1890. N". 134.
Donderdag 13 November.
77ste jaargang.
FEUILLETON.
Door vreemden wil beheerscht.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75»
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van d5 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent»
B^ directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs lechtr
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 et»
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 6 cent per regeL
GOES, 12 November 1890.
»Niet steeds is de liefde bestendig van duur".
Die versregel schoot ons te binnen toen wij het verslag
van het verhandelde in de jongstgehouden vergadering
dtr Prov. Staten van Zealand lacen. Er is een tijd
geweest, dat de heer Huverslid dier StateD, bevriend
was met ons b'al en daarin gastvrijheid verzocht en
VODd.
En thans? Ach, met diepe smart moeten wij het
ervaren: de heer Huvers schijnt ons blad niet meer te
kennen 1
Wij willen in 't midden laten de reden waarom de
oude liefde zijnerzijds verroest schijnt. Ook zij het
verre van ons te denken, dat de heer Hu vers in de
vergaderzaal der Prov. Staten reclame wenschte te
maken voor een blad, dat hem zoo dikwijls mogelijk
en vooral bij verkiezingen ophemelt en verheerlijkt.
Neen, wij nemen eenvoudig aan, dat zijne liefde voor dat
blad hem de omstandigheden en feiten doet voorbij
zien en meenen daarom ook in 't belang van ons
blad wèl te doen met hem en den overigen leden
der Staten ook ons naamkaartje te vertoonen.
Er was sprake van het plaatsen eener advertentie
voor eene geldleenirg der provincie en de heer Havers
presenteerde zeer hoffelijk, zooals de man dan ook
blijkbaar altijd is in de Staten, het naamkaartje van
De Zeeuw. *De Zeeuw had eene aanmerkelijke hoogte
bereikt", aldus redeneerde de heer Huvers. Welke
ho gte gaf hij niet opook niet of die hoogte ge
bouwd is oit een kring van lezers, die men in dit
speciale geval noodig hadook niet of die hoogte uit
steekt boven die van andere bladen, altemaal zaken,
welke toch bij de keuze van bladen voor het plaatsen
van eene advertentie te pas komen en waaraan de
vraag getoetst behoort te worden of het geld der pro
vincie voor zulk eene advertentie nuttig besteed is.
Maar de heer Huvers ging verder, en tegen dat
verder gaan meenen wij in 't belang van ons blad
verplicht ta zijn protest te doen hooren. Mr. Lucasse
stelde voor, de advertentie te plaatsen vin eenige der
in Zeeland meest gelezene bladen", en de keuze aan
Gedep. Staten overtelaten. Dit was, als men éen
Zeeuwsch blad niet voldoende acht, een verstandig
voorstel. Maar toen mr. V. d. Bilt nu vroeg welke
Zeeuwscha bladen naar het oordeel der vergadering
het meest gelezen werden, kwam de beer Huvers
weder onmiddellijk met de Zeeuw, en noemde hij voor
Middelburg de Midd. Ct.% voor Goes de Zeeuw en
voor Zieriksee de Nieuwsbode Andere deelen van
Zeeland werden eenvoudig niet genoemd. En nu wen-
schen wij optemerken, dat voor wat G)es betreft de
heer Huvers zich vergist beeft. De oplaag van
de Zeeuw voor geheel Zeeland is beduidend minder
dan die van de Goesche Courant voor Zuid- en Noord-
Bevaland alleen. Alvorens dus de heer Huvers in een
college als de Provinciale Staten eene lans brak voor
een blad zijner richting had hij zich in het belang
van de qiaestie, welke het hier betrof, beter op
de hoogte moeten stellen. Hij was dan gevrijwaard
gebleven voor het debit?eren eener onjuistheid, welke
ons blad scha le kon berokkenen en die wij, hoe
ongaarne ook, in ons welbegrepen eigenbelang niet
onweersproken mochten laten.
Over de quaestie zelve zullen wij niet spreken. We
zijn het volkomen eeDs met den heer Fokker, die
ïei-Je, dat bij eene zaak als deze het doel voor oogen
moet worden gehouden en gunsten aan verschillende
partijen niet te pas komen.
80) {Vervolg.)
»Wat is er met mij gebeurd vroeg zij.
Toen viel haar blik op den vorst en met een ge
lukkigen glimlach riep zij
»0, de vreugde van het wederzien heeft mij zoo
aangegrepen".
»Het was niets, doorluchtigheid", zeide dokter Heil-
mann, »het was slechts eene lichte flauwte, zooals dat
bij hevige gemoedsaandoeningen wel meer voorkomt
maar aangezien deze gemoedsaandoening van zoo bij
zonder aangenamen aard is, heeft het niet veel te be
duiden".
»Neen, neen, het heeft ook niets te beduiden" riep
de vorstin, zwant, niet waar, Leo, gij zijt niet meer
boos op mij en ge zult nu niet zoo lang meer van mij
wegblijven? Vergeeft ge mij nu, dat ik langer hier
bleef, dan a lief was? Het was een dwaze gedachte
van mij, waartoe ik mij door het bijgeloof van Betty
heb laten verleiden, dat dia Salantieri een kwaden
invloed op den kleinen Kart zou kunnen uitoefenen.
Het was dwaas, zeer dwaas, maar, niet waar, ge hebt
het mij nu vergeven?'
In de gisteravond gehouden vergadering van
laden der sociëteit V. O. V. alhier is tot kastelein dier
sociëteit beroemd de heer L. Reitsma, thans in
gelijke betrekking te Helmond.
Uit hfct verslag betrekkelijk den dienst der rijks
postspaarbank in Nederland over 1889 blijkt, dat te
Goes het bedrag der inlagen gedurende dat jaar be
droeg 22,380,14, dat der terugbetalingen 13,443,91
en dat op 31 Dec. jl. waren uitgegeven 807 boekjes.
In het verslag wordt voorts in het bijzonder melding
gemaakt vau de steeds klimmende sympathie, welke
aan de rijkspostspaarbank ten deel valt van de zijde
der hoofden van inrichtingen voor lager onderwijs,
wier zeer gewaardeerde medewerking het sparen door
de leerlingen dier scholen in belangrijke mate doet
toenemen.
Da Staatscourant van heden bevat het volgende
bericht omtrent den toestand van Z. M. den
Koning:
Gedurende de laatste veertien dagen heeft de toe
stand van Z. M. den Koning weinig verandering
ondergaan.
Da stoornis der geestvermogens blijft dezelfde.
De gemoedsstemming van Z. M. is afwisselend, nu
eens kalm, dau weêc eens opgewondenhet laatste
v »oral als de nacht slapeloos is doorgebracht.
Da lichaamskrachten, ofschoon ongetwijfeld vermin
derend, blijven toch voldoende.
Voor het leven van Z. M. den Koning dreigt op
het oogenblik geen gevaar.
Paleis het Leo, 10 November 1890.
Dr. S. S. Rosenstein. Dr. Vinkhuyzen. J. Vlaanderen Cz.
Bij kon. be8l. is pensioen verleend aan F. W.
Prumers, brievengaarder te 's-Gravenpolder, ten
bedrage van /171.
Bij Kon. besluit is benoemd tot griffier bij het
kantongerecht te Purmerend, jhr. mr. C. G. A. V a n
Asch van Wijck, thans griffier bij het kanton
gerecht te Hulst.
Bij Kon. besluit is benoemd tot griffier bij het
kantongerecht te Zieriksee, mr. P. L. Van Eeten,
thans ambt. van het openbaar ministerie bij de kan
tongerechten in het arrondissement Zieriksee.
Ierseke. Ia de Maandagavond gehonden raadsver
gadering waren o. a. ingekomen kennisgevingen dat het
raadsbesluit tot wijziging der begrooting 1890, alsmede
de begrootiDg 1891 door Gad. Staten zijn goedgekeurd,
de laatste met eenige aanmerkingen, welke echter
geen betrekking hadden op de grootte der cijfers en
dus zonder invloed op de eindcijfers bleven.
Het burg. armbestuur verzocht om f 111,42 van
den post voor onvoorziene uitgaven af te schrijven en
naar dien voor geneeskundigen dienst over te brengen.
Aangenomen met algemeene stemmen.
Van mpj A. J. Scheepmaker was een verzoek om
eervol ontslag tegen 1 Januari ingekomen als onder
wijzeres aan school 1.
Dit werd haar toegestaan en besloten eene oproe
ping te doen tegen een salaris van 400 met twee
verhoogingen van ƒ25 telkens na een vol jaar verblijf.
Daarna stelden B. en W. voor de begrooting voor
1890 te wijzigen in dien zin, dat de ontvangsten en
uitgaven met 430,78 werden verhoogd. Tevens
verzochten zij uit den post voor onvoorziene uit
gaven ƒ112,33 te mogen gebruiken voor eenige aan
gewezen diensten (o. a ƒ72,10 voor verblijf- en ver-
Zij strekte smeekend beide handen naar haren echt
genoot uit. De vorst was niet in staat een woord te
niten. Hij staarde zijDe vrouw een oogenblik aan, ijlde
toen op haar toe, hief haar uit den stoel en drukte
baar aan bet hart. Er parelden tranen in zijne oogeD,
terwijl er een juichkreet aan zijne borst ontsnapte.
De vorstin rustte met een onbeschrijfelijk gelukkigen
lach in zijne armen. Graaf Kronstein trad op hen toe
en legde zijne handen zegenend op hunne hoofden.
Eensklaps richtte de vorstin zich weder op. x>Ah"
zeide zij met een vriendelijken lach zdaar is onze goede
Meisenberg ookdat is aardig van u, L'O, dat gij
hem medegebracht hebt. Ik heb een groot geheim met
hem en nu kunnen we dadelijk plannen voor onzen
veldtocht beramen", liet ze er ondeugend op volgen.
i>Maar" sprak ze eensklaps verschrikt, »wat ziet ge
er slecht uit? Wat is er met u gebeurd?'
»Ik was ziek, doorluchtigheid" antwoordde Meisen
berg, ven ik moest naar Méran om geheel te her
stellen. Maar nu", voegde hij er diep ademhalend
aan toe, >nu is alles voorbijik gevoel, dat ik nn
weldra geheel genezen zal zijn."
vArme vriend" zeide de vorstin, hem hartelijk de
band reikende. »Nu, ik hoop, dat ik een middel zal
vinden om n weder volkomen gezond te maken.
Dokter, zijn het niet de homoeopathen, die beweren,
dat de ziekten worden genezen door dezelfde oorzaken,
waardoor ze zijn ontstaan t
plegingskosten van buitengewone politie tijdens de
kermie).
Een en ander weid met algemeere stemmen goed
gekeurd.
Teruggekomen van de commissie van onderzoek
waren de begrootiog 1891 en de rekening 1889 van
het Bnrg. Armbestuur. De laatste bedraagt in ont
vangt 8890,44, in uitgaaf 5561,14, goed slot
3329,30.
Nadat nog aan 3 veldwachiers ieder eene gratifi
catie van 5 was toegewezen, wegens diensten tijdens
de kermis, ging de openbare vergadering in eene ge
heime over, ter behandeling van reclames tegen den
Hoofd. Omslag en ter vaststelling van het suppletoir
kohier van den Hoofd. Omslag voor 1890.
Bij Kon. besluit is aan F. E. Schwarts-
mans, eervol ontslagen brugwachter aan het kanaal
door Walcheren te Vlissingen, een pensioen verleend
ten bedrage van 152 'sjaars.
Bij het txamen voor apothekersbediende te Breda
is o. a. geslaagd da heer F. M. J. D a m e n te Mid
delburg.
In de geld leening ten behoeve der ge
meente Middelburg groot ƒ300,000, rentende 3% pet.,
waarvan voorloopig slechts wordt uitgegeven de le
serie ad ƒ250,000 is, volgens de Midd. Ct.% ingeschre
ven voor een gezamenlijk bedrag van 583,500.
Naar uit Londen aan het T. v. Gen. wordt
gemeld, heeft een correspondent van de Times een
ondeihoud gehad met prof. Koch, over zijne ontdek
king tot genezing der tering.
Vooralsnog weigerde hij nadere inlichtingen te geven.
Alleen deelde hij me ie, dat voor de bereiding der
lymphe metaalzouten worden gebezigd. Nadat deze
stof den teringbacil gedood heeft, werkt zij door hare
gezeode eigenschappen mede om den lijder te herstellen
en maakt hem tegen verdere aanvallen van den bacil
bestand. De lymphe is slechts door een lang en zeer
moeilijk proces, dat zeer kostbaar is, verkregendaar
om zal zij voorloopig alleen bereikbaar zijn voor rijken
tenzij de regeeringen de stof aankoopen.
Koch vermeent niet, dat lang bestaande gevallen
van tering door hem kunnen worden genezen, daar
in znlke gevallen andere parasieten, behalve de tuberkel
bacil, zich door do longen een weg banen, terwijl de
Koch'sche entstof alleen de teringbacil doodt. Koch
vaccineert alleen teringlijders, hetgeen bewijst dat zijn
stelsel niet preventief is.
Prof. Leyden, de eenige vertrouwde van Koch,
gelooft stellig aan den goeden uitslag. Binnen een
zestal weken zal de methode in den kring van genees
kundigen te Berlijn door dr. Koch publiek worden
gemaakt.
Iq de Spencerstrasse te Berlijn zal een labora
torium voor de bereidiög van dr. Koch's entstof wor
den ingericht. Reeds zija 100 gunstig afgeloopen ge
vallen van ingeënte teringlijders opgeteekend.
Alle soorten vau tering, zoo heet het, knnnen door
de methode van Koch genezen worden, zelfs lupus
een tuberculeuze huidziekte. De verpleegden kunnen,
na iedere inenting, hun dagelijksch werk hervatten.
Donderdag werden 15 patiënten, die aan gewrichts-
tuberculose leden, door prof. Von Bergmann volgens
Koch's aanwijzingen ingeënt. Den volgenden dag stelde
de geleerde de verpleegden voor aan een gezelschap
van geneeskundigen, ten einde de verbeteringen te
toonen, die binnen 24 uren in d? verschijnselen der
»Zeker, doorluchtigheid" antwoordde de doktor, »het
komt er maar op aan het vergif te kennen, waaruit
de ziekte geboren is."
»Nn", zeide de vorstin lachend, »ik geloof, dat ik
in dit geval wel weet, wat de oorzaak van Meisen-
berg's ziekte is. Wanneer Leo mij wil helpen, dan
zullen wij een kunststuk verrichten op het gebied der
geneeskunde."
»Maar nu" riep de vorst, zwaar is Kurt? Ook hem
heb ik in zoo langen tijd niet gezien en ik verlang
er naar hem in mijne armen te sluiten 1"
»Mijn God" zeide de vorstin, wat ben ik zelfzuchtig
om mij te vei heugen over ons wedei zien en den kleine
te vergeten 1 en meteen ijlde zij de kamer uit.
Da vorst liep op den dokter toe. Hij hief den kleinen
man met zijne sterke armen op, drnkte hem aan zijn
borst en riep
vlleilmaon, Heilmann, mijn vriend, wat gij aan mij
hebt gedaan, heeft wel nooit de eene mensch den
anderen geschonken. Eisch wat ge wilt, alles wat ik
bezit, behoort u toe, alles behalve vrouw en kind, die
gij mij hebt teruggegeven".
De dokter maakte zich lachend uit de omarming
van den vorst los en gleed weder op den grond.
vVóor alles verzoek ik u mij niet dood te drukken"
zeide hij»en dan" vervolgde hij en zijne oogen wer
den vochtig, vraag ik alleen, dat onze oude vriend
schap blijve bestaan ons leven lang Gij ziet, dat een
ziekte hadden plaats gegrepen. Ook in het heelkundig
instituut van dr. W. Levy zijn 8 personen ingeënt.
Levy, Bergmann, de legerarts Pfuhl uit Berlijn, dr.
Libberitz uit Frankfort en dr. George Cornat uit Rei-
chenhall zijn door dr. Koch uitgekozen om hem bij
het inenten te helpen. De samenstelling der lymphe
is echter ook hun nog onbekend.
Volgens een correspondent der Times is toxalbumen
het belangrijkste bestanddeel der entstof. Het wordt
den patiënten, die aan de longtering lijden, in den
rug gespoten. Hun, die een andere soort van tering
hebben, wordt de stof ingespoten op eene plaats zoo
dicht mogelijk bij het aangetaste lichaamsdeel. Meestal
krijgen de patiënten 2 dagen na de inenting hevige
koorts, maar alle verpleegden doorstonden die tot
dnsverre zeer goed en de inenting was in alle gevallen
zeer gunstig.
Binnen enkele dagen zullen nog meer inrichtingen
voor inenting geopend worden, o. a. een op bijtonder
bevel van den keiter.
Bij de Parijsche academie van geneeskunde is een
verzegeld schrijven ingekomen over een werk, waarin
de genezing der tering besproken wordt. Het is van
dr. Letulle, een der beroemdste leden der Fransche
medische faculteit, en van dr. Marqnezy.
Koch heeft tweemaal den keizer eene mondelinge
mededeeling gedaan. Het gerncht loopt, dat de keizer
2,000,000 M. voor Koch ter beschikking wil stellen:
éan miilioen als persoonlijke eeregiit aan Koch, die,
zonder op eenig voordeel voor zich aanspraak te maken,
zijne uitvinding aan de geheele wereld schenken wil;
en een tweede miilioen tot het bouwen van eene staats
inrichting ter bereiding van het geneesmiddel.
Van eene andere zijde wordt gemeld, dat er onder
Koch's toezicht een groot militair hospitaal zal ge
bouwd worden voor de aan tering lijdenden onder het
Berlijnsche garnizoen en dat er bij den Rijksdag een
krediet van 500,000 M. zal worden aangevraagd tot
stoffdijke bevordering van proefnemingen ter genezing
van andere, met name besmettelijke ziekten.
De Regeering verklaart vooreerst niet te denken
aan de opheffiag van het Koloniaal werfdepot.
Naar uit Suriname aan de N. R. Ct. be
richt wordt, werden er, toen de Prins Frederik
Hendrik" van de K. W.tl. Maildienst, op 13 October
II. des avonds het fort Nieuw-Amsterdam aan de
Suriname-rivier voorbijstoomde, plotseling, tot aller
verbazing, van dat fort twee stopschoten gelost en
da boot verplicht het anker te laten vallen. Toen zij
mocht opstoomen, was het getij verloopen en moest
zij tot den volgenden dag wachten, zoodat de brieven,
die anders denzelfden avond zouden uitgereikt zijn,
eerst den volgenden morgan werden uitgegeven.
En wat was de aanleiding voor dat oponthoud, voor
die stremming in het postverkeer?
Van quarantaine kon bij de boot, rechtstreeks uit
Amsterdam komende, natuurlijk geen sprake zijn;
maar het nieuw benoemde lid van het Hof van Justi
tie, da heer von Weiier, werd met die boot verwacht,
en de beer Lohman scheen er prijs op te stellen, den
nieuw aankomende, vóórdat iemand anders het kon
doen, eene uitnoodiging te doan toekomen, om te zijnent
te komen logeeren. De heer von Weiler heeft dan ook
bij den gouverneur zijnen intrek genomen.
B j de heerschende spanning tusschen den gouverneur
en de Koloniale Staten zou het meer in overeenstem
ming met eene eerlijke en verstandige staatkunde ge
weest zijn, indien de heer Lihman er loe had willen
vriend toch altijd nog iets waard iswanneer gij
geen vertrouwen in mij had gesteld, dan had ik ds
geheime krachten, waarvan de wetenschap nog zoo
weinig weet, niet dienstbaar knnnen maken aan uwe
redding en die uwer vrouw".
De vorstin trad weder binnen, met den kleinen
Kurt op den arm.
vZiet ge", sprak zij tot het kind, dat een weinig
verlegen rondkeek, terwijl zij den vorst terughield,
die met een juichkreet op moeder en kind toeijlde,
•ziet ge, daar is papahij komt om u te halen,
omdat ge zoo lief en gehoorzaam zijt".
De kleins keek zijn vader nog een oogenblik ang
stig vragend aan; toen begon het te lachen, strekte
de armpjes nit en riep juichend vpapa, papa 1"
Graaf Kronstein wenkte den dokter en Meisenberg
en zij verlieten stil de kamer, de hereenigde ouders
met hun kind alleen latende.
Des avonds telegrafeerde de vorst nog aan graaf
Erik om hem uittenoodigen onmiddellijk naar Hohen-
wartburg te komen. Ook zond hij met den graaf ge-
zamelijk een schrijven aan den Koning, waarin beiden
verklaarden, dat zij hun besluit betreffende de erfop
volging in het Huis Hohenwartburg terugnamen, ter
wijl zij om eene particuliere audiëntie verzochten om
persoonlijk de aanleiding tot dit veranderd besluit toe
te lichten. Ook verzochten zij aan de rechtbank hat
proces omtrent de scheiding te staken.