1890. N°. 92.
Donderdag 7 Augustus.
7?te jaa
FEUILLETON.
Door vreemden wil beheerscht.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Yr ij dagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,7$,
Behalve aan ons Burean worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
De prijs der gewons advertentiën is van i5 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
GOES, 6 Augustus 1890.
Op initiatief van de heeren J. F. Van der Leeuw
en A. Fraokin werden Dinsdagavoad de bewoners der
Langevorststraat bijeen geroepen om te beraadslagen
over het denkbeeld om op Prinsesjes jaardag
die straat een feestelijk aan Ann te geven. M<it alge-
msene stemmen besloot het vijftigtal opgekomenen
totversiering dar straat met groan, illimuuatie en
het oprichten van eon viertal eerepoorten. Ook wenschte
man eeu gedeelte der straat af te zetten om voor
kinderen een wedstrijd te houden in zakloopen enz.
Naar wij vernemen rijpt ia meer buurten het plan
om de straten op dien dag te versieren.
St. Annaland. Deze gemeente wordt dit jaar weder
in hevige mate geteisterd door de besmettelijks vlek
ziekte ouder de varkens. Ouden van dagen kunnen
zich niet herinneren, dat hier die ziekte ooit zoo
hevig gewoed heeft. 17 Juli jl. werd het eerste geval
aangegeven en nu is het getal aangetasten reeds ge
klommen tot 124. Hiervan zijn gestorven 35, geslacht
63, hersteld 6 en nog ziek 20. Mon kan rekenen dat
in dezen korten tiji meer dan der in de gemeente
aanwezige varkens is opgeruimd. Ook verleden jaar
heerschte da vlekziekte alhier en ook toen werd 17
Juli het eerste geval aangegeven, doch de ziekte breidde
zich niet zoo snel uit als nuhet getal aangetasten
was op 5 Augs. '89 nog slechts 37 en nu zooals
gezegd is 124.
Da besmette hokken worden voorzien van een plak
kaat, waai op de naam der ziekte vermeld staat, eu
later ontsmet met carbol en chloorkalk.
Uit Deu Haag wordt aan het Hblad gemeld,
dat de minister Godin de Beaufort een wetsontwerp
gereed heeft tot belasting van het roerend vermogen
effecten.
In den vorm van een zegelrecht, dat elk jaar be
taald moet worden, wanscht de Minister inkomsten
uit effecten ta belasten. Dit recht zou echter ook
kunnen worden betaald na eenige jaren als de effecten
worden verhandeld, wat voor families, die hunne fondsen
onveranderd in de brandkast laten liggen, aangenaam
zou zijn.
Naar hetgeen men van dit voorstel hoort zou het
eeue soort vau accijcs zijn cp het bezit van effecten,
om dus eene inkomstenbelasting te ontgaan, maar
tevens toch wat te doen met het oog op de verkie
zingen van 1891.
De Minister van Waterstaat, Handel en Nijver
heid brengt ter kennis van belanghebbenden dat in
de maand October 1890 te 's-Gravenhage eeD verge
lijkend onderzoek zal plaats hebben van personen,
geboren in een der jaren 1865 tot en met 1874, die
wenschen te dingen naar de betrekking van klerk
bij de Rijkstelegraaf, waartoe vijftien plaat
sen ter vervulling worden opengesteld. De aanstelling
geschiedt op eene jaarwedde tot ƒ400, welke fceloo-
ning, zoo zij met het gewone dienstwerk zijn belast,
kan klimmen tot 900. Zij, die zich aan het onder
zoek verlangen te onderwerpen, moeten zich daartoe
vóór 1 October 1890 aanmelden bij het departement
van waterstaat, handel en nijverheid door een op zegel
geschreven verzoek, met nauwkeurige opgaaf van
naam, voornaam en woonplaats. Men zie verder de
Staatscourant van 5 Aug.
38) (Vervolg.)
»En welke schadeloosstelling zou hij kunnen vin
den vroeg de vorst met st9eds klimmenden toorn.
»Ja, juist" zeide da graaf, welke schadeloosstelling
wilt gij hem verschaffan 7 Spreek onbevreesd."
Da pastoor liet het hoofd op de borst zakken als
huiverde hij voor het antwoord, dat komen zou.
pMijzelve" zeide de vorstin, terwijl ze haar vader
mat groote, glanslooze oogen aanzag.
«Gij hoort het, vader" zeida de vorst knarsetandend,
zij heeft ten minste den moed hare misdadige lusten
te bekennen."
«U zelf" riep de graaf, »u zelf hoe is dat
mogelijk hoe kon zulk een krankzinnige gedachte
in uw hoofd opkomen
pik moest het doen" sprak de vorstin kalm en
bedaard.
«Zij moest het doen" zeide de vorst schamper lachend,
»hoort ge wel, graaf Kronstein, ze moest."
«En hebt gij hem dat alles gezegd V' vroeg de graaf.
Zoover kwam ik niet" antwoordde zij, «want wij
naderden het overige gezelschap, maar het zweefde
mij op de lippen en hadden we even nog getoefd, dan
zou ik het zeker gezegd hebben."
»En wat gebeurde er verder?" vroeg de graaf, die
Da Javdbode zegt: »De expeditie naar Edi is
afgeloopen en over eenige dagen zullen de daarheen
gezonden troepen terugkeeren. Waarschijnlijk hebben
de Atjehsche benden zich verspreid, ten minste er
werd niets meer van bespeurd. Hetgeen echter niet
wil zeggen dat zij niet elders weer handelend zullen
optreden. Trouwens zij, die land en volk kennen, ver
wachten dat dit nog jaren zoo zal voortgaan, en dat
stellige rust voorloopig in die streken uiet zal heer-
schen. Op eene pacificatie door middel van onder
handelingen wordt thans nog i^hts door enkelen
gerekend, misschien niet eens mier door general
Van Teijn, die dan ook, na het schitterend resultaat
te Edi verkregen, binnen kort als gouverneur van
Atjeh zal aftreden. Het ligt volstrekt niet in de be
doeling om tbans aanvallend te werk te gasn, maar
wel om in zooverre van politiek te veranderen, dat
de onderwerping vau de Kemala-partij niet meer door
ons zal worden gezocht, maar wij ons eenvoudig als
gevestigd zullen beschouwen en de gebeurtenissen
zullen afwachten, zonder ons buiten dringende nood
zakelijkheid in de onderlinge twisten der Atjehers te
mengen. Die bedoeling spreekt ook daaruit dat de
assistent-resident Goossens te Kota-Radja, die met
verlof gaat, door den heer Ruijssenaers is vervangen
en dat het verzoek van den assistent-resident Van
Assen om overplaatsing zal woiden ingewilligd. Als
opvolger van den gouverneur Van Teijn woiden ge
noemd de kolonel Vetter en de overste Van de Pol."
Naar de haagsche Crt. verneemt, heeft Neder
land van de overige betrokken autoriteiten verkregen,
dat eerlang het telegraaftarief voor Java
zal worden verlaagd met 40 ets. per woord, terwijl
ook voor het overige Ned.-Iudië eenige verlaging zou
zijn verkregen.
Het tarief van telegrammen naar Frankrijk zou
waarschijnlijk van 122 op 9, misschien zelfs wel tot
8 ct. per woord worden verminderd.
Maandag is te Bergen-op-Zoom door den Ned.
Mil. Bond 6en nieuw gebouwd «Militair Telmis" ge
opend door den voorzitter der afdeeling, den heer
Rubsaam.
Behalve woning voor den concierge bevat het gebouw
eene ruime luchtige recreatiezaal met buffdt, waar
tegen zeer billijke prijzen allerhande eenvoudige eet-
en drinkwaren zijn te bekomen, terwijl in een der
bovenlokalen gelegenheid wordt aangeboden om rustig
te lezen en te schrijven. (IV. R. Ct.)
Sedert Maandag jl. is aan de Ned. Gist- en
Spiritus-fabriek en aan de Ned. Oliefabriek te Delft
eene zoogenaamde arbeids-beurs in werking.
Deze instelling strekt ter voorkoming van overma-
tigen arbeidsduur voor het vaste personeel, eu tevens
ter voorkoming in tijdelijke behoefte aan werkkrachten,
noodig geworden hetzij door ziektegevallen onder het
vaste personeel, hetzij door tijdelijke vermeerdeling
van werkzaamheden in de fabriek.
De arbeidsbeurs wordt gehouden dagelijks, met uit
zonde! iog van Zondags, des morgens en des avonds
telkens van kwart voor 6 tot kwart na 6 uur en des
namiddags van 12 uur tot 12 V'2 uur.
Bij tijdelijke behoefte aan werkkrachten in eenige
afdeeling der fabriek en bij de tijdelijke overmaat van
werkkrachten in het vaste personeel van eenige afdee
ling der fabriek, wenden de meesters zich tot het be
van den vorst de leidiüg van het verhoor had over
genomen en, niettegenstaande zijne ontzetting, zich
toch gedwongen zag in de diepste diepte van den
afgrond, die zich voor hem opende, neder te daler.
«Wat gebeurde er verder?"
«Ik kon niet anders" zeide zij, «ik moest hem
schrijven, hem bij mij roepen om hem te zeggen, wat
mij op het hart brandde 1"
«En kwam hij vroeg de graaf.
*0, zeker kwam hij" riep de vorst, «hij moest wel,
want hij werd er voor betaaldHij kwam in het
priëel in het park om eene bekentenis te hooren, die
wel niet nieuw voor hem zal geweest zijn, om
te hooren, hoe de vorstin van Hohenwartburg hem
hare misdadige liefde toezong en hem wilde weglokken
van een edeler en reiner liefde, die hem anders mis
schien had kunnen bevrijden nit de onwaardige boeien
van het verleden, wanneer hij in staat geweest was
de liefde te winnen en te bewaren van een edel meisje.
Zij liet haar lokkend sirenenlied hooren, zij wilde hem
niet loslaten, zij had immers aflaidiDg noodig, ver
strooiing van de zware taak, die als echtgenoote en
moeder op haar rustte."
Hij stiet een schellen lach uit en hief dreigend de
vuist omhoog.
«Is dat waar Is dat waar vroeg de vader,
»is werkelijk mijn kind, de dochter uit het Huis
Kronstein, zoo diep gezonken Antwoord mij, zoo iets
verschrikkelijks kan ik alleen uit uw eigen mond
gelooven."
De vorstin sprong optoorn fonkelde in hare oogen
stuur van de arbeidsbeurs met het verzoek om voor
ziening.
De personen, die los werk verlangen, moeten zich
dagelijks aanmelden aan de arbeidsbeurs.
De aanstelling voor los werk geschiedt in den regel
telkens voor niet lauger dan éen dag of éeu nacht.
Van deze bepaling kan evenwel naar gelang van be
hoefte worden afgeweken, met dit voorbehoud, dat
niemand langer dan gedurende zes achtereenvolgende
weken voor loswerk aangesteld kan blijven, tenzij na
gebleken uitmuntende of zeer goede toewijding en ge
schiktheid gedurende den duur van bepaalde werk
zaamheden van tijdelijken aard, die buiten bet kader
liggen van de geregelde fabriekswerkzaamheden.
Het loon voor los werk wordt naar gelang van
omstandigheden geregeld, doch bedraagt ia geen geval
minder dan 16 cent per uur.
Het loon wordt verhoogd: voor nachtwerk met 10
pet., voor Zondagswerk 25 pet.
Aan het loon kan worden toegevoegd een premie
bij geschiktheid en zaer goede toewijding van 5 pet. en
bij geschiktheid en uitmuntende toewijding van 10 pet.
Omtrent de werking van de arbeidsbeurs wordt
door de Fabrieksbode medegedeeld, dat Dinsdag 12,
Woensdag 5 en Donderdag 5 man werkzaam werden
gesteld.
Het aanbod overtreft tot dusverre de vraag. Gemid
deld kan gerekend worden, dat zich bij elke zitting
3 a 4 personen om los werk aanmelden, dus ongeveer
7 per dag, allen sjouwers. Er heeft zich nog geen
ambachtsman aangemeld.
Van de werkzaam gestelden werden geplaatst: in
de afdeeling algemeene dienst 8molen 2branderij
32spiritus 2machinerieën 4en in de timmer
werkplaats 11.
De duur der aanstelling was als volgt: 35 een week;
13 een dag3 een hal ven dag en 8 eeu nacht.
Reeds in éen opzicht heeft de arbeidsbeurs goed
gewerkt, wat betreft den arbeidsduur voor het vaste
personeel.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Gedurende de maand Juli werd aan school B alhier
bij de Rijkspostspaarbank ingebracht op form, van 1
ct. 18, van 5 ct. 1, samen 19. Juli '89/19,
Juli '88 18.
Bij het examen in het Engelsch lager onderwijs,
te Utrecht zijn geslaagd de heeren M. J. Waale te
Zieriksee en M. Van Dijk te Oostkapelle.
Bij het examen hoofdakte te Breda zijn geslaagd
de haeren A. Beerens te Schoondijko en L. J. De Vries
te Zaamslag.
Gelijk wij reeds in ons .vorig no. vermeldden
kunnen ter beschikking van den Gouverneur-generaal
van Nederlandsch-Iudië worden gesteld eenige onder
wijzers en onderwijzeressen, om te worden geplaatst
als onderwijzer der 3a klasse en als hulponderwijzeres
bij het openbaar lager onderwijs voor Europeanen eu
daarmede gelijk gestelden daar te lande. Voor uitzen
ding kunnen in aanmerking komen zij, die in het
bezit zijn der akte van bekwaamheid, bedoeld ia artikel
56b der wet van 17 Augustus 1878 zooals het gelezen
wordt volgens de wet van 8 December 1889 of van
daarmede gelijkstaande akten. Speciale akten of aan-
teekeningen voor vakken van onderwijs strekken tot
zij strekte de armen naar haren gemaal uit, terwijl
een rauwe kreet aan hare borst ontsnapte.
Salantieri, op wien niemand acht sloeg, schoot als
het ware stralen vuurs uit zijn oogen naar de vorstin
de toppan zijner vingers trilden aan zijn halfgeopende
lippen ontsnapte een hoete adem. Zijn slachtoffer
zonk plotseling weder in haar stoel terughare han
den vielen in haren schoot. Op ruwen, heeschan toon,
maar duidelijk verstaanbaar, sprak zij: «Het is waar."
«Maar hoe was het u toch mogelijk zoo misdadig
te handelen?" vroeg de graaf weder, »hoe kondt ge
zoo uw eigen leven vernietigen Waart ge dan niet
gelukkig als echtgenoote van een edelman, als moeder
van een aanvallig kind?"
Da vorstin had den strijd tegen de macht, die haar
beheerschte, opgegeven. Met eene overschilligheid, die
tot in het diepste der ziel trof, sprak zij»Ik moest
het doen."
Hoort ge het wel, markies" riep de vorst, pge
wildet immers zoo iets ongehoords niet gelooven, ge
deedt mijzelf twijfelen aan wat mijne zintuigen hadden
waargenomen ge verlangde! de bekentenis der schul
dige, ofschoon gij alles met mij hebt aanschouwd.
Zijt ge nu tevreden Mij dunkt oen bewijs, als ge
thans hebt ontvangen, moet zelfs u voldoende zijn".
Salantieri trad nader. De vorstin sidderde; zij wendde
het hoofd naar hem toe en keek hem strak aan.
»Ik heb tot mija diepe smart vernomen, wat ik
hoopte altijd te kunnen betwijfelen en wat ik als
vreemdeling veel liever niet gehoord had", zeide hij.
«Gij hebt thans recht gedaan, mijn verst en ik ben
aanbeveling. Zij, die ter beschikking van den Gouver-
neur-geDeraal vari Ned§rlandsch Indië worden gesteld,
ontvangena. eene gratificatie voor uitrusting ten
bedrage van 500 b. vrijen overtocht naar Batavia
als gouvernementspassagier der eerste klasse c. q. ook
voor hun wettig gezinc. een voorloopig traktement
van 100 ;s maands, ingaande met den dag van aan
komst te Batavia. Zij moeten zich schriftelijk verbinden
om, ingeval zij niet binnen den aangewezen termijn
naar Nederlandsch-Indië vertrekkeD, of om andere
redenen dan wèlbewezen ziels- of lichaamsgebreken,
buiten eigen toedoen ontstaan, ontslagen worden binnen
vijf jaren na aankomst op Java, onverwijld in 's lands
kas terug te storten wat is bepaald wegens gratificatie
voor uitrusting en wegens overtocht naar Indië. la
Iadië worden zij in alle opzichten als burgerlijke ambte
naren beschouwd, en zijn derhalve de bepaliogen om
trent verloven, wachtgelden, pensioenen en het weduwen-
en weezenfonds van toepassing.
Voor de verdere bijzonderheden verwijzen wij naar
de Staats courant van 3 en 4 Augustus.
Gemengde Berichten.
Men verzoekt ons de aandacht vau onze lezers
te vestigen op de in dit blad voorkomende advertentie
van den heer J. Linse, waarbij deze een paar nieuwe
merken sigaren aankondigt.
Door de kolfsociëteit »de Prins van Oranje"
alhier werd gisteravond het jaarlijksche koning- en
prinskolven gehouden. Na eeu strijd van drie uren
was de uitslag dat de heer G. Raijerse met 82 pun
ten koning, en de heer F. Q. C. den Hollander met
79 punten prins werd.
Naar wij vernemen zal op de aanstaande kermis
o. a. weder komen de méaagerie méchanique, die ten
vorigen jare tegenover het stadhuis hare standplaats
had. Het schijnt, dat het méchanique thans onhoorbaar
werkt, zoodat buiten de tent niat is waar te nemen
of het in beweging is of niet, terwijl, daar er geen
steenkolen meer gebruikt worden, de omliggende per-
ceelen geen hinder meer zullen hebben van rook.
Voorts schijnt het decoratieschilderwerk, waaraan een
groote som is ten koste gelegd, geheel te zijn vernieuwd.
Den landbouwer L. K. te Kattendijke, die door
den brand jl. Vrijdag een groote schade leed, werd
ook nog een sommetja aan geld ontstolen. Het voor
werp waarin het geborgen was werd ledig terug ge
vonden. Gouden en zilveren voorwerpen, die men ook
eerst miste, zijn terecht gekomen. Eenige collega's
zijn hem met hooi, harnachement en gereedschappen
ter hulp gekomen om zijn bedrijf terstond te kunnen
voortzetten.
Gisterenavond zijn door den laatsten trein naar
Vlissingen in den ouden Craaijert drie runderen van
den landbouwer P. Hage overreden en gedood.
Iorseke. In Juli zijn op het telegraafkantoor alhier
verzonden 131 en ontvangen 199 telegr., samen 330.
Ia de spaarbank is ingelegd 260,84 en er uit
genomen 684,35.
Batli. Gistermorgen circa S1^ uur is de Eagelsche
stoomboot pOakwell", kapt. Wmttington, geladen met
280000 kilo zand van Antwerpen en bestemd naar
Sicxham op een plaat alhier aan den grond gevaren
en tot 33/4 uur nm. blijven zitten, waarna zij de reis
verder heeft voortgezet.
verheugd, dat ik u heb kunnen terughouden van eene
overijlde veroordeeling. Maar betoon thans medelijden
gij ziet, dat de vorstin diep geschokt iB. Heb daarom
medelijden met de zwakke kracht der vrouw staak
nu uw verhoor en laat het verleden rusten".
Da oogen van den vorst openden zich wijd alsof er
een spookgestalte voor hem oprees, pllat verleden",
riep Rij. «goed, dat gij mij daaraan herinnert. Luister,
graaf Kronstein. Vader mag ik u thans niet meer
noemen, maar toch koester ik nog evenveel liefde en
eerbied voor u alsof gij het waart. Luister daarom,
de zaak is nog niet uit. Er komt nog eene verrassing,
waarvan gij voorzeker niet gedroomd hebt, maar de
kelk, dien ik te ledigen heb, moet ik tot op den
bodem ledigen".
plloud op, mijn vorst" sprak Salantieri, plaat ver
borgen blijven, wat toch nooit geheel en al tot klaar
heid kan gebracht worden. Er zijn geheimen, die alleen
God toebehooren".
«God zal ze openbaren" hernam de vorst, «wanneer
er in de ziel van eene verworpelinge, die met zijne
heiligste geboden den spot drijft, tenminste nog plaats
is voor de vrees voor zijn gerechten toorn. Daarom
luister, graaf, en antwoord mij. Die Meisenberg ver
keerde immers in uw huis tot het oogenblik, waarin ik
den onzaligen bond sloot, die thans mijo leven vergalt
«Zaker" antwoordde de graaf, den vorst vragend
aanziende. »0, mijn God", riep de pastoor, «welk een
schrikbeeld doemt er voor mija geest op. M*ar neen,
dat kan niet mogelijk zijn, dat zou erger zijn dan de
zondeval der eerste uaanschen".