1890. N°. 59.
Dinsdag 20 Mei.
77sle jaargang.
%p&mm
"V" erlmjListij cl
BEVOLKINGSREGISTER,
PATENTRECHT
Da uitgave dezer Conraat geschiedt Saandag, Woeusdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnon als buiten Goes, 1,76a
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen m Advertentiön voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
-gy—
Da prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 oent, elke regel meer 10 ceat.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing dcrzolfde advertentie wordt de prijs slecht*
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet moer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 et*
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Met bet oog op den
worden de ingezeteneo op nieuw herinnerd aan hunne
verplichtingen tot het doen van aangifte voor het
verzuim waarvan gestraft wordt met hechtenis van ten
hoogste 14 dsgen of eene geldboete van ten hoogste
Honderd guldeu.
De verplichtingen zijn hoofdzakelijk de ^volgende:
Bij vestiging lu de Gemeente
Hij, die zich in de gemeente vestigt, doet daarvan
aangifte aan het gemeentebestuur binnen éene maand
sa zijne aankomst.
BU het verlaten der Gemeente:
Hij, die de Gemeente metterwoon gaat verlaten, doet
hiervan eene verklaring aan het Gemeentebestuur.
Bij verhuizing binnen de Gemeente
Elk hoofd van een gezin of afzonderlijk levende doet,
binnen acht dagen na zijne verhuizing binnen de
Gemeente, daarvan aangifte aan het Gemeentebestuur.
Ten aanzien van inwonende
personen.
Elk hoofd van een gezin of afzonderlijk levende geeft
uiterlijk binnen acht dagen aan het Gemeentebestuur
kennis van ieder lid, dat in zijn gezin wordt opgenomen
of daaruit gaat, inwonende dienst- en werk-
boden daaronder begrepen
Algemeene Voorschriften.
Elke aangifte of verklaring gaat vergezeld van de
opgaven, ter invulling van het bevolkingsregister nood'g.
leder, door het gemeentebestuur daartoe opgeroepen,
is verplicht tot het doen der opgaven, zoo even vermeld.
Elke eigenaar van gebouwen of erven is verplicht
de wijkletter en het nummer, daarop geplaatst, in
goeden staat te onderhouden.
Goes, den 17 Mei 1890.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN
Het 4e kwartaalskohier no. 7 van het
voor deze gemeente, voor het dienstjaar 1889—90. is
op heden ter invordering gesteld in handen van den
ontvanger dier belastingen binnen deze gemeente en
i» ieder verplicht zijnen aanslag ten gestelde tijde te
voldoen.
Goes, den 19 Mei 1890.
De Burgemeester van Goes,
J. G. d W. HAMER
GOES, 19 Mei 1890.
Zooals onze lezeis weten is tusschea Frankrijk
en Nederland geschil over de grensscheiding
in Suriname.
Het conflict geldt een stukjj grondgebied van Guyana,
gedeeltelijk ingesloten door de rivieren de Tapanahoni
en de Lawa, tot aan da noordergrens van Brazilië.
Dat stukje grond, daar diep ia 't Zuiden van Guyana,
is eerst in de laatste jaren iets begeerlijks gswordon.
Zooals men weet wo.dt de grens tussohen Sariname
en Cayenne gevormd door de rivier da Marowijne, van
welke dus de linkeroever ons toebehoort. Op dien
oever zijn goudgronden, waarvan de exploitatie
sinds eenigen tijd met toenemecden ijver is ter hand
genomen. Hoe verder man nu naar 't Zuiden gaat, des
te rijker worden die goudveldeD, en naarmate dit
werd ontdekt, is ook het aantal vermeerderd van hen,
die een goudconcessie begeerden.
Tal van kleinere rivieren werpen op den linker
oever haar water in de Marowijnehoe verder men
zuidwaarts komt, des te grooter wordt de beteekenis
van die voediogskanalen, omdat het land daar rijst.
De bovenloop van den hoofdstroom is, volgens de
Nederlandèche lezing, de Lawa; verderop ontvangt
hij het water van de Tapanahoni. Zooals gezegd is,
ligt het betwiste goudland daartnsschen.
De Franscheu beweren echter, dat de Tapanahoni
de eigenlijke Marowijne, dus de grens is, en de Lawa
een rechter-bijrivier dienovereenkomstig zou de laatste
op Fransch grondgebied liggen en het bedoelde district
een Fraasche bezitting zijn. Zoolang dit conflict han
gende is, wordt door de wederzijdsche koloniale gou
vernementen het mogelijke gedaan, om botsingen te
voorkomen, zoodat de exploitatie der goudvelden van
het Lawagebied niet kan plaatshebben detache
menten militairen hebben in last eventueels gouddelvers
te weren voordat het geschil beslecht is.
Hot behoeft geen betoog, dat de grensregeling, die
vijf-en-twintig jaren geleden eene formaliteit zou zijn
geweest, thans eene zeer belangrijke zaak is geworden
en het laat zich begrijpen, dat de regeeringen der
beide landen het hieromtrent niet zoo gemakkelijk
eens werden. Zij riepen dus eau scheidsrechter in, die
te beslissen zou hebben of de Lawa dan wel de Ta
panahoni als de aanvang van de Marowyne moest
woiden beschouwd.
Da scheidsrechter, de Czar van Rusland echter, wei
gerde zulk een bepi-rkt mandaat en nu werd door
de diplomaten, die met de onderhandeling belast wa
ren men mpg onderstellen met voorkennis en me3c-
weten hunner rrgeeringen, dus ook van onzen minister
van buiteolandsche zaken, een nieuw uitgebreider
mandaat ontworpen en den arbiter bevoegdheid veriaend
om eene grensregeling te maken, onafhankelijk van
de quaestie, die het van den aanvang af gegolden had.
Daze verklaring werd den 28 April jl. door onzen
gezant te Parijs en door den Franschen minister van
buiteDlandsche zaken geteekend.
Hoe onze regeerirg tot die geheeJe verandering van
bet mandaat is overgegaan begrijpt de Arnh. Crt.
niet.
Het blad vermoedt dat de Tweede Kamer, bij hare
tegenwoordige samenstelling, waar alles aangenomen
wordt wat er van de groene tafel uitgaat, ook deze
regeling zal goedkeuren. Dat de waardigheid van ons
land hierdoor wordt opgehouden, gelooft het niet en
evenmin, dat het belang des lands er door wordt be
vorderd.
De Standaard schreef over het besluit der
Tweede Kamer tot aanneming van het wetsontwerp
om een zevende lichting der militie in
dienst te houden: x>Men schatte de bateekenis
vau deze Kamerzitting Diet gering. Want inderdaad,
hoe men het ook beii.?, steeds zal moeten erkend
worden, dat de militaire organisatie, waarnaar zoo
lang reikhalzend is uitgezien, door deze beslissing een
schrede nader is gekomen. Da legeering had het
militiewetje" ingediend, maar tegelijk met de indie
ning daarvan werd indirect de vraag gesteld: »wi!t
gij, Tweede Kamer, ons steunen in onze defensie-plannen
door uitbreiding der levende strijdkrachten
ïEq de Kamer? Zij heeft op die vraag een beves
tigend antworrd gegeven, dank zij onze anti-revo
lutionaire Kamerclub, dar.k zij ook eerige liberalen
èn een paar roomsch-katholieke afgevaardigden.
De regeering kan nu rustig voortgaan op den weg der
militaire hervormingen op de meerderheid der Kamer
mag zij rekenen.
»Men ral toegeven, dat dit resultaat niet gering
isvooral niet als in het oog wordt gehouden,
dat het deel der Kamer, hetwelk blijkbaar niet van
een dergelijke organisatie onzer levende strijdkrachten
wil weten, aangevoerd werd door geen minderen dan
dr. Schaepman en mr. W. H. De Beaufort."
Da Maasbode merkt naar aanlc-iding hiervan op:
Men zou haast vragen of de vreugde zoo overweldigend
was, dat de anti-revolutionaire militairist niet meer
wist wat hij schreef.
De militaire organisatie, zoo beet het, is een schrede
nader gekomeD, Indirect werd de vraag gesteldwilt
gij uitbreiding der levende strijdkrachten De Kamer
heeft daarop toestemmend geantwoord. De regeeriDg
kan nu voortgaan, zij heeft eene meerderheid in de
Tweede Kamer. Dit resultaat is niet gering.
En een oogenblik later heet de wet een noodwet,
die in geenen deele op de latere legerwet vooruitloopt,
een onschuldig wetj*, alleen ingediend om in de tijde
lijke behoefte te voorzien.
Doch die tegenspraak zij voor rekening van de
Standaard. Niet ieder blijft in groote vreugde of
groote smart geheel en al meester over de uitdrukking
zijner gedachte. Wij benijden het blad zijn geluk niet
en vragen niet eens of het niet even er over heelt
nagedacht, hoe die luide ontboezeming zijner vreugde
de r.-katholieken, die zijne bondgenooten heeten te
zijn, grieven moet; of het niet weet, dat de goede
toon reeds somtijds eischt, dat men zijne vreugde voor
anderen verborgen houdt. Wij weten nu eenmaal, hoe
veel liefde de Calvinist den roomscheD, ook zijn room-
schen landgenoot, toedraagt.
't Is dan ook voor de r.-katholieken alleen, dat wij
op deze diDgen wijzen om hun nog eens af te vragen,
waar wij met de antirevolutionairen heen moeten.
Zij, onze bondgenooten, vereenigen zich met de linker
zijde en brengen ons eene nederlaag toe, helaas onder
aanvoering van een Roomschen minister van oorlog.
Dat noemen zij eene meerderheid in de Kamer, ook
voor de latere legerwet. Door ons in de Kamer gebracht,
vereenigen zij zich met de liberalen om ons to treffen
in een quaestie, waarover heel het r.-katholieke Neder
land eenstemmig zijne meaning heeft uitgesproken, en
na ons in een voorpostengevecht overwonnen te hebben,
verklaren zij rondweg, dat zij niet alleen den strijd
op dezelfde wijze zullen voortzetten, maar reeds vol
komen zeker zijn van het succes.
't Doet wel niets af aan da houding van den Stand.
maar zoover is het toch nog niet. liet nu gebeurde
geeft nog geen absoluut recht, om over het lot der
latere legerwet te beslissen.
Da gezondheidstoestand van Z. M. den Koning
blijft steeds bevredigend en geen noemenswaardige
afwijkingen zijn waar te nemen.
Het in do maand Juni aanstaande te houden
onderzoek der in Zeeland zich bevindende verlof
gangers van ds militie te land, om bet even
uit welke provincie zij afkomstig zijn, zal betreffen
hen dio vóór 1 April jongstleden in het genot van
onbepaald verlof zijn gesteld, onverschillig tot welke
lichting zij behooren, zoodat daaraan ook onderworpen
zijn do verlofgangers der lichtingen 1884 en 1885,
vermits aan dezen het bewijs van ontslag nog niet is
afgegeven. Het onderzoek zal plaats hebben in de ge
meenten en op de dagen en uren, als hieronder zijn
aangewezen
Kortgene: Donderdag 12 Juni desvm. telOu.
Kats, Kolijnsplaat, Kortgene, Wissekerke.
Goes: Vrijdsg 13 Juni des vm. ta 9 u. Baarland,
Borssele, Driewegen, Ellewoudsdijk, Goes, 's-Graven-
pold'r, 's Hter Abtskerke, 's Heer Arendskerke, 's-Hee-
renhoek, Hoinkenszand, Hoedekenskerke, Kattendijke,
Kloetinge, Nisse, Oudelande, Ovczand, Wolfertsdijk.
T o 1 e n Maandag 16 Juni des vm. te 10 u. Oud-
Vosmeer, Poortvliet, Scherpfcnisse, St.-Annaland, St.-
Maartensdijk, St.-Philipsland, Stavenisse, Tolen.
Kapel le: Dinsdag 17 Juni des vm. te 9 u. Ka
palle, Wemeldinge, Ierseke, Kruiningen, Krabbendijke,
RillaudBath, Schore, Waarde.
Ellewoudsdijk. Bij het jl. gehouden examen voor
ambtenaar bij 's rijks directe belastingen is o. a. ge
slaagd de heer A. L o o y A z. alhier.
Icrseke. Ia de Vrijdagavond gehouden vergadering
van de afdeeling Ierseke der Ned. visscberijvereeniging
werd tot afgevaaidigdu ter algemeen* vergadering, den
28en dezer te Dordrecht te houden, gekozen de heer
dr. F. L. De Leeuw te Wemeldinge en tot zijn plaats
vervanger de heer J. S.nke Jz. alhier.
Hat bestuur deed het voorstel op rekening van de
kas in don loop van den zomer met de ledon en fa
milie een plezierreisje per stoomboot te gaan maken,
tevens nut het doel de verschillende oesterbanken in
oogeoschouw te nemen. Daar de vergadering niet tal
rijk bezocht was, werd besloten htt voorstel tot eene
volgende vergadering aan te boaden.
Door Ingelanden vaa den Nieuwen Westkraaiort-
polder onder Borsele is tot plaatsvervangend dijk
graaf herbenoemd de heer W. A. Rimija te 's-IIeer-
Arendtkerke.
Z. M. heeft pensioen verleend aan R. O C.
Aitton, emor. pred. der Horv. gemeente te Baarland,
ten ledrage van 822, ingaande 1 April 1890,
Vrijdag hielden de ledon der Landbouwveveeni-
ging in Noord-Beveland te Cortgene in hun gewoon
lokaal eene vergadering onder presidium van den heer
H. Meulenberg. Tegenwoordig waren 20 leden. Aan-
genomon werd het voorstel om rechtspersoonlijkheid
voor do vereeniging aan te vragen.
Vervolgens werd ter sprake gebracht het aanwenden
van pogingen bij de bevoegde autoriteit om op den
steiger te Cortgene eene overdekte staanplaats te
verkrijgen voor het vee, dat langs dien weg wordt
vervoerd. Na eene drukke bespreking dezer zaak werd
echter besloten vooralsnog hiertoe niet over te gaan.
(Af. Cf)
Do Staatscommissie in zake de arbeids-
enquête is in drie afdeelingen gesplitst, elk bestaande
uit vijf leden, waarvan voorzitters zijn de heeren Ro-
chussen, Veegens en Kerdijk. Aan elk dezer afdeelmgen
is het onderzoek in een deel des lands opgedragen.
D3 openbare middelen van vervoer en de verzekerings
fondsen, die niet aan eene bepaalde onderneming ver
bonden zijn, zijn gebracht onder het onderzoek der
eerste afdeeling waartoe ook Zeeland behoort.
Naar het U. D. verneemt, houdt het Centraal
comité voor Nationale feestdagen zich on
ledig met het voorbereiden van een plan tot feestelijke
heïdenking van den 75n verjaardag van den slag van
Waterloo op 18 Juni a. s.
H. M. de Koningin heeft aan de werklieden
vereniging »Neerland's Werkman" te Amsterdam/100
geschonken.
De minister van waterstaat heeft een kon, be
sluit uitgelokt, van niet weinig belang voor onze v i s-
s c h e r ij. Voortaan nl. wordt voor visschersvaartuigen,
bekend onder de namen van hoogaarts, blazer, hengst,
botter of schokker het product ter bepaling van het
aantal tonnen met Va verminderd. Als men in aan
merking neemt, dat patentrecht, haven- en kadegelden
enz. berekend worden naar den tonneninhoud, dan
begrijpt men ook, dat dit besluit van beteekenis is
voor onze vissehers.
Io verband met en ten vervolge op een vroeger
hierop betrekking hebbend geplaatst bericht diene thans
nog het volgende:
Mot ingang van 1 Juli 1890 wordt van Rijkswege
lo. de gelegenheid gegeven, op de door dec Mi
nister van Waterstaat, Handel en Nijverheid te bepalen
voorwaarden, tot het aan een postkantoor in ontvang
nemen door een of namens den geadresseerde van de
voor hem bestemde stukken (busrecht) 2o. tusschen-
komst veriaend tot het verkrijgen van abonnementen
op nieuwsbladen en tijdschriften 3o. voor zoover de
Minister hiertoe aanleiding mocht vinden, gelegenheid
gegeven tot het vooraf stempelen der adresstioeken
van gedrukte stukken.
Het busrecht zal verder naar een nieuwen maatstaf
geregeld worden.
De gelegenheid om zich te abonneeren op binnen-
en buitenlandsche couranten en tijdschriften zal ge
schieden tegen vooruitbetaling van het abonnements
bedrag.
"Voor bet gemis der voordeelen, door de ambtenaren
der posterijen uit bovenstaande bepalingen voortvloei
ende, is bepaald dat zij zullen genieten een jaarlijksche
toelage berekend naar het gemiddelde der emolumenten
over 18871889. Deze toelags vervalt voor de direc
teuren bij verplaatsing, alsmede bij een nieuwe regeling
vau hun traktementvoor de overige ambtenaren, bij
benoeming tot directeur, bij plaatsing in een betrek
king, waaraan op 30 Juni 1890 geen emolumenten
verbonden zijn, alsmede bij een nieuwe regeling van
de traktementen der ambtenaren van hun rang.
"Voor de brievengaarders zijn de bepalingen niet van
toepassing.
Het D. v. Z.-H. dringt, nu de pensioenwetten
voor burgerlijke ambtenaren en hunne weduwen en
weezen ziju aangenomen, met de heeren Rengers en
Van Lier, die dit punt in di Tweede Kamer ter sprake
brachten, er op aan, dat de pensioenregeling
voor gemeente-ambtenaren ter hand moge
worden genomen. Terwijl zeer vele gemeentebesturen
op loffelijke wijze zorgen voor het pensioen hunner
ambtenaren, komen vele andere in dien plicht te kort,
terwijl de burgemeesters volstrekt geen pensioen genieten.
Dit laatste is zeker onbillijk, altijd voor het geval,
dat iemand onafgebroken, gedurende een groot aantal
jaren, als hoofd van het gemeentebestuur fungeert.
Meest rationeel zou het D. v. Z.-H. vinden, dat een
burgemeester voor een zeker aantal dienstjaren, als
minimum tijd, officieel een pensioen werd toegekend,
voor de helft door het rijk en voor de wederhelft
door de gemeente te dragen. D i burgemeester is toch
evenzeer vertegenwoordiger van het centraal gezag als
hoofd van het plaatselijk bestuur. Bij de wet, die dit
regelde, zou dan tevens kunnen worden bepaald, welk
een bijdrage over de jaren, die vóór de invoering der
pensioenwet verliepen, door een burgemeester zou
moeten worden betaald. Die burgemeasters-pensioen-
quaestie is, dunkt het blad, al zeer gemakkelijk tot
oplossing te brengen.
Voorts is het D. v. Z.-H. het gevoelen toegedaan
dat den secretarissen en ontvangers der gemeenten
ook een pensioen moet worden verzekerd. Aan hen
echter niet alleen. Al de gemeante-ambtenaren, dus
ook de leeraren bij alle instellingen van onderwijs, die
een gemeentelijk karakter dragen, moaten in het genot
van pinsioen worden gesteld.
Hartelijk hoopt het D. v. Z.-H. dat de korte be
spreking der pensioenwetten in de Eerste Kamer een
gewenschte vrucht voor de gemeente-ambtenaren zal
dragen.
Bij Koninklijk besluit dd. 29 April jl. is aan
J. L. Geolen, J. J. Baart en J. H. Klein, allen te
Holset (gera. Vaals), eene belooning toegekend tot
een bedrag, voor de twee eersten ieder van 75 en
voor den laatste van 50. wegens het vrijwillig en
uit eigen beweging met levensgevaar aanhouden van
een gewapenden dader van een gequalificeerden diefstal,
met levensgevaarlijke verwonding van den bestolene
gepleegd, en welke aanhouding geschiedde niettegen
staande die dader, ten einde te trachten te ontvluchten,
aan de twee eerstgenoemden ernstige wonden had toe
gebracht.
In de Staats-Courant van Zaterdag is opge
nomen de Wet van den 9en Mei jl., houdende ver
bodsbepalingen tegen het dragen van wapenen.
Het kan nuttig zijn te herinneren aan art. 1 dezer
wet, dat aldus luidt
Het is verboden op den openbaren weg of op eenige
voor het publiek toegankelijke plaats een wapen bij
zich te hebben.
Onder wapenen verstaat deze wet: geweren, kara-
bijaeo, revolvers, pistolen en andere vuurwapenen,
windroeren, dolken, dolkmessen, sabels, degens, degen
stokken, priemstokken, wapenstokken en dergelijke
voorwerpen.
Overtreding van bet verbod in dat artikel gesteld,
wordt gestraft met hechtenis van ten hoogste 7 dagen
of geldboete van ten hoogste honderd gulden.
Zou, vraagt de Haagsche Gt.r de Nederland-
sche Bank nu niet eens willen doen wat voor bet
Rijk onmogelijk schijnt te zijn, nl. den waren weg in
slaan om zoo spoedig mogelijk den valschen mun
ter te betrappen
Het middel kost eenig g#ld, maar is afdoende, nl i