MODES
Wed. J. Meijers-Temperaian
eene lading puike grove Kachel- en Smeekolen.
XAGEKOMEX AI>VEUTE\T1EN.
heeft de eer de Dames de ontvangst der
te berichten, welke van Maandag af te bezichtigen zijn.
Volgende week in lossing:
aantal branden opgeteekerd, die siecbtfi door een hood-
lottigen samenloop van omstandigheden ontstaan zijn
en waartegen geen voorzorgen konden genomen worden.
Zoo gebeurde het, toen Cleveland tot president der
"Vereenigde Staten was gekozen, dat een zijner vurige
aanhangers te Biddeford als uiting van vreugde een
schitterend vuurwerk deed afsteken. Een der vuurpijlen
vloog in een grooten boog in den schoorsteen van een
nabijgelegen katoenspinnerij en zette die in brand.
Watten of vodden, waarmee olie is afgeveegd, zijn
hoogst gevaarlijk. Zij kunnen van zelf ontbranden,
daar de brandbare stof zoo over de watten wordt
verdeeld, dat zij van alie kanten de zuurstof uit de
lucht kan opnemen. Doch nu stelle men zich voor
een katoenspinnerij, waar alles in de volmaaktste orde
is: de poetslappen worden voorzichtig op zij gelegd.
Laar vliegt 's avonds een kever naar binnenhij ver
wart zich in de watten, die met olie gedrenkt zijn,
werkt zich met moeite los, doch neemt daarbij een
plukje watten mee. Met deze vracht vliegt hij recht
op een gasvlam aan, valt verbrand op den grond en
zet de geheele fabriek in vlammen. Dit zeldzame geval
heeft zich voorgedaan en is ontleend aan de berichten
eener brandassurantiemaatschappij.
Vaak 20U men met alle mogelijke moeite geen
brand kunnen doen ontstaan op de manier, zooals bij
soms toevallig veroorzaakt wordt. Een baal katoen
aan te steken, eenvoudig door de ijzeren banden, die
er omheen zitten, los te slaan, is zeker niet gemak
kelijk. En toch zijn door de vonken die daarbij kunnen
ontstaan reeds een groot aantal fabrieken in de asch
gelegd. Maar er komen nog ingewikkelder gevallen
vooreen timmerman zal in een jntespinnerij een
plank vastspijkeren. Hij raakt den draadnagel scheef,
deze vliegt weg, wordt meegevoerd door den riem,
die de ruwe grondstof naar da ontrafalingsmachina
leidt, komt in de machine, geeft een vonk af en zet
de jate in brand.
Er zouden nog tal van merkwaardige toevallen zijn
op te sommen, doch het vermakelijkste is zeker wel,
wat in Nhuw-York gebeurd is, waar de brandspuit
brand veroorzaakte.
Een klein gebouw stond in vlammen en werd flink
bespoten. Een der waterstralen vloog in een belendend
huis, waar behalve brandstoffen ook ongeblaschte kalk
voorbanden was deze werd haet en veroorzaakte brand.
Volgens eens ander bericht zou het voorgekomen zijn,
dat een waterstraal, die een electrische booglamp
raakte, als geleidster van den sterken electiischen
stroom diende, een voDk afgaf en zoo de aanleiding
tot een tweeden brand werd.
Ingezonden Stukken.
VIVISECTIE.
Zullen wij nog langer lijdelijk blijven tegenover
de gruwelen der vivisectie
Vraag aan het Nederlandsche volk door de re-
da tie van j> Androcles, Maandblad aan de belangen
der dieren gedijd Mjt portret en vignetten, 's Gra-
venhage, H. L. Smits, 1890.
Onder bovengenoemlen titel zag dezer dagen een
belangrijk en aargrijp^nd geschrift het Jicht, waarop
ik met enkele woorden de aandacht van al miiue stad-
en landgenooten zou wenschen te vestigen.
Reeds in 1880 verschoon in ons land een werkje
nit het Hoogduitsch vertaald, getiteldde Folterka
mers der wetenschap. Daarin werden met tal van
aanhalingen uit geneeskundige boeken en tijdschriften
de ocmenschelijkheden der vivisectie in het licht ge
steld, en door enkele afbeeldingen van gemartelde
dieren aanschouwelijk gemaakt.
Laten wij voor wien het misschien Doodig zijn mocht,
hi r zeggen dat door vivisectie wordt vei staan het
nemen van zoogenaamd wetenschappelijke proeven op
levende dieren, voornamelijk op hondeD, katten, ko
nijnen. Deze proeven bestaan in villen, snijdeD, branden,
en op allerlei andere wijzen pijnigen en martelen van
arme, bulpelooze, weeriooze wezens, doorgaans in eeh
onverdoofden, dus hoogstgevoeligen toestand, vastge
schroefd in even afschuwelijk als vernuftig uitgedachte
foltermachines, waarin zij dikwijls dagen achtereen
levend gehouden worden.
De proeven worden genomen door professoren, in de
geneeskundige laboratoria, doorgaans ten aanschouwe
en ten behoeve van de medische studenten, die aldus
in de beste jaren huns levens onderwijs ontvangen in
wreedheid, in het verstompen van hun zedelijk be
wustzijn en in het verkrachten van hun conseiëntie.
Geen wonder dat het meerendeel van hen opgroeit tot
atheïsten en materialisten. Want wie zou in God en
in een rechtvaardige vergelding na dit leven kunnen
g looven, en zijne handen met de vivisectie bezoedelen
Die bet g6noemdtf werkje {de Folterkamers der
Wetenschap) in handen gehad en eenigszins met aan-
dacht heeft iDgezien, zal niet licht den indruk er van
verliezen. Een er in voorkomend plaatje, voorstellende
een armen gemartelden hond, die de handen lekt van
zijn gewetenloozen professoralen beul, als om hem,
doch te vergeefs, tot eenig mededoogen te bewegen,
2al wel nimmer uit het geheugen van wie het eens
zag gewischt worden.
De daarin vermelde, alle wél geconstateerde feiten
zijn haast te vreeselijk om te lezensommige gaan
alle begiip te boven en doen ons vragenhebben wij
hier met de daden van menschen of van geïncarneerde
duivelen te doen 1
Maar wij hooren het voer de hand liggend antwoord:
»Het is waar dat aan onnoozele dieren vaak hevig
lijden wordt aangedaan, doch dit geschiedt niet uit
onmenschelijkheid, maar juist uit het tegenovergestelde
beginsel, menschlievendheid. Het is een noodzakelijk
kwaad, doch met het goede doel om menschen van
lijden te verlossen of in het leven te behouden."
Dit antwoord, hoe algemeen en hoe voetstoots ook
voor geldig gehouden, houdt evenwel geen steek, gelijk
in genoemd werkje, de Folterkamers der wetenschap,
en nog overvloediger in het boven dit artikel aange
kondigde geschrift wordt aangetoond. Afgezien van
de vraag of eenig zedelijk kwaad noodzakelijk mag
genoemd worden, of men recht heeft redelooze schepselen
Gods te martelen ten einde aan menschen lijden te
besparen, en of het gepleegde zedelijk kwaad het
twijfelachtige lichamelijk goed niet verre overtreft,
worden in gezegde boekjes talrijke getuigenissen opge
somd, met duidelijke aanhalingen gestaafd, van be
roemds professoren en doctoren, die de vivisectie voor
volkomen nutteloos en al do daardoor verkregen resul
taten als zonder waarde voor de wetenschap hebben
verklaard.
Doch wat baten zulke geschriften, en wat baat het
daardoor opgewekte gevoel van verontwaardiging, als
de handen niet ineengeslagen worden eu geen ernstige
gemeerschappelijke pogingen worden aangewend om
aan deze gruwelen van de zich alles geoorloofd ach
tende wetenschap een einde te maken
Daartoe moet het komen. De oogen van het publick
van alle standen en rangen der maatschappij moeten
geopend worden voor de baibaarschboden, die dag
aan dag in haar midden door de meest geachte en
geetbiedigde mannen strt Ifeioos worden gepleegd.
E -n kreet van verontwaardiging moet van alle
plaatsen des lands opgaan. En rusteloos moet worden
gearbeid, getuigd, geprotesteerd, gerrquestreerd, totdat
althans deze gruwel uit ons midden worde uitgeroeid.
Tot bereiking van dit zoo gewenschte doel heeft
zich door God geroepen gevoeld ou zich in Gods kracht
aangegord de heer JB. T. Hugenholtzvroeger pre
dikant te Kattendijkethars te Zuid-Beierland. S -
dert de gruwelen der vivisectie hem onthuld zijn
geworden, hebben zij hem dag cn nacht vervolgd en
zonder rust gelaten tot zij er bem er toe gebracht
hebben om de bestrijding en de vernietiging er van
tot zijn levenstaak te maken.
Door zijn toedoen is ook in ons land, gelijk in
Duitschland en in Engeland, een Anti-Vivisectie-Bond
opgericht. Het bestuur daarvan is in handen van de
Redactie van AnclroclesMaandblad aan de belaDgen
der dieren gewijd.
Door genoemde R-dactie is ook het aangekondigde
werkjeZullen wij nog langer lijdelijk blijven
in het licht gegeven.
Het eerste gedeelte er van bestaat uit een belang
rijk opstel onder den titel»De vivisectie, waardoor
zij wordt gedreven en de weg om haar te bestrijden.
Daarop volgen de Voorloopige Statuten van den
Nederlandschen Bond tot bestrijding der Vivisectie,
terwijl de hoofdinhoud wordt ingenomen door eene
brochure, getiteld: Verborgen gruwelen. Feiten en
redelijke gronden tegen de Vivisectie, door Hermann
Stenz. Uit het Hoogduitsch, door J. B. T. Hugen
holtz. Predikant te Zuid-Beierland.
Het is onmogelijk dit geschrift te lezen zonder aan
gegrepen te worden door de overtuiging dat het hier
geene zaak geldt, waaromtrent wij .ons onzijdig mogen
houden, maar die wij met al de krachten en vermo
gens die ons ten dienste staan, moeten steunen en op
allerlei wijze helpen bevorderen.
Laten dan allen, die een aasje medegevoel hebben
met duizenden ounoodig gefolterde schepselen Gods,
en laten wij er bijvoegeD, met de blinde folteraars
niet minder, kennis nemen van wat er op dit gebied
geschiedt en zich aan de zijde scharen van hen die
den goeden strijd hebben aangevangen.
Daartoe worde men lid van den Bond en geve als
zoodanig zijn naam op aan de Redactie van Androcles
(«dres H. L. Smitsboekdrukker-uitgever, Westeinde
135, Den Haag) met vermelding van het bedrag van
zijn contributie, die ieder naar goedvinden kan vast
stellen en die, om ook minvermogenden te doen mede
werken, op een minimum van 0 25 is gesteld.
Moge bet aantal medewerkers tot duizenden en nog
maals duizenden worde, en moge de barmhartige en
rechtvaardige God de aangewende en aan te wendön
pogingen zegenen, opdat hier te lande en overal deze
schandvlek der geneeskundige watenschap worde nit-
gewischt en weldra voor goed tot het verledene behoore.
Goes, October. P. H.
laatste en telegraphlsche berichten.
lerseke. OESTERBEURS. Verkocht: Afsteeksel 18
tot 24 m.M. 2,50.
Aan de Woensdag, gisteren en heden te Mid
delburg gehouden acte-namens 1. o. werd door 2
vrouwelijke en 14 mannelijke candidaten deelgenomen.
Riervan slaagden j vrouwelijke en 10 mannelijke,
terwijl 1 mannelijke zich terugtrok en 3 werden af
gewezen. Geslaagd zijnmej. A. Boone, van de Rijks
normaallessen te Goes en mej. J. Schoo van id. te
Oostburg, W. H. Bakker en N. Van der Hoeft', bei
den van id. te Goes, W. Bruijnzeel, C. I. Laven en
B. J. Van Oost van id. te Tolen, P. Brakman, C.
De Dreu, J. L. Huyzer, C. F. Kohier oud-leerlingen
en A. De Visser, leerling van de Rijkskweekschool
te Middelburg,
De examens zijn biermede afgeloopen.
334e Staatsloterij, 5e kl.
Prijzen van 1000 en daarboven.
Trekking van Donderdag 9 October. 15e lijst.
No. 8304 50000.
Collecte uit Zeeland.
Prijzen van 70.
878 2602 4852 5396 7677 20132
2506 2630 4895 5453 13303 20141
2576 2633 5200 7584 14055 20524
Nieten
777 3725 5167 5463 7720 13296 14086
810 4806 5175 5491 7727 13308 20129
827 4835 5301 5492 7762 13477 20157
886 4898 5342 5497 7764 14026 20170
2532 5122 5356 7518 7772 14033 20175
2583 5152 5412 7540 8722 14041 20187
3120 5162 5424 7585 12746 14082 20191
Trekking van Vrijdag 10 October. 16e lijst
No. 2869 2000 en premie van 30000.
Nos.
7867
en 13417 elk 1000.
Collecte uit Zeeland.
Nos.
2679
en 5330 elk 100.
Prijzen van
70.
880
3111
5169 5399 7525 7771 20136 20516
892
4815
5309 5432 7047 7778 20188
2555
4858 5315 5489 7739 13492 20461
Niete
n.
789
2616
3118 5118
7580
7783
14018
791
2619
4824 5156
7593
7807
14071
807
2622
4871 5303
7639
8706
20491
830
2626
4874 5306
7709
13317
20495
855
3104
5106 5322
7723
13318
20513
873
3109
5107 5718
7734
14002
20515
Men gelieve geen nota te nemen van den laster door den Steenkolenhandelaar J. S.
HEINKENSZAND. C. RIJK Pz. Co.
Druk F. Klueuwens Zoon Goes.