1890. N°. 102. Zaterdag 30 Augustus. 77ste jaargang. Het Prinsessefeest FEUILLETON. Door vreemden wil beheerscht. GOESGHE De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond, uitgezonderd op feestdagen. Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75, behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad aangenomen bijdebeeren N1JGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren. COURANT. De prijs der gewone advertentiën is van A5 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent# Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden vac 18 regels a f 1,— berekend. Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 et. Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel. OPENBARE VERGADERING van den Baad der gemeente Goes, op DINSDAG den 2 SEPTEMBER 1890, des voormiddags te 9 uren. Goeö, den 29 Augustus 1890. Da Secretaris, HARTMAN. Punten van behandeling: I. Mededeelingen. II. Ingekomen stukken. III. Benoeming van een wethouder, tengevolge van de periodieke aftreding van den heer J. J. Ochtman. IV. Vernieuwde vaststelling van bet le suppletoir kohier van den Hoofd. Omslag voor 1890. •lbier gevierd wordende op DONDERDAG DEN 4 SEPTEMBER a. s., zoo zullen, iu verband hiermede, de lessen aan de scholen A, B, C en D, in plaats van op dien dag op Vrijdag den 5 September a. h. hervat worden Goev, den 29 Augustus 1890 Burgemeester en Wethouders van Goes, J. J. RAMON DT. 1. b. De Secretarie, HARTIiAM. GOES, 29 Augustus 1890. Gitteren werd op het terrein van de uitspanning •Tivoli", nabij het station a'lrar, door de Koninklijke Handboogsociëteit »Jacoba van Beieren" haar gewoon karmis-concours gehouden, waaraan deelnamen de ge zelschappen »Oas Genoegen" van Rilland, >Eendracht" van Steenbergen, Eensgezindheid' van Middelburg, •De Uiie" van Wouw, »Des Arti?ans" van Steen bergen, »0 ifeniog en Uitspanning" van Hansweerd, •Eendracht" van Vlissingan, »DoeI naar Hooger" vun Wolfertsdijk, »St. Andries" van Wem-d linge, »Soranus" van Dordrecht, »Da Batavieren" van Kloetinge en •St. S>bastiaan" van Ieïack*. Een zev-ntal, door onzen stadgenoot P. J. Simons keurig gegraveerde medailles, waarvan drie verguld zilveren en vier zilveren waren uitgeloofd, werden door de volg«nde schutters behaaldVoor de meeste punten door J. Riaymakers van de Eendracht" van Steenbergen, meeste roten door A Sandee van Ierseke, meeste vieren door P. Dalhuisen van Vlissingen, meeste drieën door N. Dekken van »D»s Artisans" van Steen bergen, meeste tweeën door L Luik van Hansweerd, meeste eenen door C. Polderman van Rilland. Een medaille voor hri, gazelschap met de meeste schut ters werd toegekend aan ?Doel naar Hooger" van Wolfertsdijk. Prachtig weder begunstigde den wedstrijd en bracht niet weinig bij tot eene prettige stemming onder de deelnemers. Op de voordracht ter benoeming van een leeraar in de wiskunde en de cosmographie aan da hoogere burgerschool te Arnhem staat no. 1 de heer G. F. G. De Br u ij n te Middelburg. 48) {Vervolg.) De vorst stond voor een mat papieren bedekte tafel toen de graaf binnentral. Ter weerszijden van hem stonden pastoor Meinert en Salantieri. De geestelijke, die den graaf van vroeger kende, diukte dezen zwij gend de hand. Salantieri stond een weinig achter waarts en zijn oogen waren strak op den binnentre dende gericht. H j had de rechterhand opgeheven en den vinger als toevallig op den mond gelegd. Erik sidderde bij bet zien van den markies en maakte eene stomme buig ng, toen de vorst hem aan dsn Italiaan voorstelde. De vorst noodigde daarop allen uit plaats te nemen en las vervolgens met doffe stem het protocol voor, waarin de feiten zooals die zich hadden toegedragen, warsn varmeid. •Nadat ik u aldus naar waarheid heb medegedeeld", sprak hij, meer bepaald tot den graaf, wat niemand zonder deze bewijzen voor mogelijk zou houden, ver soek ik u de voorstellen aan te hooren, dia gij met mij en graaf Kronstein als voogd en grootvader van het kind der vorstin aan de goedkeuring van den Koning zult hebben te onderwerpen. Gij zult, waar gij evenals ik verplicht zijt de erfopvolging iu onze fa milie voor bedrog te vrijwaren, wel geen bezwaar In de Maasbode warpt de hear P. M. B pr' een blik in de toekomst. Bemoedigend acht hij da toekomst niet erg. »Rime en het vaderland" schrijft hij, azijn voor i>ns de twee spillen, waarom heel het hoogere zielsleven zich beweegt, en zi^, aan gaande ons toekomstig heil in beiderlei opzicht zijn in de naaste toekomst niet veel meer dan zeer duis tere, onbepaalde gissingen te maken." Er op wijzende, dat in den zomer van 489i nieuwe verkiezingen voor de Tweede Kamer in het verschiet zijn, z^gt de schr. Voorzeker, dat spant nu reeds de aandacht; als de aanstaande winter voorbij is gegaan, is ook de eerste aera der regeering van het Christelijk bewustzijn voltooid. Wat zal hier de toekomst baren? Bij de jingste verkiezingen kwam het monsterverbond tot stand, en het heeft tot heden stand gehouden. Maar bij veel licht wierp bet ook schaduw over de laatste vier jiren. Neen, de schoolwet, hoe dankbaar wij ook zijn voor hetgeen bereikt is, heeft niet heeft gegeven, wat verwacht werd. En dan verder de dienstplicht. Door eene a'gemeene clausule te gebruiken in de overeenkomst, die ook hier noodig was, ging het schip der verbintenis maar in zee. De moeielijkheden moesten zich tijdens de %aart wel openbaren. Nu, ze kwamen dan ook. Eerst ver deeldheid in eigen boezem der r-katho!ieken. Neen, riep de eene partij, als de persoonlijke dienstplicht er door moet, dan liever scheuring tusschen debind- genooten. Ontijdig, was het antwoord der broederen, ontijdig, zwijg toch stil. Deze moeielijkheid echter verdween, en men is het in zooverre eens geworden, dat de r.-katholïeken onderling te Utrecht den vrede sloten. Maar als tweede moeielijkheii staat nu Mi nister Bergansius nog altoos met een zeker aantal anti-revolutionairen, ons aanbiddend den persoonlijken dienstplicht. •Andere ervaringen, gedurende deze jaren met het monsterverbond opgedaan, zijn al even onverkwikkelijk. Terwijl de Ministers zeer hard arbeidden, bedierf de Minister Keuchenius door zijn dwepend en eeuwig ge tuigen zijn arbeid voor zich en voor ons, en moest hij zelfs den ministeriëelen zetel rnimen. En in het bijzonder heeft de pers der bondgenooten en met name ook Kuyper's orgaan ons vaak al zeer onbroederlijk behandeld. In het weekblad De Heraut wordt week aan weak de historie der q lasi-hervormiDgsmartelaren opgedischt. Er wordt in kleuren en geuren verteld, hoe Wendelmaet zus of Pistorius zoo, geblakerd en gefolterd wordende voor bet aanschijn of op last der monniken en papen, niettemin volhardend werden be vonden in het verafschuwen der Roomsche religie; er wordt in alle bitterheid tegen Rime opgetrokken en wordt letterlijk allts gedaan, niet alsof wij elkander iets nader zijn getreden, maar alsof wij, vooral met het oog op het gesloten verbond, onzen laodgenooten niets dierbaarder mochten worden dan voorheeD. •Zal dit alles nu, anno 1891, het hernieuwen des verboods ia den weg staan? Of zullen er weder zoo lang algemeens termen tot compromissen worden samen gesmeed, tot wij te zamen in een gevaarlijk duister verder marcheeren Wederom is hier de zaak niet gemakkelijk te beantwoorden, vooral als het eens ge beuren m 'cht, dat de legerwet vóir de verkiezingen niet werd afgedaan. Doch men mag hopen, dat de afgevaardigden, die alsdan door r.-katholieken stem men willen herkozen worden, ook de no)dige en duidelijke verklaringen aangaande hunne meening h deze zaak geven zullen. hebben die voorstellen mede te ondertekenen. Ik zal dan persoonlijk tot den vorst gaan en Zijne Majesteit mededeeling doen van de droevige gronden, waarop deze voorstellen berusten en zijne hooge goedkeuring vragen over deze besluiten van onzen fami'riraad. Ik ben overtuigd, dat hij die niet weigeren zal". Hij las daarop het stuk voor en reikte het den graaf ter ondsrteekening over. •Ik kan niet weigeren deze voorstellen te teekenen" sprak Erik diep bewogen en Salantieri's blik angstig schuwend, nadat de eigen bekentenis der vorstin het bewijs voor hare schuld onwedarlegbaar heeft geleverd en zelfs haar eigen valer aanle'ding heeft gegeven met dit harde en smartelijke besluit iu te stemmen. Ik onderteeken derhalve dit stuk" en hij nam eene pen en plaatste zijn naam naast dien van den vorst maar tevens verklaar ik u, doorluchtigheid en u, mijne heeren, plechtig, dat ik niet in staat ben ia de plaats van het ongelukkige kind der vorstin te treden en dat ik derhalve de erfopvolging in ons Huis, waartoe ik door mijne geboorte als eerste en eenige mannelijke afstammeling geroepen ben, weiger. Zooals ik uwe doorluchtigheid bereids gezegd heb, heeft een meisje van eene achtenswaardige burgerfamilie mijn woord ontvangen en ik zal dat woord gestand doen en daar de wetten van ons Huis de opvolging afhankelijk stellen van het huwelijk met eena vrouw van gelijke geboorte, ben ik, zooals van zelf spreekt, van deze opvolging uitgesloten". Dat moogt gij niet doenl" riep de vorst. »Wie Naar men verneemt bestaat hfct voornemen om de miliciens van 1886, 1887 en 1888, behooreode tot de eerste divisie infanterie, van 13 October a. s. nf bij opvolging elk 12 dagen onder de wapenen te roepeD, ten einde in de behandeling van de gewijzigde uitrusting in het nieuwe geweer te worden geoefend. In de maand October 1890 zal te's-Gravenhaga een vergelijkend onderzo--k plaats hebben van personen, die wenschen te dingen naar de betrekking van klerk bij de rijkstelegraaf, waartoe vijftien plaatsen ter vervulling worden opengesteld. Voor verdere bij zonderheden ver* ij een wij naar de Staatscourant Bij het 6laan van een Norton-pomp te Hooge- zand, ter diepte van ongeveer 100 voet, verkreeg men water, dat zich door een eigenaardigen metaal- smaak kenmerkt. Na onderzoek door prof. Fokker aan het hygiënisch laboratorium te Groningen bleek, dat bet wegens het hooge ijzsr- en zoutgehalte als mineraalwater bijzonder geschikt is. Door eenige pa tiënten wordt het water uit deze staalbron reeds gedronken. Particuliere correspondentie uit Californië aan het Vaderland. {Vervolg.) Mocht mij dan ook de keus gelaten worden tusschen een stuk laud te Merced en een te Fresno, dan zou ik geea oog-inblik aarzelen het laatste te kiezen, niet tegenstaande den meer dan 100 pCt. hooger en prijs, welke voor het eerste gevraagd wordt. Het is deze besliste overtuiging, gepaard aan mija belangstelling in hen, dn voor zich of hun kinderen een beter lot zoeken en voor wie 5000 tot 10,000 te veel op rekening ontvangen een levensquaestie is, welke mij bewoog deze opmerkingen (die alleen waarde hebben voor hen die van plan zijn hier land te koop n) een plaats te geven in deze beschouwingen, welke voor het vervolg van meer algemeenen aard zullen zijn. Ei ik vertrouw dan ook, mijnheer de Redacteur, dat gij dit motief en die korte afwijking van mijn plan zult billijken, uit overweging van de urgentie eu het groote belang, dat bedoelde personen er bij hebben zoo tijdig mogelijk te zijn ingelicht. Ik vraag geea geloof voor mijn beweringen, doch waarschuw enkel voor teleurstellingen en raad tot omzichtigheid bij den eersten etap, dien men op een nieuwen levensweg zet, mij daarbij gaarne ter be schikking stellende van hen, die meer gedetailleerde gegevens wenschen te ontvangen dan in een dagblad te geven zijn. H jt bivengenoemde bericht in Het Nieuws van den Dag brengt er mij toe in de eerste plaats iets te zeggen over het klimaat in deze streken, na tuurlijk voor zoover ik er over oordeelen kan, dus in't hartje van den zomer. Op het oogenblik hebben wa 110° Fahr., terwijl da thermometer g steravond om 9 nur 98° wees wat nu juist niet »gour" is en we het eenige dagen geleden tot 120° gebracht hebben. Bij zulke cijfers gevoelt men eerst recht hoe moeilijk h t aims is waar te zijn en tevens geloofwaardg in het oog van anderen. Voeg ik hierbij, dat we gister avond e>n gevoel van welbehaaglijke frischheid halden en de kinderen wat langer lieten opblijven omdat het zoo riekker" was, dan gelooft me geen enkel Neder lander, die weet, dat men in zijn gezegend klimaat tot een Huis behoort als het onze, heeft plichten te vervullen, waa bij alle persoonlijke aangelegenheden moeten achterstaan." Een graaf van Montau, doorluchtigheid, heeft vóór alles ten plicht zijn woord te houden." •Ik zal zorg dragen" sprak de vorst, »dat uw woord u wordt teruggegeven. De oude houtvester Hellwald zal begrijpen, dat de toekomst van onze familie niet mag opgeoffjrd worden aan een romantische gril". •En al wPde men haar tot de teruggave van mijn woord dwingen" hernam de graaf op vasten toon, k zou het niet aannemenik zal haar, wie ik mijo woord verpand heb, de hand voor het altaar reiken al moest ik da geheele wereld trotseeren Ook waaneer hare ouders er z ch t'gen verzetten vropg de vorst. »En zou dat meisje, aan wien gij zulk een off r brengen wi't, willen handelen tegen den wil harer ouders, die bovendien de wet op hunne hand hebben?' Misschien niet, doorluchtigheid" zeide de graaf op smartelijken toon, misschien zou zij voor dien aandrang bezwijken, niet voor den aandrang van buiten, maar voor dien der zedelijke wet, die ons gehoorzaamheid aan onze ouders gebiedt. Maar dan, doorluchtigheid, zweer ik u, dat ik ongehuwd blijven zal en dat ik God zal bidden mij vóór u uit deze wereld weg te nemen." De vorst bleef somber voor zich staren. Eindelijk zeide hij •Mijnheer de pastoor, ik bid u, tracht gij mijn neef duidelijk te maken, welke plicht hem door naam en bij een temperatuur van 80° de scholen sluit. Zalfs Indische oudgasten hoor ik meesmuilen bij de bewering, dat 98° »lekker" zou zijn. Eq toch is het zoo. Van de tegenstelling met de hitte des daags kan het geen gevolg zijn, daar men dit dan evenzeer in andere landen zoa waarnemenveel eerder is het toe te schrijven aan de droge en opwekkende lucht, die maakt dat men de warmte veel beter verdraagt en geen merk baren hinder heeft van een temperatuur, die in Neder land ondraaglijk zou zijn, terwijl ook de iu den regel zeer koele nachten ons wapenen tegen al te zomersche dagen. Van »dood langs den weg vallen" is hier dan ook evenmin sprake als van »guur" weder, integendeel het klimaat is, zelfs des tomets, zoo gezond, dat de spinnen, die hier legio zijn (tengevolge van het vele fruit dat vele vliegen aanlokt) bij voorkeur haar web weven voor de woningen der gmeeshaeren, om zoo min mogelijk gestoord te worden. Ik heb nog een tweede bewijs voor die gizondheid onze burgemeester is tevens dokter. Geen dr. in de theologie, die hebben het te druk ook geen dr. in de letteren die zijn hier niet maar een heusche- lijke doctor medicinae. Wie nu weet, dat een Amari- kaacscli burger zijn eigen burgemeester kiest zoo wel als alle andere overheidspersonen, tot zelfs de politieagenten en dat een Amerikaan bijna een mensch is als een ander, zal gemakkelijk bescffjn dat ook deze, zijn zinnen eenmaal gezet hebbende op een geneesheer, niet de eerste de beste beunhaas tot hoofd kiest, maar allicht de meest bekende en geziene, bijgevolg hem, dis in den regel d« meeste praktijk heeft. En nu wil ik vragen, hoe men in Nederland zou oordeelen over dan gezondheidstoestand van Amster dam, Dan Haag of eenige andere stad, indien de ge neesheer nut de meeste praktijk aldaar, tijd genoeg overhield om tevens de betrekking van burgervader waar te nemen. Wanneer men in Amsterdam soms gebelgd mocht zijn over de parallel, die ik hier eenigscins trek tus schen Fresno en Neerlands hoofdstad, dan wil ik de vergelijking nog wat voortzetten Ook Fresno is een hoofdstad en wel van de country (landstreek) van dien naam. Da stad met ongeveer 12.000 iiwoners ligt aan den Pacifi ispoorweg, staat hierdoor in verbinding met geheel Amerika, en is in 't bezit van een tram. Al haar straten zijn geplaveid met asphalt en electrisch verlicht, o, Amsterdam I en elk dier straten is 15 meter breed, plus overdekte trottoirs van 4 mater breedte aan weerszijden, o, Ka'.varstraat t Men vindt er een opera-gebouw, groot als een kerk, een wedrenbaan, een permanent tentoonstellingsgebouw, 5 banken, 11 kerken met 12 gezindten en toch geen godsdiensttwaespalthet leger des heils" houdt zija oefeningen op straat en wordt niat gemolesteerdeen christelijke vereeniging van jongelieden (geen chr. jange- l\ng8veresniging) stelt, zonder kwezelarij, haar huis, groot als 't Paleis op den Dam, open voor ieder; daar heeft men leeszalen met alle mogelijke tijdschriften en dagbladen, badinrichtingen en gymnastiekzalen, waar ieder welkom is en al wat jeugl heeft zich vereeaigt eu gratis onderricht ootvangt. De scholen zijn luchtig, ruim, sierlijk en kosteloos voor allen. Twee kin ier speeltuinen schijnen overbodig, waar elk woonhuis een villa gelijkt en een erf heeft, groot genoeg voor 't zelfde doel. Men vindt er gas- en waterleidingen, sproeiwagens, een vrijwillige, goed georganiseerde brandweer, een geboorte wordt opgelegd. Ik heb den mijue vervuld door mijne wraak over de verschrikkelijke misdaad, die aan mij gepleegd is, te laten varen, door mij in een somber stilzwijgen te hullen en ervan aftezien de gif tige tongen dar wereld, die zich overal tegen mijne eer deden hooren, tot zwijgen te brengen. M aar.daarom heb ik ook het recht van mijn neef een offerte ver langen, dat wellicht minder zwaar is dan het mijne". Aan dat verlangen kan en mag ik niet voldoen, doorluchtigheid. Wat de graaf daareven zeide, kan ik niat tegenspreken. Wanneer bij hem de gelofte van liefde en trouw hooger staat dan rang en rijk dom, handelt hij geheel naar hot gebod der heilige Kerk en dan staat het allerminst aan mij hem daar van terug te brengen". Da graaf dankte den pastoor met een veelzeggeaden blik. Het was den vorst aantezien, dat hij met moeite een hevige uitbarsting van toorn trachtte te onder drukken. Eenige oogenblikken heerschte er een diep stilzwijgen in de kamer. •Uwe doorluchtigheid heeft mij reeds meermalen vergund", zeide eindelijk Salantieri met zijn zachte, kalme en vertrouwenwekkende stem, vin deze fami- lieaaogelegenheii mijne meening en mijn raai te doen hooron ik durf daarom u en graaf Mintau wel te verzoeken mij daartoe nogmaals verlof te geven". Spreek, spreek, mijn vriend" riep de vorst. »Uwe meening bleek altijd juist, uw raad altijd goed!' •Welnu" sprak Salantieri, rik zou uwe doorluch tigheid wel willen voorstellen op dit oogenblik geea

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1890 | | pagina 1