1891. N°. 55.
Zaterdag 9 Mei.
78sle jaargang.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Rechtszaken.
Gemengde Berichten.
(10ESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiiin voor dit blad
aangenomen bij de heeren Nijgii Van Ditmau te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
Inzending van aflvertenticii voor 8 uren op den dag der uitgave.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiiin is ran 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
De Zeeuiv en de legenvet
Tegen beter weten in zet De Zeeuw hare taktiek
voort om een mogelijken val van de Legerwet op
rekening der liberalen te kunnen stellen.
In haar jongste nomrner zegt het blad onder het
opschriftKomediespel"
»Wij hebben herhaaldelijk gewezen op het trou
weloos bestaan van die »liberale" Kamerleden,
welke in strijd met hun eigen uitspraak of met
den wil der Liberale Unie", nu de algemeene
geestdrift der liberalen voor den persoonlijken
dienstplicht bekoelde, zich thans tegen de wet ver
zetten of zwijgen".
En eenige regels verder:
Nu werpt men het nl. op de dubbeltjesdie teere
snaar van het belastingbetalend kiezerscorps Het
zal meer geld kosten
Zie hier twee onwaarheden tegelijk. Onwaar toch
is, dat de geestdrift der liberalen in het algemeen
voor den persoonlijken dienstplicht is verflauwd.
Onwaar ook, dat de liberalen, zooals uit het aan
gehaalde moet worden afgeleid, om de dubbeltjes"
bereids hebben verklaard tegen de legerwet te zijn.
Het eenige wat sommige liberalen gedaan hebben,
is, dat zij gewezen hebben op de groote financiëele
offers, die de legerwet van de natie zal eisehen, ter
wijl enkelen daarbjj aandrongen op mogeljjke ver
mindering van lasten.
Wij vragen of daarin iets verkeerds ligt, en zoo
al waarom richt De Zeeuw dan hetzelfde verwijt
niet tot bijna alle anti-revolutionnaire Kamerleden,
die over de legerwet het woord voerden, en die
precies hetzelfde deden. Zie hier wat de volgende
leden, allen antf-revolutfonairen, over de
wet zeiden
De heer JDe Geer van Jutphaag»Mijn
eerste bezwaar betreft de financiëele zijde van het
wetsontwerp."
De heer A. Van Dedeui>Het is echter niet
te ontkennen, dat bij dit wetsontwerp de militaire
lasten, zoowel persoonlijke als financiëele, aanmer
kelijk zijn toegenomen en ik wil niet verzwijgen dat
ik over die bezwaren niet gemakkelijk heen stap."
De heer De Vries»Dit neemt niet weg, dat
ik mijne bezwaren tegen dit wetsontwerp heb. In
zonderheid betreft dit de financiëele zijde. Het ont
werp vraagt van het volk een offer van 2 millioen
meer. De regeering meent dat de natie dezen ver
hoogden financiëelen druk best kan dragen. Ik geloof,
dat de regeering hier te optimistisch redeneert."
De begrooting van oorlog is nu al reeds hoog,
waarover de natie vele klaagtonen doet hooren en
dan haar nog met 2 millioen zoo niet meer
te verhoogen De regeering moge rekening gehou
den hebben met de verdediging des lands, maar
ook de -uitgaven daarvoor moeten met het oog op
de draagkracht der natie verdedigd kunnen worden.
Ik geloof, dat de regeering in het laatste zwak zal
bevonden worden.
De heer V. d. Borcli v. Verwolde>Een
tweede bezwaar acht ik de financiëele lasten, die
het noodzakelijk gevolg dezer wet zullen zijn. Een
jaarlijkseke uitgaaf geraamd op twee millioen, plus
eene uitgave in eens van zes millioen, is voorwaar
voor een klein land, dat reeds een hoog oorlogsbudget
heeft, niet gering te achten. En nu moge het waar
zijn dat eene goede verdediging van het vaderland
niet op eenige honderdduizenden guldens mag af
stuiten, ik meen toch te mogen veronderstellen, dat
op de door de regeering voorgestelde cijfers wel wat
af te dingen valt".
De heer Van Velzen Van de zijde der vrienden
der regeering is ook gewezen op bezwaren, inzonder
heid van financiëelen en personeelen aard, en op offers,
welke de natie bij invoering van dit stelsel zal moeten
brengen. Ik deel in vele dier bezwaren en vereenig
mij inzonderheid met hetgeen daaromtrent gezegd is
door den geachten spreker uit Zwolle" (dhr. V.Dedem).
De heer V. <1. Velde>Ik wensch er vooral op
te drukken dat de financiëele zijde van 't vraagstuk
ernstige bedenking ondervinden moet. En nu is het
mij, die woon in eene landbouwende streek, niet vol
komen duidelijk hoe zonder aanmerkelijke verzwaring
der directe lasten de regeering zich voorstelt deze
wet uit te voeren".
De heer Huber: Wanneer de wet zulk een
druk op de natie legt, dan kan dat eerst bij de eind
stemming worden gezegd. Wij hebben gelegenheid
om het contingent, de dienstjaren, daardoor de uit
gaven, te verminderen bij amendement, wanneer
daardoor, wat ik met den voorsteller (dhr. Vermeulen)
eens bende natie te zeer gedrukt zoude worden."
De heer Keuchenius»Ook ik heb bedenking
tegen de financiëele lasten, die uit dit wetsontwerp
voortvloeien. Het is daarom vooral, dat ik zou ver
langen, dat do regeering nader in overweging nam
of niet ook eenigermate verlichting van lasten zou
kunnen worden aangebracht. Dat de financiöele lasten
voor de natie te zwaar zouden zijn is door den Mi
nister van Financiën voldoende wederlegd, maar dit
neemt niet weg, dat de lasten zelve daarom toch
nog altijd hoog blijven en ook bij mij gewichtige
bedenkingen ontmoeten."
Waarom mogen nu deze antirevolutionaire afge
vaardigden allen in meer of minder sterke mate op
de financiöele bezwaren der legerwet wijzen en zou
dit den liberalen verboden zijn Is het niet onbe
schaamd zijnen tegenstanders iets als kwaad aan te
rekenen, wat de eigen pariijgenooten in minstens
even sterke mate hebben gedaan
De rede van mr. Keuchenius.
Onze Goesche afgevaardigde heeft jl. Dinsdag eene
rede van 1J/2 uur gehouden en daarbij over allerlei
zaken gesproken, die mot de legerwet niets te maken
hadden.
De verslaggever van de Standaarddie anders niet
bang is om de antirevolutionaire Kamerleden erg
in de hoogte te steken, wist van deze rede dan ook
niets anders te zeggen dan het volgende
»De heer Keuchenius wijdde het grootste deel
zijner rede, die ongeveer llj2 uur van den tijd
innam, aan een juiste beschouwing over de sociaal-
democratie en over de oppositie van de Maasbode
tegen den Minister Bergausius en de Calvinisten,
een beschouwing, die bij een politiek debat onge
twijfeld zeer verdienstelijk en van groote waarde
zou zijn geweest maar die thans naar hot ons
voorkwam tamelijk wel buiten het onderwerp om
ging, vooral na het antwoord van den Minister."
En aan zulk eene rede zwaait De Zeeuw uitbur-
digen lof toe.
Maar »'t loopt tegen de verkiezingen moet
u weten
GOES, 8 MEI 1891.
Op de lijst van de hoogstaangeslagenen
in 'b Ilvjks directe belastingen in de provincie Zee
land komen o. a. met het achter hunne namen ver-
molde bedrag voor de heerenmr. B. V. Van der
Bilt te Kapelle 738,39mr. J. C. R. Van der
Bilt te Heiukenszand 967,67 G. J. Van den Bosch
te Kattendijke 814,17 J. Bruijnzeel te Rilland-
Bath 491,52; M. Burger te Kloetinge 1399,90;
P. R. Claus te Kloetinge 497,86J. Van Dainine
te Wolfertsdijk 448,17 P. Dekker Jz. teWemel-
dinge 764,44; J. J. Van EijkerenSr. te's-Heeren-
hoek f 560,61J. A. Bevier de Fouw te Goes
465,47 J. J. Van Gorsel te Rilland-Bath 487,09
mr. J. G. De Witt Hamer te Goes 739,73J. E.
Mulock Houwer te Goes 463,25 A. M. Peman
Kakebeeke to Kloetinge 497,93 G. H. Kakebeeke
te Goes ƒ570,79 J. M. Kakebeeke te Goes 1112,19
J. Kakebeeke te Krabbendijke 420,19 L. G. Kake
beeke te Middelburg 437,83 L. Lucasse te 's-Heer
Arendskerke j 551,55 L. A. Paardekooper Overman
te 's-Gravenpolder 860,20H. K. Persant Snoep
te Kapelle 431,92J. Swemer te Kolijnsplaat
407,70 J. Vereeke te Kruiningen 725,92 dr.
N. J. F. Verschoor te Goes 443,25S. Wisse te
Kapelle 407,34A. Witkam te Goes 439,02.
Door ingelanden van den Oud-Cortgeenpolder
is benoemd tot dijkgraaf van dien polder, in de
plaats van wijlen den heer J, W. Vader, do heer
H. Roelof, notaris.
Door ingelanden van den Westpolder is benoemd
tot dijkgraaf C. Marcusse, en tot gezworen de
heer C. Schuilwerve.
Kolijnsplaat. De vrijzinnige kiesvereeniging
Algemeen Belang" alhier hield Woensdagavond eene
vergadering voornamelijk tot het stellen van een can-
didaat voor de Tweede Kamer. Er waren 19 leden
aanwezig. De waarnemende voorzitter, de heerG. J.
r. d. Linde, deelde mede, dat de vroeger als voor-
loopige candidaten genoemde heeren mr. L. A. Bybau
en J. M. Kakebeeke van Goes het bestuur verzocht
hadden, niet in aanmerking te komen. Daarna tot
stemming overgaande, werd de heer J. H. C. H e ij s e
van Zieriksee met algemeene stemmen totcandidaat
dezer vereeniging gekozen.
HH. MM. de Koninginnen zijn Woensdag in
welstand op het Loo aangekomen.
De Berlijnsclie correspondent van het Handels
blad seint aan dit blad, dat er in de Pruisische
hoofdstad niets van bekend is, dat Z. M. d e k e i-
zer van Duitschland weldra ons land zal
bezoeken.
Bij kon. besluit is jhr. mr.M. A. de Savor-
ni n Lobman, op zijn verzoek, eervol ontslagen
uit de betrekking van gouverneur van Suriname,
onder dankbetuiging voor de door hem bewezen
diensten en mot bepaling dat het ontslag ingaat met
den dag, waarop hij het bestuur aan zijn opvolger
zal overgeven; en benoemd jhr. mr. T. A. J. van
Asch van W ij c k, lid van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal en burgemeester van Amersfoort,
tot gouverneur van Suriname, met bepaling dat de
benoeming ingaat met den dag, waarop hij die be
trekking van zijn voorganger zal overnemen.
Men schrijft aan het D. v. N.
Eenigen tijd geleden besprak ik in uw blad de
voorgenomen reorganisatie bij de Rjjks-
telegraaf, in verband met de verhooging der
tractementen van de ambtenaren bij dezen tak van
dienst en bij dien der posterijen. In dat schrijven
verzekerde ik u, dat, indien de Minister zijn woord
gestand deed en zorgde voor een gelijkstelling der
telegraafambtenaren met die der posterijen, een juich
kreet te zijner eere zou opgaan, die van Noord tot
Zuid, van Oost tot West in ons land weerklonk.
Welnude reorganisatie is door de Staatscourant
bekend gemaakt, den ambtenaren is officieus mede-
deeling gedaan van het voortaan door hen te genieten
tractement en allen, ik zou haast zeggen zelfs de
meest eischenden onder hen, zijn dankbaar en tevre
den. De minister Havelaar heeft met de grootste
nauwgezetheid een ieder zooveel mogelijk recht doen
wedervaren en verdient daarvoor den dank van alle
telegraafambtenaren.
Uit Den Haag meldt men aan de Zwolsche Ct.
dat met 1 Jan. '92 eene zeer aanzienlijke tariefs
verlaging voor het personenvervoer op de spoor
wegen in al de drie klassen zal intreden. Die ver
laging zal vermoedelijk niet minder dan 30 tot 40
procent bedragen, met opheffing echter van de re
ductie voor retourkaarten. Het zal niet het eigenlijke
kringentarief wezen, waartegen de Hollandsche Maat
schappij voor ons kleine land groote practische
bezwaren had.
De Controleur meldt, dat bij de M. t. E. v.
S. Spoorw. wel degelijk het plan bestaat, om met
den ingang van den zomerdienst perronkaar
tje 8 van 2 */a ct. in te voeren.
In het Ind. Weekbl. lezen we
Dat de menschenroof en mensehenbandel
in dezen archipel nog bestaat, en zelfs dichter bij
Java dan velen vermoeden, is zeker. Dezer dagen
spraken wij iemand die op Lombok handel dreef en
daar goed bekend is, en deze vertelde ons, dat het
bezitten van slaven door vorstelijke en andere voor
name personen daar eene uitgemaakte zaak is. Zij
worden van oostelijker eilanden aangevoerd en er
zijn zelfs Papoeas bij, die het echter uit heimwee
of wegens veranderde levenswijze niet lang uithouden.
Ook op Java komt de menschenhandel vermomd
voor. Onlangs liepen nog twee mannen uit Preanger
te Batavia rond, zoekende naar een jong vrouwtje,
van wie de een de vader, de ander de man was.
Men moest met die menschen te doen hebben, toen
zij eindelijk de zekerheid kregen, dat zij naar Deli
was uitgevoerd. Vele meisjes en jonge vrouwen wor
den verkwanseld om derwaarts te gaan, waar zoo
vele ongetrouwde Europeanen haar gaarne tot huis
houdsters promoveeren en vele werklieden tot huis
vrouwen. Dit verhuizen gaat wel met eigen wil,
doch tevens ook door omkoopen, een anderen vorm
van koop. Niet scherp genoeg kan op het emigreeren
van arbeiders naar Deli worden toegezien.
Beroepen te Wissekerke (toez.) ds. L. F. A.
Westerbeek v. Eerten, te Serooskerke (W.)
(De Z.J
Te Groningen is een grafmonument opgericht
ter eere van wijlen ds. H. De Koek, in leveneerste
afgescheiden predikant in Nederland, die in 1842
als predikant van de christelijk gereformeerde (toen
afgescheiden) gemeente te Groningen overleed. -
Het eenvoudige hardsteenen monument is Dinsdag
namiddag onthuld in tegenwoordigheid van familie
leden de zoon en naamgenoot van den overledene,
leer aar aan de theologische school te Kampen, sprak
daarbij eene toepasselijke rede uit.
Bij het te 's-Hertogenbosch gehouden exameh
in de nuttige handwerken zijn toegelaten de dames
M. S. Koens on J. H. M. Stieger.
Door de arr. rechtb. te Middelburg is heden ver
oordeeld J. v. d. K., 17 j., te.Schore, wegens bedelarij
tot 3 dagen hechtenis.
Kral>l>endïjke. Op het eind der vorige week
vermiste een der bewoners van een herbergje tusschen
deze gemeente en Kruiningen een vest benevens een
zakdoek. Men vermoedde dat een paar kooplui, die
het herbergje met een bezoek hadden vereerd, ge
noemde voorwerpen hadden meegenomen en men
stelde de rijks-politie met dit vermoeden in kennis.
Gistermorgen gelukte het den rijksveldwachter
Van Schalkwijk de beide verdachten aan te houden.
Het vest benevens de zakdoek waren nog in hun
bezit en door den eigenaar als de zijne herkend.
Hoewel de beide gasten beweerden, dat ze de ont
vreemde voorwerpen van een onbekende in den omtrek
van Goes hadden gekocht, is proces-verbaal tegen hen
opgemaakt en zijn ze naar Middelburg opgezonden.
In den nacbt van Woensdag op Donderdag jl.
is te Rotterdam bet groote rijks-entrepot, staande
in de onmiddellijke nabijheid van het station van
den voormaligen Rijnspoor,|met een kostbaren inhoud
koopmansgoederen, die bij tonnen gouds moet begroot
worden, totaal in vlammen opgegaan. Ondanks de
stroomen waters, door 3 rijdende, 3 drijvende stoom
spuiten en 26 handspuiten in en over het reusachtige
gebouw uitgestort, is van het geheel niet veel meer
dan vier muren blijven staan.
Op den spoorweg van Kesteren naar Arnhem
was Dinsdagavond in de nabijheid van Eist een rail
dwars over het spoor gelegd. Gelukkig werd dit nog
tijdig genoeg ontdekt, om den trein te waarschuwen,
die te tien uren moest aankomen. Een oponthoud
van twintig minuten was er het gevolg van.
Vrijdagnacht kwam te Berchem, in Noord-
Brabant, het niet alledaagsche feit voor, dat een
hond in den stal brak en een koe aanviel. Toen men
's morgens den stal opende, vond men de koe dood
gebloed en den hond nog bezig vleesch uit het
lichaam te bijten.
Een landbouwer te Kralingen, die Woensdag
voor 't eerst zijn koeien in 't weiland had gebracht,
kwam eenige uren later tot de treurige ontdekking,
dat een prachtig melkbeest door eene andere koe
was doodgestoken.
Woensdagmiddag had een knaap het ongeluk
aan het hoofd der Westerhaven te Vlissingen in het
water te vallen.
Op zijn hulpgeroep kwam de tijdelijk als roeier
bij het Nederlandsche loodswezen in dienst zijnde
17jarige varensgezel C. J. Van Hoepen aansnellen,
sprong oogenblikkelijk gekleed te water en had het
geluk den in levensgevaar verkeerenden jongen te
grijpen en behouden aan wal te brengen.
De zelfvoldoening over zijne kloeke daad werd
nog verhoogd toen hij bemerkte dat het zijn eigen
broeder was, dien hij het leven gered had.
Gemelde C. J. Van Hoepen had reeds meermalen
het geluk drenkelingen te redden. Op 15jarigen
leeftijd werd hem daarvoor reeds namens Z. M. den
Koning een bronzen medaille en loffelijk getuigschrift
overhandigd. (M. Ct.)
Menigmaal gebeurt het, dat bij het gebruik
van het zoo voedzaam en gezond artikel gort een
smaak wordt waargenomen, die voor goed den lust
tot het gebruik verdrijft. Toch was de gort, vóór
zij gekookt was, goed van kleur de vraag is echter
hoe is de gort aan deze kleur gekomen
Sedert een aantal jaren zijn er pellers en hande
laars, die slechte soorten gort, in plaats van ze
onveranderd aan de markt te brengen, eerst met
water overgieten en de aldus bevochtigde gort zóo
met warmen zwaveldamp doen doortrekken, dat de
mindere kleur door een blank gele wordt vervan
gen, zoodat de min kundige kooper zo voor beste
gort neemt.
Behalve het bedrog dat er bestaat in het leveren
van water in plaats van gort want niet alleen
wordt de gort mooier van kleur, maar ook grover
van korrel kan het zeer schadelijk zijn voor de
gezondheid.
Omtrent het door do justitie uit Heeren veen
met den burgemeester van Smallingorland te Draeht-
ster-Gompagnie ingestelde onderzoek, naar aanleiding
van loopende geruchten van een moord, verneemt
de N. R. Ct:
De 70jarige wed, F. de Haan was aan eene ladder
opgehangen gevonden, en men vermoedde dat zij
niet door zelfmoord het leven had verloren. Het
verleden Vrijdag, na behoorlijke lijkschouwing, be
graven lijk werd opgegraven en aan een nieuw on
derzoek onderworpen. Na dit onderzoek werd last
gegeven tot aanhouding en opzending van zekeren
K. V., commensaal der weduwe. Hij is als verdacht
van moord gevankelijk naar de gevangenis te Heeren
veen overgebracht.
Van andere zijde meldt men
De verdachte, een jonktuau van ougoveer 30 jaren,,
