1891. N'. 37.
Donderdag 26 Maart.
ste
UIT DE OUDE DOOS.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Yrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,76»
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen sa Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en
verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COL
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 60 eent, elke regel meer 10 eeat.
BiA directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechtf
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen werden van 48 regels a 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 et*
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 6 coat per regeLj
GOES, 25 Maart 1891.
Gisteren werd bevorderd tot doctor in de rechts
wetenschap aan de rijks-universiteit te Leiden de heer
C. De Witt Hamer J.Gz., geboren te Goes, met
Acad. protfsget.: »D# verplegicgskostan van bc-
ho ftige krar kiinnigea."
De Haagsche correspondent der Midd. Ct. ver-
mojdt dat de aanneming der motie van den heer
Viruly aan den Miiister van Maiine selves aangenaam
was. Deze verlangde van zijne portefeuille bevrijd te
worden, msar zag daartoe geen kaDs door den dracg
van zijne ambtgenoten om toeh niet moedwillig een
bres in het Kabinet ta doen ontstaan. De zaak Lind
bood hem de g^wenschte gelegenheid aan en bij
maakte er gebruik van.
Wat de raden tot het passet ren van kapitein Land
betreft, deze wns niet zoozeer dat hij in d« dagbladen
stukken schreef, welke misstanden bekend maakte en
waarvan het mogelijke gevolg zou kunnen zijn dat
ontevredenheid bij do minderen werd gekweekt, maar
dat hij zelf zorgde voor de verspreiding van die stukken
aan boord van de oorlogsschepen. Iz d«ie handelwijze
zag de Rfgeering eene afkeurenswaardige daad. De
Minister deelde dit eehter niet aan de Kamer mede,
om het beginsel te handhaven, dat de Kamer geen
recht heeft de Rsgeering tot verantwoording te roepen.
Had de heer Dyserinck eene afkruring uitgesproken
over deze handelwijze, dan hadden de vrienden van
den heer Laad hem kunnen verdedigen, op grond
misschien, dat bij iets zeer geoorloofds daarmede op
het oog had; dan ware het verschil van sienswijze
in elk geval principieel besproken en opgelost, of wel
de Kamer had zich bij de opvatting der Regeering
neergelegd. Dan zou de Minister niet zedelijk tot
aftreden g.dwongen zijn geweest.
De correspondent heeft een stil vermoeden, dat
misschien ook eenige leden vóór de motie Viruly hebben
gestemd om da behandeling van de legerwet te voor
komen. M«t een Minister van Marine ad interim zon,
volgens hem, xulk eene gewichtige wet niet behandeld
kunnen worden en een opvolger yan den heer Dyserinck
in dit Kabinet zou wel Biet te vinden zijn.
Volgens denvelfien berichtgever beeft de heer Victor
De Stuers geantwoord op de circulaire van den heer
Lohman en daarin betoogd, dat er geen sprake is van
het gebru.k maken door hem van stukken, die hem
alleen in zijne betrekking zouden bekend zijn. Eene
minder goede verstandhouding tusschen den heer De
Stuars en den secretaris-generaal zou oorzaak van da
circulaire zijn. Die verstandhouding viadt weder haren
grond in den voorwaardelijken aankoop van het bnis
naast den schouwburg, welke buiten den referendaris
om is gesloten. De correspondent acht h«t als zeker,
dat de Tweede Kamer het desbetreff nde voorstel zal
verwerpen en dan zoo, ook volgens hem, de beer
Lobman de 5000 rouwkoop moeten betalen, die hij
de onvoorzichtigheid had den verkooper toe te zeggen.
Het gerucht, dat Z.Exc. de Minister van
Marine zijne portefeuille ter beschikking heeft ge
steld van H. M. de R'gentes, schijnt zich te bives-
tigen, fegt de Avondpost.
Als vermoedelijk opvolger van den heer Dyserinck
wordt genoemd de schout-bij-aacht Mac L«od. Ook
is er sprake van den vice-admiraal De Josselln de Jong.
Da leden van de Eerste Kamer zijn ter
vergadering bijeengeroepen tegen Maandag 6 April a. s.
Het Centrum deelt het proces-verbaal mede van
den Raad van onderzoek, in Juli 1872 samesg^steld
ter bebaod-liRg van de zaak van den Ion luit. plaats,
adjudant T. M. K e ij s e r.
Aan dezen Raad werden de volgende drie vragen
gesteldlo. is de aangeklaagde schuldig aan hetgeen
hem ten laste wordt gelegd 2o. Moet hij diensvolgens
oit den dienst worden ontslagen en 3o. Zijn er ver
zachtende omstandigheden?
Da uitslag der stemming over de eerste vraag was,
dat met alle (zeven) steramen deze vraag ontkennend
werd beantwoord, zoodat de beide volgende niet be
hoefden te worden gedaan.
Tengevolge van deze uitspraak is de heer Keijsor
gerehabiliteerd en bij besluit van 19 Aug. 1878 op
nieuw bij het wapen der infanterie geplaatst en aan
gesteld tot kommandant der 2de comp. hospitaal-sol
daten, waarop later zijne bevordering tot kapitein is
gevolgd.
Kapt. Keijser moet au bij dan officier van justitie
te Amsterdam eene twee-Ie aanklacht hebban ingediend
tegen den oud-kapit.-intendant M. Da Ras, burge
meester van Pannerden, wagens het plaatsen vai een
lr gezonden stuk in De lijd van eergisteren, waarin
beschuldigingen voorkomen, waarvan de heer Keijser,
21 jaar geladen, door eea zoogaeaamden raad van
oaderzesk óéoparig zon zijn vrijgesproken.
Men meldt aan de IV. R. Ct. uit Dlnteloord
Na aanneming der suikerwet hebben de agenten der
verschillende suikerfabrieken in deze stieken onmid
dellijk getracht contracten voor de volgendo campagne
te sluiten. Aanvankelijk schenen de landbouwers daartoe
niet genegen tegen een prijs van 9, doch nu zijn
reeds verscheidene contracten tegen 10 gesloten;
echter meest bij kleine landbouwers. De groote bieten-
verbouwers eischen een hoogeren prijs.
De berichten omtrent de aanstaande komst
van den keizer van Duitsehland hier te
lande verkrijgen hoe laBger zoo meer stelligheid. Het
is evenwel oog niet zeker of Z. M. rechtstreeks in da
hoofdstad zal aankomen of via Den Haag. Dit hangt
er van af, of zijn komst samenvalt met het verblijf
van de beide Koninginnen te Amsterdam in de laatste
week van Mei. (/V. v. d. D.)
Voor het examen van surnumerair bij het
vak der posterijen, hotwelk den 6 April zal
aanvangen, hebben zich 44 caadidaten aangemeld.
Er zijn 15 plaatsen.
Het Journal de Bruxelles meldt, dat de heer
Groshoff, bestuurder der N. Afr. Han
delsvennootschap aan den Boven-Oon-
g odie geen onderzoek van zijn sloombooten wilde
toelateB, uit den Congostaat is verbannen.
Naar de N. R. Ot. verneemt, is reeds een weer
legging der grieven van den Vrijen Congo-Staat trgen
den heer GreshofT, punt voor punt, ln handeD gesteld
van oase Regenring met het verzoek, door bemiddeling
van den Nederlandschen gezant te Brussel, te be
werken, dat de maatregel van verbanning, tegen den
heer Gresht-ff geheel ton onrechte genomen, niet door
den Souverein worde bekrachtigd, voordat er een
onderzoek hebbe plaatsgehad. Het besluit tot verban-
nieg van den heer Gresboff is door don Gouverneur
inderdaad genomen zonder onderzoek en zonder eenigen
vorm van proces, zoodat hem zelfs do gelegenheid
tot verweer niet gegeven was.
D^n heer Greshoff, die tot Nsderlandsch consul aan
den B)vtn-C)Dgo was benoemd, was even *óor zijn
verbanning door den Congo Staat het exequatur ge
weigerd.
Bij eene gisteren te Amsterdam gehouden effec
tenveiling zijn o. a. verkocht: Twee aandeelen der
Ned. Mij voor kunstmatige Ossterteelt, gevestigd te
Birgen-op-Zoom, ieder groot ƒ1000, voor 40lj1 pet.
eu twee dito aaadeelen voor 411j2 pet., terwijl een
dito aandeel op 40 pet. is opgehouden.
Karkeüjfce Zaken en Omtsrwljs.
Beroepen te Kats de heer J. D. Bierens de Haan,
cand. te Haarlem te Bruinisse ds. IJ. Bootsma, te
Zoetermeer en Z'gwaart.
De M nister van Binnenlaudsche Zaken, gelet op
de artikelen 11 en 12 der wet op het hooger onder
wijs, coedigt hen, die zich in 1891 aan een der bij
genoemde wetsartikelen virmelde examens wenrchen
te onderwerpen, uit, daarvan vóór 1 April e. k. te
do'n blijken aan den inspecteur der gymnasia te
's-Gravenhage, met opgave van hunne woonplaats en
van de faculteit waarvoor zij het getuigschrift ver
langen, en mot vermelding of zij leerlingen zijn der
zesde klasse van een gymnasium, en of zij aan het
eindexamen van ésn der gymnasia, dan wel aan het
examen voor een staatscommissie wenechen deel te
nemen.
STATISTIEK
Comité tot wering van Schoolverzuim te Goes,
over Februari 1891.
Op de School A waren gedurende deze maand
143 kinderen Onder dezen waren:
126 kinderen, die geen enkelen schooltijd verzuimden,
17 van 110 verzuimen, en
0 meer dan 10 verzuimen hadden.
Het gemiddeld verzuim was 0.6 percent op het
geheele aantal scholieren en schooltijden, tegen 0,4
percent over dezelfde maand in 1890.
Op de School B waren 277 kinderen, waaronder
257 zonder eenig verzuim,
18 die van 140 verzuimen hadden, en
2 met meer dan 10 verzuimen
Het gemiddeld verzuim was 0.8 percent, tegen
0.5 percent over dezelfde maand in 1890.
Op de School C waren 199 kinderen, waaronder
172 zonder verzuim,
14 met 110 verzuimen,
13 met meer dan 10 verzuimen.
Het gemiddeld verzuim was 4.8 percent, tegen 7,3
percent over dezelfde maand in 1890.
Op de School D waren 61 kinderen, waaronder
55 zonder eenig verzuim,
5 met 110 verzuimen,
1 boven de 10 verzuimen.
Het gemiddeld verzuim was 1.6 percent, tegen 2.1
percent over dezelfde maand in 1890.
Het verzuim op de openbare scholen te zamen van
1 Januari af tot uit. Febr. 1891 bedroeg 1.9 percent,
tegen 2.3 percent over 't zelfde tijdvak ia 1890.
Reehtszakon.
Door de arr. rechtbank te Middelburg is gisteren
veroordeeld wegens diefstal A. d. S., 13 j te Kolijr.s-
plaat, tot 3 m.
Landbouw en Veeteelt.
De afdeeling Hainkerszand der Maatschappij van
Landbouw on Veeteelt in Zeeland hield gistermorgen
ia een der zalen van het koffiehuis »de Prins van
Oranje" eene vergadering, die (behalve door negen leden
van het bestuur) doer 25 leden werd bijgewoond.
De Voorzitter (de hoer E. Van den Bosch) opende
de vergadering met eene herinnering aau het bestuurs
lid J. De Dreu, die dar afdeeling, sedert da vorige
bijeenkomst, ontvallen was en gewaagd* daarna van
de bekroningen, die op de laatste tentoonstelling, bij
gelegenheid van het Lan 'huishoudkundig Congres, wa
ren verleend, welke modedeelingen hij nu reeds deed,
omdat vele ledon vertrekken, vóór de vergadering ge
sloten wordt.
Daarna deed de Voorzitter verslag van het verhan
delde ln de najaarsvergadering van het hoofdbestuur,
gehouden op Woensdag 5 November 1890.
Daaruit bleek, dat de zaak der paardenfokkerij een
voornaam, zoo niet h«t grootste gedeelte der beraad
slagingen en behandelingen in die vergadering had
ingenomen. De afdeelingen Schouwen. Tholen en Noord-
Beveland hadden zich vóór de verplichte keuring vau
dekhengsten verklaard; do afdeeling Oostburg was
beslist tegenen de andvre afdeelingen wenschtan ver
plichte keuring, doch overigens toelating met open
baarmaking der gebreken. Dit laatste was door het
hoofdbestuur aangenomen. Hierbij werd gewezen op
het voorbeeld van België, waar in iedere provincie,
behalve de kantonQale prijzen, vijf premiëa, elk van
5000 fr. worden uitgeloofd, en dat, in ons land, juist
in de provinciën, waar de paardenfokkerij het grootst
is (Gelderland, Friesland en Noord-Holland) verplichte
keuring van hengsten bestaat. Nog werd medegedeeld,
dat de prijs van 1000, uitgeloofd voor den besten
hengst (minstens 4 melktanden gewisseld hebbende,
ingeschreven in het stamboek van Zeeland, twee jaren
moetende dienen tot veredeling van hst ras, enz.),
was toegekend aan den heBgst Joas van den heer
Le Roy te Parijs. Da invoering van dezen hengst, welke
na gestationneerd is in de afdeeling Schouwen, is
te danken aan de bemoeiingen van den heer Van der
Have, te Parijs gevestigd, die («eigens de woorden
van den Voor sitter) daardoor getoond heeft »oen voor
stander van de veeteelt in Zeeland en een echt Schou-
wenaar te zijn." De heer I. G. J. Kakebeeke deelde
later mede, dat Gcd. Staten van Zeeland de verplichte
keuring niet hadden noodig geacht.
Ten opzichte van de proefveldon werd medegedeeld,
dat de Minister de plannen voor den aanleg heeft
goedgekourd en dat de 100, voor de afdeeling Hulst
bactemd, dewijl deze afdeeling daarvan g«en gebruik
heeft gemaakt omdat zij de b-paalde 900 voor éen
proefveld wilde aangewezen zien, voor de andere af-
deelirgen kon bestemd worden.
Eod schrijven van den heer Roggeband te Groede,
omtrent de toepassing der wet op de personeele belas-
lastirg betrekkelijk het gebruik van paarden, was door
het Hoofdbestuur voor notificatie aangenomen.
Eindelijk was op het verzoek van de afdeeling
Noord-Beveland om eene tegemoetkoming in de kosten
van de algemaene vergaderiog in 1891 door den Voor
zitter een renteloos voorschot van hoogstens 300
toegezegd.
De notulen der vorige afdeelingsvergadering werden
bu gelezen eQ goedgekeurd.
De rekeniDg van den penningmeester over 1890
werd daarna onderzocht, en op advies van den heer
H. G Hartman Jz., die met den heer J. Oele Hz.
de commissie van onderzoek had uitgemaakt, goed
gekeurd ia ontvangst op 602,19, in nitgaaf op
384,541/2, sluitende alzoo met oen batig saldo van
217,641/2.
Tot afgevaardigden ter eerstvolgende vergadering
van het Hoofdbestuur w rden bij acclamatie aangewe
zen de heeren E. Van den Bosch en O. J. Labrijn,
die zich deze aanwijzing lieten welgevallen.
In plaats van wijlen J. Da Dreu werd tot lid van
het bestunr benoemd de heer Hugo Mol te Oudvlande,
op wien 22 stemmen werden uitgebracht, terwijl de
medeaanbevolenen P. Meeuwse CzM te Oudslande en
D. Meulenberg te Ellewouisdijk, elk 6 stemmen er
langden.
Vervolgens werden herkozen de heeren E. Van den
Bosch tot voorzitter met alle stemmen, A. M. Kakebeeke
tot secretaris, J. Vau Nieuwenhuijzen en C. Koert
tot leden, de laatste 3 met al'e stemmen op éen na,
zijnde telkens éan briefj» blanco.
Zonder hoofdelijke stemming werd het bestuur ge-
mnchtigd tot het verleenen van een tijdelijk voorschot
van ƒ125 aan de onderlinge maatschappij voor hagel-
verzekering.
Nu werden door den heer L. A. Van Weel eenige
mtd'doelingen gedaan, die later door den heer Padmos
van Kloetinge werden aangevuld, nopens de proefvelden.
Daaruit bleek dat de heer Padmos gratis een stuk
land aan den 's-Gi'avenpold&rschen straatweg heeft
beschikbaar gesteld en de bearbeiding voor eigen reke
ning neemt, terwijl de oogst ten zijnen bate komt. De
commissie heeft dus niets anders te doen d&n de zaai
granen en den kunstmest aan te koopen. Zij heeft in
het najaar drie saoiten van tarwe geeaaid, doch deze
is in den afgeloopen winter doodgevroren. Zij zal na
eene proef nemen met chevalier-gerst en wel op drieër
lei wijze a zonder kunstmestb. met 200 kilo phos-
phaat en Chili- salpeterc. met Thomas phosphaat en
Chili-sslpeter. Er is nog niet gezaaid, omdat het land
zoo koud en zoo nat is, doch dit zal spoedig geschieden.
Op voorstel van den heer G. J. Van den Bosch
zal nog een vierde proef daaraan worden toegevoegd
en wol met opgeloste peru-guano (van 7 stikstof
en iO oplosbare phosphaat), waarvan in den Wil-
helminapolder (met 300 kilo per Hectare) gunstige
resultaten verkregen zijn. Op voorstel van den heer
G Zuidweg werd besloten, om ingeval de commissie
een te1 ort op haar rekening mocht hebben (gelijk be-
kecd is heeft de Minister een subsidie aan de Maat
schappij toegestaan, dat onder de afdeelingen verdeeld
is) dit tekort uit de afdeelings-kas zal gedekt worden.
Nog was ingekomen een brief van de afdeeling Noord-
Biveland, om haar verzoek aan het hoofdbestuur, tot
het indienen van een adres van adhaesie aan het
petitionnement van den heer mr. De Kanter in zake de
jachtwet, te steunen. Na eene langdarige discussie,
waaraan vooral deel namen da heeren G. J. Van den
Bosch, Paul, J. J. Van Weel en Hartman, werd met
19 tegen 13 stemmen tot steun van het verzoek
besloten.
Voorts bracht de Voorzitter ter sprake, dat velgercs
de Midd. Cour. van gisteren in de afdeeling Walcheren
oppositie schijnt te bestaan tegen de toekenning van
den prijs van den Franschen hengst en een verzosk
aan de zusterafdeelingen zal worden gericht om zich
bij die oppositie te scharen.
Aangezien de afdeeling niet telkens ter vergadering
kan bijeengeroepen worden, vraagt hij, hoe het bestuur
in dezen heelt te handelen. Na esnige beraadslaging
werden afgevaardigden ter vergadering van het hoofd
bestuur gemachtigd naar welgevallen te handelen.
Ook werd mededeehng gedaan, dat de rekening van
het ten vorigen jare gehouden congres is goedgekeurd
en bedraagt in ontvang 4284,97'/2, in uitgaaf
5166,G7l'a, sluitende alzoo met een tekort van
881,10, welk tekort door de provincie is gedekt,
terwijl bet bestuur wordt gemachtigd een paar nog
lator ingekomen nota's uit de afdeelingskas te voldoen.
Met eeno hartelijke toespraak, vooral tot den heer
G. J. Van den Bosch vcor zijne belangeloosheid door
het zenden eener schoone collectie paarden, rundvee en
schapen, zonder mededingingwerden aan de be
kroonden ter tentoonstelling, bij gelegenheid van het
congres, de prijzen en getuigschriften uitgereikt.
Nadat de gewone vei loting van landbouwwerktuigen
had plaats gehad, sloot de Voorzitter de vergadering.
Het klooster Jeruzalem.
Reeds meermalen kwam dit klooster in mijn vorige
opstellen ter sprake. Nauwkeurige onderzoekingen
schijnen te bewijson, dat het gestaan heeft op een
stuk land, omstreeks vijf minuten ten oosten van
Biezelinge gelegon. Dit stuk land draagt nog den
naam het klooster en ligt hooger dan de omliggende
streek, die kloosterboek genoemd wordt. Sommigen
hebben gemeend, dat bet zou gestaan hebben op het
land, genaamd de Abdije of Abdijenlanddoch dit
is het geval niet. Of hei laatstbedoelde aan Jeruzalem
behoord heeft, is onzekerhet is zeer wol mog-lijk,
omdat een klooster ook wel een abdij werd genoemd.
Maar we vinden hiervan niets vermeld, zoodat het
evengoed htt eigendom kan geweest zijn van een
geestelijke stichting, die werkelijk onder dien naam
bekend stond, bv. de Abdij te Middelburg, welke ook
elders in Zuid-Beveland goederen bezat, of aan een of
andere Belgische abdij.
In een brief van ridder Wolfert Van dar Maalstede,
gedagteekeDd 21 Mei 1246, schenkt deze aan het
jookvrouwenklooster vijf-en-twintig gemeten laad, die
begrensd werden door den weg van hst huis Maalstede
naar Biezelinge, den weg van Maalstede naar Sparte,
den weg van Biezelinge naar Vlake en het molenwater,
vroeger vermeld. Hieruit blijkt, dat de Abdij de stand
plaats van het klooster niet geweest kan zijn.
Ilet is gesticht door nonnen, die nit Michelen in
België hierheen waren gekomen, en den naam droegen
van Viclorinnen. Deze orde was een afdeeling der
