1889. N°. 152. Dinsdag 24 December. 76s,e jaargang.
NATIONALE MILITIE
SECRETARIE
SCHOOLBEZOEK.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bijdeheeren NIJGH VAN DÏTMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 ceat.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Uithoofde van het KERSTFEEST zal
aanstaanden Woensdag geen no. van dit
blad verschijnen.
Nieuwjaarswenschen worden tegen den
gewonen prijs van 35 ets. opgenomen
in het no., dat Woensdag 1 Januari
1890 verschijnt. Inzending wordt ver
zocht uiterlijk tot Dinsdagnamiddag 31
December des avonds te 6 uren.
OPENBARE VERGADERING
van den
Raad der gemeente Woes,
op VRIJDAG den 27 DECEMBER 1889,
des namiddags te 2% uren.
Goes, den 23 December 1889.
De Secretaris,
HARTMAN.
Punten van behandeling:
I. Notulen.
II. Mededeelingen.
III. Ingekomen stukken.
IV. Tweede suppletoir kohier van den H. O. voor
1880.
V. Idem van de belasting op de honden.
VI. Reclame tan Y. Wierda tegen zijnen aanslag
in den H. O.
VII. Verzoek van dr. J. Kooman Az. om eervol ont
slag als gemeente-geneeskundige.
VIII. Vernieuwing van Commissiën en besturen van
gemeente-instellingen.
Voor de tweede maal wordt bekend gemaakt, dat
zicb io de maand Januari vau 1890 voor den dienst der
moeten laten inschrijven alle mannelijke ingezetenen,
die geboren zijn in 1871 en zij, die na het intreden
van bun 19e, doch voor het volbrengen van hun 20e
levensjaar ingezetenen worden
dat de inschrijving moet geschieden
le vsn een ongehuwde in de gemeente, waar de
vader, of is deze overleden de moeder, of zijn beiden
overleden, de voogd woont;
2e. van een gehuwde en van een weduwnaar in de
gemeente, waar hij woont;
3e. van hem, die geen vader, moeder of voogd heeft
of door deze is achtergelaten of wiens voogd bniten
's lands gevestigd is, in de gemeente, waar hij woont
4e. van den buiten 's lands wonenden zoon van een
Nederlander, die ter zake van 's lands dienst in een
vreemd land woont, in de gemeente, waar zijn vader
of voogd het laatst in Nederland gewoond heeft;
dat da inschrijving alhier plaats heeft: op eiken
werkdag tusschen des voormiddags 9 en des namid
dags 2 uren ter Secretarie der gemeente
dat de aangifte moet geschieden door den belang
hebbende zeiven en bij ongesteldheid, afwezigheid of
ontstentenis, door zijnen vader, of is deze overleden,
zijne moeder, of zijn beiden overleden, zijn voogd
dat niet worden ingeschreven
lo. de in een vreemd rijk achtergebleven zoon van
een ingezetene, die geen Nederlander is;
2o. de in een vreemd rijk verblijf houdende ouder-
looze zoon van een vreemdeling, al is zijn voogd
ingezetene
3o. de zoon van een Nederlander, die ter zake van
's lands dienst in 's rijks overzeesche bezittingen
of koloniën woont.
Goes, den 21 December 1889.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
De 8ecretaris,
HARTMAN.
Op WOENSDAG den 25 en DONDERDAG den 26
December a. s. zal de
der gemeente alleen geopend zijn des voormiddags van
elf tot twaali uren, voor aangiften in zake den
Burgerlijken Stand.
Goes, den 21 December 1889.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HAMER
De Secretaris,
HARTMAN.
De ouders of verzorgers van kinderen boven de zes
en beneden de twaalf jaren, die volgens de daarvan
te maken staten zich op 1 Januari in de gemeente
bevinden, doch niet ter school gaan, kunnen vanwege
de gemeente geene ondersteuning geneeskundige hulp
uitgezonderd) ontvangen, tenzij zij aantoonen dat hnnne
kinderen ten onrechte op den ter secretarie ter lezing
te leggen staat van niet-schoolgaanden zijn gebracht,
of dat hun het niet schoolgaan dier kinderen niet is
te wijten
Goes, den 21 December 1889.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d W HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
Diakenen der Hervormde Gemeente znllen op den
tweeden Kerstdag, zijnde DONDERDAG den 26 dezer,
na het eindigen der voormiddag godsdienstoefening,
een buitengewone of zoogenaamde
KERST-COLLECTE
houden aan de huizen der ingezetenen, ten behoeve
van hunne bedeelden, welke inzameling gunstig wordt
aanbevolen.
Goes, den 21 December 18S9.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 23 December 1889.
Ged. Staten van Zeeland hebben bepaald, dat
de jacht op klein wild, met uitzondering van
die op houtsnippen, in deze provincie zal gesloten
worden op Dinsdag 31 December a. e. De sluiting
der jacht op houtsnippen zal nader worden vastgesteld.
Te Ellewondsdijk werd Vrijdag een proef genomen
met den gedeeltelijk gelegden telegraafkabel
van het Fort tot op een afstand van ongeveer 1000
Mwelke nitstekend heeft voldaan.
Bij kon. be8l. van 19 December is benoemd:
tot adjunct-controleur der directe belastingen, invoer
rechten en accijnzen te Rozendaal P. C. v. d. Vliet,
ontvanger der directe belastingen en accijnzen te
'«-Gravenpolder c. a.
Wemeldinge. Vrijdagavond gaf de gymnastiekver-
eeniging Willen is kunnen" alhier eene soirée, die
door een vrij talrijk publiek werd bijgewoond, o. a.
ook door een drietal leden der vereenigiDg »Hercules"
te Goes. Achtereenvolgens werden uitgevoerdmareeh-
oefeningenoefeningen aan het zwevend rekorde
oefeningen op de plaats en school- en keuroefeningen
aan de liggende ladder, terwijl een tooneelstukje
•De nieuwe heer van het dorp en een tableau-vivant
Vrij geloot" den avond besloten.
Orer het algemsen werd er goed gewerkt en vooral
de oefeningen aan de werktuigen leverden het bewijs,
dat de vereeniging over uitnemende krachten te be
schikken heeft. Het blijspel bracht de lachspieren der
opgekomenen niet weinig in bewegiDg, terwijl het
tableau om zijne groepeering den ontwerper alle eer
aandoet.
Aan het einde der soiré-a bracht de voorzitter van
Hercules," de heer W. Kosten, dank aan de znster-
vereeniging »W. I. K." voor den genotvollen avond
en uitte den wensch, dat ook deze soirée ertoe mocht
bijdragen, dat de gymnastiek meer en meer eene
volkszaak wordt.
De voorzitter van »W. I. K de heer K. De Visser,
dankte den heer Kosten voor zijne welwillende woor
den en het publiek voor zijne trouwe opkomst.
Directeuren der Ned. Maatschappij ter bevorde"
Ting van nijverheid hebben mededeeliDg gedaan van
een voorstel van het departement Groningen, om een
adres aan de volksvertegenwoordiging en hooge regee
ring te richten, houdende bezwaren tegen het heffen
van invoerrechten op granen.
Directeuren praeadviseeren dat voorstel aan te
nemen, en noodigen de departementen nit over dit
voorstel te stemmen, en van hun gevoelen te doen
blijken vóór 15 Januari 1890.
De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft
een commissie samengesteld, om hem voor te lichten
ter zake van maatregelen in verband met de uitvoe
ring van de nieuwe wet op het lager onderwijs.
Die commissie zou reeds Zaterdag jl. bijeenkomen.
Het hoofdbestuur van den »0 r a n j e b o n d"
heeft een biljet verspreid, waarin alle Nederlanders
die hno vaderland, doch ook zich zeiven en hunne
medeburgers liefhebben", worden opgewekt, zich aan
te sluiten bij dezen Bond, wiens eenig streven is om,
wars van alle partijzucht, het ons door een vreemden
overheerscher opgelegde slavenjuk af te werpen." Dat
slavenjuk is, in de oogen der bestuurders van dezen
Bond, de militieplicbtde Bond stelt zich daarom ten
doel: lo. de geleidelijke afschaffiag der conscriptie
door wettige middelen voor te bereiden 2o. de zedelijke
en stoffelijke lotsverbetering van Neerlands zonen in
gewapenden dienst.
Het blijkt uit deze circulaire, dat te Amsterdam,
Rotterdam en Eindhoven afdeelingen van den Bond
gevestigd zijn.
De dichter J. J. L. ten Kate te Amsterdam
viert heden lijn 70sten verjaardag. Eigen Haard be
vat zijn welgelijkend portret met levensschets, benevens
dit versje, in fascimile, pas door den grijzen dichter
vervaardigd
Hoe velen zijn weg, die ik teer heb bemind
'k Bin eenzaam maar toch niet alléén
Want daaglijk8 vertroost mij een blijvende Vrind
Geduld nog een weinig l Gij zijt toch Gods kind
Ik leide u naar 't Vaderhuis heen!"
De heer A. De Gruijter te BUrik, die bij den
Minister van Waterstaat enz. eene klacht ingediend
heeft, betreffende het beffen door de postadministratie
te Vonloo van 5 ets. zegelrecht voor het innen van
twee verschillende postquitanties ieder groot f 6,24
en ƒ4,18, heeft van den Minister eene afwij lende be
schikking ontvangen. De Minister geeft te kennen,
dat blijkens herhaalde beslissing van den Minister van
Financiën, ook voor de kwijting betreffende door den
postdienst ingevorderde gelden op quitantiën zegel
recht verschuldigd is, indien het gezamenlijk bedrag
der betaalde quitanties gelijk in het geval door
adressant bedoeld f 10 te boven gaat, en voorts dat
volgens art. 27 der wet van 3 Oct. 1841 Staatsbl
no. 47) bij handelingen tusschen het rijk en particu
lieren, zegelkosten altijd ten laste dier particulieren
komen.
De heer De G. kan zich met dit gevoelen van den
Minister niet vereenigen, te minder omdat er in 1841
nog volstrekt niet aan de tegenwoordige zegelwet ge
dacht werd. Hij is mitsdien voornemens verdere stap
pen te doen om dit geschil te doen uitmaken.
(N. It. Ct.)
Volgens mededeeling van dr. Gill, in The Lancet
mocht het gelukken bij breuk van een der voor
armbeenderen (het spraakbeen), waar te ver
geefs verschillende andere genezingsmethoden waren
aaDgewend, genezing te verkrijgen door het inltggen
van stukjes konijnenbeen tusschen de breukstukken.
Deze beenstukken werden uit het dijbeen van een
zes weken oud, gezond konijn geBomen, en tusschen
de beide blootgelegde beeneinden ingelegd.
De operatie had dit jaar in Maart plaats bij een
20jarigen man, die reeds sinds Februari 1888 aan de
beenbreak lijdende was. Op het eind van April had
reeds consolidatie plaats gegrepen. In Augustus was
van stoornis in de beweging van den arm zoo goed
als niets meer waar te nemen.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
In de avondzitting van Vrijdag werd, na aan
neming van eenige formaliteitswetteD, de discussie
voortgezet over de begrooting van Waterstaat. Vooral
de dieptelegging der sluis te IImuiden maakte het
onderwerp uit der beraadslaging en eene motie werd
aangenomen, waartegen de Minister zich niet verzette,
strekkende om te kennen te geven, dat de slagdrempel
van die sluis behoort gelegd te worden op eene diepte
van minstens 10 M. onder A. P. 23 leden verklaarden
zich tegen de motie, ondanks het groote nationale
belang, dat door verscheidene deskundigen, in de
Kamer door den heer Gildemeester, was aangetoond.
Den heer Lucasse zei de Minister onderzoek van
den toestand der haven te Veere toe.
De heeren Van Kerkwijk en Mutsaers drongen aan
op verbetering der gemeenschapswegen tusschen Noord-
Brabant en Zeeland.
In de zitting van Zaterdag werd eerst de Staats-
spoorwegbegrooting behandeld. Naar aanleiding der
door den heer Van Kerkwijk ingebrachte klachten over
verdaging in den aanleg van de spoorwegen Maassluis
Schiedam en Zwaluwe's Bosch, deelde de Minister
van Waterstaat mede, dat de aanbesteding voor eerst
genoemde lijn spoedig zou plaats hebben en de lijn
in 1891 in exploitatie kan komen en dat hij spoedig
de antwoorden in zake de onteigeningswetten Zwaluwe-
'8 Bosch zou inzenden. Waar eerst in 1880 met het
werk was begonnen, kon men niet te veel klagen over
vertraging in zake den aanleg der lijn Schiedam
Maassluis.
De post nieuwe wachtkamer in het Beursstation te
Rotterdam werd aangenomen met 61 tegen 20 stemmen.
De spoorwegbegrooting is daarop goedgekeurd, evenals
de conclusie inzake het adres om subsidie voor de
stoomtram SchoondijkeBelgische grenzen.
Bij de behandeling der waterstaats-begrooting ver
klaarde de Minister dat het crediet voor landbouw-
proefvelden beoogt om op een aantal velden die cul
tures populair te maken, dio elders gebleken zijn goed
te wezen. Het toezicht erover zal worden opgedragen
aan de besturen der landbouw-maatschappijen.
Met betrekking tot de posterijen verklaarde de Mi
nister dat de verzending van couranten en tijdschriften
door postkantoren mogelijk blijven en zelfs vergemak
kelijkt worden zal. Alleen vervallen de emolumenten
voor de ambtenaren. Door tractementsverhooging zullen
alle onbillijkheden weggenomen worden.
De ontslagen postbode te Warffum wordt schadeloos
gesteld.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Door een vrouwelijk lid van het heilsleger is het
lokaal der Chr. Jongel. Ver. Wijngaardstraat alh er
aangevraagd tot het houden eener Godsdienstoefenirg.
De Vereeniging heeft nog geen beslissing genomen op
het verzoek.
Bij de Chr, Geref. gemeente te Heinkenszand
zijn herkozen tot ouderling dhr. C. De Schipper en
tot diaken dhr. C. Karelse, terwijl gekozen is dhr.
J. Van Damme in plaats van dhr. J. Dominicus.
Ter aanvulling van de vacature van kerkelijk hoog
leeraar bij de gemeente-universiteit te Amsterdam,
voortdurende tengevolge van het bedanken van dr.
A. W. Bronsveld, heeft de alg. synodale commissie
de commissie van voordracht opgeroepen tegen Dinsdag
7 Januari. Overeenkomstig de bepalingen, zal de sy
node vier weken later, den 4 Februari, bijeenkomen,
om over te gaan tot de benoeming uit het door de
commissie van voordracht opgemaakte drietal.
Het Provinciaal Kerkbestuur van Zuid-Holland
heeft het besluit van het classicaal bestuur van Dord
recht, waarbij goedkeuring op de beroeping van dr.
Lieftinck naar Sliedrecht was geweigerd, vernietigd,
en aan zijn Moderamen opgedragen de gevraagde ap
probatie te verleenen.
28 Dec. zal te Amsterdam eene vergadering
gehouden worden van den »Bond tot verbetering van
de wijze der benoeming van hoofden aan de openbare
scholen." De vraag zal beslist worden wat den Bond
te doen staat, nu de nieuwe onderwijswet wordt in
gevoerd.
- Volgens de Revue pédagogique is het aantal
gemeenten in België waar geene openbare school meer
bestaat, in dit jaar weder met 5 vermeerderd en heeft
na het cijfer van 249 bereikt, op eene bevolkiDg van
347,621 zielen. »Nog éene opheffing der éénige ge
meenteschool, zegt de Revueen in 10 percent der
Belgische gemeenten zal geen openbaar onderwijs meer
zijngeen gewoon lagere school, geen bewaarschool,
geen herhalingsschool. Voor dit resultaat zijo 5 jaren
van clericaal bestuur voldoende geweest! Maar de
beteekenis der cijfers is nog grooter, als men den
toestand van het ouderwijs in enkele arrondissementen
eens nauwkeurig bekijkt. Zoo b. v. telt het arrondisse
ment Maeseyk 36 gemeenten, en van deze hebben er
24, d. i. twee derde gedeelten, geen openbaar onder
wijs meer."
Om te beseffen wat dit zegt, houde men in het oog,
dat in België het bijzonder onderwijs onvoorwaardelijk
vrij isgeen staatstoezicht, geen eischen van bekwaam
heid of zedelijkheid, van leeftijd of nationaliteit voor
den onderwijzer. En in één tiende deel der Belgische
gemeenten verkeert het onderwijs der jeugd in zulk
een staat van bandeloosheid!
Rechtszaken.
Middelburg. Eergisteren is io eene openbare zitting
van den Schuttersraad der dienstdoende schutterij al
hier het vonnis uitgesproken tegen den schatter P.
W. P., die in de maand Augustus bij de schutterij
ingelijfd niet voldaan heeft aan de oproeping van den
kommandant, om zijne wapenen te komen afhalen.
Volgens zijn beweren is hij in der tijd wel opge
roepen om ingedeeld te worden, doch niet om zijne
wapenen te komen afhalenvoor welk laatste feit
hij voor den schuttersraad is gedagvaardook op
meerdere andere gronden had hij de nietigheid der
dagvaarding in uitvoerige memorie door tusschenkomst
van een verdediger ingeroepen. Hij is echter veroor
deeld tot betaliag eener geldboete van zes gulden
vijftig cents en in de kosten. Naar men verneemt is
de veroordeelde van dit vonnis bij Gedeputeerde Staten
van Zeeland in appèl gekomen.
Rampen ter zee.
Klaagden velen in de vorige week over het onaan
gename mistige weder, het had, althans te land, niet
zulke direct nadeelige gevolgen als ter zee. De nood
lottige aanvaring der twee schepen, reeds in ons vorig
no. medegedeeld, werd helaas nog door andere gevolgd.
Eakele berichten volgen hieromtrent. Eerst echter nog
een en ander omtrent de Leerdam.
Uit nadere bijzonderheden omtrent de aanvaring
tusschen dit stoomschip der N. A. S. M., van Amster
dam naar de Plata-rivier, en Gaw Quan Siavan Japan
naar Hamburg, blijkt, dat zij plaats had in den nacht
van Zondag op Maandag II., ten 2 ure 30 min. tijdens
dikken mist. De Leerdam werd op de hoogte van de
machinekamer aangevaren en de stoomschepen zateu
tot 10 ure d*s voormiddags aan elkander vast. Tien
minuten nadat zij van elkander vrij waren, zonk da
Leerdam. Het Engelsche stoomschip heeft men niet
zien zinken. Op het stoomschip Leerdam bevonden
zich 550 personen, waaronder 482 passagiers. De
schipbreukelingen werden des namiddags ten 4 ura
aan boord genomen door het stoomschip Emmakapt.
Basroger, uit de booten der verongelukte stoomschepen.
In sommige booten bevonden zich bijna honderd per
son -n. De passagiers van het Ned. stoomschip hebben
nie'.s dan het leven gered en sedert Mjandagnamiddag
op het dek moeten blijven, dewijl het schip vol laliog
zat. Zij hadden het derhalve niat zeer g'makk.Ljk.