1891. N°. 21. Dinsdag 17 Februari. 78sle jaargang.
MILITIERAAD
De lijst der kinderen
COURANT.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f l,ï&>
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertantiëa voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en
verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent»
B^ directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slecht*
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 et.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel
De eerste zitting van den
voor deze gemeente zal gebonden worden op ZATER
DAG DEN 14 MAART laöl, des morgens te 10 uren,
in het gewone lokaal in de abdij te Middelburg
Deze zitting is bestemd tot het doen van uitspraak
omtrent ds vrijwilligers voor de militie, de lotelingan,
bij art. 65 en 56 der wet bedoeld, en alle overige
lotelingen.
In persoon moet voor den militieraad in zijne eerste
zitting verschijnen: de vrijwilliger voor de militie, de
loteling, die vrijstelling verlangt wegens ziekelijke
gesteldheid of gebreken, of gemis van de gevorderde
lengte, en in zijne TvVEEDE ZITTING hij, die voor
een loteling als plaatsvervanger of als nummerrerwis-
selaar verlangt op te treden
Goes, den 14 Februari 1891
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
boven zes en beneden twaalf jaren, die zich op 1
Januari vau het loopende jaar in de gemeente bevonden
en niet voorkomen op de staten der leerlingen van
de openbare en bijzondere scholen van lager onderwijs
of die huisonderwijs genieten, is opgemaakt en zal ter
secretarie voor een ieder ter lezing liggen van 18
Februari tot 17 Maart op eiken werkdag van des
voormiddags 9 tot des namiddags 2 uren.
Goes, den 16 Februari 1891.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
Dr. Kuypar onderteekent in de Heraut een ar
tikel, waarin het huwelijk verboden wordt van
een doleerende met een gereformeerde die
niet doleert. Hij schrijft
»Een gereformeerde kan alleen een gerefoimeerd
meirja huwen.
>En wat de doleantie aangaat, zoo zeggen we even
eens Zijt ge doleerende, of best ge 't slechts 7
»In hït tweede geval hebt ge geen recht van sproken.
»Ea in het eerste geval, wanneer derhalve uw mede
gaan met de doleantie metterdaad steunt op de ziels-
o ver tuiging, dat wie onder de Synodale organisatie
blijftvoortleeft in een toestand van zonde en de
Koningskroon van Jezus hoonthoe xoudt ge dan een
huwelijk kunnen aangaan met iemand die in deze
zonde staat en er geen afstand van wil doen 7"
Uit de hier aangehaalde woorden van dr. Kuypar
blijkt dus, dat wie zonder de Synodale organisatie
blijft", voortleeft ie een toestand van zonde.
Al die maQnen en vrouwen dus, die den tijd der
Afscheiding beleefd hebben, maar bleven in de Ned.
Herv. Kerk, zooals Groen, Mackay, da Costa en zoo
vele anderen, zij hebben geleefd in een staat van zonde,
zij hebben de Koningskroon van Jezus gehoond.
En wie heden ten dage niet doleert hem treft
hetzelfde vonnis.
En dezen man znllen ook weêr tal van Synodalen
in Juni volgen naar de stembus, als gedweeë schapen!
(De Vaderl.)
Jl. Vrijdag trad dr. P. J. F. Vermeulen,
lid der 2a Kamer voor Helmond, voor zijne kiezers
op om te spreken over »de bondgenooten der katho
lieken in Nederland gedurende de laatste honderd
jaren."
Na aan historisch overzicht, dat veel meer daB
henierd jaren omvatte, gegeven te hebben, kwam
spr. tot da laatste helft van deze eeuw. Hij schetste
h .e toen de katholieken steun zoehten bij de liberalen
die, geleid door den onovertroffen staatsman Thorbecke,
de Grondwet van 1848 hadden tot stand doen komen.
Met grooten lof gewaagde spreker van de liberale
partij, die zoovele grieven der katholieken had weg
genomen, gewaagde met dankbaarheid van het herstel
der bisschoppelijke hiërarchie in 1853 en deed zien
hos dat herstel den val van Thorbecke ten gevolge had.
Vervolgens besprak hij de daarna gevolgde afschei
ding zijner geloofsgenooten tengevolge van de onder-
wijs-quaestie, de aansluiting bij de conservatieven die
hun ouden papenhaat hadden afgelegd. De aansluiting
was echter weder te nauw en te innig. Die innige
vereeniging werkte nog schadelijker, toen zich in 1872
eene katholieke fractie vormde, en de groote impopu
lariteit, die ten slotte het deel der conservatieve partij
was, kwam ook den katholieken niet weinig ten schade.
Eindelijk schetste de heer Vermeulen in breede trek
ken het ontstaan van het bondgenootschap met de
anti-revolutionairen en herinnerde aan de geschiedenis
dar vorige verkiesing.
Ten aansien van dat bondgenootschap moeten de
katholieken bij de geschiedenis te rade gaan, en dan
zal die geschiedenis ieeren dat elk bondgenootschap,
aangegaan op gronden, die iu strijd zijn met de ka
tholieke beginselen, geen stand kan houden en ten
slotte ook ten schade der katholieken zal uiteen spatten.
Spreker gaf daarna zijn oordeel over de anti-revolu
tionaire partij onzer dagen te kennen. Hij herinnerde
aan da zucht dur partij om zich door aristocraten te
laten vertegenwoordigen, maar toonde aan dat de stu
wende kracht enkel komt van de uiterste linkerzijde,
eo hoe die adellijke heeren slechts dansen naar de
pijpen der akleine luyden". Hij wees er op hoe een
samengaan met do volkspartij de Tweede Kamer het
voorrecht schonk een Okma in haar midden te zien
en hoe de anti-revolutionairen de verkiezing vau Do-
mela Nieuwenbuis hebban mogelijk gemankt. Dat alles
toont duidelijk dat de anti-revolutionaire partij den
weg der revolutie opbolt. Trouwens eene partij van
zuiver revolutionairen oorsprong ynoet tot haren oor
sprong terugkeeren. En was do revolutie der 16e eeuw
niet de schandelijkste, die de geschiedenis kent 7
L-beralen en hoe al de schakeeriogen dier partij
zich mogen heeten, maar ook de partjj, die zich de
anti-revolutionaire noemt, gaan allen een zelfden weg
op en het einde van dien weg is het meest volkomen
radicalisme.
Op al deze gronden meent spreker dat slechts in
eene volkomen zelfstandigheid der katholieke partij
heil voor zijne geloofsgenooten is te vinden, en dat
die zelfstandigheid meer waard is dan eene meerdei-
beid in ons parlement, eene meerderheid die op dit
oogenblik trouwens voor de katholieken weinig meer
dan een fictie is.
De Banier schrjjft naar aanleiding van de
Stedenwet o. a.
Waarlijk, do redeneeringen van de heeren Van
Dedem en Heemskerk hebben ons niet kunnen over
tuigen van de onscholdige bedoelingen dezer wet.
Zij zou niet andere wizen dan de logische doorvoe
ring van een eenmaal aangenomen deugdelijk beginsel!
Dat maakt men de ganzen wijs.
De heeren Hubar en De Geer hebben de verant
woordelijkheid voor de aaDnemiog van het ontwerp
van Minister De Savornin Lahman niet te dragen.
Zij waren btj de stemming erover niet aanwezig.
Opzettelijk, of toevalliger wijze 7
Zij wisten immers dat de behandeling op dien dag
zou afloopen en da eindstemming daarop volgen moest 7
Toch ontbraken zij.
Het komt ons nog altijd voor. dat er terecht een
beroep is gedaan op den heer Groen van Prinsterer,
die tegen de losscheuring opkwam van wat historisch
geworden is.
Maar wij krijgen nu wtêr zooveel eenheden meer
in het staatsleven.
Amsterdam, Rotterdam, 's-Gravenhage, Utrecht,
Arnhem, Gronirgen zijn geen organismen meer, doch
eenvoudig deelbare begrippen.
Da revolutionaire theorie 1
En nu beweren wij niet, dat de vigeerende kies
wet met hare indeeling in kiesdistricten die theorie
uiet huldigde, en er na een vreemd beginsel is in
gebracht.
Wij komen eenvoudig conatateeren dat wie voor
antirevolutionairen moeten doorgaande volledige
toepassing hebben geéischt van de revolutionaire
theoriewaartegen zij zeggen dat hun beginsel ge
richt is, en dat zij nn in de Stedenwet die theorie
volledig hebben toegepast.
Groen zou het niet gedaan hebben.
Bleek het niet uit het antwoord dat de Minister
Lohman gaf dat deze staatsman" (hij bedoelde mr.
Groen van Prinsterer), »op dit pont nooit klare denk
beelden toegedaan geweest was?"
Groen heeft al meer en meer uitgediend in zekere
kringen. Nu eens heet het van hem, dat hij aan het
eind van zijn leven in eene zekere verwarring des
geestes verkeerde, zoodat men aan zijo toen gesprokene
woorden niet te veel gewicht moet hechtendan
wtêr dat zijn denkbeelden op zeker punt zeer vaag
en onbepaald zijn geweest, en men er daarom geen
rekening mee houden kan.
Wat blijft er dan van Groen over 7"
Dezer dagen werd te Katwijk aan Zee eene ver
gadering gehouden van de anti-revolutionaire kiesver-
eeniging.
Da. C. Plug, een der twee predikanten der Herv.
gem. te Katwijk aan Zee, die als ga9t tegenwoordig
was, voerde het woord en bracht zijne bezwaren in
tegen het streven der anti-revolutionaire
p a r t ij. Van die partij moest de spreker zóó weinig
hebben, dat hij, juist om het verband, waarin de
Vereeniging tot die partij stond, geen lid van de kies-
vereenigiog worden kon.
Maar met alleen tegen de anti-revolutionaire partij,
ook tegen het minieterie had hij grieven. Het wat
niet christelijk en het had niets gedaan, ja, we waren
er zelfs mede achteruit gegaan. Men had, om slechts
een paar zaken te noemen, aan de anti-revolutionaire
kiezers, als men deze regeering op het kussen hielp,
beloofd, voor elk gebied op allerlei hervormingen te
kannen rekenen.
Eo wat is van acht'ren nu daarvan als uitkomst
gebitkeD 7
No. 1 wat het opbrengen van onze belastingpen-
singen betreft, daarin zouden wij aanmerkelijk verlicht
worden. En inderdaad wordt men nu nog weer zwaarder
gedrukt dan vroeger.
No. 2. De opiumpacht op Java. Ook op dit gebied
is nog geen enkele schrede g< daan in den geeden weg.
No. 3 is de s'aatsloterij, ook eene grief voor spreker,
nog niet afgeschaft door dit ministerie, altemaal zaken,
die een vlo* k zijn voor een christennatie als onze
Nederlandsche.
De spreker verklaarde zich ook tegen hat samengaan
van Dordt met Rome.
»Wij m gen", z°ide hij, »ons nitt aansluiten bij
eene partij, die met medewerking van Rome hare
leden in de Kamer gebracht heeft, en daarom als door
een oordeel Gods over deze ergerlijke zonde met zulk
een veelbeteekenende onvruchtbaarheid geslagen is.
»Geen vleesch mag tot onzen arm worden gesteld.
Konden wij er met God alleen niet komen, dan liever
met eere teruggeslagen, maar nooit met Rome samen
werken. Neen, dan liever als vrije, stoere mannen op
eigen gelegtnh<id den stembusstrijd gestreden".
De Standaard, die dit meedeelde, en het de N. R.
Ct. kwalijk nam, dat dit blad er niet bijvoegde, »dat
deze toespraak bij de leden der Kiesvereenlging geen
instemmirg, wel protest vond", kan intusscben het
feit niet ongedaan maken, dat zoowel de anti-revolu
tionaire partij als »ons kostelijk ministerie" o. a. ook
deze beloofde dingen hebben nagelaten.
GOES, 16 Februari 1891.
Het Hbl. vestigt er de aandacht op, dat dr.
S c h a e p m a n, dia in de jongste redevoeringen, voor
zijne geestverwanten uitgesproken, steeds spreekt van
een vergelijk en dus nog de mogelijkheid schijnt in te
zien van een schikking tusschen de voorstanders en de
tegenstanders der legerwet, tot dusver zich niet heeft
uitgelaten over de grondslsgen van zulk een schikking.
»Hij acht den diensttijd van acht jaren te lang;
groote vermeerdering van het contingent overbodig.
Maar in toegeven op die punten kan het vergelijk toch
niet bestaan. Al of niet persoonlijke vervulling van
den dienstplicht 7 al of niet behoud van de plaats
vervanging dat is de hoofdvraag, die de partijen
verdeeld houdt. Hoe die uiteenloopende meeningen te
verzoenen, zonder aan de weerbaarheid des lande te
kort te doen
Daarover heeft de heer Schaepman geen licht ver
spreid, daarop geen antwoord gegeven. Zullen wij dat
antwoord wellicht lezen in het verslag dat eerstdaags
omtrent het overleg der Kamer-commissie met de
Regeering is te verwachten Wij zien met groot ver
langen naar dat verslag uit. Tot dusver heeft hft
avergelijk" veel van het bekende plan van generaal
Trochu om Parijs te redden, een plan dat altijd be
loofd, maar nooit gegeven werd 1"
Omtrent het geschil tusschen den Gouverneur
van 8uriname en den heer Kilff schrijft het Vader
land, dat het nooit grond gehad heeft, om aan de
juistheid der berichten van zijnen correspondent aldaar
te twijfelen, en ook ditmaal zijn bericht reeds voldoende
is bevestigd. Zelfs is reeds bekend, wat waarschijnlijk
de aanleiding is geweest van het geschil. De Eogel-
sche consul-generaal heeft er zich namelijk bij den
Gouverneur over beklaagd, dat gestrafte Britsch-Indi-
sche koelies openlijk mishandeld werden. Dit heette
geschied te zijn op bevel van den procureur-generaal.
Deze, door den Gouverneur ter verantwoording ge-
roepeD, beriep zicb op een door dezen verstrekten
last, dien de Gouverneur wederom ontkende te hebben
verstrekt. Vandaar hevige oneêBigheid tusschen beiden.
Uit 22 gemeenten, waaronder Zieriksee, Graauw,
Kruiningen, 's-Heerenhoek, Scherpenisse, St. Philips-
land, Tolen, Poortvliet, Wemeldicge, 's-Ileer Arends-
kerke en Dreischor is onderstaand adres in zake het
wetsontwerp op densuikeraccijns aan
de Tweede Kamer verzonden:
Geven met eerbied te kennen de ondergeteekenden,
wonende in de gemeente provincie allen
landbouwers, welke groot belang hebben bij den on
verminderden aanbouw van beetwortelen, als zijnde
dat nog hei eenige produet, wat hen staande houdt
dat zij hunne algeheele instemming betuigen met het
request, dd. 26 Januari 11. aan uwe Kamer ingezonden
door het hoofdbestuur der vVereeniging van land
bouwers die suikerbieten verbouwen," gevestigd te
Steenbergen, verzoekende het wetsontwerp op den
suikeraccijns te verwerpen, tenzij in art. 2 het cijfer
van 29 millioen kilogram aanslag worde veranderd
in minstens 45 millioen, zonder den aaDslag te ver-
hoogen of eenigen anderen financiëelen druk op de
beetwortelsuikerindustrie te leggen, daar dat alles
inkrimping der cultuur tengevolge zou hebben en dus
fmanciëel voor den landbouwer geheel op hetzelfde
zou nederkomen.
't Welk doende enz.
Te 's-Gravenhage is Donderdag eene constitu-
eerende vergadering gehouden door de 44 heeren uit
alle oorden des lands, uitmakende het uitvoerend co
mité voor het internationaal landbouw-
congres, dat in Ssptamber a. s. aldaar zal worden
gehouden. Deze vergadering heeft een bureau gevormd,
bestaande uit de heeren D. Bauduin, voorzitter, baron
Van Brienen van de Groote Lindt, onder-voorzitter,
mr. H. Zilleser, secretaris, en jhr. W. Röell, secretaris.
Voorts is benoemd een dagelijksch bestuur, bestaande
uit de heeren van het bureau met de heerenmr.
C. J. E. graaf Van Bylandt, jhr. H. A. Clifford, J. F.
W. Conrad, C. J. Van der Oudermeulen, mr. W. O. T.
Van Oudheusden van Achttienhoven, allen te 's-Hage,
en P. F. L. Waldeck, te Loosduinen.
Er is bepaald, dat het congres zal gehouden worden
te 's-Gravenhage, van 7 tot 12 Sept. a. s.
Eerstdaags zullen het reglement en programma ver
spreid worden.
In een vergadering der R.-K. kiesvereeniging
Recht en Orde" te Rotterdam is besloten aan de
verkiezing op morgen geen deel te nemen.
Tegenover deu candidaat der liberalen, mr. Van
Karuebeek, staat dus thans alleen de caodidaat der
anti-revolutionairen, de heer J. M. Voorhoeve.
De Minister van Boitenlandsche Zaken deelt in
zijn Mamorie van Antwoord aan de Earste Kamer
mede, dat de dringende vertoogen, door hem, Minister,
voortdurend tot de Fransche Rjgeering gericht, ter
zake van het herstel van den status quo tusschen de
Lawa en de Tapanahoni, hun uitwerking niet
hebben gemist.
Op 14 Januari jl. heeft de Fransche Minister van
Buitenl. Zaken onzen gezant te Parijs gemachtigd tot
de mededeeling dat, door middel van een telegram
aan den Gouverneur van Fransch Guyina, de ont
ginning van bedoeld gebied op de meest stellige wijze
was verboden en dat de reeds verleende vergunningen
tot die exploitatie alleen zouden gelden als prioriteits-
titels, afhankelijk van den uitslag der arbitrage.
Dat bericht is, twee dagen daarna, bij een Nota
van gezegden Minister, schriftelijk bevestigd.
Door den pastoor Tnissen, hoofdredacteur van
den Limburger Koerierwordt in het jongste nummer
van gemeld blad de verdediging aangekondigd van
de volgende vaderlandslievende stelling
«Geen Nederlander heeft bet recht aan Limburg
kwalijk te nemen, dat het naar een ander vaderland
uitziet, zoolang het Nederlandsch gezantschap bij
den pauselijken stoel niet is hersteld
Eerlang zal een suppletoire begrooting worden
ingediend tot stichting van een nieuw geboa w
voor Binnenlandsche Zaken, op de plaats
van het bestaande. De kosten zijn geraamd op ƒ320,000.
Het plan tot het bouwen van een Bouw
meester-theater in de Plantage te Amsterdam
gaat niet door.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Rilland-Batli. Eindelijk heeft da quaestle van de
overplaatsing der Ned. Herv. kerk van Bath naar
Rilland baar beslag gekregen.
Na tal vau vergaderingen, besprekingen, verzoek
schriften, bestekken enz. is in eene Vrijdagavond ge
houden vergadering de bouw der kerk onderhands
aanbesteed.
Nog deze maand denkt men te beginnen met af
breken om in het nsjaar de nieuwe kerk af te leveren.
De N. R. Ct. verneemt, dat de Staat der Neder
landen onlangs door den Iioogen Raad veroordeeld
overeenkomstig den deswege ingestelden eisch, tot uit
betaling der vacatuurgeldeu aan den ring Willemstad
voor het waarnemen der vacature tijdens de doleantie
in de gemeente Klundert verschuldigd en w>lke de
minister van ficanciën volstandig geweigerd had uit
te keeren, in spijt van alle bij hem door de hoogste
kerkelijke colleges ingediende vertoogen, besloten heeft
van die uitspraak revisie aan te vragen bij den ge-
heelen hoogen raad.
Landbouw en Veeteelt
Men sehrijft aan de Af. Ct. uit Zeenwsch-Vlaan-
derens W. deel
Scheen het bij het eerste onderzoek, na het einde
van de vorst, dat de veldvruchten niet veel geleden
hadden, nu is duidelijk te bespeuren, dat alles ver
loren Is.
Wel steekt hier en daar een sprietje het hoofd op,
maar meestal is het toch heel zwak.
Nu weer en grond het beginnen toe te laten, heerscht
er op het land alom groote drukte. Men ziet overal
weer het graan uitzaaien.