n jij, Piet?'* »Ik help
verklaarde ronduit, dat
xiecuUuur niet geaosg op de hoogte «ras
een cammissie. Be commissie bracht
uit, en dit rapport werd naar Iadiö gezonden
advies. Die adviezen kunnen, volgens den heer
nu in Nederland aangekomen zijn.
Durft deze Minister intusschen nog geen beslissing
nemen, dan zou de heer B. toch willen, dat hij
althans een stap deed tot eindoplossing.
Drie stelsels zoo schrijft de heer B. staan
hem daartoe ter beschikkirg:
lo. dat van den resident, gewezen inspecteur, Heij-
ting, ontwikkeld in zijn advies aan da Regiering,
neerkomende op de splitsing der bepaling aan den
planter In tuiogelden en pikolgelden, derhalve vrij
wel verwezenlijkende hetgeen ook wij beschouwen als
het middel om de gouvts. koffiecultuur te doen her
leven gedeeltelijke contante betaling
2o. dat van den inspecteur van het boschwesen
Buurman, bestaande in het doen aannemen van ont
ginning, aanplant en onderhond der tuinen door inlan
ders, met recht tot tusschenplanting van tweede ge
wassen
3o. dat van het lid der koffiacommissie Wissels,
voorstellende exploitatie der koffisperceelen door den
Staat zei ven, met betaalden arbeid van de bevolking,
in hoofdzaak dus iets als de tegenwoordige exploitatie
door particulieren.
Al deze drie stelsels leenen zich tot een proefne
ming in eenig bepaald gedeelte van Java. Msu is hier
tot het onderzoeken en practisch besordeelen van een
nieuwigheid in veel gunstiger conditie, dan veor de
regeling van h?t cpium-monopolie, waarbij proefoemirg
op kleine schaal, wegens de belangrijke kosten en con-
curreerende pachters en smokkelaars in de omgeving,
tot geen zuiver oordeel kaD leiden.
Aas het slot eener derde beschouwing over
Surinann schrijft Hst Vaderland het volgende
»Kan deze gouverneur, jbr. mr. M. A. De Savornio
Lchmar, nog goedmaken wat is bedorven In den
laatsten brief, dien wij uit Paramaribo publiceerden,
trof ons de opmerking, dat de gouverneur er blijkbaar
op uit is toenadering tot de bevolking te zooken.
Oaze briefschrijver voegde er echter bij, dat hij vreesde,
dat de verbitterirg te hoog was gestegen. Dit zouden
wij zeer betreuren. Toont de gouverneur metterdaad,
dat hij op beteren voet met de bevolking weuscht te
komen en op dezelfde bezadigde wijze wenscht te
rege9ren, als gedurende het eerste jaar van zijn be
wind, waartoe de regeering hier veal kan bijdragen
door hem met zachten dwang binnen da perken des
rechts terug te brengen dan behoort bet verbit
terde deel der be'olking in te zien, dat toenadering
harerzijds is een e^sch van vaderlandsliefde ca van
vroed politiek beleid Dj Nederl. pers, wie het om
personen- of partijstrijd niet te doen is, maar om het
belang der kolonie, wenscht niets liever dan verzoening,
en zag de minister van koloniën het belang der kolonie
goed in, in stede van den gouverneur door dik en
dun te verdedigen en te insinueeren, dat die pers een
campagne voert om den gonverneur tot aftreden te
dwingen, zou hij haar go-de di?nsten dankbaar er
kennen."
H M. de Regentes heeft ter gelegenheid van
bet Kerstfeest aan Koningin Wilhelmina een kamer
schut, stijl Lodewijk XV, geschonken. Dit schut
is versierd met vier sapverft9ekeningen. voorstellende
geiichten van Het Loo en geschilderd door J. Van
de Stnde Bakhuyzen, J. W. Van Borselen, W. Roelofs
en Jan Vrolijk.
Men meldde dat de muntstempel voor de
nieuwe gouden tientjes, met den beeldenaar van Hare
Msj stalt koningin Wilhelmina, te Wjenen vervaardigd
zou worden. Dit bericht iv, naar het Dbl. v. Z -H.
meldt, orj list. Dnieuwe stempel is gemodelleerd
doo* den heer L. Junger te Amsterdam, leeraar aan
de Rjk^schol'n voor teekenonderwijsers en voor kunst
nijverheid aldaar.
Daar ons zegt het Weekbl van het Recht
ook uit de berichten in andere cou anten is gebleken,
dat coih het doel, noch de uitslag der algemeene
vergaderirg, door den Hoogen Raad den 22sten
dezer gebouien, algemeen jui«t is begrepen, meenen
wij dienaangaande het volgende te moeten mededeelen.
Naar aanleiding der bekende circulaires van den mi
nister van justitie, opgenomen in no. 5934, ovirwoog
da vergad >riog da vraag, of onder koningin Wilhelmina,
ook zonder wijziging der eedsformulieren, voorgeschre
ven bij art. 29 der wet op de rechterlijke organisatie
en bij de reglementen ter uitvoering van art. 19 der-
xelfde wet, trouw moet worden gezworen aan de
Koningin". Da vraag werd ontkennend beantwoord,
in overeenstemming met 4e wijze waarop de eed reeds
was afgelegd in 's raads burgerlijke kanur, in de zit ing
van 5 D c. door een rechterlijk ambtenaar en in de
zitting van 19 Dcc. door twee advocaten. Tot het
uitbrengen van een advies in dezen geest aan den
minister werd echter niet besloten, omdat een advies
van regeerirgswege nut was gevraagd (art. 22 R O.),
wat ook niet te pas kwam, radat de regeering reeds
door daad en woord van haar gevoelen omtrent
deze nieuwe eedsvraag had doen blijken.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Beroepen bij de Nad. Giref. gemeente te Arne-
muid-n dhr. A. G-oenewegen, cand. te Maassluis.
Bidankt voor het beroep naar Stavenisse door
den heer Van Iloute, cand.
Middelburg. Naar wij vernemen heeft ds heer J.
Van S uijs, sedert 40 jaren hoofd van school E alhier,
tegen t April e. k., wegens zija geschokten gezond
heidstoestand, zijn eervol ontslag aangevraagd.
Rechtszaken.
Dj Arrondiszeonnts-rechtbank te Zieriksee deed
Woensdag uitspraak in dj taak tegen C. V., oud 32
jaar, brigadier-mapor-titalair der rijks veld wzcht, wo
nende te Tolen, en D. V., oud 38 jaar, bierhuishoüd-
ster, wonende te Amsterdam, beiden gedetineerd in
het huis van bowariDg te Zieriksee.
De rechtbank verklaarde beide beklaagden schuldig
aan de hun ten laste gelegde feiten en veroordeelde,
geheel overeenkomstig den eisch van bet O. M., den
eersten beklaagde voor beide misdrijven tot drie jaar
en de tweede beklaagde tot acht maanden gev.straf.
Gemengde Berichten.
Men kan een gemakkelijk reisje maken van
Keulen naar Mainz, zonder onze stad te verlaten, name
lijk in het hier gevestigde panorama. De tentoongestelde
schoone natuurtafereel jq wakken bij ieder die da reis
van Keulen naar Mainz gemaakt hcift, zeker de ann-
gemaamste herrinneringen op. Men ziet er de Dra-
chenfels met den tandradspoorweg, Bonn met de
schoone laan naar Poppelsdorf, Coblenz, de Loreleirots,
de Muizentoren enz. Het nemen van schoone gezichts
punten en de kleurentinten zijn uitnemend geslaagd
en maken een verrassend effect. Aanbeveling is zeker
niet noodig, daar deze streken te zeer bekend zijn
hetzij door een persoonlijk bezoek hetzij door het
lezen van reisbeschrijvingenwaardoor velen zeker
gaarne een kijkje zullen gaan nemen in het panorama.
Men meldt ons uit Kortgene, dat men heden
algemeen over de Zandkreok loopt.
Volgens eene medadeeling aan de M. Ct. is
Zondagmorgen door eene vrouw in een slootje aan
den kant van een eenzaamea weg met bebloed gelaat
en geheel blauw de rijksveldwachter uit St. Jansteen
gevonden. De burgemeester dier gemeente werd van
het onheil verwittigd en liet den ongelukkige naar
diens wociag vervoeren, waar dr. Callenfels uit Hulst
de eerste geneeskundige hulp verleende. Doze consta
teerde zware belsediging van den schedel in de slaap-
streek, verwonding in het aangezicht, het been en de
pols. Kort daarop gaf de ongelukkige den geest. Men
kan zich den toestand der vrouw van den verslage&e,
de moeder zijner 6 jeugdige kinderen voorstellen, tosn
haar man, dien z j ssdert Zaterdagavond zeven uren
vergeefs wachtte, op een kruiwagen werd thuis gebracht
en Maandag overleed, zonder weer tot bewustzijn te
zijn gekomen.
Wat er gebeurd is, ligt nog in het duister. Waar
schijnlijk is Adriaansen, na aan hst plantsoen dicht
bij St. Jansteen te zijn aangevallen, medegevoerd tot
op een 500 meters der bebouwde kom, waar hij
vleselijk is toegetakeld en men hem voor dood heeft
laten liggen. Op zijn vuurwapen vond men een ledige
en een gevulde patroon. Menschen, die Vrijdagavond
om zeven uren van Hulst naar St. Jansteen kwamen,
hebben in de richting van het ongaval een schot en
gerucht gehoord.
Naar men zegt is op het Bdgische gehucht Het
Kalf iemand met een schot schroot in het bten thuis
gekomen.
Met den goederentrein werd Dinsdagmorgen uit
Duitschland te Zevenaar aangebracht een waggon met
briquetten, welke onderweg in brand was geraakt. Men
was genoodaaakt den waggon ie verwijderen. Mdn was
bevreesd, dat men door bluzschinj met water te veel
ijs op de lijn zon krijgen, waardoor aan de treinen
last zonde knnnen worden veroorzaakt; daarom heeft
men den wagon door lossing enz. trachten te bloaschen
wat ten slotte gelukte. Van de briq ietten is niet teel
goeds overgebleven.
Oudelaude. Ook hier laat de liefdadigheid zich niet
onbetuigd. Als naar gewoonte met Nieuwjaar kan,
aan armen en minvermogenden, eene bedeeling plaats
hebben van spek, brood en andere behoeften, en
vervolgens een wekelijksche bedeeling van brood.
Middelburg. Als een bewijs van de buitengewoon
hevige vorst kan dienen, dat gistermorgen verscheidene
schippers van hier naar Veere op schaatsen over het
kanaal door Walcheren zijn giredrn, hetgeen zoolang
het kanaal bestaat 20 j aren nog niet is geschied.
De Volendammers hebben den heer Raekers, lid
der Tweede Kamer, aan wien zij het te danken hebben
dat zij wederom met den wonderkuil mogen viszehen,
een geschenk aangeboden, dii een monumentaal ka
rakter hesft.
Hat bestaat uit eene zilveren zee, waarin twee
kottere m t volle zeilen bezig zijn met den wonderkuil
te visschen. Deze kotters, geheel opgetuigd, bavatten
ivder twee Vendammers, die naar het leven geno
men zijn, en het juiste type dezer visschers uitmun
tend teruggeven.
Dj kotters zija nauwkeurig naar da natuur nage
bootst. Op het kolossale voetstuk, waarop de beide
schepen prijken, is een schild aangebracht, waarop
tusschen kunstig gedreven dolfijnen en attributen van
zeevaart het volgende geëmailleerde inschrift prijkt
vHu'Jeblijk van de Volendammers aan mr. F. J. M.
A. Reekers, lid van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal 1890".
Het heeft niet veel gescheeld of de Fiakkeeërs
hadden h-t met de Kerstdagen zonder brood of ander
gebak moeten doen. Door het ijs van het wereldver
keer afgesloten, gaan er zelfa dagen voorbij dat de
post niet arriveert en de pakkrtpost in gobreke blqft
de noodige gist aan te voeren. Tot Woensdagmorgen
waren de meesten dier eilandbewoners onkundig met
hetgeen op het vaste land voorviel. Hun isolement is
schier volkomen.
De Maatschappij tot exploitatie van Staatsspoor
wegen zal aan het administratie-personeel, en wel in
het bijzonder aan dat van de lagere rangflD, een prettig
Nieuwj »ar bezorgen. Niet alleen dat minima- en maxi-
ma-bezoldigiDg aan verschillende rangen verbonden
aanmerkelijk worden verhoogd, maar in verband met
de uitbreiding van het kader ambtenaren, zullen ver
scheidene ambtenaren tevens in rang worden bevorderd.
(Arnh. Ot.)
Ta Gorinchem is door mr. Uitermarkt Rietveld
ƒ1000 en daarna weer dezelfde som, en door den
heer M. Schouten ƒ500 gaschonkan, om aan de
behoeftigen te worden uitgedeeld.
II j dsn heer G Jurry, hoofd der school te
Sluiskil, is waarschijnlijk eergist erna cht inbraak
gepleegd. Van de afwezigheid der bewoners is geprofi
teerd om door het uitsnijden van een ruit zich toe
gang tot de woning te verschafftn. Dit gelukte even
wel Diet, waarna een deur met geweld werd open
gebroken. Van waarde is niets medegenomenalleen
zijn eonige meubelen als een secretaire, waarin men
geld meende te vinden, beschadigd.
Gelukkig had de heer Jurry geen geld te huis
gelaten. (Tem. Ct.)
Na eene langdurige Instructie, die een aantal
hoogst bezwarende omstandigheden voor de beklaagde
aan het licht had gebracht, heeft Grietje Wobbers
Gaaikema, weduwe van den oud-burgemeester van
Grijpskerk Klaas Hellinga, in den laatsten tijd woon
achtig te Roden en sedert 16 October gedetineerd in
het huis van bewaring te Assen, aan den rechter van
instructie bij de rechtbank te Assen bekend, in de
eerste helft van October hare 20 jarige dochter Grietje
Hellinga ora het leven te hebben gebracht door haar
op dne verschillende tijdstippen rattekruid, in melk,
in thee en in water gemengd, toe te dienen. Het ver
moorde meisje, dat als vaderlijk erfdeel eene inschrij
ving op het Grootboek der 2% pets. Nationale Schuld
tan bedrage van 22,000 gulden bezat, terwijl de moe
der haar geld had opgemaakt, zon in November m@t
iemand uit Groningen in het huwelijk zijn getreden.
De moordenares had in het begin van 1890 gezorgd,
-'Mat hare dochter baar bij testament nniverseele erf
gename had gemaakt.
Eeniga heeren te Amsterdam willen bij deze
fdlle koude in enkele gedeelten der stad gelegenheden
openstellen, waar menschen d e zich op straat be
vinden en verkleumd zijn, zich kunnen warmen. Voor-
loopig zijn tot dit doel door den wethouder van
onderwijs reeds twee openbare scholeD, op de Loeiers
gracht en in de Groote Wittenburgerstraat, gedurende
de Kerstvacantie afgestaan. De gyranastiek-lokalen in
deze scholen zijn verwarmd, zoodat iedere verklenmde
een warm vertrek vindt.
Het Leger des Heils aldaar is voornemens, zijn lokaal
op het Rapenburg des nachts van 10 tot 7, goed ver
warmd, open te stellen voor hen, die anders zonder
dak zouden zijn. Ongeveer tweehonderd personen zullen
aldaar een onderkomen kunnen vinden.
Ia de nabijheid van Cannes zijn twee kinderen
(meipjjs) geboren, die met den rug aan elkander ver
bonden zijn. Het zijn voor het overige goed gebouwd e
kinderen.
Officiéél is bekend gemaakt dat de wereldten
toonstelling van Chicago in 1893 zal worden geopend.
Alle volken worden uitgenoodigd deel te nemen.
Op de Oostkust van de Ver. Staten habben
zware sneeuwstormen gewoed. Na een sneeuwstorm
van 6 uur stond het geheole verkeer van New-York
stilvier uur lang kon treiD, tram noch rijtuig rijden.
Het Amerikaansch meteorologisch instituut kondigt
nog zeer zware sneeuwstormen aan.
Onder de spoorwegbeambten in Schotland is
sedert eenigen tijd een ernstige werkstaking uitge
broken die veel ongemak veroorzaakt.
Enn aantal gemeenteraadsleden en kooplieden hield
een bijeenkomst en banoemde een commissie om met
de beide partijeD te onderhandelen. De North British
Spoorwegmaatschappij echter heeft reeds bij voorbaat
alle onderhandelingen geweigerd en de geheels onder
werping der arbeiders geèischt. Bovendien hebben de
maatschappijen Engelsche arbeiders in dienst genomen
en daarmede een beperkten goederendienst in gang ge
bracht en het personenverkeer een weinig verbeterd.
Twee nieuwe pogingen om treinen te doen ont
sporen zijn ontdekt en verijdeld.
Tallooze stoomschepen moeten te Glasgow blijven
ankeren, daar steenkolen onverkrijgbaar zijn. De Cale-
donian-spoordirectie laat vele gewezen beambten ge
rechtelijk vervolgen, omdat zij wegliepen zonder vooraf
gaande opzeggiDg. De staalsmelters en mijnwerkers
in Schotland dreigen mede te staken. Sommige Engel
sche spoorw gmaatschappijen, o. a. cMidland", helpen
da Schotsche door haar pjrsoneel too te zenden.
Een oud zonderling is dezer dagen te Harms-
dorf, in Silezië, overleden. Deze man, die veel geld
bezat, at nooit iets anders dan haringen en dronk
niets anders dan water. Ean hemd en kousen waren
weelde-artikelen, welke hij nooit drocg, zelfs niet bij
felle konde. Men vond dan ouden mm, die ongehuwd
was en geheel alleen woonde, voor eeaige dagen dood
op een hoop papier, welke hij als bed gebruikte.
Martin Wilms te Hollandtown, Wirc, is de
eigenaar eener klok, die reeds 143 jaren den tijd
aangegeven heeft. De klok werd vervaardigd te St.
Hubert Noord-Brabant, en was de eerste, iu die plaats
gemaakt. Zj werd door Mr. Willms mede naar Amerika
gebracht en doet nog goed dienst.
Chineezen schijnen voor fij •proevers onder de
menscbeneters een groote lekkernij te zijn. Een reiziger
nit Australië verhaalt althans dat de zwarte menschen-
eterB van Noord-Q leensland een bijzondere voorliefde
betoonen voor de zonen van het Hsmelsche Rijk
misschien omdat hun vleescb, daar zij bijna uitsluitend
rijst eten, fijner is dan ander. Ii Noord-Australië
wonen tegenwoordig ve^l Chineezen, en allen die zich
buiten de grenzen dar baschaafde streken wagen, wor
den gevangen en opgegeten.
Liefdadigheid.
Koaden Diakenen bij de Ned. Herv. Gem. zich bij
hunne gewone slee-collecte niet zooals andere jaren
verheugen over zoo ruime giftsD, dat zij in dezen
strengen winter aan hunne talrijke armen voldoende
dekens en kleedingstukken konden geven, toch werden
zij in staatgesteld om in de noodzakelijkste behoeften
te voorzien.
Diakenen betuigen hun dank aan allen en in het
bijzonder aan de gevers en geefsters van onderstaande
nagekomen giften:
den van 253 van ƒ10, waaronder 1 met het
opschrift Matheus 25 vers 36; 2 tan 5; 2 van
2,505 van 1 1 van 0,75 en 3 van 0,50.
Namens Diakenen,
M. D. DEKKER, Voorzitter.
I. WESSEL, Secretaris.
Goes, 31 December 1890.
De Commissie van bedeeling te Oudelande
betuigt bij dezen haren dank aan alle weldenkende
ingezetenen, die door hunne bijdragen haar in de ge
legenheid hebben gesteld, in dit strenge jaargetij, de
smart der armen te kannen tegemoet komen.
835e Staatsloterij, 4e kl.
Prijzen van 1000 en daarboven.
Trekking van Dinsdag SO Dec. 2. lijst.
No. 19363 25000.
No. 2716 5000.
No. 19466 2000
No». 7993 en 14781 elk 1500.
No. 19892 1000.
Collecto uit Zeeland.
No. 7993 1500.
No. 5864 100.
Prijsen van 65.
691 778 3947 5793 7931 11112 18879 19831
696 787 3963 5834 7957 11116 18880 19841
699 807 3967 5882 8724 11999 19627
720 3844 3990 6137 8752 15985 19645
745 3895 5770 7155 8784 15994 19648
757 3927 5776 7171 8791 15996 19670
Trekking van Woensdag 31 Dec. 3s lijst.
Collecte nit Zeeland.
Nos. 3883, 7994. 8780 en 19022 elk 65.
In d. vorig, lijst is onder do prijzen van 65
vergeten te meiden no. 629.
Vorkoopmgan en Verpaohtingeo.
Datum. Plaat». Voorwerpen Informatica.
2 Jan., Nieuw-Voamaer, meeatoof, Loran.
5 Wemeldinge, hui» en erf. Prins.
7 Ierseke, logement- en koffiehuia-inventaria, Da Voa,
7 Nisse, hout, meubels, manufacturen, V. 4. Kloet,
Kol(juiplaat, huis en erf, Noordijke.
9 - Driewegan, beeatiaal enz., Pelle.
9 Ieraeke, meubelen enz., Prins.
16 Goai, hofatade, land, huis anzPilaar.
16 0 Ierseke, woonhuis en erf, Prins.
20 0 Goea, huizen en erven, Mulock Houwer.
31 0 Goes, vandatia, Hollmann.
22 0 Heiakemzand, inspan, Van der Kloes.
28 0 's Haar Arandikarka, beestiaal enzHollmann.
0 Boreale, hofatede, Pilaar
6 Febr., Kapalle, inapan, Gallis Merens.
26 - Ovezand, inspan, Mr. Liebart.
Maart, Waarde, boeraninspan, Peil».
Watergetijen voor Ierseke.
DAGEN.
HOOGWATER.
LAAGWATER.
Vookh.
Nui.
VOORM.
Nau.
1
Januari.
6.22
6.42
0.33
0 52
2
1
7 2
7.25
1.12
1.32
3
7.47
8 12
1.55
217
4
i
8.40
9 10
2.42
3.10
5
a
9.43
10.19
3 40
4.13
6
i
10 53
11.24
4 49
5.23
7
11.56
5.54
6.26
Marktberichten.
GOES, 30 December 1890.
De strenge koude en de moeielijke weg waren oor
zaak dat de aanvoer klein was. In de prijzen geen
verandering.
TARWE per hectoliter 6,76 7,96
ROGGE 6,90 a 6.90
WINTKROERST - 6.— a 6,80
ZOMERGERST 4,50 a 4,80
HAVER 3,— a 3,90
KOOKERWTEH 8,- a 9,-
MESTING ERWTEN 6,50 a 7.—
BRUINE BOONEN 10,- a 10,75
PAARDEBOONEN 5,80 a 6,-
PLATTE BOONEN 5,40 a 5,50
BOTER Der K. G. t 1,— a 1,15
EIEREN per 100 stuks 6,— a 6,40
RO ITER DAM, 30 December 1890.
Op de vsemarkt waren baden aangeroerd 350
vette runderen, 429 magere dito, 191 vette en gras-
kalverca, 64 nuchtere kalveren.
De prijzen waren als volgt: vette Runderen le qnal. 76
9e qnal 70 c.. Se qnal. 64«., kalv. le qnal. 1077a c
2e qual 87V2 a 92'/3 c., alles per kilo.
De prijzen der boter waren hedea ais volgtle qnal.
f 64, 2e qnaL f 60, 3e qnal. f 54, per */s kilo 56 a 75 ets.
STATISTIEK VAN BEHANDELDE PROCESSEN-VERBAAL TE GOES.
Dronkenschap op straat
Nachtgerucht
Verstoring van orde door vechten mishandelen in tapperijen
en op 6traat, ook op feeitdsg9n en nachten
Verzet tegen de politie
Eenvoudige belaediging laster
Het houden van voor de eerbaarheid aamtootelijke toespraken
Ontucht schennis der eerbaarheid
Diefutal met en zonder verzwarende omstandigheden en bedrog
1886
1887
1888
1889
1890
47
59
46
31
25
15
9
10
8
9
28
39
37
22
25
8
4
1
23
19
8
4
8
o
2
3
2
21
19
23
16
17
64
98
113
110
160
In het afgeloopen jaar werden over de grenzen van het rijk verwijderd 8 vreemdelingen.
Minderjarigen in de ouderlijke woning teruggevoerd 11.
Ojdcrstand verleend aan 86 personen.