1890. N°. 12.
Dinsdag 28 Januari.
77ste jaargang.
LOTING
NATIONALE MILITIE
KIESRECHT.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 ot.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel
Tot en met 31 Januari bestaat de
gelegenheid aan ons bureau tot betaling
van nog verschuldigde abonnements- en
advertentiegelden over 1889. Na dien
datum zullen wij zoo vrij zijn, over het
bedrag per postquitantie te beschikken.
De Administratie.
Voor de eerste maal wordt bekend gemaakt
dat de
VOOR DE
VOOR DEZE GEMEENTE
door den heer Commissaris des Konings is bepaald
op Zaterdag den 22 Februari 1890, des voormiadags
te negen uren, te Goes, en dat die zal plaats hebben
in de ZAAL BOVEN DE KOOPMANSBEURS
De militieplichtigen worden opgeroepen ten gestelden
dage, nre en plaatse daarbij tegenwoordig te zijn en,
redenen van vrijstelling hebbende, wegens broederdienst
of eenige wettige zoon, op Woensdag den 12 Februari
a. s, ter secretarie der gemeente, daarvan opgaaf te
doen, teneinde intijds de bewijzen en getuigschriften
tot vrijstelling te kunnen aanvragen en opmaken.
Goes, den 25 Januari 1890.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
3. O. d. W HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
De mannelijke inwoners der gemeente
lo. die in eene andere gemeente over het laatstverloopen
dienstjaar (dat is 1888/89) in de personeele belasting, ter
zake hunner woning, waren aangeslagen naar eene hoo-
gere huurwaarde dan die, welke volgens art. 1 litt. a en b
van de wet van 24 April 1848 (St bl. no 15) aanspraak
Seeft op vermindering tot een derde of twee derde
edeelten der belasting naar de drie eerste grondslagen
2o. die in de grondbelasting in eene andere gemeente
of in meer gemeenten te zamen over het dienstjaar
1888 tot een bedrag van ten minste tien galden zijn
aangeslagen
3o. die, hetzij hoofden van gezinnen of alleen wonende
Eersonen zijnde, van den inwonenden eigenaar of eersten
uurder van een woonhuis of afgezonderd gedeelte
van een woonhuis, waarvan de huurwaarde voor de
personeele belasting ten minste op het dubbele is ge
steld van het laagste in de gemeente voor den vollen
aanslag vereischte bedrag, gedurende negen maanden,
voorafgaande aan den 15 Febrnari 1890, een gedeelte
in huur hebbeu gehad en bewoond, waarvoor geen af
zonderlijke aanslag in de personeele belasting geschiedt,
maar waarvan de jaarlijksche huurwaarde, ongestoifeerd,
in verhouding tot de belastbare huurwaarde van het
woonhuis of afgezonderd gedeelte van het woonhuis
geschat, het sub 1 bedoelde bedrag van den rollen
aanslag bereikt (beloopende voor Goes f 33)
woraen uitgenoodiga daarvan ter Secretarie der ge
meente te doen blijken (die sub 1 en 2 door overlegging
van voor voldaan geteekende aanslagbiljetten die
sub 3 door invulling van een aanslagbiljet, dat koste
loos verkrijgbaar is) vóór den vijftienden Februari
aanstaande.
Goes, deu 25 Januari 1890.
De Voorzitter van den Gemeenteraad,
J. G. d. W. HAMER
GOES, 27 Januari 1890.
In de jl. Vrijdagavond gehouden vergadering
van de werklieden-vereeniging »E i g e n Hulp" alhier
werd door het bestuur het negende jaarverslag uit
gebracht. Daaraan ontleenen wij het volgende
De geldmiddelen verkeeren in geen ongunstigen toe
stand, doch het ledental is belangrijk achternit gegaan,
waardoor natnurlijk ook de inkomsten verminderen.
De voornaamste oorzaak hiervan is de verplaatsing
der stoommeelfabriek van de firma Kakebeeke, waar
door vele leden zich elders gevestigd hebben, terwijl
anderen er hunne broodwinning door verloren. Wel
hebben zich in den loop van het jaar ook weder eenige
personen bij ons aangesloten, doch dit getal staat in
geen verhouding tot hen, die uitgetreden zijn. Het
gevolg van een en ander is, dat de vereeniging thans
uit 84 gewone leden bestaat.
Het getal buitengewone leden bedraagt thans 22,
dat der begunstigers is hetzelfde gebleven, namelijk 9.
De commissie van toezicht op het beheer der gelden
bestaat uit C. Du Bois, M. Krijger en P. L. Den Boer.
Ofschoon er in het vorig vei slag reeds sprake was
van het voornemen om ter afwisseling van de lezingen,
die anders in het winterseizoen veelal plaats hadden,
in het voorjaar een gezellige bijeenkomst te houden,
is dit plan door bijzondere omstandigheden niet tot
uitvoering gekomen. In de vergadering van 15 Octo
ber U. kwam nogmaals ter sprake het denkbeeld om
•ene gezellige bijeenkomst te houden, doch onder al-
gemeene instemming werd het voorstel van het bestuur
aaDgeuomea om alle uitgaven voor zulke doeleinden
zooveel mogelijk te beperken, ten einde het tienjarig
bestaan der vereeniging, dat aanstaande is, op eene
meer onbekrompen wijze te kannen vieren.
Blijkens de rekening en verantwoording van den
penningmeester bedroegen de geldmiddelen in ontvang
598,78, waaronder 503,40 aan contributie der
gewone leden, de uitgaven 516 63, waaronder aan
uitkeering wegens ziekte 434 en derhalve vermeer
derde het kassaldo met 82,15, waardoor het klom
tot 752,25.
Voor de reservekas is gedurende dit jaar ontvangen
100,70, zoodat het kassaldo bedroeg f 188.
Ten slotte zij nog gemeld, dat aan een weduwe
van een werkman te Appingedam, die met vijf kin
deren was achtergebleven en waarvoor een verzoek
om hulp was iDgekomen, een som van f 10 werd af
gestaan, teneinde haar zoodoende aan een broodwin
ning te helpen. Terecht begrepen de leden, gelijk zij
trouwens ook door hun lidmaatschap bewijzen, dat
er, door de banden in elkander te slaan, veel lijden
verzacht kan worden, en het bestuur hoopt dan ook
dat dit denkbeeld hoe langer hoe meer zal worden
gehuldigd.
In dezelfde vergadering werd het verslag over het
laatste kwartaal van het afgeloopen jaar uitgebracht,
waaruit o. a. bleek dat gedurende dat tijdsverloop
aas ontvangen 107,91, terwijl was uitgegeven
106,91 Ki waaronder aan uitkeering wegens zhkte
91.
Bij de verkiezing van vier bestuursleden werden
alle aftredendenC. Den Boer, J. De Keijzer, J. Van
Oosten en D. C. Seller met groote meerderheid her
kozen, evenals de leden der commissie van toezicht
P. L. Den Boer, C. Du Bois en M. Krijger.
De heer M. D. Ramondt alhier heeft eervol
ontslag gevraagd als brandmeester.
Kortgeno. Tot het oprichten van een landbouw-
vereeniging in ons eiland werd Donderdag 11. vergaderd
in het lokaal van dhr. Luijendijk te Kortgene.
21 personen, meerendeels landbouwers, traden aTs
lid van de vereeniging toe, die den naam kreeg van
Landbouwbelang in Noord Beveland, terwijl Donderdag
a. s. 's avonds om zes uren weer zal worden vergaderd
in hetzelfd* lokaal voor het benoemen van een bestuur.
Middelburg. Het genootschap dN i hi 1 Sine La
bore" alhier zal a. s. Vrijdag zijn 25jarig bestaan
vieren, door het geven van een soirée in de groote
zaal van het Schuttershof. Na het uitspreken van eene
feestrede, zal de stafmuziek van het 3a reg. infanterie
uit Bergen-op-Zoom zich doen booren, vervolgens zullen
door eenige gymnasiasten voordrachten gehouden en
een tooneelstukje worden opgevoerd, terwijl de feest
avond met een bal zal worden besloten. Vele autori
teiten en particulieren zijn met hunne dames tot
bijwoning daarvan uitgenoodigd.
Donderdagmorgen had voor den Nieuwen Neuzen-
pold r, bij den zoogenaamden Koepel, een oever-
afschuiving plaats, ten Oosten van de bestaande
oeverwerken.
De lengte der afschuiving bedraagt 165 M., de
grootste breedte ruim 70 M. en de grootste diepte
ongeveer 8 M. Daar de afstand tot den teen van den
dijk nog ruim 80 M. bedraagt, bestaat voor den pol
der niet het minste gevaar.
Ook aan den Eendragtpolder ontstond Vrijdag eene
oeverafschuiving tusschen de peilraaien 23 en 24. De
afschuiving heeft, langs de laagwaterlijn gemeten, eene
lengte van 70 M., terwijl de grootste breedte bedraagt
30 M. (T. iV. Cf.)
Bij Kon. besluit is benoemd tot ontvanger der
dir. bel. en acc. te Loenen c. a. II. J. v. d. Heijden,
thans ontvanger der dir. bel., invoerr. en acc. to Sas
van Gent.
Bij Z. M. besluit is aan J. S i p k e sop zijn
daartoe gedaan verzoek, eervol ontslag verleend als
Notaris te St.-Maartensdijk (arrondissement Zieriksee).
In den militieraad voor Zeeland
voor de lichting der nationale militie van 1890 zijn
benoemd tot voorzitter W. A. graaf Van Lynden,
tot zijn plaatsvervanger mr. C. L u c a s s e, beiden
lid der Provinciale Statentot lid W. J. S p r e n g e r,
tot zijn plaatsvervanger mr. A. P. Snouck II u r -
g r o n j e, beiden lid van den gemeenteraad van Mid
delburg.
Door de Geneeskundige Staatscommissie te Leiden
werd Vrijdag bevorderd tot het le gedeelte de heer
F. Hag e.
Het bedrag van de belastbare opbrengst der
ongebouwde eigendommen in Nederland, volgens de
uitkomsten der kadastrale leggers, op 20 Oct. 1889
was 46.505,795.19, tegen 46,520,014,22 op 20
Oct. 1888. Het bedrag der te heffen belasting voor
het jaar 1890 is 5,545,090,38.
Voor Zeeland zijn die cijfers resp. 3,841,737,53
3,841,076,84 en 475,738,06.
Het fanfarengezelschap »St. Cecilia" te St. Gillis
Waas bereidt zich voor, waardiglijk het honderd
jarig jubelfeest van zijn bestaan te vieren
door een groot Festival, aan binnen- en buiten-
landsche fanfaren-, harmonie- en zanggezelschappen
aan te bieden op 20 en 27 Juli aanstaande. Onge
twijfeld zal dit feest talrijke sociëteiten tot deelneming
uithkken.
De heer G. P. Kits van Heiningen schrijft in
de Kerk. Crto. a.»Rome ging in 1853 met de
liberalen. In 1889 gaat het met antirevolutionairen.
Het eenige beginsel van Rome is veld trachten te
winnen, met wiens hulp dan ook. Katholiek in merg
en been, zegt Schaepman. Welnu, iedereen, die zich
aansluit b<j Rome, is gewaarschuwd. Waar het kans
ziet, aan de overzijde meer te winnen, laat het zonder
aarzeling zijn bondgenoot in den steek, maar intus-
schen is het door dien bondgenoot al weer een eind
vooruit geholpen en daar alleen is 't om te doen."
Schoolbesturentveest voorzichtigOnder dit
opschrift schrijft de h^er J. Van Dijk Mz- in het
Doetinchemsche Weekblad van Vrijdsg 17 Januari
het volgende:
Dezen raad geven wij aan de Chr. schoolbesturen,
die dezer dagen opgeroepen worden om zich sonder
een anders macht te stellen".
Men schreef ons dienaangaande van hooggeachte
zijde
»Het lijdt m. i. geen twijfel of het is een stukje
van dr. Kuyper, die langs den schoolweg wil bereiken,
wat hem langs kerkdijken wegbij Hervormden en
Chri8t.-gereformeerdeD, ontgaan is, nl. de heerschappij.
Zijn doel zal hij wel niet bereikenmaar, begaafd
en slim als hij is, zal hij, gesteund door de Kamer
leden, bij de grootendeels op zijne hand zijnde besturen
besluiten weten door te drijven, die althans in finan
cieel opzicht noodlottig kunnen zijn. Want zooals we
in de kerkelijke quaestie gezien hebben, is zijn eerste
toeleg om zich meester te maken van de gelden en
om goede redenen.
De Christelijk-gereformeerden zullen zich waarschijn
lijk wel niet op sleeptouw laten nemen De overige
besturen zijn, helaas! reeds voor het meerendeel der
leden, op de hand van Kuyper.
Wanneer de toeleg gelukte, dan was het gedaan
met het waarlijk Christelijk schoolonderwijs en zou
ons land in een hoogst bedroevenden strijd tusschen
de clericalen en neutralen gedompeld worden waarin
de meerderheid zou zijn aan de laatsten.
Wanneer geen zelfstandig Evangelisch-christelijk
schoolonderwijs kan georganiseerd worden, dan zijn
wij aan eene dier twee partijen overgeleverd.
Het zal evenwel bezwaarlijk gaan om de Vereeniging
voor Chr. N. S. uit de handen der Kuyperianen te
reddeD, althans misschien niet zonder opoffering der
financiëele baten.
Intusschen kan de stap der antirev. Kamerleden
dit nut hebben, dat ze veler oogen doet opengaan en
de noodzakelijkheid doet inzien eener zelfstandige Ver-
eenigiog voor Evangelisch-christelijk schoolonderwijs.
Alzoo zou de Heer nog ten goede keeren wat ver
waten menschen ten kwade bedacht hebben. Wie zich,
wars van confessionalisme en clericalisms, en evenzeer
^an neutralisme, rondom zijn heerlijk Evangelie scharen,
zullen eene macht vormen, die alle bezwaren kan te
boven komen en eenmaal zal zegevieren. De Heer zal
het werk zijner handen niet laten varen en niet dulden,
dat de kinderen onzes volks en daarmede ons volk
zelf, overgeleverd worden aan de jammeren van het
neutralisme of clericalisme. Maar daartoe is het dan
ook noodig dat wij waakzaam zijn en de handen uit
steken."
Wat Goes en omgeving betreft eene illusie van
ds. Van Dijk. Hier zijn het in de eerste plaats de
Christelijk-Gereformeerden, die de anderen op sleeptouw
nemen, juist om ze te leiden op den weg van Kuyper,
Lohman en Keuchenius. (Red. G. Ct.)
Uit de Regeeringsantwoorden, aan
de Eerste Kamer gegeven, blijkt dat het wetsontwerp
tot regeling van den krijgdienst zoo goed als gereed
isdat de voorstellen tot regeling van het gemeentelijk
belastingwezen binnen enkele weken zijn te wachten
dat de Minister van Financiën daarna een wetsvoorstel
tot herziening der personeele belasting, voor zooveel
betreft de eerste vier grondslagen, zal aanhaogig maken,
en inmiddels een wijziging der bepaling van den zes
den grondslag, zooveel betreft paarden van gemengd
gebruik, zal voordragendat vermindering van den
zoutaccijns vermoedelijk binnen korten tijd in aanm' r-
king zal kunnen komendat een definitieve regeling
van het kiesrecht, die reeds in 1891 zou kunnen
werken, niet zal worden voorgedragen, maar dit niet
behoeft te weerhouden om te voorzien ia andere ge
breken in de bepalingen der kieswet.
In zijn memorie van antwoord op het verslag der
Eerste Kamer zegt de Minister van Oorlog,
dat hij van oordeel is, dat ons land zeer goed ver
dedigbaar is en vertrouwt, dat de offers, daarvoor
gevorderd, gewillig zouden worden gebracht. De Hol-
Igftdsche waterlinie, over de te groote uitgestrektheid
waarvan men waarschijnlijk een ongunstig oordeel
vormde, is zeer goed te verdedigen, mits de vereischte
levende strijdkrachten aanwezig zijn. Meerdere con
centratie van verdediging als bij de wet van 1874 is
geschied, zou belangrijke bestede sommen als nutteloos
besteed maken en geen vermindering van jaarlijksch*
uitgaven met zich brengen.
De Min. bestrijdt de meening als zou het buiten de
verdedigingsliniën gelegen deel des lands voetstoots aan
iederen aanvaller worden prijsgegeven. Het ligt wel
degelijk in de bedoeling ook dat te verdedigen, doch
daarvoor dient de toestand onzer levende strijdkrachten
gunstiger te worden. Schoot men dan nog te kort
tegenover een overmaehtigen vijand, dan zijn de ver
dedigingsliniën daar om verder voortrukken te beletten.
Minister Havelaar verklaart, in antwoord op het
verslag der afdeelingen van de Eerste Kamer, dat de
wet op de overzetveren in overweging isdat weldra
de herziening der postwetten de Tweede Kamer zal
bereiken en daarbij zal voorgesteld worden verhooging
tan het maximumgewicht van gedrukte stukken van
1/2 cent port. De wettelijke regeling van den telefoon
dienst zal hij ter hand nemen.
De ontwerpen van wet tot bekrachtiging der
spoorweg-overeenkomsten zijn Vrijdag bij
de Tweede Kamer ingekomen.
De Eerste Kamer hervat hedenavond hare werk
zaamheden in openbare vergadering.
De veranderingen, die de vergaderzaal
van de Twe*e Kamer thans ondergaat, mogen
eerder eene restauratie worden geheeten. Deze is echter
over twee zittingen verdeeld. Thans worden alle zetels
en tafels op nieuw bekleed, niet met groen laken maar
met brons gekleurd ilzweel.
Op 't einde van dit jaar zullen de troon en het
bureau van den voorzitter geheel van aanzien veran
deren. Bdiden zullen dan in den stijl Louis XV op
prachtige wijze worden ingericht.
Het tegenwoordig tapijt zal vervangen worden door
een van Perzisch dessin.
De Minister van buitenlandsche zaken heeft het
vertrouwen uitgesproken, dat de quarantaine-maat
regelen van Engeland tegen uit Nederland in
gevoerd vee weldra zullen worden ingetrokken.
Het door de Landbouw-commissie ingestelde
onderzoek naar den toestand van den landbouw in
Nederland is thans afgeloopen.
Het daarvan op te maken eindverslag is in bewer
king, teneinde in de eerstvolgende bijeenkomst der
Landbouw-commissie, welke in Mei zal gehouden wor
den, in behandeling te komen.
Ia Mei a. s. zal aan deu heer A. C. S p r u ij t
directeur der Utrechtsche Gasfabriek, een pensioen
worden verleend van 3000, en [zal hij in functie
treden als adviseur in zake da gasfabriek, op een
salaris van 1000 per jaar.
In 1890 is er voor twee jongelingen gelegenheid
om te worden aangenomen, ten einde onder het genot
van eene subsidie van 5100 te worden opgeleid tot
militair apotheker bij het Ned.-Ind. Lger,
overeenkomstig de bepalingen van het reglement, vast
gesteld bij Zr. Ms. besluit van 15 Mei 1883 no. 24
en gewijzigd bij dat van 16 December 1889 no. 26,
van welk gewijzigd reglement bij het departement
van koloniën kosteloos afdrukken zijn te verkrijgen.
De aanvrage om toelating moet (bij gezegeld request),
vóór den len Juli e. k. bij het departement van kolo
niën zijn ontslagen.
Door den Minister van Financiën is aan den
architect P. J. H. Cuijpers opgedragen de vervaar
diging eener teekening voor nieuwe muntbil
jetten, die iets kleiner zullen zijn dan de bestaande.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Beroepen te Oost- en West-Souburg ds. H. J.
de Zwart te Leersumte Krommeniedijk ds. S. te
Gempt, te Callantsoogte Poortvliet, ds. S. Verhoeff,
te Eemnes-Binnen.
De heer M. H. P. M. de Graaf, pastoor te
Vlissingen, is door den bisschop van Haarlem benoemd
tot inspecteur der R. K. scholen in het dekenaat
Middelburg.
De Nederl. Herv. kerk telt op het oogenblik 90
predikanten, .die 40 en meer dienstjaren hebben. Da
oudste daarvan is ds. L. Vaa Giffm, te Veerweerd ia
Groningen, die zijn ambt reeds sinds 1829 bekleedt
en dus reeds 60 jaren dienstdoend is.
Verder behooren tot hends. Ph. Bogers van Buuren,
