1891. N", 12.
Dinsdag 27 Januari.
78sle jaargang.
KIESRECHT.
LOTING
NATIONALE MILITIE
NATIONALE MILITIE,
vervoer van vrachten op de wegen,
Oa uitgave decer Courant geschiedt bandag, Woensdag en Vrijdags voad,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs por kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,76.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen sn Advartaniiëa voor dit blad
asagaaoaaas bij de heereo NIJGH YAN DITMAR ie Rotterdam eu
verdor bij alle Boekverkocpers en Postdirecteuren,
De prijs dor gewone advertentién is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent*
Bi, directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slecht»
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichtea en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en oontant betaald 20 et.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
De mannelijke inwoners der gemeente
lo die in eeneandere gemeenteover het laatstverloopen
dienstjaar (dat is 1889/90) in de personeele belasting, ter
zake hunner woning, waren aangeslagen naar eene hoo-
gere huurwaarde dan die. welke volgens art. 1 litt. a en b
van de wet van 24 April 1S48 (St bl no 15) aanspraak
geeft op vermindering tot een derde of twee derde
gedeelten der belasting naar de drie eerste grondslagen;
So dia in de grondbelasllDg in eene andere gemeente
of in meer gemeenten te zamen over het dienstjaar
1890 tot een bedrag van ten minste tien gulden zijn
aangeslagen
8o. die, hetzij hoofden van gezinnen of alleen wonende
Eersonen zijnde, van den inwonenden eigenaar of eersten
uurder van een woonhuis of afgezonderd gedeelte
van een woonhuis, waarvan de huurwaarde voor de
personeele belasting ten minste op het dubbele is
gesteld van het laagste in de gemeente voor den vollen
aanslag vereischte bedrag, gedurende negen maanden,
voorafgaande aan den 15 Februari 1891. een gedeelte
in huur hebben gehad en bewooud, waarvoor geen
afzonderlijke aanslag in de personeele be'asting geschiedt,
maar waarvan de jaarlijksche huurwaarde, ongestoiïeerd,
in verhouding tot de belastbare huurwaarde van het
woonhuis of afgezonderd gedeelte van liet woonhuis
geschat, het sub 1 bedoelde bedrag van den vollen
aanslag bereikt (beloopende voor Goes ƒ33);
worden uitgenoodigd daarvan vóór den vijftienden
Februari aanstaande ter Secretarie der gemeente to
doen blijken (die sub 1 en 2 door overlegging van
voor voldaan geteekonde aanslagbiljetten; die sub
3 door invulling van een aanslagbiljet, dat kosteloos
verkrijgbaar is).
Goes, den 24 Januari 1891.
De Voorzitter van den Gemeenteraad,
J G. d. W. HAMER.
Voor de eerste maal wordt bekend gemaakt
dat de
VOOR DE
VOOR DEZE GEMEENTE
door den heer Commissaris des Konings is bepaald op
Zaterdag den 20 Februari 1891, des voormiddags te
negen uren, te Goes, en dat die '.al plaats hebben in
de ZAAL BOVEN DE KOOPMANSBEURS
De militieplichtigen worden opgeroepen ten gestelden
dage. ure en plaatse daarbij tegenwoordig te zijn, en
redenen van vrijstelling hebbende, wegens broederdiest
of eenige wettige zoon, op Woensdag den 11 Februari
a. s.. ter secretarie der gemeente, daarvan opgaaf te
doen, teneinde intijds de bewijzen en getuigschriften
tot vrijstelling te kunnen aanvragen on opmaken.
Goes, den 24 Januari 1891
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN
Het Register van inschrijving, met de daaruit opge
maakt Alphabetische lijst voor de
over 1890, voor de lichting van 1891, liggen van heden
tot en met 2 Februari e. k. ter inzage. Gedurende dien
tijd kannen tegen register en lijst bezwaren worden
ingebracht bij den heer Commissaris des Konings ia
dit gewest, door tusschenkomst van den burgemeester
dezer gemeente, zulks op ongezegeld papier, maar door
de noodige bewijsstukken gestaafd.
Goes, den 24 Januari 1891.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d W HAMER
Do Secretaris,
HARTMAN
Ingevolge bevel van den heer Commissaris des Ko
nings in aeze provincie is het
overeenkomstig het roglement beperkt, aanvangende
te middernacht tusschen 24 en 25 Januari 1891,
De uitvoerige aankondigingen zijn ter gewone plaat
sen aangeplakt.
Goes, den 24 Januari 1891.
De Burgemeester van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
GOES, 26 Januari 1891.
Bij Kon. boslQit zijn benoemdmet ingang van
4 Febr. a. s., tot burgam. van Grijpskerke en van
Meliskerke, L. Bossa laar, secr. dier gemeenten
met ingang van 15 Febr. a. g., tot burgem. van Wisse-
kgrke, W. J. Vader.
Tot postbode van Kortgene op Wolfertsdljk is,
ingaande i Fabr., benoemd J. Van der Giezen Az.
te Wolfertsdljk.
De gemeenteraad van Brouwershaven heeft zich
per adres tot de Tweede Kamer gewend, met verzoek
om voorziening in den g*ï soleerden staat der eilanden
Schouwen en Duiveland.
De gemeenteraad dringt er met kracht op aan, dat
van rijksweg* worde bevorderd de aanleg van een
locaalspoorweg of stoomtram verbinding van uit deze
eilanden met de kortste verbinding naar het vasteland.
Uit Nienwer-Amitel wordt aan de IV.
R. Ct. geschrevenToen voor 3 maandon de betrek
king vau burgemeester dezer gemeente door het ver
scheiden vea den heer Boers opes viel, werd de heer
W. Hoekstra, secretaris der gemeente, van verschil
lende zijdtn aangezocht, zich voor da vervuiling der
betrekking beschikbaar te stelleD. De waarnemende
burgemees!er (oudste wethouder) zette hem daartoe
het meeste aan.
De heer Hoekstra voldeed aan het verlangen, en al
heel spoedig gingen 3 notabele oud-ingezetenen naar
d*n Minister, om zgne sollicitatie te steunen. Dit werd
gevolgd door een bezoek aan den Minister van vijf
raadsleden, waaronder het geheide college van B. en
W., wat de politieke richting betreft 2 liberalen eD
3 anti-revolutionairen, welke heeren mede de sollici
tatie van den heer Hoekstra ten krachtigste steunden.
Daarna wet'deD adressen aan de regaering gezondeD,
waarop als eerste onderteekenaars de namen van 6
raadsleden voorkwamen (2 liberalen, 4 anti-revolutio
nairen) en voor het overige handteekeningen van de
meest notabele ingezetenen, eene enkele uitgezonderd.
In dr.e dagen werden daarop 300 handteekeningen
gezet.
Men zag verlangend naar eene benoeming uit, en
al had men nu ook al vrees, dat de richting vau den
secretaris (liberaal) voor hem niet zeer gunstig zou
wet ken, men meende dat, waar een groot gedeelte
van den Raad van verschillende kleur en de gegoede
burgerij uiting had gegaven aan den wonsch om den
secretaris aan het hoofd der gemeente te zien, diens
richting nu dan eens geen beletsel kon zijn.
Jongstleden Zaterdag (17 Januari) ging de waar
nemende burgemeester (een man, die reeds 18 jaren
raadslid en 9 jaren wethouder ie) andermaal naar den
Minister, vergezeld van tw.e notabele icgezetenw, om
nog eene de sollicitatie van dsn heer Hoekstra te
steunen.
Dieozelfden dag echter kwam de benoeming, en in
plaats nu dat de Minister aan de heeron mededeelde,
dat de keuze reed* was govallcD, oatving hij hen met
de meeste lieftalligheid en liet ben praten, zei dat de
benoeming oeae moeielijke zaak voir hem was, en litt
da haerea met dat praafja gaan.
Wat las men nu in de Staatscourant van Maandag
avond j!. Dat bij kon. bes), vau 17 Januari te voren
tot burgemeester was benoemd dj heer M. P. v. Son,
deurwaarder bij 's rijks-belastiugen, voorzitter van de
anti-liberale kiesvereeniging (zegge anti-revolutionaire),
en lid van den gemeenteraad.
Algemaene verslagenheid onder het liberale deel der
gemeente, en zeker ook in het r.-katholieka kamp,
met pastoor Brouwers aan het hoofd (die voor een
derden candidaat, dan heer vau Ryckevorsol, werkte)
De keuze van deu heer Van Sou wordt vrij algemeen
ergerlijk genoemd. Ejo deurwaarder, geroepen om van
daag neg eene waarschuwing vau 5 cent aan een
niet-betaler te bezorgen, wordt morgen burgemeester
van do derde gemeente vau Noord-Holland, eene ge
meente van 25000 zielen.
Uit Rijnsburg wordt aan da N. R. Ct. geschre'
ven: DHooveel twist en verdeeldheid lang"
zamerhand in de meeste plaatsen van ons land, vooral
op dorpac, zal heerschen, nu het vau vele geestelijken
van elke richting gewoonte geworden is zich in de
politiek als leiders op te werpen, daarvan levert onze
gemeente een treurig staaltje.
Zooals reeds werd bericht is in dez* plaat?, naast
d9 auti-rovolutionaire kiesvereeniging »NvderIand en
Oranje", eene audsro opgericht, uitsluitend door her
vorm ien on roomsch-katholieken.
Waartoe deze combinatie dienen moet Om te voor
komen, dat de raad uitsluitend uit christelijk gerefor
meerden worde samengesteld, die over ongeveer de
helft der stemmen beschikken.
Wie rneenan mocht dat deze nieawe kiesvereeniging
sl-chts eenigszins een vrijzinnigen geest ademt, zal
zich deerlijk bedrogen vinden, al koos zij het hoofd
der openbare school, wiens inrichting bijna geheel
heg gepompt werd, tot haren secretaris. Zoo heeft
dan nu h9t eertijds vreedzame dorpje in é-ra jaar
twee bijzondere scholen, éan voor de afgescheidenen
en éen voor de hervormden, en eene openbare school,
bijna geheel door r.-katholieken bevolkt, en heeft d8
schoofquaestie aanleiding gegeven tot eene raadeqiaestie,
die een niet minder heftgen strijd doet verwachten."
Evenals algemeen in de Tweede Kamer op jl*
Vrijdag hulde gebracht werd aan het overleden lid
voor Rotterdam, mr. H. O. Verniers v. d. L o e f f,
worden ook in bladen van verschillende staatkundige
richting de verdiensten van den overledene erkend.
Da libarale partij verliest in hem dan ook een harer
bokwaamste on scherpzinnigst» leden en woordvoerders.
Het Vaderland wij U o. a. da volgende woorden
aan de nagedachtenis van deu overledene:
Wie, die h'ra eenmaal gezien en gehoord heeft,
kon ooit dion Caesurskop met die scherpe en energieke
trekken vergaten, kon ooit ?ich losmaken van de be-
koiing van dat welsprekend woord, zoo snijdend, zoo
overtuigend, roo meesleeperd
Van der Lo ff was een geboren redenaar. Zijn rede
voeringen waren zeker g-en modellen van stijl. Maar
in de kunstige ordeniüg der gedachten, in scherpzinnige
dialectiek, in onverbiddelijke logica, bovenal in gloed
volle en indrukwekkende dictie zocht hij zijn wederga.
Bovendien was het hom nooit om ledige piaa jes te
doenhij sprak alleen als hij zijn onderwerp geheel
moester was en door een innige overtuiging werd
bezield.
Veel had men nog van hem verwacht, ja er waren
velen in den lande, die hem beschouwden als den aan
gewezen leider voor een herboren liberale partij, al
is hem van sommige zijden zijn houding ten gunste
der onderwijswet, vrucht o. i. van warme vaderlands
liefde en politiek doorzicht, zeer kwalijk genomen.
Z3ker is het, dat hij veis qualiteiten voor hst leider
schap bezat, en dat hij met zijn veelzijdigheid, zijn
talent, zijn werkkracht wel voor meer dan n porte
feuille was berekend.
Verschillende bladen ook da Goescke Ct.
deelden meda, dat de heer S m i d t den heer Cremers
als leider der liberale pa-tij in de Tweede Kamer is
opgevolgd. Daar de heer Cremers niet de leider was
der liberale partij, kon dit bericht niet juist zijn. De
zaak is eenvoudig deze, dat do heer Smidt is opgo-
treden als tijdelijk voonitter van het bestuur.
Aan de Tweede Kamer der Staten-Goneraal is
het navolgend adres verzonden
Gjeft eerbiedig te kennen
Het boofdbostnur van de vVeroeniging van land
bouwers, die suikerbieten verbouwen", goedgekeurd
bij kon. besluit van 12 Juni 1890 (no. 31);
dat het, na het indienen vaa een adres, waarin de
verwerping vau höt wetsontwerp op den suikeraccijns
verzocht werd, heeft kennisgenomen van de wijzigingen,
door den Minister van Financiën in bedoeld wetsont
werp gebracht
dat het ten aanzien daarvan blijft vasthouden aan
zijn versoek tot verwerping van het wetsvoorstel,
tenzij in art. 2 het cijfer van 29 millioen kgr.
voor den a inslag worde veranderd in minstens 45
millioen kgr.
Redenen waarom het Hoofdbestuur voornoemd Uwe
Hooge Vergadering eerbiedig maar dingend vei zoekt,
Uwe medewerking tot de door ons bedoelde wijziging
te willen verleenen, zonder den aanslag te verhoogen
of eenigen anderen finanoiëelen druk op de suiker
industrie te leggendaar zoodanige verhooging of
financ'ëelH druk ongetwijfeld ten nadeele zou komen
van den Landbouw.
Hetwelk doende
Hat Hoofdbestuur voornoemd,
S. LAKO, Voorzitter.
F. A. ROVERS, Secretaris.
Steenbergen, den 26 Januari '91.
Gelijkluidende adressen zijn verzonden door het Dage-
lijksch B stuur der Noord-Brabantsche Maatschappij
van Lradbouw, de Besturen der Land-bouw-Vereeni-
gingen te Kruisland, Halsteren en anderen.
De vice-admiraal jbr. J. H. Van Ca pel Jen
vertrok Zaterdag Daar Berlijn om H. M. de Koningin-
Regentes te vertegenwoordigen bij d* doopplechtigheid
van den j angsten z:on van den Duitschen KeiBer.
Men schrijft uit Zeeland aan het U. D.Zooals
overal, hoort mea ook hier vele klaagliederen. Da arme
klaagt over kou en gebrek, hoewel toch zooveel mo
gelijk in de dringendste behoefte wordt voorzien d«
landbouwer klaagt dat zijne wintervruchten als kool
zaad, winte'-gerst en voel tarwe is doodgevroren de
werkman klaagt door gebrek aau werkzaamheden
waaraan de buitengewoon strenge winter ook al schuld
is, ea de bewoners van de Zeeuwsche eilanden klagen
over gemis aan gemeenschap met den vasten wal.
waardoor verschillende onmisbare dingen hua gaan
ontbreken.
Of bet nu zal blijken, dat de landbouwers reden
hebben om te klagen over de schade, kan nog moeie-
lijk worden uitgemaakt, 't Is meer gebeurd, dat op
een winter, die de wintergewassen vernietig le, een
zomer is gevolgd, die ruimschoots vergoedde wat de
winter bedierf.
Alleen toen waren da midde'en van vervoer nog niet
van dien aard, en was vooral de aanvoer van over-
zeesch graan nog niet 20uitgebreid, dat dit oorzaak
was, dat de meerdere handelswaarde der producten
tot binnen zekere grenzen werd gehouden, zooals nu
wel het geval is.
In plaats van het winterkoolzaad za! veel zomarzaad
worden gezaaid, en dit kau na zulk aan vrucht
baren winter een goed beschot opleveren.
Want ongetwijfeld is de invloed van de vorst ten
hoogste nuttig voor de mechanische en chemische
werkingen, d\e er in den bouwgrond daardoor plaals
vinden, en vooral de zware gronden zullen daarvan de
goede vruchten onmiskenbaar ondervh den.
Men heeft dikwijls opgemerkt dat de zware klei
gronden in de laatste jaren niet altijd zoo hoog pro
ductie-vermogen aantoonden als wel, met het oog op
de goede en zware bemesting, kon worden verwacht,
en dat verschijnsel is zeker voor een deel althans te
wijten aaa de zachte en vooral natte wiotirs, die wij
laatst hadden, waardoor het ontledende en fijn korre
lig makende element de vorst ontbrak, waar
door het voorhanden zijnde planten voedsel niet volledig
kon worden opgenomen, daar de grond niet in zulk
een toestar d verkeerde die zulks aan de fijne planten
wortels toestond.
Geen braak zal zooveel nut doen als deze natuur
lijke braak, en het is zeker dat tal vau schadelijke
insecten zijn vernietigd.
Maar er is ook schade geleden, die niet vergoed
zal worden. Onder andere zijn van tal van kleine
boeren en groentenverkoopers de aardappelen, die hun
in 't voorjaar een aardig profijt moesten oploveren,
totaal bevroren en dus waardeloos, terwijl datzelfde
het geval is met zooveel geborgen groenten als kooien,
prei en ajuin.
En daarom zuilen de verpachters weldoen om in
't voorjaar aan hunne pachters te huip te komen,
vooral wat betreft voor het aankoopan van goede poot-
aardappelen, daar het te vreezen is, dat anders veel
slecht goed zal worden geplant, waardoor de volgende
oogst ook niet anders dan slecht kan zijn. 't Is te
verwachten, dat de prijzen vau puik pootgoed zeer
hoog zullen zijn, maar men bedenke, dat men voor
goed zaad zelden te veel maar voor slecht daar
entegen altijd te veel geld geeft.
Men vreest, dat op vele plaatsen de tijdelijke weiden
veel zullen hebben geleden, en dat zou eeo groote
ramp xijo. Vooral in de binnanpolders van Zaii-
Bsveland, waar jaren getobt wordt om eene goede
kunstweide te verkrijgen, zoa zulks al heel ten onpas
komen, want daarvan zou een noodzakelijk gevolg
zijn de tijdelijke vermindering vau den veestapel, en
dat juist kan het bouwland niet ontberen. Nu zou
wel stal voedering kunnen worden aanbevolen, maar
op kUver-arme groni gaat zulks ook z^ar bezwaarlijk.
De boaran, die op stal vetmesten, zijn zaar tevreden
over de resultaten daarvan, vooral zij dia warme eu
naar deu eisch des ttjds ingerichte stallen baatten;
de prijzen zijn honende, eu het vja gaat grif va a
de hand.
In 't voorloopig verslag over de wet op de
Besmettel ij ka Ziekten wordt geconstateerd,
dat de mindeiheid zich kon vereenigen met de wijzi
ging ten opzichte der vaccinatie, de meerderheid niet.
Omtrent een werkstaking dar Raads
leden te Dinxperlo moldt men aan hot Vad.
Naar wij vernemen, moet de Wethouder O'ink,
leider io deu Gjmeentaraad, Vrijlagavond persoonlijk
bij de leden van den Raad zijn geweest, die allen een
half uur buiten de kom van het dorp woaen, om hea
tot het niet-verschijuen op de Raadszittingen te be
wegen.
Bij de behandeling van spoor- en tram- of onder
wijszaken gebeurde het wel meer, dat zes van de zeven
Raadsleden niet opkwamen tot tweemaal toe, maar
tot driemaal liet men het nooit komen, omiat er dan
vrees bestond, dat da heer J. A. Be vort, tot September
'89 lid van den Raad, die, hoewel geloovig Katholiek,
niet aan den leiband van den hear O/ink wilie loopen,
volgens art. 49 der G3anentewet besluiten kon nemra,
die de burgemeester oorbaar achtte.
Nu het zoover gekomen is, herinuere men zich, wat
de oorzaak dezer veete ia. Reeds werd in het jaar'85,
toen da burgemeester benoem! W9rd, vijandalgk tegen
hem opgetreden, om lat hij ia den Protestantenbond
ter kerke ging. Ei waar men iomaud wil treffan, kan
alles dienst do9n. De nietigste zaken werden uitge
pluisd, om dan voorzitter maar onaangenaam te zijn.
De burgervader hield altijd voet bij stuk, wat den
leden, die op het tegenovergestelde gerekend haddeD,
zeer ergerde. Ea die vijandschap kwam oog duidelijker
aan het licht, toen de Raad, altijd bij mondd vau deu
heer O vink, bij Gadep. Staten en da Hooge R geering
een aanklacht tegen hem had ingediend, deze aanklacht
valsch bleek te zija en de Raad zelf een berisping
wegens zijn hoog aangeslagen toon kreeg. H;t zesde
en laatste R;gaering-j*ar, dat nu ingetreden is, wil
men zoek maken met plannen om den burgemeester
in zijn herbenoeming t«gen te werken. En dat de
»oogat", die een Christelijk blaadje De Graafschapper
voor eenigen tijd als verontschuldiging voor het weg
blijven der leden aanvoerde, nu geen diensi kan doen,
zal wel duidelijk zija.
Ojk bij d8 spoorwegmaatschappij Graai Central
Beige" bestaat het voornemsa om het zoueutarief in
te voeren. Ia afwachtiug diar/aa tullen de abboaae-
meats- ea reUuvbiljefctaa woriau hgitookkja,
