1890. N°. 93.
Zaterdag 9 Augustus.
jaargang.
!ste
PATENTRECHT
FEUILLETON.
Door vreemden wil beheerscht.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binneu als buiten Goes, f 1,75 e
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bijdeheeren NIJGH 8c VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkcopers en Postdirecteuren.
De prijs dor gewono advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 ceafc»
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 ct«
Aanvragen cm en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Het primatief kohier 2e ged. van het
voor deze gemeente, voor het dienstjaar 1S901891, is
op heden ter invoidering gesteld in handen van den
ontvanger dier belasting binnen deze gemeente en
is ieder verplicht zijnen aanslag ten gestelden tijd te
voldoen.
Goes, den 8 Angustus 1890.
De Burgemeester van Goes,
J G. d. VV. HAMER.
GOES, 8 Augustus 1890.
Nu met de werkzaamheden aan het SAS VAN GOES
sedert half Juni jl. een aanvarg werd gemaakt, schijnt
het niet ondienstig met een enkel woord in herinne
ring te breDgeD, waarin de werken bestaan, die 7 JudI
1890 zijn aangenomen door A. Van der Maijden Az.
te Hardingsveld voor 157978.
De nieuwe schutsluis zal worden gebouwd in het
breede havengedeelte landwaarts van de oude sluis en
wel ruim 30 M. verder binnenwaarts.
Daar de haven daar ter plaatse eene vrij belangrijke
breedte heeft, is het mogelijk na het verrichten van
eecig baggerwerk langs den nieuwen sluisbouw, en
wel aan de noordzijde, het oude sas te blijven bevaren.
Is het nieuwe sluisgebouw voltooid, dan zal men met
de schepen door deze sluis kunneu passeeren en wederom
het oude sas kunnen bereiken om op de oude wijze
te worden naar zee geschut. Ia dezen stand van het
werk zal men met de aanaarding van de nieuwe schut*
sluis beginnen, en deze aanaardiog voltooid zijnde, het
oude sas, dat op deze wijze buitendijks te liggen komt,
buiten dienst kunnen stellen, en de nieuwe sluis voor
het schutten der schepen in dienst stellen. Stremming
der vaart is bij deze werkwijze geheel onnoödig, terwijl
door de plaatsing der nieuwe sluis binnenwaarts de
buitenhaven aanzienlijk zal worden verlengd, hetgeen
voor het bevaren van de haven een groot gemak zal op
leveren, vooral in verband met de meerdere diepte,
die aan de buitenhaven zal gegeven worden, namelijk
2.50 M. beneden gewoon laag wvter.
Het oude sas wordt na de buiten dienststelling vol
ledig opgeruimd, daar het in de verlengde buitenhaven
zeer hinderlijk in den weg zoude staan.
Met het oude aas verdwijnt ook de uitwateringssluis
van den Wilhelmit apoldsr (oostelijk deel) zoodat
onder de nieuwe werken ook bigrepen is het bouwen
eener nieuwe uitwateringssluis voor dien polder.
Volgt uit het medegedeelde, dat de nieuwe schut
sluis wordt gebouwd binnen de haver, midden in het
water, deza plaatsing brengt hare eigenaardige moeie-
lijkheden mede, die op de volgende wijze worden op
gelost.
Voor het bouwen van het buitensluisboofd, het
binnenslnishoofd, de vleugeimuren en de schutkolk-
muren worden geheid houten wanden van dampalen.
Deze vierkant bezaagde palen moeten waterdicht met
messing en groef diep in den bodem van de haven
geslagen worden. Dat zulks een moeielijk werk is
laat zich begrijpen, vooral bij het in aanmerking
nemen van de afmetingen dezer dampalen, die voor
het buitensluisboofd 11.50 M. lengte en van af de
punt. 0.35 M. zwaarte hebben.
Met behulp der gewone trekhei of stoomhci zouden
deze zware palen zekerlijk niet behoorlijk met mes-
39) (Vervolg.)
Er heerschte een tijdlang diepe stilte in de kamer.
Toen trad graaf Kronstein op den vorst toe, sloot
hem in zijne armen en brak in een krampachtig
snikken uit. De vorst stond met de lippen vast op
elkander gesloten en naar adem snakkend somber
vóór zich te staren, maar geen traan schonk hem
verlichting. Salantieri stond zwijgend in een hoek der
kamer; zijn gelaat toekende smartelijke deelneming.
Eindelijk kwam da pastoor teiug. Heeft ze met u
gesproken heeft ze u eenigerlei verklaring gegeven?"
vroeg graaf Kronstein met een laatste zwakke hoop.
«Er is niets uit haar te krijgen" antwoordde de
geestelijke, «ze antwoordt niets anders dan dat ze
gezegd heeft, wat ze zeggen mo-st en zij smeekt alleen
het leei te mogen dragen, dat God over haar gebracht
heeft".
«En wat hebt gij, de dienaar der eeuwige barm
hartigheid, de verdediger der schuldigen, de bode der
Goddelijke genade nog in het midden te brengen
vroeg de vorst, «door eene rechtbank, waar de vader
als voorzitter optreedt, moet ook de stem der hemelsche
barmhartigheid gelegenheid gegeven worden zich te
doen hooren".
oik kan alleen nog bidden" sprak de pastoor met
pl chtig^n trast, «Ut Gil, i:o rechtvaardig is, haar
sing en groef in elkaar sluitend tot de vcreischto
diepte in het zand te slaan zijn. Bij dit werk wordt
dan ook op ruime schaal gebruik gemaakt van een
ander hulpmiddw', vooral van groot nut in zandgi ond,
gelijk aan het Sas wordt aaDgatroffüü. Dit hulpmid
del bestaat in het «inspuiten" van de palen. De stoom-
heimachine is voorzien van een sterke perspomp, die
door een ijzeren buis een waterstraal spuit ongeveer
ter plaatse, waar zich de punt van den paal bevindt.
Deze buis zakt met den paal te zamen den grond in.
Wordt nu door den krachtigen waterstraal uit de
buis het zand bij de punt vau den paal weggespoten,
dan zakt de paal zeer geleidelijk, vaak door het
enktle gewicht vaa het heiblok, zonder slaan, tot de
vereischte diepte. Dat zich ook bij' deze werkwijze
nu en dan mocielijkheden kunnen voordoen, laat zich
gereedelijk begrijpen, doch overleg en iltnk materieel
zullen deze overwinnen kunnen.
Stelt men zich de verschillende houten damwanden,
reikende boven het kanaalpeil, alle op de omschreven
wijze ingeheid voor, zoo kan de grond binnen die
dammen worden weggebaggerd tot de verlangde diepte,
voor zooverre zulks niet reeds vooraf heeft plaats
gehad. Hierna worden in de damkisten da betonvloeren
gestort, het beton derhalve in het natte gestort, elke
vloer tot de verlangde dikte, die voor het buitensluis-
hoofd eene 2waarte heeft van 2.40 M. Nadat het
beton gedurende geruimen tijd onder water is verhard,
kan tot het leegpompen der damkisten worden over
gegaan, die nu een droog staanden put vormen, in
den bodem afgesloten door den betonvloer, in de zijden
door d« wanden gevormd door de waterdicht inge
heide dampalen.
Het is in deze kisten, dat het metselwerk van het
sluisgebouw moet omhoog getrokken en volledig af
gewerkt worden.
Het muurwerk voltooid zijnde, worden de ijzeren
sluisdeuren ingfhangen, de houten damwanden onder
water afgezaagd en het sluisgebouw is op de aana^<
ding na gereed.
Gelijk bekend is, zal de breedte der sluis 9 M.
bedragen (de oude sluis heeft 6 M. breedte) en de
lengte der schutkolk 40 M., terwijl de diepte van den
buitendrempel 1.50 M. onder gewoon laag water en
die van den binnendrempel 3 M. onder kanaalpeil
bedraagt.
De werkzaamheden zija begonnen met het aanvoeren
van het materieel van den aannemer en van een klein
deel van het benoodigde aan steen, grint, dennenbout
en scherp rivierzand.
Op 1 Augustus was voltooid de tijdelijke vaargeul
langs den noordelijken wal der binnenhaven en het
heiwerk voor den aampalenwand van de uitwaterings
sluis.
Met het uitbaggeren van de haven ter plaatse van de
nieuwe schutsluis wordt voortgegaan, terwijl begonnen
is met het plaatsen van de dampalen voor het buiten-
sluishoofd. Een ongeval aan een der heimachines over
komen is ooizaak, dat het heiwerk enkele dagen moet
onderbroken worden. Op het einde dezer week zal
eebter weder met kracht aan de dampaalwanden
worden gewerkt.
Het metselwerk der nieuwe sluiswachters-woning
is tot aan de zolderbinten voltooid.
De aannemer heeft voor de uitvoering van het werk
berouw en boete moge schenken, opdat zij eenmaal
voor Zijn rechterstoel vergiffenis moge erlangen".
Salantieri deed een schrede voorwaarts en sprak
«Thans verzoek ik verlof om te mogen vertrekken.
Ik ben getuige geweest van de bekentenis, getuige
ook van het ontzettende ongeluk, dat een edel huis,
waarin ik gastvrij ben ontvangen, heeft getroffenik
heb hier thans niets meer te doen. Ik wil heengaan
en niet door mijne tegenwoordigheid pijnlijke herinne
ringen levendig houden".
«Neen, neen", riep de vorst, Salantieri's hand vattend,
«neen, gij moogt niet heengaan gij moet ons ter zijde
staan met uwen raad, met nw kalm en zacht gemoed,
opdat niet de toorn, niet het menschelijk hart, dat in
zijn heiligst vertrouwen geschokt is, alleen oordeele.
Maar bovendien moet ge om mijnentwil hier blijven.
Gij moet mijD vriend zijn, want ik heb behoefte aan
een vriend. Ik gevoel mij zoo alleen en zoo eenzaam,
en ik kan de eenzaamheid nog niet verdragen."
Met een kreet van wanhoop zoDk hij op een stoel neder.
«Blijf hier, markies", sprak de pastoor op Salantieri
toetredende. Ook graaf Kronstein deed de bede hooren
«Blijf, mijnheer. De vorst heeft behoefte aan een vriend,
op wien hij steunen kan en ik, ik ben geknakt, ik
kan hem niet meer helpen. Ik mag zelfs voor de wereld
zijn vriend niet blijven en met de wereld alleen hebben
wij te rekenen, om nog van de eer van onzen naam
ta redden, wat te redden valt."
»Aan zoo vriendelijken drang kan ik geen weerstand
bieden", antwoordde Salantieri. «Ik zal daarom den
smarteiijken plicht aanvaarden, die mij te gelijk trotsch
doet zijn, omdat hij mij een zoo edele taak oplegt.
reeds vijf stoornm chines aangevoerd, als een
machine, twee s:oomheimachines met perspompen, een
locomobile voor het drijven van de centnfugaalpomp
ter drooghouding van de siuisputten en een locomobile
voor het drijven van den mortelmolen. Op ruime
schaal wordt dus gebiuik gemaakt van werktuigen,
in den tegenwoordigen tijd onmisbare hulpmiddelen
bij publieke weiken van eenig belang.
Aan belangstellenden zal steeds gaarne toegang tot
het terrein der werken worden verleend, mits daarvan
geen belemmering ondervonden worde.
Bij de jongste veranderingen in het personeel
der rijksveldwacht zijn verplaatst de rijksveldwachters
der 3e kl.J. Zoon C z. (brigadier-titulair) van St.
Maartensdijk naar Renesse L. C. S t r a u b (briga
dier-titulair) van Renesse naar St. Maartensdijk.
Bij kon. besluit is bij de dienstdoende schutterij
te Zieriksee op zijn verzoek eervol ontslag verleend
aan mr. J. Lechner, als 2e luit. en zijn benoemd:
bij die te Amsterdam, tot 2e luit. A. S. Fransen
Van de Putte, vroeger 2e luit. bij de dd. schutterij
te Goes; bij die te Zieriksee, tot 2e luit. A. H. W.
Van der Vegt, thans 2e luit. li la suite.
Z. M. heeft benoemd tot ontvanger der belas
tingen te Appingadam, R. Van der Feen, thans
controleur te Zieriksee.
In de op Zondag te Scheveningen gehouden
vergadering van het algemeen bestuur van den Alg.
Ned. Wielrijdersbond is tot 2a voorzitter benoemd de
heer Joan RahuseD, te Amsterdam, in plaats van
den heer mr. H. graaf Van Limburg Stirum, die
wegens gezondheidsredenen bedankt beeft. Tot afiee-
lingsafgevaardigde voor de afdeeling Zeeland werd
gekozen de heer Ph. Van den Bolk, te 's-Heer
Areüdskerke. (M. Ct.)
Ia het Leidsche Dagblad leest men het vol-
Broeien van hooi. Nu de hooibouw in vollen
gang i», en vooral om de ongunstige weersgesteldheid
waaronder dit plaats heeft, mag het niet overbodig
heeten, zoowel in het belang der biandverzekering-
maatschappijen als ia dat van de verzekerden zeiven,
de aandacht van de landbouwers er op te vestigen,
dat in de politieverordeningen der verschillende ge
meenten daaromtrent bepalingen voorkomen, die o. a.
de verplichting opleggen om bij voorkomende broeiing
van hooi of andere veldgewassen daarvan kennis te
geven aan den burgemeester en tevens om alle voor
zorgen te gebruiken.
De maatregelen van voorzorg, die, naar het oordeel
van deskundigen, op ervaring gegrond, kunnen geno
men worden tegen brandgevaar door hot broeien van
hooi, zijn in hoofdzaak deze
lo. Is noodig dat het gras werkelijk hooi zij oóór
dat het wordt binnen gehaald. Maar dit is ten opzichte
van krachtig hooi niet genoeg en bij regenachtig weer
ook niet altijd mogelijk;
2o. is daarom noodig, dat een behoorlijke hoeveel
heid zout in het hooi gestrooid, eene hoeveelheid ten
bedrage van 15 cent per wagenvracht is voldoende,
en lagen oud hooi of stroo er tusschen aangebracht
worden. Zout verhoogt ook den smaak van het hooi
Ik beloof dan aan de zijde van den vorst te blijven,
zoolang hij behoefte blijkt te hebben aan mijn raad,
mijn troost en mijne vriendschsp."
Andermaal drukte de vorst ham zwijgend de hand.
Daarna stond hij langzaam op en er straalde weder als
vroeeer groote wilskracht uit zijn oogen, toen hij sprak
«Thans komt het er op aan te beslisseD, wat er
geschieden moet. U, graaf Kronstein, dien ik tot nu
toe vader mocht noemen en wian ik mijn geheele
leven de grootste liefde en achting zal toedragen, u
zult inzien, dat eene verbintenis, die door zulk een
zwaar vergrijp feitelijk is verbrokan, ook vormelijk
verbroken moet worden, voor zoover althans de Kerk
dit veroorlooft."
Graaf Kronstein en de pastoor bogen beiden toe
stemmend het hoofd.
«Maar", zeide Salantieri, «voor de wereli moet de
ware oorzaak van deze scheiding verborgen blijven en
daar ik nu toch eenmaal verlof bekomen en daarmede
den plicht op mij genomen heb advies te geven, zoo
stel ik voor, dat de vorstin haren vader naar zijn ver
blijf vergezelledat baart geen opzien. Verder moet
de vorst, zooais ik hem reeds aangeraden heb, tot zijn
eigen bestwil en om zijne geschokte krachten te her
stellen, zich op reis begeven. De vorstin moet daa later
weigeren in het huis van haren gemaal terug te keoren
en de scheiding van tafel en bed kan dan vanzelf
volgen."
Allen gaven hunne goedkeuring aan dit plan.
«Op deze wijze", ging Salantieri voort, «zal er «an
de eigenlijke oorzaak der scheiding ciits uitlekken en
wat men hier en daar moge mompelen zal door den
en is tegenwoordig bij de depóts van accijnsvrij zout
bijna voor niet en zonder veel formaliteiten te bekomen.
Het oude hooi, en vooral het stroo, nemen op deze
wijze zeer toe in voedingswaarde. Beide (het zout en
de lagen oud hooi of stroo) temperen den broei;
3o. behoort elke hooitas van ten minste ééa lucht-
kanaal te zijn voorzien, dat gemakkelijk te vervaar
digen is van stevige mandemakerstwijgen of van eenig
eenvoudig latwerk.
Waar genoemde maatregelen worden genomen, daar
is het vrij zeker dat zich geen gevaarlijke broei zal
voordoen, en blijven de landbouwers buiten moeite
met de brandwaarborg-maatschappijen, die al dadelijk
en niet ten onrechte beweren dat verbroeid
hooi geen waarde heeft, er alzoo van vergoeding tegen
goed hooi geen sprake kan zijn en daarbij mogen wijzen
op begaan verzuim om den broei te voorkomen.
Voor de levering van goederen en materialen
Woensdag in het openbaar aanbesteed bij de directie
der marine te Amsterdam, was minste inschrijver voor
de levering van zwemvesten de firma wed. J. C.
Massee Zn. te Goes voor 5,676.
O.-Indiê. Bevorderd tot mil. paardenarts lste kl.
(kapitein) bij den geneesk. dienst de mil. paardenarts
2e kl. (lste luit.) J. De Jongh, met verlof in
Nederland.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Na jl. Zondag des morgens door ds. P. J. Van
Melle van Nijkerk, naar aanleiding der woorden van
Mattheus 107 en 8 bevestig! te zijn, hield ds. J. P.
Van Melle des namiddags te Renswoule zijn intrée-
rede, daarbij 2 Corinthe 518ó tot uitgangspunt
kiezende. Vele belangstellenden, ook van elders, waren
opgekomen.
De beraadslagingen in de Synode der Ned. Herv.
kerk gevoerd naar aanleiding van het rapport over
het beklag van den kerkeraad der Herv. gemeente te
Biervliet in zake het besluit van het prov. kerkbestuur
van Zeeland, om dr. J. H. Schuurmans Stekhoven
niet tot het houden van een colloquium doctumver-
eischt tot zijn beroepbaarstelling in de Ned. Herv.
kerk, toe te laten, op grond dat zijn optreden voor
haar als predikant niet in het belang van deze was
te achten, leidden tot den uitslag, dat de Synode zich
met de conclusie der rapporteerende commissie ver-
een-gde (vier leden stemden echter tegen). Die con
clusie strekte om het beklag ter zijde te leggen. In
het debat werd nog opgemerkt, dat het bestuur der
Belgische Synodale kerk zich er over beklaagt dat
predikanten, door haar geordend, kort na hun in dienst
treding door een colloquium doctum trachten in de
Nederl. Herv. kerk op te treden, waar de toegang
vroeger voor hen niet openstond, en den post te ver
laten, waarop zij met goeden uitslag werkzaam waren.
Ia de zitting van jl. Woensdag kwam een voorstel
in van den heer Cesar Sagers, strekkende om da syno
dale commissie uit te noodigen een onderzoek in te
stellen naar de regeling der vrijstellingen van werke-
lijken dienst, in het «ontwerp van wet tot regeling
van dan krijgsdienst" voorgesteld, en omtrent de voor
waarden om in het genot daarvan te treden, voor
zoover de studenten in de godgeleerdhei J betreft, en
erustigen wil van allen, die bij de zaak betrokken zijn,
wel te niet gedaan worden; en ik houd don heer van
Meisonberg te veel voor een edelman dan dat hij
zijnerzijds het gebeurde niet strikt gaheim zou houden."
«Eu anders zal mijn kogel beter dan de eerste maal
den weg naar zijn hart vinden", zeide de vorst. »Maar",
vervolgde hij na een kort stilzwijgen, terwijl zijne oogen
onheilspellend begonnen te foukelen, «Jaarmede zijn
wij niet klaarwij moeten heden in deze samenkomst
de zaak geheel ten einde brengen. Gij zult begrijpen,
graaf Kronstein, dat de vorstentitel van Hohenwartburg
en de bezittingen van mijn Huis niet rnogea overgaan
op een erfgenaam, omtrent wien wij in twijfel ver-
keeren of het bloei van de graven van Montau en de
vorsten van H oh en wart burg wel in zijne aderen vloeit.
Zulk een twijfel bestaat", sprak hij verblaekend met
bevende stem, «ten opzichte van den knaap, dien ik
tot nutoe mijn zoon heb genoemd."
Graaf Kronstein liet het hoofd nog dieper op de
borst zinken en de pastoor vroeg: «Moet dat arme,
ongelukkige kind dan boeten voor eene schuld, waaraan
hij geen deel heeft en die niet eens beweten is?"
«Staat er niet geschreven" riep de vorst op bitteren
toon, Jat de zonden zullen worden bezocht aan het
darde en vierde geslacht? Niet bewezen? zegt ge.
Het komt hier niet aan op het bewijs, maar op den
twijfel. Ik heb slechts éin woord verlangJ om dien
twijfel op te heffen en dat woord is niet gesproken."
«Maar hoe kan man een erfgenaam uitsluiten'' vroeg
Salantieri, «zonder hem voor een
Hij hield plotseling op.
«Zondar hem voor een bastaard ta verklaren' zeide
