GOËSCHË
1891. N°. 14.
Zaterdag 31 Januari.
78s" jaargang.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75,
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en
vorder bij alie Boekverkoopers en Postdirecteuren.
De prijs der gewon® advertentiën is van 15 regels 50 cont, elke regel meer 10 cent,
Bi, directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slacht»
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en eontant betaald 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel
GOES, 30 Januari 1891.
Men schrijft ons
Het blijkt, dat de vorst niet zooveel scbade aan de
landbcu «vruchten heeft veroorzaakt als aanvankelijk
ge»reesd werd. Het koolzaad if echter zoo goed als
totaal weg, uitgezonderd een enkel blokje op lage
zandgronden. Da rogge leed weinig, de gerst meer,
maar dat kan nog Urtcht komen. T«trwa is vooral op
lage kleigronden seer geiund wie niet te spaarzaam
zaaide zal ontdekken dat dit hem nu ten goede komt,
terwijl de anderen zullen moeten bijzaaien of geheel
overzaaien. Toch gelooft men dat het laatste niet veel
zal nood g zijn. Bij onderzoek bleek voorts, dat van
de ingekuilde aardappelen bij sommigen veel, bij anderen
weinig bevroren is, al naar gelang de vracht ge
dekt wss. Bij het begin van de vorst werden de hoopen
met mest bedekt, doch waar verzuimd werd dit tot
iaag bij den damgreppri te doen, kwam de vorst door
den grond, zoodat de meeste bevrorene dan ook be
neden gevonthn worden. Het kan daarom sijn nut
hebben daar in 't vervolg op te letten en den mest,
om goed te sluiten, met water te begieten. Bij het
storten der aardappelen is het van het grootste belang
geen stroo te ontzien en ook op den grond een flinke
laag ta leggen. Volgens waarnemingen ging de vorst
etn meter diep in den grond en werd bet jjs in staand
water 80 centimeter.
Voor een talrijk publiek gaf de zangvereeniging
«Excelsior" gisteravond in «de Prins van Oranje''
een concert onder leiding van haren directeur dhr. J.
Kooiman. Het komt ons voor, dat de vereeniging wel
eens gelukkiger if geweest in haar optreden dan
gisteren. Vooral bij de solopartijen bleken enkele zangers
minder gedisponeerd te sgoook ging die ante Wal
purgisnacht verre boven hare krachten.
Niettemin werden enkele nummers van het pro
gramma goed uitgevoerd en wel ia de eerste plaats
de piaoonummars van dhr. Kooiman, die zich weder
als een verdienstelijk pianist deed kennen. Ook de
duo's veor sopraan en alt vielen seer in den smaak
van het publiek eu werden dan ook luide toegejuicht.
Bij kon. besluit van 24 Januari is voor de
lichting van 1891 tot militair lid van den militieraad
in Zeeland benoemd maj. Van Aken, pror.-adj., en
tot plaatsverv. kapt. jhr. Bo wier, 3a reg iaf. te
Middalbarg.
Wissenkerke. De Raad dezer gemeente benoemde
gisteren den heer Adriaan Van der Maas tot
wethouder en tot ambtenaar van den burgerlijken stand.
In de gemeenteraadszitting te Vlissingen ie be
sloten, tot den Minister van Binnenlandsche Z-aken
het verzoek te richten, eene uitzonderingswet te willen
voorstellen voor de voortdurende heflng aldaar van
eene belasting op het gedistilleerd ad 20 per I1L.
van 50 pet. sterkte, en op het gemaal ad 1 per
100 K G. op de tarwe.
Benoemd met logang van 1 Februari tot aspi-
raut-verifnateur te Vlissingen de heer J. M Van
S t a p e 1te Tolen.
De heer T. J. C. B u Ij s, apotheker te Vlissingen,
zal, naar men meldt, voor dsn tijd van drie jaren
bij de landmacht op Curapio als militair apotheker
dienst doen.
Thans wordt door een «Oud-Nieuwer-Am stelaar"
medagedeeld dat de nieuwbenoemde burgemeester,
de heer Van Son, niet op een bovenhuis, maar in
•en «huis" woontdat hij, blijkens het wapenboek
van Vorsterman Van Oym, van een burgeme'ujters-
fimilie afstamt en zijn grootvader commissaris des
koning» ia Drente was; dat zij, die op den stand
van zijn geldelijk vermogzi aanmerking maakten, ook
in dit opzicht n»at ongerust behoefden te zijn; dat
hij wel tot de Nid. Hert. gemeente behoort, maar
niet «doleerend" is en dat de heer Van Sm «zich als
raadslid heeft doen kennen als uitstekend van ge
meentezaken op de hoogte," als «beschaafd en veel
zijdig ontwikkeld man, geacht en bekend door zijne
hulpvaardigheid en humaniteit tegenover zija minver
mogende gemeententren," die «zoowjI door invloed
rijke liberalen, alg katholieken en antl-revolution liren
bij den minister is aanbevolen."
Dior deze verklaring verschijnt de benoeming van
den heer Vaa Soa in een geheel ander licht en het
is daarom te hopen, dat deze beweringen nu niet
weder tegengesproken worden.
«Wij weten niet, zegt do Zufphensche Courant,
van Houten' s eritiek derLiberals Unie
besprekende; «wij weten niet wat de Groninger kiezers
zullen zeggen over hun afga vaardig le, die ook thans
weder schijnt te willen bewijzen dat de hartstocht bij
hem met het kalme oordeel op den loop gaat. Maar
wel weten wij dat sijne eritiek op de liberalen in den
lande al even weinig invloed zal hebben als op bet
bestuur der Liberale Uoie, dat standvastig dan weg
bewandelt dien van Houten voor den verkeerdo houdt.
Da Groninger afgevaard gde wordt langzamerhand in
de Tweede Kamer een dergelijke antiquiteit als zijn
collega SchimmaJpecninck. I; deze de laatst overge
blevene der conservatieve gard*1, de heer van Houten
is een overblijver uit den tijd, waarin de liberalen
onder de leiding van den vernuftigen Kappeyoe
onzaliger nagedachtenis altijd juist iets anders
wilden dan het wetsontwerp, dat aan de orde was.
Hij zoekt zijne kracht uitsluitend in afbrekende eri
tiek. Of onze weerbaarheid niet veel beter verzekerd
zal zijn als onze militiewet door het ingediend wets
ontwerp vervangen wordt, is een punt, dat hij sijn
aandacht niet eens waardig keurt. Hij zoekt alleen
naar gebreken in het voorgestelde."
Aan da leden van de Eerste Kamer is een
schrijven gericht door enkele eigenaars en beheerders
van cultnur-ondernemingea in de kolonie Suriname.
Zij betuigen in dit schrijven, dat zij vertrouwen stellen
in het beheer en het regeeringsbeleid van den gouver
neur jbr. De Savornio Lobman.
Het 44*te landhuishoudkundig con
gres zal dit jaar te Zwolle worden gehouden op de
dagen 29 Juni tot en mot 3 Juli.
Voorstellen en vraagpunten ter behandeling worden
vóór 15 Febr. bij het bestuur ingewacht.
Op de bezwaren door eenige ingelanden van den
polder Oud Pierskil bij da R^geeriDg ingebracht tegen
de voordracht ter beno°ming van oen d ij k g r a a f
die geen ipgaland van den polder was, is geen acht
geslagen. De heer B. Vlielander is tot dijkgraaf van
dien polder benoemd.
Door deze benoeming is hst dus uitgemaakt, dat men
tot dijkgraaf kan benoemd worden, zonder ingeland van
een polder te zijd.
Het Dbl. v. Z -H. verneemt dat ook de Spaansche
R'geering het handelstractaat van dat land
met Nederland heeft opgezegd.
Omtrent de grensscheiding tusschon
België en Nederland zija in den laatsten tijd
opnieuw onderhandelingen gavoord. Volgens de over
eenkomst, welke op 8 Augustus (843 te Maastricht
werd geleekend, is de bepaalde grensscheiding tusschen
Bdgië en Nederland in den omtrek vaa de Neder-
landbche gemeente B-tarle-Nassau hangende gebleven.
Do wetsontwerpen, strekkende om in dte leemte te
voorzien, z jn opgemaakt en zullen eerlang in België
en Nederland bij de Vertegenwoordiging worden in
gediend.
Ia de Ned. Sport van 24 Jan. lezen wij het
volgende
«Aan do bad- en zweminrichtisg aan de De Ruyter-
kade te Amsterdam is thans het zwemmen ge
staakt, omdat het openhouden der bijt met te veel
moeite gepaard ging.
Ia Gonda wordt nog steeds door 4 heeren gezwom
men. Naar men zegt, doen deze heeren dat, om zich
tegen da koude te barden. Ook de heer Dudok De Wit
te Utrecht baadt nog steeds eiken morgen te 7 uur
in de Vecht.
Dat er personen zijn die liever wat konde en wind
trotseeren dan zich het genot van zwemmen gedurende
den winter te ontzeggeo, Iaat zich begrijpen, al kan
taen het ook een waagstnk noemendoch dat men
denkt zich tegen de koude U harden, door ontkleed
eenige seconden aan Noord-oostenwind blootgesteld te
sijn, bevreemdt ons ten zeerste, en is zeker een middel
tot harding, dat niet bekend is bij de medische facul
teit, en zoo men zulks placht te noemen, «een mid lel
erger dan de kwaal".
Ter inlichting van velen, die vragen of dit zwom
men «petoud" genoemd mag worden en nattig voor
het lichaam, diene nog bovendien dat wij alleen ge
zond, hardend en nuttig achten het zwemmen in zeer
koud water in een tochtvrij lokaal, zooala dit b.v. ge
schiedt te Eist-Bonrno, Sussex (Engeland).
Holtzelfde eff at evenwel wordt o. i. verkregen door
het nemen van krachtige, ijskoude straaldouches, even
zeer te nemon in eon verwarmd, tochtvrij lokaal".
Naar aanleiding hiervan wordt aan het U. D van
betrouwbare zijde medegedeeld, dat de hoer Dudjk
De Wit, sooUng hij geregeld gebruik maakt van het
zwemmen, een zeer goad9 gezondheid geniet. Hij gaat
•venwel nimmer ontkleed te water, zoodat de koude
wind niet met het bloote lichaam in aanraking kan
komen.
Mot batrekking tot de nieuwe 2 5 c e n t -
s t a k k e n van 1849 wordt uit Arnhem aan de
Haagsche Courant geschreven, dat door deo rijksbe
taalmeester aan den berichtgever voor 25 aan die
muntstukjes ward uitbetaald. Hij voegt er b#
Hoe die in handen van rijksbetaalmeesters zonden
komen, wanneer zij wa-en aangomuat door «indus
triëlen", is mij een raadsel. Hit op den voorgrond
gestelde fabeltje krijgt dus, helaas, den schijn van een
treurig feit te zijn. De redactie voegt hier bij, eveneens
dezer dagen aan een Rijkskantoor van den Haag ver
scheidene van die fonkelnieuwe 42-jarigo kwartjes te
hebben ontvangen.
Een particulier telegram uit Batavia meldt aan de
N. II. Ct. het overlijden van het vijandige Atjheesche
opperhoofd Tengkoe di Tiroe.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
In de zitting van gisteren is, na een uitvoerig d« bat,
waarin de regeering eene geleidelijke kiesrechthervor
ming en eene tariefsherziening voorstond in den geest
van verkooping der rechten op loxeartikelen, met
verl8ging voor andere, hoofdstuk Onvoorziene Uitgaven
aangenomen met 67 tegen 19 stemmen. T.'gen stemden
9 katholieken, 9 liberalen en Domela Nieuwenhuis.
Kefbalij&a Zaken en Oiüterwljï.
D^n len Maart zal da heer J. W. Drost, be
roepen predikant van Biezelinge, in zijn dienstwerk
aldaar bevestigd worden door prof. J. H. Gunning
van Lriden.
Den 15jn Febr. a. s. hoopt de Weleerw. heer
W. C. Koit°kaae, kape'aan te Heinkenszand, zijn 12#-
jsrig priesterschap to herdenken.
In Het Schoolblad deelt dhr. Van Ak«n uit
Rotterdam mede, dat de heer Inspecteur van bet 1. o.
in de 2e inspectie hem g-mzchtigd heeft mede to doelen,
«dat het progamma (voor het examen io de vrije en
orde-oefeningen) behoort begrepen te worden zooals
het er staat, en dat er das van anatomie en pbysio-
logie geen sprake is.
O der bekendheid Is te verstaan het kennen der
spelen en oefeningenhunne verdeeling over de ver
schillende leerjaren, alsmede het onontbeerlijke der
methodiek en onder bedrevenheid da kunst om deze
oef ningen naar behooren te onderwijzen.
Het eerste examen voor de verlichte acte zal in het
voorjaar worden afgenomende deelname eraan is
uitsluitend opengesteld voor hen, die dan met goed
gevolg het onderw<jz3rs-exitnea hebben afgelegd. O ï-
derwijzers, dia nu in fuactie zijn, kannen zich eerst
in Oct. a. b. aan het hier bo loeide onderzoek onder
werpen.
Rechtszaken.
Arrondissements Rechtbank te Middelburg
Ia de zitting van heden zijn veroordeeldC. K-,
24 jte 's-Heer Henlrikskinderen, wagens bedreiging
tot 7 dagen gevangenisstraf; C. v. F., 50 j,, te Goes,
wegens beleodiging tot 5 of 5 dag-nH. v. P.,
19 jthans te Wemeldinge, wagms diefstal en huis
vredebreuk tot 14 dagen gevangenisstraf; S. B 22 j
ta Heinkenszand en L T., 27 j., te 's Heer Arends-
kerke, wegens mishanieling ieder tot 14 dagen ge
vangenisstraf; H. v. d. K., 19 jte Schore, wegens
diefstal tot 7 dagen gevangenisstraf.
lisgang en Watersnood.
Ia België beeft bet water veel schade veroorzaakt,
vooral door de Sambre en do M ins.
Een ernstig ongeval beeft boven A <twerp?n plaats
gehadde Schelde, die reeds aan het kruien gswaest
was, geraakte weder vast dooi een reusachtige jjsschol,
welkt», b;j Hoboken losgeraakt, nabij Antwerpen vegen
de kust vaststootte en een vlot vormde, dat bijna de
geheele broedte van deo stroom besloeg.
Verscheiden toeschouwers, in den waan verkeerende
dat de stroom zich weder vastzette, waagden zich op
die schol. Een vijftigtal personen gelukte het op deze
wijze den anderea oever te bereiken en het getal der
waaghalzen was tot bij de 1000 geklommen, toen de
opkomendvloed plotseling de ijsschol ophief en haar
in beweging bracht. Ds verwarring was ontzettend.
Velen gelukte het aan den wal te komen, maar nog
meer personen geraakten te water. Er is nog slechts
bekend, dat daarvan twee verdronken zijn, maar men
vermoedt, dat het aantal zeer veel grooter zal wezen.
Het ergst is de toestand te Leuven. «Lmven"
dus wordt van daar aan het Handelsblad van Ant-
werpen geschreven «is in een waterstad herschapen."
Door den dooi is de Dyla zoo gezwollen, dat zij nit
haar bei liep, on het water wol 15000 meoschen in
hnnne woningen gevangen houdt. De St.- Antonius-
berg, do Preiikhaerenstraat, O.-L Vrouwastraat, de
Dominicanenstraat, de B-usselschastraat, de Leie, de
Viscbmarkt, de M chelpcheatraat, de Vaartstraat staan
geheel onder water. In de Dominicanenstraat bereikt
het water bij de da 2 meter hoogte, op de Visch-
markt 1,50 M.
«De Dy'e, die het volkrijkste gedeelte dar stad door
kruist, is een stroom van meer dan 600 meters breedte
geworden, en nog neemt de overstrooming altijd toe.
Het Justus-Lipsius-college (paedagogie van studenten)
is van in den vroegen morgen ingesloten, het amphi
theater, de J zuietenkerk, de Domicicanenkerk, de
St.-Gertrudiskerk, het gesticht van microscopie, de
botanieke hof, het laboratorium der studenten, de
apothekerij, het huis de Gilden van ambachten en
neringen zijn door het water ingenomen het is onmoge
lijk het hospitaal te bereiken.
«Da inwoners der overstroomde woningen worden
met booten gered. Al de soldaten zijn te beende
lanciers en kanonniers trekken met hunne wagens het
water in, soms tot over de wielen, om het volk te
verlossen het voetvolk neemt de menigte uit de booten,
of wel houdt de wscht op de gevaarlijkste plaatsen.
Zij hebben deze week niet in rust doorgebracht, de
moedige soldaten; reeds driemaal bij nacht en dag,
in wind en koude, moesten zij de sneeuw van de
spoorbaan ruimen en thans in het water plonsen.
«Vele studenten ook zitten vast, in hanne kamers,
andere die hun kwartier verlaten hebben zonder achter
docht, kunnen niet naar hunne woning terugkeeren,
want de overstrooming is plotseling opgekomen.
«De redding aan het Paridaansgesticht wis waarlijk
treffend. Weenende juffers en zusters werden met booten
eerlost, en door het volk er nit gedragen in een ander
gesticht der juffouwen. Dit der damen van Biervliet
is ook door het water ingesloten. Heel Lmven was
te been burger* trekken met. rijtuigen en wagens uit,
om vrienden en de verschiiste inwoners te halen
professor Nys3ens ook zagen wij moeiig door de over
stroomde straten rijden.
«Het gasgesticht en de fabrieken der stal, de dreef
van Haverlee zijn onder water, de kazerne der lanciers
wordt ook bedreigd. Er zijn waarlijk zielroerende red
dingen gebeurd; wij zagen de lanciers weenenda ou
derlingen aanbiengen, alsook een doodzieken grijsaard,
wier legerstede door het water reeds bereikt was.
«Da huizen van een groot getal hooglaeraars zija
ingesloten en de leergangen zullen noodzakelijk moeten
opgeschorst worden. In het J. L:p?iu3college haeft man
niet kunnen middagmalenal de benedenkamers staan
onder water.
«Al de soldaten van het 10j liaieregimmt zallen
heel den nacht de wacht houlen; er zijn geen min
schappen meer om hen af te lossen.
«Rond zeven uur is er een droevig ongeluk gebeurd
een wagei der kanonniers ging hulp brengen aan de
inwoners der VUehmarkt, het water kwam boven da
wieleD, men wiJde ke9ren, d paarden werden tegen
een huis geduwd, de riemen braken, een lanciir viel
van den wagen on is door den stroom meê gesleept.
S nds dit voorval heeft men de soldaten verholen
nog in het water te rijden.
«Van vier andere jmgelingaa, die met een boot tot
de redding msdewerkten, zijn er twae dood opgeno
men; van de andere twee heeft men nog gean nieuws
man denkt dat zij m9t dan stroom meègesleept zijn.
«Man vreest dit verschillende huizen, dia niet al
te kloek gebouwd en waarvan de bewoners tot nu
toe nog niet gered zijn, onder de kracht van hat
water zullen instorten.
«Nooit heeft men in L au ven zulk »on overstrooming
gezien.
Uit Ruhr meldde men gistormidiag 12 uur:
Do Rjn is vrij van ijs Mm verwacht evanwal nog
het ijs van den Bovenrijn, dat echter op enkele paatea
nog staat. Alvorens dat komt, zal de uitgang naar
zee in Nederland wel vrij gvwordsn zijn. Waterstand
M. 3 02 langzaam vallend. Haven vol ijs.
Da berichten over den ijsgang in ons land zijn tot
op heien nog niet zeer onrmtharend. Op vele plaatsen
is het ijs losgiraakt, doch het heeft zich lator weder
vastgezet.
Te Ilanswaerd was gistermiddag 07er den vloed da
rivier overdekt m?t ijs wat van ebbe weer af komt en
in da laatste dagen w?nig afneemt; de WaUoorde-
Vlake is bij de haven gawaest, doch teruggavaren,
daar het drijfijs langs den oevar te veel en te zwaar
scheen; de zeabooten ondervinden langs den said wal
geen vertraging.
Men meldt uit Miastricht, 27 Jan. Dj Jjker heeft
zich weder even snel teruggetrokken a's zij gezwollen
was. Het geheel) proces heeft plaats gehad tusschen
Zondag op Mimdaguacht en hiden ochtend. Do aan
gebrachte schade staat echter volstrekt niet in rede
tot den korten duur.
I a deze pl. m. 30 uren hebban tal van huisgezinnen
het beste van hun have verloren. De eigenaars der
huizen sijn er niet beter aan toa. Drie huizen zijn
reads nu als gevaarlijk ter b-woning verklaard en
worden mat den stormpa* ontruim 1. Kelderbogen sijn
verzakt of ingjgtort; op een plaats constateerden wij
een daling van een gedeelte van den vloer van p'. m.
1 meter.
Op eon andere hai een nog droeviger, ji zeer tra
gisch voorval plaats. Een jmgminsch vai 20 jirm
stortte eensklaps door dan boog, welke de ging vaa