1891. N". 6.
Dinsdag 13 Januari.
78at' jaargang.
GOESCHE
De uitgave dezer Ooaraot geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, xoo binnen als buiten Goes, f 1,75,
behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de beeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en
verder bij alle Boekverkoopers an Postdirecteuren.
De prijs dor gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bi> directe opgaaf ▼an driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slecht»
tweemaal berekend.
Geboorte-, hcwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbttu gingen worden van 18 regels a 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant botanM 20 et«
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 6 coat per regeL
•OW, 12J Januari 1891.
De ongesteldheid, waaraan mr. Keucheniuz,
lid van de Tweede Kamer, lijdende was, kan als ge
weken beschouwd worden.
Benoemd tot post- en telegraafambtenaar te
Alfen a/d. Rijn de beer J. E. De Gr a a ff te Tolen.
Bij gouvernemeots-resolutie is de ontvanger der
belastingen ia Nick trie, de beer P C Breas, benoemd
tot havenmeester in het district Nicksrie en belast
met de fnnctlën van postdirecteur in dat distriet.
Uit Zierikses wordt aan de iV. R. Ct. gemeld
Woensdag kwam alhier aaa de stoomboot de Zierik-
zeetche Koophandel, de eenlge boet die de gemeei-
sebap nog onderhoudt tusschea Zieriksee tn den vesten
wal. Om negen uur des morgeas nlt Vlissingen ver
trekken, bnitenom langs West-Kap-11e en verder de
Roompot binnen, kwam da boot om ongeveer 1 unr
aan het Hoofd aan, alsoo na eene reis van slechts 4
iren. Zoowel te Vlissingen als in de Roompot was
vsel zwaar drijfijs, nergens blank water, zoodat men
meest bewoederen, dat dit bootje tegen die enorme
Ijsmassa was bestand.
De boot is bij het Hoofd blijven liggen en nlst
verder in de haven gestoomd om geen gevaar te
loopen in de haven vast te vriezen, doch zoo noodlg
meerdere reizen te maken. Dt lading bestond voor
namelijk uit petroleum, waaraan groote behoefte kwam,
«enige andere goederen thans is men bezig het
goed over het ijs aan wal te brengen. Zoowel te
Middel burg als te Vlissingen en Veere ligt zeer veel
goed voor Zieriksee, waaraan behoefte bestaat, doch
dat moet wachten tot de spoorboot weder in de
vaart komt.
De schroefstoomboot de Schelde heeft een paar
dagen geleden getracht eene reis naar Rotterdam te
doen, buitenom, doch ia hieria niet geslaagd. Naar
men verneemt, heeft deze boot nu weder stoom op,
•m andermaal te trachten door het ijs heen te kernen.
Dd. 7 dezer wordt nit Terneuzen aan Da Tijd ge
schreven
De eerste dag dezes jaara was een bij uitstek blijde
dag voor onse bevolking, die in de internatiovale
scheepvaart haar materieels welvaart en haar vooruit
gang vindt. De tijding was gekomen, dat de haven
van Antwerpen voor alle echepen door hst ijs was
afgesleten, en de onze was nog goed toegankelijk.
Men herinnerde zich, hoe drnk het in onzs haven en
aan onze loskade geweest was, toen Antwerpen vroeger
in gelijke omstandigheden verkeerde. Den 4ien dezer
werd die vreugde echter verstoord es in droefheid
veranderd door het staken van de loedebediening op
de Schelde op last van de inspecteurs van het Neder-
landsche en van het Belgische loodswesen te Vlissingei.
Zee-en-dertig uren heeft onze gemeente in sak en
•sch gezeten. Uit alle kringen werden telegrammen
gezonden naar de bedoelde inspecteurs, naar den Mi
nister van Marine, naar dien van Waterstaat, Hsndal
en Nijvarhsid zelfs. Ds bevolking werd meer dan ont
stemd, wijl het loodepersoneel alhier onze haven en
de Schelde zonder eenig gevaar bevaarbaar verklaarde.
En daaraan werd niet meer getwijfeld, toen men het
jachtje van den Nederlandschen inspecteur ds Schelde
sag opkomen, over de ebbe nog wel, tot aan de vijfde
boei op den Tdrneutenschen polder. Maar aldoor bleef
redres uit op de herhaalde bittere klachten over die
ongegronde gedwongen werkstaking in dezsn barren
winter.
Mr. Walter, afgevaardigde van 't district Hontenisse,
vertoefde Dinsdag 11. des namiddags alhier, en nauwe
lijks was dit in de gemeente bekend, of hij werd
aangeklampt door werklieden en werkgevers, «xpedl-
tears, handelsagenten en cargadoors, ook door het
Dagelijksch Bestuur, en hem om zijn tusschenkomst
tv de Hooge Regeering gevraagd, die onmiddellijk
met alle bereidwilligheid werd verleend. En heden
ochtend kwam uit Vlissingen het telegraphisch bericht,
dat loodsbediening werd toegestaan. Nu was de vreugde
■og grooter en algemeener dan op den ln dezer.
Men vermoedt dat naijver van Antwerpen tegen de
havens van Ternauzen on Gent aan deze tijdelijke
staking van de loodsbedieniDg niet geheel vreemd is.
Het aantal schepen, dat wegens het ijs tot eergis-
teren in de havens van Vlissingen was bin
nengekomen om er esn veilige ligplaats te vinden,
beloopt reedt 101, waarvan 46 steombooten en 55
sellschepen.
Sedert de exploitatie der havens in 1882 aan de
Kon. Mpij. >De Schelde" is overgegaan, is dit de
eerste maal, dat zulk buitengewoon belangrijk gebroik
van de door het Rijk gestichte inlichtingen wordt
gemaakt. Op de plaatsen, waar meestal een doodsche
•tilte heerschte, is deze thans vervangen door drnkte
en beweging.
Daar de meeste schepen den komenden dool afwach
ten, gaan de werkzaamheden der lossing, voor die
vaartuigen, welke daartos overgaan, vrij geregeld.
Het meest Jooodlg zijn spoorwegwagens, om al de
goederen van Antwerpen te vervoeren.
De voortreffelijkheid van VJissingen als baven komt
nu ten volle uit, ook ale aan west, dat, niettegen
staande den buitengewoon strengen winter en Ce meer
daa felle vorst, geen ijsbreker noch iets dergelijks
noodig is geweest om voer do aanzienlijke vloot van
schepen de haven open te houden, zeedat daaraan
nog geen cent ten koste is gelsgd.
Hst stoomschip Ar dj o enodat Zaterdag
van de werf «De Schelde" te Viiesingen te water
werd gelaten, is gebouwd voor de Rotterdamscke
Lloyd en bestemd voor den maildienst op Indië.
Te half drie uren was alles voor den sfleop van
da Ardjoeno gereed en liep het schip, nadat door deD
hser D. Ruye, nit Rotterdam, de laatste beletselen
waren verwijderd, onmiddellijk met uitstekend gevolg
to water. De opgedrongen ijsschotsen brachten eenlge
schade aan de Tonnenbrug te weeg. Een groote me
nigte woonde het thans dubbel Interessante schouw
spel bij om tusschea de ijsschotsen «en schip te zien
afleopen.
Bij Kon. besliit zijn bevorderd tot comman
deur in de orde van den Neder 1. Leeuw de
heeren jhr. tor. G. L M. H. Roy« van Beerenbroek,
Minister van Justitie mr. A. Van Naamen van Eemnes,
Voorsltter van de Eerste Kamer, en jhr. mr. G. J.
Th. Beelaerts van Blokland, Voorzitter van de Tweede
Kamer.
Door H. M. do Koningin-Regentes is aan do
Maatschappij van weldadigheid te Frederiksoord 500
geschonken.
Tot directeur der Roomboter-fabrlek, welke te
Sluis zal gesticht worden, is benoemd de heer L*.
B r e e s n o P te 0nd-B4erland.
Blijkens bericht van Harer Majesteits gezant te
Parijs wordt de invoer van Nederlandsch vos
in Frankrijk weder toegelaten van de zeezijde.
Men schrijft nit dan Hsag aau de Zw Ot
De politieke toestand sal zich na de bij
eenkomst van de Tweede Kamer waarschijnlijk nog
wel scherper afteekeuen dan nu het geval is. Dit staat
intusschen vast, dat er groot verschil van zienswijze
ia het «kostelijk kabinet" heerecht. Alle collega's
gevoelen, dat deze minister van marine onhoudbaar
is; vóeveel onbekwaamheid, dat loopt de spuigaten
uit. De titularis zelf schijnt dit nog niet ln te xitn
zag bij 't iu, dan zou hij ook niet zoo onbekwaam
zijn. Het schijnt een paradox, het is toch ten deele
waar.
0)k de dagen van jhr. Hartsen schijnen geteld te
zijn, maar niet vóór eene bespreking der Congozaak.
De minister van flianclëi is er ook niet fel op om
aan te blijven, en de minister van justitie wordt aan
gespoord om een crisis niet tegen te hoadei; dan
raakt de gehate legsrwet van de baan.
Dat de kansen dier wet sterk dalen is geen geheim
meer. De heer Vaq Houten met een smaldeel der
linkerzijde zal haar ook bestoken, en het gaat in de
regeerlngskriagen als bij de spoorwegen «mm ver
liest den kop."
Rumor in caza, hit is da juiste kenschets, niet
alleen ter rechterzijde, maar ook ter linker, zoodra
men van het veld der critisk op dat der practijk wil
ovarstappen.
Ten bewijze, dat het getal der behoeftige oud
strijders van Waterloo zeer klein wordt,
di«ne, dat zieh tot heden slechts vier Zilveren Kruis
ridders tot de Koningin-regentes hebben gewend, om
met de gratificatie van 150 per jaar te worden
begiftigd.
De Minister van Financiën heeft beslist dat
verpl aatsing van ambtenaren, gevolg van
bevordering, niet is te beschouwen als verandering
van woonplaats in 's Rjks belang, zoodat wegens zoo
danige verplaatsing geen reis-ea venlijf kosten volgens
het Kon. besluit vau 5 Januari 1884 in rekening ge
bracht kunnen worden.
Op verzoek van boterhandelaren in Friesland,
om eene geregelde verzending der boter via
Vlissingen te bekomen, heeft de Minister van Water
staat telegrafisch geantwoord, dat er een ondersoek
tal worden ingesteld, om zooveel mogelijk een spoedig
vervoer over Vlissingen te bevorderen, maar dat per
sonentreinen bepaald moeten worden uitgesloten.
Volgens bericht uit Heerenveen zal voor dit doel
van heden af eiken dag een extra-trein loopen naar
Vlissingen.
Ds Neder]. Hsidemaatsehapp ij doet
eens weer van zich hooren, doer een besluit dat allea
lof verdient. Zij is nl. voornemens aan elk ha»er af-
deelingen een aantal uit Amerika ingevoerde stekken
van den zoogenaamden C»nada3chen populier aau te
bieden ter uitdeeling onder de leden. H#t Bestuur
werd daartoe in staat gesteld door het depaitement
vaa Landbouw te Washington, dat 500 zulke stekken
aan de Maatschappij ten geschenke zond, tcrwicl de
dirvcteur over eenigen tijd nog 5000 stekken boven
dien hoopt te ontvaegen, die voor rekening der Maat
schappij in Amerika zijn aangekocht.
Het toenemende versterf, dat zich sedert gernimen
tijd onder de populieren in ons laad openbaart, zal
wellicht door dezen invoer van nienw pootsel kunnen
worden beztreden.
Voor zoover de voorraad strekt, tollen de ztekken,
op aanvrage van den directeur te Wageniageu, koste
loos ter beschikking voor de leden der Heidemaat
schappij worden gesteld, terwijl voorts aan de Besturen
der groote Lsndbouwmaatechappijen een beperkt aan
tal ten geschenke zal worden aargeboden.
De stekken zijn verkregen door de welwillende
tusscbeBkomsi van onzen consul-generaal te New-York.
(st.)
Ietz over gazmetersl
Waarom geen droge meters hoorde men vaak
in de laatste dsgen, toen de vorst dikwerf den gas-
toevoer afiloet. Deze vraag is zeer eenvoudig te be
antwoorden.
Bij de oprichting der gasfabrieken met straatge-
leidingen werden de droge meters ingevoerd, doch het
bleek alras, dat het leder, waarnit het inwendige ge
construeerd was, door den tijd hard werd en dat de
aanwijzingen, ten nadeele der fabrieken, minder zui
ver werden. D» natte meters werden daarop algemeen
ingevoerd en hoewel tegenwoordig de droge meters
even voortrsffilijk zijn als de natte, zoo blijft men uit
gewoonte bij de laatste. In hoogst enkele steden, bijv.
Leiden, kan men op verzoek een drogen meter krijgen.
Doch wanneer men nagaat dat èo te St. Peters-
burg, èo te Stockholm, waar men met zooveel strenger
koude te worstelen heeft, uitsluitend natte meters
gebruikt worden, dan ligt de fout, dat de metera
bwiezen, toch grootendeels aan ons. Bij den aanleg
van de gasleiding wordt veel te ondoordacht te werk
gegaan, de meter veelal in een hoek weggestopt in
plaats van hem een warme plek te bezorgen en de
leiding aan den buitenmuur opgetrokken, in plaats
van die in het huis, dus verstvrij, te leggen. De ver
bruikers zelf hebben echter veelal schuld, dat de gas
motor den dienst weigertwaarom den meter niet
aangekleed of, zooalt het meer wetenschappelijk klinkt,
door bekleeding geïsoleerd van de koadere omgeving
De gegoten ijzeren kasten om de matere in St. Peters-
burg sijo steeds givuld met droge wol, zemelen,
zaagsel of een andere warmtekasreuds middenstof;
waarom kan dit hier te lande met da houten kasten
ook niet geschieden? Wanneer men de naden der
planken en van het deurtje met een fliaken reep papier
dichtplakt, krijgt man een even goede beschutting.
(R. N.)
Koloniën Belast met de waarneming der batrek
king van opziener over den wagenmakars- aa kuipers-
winkel bij den artillerie construcüewinkel te 8 jerabaja,
de ambtenaar D. A. Lindhont.
Wij hebben ook onze «stille armen", en dezen
daarover zijn allen het eens hebben het vaak moei
lijker dan zij, die «de stoute schoenen maar aantrek
ken". En dit jaar te erger, omdat de voorraad aard
appelen geheel is bevroren (Schrijver dezes spreekt bij
ondervinding). Maar ook die worden niet vergeten.
Het sou onbescheiden zijn te vermelden, hoeveel de
kens en andera benoodigdheden avonds in het donker
door dienstboden aan bepaalde adressen worden rond-
bezorgd, hoe dikwijls een krnidenier last krijgt om
daar en daar eenige ponden rijst of gort te laten
bezorgen. Ik weet van verscheidene bewoldadlgden
hoe dankbaar zij zijn voor hetgeen in alle stilte ln
hols bezorgd werd.
Maar daarvoor hebben wij geen commissie, en dit
acht ik een voorrecht. Wij kennen ze wel in ois
klein stadje de personen die liever «het water aan de
lippen" laten komen, daa te vragen. En juist omdat
leder onzer Individueel enkelen van deze categorie
vau armen kent, kunnen wij het wel zonder commissie
stellen. Mogelijk dat een enkele dientengevolge wel
eens dobbel krijgt, geen noodhet is goed besteed.
Nu meene men niet, dat ik heb willen doen uit
komen dat er in Goes te veel of zelfs genoeg gedaan
wordt voor de armen. Integendeelhoe meer er ge
geven wordt hoe liever. De nood is hoog gestegeo,
misschien nooit zoo hoog, ook omdat het z.g. gena
dewerk ontbreekt.
Ik heb slechts trachten aan te toonen, dat de armen
verzorging in Goes op goeden grondslag rust, en dat
men hier door middel van de (Economische spijsbe-
denling kan weldoen zonder dat «de linkerhand weet
wat de rechterhand doet".
Mochten enkele gegoeden het aantal koeren, waarop
warme spijt wordt uitgedeeld, van drie- op vier
maal per week brengen en tevens eens aan ons*
«stille armen" denken, dan zou ook in Goes de Neder
landsch» liefdadigheid gedurenda den harren winter
van 1890 ep 91 eene harer schoonste triomfen vieren
en Ik zou mij gelukkig achten daartoe «enigszins te
hebben medegewerkt.
Men schrijft ons
Als het waar is, dat sommige zaken, Instellingen
en dergelijke te beter zijn naarmate tij meer worden
bssproten, daD is het met da armenzorg ia vele ge
meenten voortreffelijk, gesteld. Warm mid lag aten aau
schoolkinderen, morgen- en «rond-brood met koffi
zelfs aan volwassenen in G>es veraesmt men vau
dat alles niets, en toch darf ik bewaren, dat in ons
kleine stadje de armenverzorging op voortreffelijke
wijze is georganiseerd. Wie mij kent, weet wel, dat
ik ie de eerste plaats een warm maal aai onze arme
kinderen gun, maar ik geef verrewag de voorkeur aan
een warm middagmaal, dat doo- en in don familie
kring kan worden ganuttigd. Dan hebben vader en
moeder en de niet-schoolgaandan (en die allen hebban
evenzeer behoefte als zij die tusschea do zes en twaalf
jaar lijn!) ook wat.
En dat nu geschiedt in Goes. Minstens driemaal
p*r week wordt vanwege de spijibedeeling «ea warm,
degelijk middagmaal uitgereikt, in hoeveelheid bere
kend naar het aantal monden ln het gezia. Het be
stuur der os ïonomische spijsbedeslisg is het centraal
bewind van armenverzorging, dat voor een paar waken
als hoogst gewenscht werd voorgesteld voor de hoofd
stad van het rijk. G}*f ten voorbeeld aan Amsterdam
Wil een particulier eene extra-gift, eeaa extra
bedeeling uitreiken, hij deponeert het door hem be
stemde bedrag bij het bestuur bovengenoemd, en hij
zelf ls van alle moeite ontheven, hij loopt geen gevaar
onrechtvaardig te zijnhij heeft de zekerheid dat
zijne gift in goede haiden komt.
(Als dit schrijven aauleidlog m>oht geven, dat
enkele gegoeden alsnog zich wilden overtuigen van
de waarheid van het bovenstaande, dan zou dit schrij
ven dezes zeer verheugen).
Wij kunnen verzekeren, dat reeds gedurende
eenige weken 4 a 5 keeren 's weekt warme spijs
bedeeld wordt, dank zij dan ruimen bijdragen aau da
commissie voor dat doel ter hand gesteld. De capa
citeit van de inrichting laat uitbreiding van hat
aantal bedeelde gezinnen, thans 274, niet toe, doch
de commissie is bereid giften ook voor andere doel
einden, bv. voor eene brood- of brandstof bedoeling,
in ontvangst te nemen. Wij raden daa ook ieder a«n,
geen nieuwe commissiëa of wat ojk ia 't laven te
roipen. Daardoor ontstaat alechts eene voor de zaak
nadeelige verbrokkaling. Wanneer ieder, dia een nood
lijdend, nog niet bedeeld, gezin kent, daarvan mede-
deeling doet aau de commissie of aan de bestaande
armbesturen, wordt de beoog le zaak het best gestsuad
en het doel op de raamt geschikte wijze bereikt.
Rad.
Ksrkelijks Zaten on Onderwijs.
Beroepen bij da Nad. Gar. gem. te Middelburg
ds. G. Vlug, te Leiderdorp.
Da voordracht ter benoeming van een leeraar
in de geschiedenis aan de II. B. S. alhier bestaat uit
de heeren A. J. L. Groiset, thans leeraar aan da bij
zondere handelsschool te AmsterdamJ. Kunst ta
Leiden en M. Tja Bouwhays, te Gravenhage.
Volgens De Z zal ook dit jaar het Zaider-Zen-
diogsfjest op een nader te bepalen dig in Juli ge
houden worden in hat Liesbosch bij Breda.
Rechtszaken.
Indortgd ls gemold, dat Boekhoven, de redactenr-
ultgever van een anti-revolutionair blad, ta Bommels-
dijk verschijnende, was gevangen g-raoman op last van
den officier van justitie te Rotterdam. Daze gevangen
neming geschiedde uit kracht van eau bevel, daartoe
door de rechtbank te Rattardam gegeven, ep grond
van verdenking dat die persoon bankbreuk had ge
pleegd, door goederen aan zija faillieten boadel te ont
trekken. De rechtbank heeft thans, na gehouden in
structie, de verwijzing dezer strafzaak naar de open
bare zitting geweigerd en de buiten vervolgingstelling
van B. gelast. (N. R. Ct.)
Voor de rechtbank te Breda (ksmvr van straf
zaken) heeft terecht gestaan jhr. J. J. W. P. v. M.,
doctorandus in de rechten, wenende to Birgen-op-Zoom,
ter zake van smaadschrift, door een stuk te doen
plaatsen ln de Nieuwe Rott. Ct. van 19 Sept. 1890,
waardoor opzettelijk de comraisiaris van petitie te
Birgen op Zoom in eer en goeden naam is aangorand.
Het O. M. «lachte 3 wjken gevangenisstraf.
