N°. 75.
Zaterdag 28 Juni.
77s1" jaargang.
*^-s*S§£>«ïSN3Sï'«*-x-
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goer, f l,7&,
Behalve aan ons Burean worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 ceat.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slecht»
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,— berekend,
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Brieven uit de Ganzestad.
XXII.
Ganzestad, 22 Juni 1890.
Ik heb lang geaarzeld, beste vrouw, of ik u al dan
niet een kort verslag zou geven van mijn wedervaren
tijders de hier gehouden congresfeerien. Hoewel ik
overtuigd b(n, dat ge huoker^nd uitziet naar eene
beschrijving van wat er di afgoloopen week zooal is ge- I
schied en ik weet, dat géPgroot belang stelt in alles wat
ik heb ondervonden, vreesde ik toch, dat een getrouw
relaas u slechts te meer spijt zou doen gevoelen, dat
ge niet mede van de partij zijt geweest. Evenwel, ik
begreep, dat ik, eenmaal te huis zijnde, toch zou moeten
opbiechten en daarom besloot ik dan maar u alvast
een en ander medetedeelen omtrent de genotrijke
dagen, die ik hier heb doorleefd.
Want genoten hebben we in ruime mate. Dit gast
vrije plaatsje was reeds bij onze aankomst gehael in
feestdos en de bevolking in feestelijke stemming. Uit
aller woDhgen en van den stadhuistoren (den liberalen,
waarvan ik u vroeger wel eens verteld heb) wapperde
de driekleur, toen ik Maandagavond om 8.20 aan
kwam; en teneinde mij en vele tegelijkertijd aankomende
feestgangers onmiddellijk in de goede stemming te
brengen, werden we, gekomen op het plein, welks
naam i>het kerkhof" iemand als een memento mori
in de ooren klinkt, door het klokkenspel begroet met
de heerliike tonen van het bekende
Ich weiss nicht was soil es bedtuten
Dass ich so traurig bin.
Ge kunt begrijpen, dat^ we slechts dit toepasselijk
lied nog noodig hadden om in de juiste stemming te
komen en we ijlden naar het stadhuis, waar ons het
welkom" zou worden toegeroepen. Na aan een Cer
berus met h-t stadswapen mijne kaart te hebben
vertoond zonder die kaart had ik er ook wel mogen
binnentreden kwam ik in eene schoone zaal, waar
van ik u, om niet te uitvoerig te worden, da beschrij
ving zal spareü, maar waarin mijn liefhebberij voor
oudheden zich ruimschoots kon verlustigenik liep
dan ook groot gevaar van den welkomstgroet van den
burgemeester weinig te hooren, doch gelukkig wekte
eene vriendelijke bodes mij met een glas wijn uit
mijne antieke mijmeringen en bracht mij tot het
heden terug, waardoor ik nog gelegenheid had te
vernemeD, dat Ganzestad, in afwijking van andero
congres-ontvangende stedeD, zich niet mocht verheugen
in een burgervader, tevens specialiteit op landbouw
gebied en dat hij daarom gemeend had voor da
vereerende betrekking van voorzitter te moeten be
danken. Nu, de juiste waarde van dit argument heb
ik eerst leeren kannen toen ik de algemeene verga
deringen had bijgewoond. Ik zou wel eens willen zien,
dzt iemand, die geen landbouw-specialiteit is, zulk
eene bijeenkomst naar behooren presideert.
Doch om nog even op de receplie ten stadhuizo
terug te komen, wil ik u nog melden, dat na de wel
sprekende woorden van hot hoofd der gemeente, die
gelijfstaffierd was door den gemeenteraad, nog de voor
zitter van het congres een kort woord sprak en nog
een der andere loden, die, als ik mij niet bedrieg, die week
nog wel een enkele maal meer het woord heeft gevoerd.
Iotusschen klonken ons van het marktplein de volks
liederen reeds tegemoet, en toen we dan ook naar
behooren verwelkomd waren, stroomden we weder
naar buiten om ons te verlustigen in den heerlijken
avond en de muziek, die door honderden werd aan
gehoord. Later op den avond togen we naar het brand
punt der gezelligheid, de sociëteit V. O. V., die keuiig
versierd was tn waar handjesgeveu, praten en drinken
schering en inslag waren.
Ik zal echter niet voortgaan met op deze wijze u
in bijzonderheden verslag te leveren van de congres
dagen de bladen hebben u trouwens daarvan genoeg
zaam op de hoogte gehouden. Zoo zal ik b. v. met
stilzwijgen de vergaderingen voorbijgaan, die in talrijke
m*te zijn gehoud n en waarvan ik de meeste heb bij
gewoond. Maar de onderwerpen, die er bihandeld
werden, zijn wel wat taai om er u mede bezig te
houden, al twijfel ik niet aan de resultaten, die er
met de discussiën zijn bereikt. Die moeten wel groot
zijn, want verbeeld u dat, nadat de inltider zijn onder
werp meer of minder uitvoerig heeft behandeld, ver
schillende andere congresleden daarmede hunne in
stemming betuigen of hunne bezwaren er tegen te
berde brengen. Wanneer dan de voorzitter der afdee-
ling of van de gecombineerde vergadering meent dat
de zaak genoegzaam van alle kaQten bekeken is, ver
klaart hij, dat hem uit de discussiën gebleken is, dat
het heerschend gevoelen in de vergadering is zus en
zoo, weshalve hij voorstelt aan de algemeene vergade
ring de volgende conclusie in overweging te geven.
Die conclusie wordt altijd aangenomen, en wel
zonder stemming, omdat zij net zoolang vervormd
wordt tot zij aan alle leden voldoetdat zij door
die transformatiën in kracht wint behoeft geen betoog.
In de algemeene vergadering wordt dan die conclusie
medegedeeld en daar zelfs zonder discussie aange
nomen. Wat er dan verder mede geschiedt zou ik
u niet kunnen zeggen, maar van dat oogenblik af
strekt zij ten bate van den landbouw en door hare t
aanneming is dau weder voor een deel de wensch
vervuld, dien ik in deze dagen zoo dtkwesf heb g.s- j
hoord »dat onze werkzaamheden mogen strekken tot
vermeerdering van den bloei van het landbouwbedrijf.1
Ge zult nu wel met mij doordrongen zijn van het
nut dier vergaderingen en ik zal dus van dat onder
werp afstappen om u nog enkele oogenblikken bezig
te houden met een overzicht van do verdtro festiviteiten.
Dinsdag was het weder niet bijzonder gunstig,
zoodat het concert, dat ia den tuin van de sociëteit
V. O. V. zou gegeven worden, binnenshuis moest
worden afgespeeld. Nu, dit had het voordeel, dat we
de muziek uitstekend konden hooren maar daartegen
over stond het nadeel, dat het publiek afentoe zoo
rumoerig werd, dat de musiek zich zelf niet kon hooren,
zoodat op een gegeven oogenblik de directeur h3t
geheele eorps strike" liet maken en het werk gestaakt
werd tot wij ons wat stiller gedroegen. Tijdens die
werkstaking werd geen wanklank gehoord.
Woensdag was het weder geheel opgeklaard, zoodat
de ons aangeboden rijtoer onder de gunstigste vooruit
zichten aanving. Ik moet zeggen, dat ik mij daarop
bepaald gespitst bad en vooral toen Adspirant1 mij
Dinsdugs, bij gelegenheid van den marktdag, onzen
vrienddlijk"n gastheer van den volgenden dag had aan
gewezen. Toen ik dat joviale gezicht had gezien van
dien eenvoudigen man met de handen in de zakken
en d^n hoed een weinig achter op het hoofd, dacht
ik dadelijk die zal het hem morgen wel leveren. Maar,
niettegenstaande dat is mijne verwachting nog vrrre
overtroffen. Niet alleen, dat het dorp Wemeldmge in
feesttooi was en de bevolking ons juichend begroette,
maar de ontvangst bij onzen vriendelijken gastheer
giog kozen alle beschrijving. Inderdaad daar op zijne
hofstede had men een beeld van het »Goed Zeeuwscb,
goed rond". Gullo hartelijkheid en gastvrijheid zaten
daar voor en hoe kort ook de duur is geweest, de
indruk van dit landelijk festijn zal mij lang bijblijven.
's Avonds van disnzelfden dag waren er twee con
certen éen Waterloo-uitvoering op de Groote Markt,
en éan concert in het koffiehu s »De Prins van Orarja".
Van het laatste heb ik volop genoten en inzonderheid
na de pruze, toen we voor den regen moesten vluchten
en het talrijk publiek in eene beperkte luimte was
samengevloeidtoen begon eerst de gezelligheid. Ik
kan niet ontkennen, dat de muziekuitvoering er wat
onder leed, want de sluizen der welsprekendheid werden
zoo wijd opengezet, dat er voor de muzieknommers
ternauwernood tijd overbleef. Maar dat neemt niet weg,
dat we hoogst aangenaam samen zaten en dat er
banden van vriendschap met woorden althans
zijn gesloten, waarvan marigeen zich den volgenden
dag niets meer wist te herinneren.
Donderdags en Vrijdags alweder muziekuitvoeringen,
waarvan nu niet vee! nieuws meer te verteilen is en
van het diner moet ik ook zwijgen, want daaraan
hebben we Diet deelgenomen. Nu geen der ministers
het feest kwam opluisteren was het ons wel wat duur.
Adspirant en ik kunnen het niet eens worden over
de reden, waarom geen der Excellenties gekomea is.
Hij meent, dat door de verkiezing van den tegenwoor-
digen afgevaardigde het bewijs geleverd is, dat men
van het district Goes zeker genoeg ken zijn voor de
eigeu partij om het advies van de Standaard niet
op te volgen om bij dergelijke gelegenheden zich eens
onder het volk te vertoonenik geloof, dat de regee
ring bang was zich evenals in het vorige jiar weder
onvoorzichtig uit le laten op het punt van graanrechten.
Enfin, hoe het zij, er was geen enkele Excellentie.
Het feest werd uitgeschoten met een schitterend
vuurwerk en toen ik daarbij in vlammende letters de
woorden les »Love landbouw" steeg mijn enthousiasme
ten top en riep ik uit de volheid mijns harten
sLeven de Ganzenstadters."
Ge ziet uit dit alles, dat ik mijn tijd hier behoorlijk
heb besteed. En toch heb ik nog gelegenheid kunnen
vinden om enkele antiquiteiten te bezichtigen. Ik heb
o. a. dichtgemetselde gangen gezien en door oude
schietgaten gekeken, ja, ik heb zelfs een oud portret
van Jacoba van Beioren in oogenschouw genomen en
in de meening dat het goed gelijkend was, heb ik mij
verbaasd over het feit, dat deze vrouw in haar zeven
en dertigste levensjaar haar vierden echtgenoot als
weduwnaar troosteloos achterliet.
Adspirant2 brengt mij daar zoo juist de iV. R. Ct.
en daaruit lees ik, dat we hier eigenlijk niet in hut
land drr beschaving zijn. Ge zult u daarover misschien
verontrusten, maar ik moet u zeggen, dat ik de be
schaving hier nog niet gemist heb. Dit kan intusschen
ook aan mij liggen en ik wil daarover derhalve geen
oordeel vellen. Dit echter weet ik zeker, dat in »the
darkest" Zuid-Beveland deze Rotterdamsche Stanley
de beschaving niet brengen zal.
t. t.
K L E I N M A N.
Voor copie conform.
ADSPIRANTs.
Eene partij quaestie.
Da spoorwegovereenkomsten tot naasting van den
Ned. Rijnspoor zijn door de Tweede Kamer aangenomen.
Bij de stemming was de grheele rechterzijde met uit
zondering van den heer Bahlmann vóór het ontwerp,
de geheele linkerzijde met uitzondering van den heer
Van Kerkwijk ertegen. Wij zullen over de vco<*- en
nadeeL-n van het ontwerp geen oordeelvellen; wij zijn
daarvan te weinig op de hoogte om er een zaakrijke
en juiste meening over uittespreken. Als e>rste stap
tot algemeene staat-exploiiat e is er misschien wat
voor te zeggen; uit een financië 1 oogpunt daarentegen
fe'oovea wij dat het ontwerp aller minst is in 's lands
be aDg. De belangrijke stijging der Rijnspoorfondsen
in de laatste tijden loveren bowijs genoeg, dat de
aandeelhouders dier maatschsppij uit 's lands kas een
aardig cadeautje oatvangea en dat het bank-octrooi
niet de eenige lioanciëele onberaden stap der tegen
woordige regeering is.
Hoe dit zij, ongetwijfeld hebben de liberalen ernstige
bezwaren gehad tegen het dragen der verantwoorde
lijkheid voor eene daad, waai bij een niet onbelangrijk
deel der belastingpenningcn zal vloeien in de handen
der Rijnspoor-aandeelhoudeis. In hoeverre daartegen
nu andere voordeelan opwegen, laten wij in het mid
den, maar hot gaat niet op, dunkt ons, hunüe houding
te veroordeelen als hadden zij daardoor de geheele
zaak tot eene partij-quaestie gemaakt.
Hetzelfde toch kan dan met evenveel zoo niet met
meer recht gezegd worden van de geheele rechterzijde,
die, met uitzondering van don heer Bahlmann, vóór
de ontwei pen stemde, alleen omdat het eene bevriende
regeering gold.
Zij kunnen evengoed van partijdigheid beschuldigd
worden en van opcffiring van 's lands belang daaraan,
ja misschien met meer recht dan de liberalen.
Wanneer men dan ook leest, wat de antirevolutio
naire pers schrijft over de houding der liberalen bij
de stemming over de spoorwegontwerpen, dan kan
dat met eene kleine wijziging nagenoeg geheel worden
toegepast op de rechterzijde.
Wij laten ten bewijze daarvan hieronder een artikeltje
uit een antirevolutionair blaadje gewijzigd volgen, dat
hetzelfde opschrift voert als wij hierboven hebben
geplaatst
»'tls inderdaad jammer dat boven dit kleine stukje
(asterisk) zulk e?n leelijk woord moet staan. Maar
't is dan ook om er een nog leelijker feit mee te
signaleeren.
pZooals de lezers weten heeft de Minister van Water
staat het spoorwegontwerp (tot overnemiog van het
Rijnspoor) ingediend, 't Was een bloot stoff Kjke
quaestie, waarbij de antirevolutionairen en katholieken
in de Tweede Kamer hoegenaamd geen partijbelang
behoefden te betrekken.
»Velen hunner waren dan ook met den m'nister niet
eenstemmig op het stuk van het beginseldoch vonden
nog altijd een reden om er voor te stemmen.)
»De heer Bahlman, een lil der rechterzijde van den
echten stempel, ging zelfs met den minister niet mede.
Door zijn redevoeringen tegen de ontwerpen waar
schuwde hij zijn vrienden herhaaldelijk, van deze stem
ming geen partijstemming te maken. En toch deden
zij het.
»Da wet werd aangenomen, omiat al do anti-liberalen,
met uitzondering van belanghebbenden die wegbleven
en van B.ihlmann die tegen stemde, er voor wateu,
»Van het overnemen van eenige spoorwegen een
partijquaestie gemaakt.
»Iloü jammer toch
»Zelf erkennen zij dat met deze wet eene groote
begunstiging van de Rijnspoorw? gmaatschappij plaats
heelt; toch stemmen zij voor en het volk wordt ge
sterkt in zijn wetenschap, dat de reg eringspartij het
landsbelang verzaakt om op te gaan in de partijquaestie.
»Eq opnieuw is het bewijs geleverd dat deze partij,
behoudens e n enkele gelukkige uitzondering zelfs de
uitsluitend practische zaken weigert vrij to houden
van de politiek.
»Want al begrijpen velen niet, hoe die zaak der
spoorwegregeling in malkaar zit, zooveel begrijpen zij
er wel van, dat 't hier geen quaestie geldt, waarbij
de vraag naar liberaal of antirevolutionair zelfs maar
van verre te pas komt.
»De regeeringspartij slaat op die wijze haar eigen
glazen in. Dit is de w«g niet om de meerderheii voor
hare beginselen te behouden. At die door haar bijge
sleepte partijquaesties zijn in ons voordeel.
»Maar het arme landsbelang, wat komt er op die
wijze van terecht?'
GOES, 27 Juni 1890.
Blijkens een bij het Departement vaD Koloniën
ontvangen telegram van den Gouv.-G n. van Ned.-Indië
is de vijand in E d i op 21 dezer, na weinig tegen
stand, verdreven uit zijne stellingen Pedawa Pontong,
Nibong Toealang en Mata Ajer, waarin hij eeDige
dooden achterliet. Onzerzijds sueavelde een Ambonees
en werden drie mindere militairen licht gewond. Da
gezondheidstoestand dor troepen is gunstig.
Door drie der voor Goes zittende leden der
P ov. Staten van Zeeland was vóór een paar weken
aan hun medeleden de uitnoodigiüg gericht, met het
oog op eerlang opnieuw te behandelen aanvraag tot
calamiteus - verklaring van d<n Sophiapolder,
zich van de noodzakelijkheid daarvan in loco te komen
overtuigen. Aan die uitnoodiging gaven een zestal leden
gevolg. Voor de naaste belanghebbenden is het te
betreuren, dat de zaak van lieverlede eeue partijvraag
rreigt te worden. Reeds herhaalde malen heeft de
aanvraag een pu it van behandeling in Zselands Staten
vergadering uitgemaakt, en werd zoowel van libtrala
als van anti-liberale zijde gesteund en bestreden. Op
gronden van algemeenen en financiëelen aard werd
echter de aanvraag steeds afgewezen. De vertegen
woordigers van het Goesche district houden desniet
temin vol, al is het vooruit vast te stellen, dat de
Staten sedert hunne beschikking van het vorige jaar
den toestaad riet dermate veranderd kunnen vinden,
dat er thans grond zou zijn voor eene tegenoverge
stelde beslissing. Het technische lid der anti-revolu
tionaire zijde zag dan ook, blijkens zijn afwezigheid,
in de demonstratie wekig heil. NR. Ct.)
De commies der posterijen L. A. P. Hoffmann
is met ingang van 1 Juli verplaatst van Sneek naar
het spoorwegpostkantoor no. 3, standplaats Utrecht.
Driewegen. Bij de gehouden verkiezing tot lid van
den gemeenteraad is gekozen de heer Willem
Van L o o met 29 van de 39 uitgebrachte geldige
stemmen.
Borsele. Woensdag hielden de ingelanden van den
Calamiteuzen polder Borsele de gewone ver
gadering tot behandeling van de rekening, de begroo-
tiog en andere voorkomende zaken.
De rekening sloot in ontvang met 33306,25 en
in uitgaaf met 33014,49% zoodat een overschot
aanwezig was van 291,75% terwijl de begrooting
was ontworpen in ontvang en uitgaaf ten bedrage
van 33483,4 3
Na onderzoek en goedkeuring van beide stukken
werd het dijkgeschot voor 4890/91 vastgesteld op
26,40 per hectare.
De herkozen gezworene, dhr. C. Mol Az., verwierf
bij zijne benoeming 22 van de 24 stemmen. De twee
anderen waren verdeeld tusschen de heeren A. Pol
derdijk en C. Van de Velde.
Ouder de iogekomen stukken behoorde een schrijven
van burgemeester eu wethouders van Driewegen, waarin
aanvraag werd gedaan om gedurende 40 jaren eene
bijdrage van 0,10 per hectare te vorleenen in de
bestrating van den weg van Driewegen tot de zoo
genaamde staart (zeedijk van Borsele) tea behoeve
van een steiger voor het stoombootveer te Borsele.
De vergadering vond geen termen om het verzoek
toetestaan en beschikte mitsdien daarop afwijzen J.
Kruiningen. Woensdag herdacht de handboog-
schutterij bDp drie Korenbloem keus ia minnen ver-
zaemt" haar 40jarig bestaan. Het feest werd geopend
met een optocht, waarin wij opmerktende deel
nemende gezelschappen met hunne banieren, het fan
faren gezelschap sEondracht maakt Macht", een rijtuig
met den edel achtb. heer burgemeester benevens twee
der oprichters van het feestvierende gezelschap en een
ander met eenige meisjes houdende de medailles. Na
den optocht werd de eere-wijn aangeboden, waarbij
de heer J. H. O. Dominicus in 't kort de oprichting
en het voortbestaan van bet gezelschap schetste om
daarna de gezelschappen het welkom toe te roepen.
Het eerste schot wo.d gedaan door den 87jarigen
II. Blok, die een der oprichters en 40 jaren achter
een een der ijverigste leden van het gezelschap is
geweest. Aan het concours werd door 61 ledtn, be-
hoorende tot verschillende vereemgingen van Zuid-
Beveland, deelgenomen. Da afdeelings-prijs voor de
meeste rozen viel ten deel aan ®St. Sebastiaan" van
Ierseke, die voor de meeste punten aan »Ons Genoegen"
van Rilland Bath. De prijs voor da meeste punten
behaalde J. Luik van »Oofening en Uitspanning" te
Hansweerd; die voor de meeste rozen C. Kale van
»Ons Genoegen" te Rillanddie voor de meeste vieren
O. Moerland van »Oas Genoegen" te Rilland, terwijl
de prijzen voor de moeste drieën, tweeën en eenen
respectievelijk ten deel vielen aan J. Schenkers, C. G.
Hanson en L. Luik. De consolatie prijs behaalde
D. Houtzager. Tijdens het concours gaf het fanfaren-
gezelschap een concert in den tuin van L. D. v. d.
Linde.
Iersokc. Onze burgemeester de heer D. Koeleman
hoeft, wegens zijn spoedig en flink optreden bij den
braDd van 18 Mei 11. alhier, van de Antwerpsche
verzekeringsmaatschappij »Securitas" een medaille ont
vang. 11 met het opschrift x> Monsieur Dirk Koeleman,
Bourgmestre Yerseke, Iucendie 18 Mai 1890."
Aan de door den burgemeester genomen maatregelen
schrijft de maatschappij hot toe, dat do brand geen
uitbreiding kreeg.
