77s" jaargang. COIRM. De prij* der gewone advertentiën is van 45 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent» directe opgaaf fan driemaal plaatsing derzelfda advertentie wordt de prijs lechtr tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,— berekend. Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 et» Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel. GOESCfIE De aitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond, uitgezonderd op feestdagen. Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75, behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad aangenomen bijdeheeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder bij alle Boekver koopers en Postdirecteuren. GOES, 10 November 1890. Jf. Z*t«rdag had da teraardebestelling plaats van hot stoffelijk overschot van dr. A. W. Van CanptD, in leven dirscteur der H. B. S. alhier. Op het kerkhof hadden zich de laden van het dage- lijksch bestuur der gemeente, van de commissie van toezicht op het M. O., bestuurders van de Ambachts school, de beisnen tan de B Avondschool en vele andere belangstellenden vereenigd. Toen het lijk, dat door de leeraren der H. B. S. grafwaarts gedragen was, in de groeve was neder- gelaten, nam mr. J. G. De Witt Hamer in zijne dubbele betrekking van voorzitter van het college van dagelijksch bestuur en van president der com missie van toezicht, het woord om openlijk uittespreken wat bij den overledene Dog kort geleden namens het collega van Burg. en Weth. had geschreven, toen bij in de laatste helft van September den dag mocht herdenken, waarop hij 25 jaren als leeraar aan de scholen voor M. O. alhier was verbonden geweeat. Toen reeds krank zijnde, kon dr. v. Campen spr. niet ontvangen, maar deze had toen schriftelijk bij den dank namens de gemeente voor de toewijding door dr. v. C. in zijne betrekking betoond, den wensch uitgedrukt, dat een spoedig herstel hem de gelegenheid mocht schenken om zijne werkzaamheden te hervatten met dezelfde toewijding, die hij altijd bij zija on derwijs had getoond. Die wensch was helaas! niet vervuld, maar daarom was het spr. een droeve plicht het aan deze groeve te getuigen, dat dr. v. Campen met onverdroten ijver en schier ongeëvenaarde toe wijding zich van zijne taak had gekweten en dat hij door zijn onderwijs de belangen zijner leerlingen en das die der gemeente zoo ruimschoots had behartigd. Daarom alleen reeds verdiende hij ten volle de ach ting, de waardering en de dankbaarheid, niet alleen van zijne leerlingen, maar van allen, die in zijne be trekking bij het onderwijs hem van naderbij hadden leeren kennen. Maar niet alteen als directeur en leeraar der mid delbare scholen wilde spr. hem herdenken. Zoo menige nuttige instelling in ooze stad dankt aan dr. Van Campen haar ontstaanspr. wilde alleen maar wijzen op de Ambachtsschool" en het »Comité tot wering van schoolverzuim", waarvan dr. Van Campen zich met recht het vaderschap mocht toerekenen. De overledene was een man van een onverzettelijk karakter. Wat hij eenmaal meende goed te zijn, dat stond hij voor met al de kracht en de energie van zijn persoon en hij wist juist door zijne onverzettelijk heid aan anderen een vonk mede te deelen van het vuur, dat in hem brandde en ze mede te slepen om hem te steunen. Het moet, aldus eindigde mr. Hamer, voor de na gelaten betrekkingen eene troostrijke gedachte zijn, dat zooveel goeds van den echtgenoot en vader kan getuigd worden. Zijne levenstaak is afgesponnen, hij heeft gewerkt zoolang het dag was, tot op een leeftijd, waarop menigeen reeds lang een meer of minder wel verdiende rust genoot; nu mogen wij den wensch uitenzZijne assche ruste in vrede". Da zwager van den overledene dankte den burge meester voor zijne treffende woorden, die zoo volkomen naar waarheid den afgestorvene hadden geschetst. Van hunne prille jeugd af waren spr. en de afgestorvene vrienden geweest en daarom kan bij getuigen, hoe dr. Van Campen zijn gansche leven heeft gewerkt aan het welzijn van het algemeen. Ook te Opperdoes en te Andijk, waar de overledene predikant is geweest, getuigt nog menige stichting van zijn helderen blik en van zijne werkkracht, waar bet gold iets goeds en nuttigs tot stand te brengen. Vervolgens trad dr. Z. Th. D.ehl aan de groeve en sprak ongeveer het volgende •Vaarwel, waardig ambtgenoot, trouwe kameraad! gij, die misschien de oudste waart der leeraren in Nederland. Vaarwel, roepen wij u toe, wij, leeraren aan Burgerschool en Avondschool, die met u en onder uwe leiding hebben gearbeid. Gij zijt een goed kameraad geweest. Wij hebben u geëerd om uwe bekwaamheden, om uw vernuft, om de vele gavtn van uwen geest Wij h'bben u geëerd om de wijze, waarop gij den arbeid van anderen wist op prijs te stellen; om de wijze, waarop gij persoonlijke vrijheid hebt weten te eerbiedigen. Wie u goed heeft gekend, heeft den grondslag van uw karakter begrepenhij was waarheidsliefde. Waar tezijn was uw streven. Ter wille van de waarheid of wat gij voor waarheid hieldt, moest gij soms anderen onaangenaam treffen. Wie heeft in uwe ziel gelezen hoezeer u dat leed heeft gedaan? Ver boven het niveau van middelmatigheid heeft uwe geheele persoonlijkheid zich verhavendat hebben allen gevoeld, die met u in aanraking zijn geweest. Gij zijt een man geweesteen man, die den moed zijner overtuiging bezat; voor die overtuiging zijt gij uitgekomen, zonder voorbehoud. Gij hebt gewerkt zoolang het dag was; de laDge dag van uw leven is geëindigd en de nacht is geko men, waarin gij niet meer werken kunt. Vaarwel dan, oude ambtgenoot! Uw naam zal niet spoedig verloren gaan. Het marmer is een koude buideeen hulde, die gij niet zoudt hebben begeerd. Maar dat uwe nagedachtenis in cer« zal worden gehouden door hen, die met u en onder u hebbtn gewerkt, is aen hulde uwer waardig is de hulde, die wij u brengen". Diepgeroerd dankte de oudste zoon van den over ledene voor de hartelijke belangstellirg, die betoond werd, en voor de laatste eer aan zijn vader bewezen. De onlangs benoemde geneesheer voor deze ge meente, de heer P. J. De Bruine, die, te oordeelen naar de omstandigheden, Woensdag jl. alhier in functie was getreden, heeft Zaterdag verklaard de betrekking niet aan te nemen en is bereids vertrokken. Naar wij vernemen is terstond door het dag. be stuur der gemeente een beroep gedaan op de drie ge- teesheeren hier ter stede om in de onmiddellijke be hoefte aan geneeskundige hulp voor de armen te voor zien, in afwachting van de benoeming van een nieuwen titularis, waarvoor bereids de oproeping gedaan wordt. Tengevolge dier uitnoodiging hebben de heeren dr. J. L Goemans en H. Van Bommel van Vloten zich gezamen lijk, onder zekere voorwaarden, tijdelijk met de armen praktijk belast. Vrijdagnamiddag seinde men uit Apeldoorn De toestand van den Koning is heden niet zoo on gunstig. Zr. Ms, krachten nemen laDgzaam af. Het voedselgebruik blijft voldoende. Vloeibare, krach tige spijzen worden hem dikwijls door de KoniDgin toegediend. Er bestaat thans geen direct gevaar. Men verwacht Maandag a. s. weder een consult der beide ganeesheeren Vinkhuyzen en Vlaanderen met prof. Rosenstein. Daarentegen meldde men Zaterdagnamiddag uit Apel doorn aan het U. D. Ia '8 Konings toestand wordt merkbaar achteruitgang waargenomen. Het toegediende voedsel wordt meestal zonder bewustzijn gebruikt. De weinige slaap wordt herhaaldelijk gestoord door onrust, waar door de hooge lijder, als aan angst ter prooi, voort durend vau ea op de legersfede wil geholpen worden. De Minister van Koloniën is Zaterdag naar het Loo geweest, tan eiade met Hare Majesteit de KoniDgin overleg te plegen over den gang tan zaken. Het wetsontwerp tot instelling van het Regent schap, Woensdag in te dienen, zal Donderdag in de vereenigde afdeelingen en Vrijdag in de openbare zitting behandeld worden. De wet wordt Zaterdag af gekondigd. De beëedigiag blijft op 18 November be paald. Zaterdag is de hertog van Nassau van Luxemburg naar Frankfort vertrokken, vergezeld door zijnen zoon en graaf Villiers, «taats-secretaris voor de Luxemburgscha zaken. E-* had geen officiësl afscheid plaats en er waren geen autoriteiten aan het station, maar eene talrijke menigte riep den vertrAkenden regent het vaarwel toe. Benoemd tot ontvanger-griffi9r van het water schap Schouwen ter vervanging van wijlen den heer C. Van der Vliet Dz., mr. D. Van der Vliet Cz. te Oad-Baijerland, met 10 stemmen; de heer D. Hocke Dz. te Brouwershaven verkreeg 9 stemmen. Bij de hoofdcommissie voor den gewapenden dienst alhier is ingekomen een bericht, dat aan acht der behoeftige oud strijders van de Citadel en dragers van het Metalen Kruis eene gratificatie kan worden uitgereikt. Bij Kon. besluit is aan den ontvanger der dir. bel. J. Van Zandbergen Buwalda, te Schie dam. op zijn verzoek, eervol ontslag verleend uit 'g Rijks dienst, behoudens aanspraak op pensioen. Het goedkeuring8merk gedurende het jaar 1891 te bezigen, zal zijobij den ij k en h e r ij k der maten en gewichten de letter b in den gewonen schrijf vorm hij den ijk van gasmeters de koninklijke kroon. Het merk van het kantoor waar de eerste stempe ling heeft plaats gehad zal voor Middelburg zijo het cijfer 42. Zondagavond hield de heer Domela Nieuwen" huis in het Schuttershof te Middelburg een rede, die door een zeer talrijk publiek werd aangehoord. Het onderwerp dezer rede was de landsverdediging Spr. stelt in deze zaak geen bijzonder belang, omdat het eigenlijk iets is, wat met vele andere zaken be hoort tot een voorbijgegane orde van zaken, iets ook, wat als speelgoed diende beschouwd te worden, 't Is echter verbazend duur en gevaarlijk speelgoed, en daarom bemoeit spr. er zich ook m3d. Er is tegenwoordig in ons land een »Tinda)isme". De heer Tindal beeft, zooals men weet, verscheidene adressen omtrent de landsverdediging tot de Tweede Kamer gericht; maar, zooals het vaak met adressen aan dit lichaam gaatzij zijn in de prulleroand ver zeild geraakt De Tweede Kamer toch houdt zich bijna niet bezig met wat er buiten het Binnenhof omgaat, met de wezenlijke volksbelangen. Ten laatste evenwel he< ft de heer Rnoseboom, naar aanleiding van Tmdals bewering, dat Den Hasg zeer gemakkelijk door de Duitsche marine kon gebombardeerd worden, tot den Minister van Oorlog een interpellatie gericht. Spr. noemde deze interpellatie een groote komediewant de Minister bad een geschreven antwoord op de rede van den heer Rooseboom. Daarom had spr. in de Kamer een interpellatie tot de Regeering willen richten, waarbij hij ook inlichtingen omtrent de leger mobilisatie wilde vrsgendit werd echter niet toegestaan, volgens spr. iets ongehoords. De heer Nieuwenhuis is vertegenwoordiger van het proletariaat, en daarom moest hij zich met deze zaak bemoeien. Immers, de bezittende klasse heeft zich in deze alle plichten van den hals geschoven en oordeelt de lagere klassen goed voor banonvoeder. En verder moet voor het volk de zekerheid bestaan, dat het voor zijn vele geld verdedigd kan worden. Tindal heeft de verdienste, dat hij gewezen heeft op een rotte plek in ons leger, dus in de maatschappij. De heer N. leest nu lange citaten voor uit de brochures van Tindal. Hij herinnert ook aan het geval te Venlo, waar onlangs een Duitsche divisie op het stations- perron oorlogsbewegingen uitvoerde. Het volkenrecht, zegt bij, is in oorlogstijd niets; geen generaal stoort er zich aan. Specialiteiten in het volkenrecht en be roemde generaals zijn het er over eens, dat een bom bar iement van Den Haag bovendien geen schending van het volkenrecht zou zijn, al was het alleen maar, omdat daar een kanoDgieterij bestaat. De inrichting van ons leger is slecht; de hoogste betrekkingen zijn in handen eener kliek, onbekwaam voor het ambt. Vooral dientengevolge is ons land volkomen weerloos. De socialisten gaan echter niet mee met Tindals plannen tot legerverbetering, want daardoor zou de oorlogsbegrooting aanzienlijk verhoogd en de maat schappij in da richting van militairisme, dus een ver keerden kant op, gedreven worden Het stelsel, dat in ons land bestaat, dat van loting met plaatsvervanging, is wel bet slechtste dat denkbaar is. Ook door de nieuwe legerwet met persoonlijken dienstplicht komt men geen stap vooruit. Daardoor worden de lichtingen vaa 11000 tot 16300 man gebracht, zoodat de oor logsbegrooting zeer zou stijgen. De liberalen verdienen geen vertrouwen, maar ook de ciericalen verdienen niet verder gesteund, want van de door dezen beloofde verlichtingen in druk komt niets; integendeel. Alge- meeoe dienstplicht zou ook de begrooting van oorlog veel hooger maken. Spr. wenscht invoering van het Zwitser8che stelsel, waar men voor 8 mill, gulden 200000 weerbare mannen heeft. Da regeering moet zorgen, dat we ons land liefhebben, doordat we allen een deel daarvan bezitten. We moeten vrijheid en welvaart verkrijgen, opdat we die kunnen verdedigen. Nu heeft ons volk niets te verdedigen; het wordt niet eens als burger erkend, 't I? er tegenwoordig maar om te doen, het bezit, het kapitaal te verdedigen. De reg. belet het volk weerbaar te worden, want het mag ni«t eens vuurwapens dragen. Wij moeten datgene verkrijgen, wat de volksouvereiniteit uitmaakt. Vau de gelegenheid tot debat werd o. a. gebruik gemaakt door den heer Damme, die vooral opkwam tegen een voorstelling van de Fraasche revolutie door den spr. als het ideaal van het streven naar vrijheid, enz. De vrijheidspartij in 1789 hal maar al te veel gruwelen verricht. Bij elke omkeering werpen zich leiders op, zoodat het volk ten slotte toch de vol maakte sou vereiniteit niet bezit. Niet door volksop- ruiiDg, niet door het zoeken naar het minste wat slechts ontevredenheid kan wekken wordt de maatschappij ge baat en verbeterd, maar door het doen van wat plicht is, door het beleven van een waarachtig godsdienstig, zedelijk beginsel. De mindere klasse moet opgeheven worden, ja zeker, maar door ontwikkeling op de rnimste schaal en door raenschlievande hulp van de hoogere klassen. Deze spr. werd met stormachtige toejui chingen beloond. De heer Nieuwenhuis repliceerde kort, waarbij bij niet veel meer dan de algemeen bekende socialistische meeningen uitte. Uit zekere bron verneemt de Prov. Groix. Cf., dat professor P. C. P 1 u g g e na het bedanken van dr. Eijkman voor den leerstoel in de artsenij bereid- kunde en vergiftenleer aan de Laidsche universiteit, op nieuw, thans bij officiéél schrijven der faculteit van geneeskunde aan de universiteit te Leiden, aangezocht zich voor het bezetten van den openstaanden leerstoel te Leiden beschikbaar te stellen, in zijne aanvankelijke weigering is blijven volharden en aan de Lsidsche facu't*it heeft te kennen gegeven aan de Groniogsche universiteit te willen blijven verbonden. Door den heer B. Oppenheimer en ongeveer 70 andere belanghebbenden bij den handel in levend vee vaD Nederland op Engeland, is aan den Minister van Buitenlandsche Zaken een adres verzonden, waarin 2ij nu officiéél is geconstateerd, dat bet door mond en klauwzeer aangetaste vee in de gemeente Vaals weder geheel is genezen en dit enkele g«val gelukkig geen verdere gevolgen heeft gehad, en aizoo aange nomen kan worden dat deze ziekte in ons land vol komen is geweken, zoodat daarmede ook de oorzaak vervalt, die de Eogelsche regeering noopte, een besluit uit te vaardigen, waarbij alle invoer van vee nit Neder land in Engeland is verboden Z. Exc. verzoeken zoo spoedig doenlijk alle pogingen in het werk te stellen om van de Engelsche regeering opheffing van dit be- ■luit te verkrijgen, en dat, zooal niet herstel van geheel vrijen invoer, ten minste toch bereikt worde, dat ons slachtvee wader levend naar Deptford uitgevoerd worde. Ia het nieuwe Idiotengesticht»'s Heeren Loo", te E r m e 1 o o zullen in Januari de eerste patiënten worden opgenomen. Reeds voor velen is plaatsiüg verzocht. Het gesticht zal verdeeld worden in vier klassen. Kerkelijke Zaken en Onderwijs. Waarde. Naar aanleiding van Matth. XXVIII vers 20 nam onze predikant D. Meerburg gisteren afscheid van zijne gemeente. Door de gemeente werd den scheidenden leeraar psalm 134 vers 3 toegezongen. Beroepen te Cats ds. L. Van Maanen, te Wil lemstad. Bedankt voor het beroep naar St. Philipsland door ds. K. Van de Werfhorst, te Mastenbroek. Door het provinciaal kerkbestuur vau Zeeland is Vrijdag tot de evangeliebediening in de Ned. Herv. kerk toegelaten de heer L. A. Biibler, caod. te Gro ningen, die zich niet terstond beroepbaar stelt. Jl. Zaterdag werd onder leiding van den heer P. V. d. Meulen, leeraar in de gymnastiek alhier, eene talrijk bezochte vergadering vaa hoofden en onder wijzers aan de openbare en bijzondere lagere scholen in het arrondissement Goes gehouden ter bespreking van de wenschelijkheid om een cursus opterichten, teneinde zich te bekwamen in de vrije- en orde- oefeningen. Da groote deelneming, het verschil in afstand der plattelandsgemeenten en het verschil ia kennis vau de gymnastiek bij de deelnemers, maakte het wenschelijk den cursus in drie deelea te splitsen, te geven op verschillende uren. Er hebban zich bereids een veertigtal hoofden en onderwijzers tot deelneming aangegeven. Nis se. In de Zaterdag gihouden raadsvergadering is tot onderwijzeres aan de openbare school alhier benoemd mej. M. C. Van den Eude vau Wolfirtsiijk. Mat haar stonden op de voordracht mej. J. VanWeelete Nieuwdorp en m^j. R. J. Haerma Van Vos te Amersfoort. Tot onderwijzer te Breskens is benoimd de heer A. Cavaal te Ritthem. (d£. Öt.) Ia een bestuursvergadering dar Ned. gymnastiek- onderwijzersvereeniging is besloten een adres te richten aan de Ragearing omtrent da zeer onvoldoende rege ling van het gymnastiek-onderwijs aan de Rijks- Normaalscholen, zoowel wat betreft het getal uren, daaraan besteed, als het gezamenlijk beoefenen vau de gymnastiek door da kweakeÜDgm der beide saksen. Tevens werd het wenschelijk geacht, dat aan de hoogste klassen dezer scholen ook onderwas worde gegeven in het theoratisch-opvoediuadig gedeelte van dit leervak. O. en W. Sonbnrg. Gistervoormiddag werd ds. H. Vermaas alhier bevestigd door ds. Boomer van Ritthem. In den namiddag hield hij zijne intreerede naar aan leiding van Rom. I, vs. 16: »Ik schaam mij het Evangelie niet, want het is een kracht Gols tot za ligheid voor een iegelijk, die gelooft, eerst den Jood en ook den Griek." Er was een buitengewoon talrijk publiek tegenwoordig. Landbouw en Veeteelt Naar wij vernemen zijn 12 antwoorden ingeko men op de prijsvraag voor eene populaire handleiding voor de paardenfokkerij, uitgeschreven door verschil lende maatschappijen van landbouw en particulieren, waartoe indertijd het initiatief werd genomen door het genootschap ter bevordering van den landbouw in Drente. De namen der jary leden zullen binnenkort worden bekend gemaakt. (P. A. C.) Nu aan de suikerfabrieken de campagne goed en wel begonnen is, blijkt, dat de weinige boeren, die hunne wortelen op gehalte geleverd hebben, de anderen veel voor zijn. Zoo zijn deze week aan de Stampers-gatscha fabriek wortelen onderzocht, die on geveer 45 pet. suiker bevatten en dus pl. m. ƒ14 opbrachten, terwijl de meeste boeren op wicht slechts ƒ12 bedongen hebben. (N. R. CL)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1890 | | pagina 1