niïiiDETirDTDïïösr"
haar zin opnemen, de trekken van het gelaat verraden
een toestand van de hoogste verrukking, waarbij hem
alles onverschillig is, wat er rondom hem gebeurt.
Deze toestand duurt ongeveer 8 a 10 minuten,
wanneer hij ten minste niet onderbroken wordt. Dan
gevoelt hij zich moe en afgemat en in de eerste oogen-
blikken als wezenloos. Hij herkrijgt echter langzamer
hand zijn volle bewustzijn, om bij een volgende ge
legenheid weder in dien zonderlingen toestand te
geraken. We hebben dus weer met een nieuwen vorm
van krankzinnigheid te doeD, even geheim in haar
oorzaak als vreemd in de verschijnselen, welke zij
meébrengt.
Bij de huwelijksvoltrekking van de Oostenrijksche
Aartshertogin Valerie t6 Ischi werd, ondanks den ont-
zettenden toevloed van menechen, nauwelijks een politie
agent of soldaat opgemerkt. Van de keizerlijke villa
tot de kerk was de weg afgezet, maar door een cordon
van kleine meisjes in 't wit gekleed en met bloemen
slingers versierd, die rozen strooiden op het pad van
bruid en bruidegom. Ia de kerk werd eerst de bruidegom,
Aartshertog Fraüs Salvator, binnengeleid door de zes
bruidsjuffjrs in blauwe en gele zijde gekleed, daarna
de bruid aan de hand van haar neef, Aartshertog
Frans Ferdinand, en gevolgd door 3 bruidsjonkers.
Na het ontvangen van den zegen stond de bruid op,
wierp zich in de armen van haar vader en kuste hem
hevig weenende. Ook de Keizer en de Keizerin waren
zeer aangedaan. Daarna verliet het jonge paar de kerk.
In de kurzaal werd een dejeuner gegeven, waarbij
72 personen aanzaten, maar dat nog geen drie kwartier
duurde. De jonggetrouwden vertrokken toen naar
Offensee. Ook bij het afscheid van haar ouders was
de Aartshertogin weder zeer ontroerd. De Keizer, wiens
lieveling zij is, moet tot eenige bekenden hebben ge
zegd »Dit is de laatste gelukkige dag van mijn leven."
Ook de Kroonprinses-weduwe was bij het feest
tegenwoordig.
Eenigen tijd geleden hebben Duitsche wevers
den Keizer verzocht een onderzoek te doen instellen
naar de omstandigheden, waaronder zij moeten leven.
Thans wordt uit Reichenau gemeld, dat het onderzoek
is afgeloopen en daaruit o. a. is geblekeD, dat de
wevers slechts een weekloon van 4 tot 7 mark hebben.
Een in de Times opgenomen Reuter-telegram
van den lsten jl. uit Mekka meldt dat de cholera Zich
aldaar snel verspreidt, en dat het sterftecijfer onrust
barend stijgt. Den 29sten Juli stierven door cholera
81 aangetastenden volgenden dag 84.
Verlegen. Iemand presenteerde eenige jaren ge
leden op een soirée te Parijs een vriend, een provincie
man, die werkelijk alle qualiteiten bezat, die recht
geven om in de eerste kringen te worden ontvangen,
maar die nu eenmaal buitengewoon verlegen was uit
gevallen.
De mijnheer, die hem zou voorstellen, ging den pro
vincieman vooruit. Deze echter struikelt bij het binnen
treden van de zaal, raapt het vloerkleedje, dat daar
van oorzaak was, op en steekt dat onder zijn jas.
Hij wordt nu door zijn vriend naar de vriendelijke
gastvrouw gebracht, buigt, verliest zijn evenwicht en
valt tegen haar aan. Hij krijgt een klenr als vuur en
stamelt eenige woorden om zijn excuses aan te bieden.
De bedienden hebben middelerwijl de zaken weer in
orde gebracht en het vloerkleedja overgenomen en op
zijn plaats teruggebracht.
Men biedt den nieuwen gast een stoel aan.
Hij vergist zich in zijn confusie en gaat er op een
zitteD, waarop toevallig de guitaar van de gastvrouw
ligt. Het instrument is daar niet tegen bestand, maakt
een piepend geluid en breekt. De gast verandert van
zetel en wordt ongeluV kigerwijs de moordenaar van
het hazewindhondje Bibi, de lieveling van de gastvroaw.
De gast ziet nu geen anderen uitweg dan maar
stilletjes weg te sluipen, maar op zijn tocht naar de
deur komt hij zoo onzacht tegen een van de bedienden
aan, dat een blad met kopjes chocolade valt en een
paar van de fraaiste damestoiletten geheel bedorven
worden.
De mijnheer, die den verlegen gast had medegebracht,
volgde hem en wilde hem terugbalen om ten minste
door het maken van verontschuldigingen een iets
beteren indruk bij de gastvrouw achter te laten. Maar
hij heeft zijn verlegen vriend nog niet weer kunnen
vinden.
In Rusland zijn, volgens ambtelijke mededeelingen,
omtrent 170,000 wolven. De schade, door de landelijke
bevolking aan geroofde schapen en varkens geleden,
is zóó aanzienlijk, dat het zelfs moeielijk is die te
bepalen. Verleden jaar zijn in een enkele provincie,
namelijk Wologda, 49000 wolven gedood; in Kasan
werden er 31000 geschoten, en voor elk dier werd
een premie van 10 roebels betaald. Volgens statistieke
opgaven zijn daar ook verleden jaar 208 personen
verscheurd.
Weer Znid-Bevelcnd.
Toen andere deelen reeds vruchtbare grond waren,
kon men de heerlijkheid Kloetinge nog niet wel anders
dan een uitgestrekt moeras noemen. Van verschillende
zijden staken in dit onherbergzame oord droge land
tongen als voorposten uit, die al vroeg in bezit werden
genomen, doch waarop meD, om beveiligd te zijn tegen
het uit het moeras komende kwelwater, vluchtheuvels
aanlegde. Men vond er binnen de palen van Kloetinge
eenmaal teven. Langzamerhand slijkte het moeras dicht,
zoodat Kloetinge toen een zeer groote uitgebreidheid
bezat. Daartoe behoorden Abbekinderen, de Groe,
Sirkelsdorpin de wandeling Schrasdorp genaamd,
(wat beteekent Sint Gillestorptorp of terp beduidt
heuvel), Roelofsdorp en Bordenloo. Het laatste lag
laDgs een watertje, dat zich bevond ter plaatse, waar
nu Kattendijke ligt, en dat de Mannee heette.
Ten westen van Kloetinge lag het groote stok land
van Goes tot 's-Heer Arendskerke, en in het zuiden
van Nisse tot VGravenpolder. Dit brok wordt reeds
ten jare 976 vermeld in een brief, waarbij de Duitsche
Keizer Otto II, die over deze landen te beschikken
had, ze als eigendom erkende van het klooster Sint
Bavo te Gent. Vroeger hebben we reeds gezien, dat
deze abdij reeds lang te voren in het bezit dezer landen
was, maar zonder dat toen hierover anders gesproken
werd dan van Bevaland. De Goesche polder behoorde
daar niet toe, maar werd pas later bedijkt. Een ge
deelte van het straks bedoelde werd onder de erfge
namen der eerste bezitters verdeeld, nl. de strook langs
de Schenge. Naar de namen dier erfgenamen werden
hu«-ne heerlijkheden genoemd s-Heer Hendrikskin
deren, Wissekerke en s-Heer Arendskerke. Laatst
genoemde werd nu ten noorden en ten westen door
de Schenge bespoeld. Vooral aan de westzijde van
's-Heer Arendskerke bevond zich een machtige water
plas, daar hij zich vandaar tot Walcheren toe onafge
broken voortzette. Geen wonder dus, dat schepen, van
Middelburg komende, voeren, waar thans Ileinkens-
zand ligt, verder de Zwake overtrokken, om langs de
Hont naar Antwerpen te stevenen. Juist door deze
gunstige ligging aan het water kreeg 's-Heer Arends
kerke later groote aanwinsten door aanslibbingdeze
Dieuwverkregen landerijen lagen in den Oudenpolder
St. PieterspolderAnkeveer en Heinkenszand. Nog
later, nl. in 1395, werd hieraan toegevoegd het dus
genaamde Steenisse, de streek, die thans door de
Kraaiertpolders wordt ingenomen. Doch niet alleen
aan de westzijde won Bewesten Ierseke grond aan
ook in het zuiden was dit het geval. Vóór Nissedat
oorspronkelijk Gervenisse heette, werden in de Zwake
aanmerkelijke voordeelen op het water behaald. Ten
oosten van Nisse vond men de zg. Voortrap of de
Voorterpen, d. w. w. de twee terpen, die zuidwaarts
vooruitstaken. Bij dit Voortrap bedijkte men in 1325
een polder, die 's- Gravenpolder genoemd werd. Dat
toen reeds tusscben Nisse en de Voortrap het naar
den abt van Middelburg dusgenoemde s-Heer Abtskerke
lag, deelde ik reeds lang geleden mede.
Ruim honderd jaar vóór 's-Heer Arendskerke de
bovengenoemde vergrootmgen deelachtig werd, waren
in het breede water tusschen Zuid-Beveland en Wal
cheren, dus daar, waar een tak der ScheDge en de
Looijve liepen, alleenstaande slikaen opgekomen, op
wassen genoemd, wijl zij aan geen anderen grond vast
wareD. Het eerste deel daarvan werd omstreeks 1280
bedijkt. Het vormde onder den naam van het Oude
land het middelpunt, waaromheen zich weldra tal van
andere polders formeerden, die te zamen de heerlijk
heid Heinkenszand uitmaakten. Door zijn ligging mid
den in het water was dit voor uitbreiding naar alle
zijden uiterst geschikt. We zien dan ook hieraan toe
gevoegd het Oosterland, de Oudekamer, de Platepolder,
de Nienwekamer, Westerguite, het Vlaanderken, Zui-
derland, Noordland, Stelle. Toen de verlanding zoo
verre gevorderd was, duurde het niet lang meer of
door de bedijking van Noord- en Zuidzakpolders en
het Oude Nieuwland werd de tak der Schenge afge
sloten, zoodat Heinkenszand toen aan Bewesten Ierseke
vastraakte en ophield een eiland te zijn.
Zooals Heinkenszand in Schenge en Looijve was
ontstaan, kwam terzelfdertijd het Ouezand in de Zwake
omhoog. Ook dit lag geruimen tijd van al de genoemde
gronden afgescheiden, tot het later door de bedijking
van den Zak en Nieuw Ovezand aan Borsele en door
de Looijvepolder8 en den Blaaskop aan Heinkenszand
en Zuid-Beveland vastkwam. Laatstgenoemde polders
werden eerst in 1554 aangewonnen.
Baarland werd onderscheiden in Oost- en West-
Baarland. Tot het eerste behoorden OstendeHoede-
kenskerke en Vinninge, tot het laatste het eigenlijke
Baarland, Badickedorp (nu Bakendorp) en Oudelande,
waarbij later nog het Stuvezand kwam.
Borsele was een der oudste dealen van Zuid-Beve
land we hebben het ook reeds in de zevende eeuw
vermeld gevonden onder de namen Berselre en Borsale;
deze naam beteekende, zeide ik, zeebourt. Het werd
door de IJve, een tak der Looijve, in twee deelen
verdeeld, nl. Borsele beoosten IJve en Borsele bewesten
IJve, ook wel beoosten en bewesten Vijfzode genoemd.
Tot Beoosten Vijfzode behoorden Everinge, Ellewouds-
dijk, Koudorpe en Driewegentot Bewesten Vijfzode
Monster, Oostkerke,Westkerke, Sint Katharina, Wol-
phaarsdorp en Te Wijk.
Westelijk .Borsele vooral had veel van het water
te lijden en wel zooveel, dat het bij zijn strijd tegen
de zee de hulp verlaogde van Beoosten Vijfzode, ja
zelfs van Baarland. Teneinde wederzijdschen bijstand
voor altijd verplichtend te maken, werden de Borselen
met Baarland in het jaar 1376 tot éen watering ge
maakt, nadat Baai land reeds vroeger aan Borsele vast
was gekomen, door af lamming der Dierik, een tak
van de Looijve. Toen korten tijd daarna de meeste
goederen in Borsele en Baarland in éen hand kwa
men, hadden natuurlijk alle éen en hetzelfde belang.
Dit geschiedde aldus. De beeren van Everinge be
zaten groote eigendommen in Baarland, benevens El-
lewoudsdiik. Door den dood van Wolfert van Everingd
in 1385, die groote schulden aan den graaf had, ver
vielen zijn landerijen en zijn adellijke woning aan
dezen. De graaf verkocht ze nu aan Raas van Borsele,
rentmeester van Bewesten Schelde. Diens zoon Floris
stierf kinderloos, waardoor zijn bezittingen ten tweeden
male aan den graaf kwamen, die ze thans gaf aan
Nikolaas van Borsele van Kortgene. Door deze ver
binding met Borsele heeft Ellewoudsdijk hetzelfde
wapen verkregen.
Opmerkelijk is het bestaan van burchten of kasteelen,
die vaak op de uithoeken der heerlijkheden werden
geplaatst als bolwerken tegen vijanden, waaraan in
die tijden geen gebrek was. Zoo lag op den noord
westhoek van Bewesten Ierseke het kasteel Schenge,
in het noordoosten van dit westelijk deel Ostende.
Dijkwel bezat er verscheidene, waarvan Maalstede het
meest bekend was. KruiniDgen had het slot Voorhout.
In Beoosten Ierseke lag Lodijkein Tusschen Honte
en Hinkelinge het slot te Waarde in het westen,
Hinkeloir in het oosten. Baarland bevatte Bellenburg
Borsele Beoosten Vijfzode het sterke kasteel Ellewouds
dijk en Bewesten Vijfzode den oulen burcht Trope.
BAVO.
Burgerlijke Stand Goes
van 1 tot 4 Augustus 1890.
Geboren: 3, Marinus, z. v. Cornelis De Bad en
Johanna Cornelia Moerman.
334e Staatsloterij, 2e kl.
Prijzen van 1000 en daarboven.
Trekking van Maandag 4 Augustus le lijst.
No. 16848 1500.
Nos. 5036 en 11359 elk 1000.
Collecte uit Zeeland.
Prijzen van ƒ30.
804 2654 5101 5375 7632 7784 13325 20512
846 2665 5160 5448 7685 7795 13485
898 2672 5166 5450 7736 7809 14058
2594 3721 5349 5454 7754 13298 20133
2617 4889 5373 7572 7756 13316 20479
KOERS DER AMSTERDAMSCHE BEURS
van Zaterdag 2 Ang. 1890.
INDUSTR. EN FIN. ONDERNEMINGEN.
N.-Afrik. Handelsv. aand.
Amst. Hypotheekbank, Pandbr.
dito dito dito
dito dito dito
Gemeente Crediet Obl.
dito dito
's-Grav. Hypotheekbank, Pandbr.
dito dito dito
dito dito dito
Holl. Hypotheekbank, Pandbr.
dito dito dito
dito dito met premie
dito dito zonder premie
Koloniale Bank Aand.
dito Pref. dito
dito dito Obl.
K. Ned. Stb.-M. Aand.
Nat. Hypotheekbank, Pandbr.
dito dito dito
dito dito dito
dito dito dito
N.-Amer. Landm. Pandbr.
Nederl. Bank Aand.
Nederl. Handelm. Aand.
dito dito Cert. v. Aand.
dito Landb.-Maatsch. Obl.
Rott. Hypotheekbank, Pandbr.
dito dito dito
dito dito dito
Stoomvaart Nederl. Obl.
dito Zeeland pref. Aand.
dito dito Obl.
Utr. Hypotheekbank, Pandbr.
dito dito dito
Zuid-H. Hypotheekbank, Pandbr.
dito dito dito
Düitschiand, Rijksbank Aandeelen
dito dito Cert. adm. Amst.
Hongarije, Pandbr. Hypotheekbank
dito Temes-Béga-Thal O.
Oostenrijk, O. Hypotheekbank
Rusland, Pandbr. Hypotheekbank
Amerika, N. W. Pac. Pandbr.
dito Maxwell. Prior. Ree. Cert.
pet.
PCt.
114
4%
101 isfs
4
100
3%
99
4
101
3
93(4
4%
101%
4
100(4
3%
99(4
4%
101
4
100%
3(4
101
3(4
99(4
54(4
-
71
5
103
114
5
103
4(4
102(4
4
101%
3(4'
993%
5
105
239(4
138
1383%
5
109(4
4(4
101%
4
101%
3(4
9974s
5
111
63
3
83(4
4(4
101(4
4
100%
4
100(4
4(4
101 (4
141(4
142
5
87%
5
87%
142
4(4
95%
5
Brazilië, Parahyba
5
84(4
PREMIËN-LEENINGEN
Nederland, Amsterdam f 1000
3
107%
dito 100
3
111
Stad Rotterdam
3
106
Gemeente-Crediet
3
103(4
N. H. Ver. W. Kruis Aand.
77(4
Paleis voor Volksvlijt 1867
1.28
dito dito 1869
2.40
België, Antwerpen 1887
2%
90(4
dito Brussel 1886
2(4
90(4
Hongarije, Staatsieening 1870
122
Uugarische Hypotheekbank
4
97
Stuhlweis-Spoorweg
4
106
Theiss Regul. Pr. Oblig.
4
110
Italië, Roode Kr. Aand.
125
Oostenrijk, Staatsieening 1854
4
114(4
dito dito 1860
5
122(4
dito dito 1804
153%
Credit.-Anstalt 1858
159%
Bod. Credit.-Anstalt Obl.
3
95
Stad Weenen 1874
128%
Rusland, Staatsieening 1864
5
165%
dito dito 1866
5
156
Spanje, Madrid '68
3
51(4
Turkije Spoorwegleen.
3
18(4
Zwitserland, Genèvo
3
96
Amerika, Panama
54
AMERIK. SPOORWEGLEENINGEN.
Atchison-Topeka Cert. v. Aand.
AtL Pacific (W. D.) Trust Oblig.
Central Pacific Aand.
dito dito Oblig.
dito California Oregon Oblig.
dito dito Serie B dito
dito San Joaq. Valley dito
dito Cal. Pac. 2e Hyp. dito
Cbes. Southw. le Hyp.
Chicago Atlantic Oblig.
Chicago N. W. Pref. Aandeelen
dito dito le hyp. Cert.
dito Sink. Fund. Cert.
dito dito gecons. Oblig.
dito Jowa Midland Oblig.
dito Mad. Extens. dito
dito Menomenee dito
dito N. W. Union dito
dito Winona St.Peter dito
dito Burl. Quincy. C. v. Aand.
dito Gr. Tr. 2e Hyp. Oblig.
dito R.-Island Cert. v. Aand.
dito South-Westh Obl.
Cl. Akr. Col. Cert. v. Aand.
dito Alg. Hyp. Oblig.
Denver Rio-Grande. Cert. v. Aand.
dito dito Preferred Aand.
dito dito Cert. v. Aand.
dito dito Oblig.
42
4
78
32 f(.
6
108(4
5
107%
6
102%
6
110(4
6
99%
6
107
6
99(4
143(4
7
131
5
109%
7
130
8
7
133
7
133
7
137
7
134(4
5
973%
97
7
115%
377%
5
101(4
17%
54(4
54
4
80%
Illinois Centr. Cert. van Aand.
417%
dito Leas Line Stock Cert.
4
97(4
dito Springfield Div. Obl.
6
Kansas Pacific Obl.
6
410%
Louisv, en Nashville. Cert. v. Aand.
867(6
dito dito Oblig.
6
121
dito dito (2e hyp.)
3
663%
dito Sink. Fund Obl.
6
109(4
dito Adjustmentb.
6
102%
St. L. San Fr. le Prei. Aand.
78
dito dito 2e Pref. dito
61%
dito dito Obligation
6
113
dito Alg. Hyp. dito
6
110(4
Louis Wichita Western
6
108
Mich. Centr. Cert. van Aand,
94 54
Milw. St. Paul Cert. v. Aandeelen
Miss. Kansas Texas Aand.
dito dito Cert. v. Aand.
dito dito met 10 pet. stortiDg
18%
dito dito met 7(4 pet. storting
4 6 i-H,
dito dito Aand.
6
84
dito Alg. gee. Hyp. dito
5
72%
dito Incomebonds.
Pacific South. Cert. v. Aand.
6
1
N.-York L. Erie W. Aand.
25
dito Pens. Ohio Obl.
6
106%
Oreg. Cal. Goud le Ilyp.
5*
99%
St. Paul Min. Man. Cert. v. Aand.
112
dito dito le Ilyp. Obl.
7
112
dito Geconsolideerde Schuld
6
115
dito 2e Hyp. Obl.
6
117
dito in Goud
454
100(4
dito Dakota Ext. dito
6
116
dito East R. C. of Minn.
5
402 m.
Pennsylvania Cert. v. Aand.
109
Pittsburg F. W. dito
7
150(4
Southern Pacific Oblig.
6
112(16
Union Pacific Hoofdl. Cert. v. Aand.
61
dito dito Oblig.
6
1091(46
dito Collateral Trustbonds
5
101%
dito dito dito
6
108
Brazilië, Spoorwegleening
4(4
81
Canada, Sonth. Cert. v. Aand.
58%
Canadian Pac. Aand.
80%
TRAMWEG-MAATSCHAPPIJEN.
Breskens Maldeghem St. Aand.
Sam. Joana Maats. Aand.
130
dito dito Obl.
4
401%
Rectificatie.
In het bericht uit Middelburg in ons nummer
van jl. Donderdag betreffende het aantal processen-
verbaal, op kermisdagen en op Christ, feestdagen op
gemaakt, staat dat dit op eerstgenoemde dagen meer
bedraagtdit moet zijn minder.
Verknopingen en Verpachtingen.
Datum. Plaats. Voorwerpen. Information.
5 Aug. Kloetinge, appelen, peren, aardappelen, Pelle.
7 Baarland, land en grasetting, Van der Kloes.
8 Ierseke, materieel oeiterkweekerij, llollmann.
9 Kapelle, appelen, peren, noten, Pilaar en Liebert.
II Wemeldinge, woonhuis en erf, Gallis Meren a.
II Ierseke, woonhuis en erf, De Ronde Bresser.
11 Kapelle, appels en peren, Gallis Merens.
13 Kloetinge, oppervruchteu, Mulock Houwer.
14 Kruiningen, bouw- en weilaud en boomgaard, Prins
20 Goes, verpachting bouw- en weiland, Pilaar.
28 h Kloetinge, bruine boonen en suikerpeneu, Pelle.
29 - Ierseke, inspan, Pelle.
Watergetijen voor Ierseke.
DAGEN.
HOOGWATER.
LAAGWATER.
voorm.
Nam.
voorh.
Nam.
5
Augustus.
5.57
6 20
0.6
0.27
6
6.42
7.6
0.50
1.12
7
7.28
7 53
1.36
1.58
8
3
8.18
8.45
2.23
2.48
9
9.16
9.53
3.15
3.46
10
3
10 32
11.10
4,23
5.2
11
3
11.48
5.40
6.18
Marktberichten.
ROTTERDAM, 4 Augustas 1890.
Van Vlas ter markt 110 steen blauw, geen handel.
Granen buitenlandsche onveranderdMeel vast,
maar stil.
TARWE
ROGGE
WINTERGERST
ZOMERGERST
HAVER
PAARDENBOONEN
DUIVENBOONEN
BRUINE BOONEN
WITTE BOONEN
BLAUWE ERWTEN
MESTINGERWTEN
KOOLZAAD
KANARIEZAAD
f
6,25
5,75
3,75
3,25
5,20
6,75
7,75
7,25 -
6,-
8,75 a -
5,80 -
8,60
6 60
5,_
4,40
5,60
7,50
9,50
8,25
6,50
9 65
6,90
jgLdv-erteritien.
f -fc. W M
Vrijdag 8 Augustus hopen ome
geliefde ouders
ADRIAAN MOL
en
MARIA VERMAIRE
bun
Veertigjarige Echtvereniging
f te vieren.
i Hunne dankbare kinderen
I behuwden kleinkinderen.
ir Oudelande, Aug. 1890.
