moest voorkomen worden dat een dergelijk
touw opnieuw gebruikt, werd, want, naar mij werd
medegedeeld, was bij het einde der lossing van het
schip het touw weer zoover weg dat slechts éen
rafel overbleef.
Ware het met dit voorbeeld voor oogen
niet gewenscht, dat bij zulk een gevaarlijk werk als
het lossen van schepen is, de aannemer verplicht
werd tot verzekering van het werkvolk tegen onge
lukken
Door den commandant van het leger en chef
van het departement van oorlog in Nederlandscli-
Indië is geplaatst by den gewestelijken en plaatse-
lijken genoesk. dienst in de 2de milit. afd. op Java
(hospitaal te Magelang), de off. van gez. 2do kl.
L. H. D ominicus Van den Bussche, on
langs uit Nederland aangekomen, als bestemd voor
den dienst daar te lande.
Naar de Deputatenvergadering, op
Dinsdag 12 Mei (morgen) te Utrecht te houden, zijn
afgevaardigd
door de kiesvereeniging ^Nederland en Oranje"
te Middelburg, de heeren ds. A. Littooy (stemg.),
W. A. De Rijcke (plaatsv. stemg.)
door de kiesvereeniging Voor Nederland en Oranje"
op Noord-Beveland de heeren C. J. Huvers (stemg.),
C. D. Van Noppen (plaatsv. stemg.)
Mr M. J a c q de Witt Hamer heeft om
persoonlijke redenen voor eene eandidatuur der radi
cale kiesvereeniging Amsterdam" bedankt.
Donderdagmorgen had in eene der bovenzalen
van het Hotel de Commerce" te Middelburg de
22e samenkomst plaats van het Zeeuwsche
Jongelingsverbond.
De toestand der verschillende afdeelingen mag be
vredigend genoemd worden. Sommigen zelfs bloeien.
De afdeelingen Middelburg »Rom. 1 16a"enVlis-
singen Gelijk aan hot Mostaardzaad" hadden zich
aan den Bond onttrokken doch zullen worden aan
gezocht op dit besluit terug te komen. Met het oog
hierop werd in de daardoor ontstane vacature van
vice-voorzitter voorloopig gekozen de heer L. Duvekot
uit Goes.
O. m. werd behandeld de vraag of het oprichten
van muziekkorpsen op den weg der vereeniging ligt
of in strijd is met haar doel.
Door verschillende personen werd erop gewezen
dat dit zeer was aan te bevelen als middel tot ver
betering van den zang en ook om daardoor andere
jongelingen tot de vereeniging te lokken. De muziek
behoort niet de wereld maar het Christendom toe.
De wereld heeft haar steeds misbruikt, laat de jonge-
lingsvereeniging haar weer in eere hij de Christenen
brengen. Daartegen werd opgemerkt dat, hoewel de
muziek op zichzelf niet zondig is, het toch onge-
wenscht moet geacht worden als tak van werkzaam
heid bij de jongelings-vereeniging in te voeren. Deze
heeft een veel grooter en beter doel, nl. den jonge
ling te helpen bekwamen voor zyn levenstaak. Aan
deze gewichtige taak wordt nog zoo weinig gedaan
dat men waarlijk geen bijzaken behoeft in te halen,
waarbij het gevaar bestaat dat het gehalte der leden
zal verminderen en men niet meer voor het hoofd
doel dezer vereeniging lid zal worden.
De volgende samenkomst zal weder te Middelburg
worden gehouden.
(M. Ct.)
Van de a. s. suiker-campagne te Bergen-op-
Zoom kan worden gemeld, dat het zaaien der
beetwortelen bijna overal is afgeloopen. Men
rekent, dat ongeveer de helft van het aantal hec
taren van het vorige jaar bezaaid is, zoodat men
dienovereenkomstig ook de opbrengst op ongeveer
de helft schat van 1890.
Met het oog op deze omstandigheden is door de
fabrieken te Bergen-op-Zoom de duur der campagne
vastgesteld op 7 a 8 weken.
Nadat in 11 langdurige en vermoeiende zittings
dagen 44 van de 100 leden der Tweede Kamer aan
de algemeene beraadslagingen over het Leger wets
ontwerp hadden deelgenomen, waaronder 18 voor de
2de maal, werd Vrijdag aan het eind der zitting een
motie tot sluiting van het algemeen debat over de
Legerwet van den heer Schimmelpenninck Van
der Oye aangenomen met 48 tegen 30 stemmen.
Toen kwamen achtereenvolgens in stemming
lo. de motie-Nieuwenhuis, om, wegens de voor
gestelde verhooging van het contingent en de ver
meerdering der oorlogsuitgaven over te gaan tot de
orde van den dag. Deze motie werd verworpen met
71 tegen 5 stemmen. Vóór stemden de heeren Zijl-
ker, Schepel, Nieuwenhuis, Lieftinck en Farncombo
Sanders.
2o. de motie-Vermeulen, om, wegens de te zware
financiëele en persoonlijke lasten, bij het ontwerp
aan de natie opgelegd, over te gaan tot de orde van
den dag. Ook deze motie werd verworpen met 51
tegen 24 stemmen. Vóór stemden de heeren De Ram,
Land, Van Delden, Van Vlijmen, Clercx, Lambrechts,
Schepel, Harte, Van Nunen, Bahlmann, Walter,
Micklels, Travaglino, Nieuwenhuis, Vermeulen, Ru-
land, Schimmelpenninck, Lieftinck, Vos De Wael,
Mutsaers, Sanders, Van der Schriek, Dobbelman en
Haffmans.
3o. De motie-Rutgers Van Rozenburg, luidende:
»De Kamer van oordeel, dat aan het aanhangig ont
werp terecht is ten grondslag gelegd het beginsel
van persoonlijke dienstvervulling door alle dienst
plichtigen, gaat over tot de orde van den dag",
werd aangenomen met 49 tegen 27 stemmen.
Tegende heeren Mackay, Van Vlijmen, Clercx,
Lambrechts, Schepel, Kolkman, Harte, Van Nunen,
Bahlmann, Walter, Michiels, G. Van Dedem, Tra
vaglino, Vermeulen, Van Berckel, Ruland, Schimmel
penninck, Schaepman, Vos I)o Wael, Van der Sehrieck,
Mutsaers, Keuchenius, Dobbelman, Borret, Haflmans,
De Ram.
Morgen komt, zooals we ook reeds meldden, aan
de orde het voorstel van den heer Van Houten om
de beraadslagingen uit te stellen tot een nader to
bepalen dag.
Van de stemming over de motie-Rutgers zegt het
Vaderland
De anti-revolutionaire Haagsche afgevaardigde, de
heer Van Kempen, bekneld tusschen het program
en een groot deel zijner kiezers, wist tijdig te ont
komen. Dezelfde heldendaad volbrachten van zijne
partij de heeren Oppedijk, Van Alphen en Okma.
De Tijd schrijftDe wijze waarop de Neder-
landsche Volksvertegenwoordiging nu al sinds maan
den aan het tobben is met de Legerwet, nadat
eerst de Staatscommissie, daarna de Minister van
Oorlog met de ambtenaren van zyn departement,
vervolgens de Raad van State al hun krachten heb
ben ingespannen, om een behoorlijk wetsontwerp
