1890. N°. 67.
Dinsdag 10 Juni.
COLLECTE.
SCHUTTER IJ
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75*
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiön voor dit blad
aangenomen bijdeheerea NIJGII "VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 ceat.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slecliti
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van i8 regels a f 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
OPENBARE VERGADERING
van den
Raad der gemeente Goes,
op DINSDAG den 10 JUNI 1890,
des avonds te 8 uren.
Goes, den 7 Juni 1890.
De Secretaris,
HARTMAN.
Punten van behandeling:
I. Notulen.
II. Mededeelingen.
III. Ingekomen stukken.
IV. Verzoek van G. J. Wolters om eervol ontslag
als directeur der gasfabriek en voorziening in
de daa'door te ontstane vacature.
V. Twee ontwerp-besluiten van het Burgerlijk Arm
bestuur tot wijziging der begrooting voor 1889
en 1890.
VI. Oatwerp-besluit tot wijziging der begrootiDg
van ontvangsten en uitgaven van de gemeente
over 1889, tengevolge der aanbieding van het
Burg. Armbestuur eener bijdrage van 700
in de verpleegkosten van arme krankzinnigen.
VII. Rekening over 1889 en begrooting voor 1891
van de kosten der openb. gezondheidscommissie.
Dit iaar moeten de navolgende miliciens-verlofgan
ger der lichtingen 1887 ea 1888 onder de wapenen
komen
voor het korps genietroepen
Gerard Cliristiaan Ko use maker en Marinas Siervogel,
voor het 3e regiment veld-artillerie
Izaak Pauwe.
Die van het korps genietroepen worden opgeroepen
om op Donderdag den 26 Juni en die der
veld-artillerie om op Maandag den 18 Augus
tus, dei namiddags voor 4 uren, tegenwoordig te zijn
bij bun corps, werwaarts zij zich rechtitreeks moeten
begeven
Hij, die niet aan de oproeping voldoet, wordt als
deserteur behandeld, en hij, die niet op den bestemden
tijd onder de wapenen komt of niet voortdurend aan
de oefeningen deelneemt, of wel achterlijk blijft in het
aanleeren van den wapenhandel, wordt zooveel langer
onder de wapenen gehouden als de kommandant
noodig acht
Goes, 7 Juni 1890.
De Burgemeester van Goes,
J. G. d W. HAMER
Waterloo. Hasselt en Leuven»
Oost-Indic.
Burgemeester en Wethouders van Goes brengen ter
kennis der ingezetenen, dat op WOENSDAG 18 JUNI
1890, den gedenkdag vod den slag bij Waterloo in 1815,
aan de woonhuizen zal gehouden worden eene Collecte
ten behoeve van het Fonds tot aanmoediging er. onder
steuning van den Gewapenden Dienstin de Nederlanden.
Blijkens het Algemeen Verslag, in het afgeloopen
jaar uitgebracht, genieten ruim 1600 deelgerechtigden
eene jaarlijkache gratificatie uit het tonda, doch zien
nog ongeveer 1000 sollicitanten verlangend naar eene
ondersteuning uit.
Nu de belangstelling in den militairen dienst zich
meer en meer in den lande openbaart, zoowel bij de
jongelingschap door vrijwillige oefeningen in den wapen
handel, als bij Vereenigingen, die ten doel hebben
's lands weerbaarheid te verhoogen, meenen wij te inogen
verwachten dat, in overeenstemming daarmede, ook de
liefde voor de Vaderlandsche Stichting bij velen zal
toenemen
Elk Nederlander toch zal zich daardoor te meer
opgewekt gevoelen eene bijdrage te storten voor de
jaarlijkache inzameling, wetende dat deze gehouden
wordt tot heil van den oud-soldaat en van den moedigen
krijger, die, iofirm of verminkt en vaak aan den avond
zijns levens, nevens zijn militair pensioen of gagement
eene toelage uit het Fonds behoeft en verdient, en
dien steun als een blijk van erkentelijkheid zijner land-
genooten geniet of daarop aanspraak maakt.
Goes, den 9 Juni 1890.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. d. W, HAMER
De Secretaris.
HARTMAN
De alphabetische lijst van alle personen, die aan de
loting voor de
dezer gemeente moeten deelnemen, zal ter inzage liggen
ten raadhuize van Dinsdag den 10 Juni tot en met
Dinsdag 17 Juni, van des voormiddags negen tot des
namiddags twee uren, terwijl de loting is bepaald op
Donderdag den 26 Juni, des middags te 12 uren, ten
raadhuize alhier
Goes, den 9 Juni 1890
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN
Brieven uit de Ganzestad.
xx.
Het voorspel van het 43a Nederl. Landh congres
is, naar mij blijkt, begonnen met een tournooi tusschen
de Goesche Ct de trouwe overbrengster mijnor in
drukken, en de Zeeutodie tot vóór korten tijd aan
haar hoofd den titel droeg, althans voerde, van vChris-
telijk historisch" blad. 't Is u zeker ontgaan, mijnheer
de redacteur, dat laatstgenoemd blad dien titel sinds
eenige maanden bescheidenlijk in de lettarkast geborgen
hoeft. Het zal daarvoor zijne goede redenen hebben
gehad en het is als een bewijs van zelfkennis te
waardeeren maar dientengevolge was er dan ook geene
aanleiding voor u om in dat verband te spreken van
een christelijk historischen uitgever, en ik vermoed,
dut gij de oer van zijn bezoek voornamelijk te danken
hebt gehad aan de prijzenswaardige zucht om te doen
uitkomeD, dat, al behoort de man tot de Christel.-
historische partij, het werk ook der liberalen op zijne
drukkerij volkomen veilig is.
Toch vond ik zijue verklaring aan u niet erg leuk.
In de eerste plaats is het altijd onverstandig, om waar
geen naam is genoemd an slechts de weinige inge
wijden het fijne der zaak kunnen begrijpen de ge
schiedenis van Nathan en David omtokeeren en te
vragan»ben ik die man?'
Maar in de tweede plaats is het bedenkelijk om
waar in ieder geval dan toch eene uiet billijke behande
ling der overige nieuwsbladen heeft plaatsgehad te
doen uitkomen, dat piemand anders" daaraan schuld
heeft. De inwoners van onze goede Ganzestad, die het
genoegen smaken elkander van haver tot gort te
kennen, hebben immers zój weinig van de vogels,
waarnaar zij genoemd worden, dat ze aan een half
woord genoeg hebben en terstond de voorbarige gans,
die zich noch in hot water, noch in de lucht maar
dio zich bij voorkeur in het Woud schijnt to bewegen,
terecht of ten onrechte aanwijzen.
Er schijnt trouwens meer voorbarigheid met liet
bewuste programma te hebben plaatsgehad. Ik vernam
althans, dat het dag«d. bestuur van Ganzestad eerst
uit het programma tot de ontdekking kwam van den
juisten dag en het juiste uur, waarop hot de congres
leden plechtig ontvangen zalNu wil ik aannemeD,
dat indertijd het dag. bestuur do regeling der congres-
zakm aan hot congresbestuur heeft overgelaten, m3ar
a's ik mijn huis beschikbaar heb gesteld voor de ont
vangst van een gozelscbap, dat ik nog wol officieel
verwelkomen moet, dan vordert toch dc beleefdheid,
dat het bestuur van dat gezelschap mij vraagt of een
daartoe aangegeven uur mij conveniëart, alvorens de
leden van het gezelschap officieel op dat uur te con-
voceeren
Zoo denkt er althans ook mijn vriend Kleinman
over, die mij reeds vroeger kennis gaf van zijne komst
maar nu toch gevraagd heeft of ik hem Maandagavond
16 Juni te half 9 uren wachten kan. Ik d nlr, dat
hij een congreskaart gekocht heeft, want hij houdt
van bijeenkomsten, waar gewichtige vraagstukken be
sproken of belangrijke aangelegenheden behandeld
worden.
De man is daar letterlijk dol op en zoo'n congres,
waarop tusschen de feesten door 4 0 vraagpunten
zuil in worden behandeld, en dat voor menigeen
iets moet ziju cm tegen optezi^d, is voor hem wat
mun in hat dagelijksch loven een ^peulschilletje" noemt.
Ei nu kent hij nog niet eens den feestwijzerwat
zal mijn goede vriend genieten
Mijoe vrouw, die altijd van alles op de hoogte is,
wist Woensdag 4 Juni al, dat de feestwijzer ver
schenen was en zij had de attentie er onmiddellijk
een te laten halen.
pik heb een feestwijzer laten halen" zeido zij, een
geurig kopje th^e iDschenkendp, want mij dunk*, dien
mag je Kleinman wel zenden."
pGoed, kind, ik zal het straks doen. Mag ik hem
eens inzien?"
De feestwijzer werd mij overhandigd en ik verdiepte
mij in de lectuur ervan. Het schijnt, dat ik al lezende
teekenen van afkeuriDg met het hoofd heb gegeven,
althans eensklaps vroeg mijne vrouw
pBevalt het je niet?"
Waarachtig, vrouw. Ik ben verrukt. Er zal heel
wat te genieten zijn. Hoe interessant b.v. moeten die
wedstrijden van ploegm en graanzuiveringstoestellen
voor het publiek zijn, p waarbij buiten de daarbij
direct belanghebbenden nieutaiid wordt toegelaten";
hoe echt Zuid-Bevelandsch is die rijtoer, die, ver
moedelijk omdat er geene dames aan zullen deelnemen,
ditmaal vrouwelijk schijnt te zijn, met zijn (of haar)
terugreis (waarom niet reiz e) over Kapelle en Kloe-
tinge. Het belooft volgens dezen feestwijzer een prach
tige rid te zijn. Maar daarover schudde ik nu toch
eigenlijk het hoofd niet. Maar ik sta verbaasd over
het groote aantal peet- en drinkgelcgatiheden," die
er in onze gosde Gauzestad te vinden zijn. En dan is
h<-t de vraag of er in de Ganzepoortsvraat en op den
Westwal nog niet te vinden zijn, die in den feest
wijzer niet 6taan vermeld. Maar van éen ding moet
ik plezier hebben. Ik ga eens éan middag op het
ravel e i n zitten alleen om te zien hoeveel menschen
zullen beproeven dat koffiehuis van den Singel uit
te bereiken." Zou er dan toch aan ganzen gedacht
zijn Nu, deze aanwijzing is natuurlijk voor de vreem
den 6n dus behoeven mijne stadgenooten zich dit niet
aantetrekken.
pMet dat al is het bookje practisch ingericht" ver
volgde ik na een oogenblik zwijgens. »Daar heb je
b. v. dat hoofdstuk »Alg»meene bepalingen en mede
deelingen", waarin men vindt aangeteekend, dat da
feestwijzer tegen betaling van 0,15 wordt toege
zonden. Als men nu maar eerst é-m exemplaar heeft,
weet men dadelijk waar en voor hoeveel men zich een
tweede kan aanschaffen. En dan die mededaeliog in
den feestwijzer, die 4 Jani bet licht heeft gezien, dat
men zich vóór Juni bij de commissie voor logies
moet aanmelden om huisvesting. Mij dunkt, dat het
minder gemakkelijk zal gaan daarvan te profit e ren dan
»an de reductie der vrachtprijzen enz."
»Maar man" vroeg mijn tweede ik, die zeker genoeg
had van mijne muggezifterijen, pzou je met Kleinman
niet aan eon van de diners deelnemen
»Ja, daarover heb ik ook al gedachtmaar ik weet
niet welk ik kiezen zaléen van de twee goedkoope
congrestafelswaarvan het menu staat aangegeven, of
den dureu gemeenschappelijken maaltijdwaarvan de
gerechten eene verrassing moeten blijven". Gemakke
lijker is de keuze voor een broodje met paling. Daar
staan de prijzen bij, en paling zal toch wel paling zijn.
pEndau dienen we onze gasten toch ook de beziens
waardigheden van Ganzestad in oogenschouw te laten
nemen" zeide mijne vrouw weder.
p Natuurlijk. Kleinman is zulk een liefhebber van
oudbeden, dat ik dit niet graag zou nalaten. Vooral
die bezienswaardigheden, die niet te zien zijn, zullen
hem veel belang inboezemen, zooals dat deal van een
Bijbel, dat als grondpapier door een behanger is ge
bruikt en dat dus vermoedelijk puverplakt" zal zijn;
gelukkig dat nu een onderzoek is ingesteld, zeker
ter wille van de congresbezoekers, want anders zou
het niet in den feestwijzer vermeld staan en zou voor
zulk een onderzoek iedere andere tijd dan juist de
feesttijd beter geschikt zijn. Welk deel van het
congrt sbestuur dat onderzoek doet blijkt niet en
't is te hopen, dat men eenige bepaalde aanwijzing
heeft waar man zoeken moet, anders loopen al onze
Ganzestadters gevaar tijdens het congres hunne gasten
te moeten ontvangen in grondpapier.
En dan die onderaardsche gangen van het voormalig
slot Ostende, waarvan de toegang dchtgemaakt z ij n.
Wil Kleinman dao ook nog iets zien, dat te zien
is, dan blijven altijd nog da overblijfsels der oude
buitenmuur en de bekende moerbeziënboom, die vrij
zeker goplant is tusschen 1428 en 1432 en nu na
ruim 550 jaren nog steeds overvloedige vruchten
draagt. Merkwaardigor kan het toch zeker wel niet.
Er moet bepaald iets profetisch zijn in den samen
steller van den feestwijzer, aangezien die samensteller
het juiste aantal vruchten schijnt te kennen, welke
ov9r 100 jaren (in 1982) aan een fatsoenlijken moer-
be'.iénboom roogn gioeien. Het lijkt mij ten minste
nog interessanter dan het vaandel van de handboog-
schuttjrij pJacoba van Brijeren", waarop volgens den
fiestwijzn- behalve eene afbeelding van het oude Slot
ook eene oude schilderij is geborduurd.
»Maar, man, als we dat alles moeten gaan bezien,
dan komen we tiji tekort" riep mijoe vrouw lachende.
pOch", antwoordde ik, »we zijn in de lange dagen
en we zullen dus maar een deel van den nscht aan
den dag moeten verbinden. Die dichtgemets 1de gangen
zullen 's nachts het belangrijkst wezen, dunkt mij. En
bovendien, nu de gemeenteraad niet heeft willen inzien,
dat de verlichting van de electrische klok in de Lirge
Kerkstraat oene zaak van algemeen belang is, zullen
we, als we eenmaal over onzen gewonen pbediijd"
heen zijn, toch mo6ten wachten tot het begint te
schemeren om precies te weten hoe laat we ons ter
ruste begeven. Msar ik heb beloofd nog een »Ganze-
stadje" te schrijven van avond en dus ga ik nog een
uurtje rustig op mijn kantoor zitten".
Rustig? 't Mocht wat. Nauwelijks had ik mijn
schrijfgereedschap klaar gelegd, toen er gescheld werd.
Een oogenblik daarna diende Betje mijnheer Meo aan.
uMijoheer Adspirant*", begon hij, nadat ik hem
een stoel had aangeboden, pik zal u niet lang op
houden. Maar ik m lende, in verband met wat a vroeger
over aanbestedingen hebt geschreveD, u eens te moeten
mededeelen, hoe het hier ter stede onlangs bij eene
aanbesteding van eenige houten gebouwen is toegegaan.
Er hadden verschillende timmerlieden ingeschreven,
maar de laagste was nog te hoog. Nu, dat gobeurt
meer. Maar zie, nu ging de hoogste inschrijver met
den besteder een praatji maken en hij vertrok met
de boodschap, dat hij maar eens eene nieuwe begroo
ting maken en dan maar berekenen moest, dat éen
der gebouwen wel bijna de helft kleiner kon gemaakt
worden dan oorspronkelijk was aangegeven. De laagste
inschrijver kreeg daarvan de lucht en ging daarom
ook eens op bezoek bij den besteder met het gevolg,
dat hij met dezelfda opdracht naar huis werd gestuurd.
Toch heeft de eerste hoogste inschrijver het karweitje
gekregen. Begrijpt u de zaak Hat is toch anders ge
bruikelijk, dat men met den laagsten inschrijver het
eerst in onderhandeling treedt, wanneer hij, als in dit
geval, hoogst soliede is. En wanneer er zulk eene
belangrijke wijziging plaats heeft, dat, nota bene, een
gebouw de helft kleiner kan gemaakt worden, dan
diende toch eigenlijk wel eene geheel nieuwe inschrij
ving uitgelokt te worden."
pDe zaak begrijp ik volkomen", antwoordde ik.
pMaar wat ik niet begrijp is: waarom u mij dit komt
vertellen."
x>Och", zeide mijnbeer Men, pik dacht zoomis
schien in een brief uit de Ganzestad
pMijnheer Men", sprak ik ietwat kregel, pik heb
reeds m mijn vorigen brief vrij duidelijk te kennen
gegeven, dat ik liefst vrij blijf in de keuze der onder
werpen, die ik in mijn blieven behandel. Bovendien,
wanneer ik moest beginnen met »Men zegt", dan
zouden mijne lezers slechts de helft gelooven van wat
er volgde. Dat is nu wel geen compliment, maar
niettemin is het waar. Iotusschen erk^n ik, dat wan
neer slechts de helft van wat u mij hebt medegedeeld
waar is, het geval nog erg genoeg is, maar ik ben
te veel man van vaste beginselen om mij een onder
werp voor mijn brieven te laten opiringen."
Ik was opgestaan en vatte den deurknop. »M«n"
begreep den wenk, mompelde iets van: pniet kwalijk
nemen pdank u enz. en vertrok.
En toen eerst kon ik beginnen dezen brief te
schrijven.
ADSPIRANT8.
GOES, 9 Juni 1890.
Naar wij vernemen zal de post- en tele
graafdienst in deze gemeente voorloopig niet
onder éenen directeur vereenigd worden.
Naar ons wordt medegedeeld zal op 18 Juni
de Waterloodag alhier eenigszins feestelijk gevierd
worden door een volksconcert, dat het har-
raoniegezelschap »Euphonia" zich voorstelt des avonds
op de Groote Markt te gaven ia eene muziektent, die
daartoe zal worden opgericht.
De anti-Kuiijperiaao8cha Vaderlander schrijft
pDe vereeniging van christelijke onderwijzers en die
van christelijk nationaal schoolonderwijs hebben mat
groote meerderheid van stemmen hun goedkeuring
geschonken aan hetgeen haar besturen hadden gedaan
tot oprichting van den Schoolraad. De Standaard had
den dag vóór de samenkomsten gezegd, dat wie tegen
den Schoolraad stemt, een openbaar of verklapt vij
and is van christelijk onderwijs. Juist zóó maken de
j 'zuï den altijd uit, wie een pgoed katholiek" is.
Natuurlijk werd de Schoolraad van zijn onschul
digste zijde voorgesteld. No, wij kennen het fluiten
van den vogelaar. Da wijze, waarop het ponpartijdig"
Hoofdbestuur van de vereeniging voor Chr. Nat. School
onderwijs den grijzen meester van Anjum he^ft behan
deld, is een treffende profetie van betgeen te wachten
staat. De schoolbesturen haasten zich kennelijk niet
met toe te treden en zij hebben gelijk. Toch is
veler verblindheid opmerkelijk".
Op een andero plaats in ons blad zal men bemer
ken dat ook de Unie het voorstel betreffenda het vormen
van een schoolraad heeft aaDgenomm.
Van peen veteraan van het liberale leger" on'-
ving de Arnh. Ct. uit den Haag een schrijven, waarin
o. a. het volgende voorkomt
pGij weet waarschijnlijk ni-t, dat N derland weinig
dagen geleden op het nippertje van eenministrieele
crisis heeft gestaan. De ongunstige ontvangst van
de spoorwegovereenkomsten in de Tweede Kamer ea
in de pers, zelfs nadat de Memorie van Antwoord
was uitgekomen, heeft bijna aanleiding gegeven, dat de
Regeering eenvoudig zou opstappen en het liberaal
Kamerlid, aan wiens invloed al die tegenstani toege
schreven wordt, moreel te dwingen het bewind te
aanvaarden en te zien of hij de zaken vóór de ver
kiezingen van 1891 in 't reine zou kunnen brengen.
Ook ia deze quaestie moet ik zeggen, dat wij in da
laatste 30 jaren niet vooruit zijn gegaan. Ia mijn
tijd vergeef mij het pruikerige woord is eene
Regeering wel eens op eene niet zuiver politieke
quaestie afgetreden, maar nooit met de bedoeling,
dat de politieke tegenpartij dan zou moeten optreden.
Die tegenpartij zou zich daarvoor toen niet hebben
laten gebruiken, zooals ik vermoed, dat de liberalen
ia 1890 ook wel niet zouden gedaan hebban. Maar
de staatslieden van den ouden stempel gingen niet
aan den loop voor een ongunstig Kamerverslag of een
veroordeelend dagblaiartikelze dorsten den pvolks-
waan van den dag" s aan en weken allééi voor een
parlementair votum of voor een gebleken incompatibility
