1891. N°. 13.
Donderdag 29 Januari.
78ste jaargang.
Hoofdelijken Omslag
LOTING
NATIONALE MILITIE
goesche
De uitgste deier Ooar\nt geschiedt Maandag, Woensdag en TrijdagaTond,
oitgetonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, xoo binnen als buiten Goes, f 1,75»
behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertenties voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en
verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
courant.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bi, directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slecht»
tweemaal berekend.
Geboorte-, hswelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van i8 regels a 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en eontant betaald 20 ot«
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regeL
Over de nog onbetaalde abonnements-
en advertentiegelden van het jaar 1890
wordt na Dinsdag 3 Februari a. s. per
postquitantie beschikt.
De Administratie.
Het tweede suppletoir kohier van den
voor 1890 zooals het door den gemeenteraad in zijne
vergadering van ld Januari 1891 werd vastgesteld,
is door Qedeputeerde Staten van Zeeland bij bun besluit
van 28 Januari 1891 no. 43 goedgekeurd, en op heden
aan den ontvanger ter invordering uitgereikt, welk
kohier, in afschrift, gedurende vijfmaanden ter secretarie
▼oor een ieder ter lezing zal liggen, kunnende binnen
drie maanden na de dagteekening der aanslagbiljetten
bezwaren tegen den aanslag, op oogezegeld papier,
bij den gemeenteraad worden ingebracht
Goes, den 28 Januari 1891.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HA HER.
De Secretaris,
hartman.
Voor de eerste maal wordt bekend gemaakt
dat de
VOOS DE
VOOR DEZE GEMEENTE
door den heer Commissaris des Konings is bepaald op
VRIJDAG den 20 Februari 1891, des voormiddags te
negen uren, te Goes, en dat die zal plaats hebben in
de ZAAL BOVEN DE KOOPMANSBEURS
De militieplichtigen worden opgeroepen ten gestelden
dage, ure en plaatse daarbij tegenwoordig te zijn, en
redenen van vrijstelling hebbende, wegens broederdiast
of eenige wettige zoon, op Woensdag den 11 Februari
a. s. ter secretarie der gemeente, daarvan opgaaf te
doen, teneinde intijds de bewijzen en getuigschriften
tot vrijstelling te kunnen aanvragen en opmaken.
Goes, den 24 Januari 1891
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d W HAMER
De 8ecretaris,
HARTMAN
GOES, 28 Januari 1891.
Wij herinneren onze lezers aan het concert door
de zangvereniging ^Excelsior" alhier te geven op
morgen. Bahalve een zestal zaagoommers zoowel
voor solo als koor, waaronder vdie ersta Walpurgis-
nacht" van Mendelssohn, bevat het programma een
viertal nummers voor piano, die door den directeur,
den heer Kooiman, zullen worden uitgevoerd.
Gisteravond ward door het bestuur der vere
niging sHelp U Zei ven alhier het 24ste jaarver
slag uitgebracht van het verloopen boekjaar 1890.
Uit dat verslag bleek dat aan contributie ontvangen
was 1213,90, aan huishuur 1052,15, intrest van
uitgezette gelden 51,90 en boeten 3,95. terwijl
aan aandeelen der leden werd uitbetaald 1875,89.
Voor onderhoud der gebouwen werd van de winzt
afgenomen 120, een saldo van 157,02had men
van de vorige jaren, zoo dat voor onderhoud baichik-
baar was 277,02'/a; voor het reservefonds werd
Vi der winst of 153,16 genomen, terwijl het divi
dend werd bepaald op 5 procent.
Hst ledental verminderde door verteek, sterfgeval
en andere redenen met 7 en bedroeg op 31 December
1890 103, welke leden op dien datum een kapitaal
in de vereeniging hadden van 14095,29','2 of 47,25
minder dan 31 December 1889.
Da Balans-rekening is als volgt:
Baten.
Kosten der Gebouwen
Uitgezette gelden
Contanten in kas
15424,54V2
1753 52
0,86'/a
ƒ17178,93
Lasten.
Aandeelen der leden /13479.871/2
Winetverdeeling 769,56
Schulden800,
Onverschenen intrest daarvan v 37,90
Reservefonds1814.57
Voor onderhoud gebouwen 277,02lJ2
Da ontvangsten bedroegen
Da uitgaven bedroegen
3192,30
3191,43'/a
ƒ17178,93
SAldo in kas 31 Dec. 1890
0,86'/a
Gisteren had de jaarlijksche algemeen» vergade
ring plaats van de kolfsociëteit »de Prins
van O r a n j e'\ welke vergalering goed bazecht was.
De periodiek aftredende bestuursleden, de heeren A.
P. L Spuijbroek en P. Goedbloed werden herkoren,
terwijl onder meer werd besloten om in Februari a. s.
den leden een prijskoHen en -biljarten aan te bieden,
waarbij tevens gelegenheid zal zijn om deel te nemen
aan een collation.
Door den heer A. P. L. Spuijbroek werd als afge
vaardigde naar den wedstrijd van den Nedeilandschen
kolfbond, op 5 en 6 October 1890 in Spanbroek ge
houden, een verslag gelezen over dien wedstrijd, het
welk uitmuntte door degelijkheid en uitgebreidheid.
Da vice voorzitter dankte den heer Spnijbroek namens
de vergadering voor de uitstekende wijze waarop hij
zich van zijn taak heeft gekweten, en verzocht den
heer Spuijbroek het verslag in het archief te willen
plaatsen, aan welk verzoek zal worden voldaan.
Maaadog was het 40 jaar gelsden dat de heer
C. J. De Vulder van Noorden, burgemeester
te Tolen, lid van het vischbestuur der Zeeuwsche
stroomen was geworden, waarvan hij nu juist 25 jaar
voorzitter was. Van sijne medebestuurders ontving bij
een fraai aandenken terwijl van vele schepen in de
haven de Hollandsche driekleur wapperde.
Bij Koa. besluit fijn benoemd S. R a d e m a -
kar, tot dijkgraaf van dsn Willem-Adriaanpolder,
en A. A. Van der Maas F d z.tot gezworen van
den Thoornpoldor.
Kolijusplaat. In de vergadering van ingelanden van
den Nieuw-Noord-Bevelandpolder, Maac-
deg alhier gehouden, werd op voorstel van het bestuur
besloten tot het waterpassen van den polder. Voor de
vacature, ontstaande door het periodiek aftreden ven
den dijkgraaf, werd het volgende drietal gekozen
lo. de heer mr. L. A. Bybau (de tegenwoordige titu
laris), 2o. de heer Iz. Verhuist en 3o. de heer A. D.
Sao.'p. Ten slotte werd nog besloten vergoeding te
verlesnen voor het plantrecht en verlies van grasetting
aan den eigenaar van den dijk, tengevolge van het
maken van een opril aan genoemden dijk.
Ia de Vrijdag gehouden vergadering van den
gemeenteraad te Bruinisse werd een adres van adhaesie
behandeld en goedgekeurd tot ondersteuning van het
adres, door den gemeenteraad *an Brouwershaven
verzonden aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal,
tot het verkrijgen van de kortste verbinding voor
Schouwen-Duiveland met den vasten wal.
Da benoeming van den heer Van Son, deur
waarder bij da directs belastingen en een der hoofden
van d9 anti-revolutionnaire en doloereada partij in do
plaats zijner inwoning, tot burgemeester van
Nieuwer-Amstel, wekt in niet geringe mate
de verbolgenheid van de Katholieke Amstelbode. Dit
blad schrijft o. a.
»Voor Minister Lohman woog een verzoek van een
tweetal fijnen uit den R»ad zwaardsr dan dat van de
twaalf overige Raadsleden
Minister Lohman gaf dan Ruid van Nieuwer-AmBtel
een slag in 't aangezicht, brak door de benoeming
van een deurwaarder tot het burgemeestersambt met
de traditie, hield geen rekening met de belangen der
gemeente, evenmin met de politieke verhoudingen,
en trad ds rechten van zooveel burgemeesters, die
aanspraak mochten maken op bevordering, met voeten.
Minister Lohman heeft eea stoute daad verricht.
Hij heeft een zeldzamen moed getoond, maar een
moed, die hem zal verzwakken als Minister der Kroon,
want zijn stoute daad was een groote politieke fout,
die me n niet oDgesiraft begaat, zijn moed een over
moed, die in de politiek, evenals in 't maatschappe
lijke, het begin is van den val.''
Aan het Hbl. schrijft men uit Nieuwer-Amstel om
trent dezelfde zaak
*De bevreemding, ik mag wel zeggen ontstichting,
over de benoeming van onzen Bieuwen burgemeester
begint zich reeds lucht te geven in allerlei besprekingen,
waarvan een aantal adressen aan R agentes en Kamer
wel het gevolg zal zijn.
De honding van den Minister is dan ook in éan
woord onverklaarbaar. Aan drie ingezetenen, die bij
hem op audiëntie gaan ter bepleiting van de benoeming
des heeren Hoekstra thans secretaris antwoordt
hij, dat Nieuwer-Amstel, de derde gemeente in zielen
tal van geheel Noord-Holland en onmiddellijk aan
Amsterdam grenzende, behalve een bekwaam, ook een
eeDigszins vermogend man als burgemeester behoort
te hebben. Een veertien dagen later benoemt diezelfde
Minister den heer H. P. C. W. H. J. B. Van Son,
deurwaarder bij 'e Rijks belastingen, die trots zijn
vele vóórnamen niet tot de voornamen behoort, maar
zeer bescheiden op een bovenhuisje woont en die, voor
zoover men weet, nimmer bijzondere studie van gemeente*
beheer heeft gemaakt. Dus een man, die aan geen der
twee gestelde voorwaarden voldoet
Volgens De Echo ia de verbolgenheid over de bs-
noeming van den heer Van Son tot burgemeester
onder de Niauwer-Amstelaren zóo groot, dat er zelfs
sprake van is, dat verscheiden leden van den gemeente
raad hun ontslag sullen nemen.
lu zijn brief aan de Zutph. Cf. wij--1 de Ilaagsche
correspondent er op, dat tusechen da Ministers groot
verschil van gevoelen bestaat over de quaestie van
vriihanda) of protectie. De Ministers Ruijs
en Ha velaar zijn bekend als protectionisten, de M misters
Mackay en Hartsen als vrijhandelaars. De Minister
Godin De Beaufort stond tusschen beiden in, en schijat
nu eens meer naar den vrijhandel, dan weer meer
naar de protectie over te hellen. Zijn laatste stadium
is blijkbaar weer meer beschermiDgsgeziDd, want ge
heel ongevraagd heeft hij Vrijdag gezegd, dat naar
zijne meming nu de tijd aanbrak, waarin ernstig mocht
worden overwogen of uitvoering zou worden gegeven
aan dat deel van het program van actie, dat luidt
Herziening der tarieven in verband met de handels
politiek van andere Mogendheden. En hij voegde er
bij als zijne meeniDg, dat wjj, zoodra wij door opzeg
ging van traktaten onze vrijheid van tariefs- en accijnz-
wetgeving weder zullen hebben hei kregen, goed zullen
doen onze tarieven te herzien en ia fiscalen zin.
Wat in dat verband fiscale zin" bete6kent begrijpt
natuurlijk ieder. Als wij de tarieven gaan herzien om
ons sterk te maken tegen den vreemde, kon men
natuurlijk onmogelijk het vaarwater der protectie ont
zeilen. En dat de Minister Godin nog wei iets meer
beoogt dan een kleioe fiscale verhoogiDg, blijkt ook
duidelijk uit het slot zijner rede, waar hij zegt: »De
vraag, welk gebruik wij van die herkregene vrijheid
ten opzichte van onze tarief- en accijnswetgeviBg zullen
maken, is zeker eene van de belangrijkste omtrent welk
hot pays légal zich in Juni zal kunnen uitspreken". M t
andere woorden bij de stembus moet z. i. die quaestie
worden beslist, en zoo zou de Minister toch zeker niet
spreken als het hier eenvoudig goldeonigefiscalo rechten 1
De Minister van binnenlaniscba zaken heeft be
paald dat de verkiezing van een lid der
Tweede Kamer van de Staten-Generaal in het
hoofdkiesdistrict Rotterdam (ter vervanging van wijlen
den heer Verniers Van der Losff) zal plaats hebben
op Dinsdag 17 Fdbrnari e. k., en dat de herstemming,
is die noodig, zal geschieden op Dinsdag 3 Miart
daaraanvolgende.
De minister van marine brengt ter kennis van
belanghebbenden, dat er gelegenheid bestaat voor een
jongmensch om bij zijn departement te worden opge
leid tot leerling-kaartengraveur, op eene
jaarwedde aanvankelijk van 400. De voorwaarden
en vereischten vermeldt de Staatscourant van 28
Januari.
De Minister van waterstaat, handel an nijver
heid heeft aan de burgermeesters hij de toezending
van het model gemeentelijk landbou wvarslag,
ter verkrijging van de opgaven ten behoeve vao de
samenstelling van het Algemeen Landbouwverslag over
1890, zijn wensch te kennen gegeven, dat de samen
stelling van bedoeld verslag voortaan door de burge-
meestsrs geschiede, bijgestaan door eene, door hen te
benoemen commissie van tenminste drie in den land
bouw practi8ch ervaren personen, dia met de land-
bouwtoestanden der gemeente ten volle vertrouwd zijn.
Da Minister meent dat, hoewel mat ijver en toewijding
in het algemeen de samenstelling van het gemeentelijk
landbouwverslag tot heden ook door de gameentebe-
sturen plaats vond, het niet ontkend kan worden,
dal de beantwoordiag van de in het verslag gedane
vragen wel eens te wenschen overliet, en twijfelt niet
of, iodien zijne wenschen worden opgevolgd en de
gegeven wenken behartigd, de burgemeesters in staat
zullen zijn, betrouwbare gegevens aangaande den land
bouw in hunne gemsente te verstrekken.
De hooggeachte geneesheer, de heer dr. L. W.
Vinkhuycen, die zoovele jaren wijlen Z. M. den
Koning als lijfarts ter zijde stond, is dezer dagen op
de meest eervolle wijze uit die betrekking ontheven
Als blijk van hooge erkentelijkheid voor de voortreffe
lijke zorgen gednrende een reeks van ja-en aan den
persoon des overleden Konings gewijd, heeft Hare
Majesteit de Koningin-Regentes den trouwen genees
heer zijn volle j iargeld als pensioen toegekend, terwijl
hij, zooals de St. Grt. reeds berichtte, tot commandeur
bevorderd werd in de orde van den Nederlandschen
Leeuw.
Op voorstel van de permanente militaire spoor
weg-commissie zal binnenkort een proef worden ge
nomen met het vervoer van troepen met
goederenwagens, die daartoe van banken zullen
worden voorzien. Met het oog op een regelmatig ver
voer bij mobilisatie zullen, als de proef gunstig uit
valt, aan verscheiden hoofdstations een groot getal
daartoe doelmatig bevonden banken worden opgelegd
E9ne vraag doet de Ilaagsche Ot.
Er is een ontzaglijk aantal splinternieuw e
kwartjee van 1849 ia omloopom zoo te
zeggen dagelijks ontvangt men er, en soms verschei
dene tegelijk. Huu getal moat ver ia de duizenden
loopea.
Men verklaart dit met het fabeltje, dat er een
paar maanden geladen in een hoek van 's Rijks Munt
een millioen zouden gevonden zijn, die men even
vóór het overlijden van Koning Willem II geslagen,
maar sedert Maart 1849 vergeten had.
Natuurlijk is zoo iets ondenkbaar.
Maar ons kwam een andere mogelijkheid in de
gedachten. Een gutden heeft, zooals men weet, tegen
woordig slechts een zilveren waarde van circa 70 ets.
en een kwartje is aan zilver zoowat 15 centen waard.
Zouden er nu wellicht »induBtriëelen" bestaan, die
op eigen gelegenheid kwartjes maken, waarvan het
gehalte zoo zuiver is, dat ze niet van echte te onder
scheiden zijn 7
Zou, in elk geval, niet eens iemand de waarheid
kannen uitlokken Want bf het is waar, dat een ka
pitaal 50 jaren renteloos en vergeten heeft gelegen
öf onze onderstelling kan juist zijn. En in het eerste
geval ls de Nederlandsche natie voor minstens twee
malen dat kapitaal benadeeldof wel, tweede geval
zij wordt bestolen voor 10 ets. op elk dier nieuwe
kwartjes.
In verband daarmede verdient bijzonder de aandacht
een bericht uit Balk, dat aldaar in de laatste dagen
valsche kwartjes in omloop zijn, die het jaartal 1849
dragen. Zij zijn zeer goed nagemaakt en moeieiijk
van echte te onderscheiden, behalve aan den klank.
Den 14den Jan. j1. zijn vertegenwoordigers der
meeste groote spoorweg-ondernemingen van Duitsch-
land, Oostenrijk-Hongarije, Zwitserland, Nederland,
België, Italië, Frankrijk, E geland, Denemarken, Zwe
den, Noorwegen, Servië, Polen, enz. te Berlijn samen
gekomen, ter beraadslaging over en vaststelling van
den aanstaanden zomerdienst. Wat betreft het
in werking treden van de zomerdienstregeliag op den
len Mei, in plaats van op den len Juni, daaromtrent
is nog geen dtfiiitieve beslissing genomen. Wel heeft
men den len Mn als den geschiktsten datum van
aanvang aanbevolen en zal men de eindbeslissing aan
de verschillende betrokken Regieringen overlaten.
Voorts werd, volgens het Utr. Dblnog bepaald
de internationale conferentie omtrent de vaststelling
van den winterdienst pro 1891/92 in Juni van dit
jaar te Stockholm te doen plaats vinden.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Bij het gisteren voortgezet algemeen debsi over
de Staatsbegrooting heeft da heer Domela Nieuwen-
huis betoogd, dat het algem?en volksbelang miskend
wordt door de clericalen en de liberalen en van de
R^geering niets te wachten is, die eene kleine uit
breiding van het kiesrecht voorstaat. Htj drong nader
aan op leniging van den nood der armen. Da heer
Kerdijk eveneens, die een onderzoak naar de behoeftige
gemeenten voorstond en eene aanschrijving tot win-
terarbeid. Hij bestreed da Regeering, die het kies
recht niet wil losmaken van het bezit van eigendom.
De heer Haldt viel deswegi ook de Regeering aan.
Da heer Mees betoogde, dat het anti-revolutioaaire
program praktisch gebleken is niet toepasbaar te zija
als regeeringsprogram.
D» heer Van Asch van Wijck kon niet accepteeren
het gezegde van den heer Mees, dat de a -r. partij
eenig program zou hebben geaccepteerd. Men formu
leerde alleen een stelsel van wenschen.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Aangenomen het beroep naar de Ned. Gersf.
gemeente te Middelburg door ds. G. Vlug te Leiderdorp.
Bedankt voor het beroep bij de Herv. gemeente
te Iarseke door ds. J. F. F. Van den Htmme te
Wemeldinge.
De heer P. Boon, rustend hoofdonderwijzer te
Vlissingen, heeft tijdelijk de betrekking van onderwijzer
aan de Chr. school te Goes op zich genomen. (De Z
Da collecte voor de scholen m«*t den bijbel heeft
met de nagiften opgebracht 89,293.62, dat is 2500
minder dan ten vorigen jare.
Ierseke. D9 voordracht voor onderwijzeres aan de
o. 1. school no. 4 alhier (hoofd de heer Z. Bouwen»)
bestaat uit de dames: M. C. Van Overbaeke te Bier
vliet, L. M. Van Gorcum te Middelburg en J. M.
Verhoeven te Bargen-op-Zoom.
Landbouw en Veeteelt.
Door een 20ial belangstellenden werd gisteren
in »de Prins van Oranje" de vergadering, in zake da
oprichting van een hagelverzekeriogmaatschappij, bij-
Door de commissie, belast unt het opmaken van
een concept-reglement, was voorgesteld hen als leden
te be8chonwen, die de vereeniging hulpen oprichten en
aanvankelijk een jaarlijksche bijdrage betalen van vijftig