1891. N". 26.
Zaterdag 28 Februari.
78s,e jaargang.
Co uitgavo dezer Courant geschiedt Haandag) Woensdag en Yr ij dagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, soo binnen ak buiten Goes, f 1,75*
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advartentiën voor dit blad
aangenomen bij de heersu NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en
varder bij alle Boekverkoopars en Postdirecteuren.
Ce prijs der gewone advertentiën ia van d5 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent»
Bij directe opgaaf vsuï driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slecht?
tweemaal berekend.
Goboorto-, huwelijks- 6n doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regols beslaande en eontant betaald 20 ct«
Aanvragen om sn vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.j
Toen het lid der Tweede Kamer Van Vol
len te Bodegraven eene politieke vco* dracht had
gehouden, werd hem zijne meensing gevraagd over de
aanhangige legorwet.
In antwoord op die vraag zeide hij, slat h*t anti
revolutionaire beginsel niet gedoogt, dat een afge
vaardigde in het publiek zijn meening uit over e*n
nog niet in openbare befcandelirg g« komen wetsont
werp, omdat zulks allicht zou wordsn aargemerkt als
een imperatief mandaat."
Welk een begripsverwarringHoe kan er van Im
peratief mandaat sprake zijn, als de eventueels Can
didas! zelf zijne meenisg omtrent eene zask uitspreekt
Maar bovendien, waar blijft de zelfstandigheid van
een afgevaardigde, wanneer hij een programma volgt,
dat hem verbiedt zijn oordeel te zoggen over de groote
belangen des lands, zoolang die niet in de Volksver
tegenwoordiging ln beraadflaging zijn gekomen
Opanhartiger ware het. Indien de heer Van Velxen
had gezegd ik wiet niet waartoe het overleg, om
tot een vergelijk te komen, tusschen de Roomsch-
katholieken en anti-revolutionairen, zal lelden en van
dien uitslag hangt mijn stem af. Hoe ik erover denk
dofct er niet toeik moet meegaan met do leiders
van mijn partij, dus mag ik er siets van zrggrn.
De Standaard tracht den broader te redden, door
te beweren dat de opponent naar den bekenden wog
dorst vragvn en de heer Van Veltea dus niet beter
dan met dezen vdooddomder" hem op zijne plaats
kou zetten.
t>De voortrvffdijke uitwerking van di*n »dooddoen-
der'' bleek ui! het feit, da! hex debat er mee uit was.''
Wij kunnen dan ook begrijpen, zegt de Arnh. Cf.,
dat man, verbaasd over zulk een antwoord uit den
mond van een staatsman, besefte het best te doen
met maar te zwijgen.
Da JV. R. Ct. zegt daaromtrent: Te Bodegraven
gevraagd, hoe hij daeht te stemmen over dj legerwet,
antwoordde de heer Van Velzen dat het aati-revolutio-
naire beginsel hem verbood zich daaromtrent te ver
klaren, omdat dit zou uitloopen op een mandat im-
pératif.
Natuurlijk niets «nlars a!z eene uitvluch*. Met het
anti-revolutionaire beginsel omtrent h«t imperatief
mandaat heeft de vraag hoegenaamd ni*ts te maken.
Dit erkvnt dan ook de Standaard. Van h»tg»tn de
heer Van Veizen beweerde, zegt he* blad »het spreekt
van self, dat hier geen woord van ann is.'' Maar dit
neemt niet weg, dat deze manier van een opponent
van zioh of te slaan (N.B. door ocne onwaarheid te
bezigen) vniet onaardig" wordt genoemd, en de heer
Van VMzen daarvoor uitbundig geprezen wordt.
Da Tijd vraagt, of het nbegiosei" waarvan de heer
Van Velzen sprak, misschien een beginsel is, bestemd
om t ij d e 1 ij k aan de anti-revolutiona re led-n der
Kamer dlsr-sten te bewijzen, met het oog op de l*ger-
wet en de aanstaande verkiezingen. Als dit werkelijk
het geval is, dan weten r>u die leden, dat het hoofd
orgaan hnonar partij het aniet oaaardig" vindt dat
er derge'ijke middelen wordm gebezigd.
De Standaard zchrijft:
»Oas antirevolutionair program schrijft uitdrukkelijk
voor, dat onderhandelingen met andere Staatspartijen
alleen mogen gevoerd worden: lo. zoo deze georga
niseerd zijn 2o. schriftelijk en 3o. door het Centraal-
Oomité.
Hieruit nu volgt, dat een Kiezvereenigiog die,
zonder dat zulk officieel accoord bestaat, op eigen
gelegenheid onderhandelen gaat met eene andere plaat
selijke Kieuereenlging, ingaat tegen het program.
Eu wat het Cvntraal-Comité betreft, dit kan niet
onderhandsion, tenzij bf de georganiseerde Riomschs
Staatspartij dit wille, óf wel een der twee thans in
deze partij woelende fractiën een zelfstandige organi-
aatie bezitte.
Hiervan nu kan o. i. vóór Juni moeilijk sprake
meer komen.
En zoo is en blijft dus o. i. de stand van zaken
dezedat er geen onderhandelingen kunneyi plaats
hebben, eo dat dientengevolge de antirevolutionaire
partij gflheel op eigen risico en onder eigen banier
uittrekt."
GOES, 27 Februari 1891.
H<t zs*r talrjjk publiek, dat gisteravond in de
sociëteit V. O. V. da soirée, gegeven door de gym
nastiekvereniging »S p a r t a", bijwoonde, bewees, dat
deze vereeniging zich nog steeds in eene warme sym
pathie mag verheugen en dat haar werken" onver
minderd belangstelling blijft wekken. j>Sparta'' beschik!
dan ook over uitnemende krachten, die terecht be
wondering wekken, terwijl de adsplranten club het
vermoeden wettigt, dat ook in de toekomst de ver
eeniging over goede gymnasten zal kunnen blijven
beschikken. Om het uit den aard der zaak ietwat
eentonige van eene gymnsstiekvoorstelling te breken,
werden een paar tooneelstukjes opgevoerd, die veel
bijval van de zijde van het publiek mochten verwerven.
Ia eeno particuliere correspondentie uit Pretoria
aan de N. R. Ct. lezen wij het volgende omtrent
onz^n vroegerea stadgenoot dbr. B o r e 1
ȟv a'geloopen week heeft menig huisgezin te Pretoria
in rouw gedompeld. Ia N'dsrland vraagt het ijs telkfh
jare zijne offars bij oos hebben thans de hooga water
vloeden verschillende mepscbenlevece gfëischt.
Op Vrijdag den 23io Januari bevond zie') een klein
gezelschap, bestaande uit den ouden heer Borel met
zijnen zoon en den xoon van den heer Coops, in eenen
ossenwagen aau dsn oever der Pienaarsrivier, d. i. op
een afstand van 3 uur rij lens van Pretoria, om eenige
dagen de buitenlucht en het vivcbvermaak te geniete».
Door zorgeloosheid wsrd te dicht bij den stroom uit
gespannen, waarna 's nachts hevige regeDS redervlelan
en een vload veroorzaakten die zód snel aankwam dat
de boer, die onder den wagen sliep, niet eens den tijd
bad om alle ossen los to snijden, hetgeen hem slechts
mat vier geluktemaar toen hij den kant bereikte,
was da wagen reeds drijvende en kantelde hij om.
Men moet zich voorstellen dat die vloeden ontzaglijk
snel kunnen afkomen, als een vuur naar beneden
voorthollende. Zondag kwam het bericht hier te Pro-
toria, en dadelijk wanhoopte ean ieder aan mogelijke
reddiDg. Het duurde Dog eenige dagen alvorens de
lijken gevonden warenDinsdag had de begrafenis
plaats von den jongen heer Coops en Woensdag die
van de beide heuren Borel. Hartelijke deelneming was
algemeende oude hoor Borel was «eer geacht, en
ieder die zijne omstandigheden gekend heeft, is di*p
getroffen en diep begaan met de achtergelaten be
trekkingen."
Iorseke. Da Minister van Financiën heeft afwijzend
beschikt op het verzoek van vele oesterkweekers alhier
om é*o derde vermindering van pacht ge
durende 3 jaren, doch het verzoek om verschuiving
van den pachttermiji van 1 Maart a. s. naar 1 Mei
is toegestaan.
Baarland. Woensdagavond jl. trad hier op voor da
leden der vrijzinnige ki^svoreenijing »Welbngrep*n
E'genb^ang" te Iloedekenskerke en omstreken de heer
Hartman uit Goes. Ook enkele nlet-leden dier ver
eeniging waren tegenwoordig. Spreker had tot onder
werp zijner rede gekozen: »Esn paar bladzijden uit
de politieke geschiedenis van Nederland". Had onlangs
een katholiek geestelijke gezegd, dat hij strijdig
moede was geworden, nu de politiek een allemanskunst
was geworden, spreker was den strijd nog niet moeJe.
Bovendien is allemanskunst nog nUt allomanskunde,
«n bet laatste kan wellicht uit li t eerste voortkomen.
Na eerst eane bladzijde uit het verleden te hebben
gegev?n uit da dagen onzer grootheid, uit de dagen
onzer verdrukking, uit de dag n onzer herJeting, ver-
p'aatsts spreker zijne hoorders in het tegenwoordige;
in het verleden toch ligt h«l heden, in het nu wat
worden zal. Het tegenwoordig geslacht heeft op poli
tiek terrein de toekomst in hand&n, daarom raag het
zich wel driemaal bedenken, vó>r het zich bij deze
of gene partij aansluit Spreker is de liberale begin
selen met bart en ziel toegedaan, daarom wenscht hij
ook, dat anderen die beginselen meer en meer be
lijden, niet door eenvoudig mee te locpen, maar uit
innige overtuiging. Hij trachtte aau te toonen, waarom
van zijne partij het eenig heil voor 't vadvrland te
wachten is, en besloot zijne rede m*t eene opwekking
tot liefde voor het ons allen dierbaar Nederland.
Na «enig debat sloot de voorzitter onder dankzeg
ging aau den spreker de vergadering.
Kolijnsplaat. Woensdag 25 deur hielden de leden
van de afdeeling Kolijnsplaat der liberale kies-
vereoniging ®Alg«meen belang" eene
vergadering naar aanleiding van het verleden week
te Kortgene genomen besluit om die ki^svereeniging
met 1 Maart a. s. te ontbinden. Het vooratel tot op
richting eaner zelfstandige vrijzinnige vereeniging alhier
werd eenstemmig aangenomen. Dadelijk traden 37
personen van hier, 7 van Korfgme en 5 van Kets tot
de nieuwe vereeniging toe. Daarna werd het nieuwe
reglement vastgesteld, waarin als hoofddoel der ver
eeniging wordt genoemd: 1o. door het houden van
voordrachten van staatkurdigm aard beter op de
hoogte te komen of te blijven van de staatkund'g*
vraagstukken van den tegenwoordigen tijd en 2o. bij
verkiezingen personen harer richting te steunen. De
contributie werd op 75 cents per jaar gesteld. Ove
rigens bleef het oude reglement, behoudens eenige
wijzigingen.
Als bestuursleden werden de volgende hneren ge
kozen mr. L. A. Bybau en P. Tazelaar met 28, P.
De K^yzer van Kortgene met 22, G. J. V. d. Linde
met 20 en A. J. Louwers van Kats met 18 stemmen.
Eerstgenoemde zal als president, de heer V. d. Linde
als vice-president, de heer A. J. Louwers als secretaris
en de heer P Tazelaar ais penningmeester fungeeren.
Daarna hield de heer J. A De B uljne, leeraar aan
de boogere burgerschool te Zioriksee, eene leerrijke
voordracht overOnze tegenwoordige regeeringsvorm
in vergelijking met vroegere. Daarbij konden ook
oiet-'eden, mits boven do 20 jaren, komen, en van
die vrijgevigheid werd dan ook door verscheidene
gebruik gemaakt.
Da spreker begon na een inleidend woord met het
beden te beschouwrn, om zoo trapsgewijze naar da
vroegere regeerings vormen o*er te gaan. Hij besprak
on zo constitutioneels monarchie met erfelijke opvol
ging op rocht duidelijke en aangename wijze. Ver
melding verdient de opmerking van den spreker, dat
minder het Koningschap in ons land, zoo populair is
als wel het Orarj*»huis, waaruit hij duidelijk betoogde,
van hoe veekm vat tend gewicht het voor ons vader
land is, dat wijlen onzs Koniog niet kinderloos kwam
te overlijden.
Bij do erfelijkheid van ons vorstenhuis stond hij
geruimen tijd stil, en wees duidelijk op deze vier
punten, in de Grondwet aangegeven: het eerstgeboorte
recht, het representatierecht ('t recht der zonen om in
de rechten van den overladen vader te trelen), hot
rocht van opvolging in de teruggaande lijn tot op
de nakoenriingra van wijlen prinses Carolina van Orat je
(art. 15 der Grondwot), en de wettige geboorte.
Vervolgens besprak hij de rechten van don vorst
en ook die vau het volk, beschouwde de ministerieel©
verantwoordelijkheid, voor het erst in de Grondwet
van 1848 opgenomen, wat van naderbij om hit groote
gewieht, liet vooral bij de opsomming der rechten van
het volk tien, hoezeer we in staatkundige vrijheid
sedert 1848 zijn vooruitgegaanging na, hoe onze
wetten tot stand komenhoe de kamerleden thans
zonder ruggespraak, in tegenstelling met vroeger, stem
men èi als vertegenwoordigers van het geheele volk
en niet van eenig gewest of eenige streek zooals eer
tijds gaf aan, wie tegenwoordig al of niet kiezsr is
en aan welke vereischtan men moet voldoen om dit
te wezen en betoogde, dat krachtens art. 80 der Grond
wet deze Grondwet althans g-ien algemeen stem- of
kiesrecht toelaat. Hij betreurde echter, dat dit Mini
sterie na verloop van drie j xren slechts eena gedeelte
lijke wijziging der kieswet le zoogenaamde stedenwet)
iu plaats van eeno nieuwe kieswet bijdeSlaten Gene
raal had ingediend, zooals de Grondwet van 1887 dat
eischt. Hij eindigde met den wensch, dat deze als een
feniks uit zijne a»ci verrezen vereenigiag in haar
midden nog vele sprekers sou mogen zien optreden,
dia in de onderdeden zoudaa uitwerken, wat hij dezeD
avond in algemaone trekken balijnd had. Een krachtig
app'aus en de hartelijke dankzegging van den voor
zitter waren de verdiende hulde aan den spreker voor
zijne heldere en coulante uiteenzetting van dit rijke
onderwerp, dat alle? zooved genoegen en leerling ge
schonken had.
'g-IIecr Arcndskcrke. Bg de gisteren alhier plaats
gehad hebbende verkiezing van e»m lid -voor den ge
meenteraad in plaats van wijlen M. De Baok hebben
van de 284 kiezers 183 aan de stemming deelgenomen.
Op dhr. W. F. K. Lenshoek waren 115 stemmen,
op dhr. M. B. Slabbekooro 59 itemmra en op ver
schillende andere personen respectievelijk 4, 3 en 1
stem uitgebracht, terwijl 3 briefjblanco waren
ingeleverd. Dhr. W. F. IC. Lenshoek is derhalve
mot volstrekte meerderheid van stemmen gekozen.
Volgens te Js Hige rondgaande berichten «ouden
H. M. de Koningin-Regentes en II. M. de
Koningin in hot a. s. voorjaar voor een paar
maanden het paleis op het Loo betrekkeD, om verder
d-n zomer in de residentie door te brengen.
Volgens het Dbl. zal ds uitnoodiging ten direb
bij HH. MM. Koningin Wllhelmioa en de Regentes
van de Eerste Kamer eerlang gevolgd worden door
gelijke uitnoodiging aan andere hoog» colleges van
staat, in de eerste plaats de Tweede Kamer.
Mm meent ook te weten dat het corps diplomati
que aan een gastmaal ten Hove zal worden vtreenigd.
Vofgfns het Nieuwsbl. van Nederl. heeft de
Eerste Kamer ia de Stedenwet een fout ontdekt,
die Aanneming onmogelijk maakt.
De nieuwe; alin°a, welke bij art. 9 is gevoegd, be
paalt o. a. dat op de kiezerslijsten van alle kiezers
opgegeven moeten worden straat «n huisnommer. Dit
wordt uitdrukkelijk bevolen.
Wie geen huisnommer heeft, zou dus volgens de
Stedenwet als kiezer niet in aanmerking kunnen komen
en schippers zouden dus uitgesloten zijn.
Het is een kleinigheid, maar het is een fout. Eu
wel ean onverbeterlijke fout, daar de Eerste Kamer
het recht van amendement mist.
Aan de kiesvereeniglngan in Nederland is een
schrijven gericht door een deit'gtal mannen van ver
schillenden stand en batrekking, maar allen bekend
mot onze koloniën, om ze op te wekken bij d? aan
staande verkiezingen meer dan tot nog toe aan 't b e-
lang der Koloniën te denksn,
Wat zij vragen is:
»Wilt er voor waken dat door uwe candidaten
eikerd worde het hoogs gewicht van de behartiging
dar belangen onzer koloniën, waarmede die van Neder
land aoo nauw verknocht zijn."
Naar bet D. v. Z.-IJ. verneemt is het g e s c h i 1
tusschen den staat en de Noderland-
sche bank, omtrent de vraag, of het over de door
de bank uil te keeren dividtndsn verschuldigde Pa
tentrecht bij de balans moet worden afgetrokken van
d9 salgemeene winst", dan wel gebracht moet wor
den uitsluitend ten laste van het Dbankaandeei" ia
de winsten welk geschil ingevolge artikel 21 der
gewijzigde bankwet aan de uitspraak van scheidslie
den was onderworpen door dezen in laatsgemeld n
zin, dus t«n voordeele van den staat, beslist. Het
hierdoor voor den staat verkregen voordeel kan ge
acht worden dertig duizend gulden 's j*ars te bedragen.
Naar da N. R. Ot. verneemt, sullende offic.
van gezond b.aanvankelijk door de regeering
aangewezen om te Btrlijn de inenting van
IC o c h tegen de tuberculose te bestudeeren, voorloo-
pig althans, die bestemming niet volgen.
De beursquaestie ta Amsterdam is nu
w e r k e 1 ij k tot eene oplossirg gekomen Besloten
is, dat de beurs wordt gebouwd aan het Damrak op
oen door onteigening te verkrijgen terrein tusschen
Oude Brugsteeg en Bible Hotel".
De kosten zijn begroot op ruim 5 millioen.
Woensdag verzamelde zich het gezamenlijk per
soneel der Hoogduitscbe Opera in den Grooten Schouw
burg te Rotterdam. Da directeur Saalborn verklaarde
zijn mandaat neer te leggen. Solikoor en orkest zijn
daarna overeengekomen, om voor gezamenlijke reke
ning verder te 6peleu. (2\f. R. Ct
Voorstellen zijn gedaan en ia behandeling bij de
Rvgeering om de protestantsche kerk in N.-I. ingrijpend
te reorganisaoren.
0)k moet het plan bestaan om een Iadischa Staats
loterij te organiaeerenwaarbij dan alle andere lote
rijen verboden «ouden worden.
Blijkens een telegram van den gouvernzur-g^-
raal van Nederlandsch-Iadië van 23 Fabruari 1891,
wordt de gonvernements-koffieoogst op
Java voor dit jaar garaami op 350,345 pikols.
(Stct)
Hst geneesmiddel, door professor Lleb-
r e i c h gevonden, bvstaat in de stelselmatige toe
passing van een onderhuidsche inspuiting van Can-
taridinzura-kali. Hat middel schijnt niet alleen bij
tuberculose, maar ook bij andere infectie-ziekten,
een genezende werking nit te oefenen. De genees
krachtige Invloed van bet middal Is buiten twqfd.
De proefnemirg, door de doctoren F<i3nkel en Hfymann
ia hun klini ken daarmede genomen, zijn gunstig
uitgevallen.
Ia de Woensdag gehouden zitting van het G mees-
kundig Genootschap verklaarde prof. L;ebreich langs
welksn weg hij tot aanwending van de Cintaridin-
zure-kali gekomen was.
De vergadering der Medezinische Gesellschaft werd
door omstreeks 800 geoeesheeren bijgewoond. Prof.
Liebreich stelt zich de werklDg van zijn middel tegen
tuberculose als volgt voorIa uiterst kleine doses
gegeven, heeft het geen invloed op het gezonde lichasm;
bevindt zich evenwel de wand van een bloedvaatje
niet in normalen toestand, in ontsteking of ettering,
dan werkt hot prikkelend daarop, en ontstaat er «ene
uitstorting, eene transsudate van bloed-serum, waar
door bacteriën vernietigd worden of het zieke weefsel
in beteren voedings-toc-stand gebrxcht wordt, waar
door de bacteriën zich niet verder ontwikkelen kunnen.
Tot dusver is het middel slechts beproefd bij lijders
ann het strottenhoofdof het ook uitwerking heefx
bij tuberculosa ia andere organen, raoat door nadere
waarnemingen blijken. Wel evenwel is het middel,
behalve bij strottsnhoofdtuberculose, reeds deugdelijk
gebleken bij chroniscben katai-h, bij gezwollen stem
banden, enz. Prof. Liebreich verzette er zich tegen,
dat zijn middel als een algemeen middel tegen tuber
culose beschouwd zou worden, maar deed slechts uit
komen dat, voor zoover de proefnemingen tot dusver
hadden aangetoond, de gunstige uitwerkiDg daarvan
bij ziekte van het strottenhoofd gebleken was.
Hat recept, waarnaar het midiel bereidt wordt,
luidt: 0 2 kantharidin en 0.4 gram kalibylraat (of
daarvoor in de plaats 0 3 gram natronby Iraat) wor
den uiterst nauwkeurig afgewogen en in een maatkolf
van 1000 cM*. mat ongeveer 20 cMs water in een
waterbad verwarmd, totdat de oplossing volkomen
helder 18. Daarna wordt, onder voortdurende verwar
ming, er langzaam water bijgevoegd onsreveer tot aan
het merkteeken, en ten slotte, na de zfkodling, aan
gevuld tot nauwkeurig 1 liter water.
Dr. Heycoann, dU sedert 30 Januari bet middel
