1888. N°. 138.
Dinsdag 20 November.
stoomwerktuig
G0ESC1
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Yrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder
alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slecht»
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijke- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contaDt betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Vergunning is verleend aan JOHS. REMIJN te Goes
tot het oprichten van een
in het perceel wijk B no 219/ staande in de Mattheus
Smallegangesbuurt te Goes.
Goes, 17 November 1888.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J G. d W HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 19 November 1888.
Ntèrland's Onafhankelijkheid werd Zaterdag hier
herdacht door het doen wapperen van vele vlagg n,
zoowel vaD dea stadhuistoren als uit tal van particu
liere woningen, terwijl de jeugd, rijk versierd met de
vaderlandsche en oranje-kleuren, in troepjes door de
straten toog, terwijl ook menig andere de borst met
die kleuren had getooid.
Te 11 uren gaf dhr. J. Kooiman, organist bij de
Ned. Herv. gemeente, in de Groote kerk een orgel
concert, dat door een talrijk publiek werd bijge
woond. De heer Kooiman deed zich daarbij weder als
een kundig organist kennen en vooral het adagio van
Beethoven en het andante uit de sonate palhétique
werden uitstekend ten gehoore gebracht. Bij het verlaten
van het kerkgebouw werd eene collecte gehouden ten
behoeve van diaconie-armen en van de vereeniging
Dorcas", die 26,55 opbracht.
Te half éen wérd inspectie gehouden door den
majoor-commandant der dd. schutter ij over zijne
compagnie, waarna eene wandeling door de stad werd
gemaakt en te half twee gaf »Euphonia" eene
matinéa op de bovenzaal van het «café Hartman",
wat op de Groote Markt heel wat publiek lokte.
's Avonds gaf hetzelfde muziekgezelschap eene soirée
voor het volk tegen zeer geringe entré", waarbij velen
tegenwoordig waren, zoodat de benedenzaal van het
«café Hartman" geheel bezet was. De stukken, waar
onder natuurlijk de volksliederen, werden goed uitge
voerd en er heerschte eene opgewekte stemming.
Alleen maakte het een eenigszins zonderlingen indruk
op een feestavond ter herdenking van Neêrland's vrij
making van het Fransche juk, ook te hooren de uit
Frankrijk tot ons gekomen Boulanger-marscb, bijge
naamd «De Maliebaan."
Maar reeds vóór da vrijheidsdag was aangebroken
had de gymnastiekvereeniging «Hercules" een feest
gegeven, dat bij de talrijk opgekomenen zeker een
alleraangenaamsten indruk heeft achtergelaten. De gym
nastische oefen-ngen leverden andermaal het bewijs,
dat Hercules bij zijne led«n goede krachten" bezit
en ook het blijspel «Joost Uilenspiegel" ward vrijgoad
gespeeld. Maar het meeste succes verwierven èn door
de nieuwheid èo door hun toepasselijkheid de beide
tableaux-vivants. Jammer, dat tijdens het eerste tableau
de verlichting niet «schitterde". Het tweede tableau,
voorstellende de helden van 1813: Willem I, Hogen-
dorp, V-n der Duin en Van Limburg Stirum, staande
om de Nederlandsche Maagd, wekte een storm van
toejuichingen op en het gausche publiek zong staande
het «Wien Neêrlandsch bloed".
Aan het eind der voorstelling richtte de bescherm
heer, dhr. Z D. v. d. Bilt La Motthe, een waardeeiend
woord aan «Hercules" en alle vereenigingen in den
land*1, die medewerkten om de liefde voor Nederland
en OiaDje door opluistering der feesten bij ons volk
levendig te houden.
Em zeer geanimeerd bal besloot den feestavond.
Naar men ons mededeelt werd door de vereeniging
«Hercules' aan mejuffrouw K., die in het laatste
tableau de Nederlandsche Maagd had voorgesteld, een
keurig bewe.kte zilveren armband aangeboden.
Dezer dagen, aldus meldt men ons, kwam bii
een bakker hier ter stede iemand, die hem een middel
aanprees om het deeg te doen rijzen, of minder goed
meel smakelijker te maken, dat veel goedkooper is
dan wat de bakkers tegenwoordig gebruikeD.
De bakker kocht wat van dat nieuwe middel en
liet het door twee apothekers alhier onderzoeken, die
b' iden, geheel onafhankelijk van elkander, tot de ont
dekking kwamen, dat bet bijna geheel uit ammoniak-
aluiü, vermengd met een weinig curcuma, bestond,
dat schadelijk voor de gezondheid is.
Ook dr. Couvée te Middelburg onderzocht bedoelde
stof, door den leverancier «cerais-poeder" genoemd,
en zijn onderzoek leverde hetzelfde resultaat.
Wij vermelden dit ter waarschuwing voor andere
bakkers. Den naam vao den leverancier zullen wij niet
noemen, doch heeren bakkers kunnen dien aan het
bureau onzer redactie vernemen.
Wij voegen hier een woord van lof bij aan den
bakker, die niet alleen met eigen voordeel maar ook
met de gezondheid van zijne klar ten rekening hield
Naar wij vernemen heeft ook onze gezondheids
commissie bereids een onderzoek ingesteld.
De Stct. (no. 273) bevat dd statuten der ver
eeniging Sociëteit Eensgezindheid, te Goes'
(Gewijzigde statuten.)
WeiHeldinge. Zaterdagavond vergaderden vele in
gezetenen dezer gemeente, op uitnoodigiDg van onzen
geachten burgemeester, teneinde middelen te beramen
om den werkloozen werk te verschaffen, als het barre
seizoen zal zijn aangebroken. Het denkbeeld van werk
verschaffing vond veel bijval, doch men verklaarde zich
tegen het geven van geld, omdat de ervaring leert,
dat vele armen niet in staat zijn het gekregene geld
nuttig te besteden.
Voorts werd in deze vergadering onze 75jarige on
afhankelijkheid herdacht en besloten deze waardig te
vieren.
Ook werd deze gelegenheid te baat genomen om
de aanwezigen in kennis te stellen met de verrichte
werkzaamheden der commissie, die verleden winter
zich met armenbedeeling onledig had gehouden. De
heer D. Lindenberg, secretaris der commissie, bracht
daaromtrent rapport uit en hem werd dank gezegd
voor zijne bemoeiingen. Een ander lid der commissie
leverde eene bijdrage, waarin hij met korte woorden
allen stemde om dezen gedenkwaardigen dag dankbaar
te herdenken. Hij wees er op welken geduchten vijand
Nederland voor 75 jaren te bevechten had, maar hij
deed tevens uitkomen dat wij geroepen worden nog
een anderen vijand te bestrijden en wel die der armoede.
Vele middelen werden door hem aangegeven, maar
werkverschaffing werd bet sterkst aanbevolen. De heer
P. Lindenberg behaalde succes met zijn goed uitge
werkt stuk, dat vao deakkracht getuigde en met
applaus begroet werd.
Nog hadden er eenige besprekingen plaats over de
bedelarij door menschen uit andere gemeenten. Het
wenschelijke werd betoogd om het bedelen tegen te
gaan, en om aan de deuren niets meer te geven, ter
wijl de burgemeester de politie in last zou geven het
onbeschaamde geloop vao vreemdelingen tegen te gaan,
dat een ware last is voor de ingezetenen.
Kolijnsplaat. Vrijdagavond 11. hield de heer E.
B o 1 s i u 8 van Oosterwijk, districts-inspecteur der
Nederl.-Amerik. stoomvaartmaatschappij, in de herberg
«Het wapen van Zeeland" alhier eene lezing over de
Argentijnsche republiek, de emigratie daarheen en de
bijzonder voordeelige aanbiedingen aan min- en onver-
moger de landverhuizers. De inhoud der lezing was
vrij wol hetzelfde wat reeds vroeger in dit blad daar
omtrent medegedeeld werd.
Er heeft zich tot nog toe éen gezin, man, vrouw
en éen kind, voor emigratie naar Argentina aangegeven.
Er hebben zich echter uit verschillende deelen van ons
land reeds zooveel landverhuizers (meest met een voor
schot van 84 gulden per volwassen persoon) aange
geven om per esrste gelegenheid te vertrekken, dat
er vorscheidenen eerst met de volgende boot kunnen
emigreeren.
Aan M. Hogerheide, eervol oDtslagen
sluisknecht aan het kanaal door Zuid-Beveland, te
Hansweert, is een pensioen verleend van 131 's jaars
aan M. J. W. A. De Vos, eervol ontslagen brug
wachter aan het kanaal door Zuid-Beveland te We-
meldirge, is met toepassing der artt. 5, 8, 13, 22,
33 en 38 der wet betreffende de burgerlijke pensioe
nen, laatstelijk gewijzigd bij die van 21 Mei 1873,
een pensioen van ƒ218 'sjaars; en aan M. Kramer,
eervol ontslagen sluismeester bij het kanaal van Wal
cheren te Veere, een pensioen van ƒ304 's jaars.
Het aan het Zeeuwsch Genootschap der weten
schappen toebehoorende, kunstig bewerkte plane
tarium, te Middelburg, vervaardigd door den
horlogemaker Joseph Van den Eeckhout, volgens het
plan van wijlen den beer J. A. Van de Perre, en
hetwelk door diens echtgenjote in 1791 aan het
Zeeuwsch Genootschap werd vermaakt, is, naar wij
vernemen, in handen van deskundigen om gerepareerd
te worden. Bedoeld planetarium was sedert een aantal
jaren defect, waardoor het uur- en raderwerk stilstond.
(iV. R. Ct.)
Het goed keuringsmerk voor den ij k
gedurende het jaar 1889 te bezigen, zal zijnbij den
ijk en herijk der maten en gewichten de ietter Z in
gewonen drukvorm, schuin gesteldbij den ijk van
gasmeters de Koninklijke Kroon. Het merk van het
kantoor, waar de eerste stempelirg heeft plaats gehad,
is voor dat te Middelburg het cijfer 12.
Aan de N. R. Ct. meldt men uit Vlissiügen:
Ingevolge een door de Maatschappij «De Schelle"
tot haar gericht verzoek, heeft de Kamer van koop
handel en fabrieken alhier in hare zitting van Vrijdag
avond besloten, bij dan minister aan te dringen op
spoedige dispensatie-verleenirg van het verbod tot
doorvoer van uit Duitschland afkom
stig levend vee, en wel met het oog op het
voor onze haven in het bijzonder hoogst belangrijke
transiet vervoer van voor Engeland bestemde Duitscha
schapen.
Zooals men weef, moest dit vervoor, dit twee jaren
geleden cvjr Vlissingen ^wtrd geleid en zich in dien
korten tijd reeds aanmerkelijk had ontwikkeld, ruim
zes maanden geleien, bij het in werking treden van
eene Eogelsche verbodsbepaling, waarbij de Nedei-
lendscbe havens besmet werden verklaard, eensklaps
worden gestaakt.
Engeland heeft sedert het verbod tot invoer op
geheven, maar in Nederland zijn de bepalingen, die
den doorvoer beletteD, nog steeds van krachtnaar
men vermeent te weten, omdat tegen de opheffing is
geadviseerd, met het oog op eene niet onmogelijke,
maar minder waarschijnlijke vergunning van Engeland
tot invoer van levend Nederlandsch vee. Zoodanige
vergunning wordt echter geacht voor den Nederland-
schen handel veelt er schadelijke dan voordeelige ge
volgen tc zullen hebben, terwijl de opheffing van het
verbod tot doorvoer van Duitsch vee wordt beschouwd
als voor den handel van het hoogste belang te zijn.
Wordt de ophtffing niet spoedig verkregen, zoo zal
hot aanzienlijke transietvervoer van Duitse e schapen
niet slechts voor Vlissingen maar natuurlijk voor ge
heel Nedeiland verloren gaaD, daar alsdan de ver
zendei s in Duitschland, hoezeer ook aan de route door
Nederland, in het bijzonder over Vlissingen, de voor
keur gevende, zulkn gedwongen zijn, voor het vervoer
der schapen contracten te sluiten met bnitenlandsche
ondernemingen en hun vee over niet-Nederlandsche
havens te dirigeeren.
Men schrijft uit Apeldoorn aan het U. D.
Het is thans vast bepaald, dat Z. M. de Konirg
met gezin dezen winter op het paleis Het Loo zal
blijven vertoeven.
De gezondheidstoestand van Z. M. blijft gelukkig
zeer b evredigend.
De heer dr. E. H. Van Leeuwen, vroeger
predikant te Vlaardingen, thans hoogleeraar te Utrecht,
heeft aan de kiezers in het kiesdistrict Schiedam het
volgende schrijven gericht
vAan mijne vriendenkiezers in het district Schiedam.
Mannen broeders! een enkel woord zij mij ook nu
vergund, terwijl gij wederom u geroepen ziet tot een
strijd bij de stembus, dien het gansche land met
belangstelling volgt, omdat ieder gevoelt, wat er af
hangt van de uitkomst. Het komt er meer en meer
op aan, dat de brutale overmoed der ellendigste coalitie
niet nog brutaler worde. R^eds is het zoover gekomen,
dat een ultvamontaansche Maasbode en een walgMijk
Utrechtsch krantje, dat zich de üratijevaan noemt,
openlijk durven samenstemmen in den eisch, dat men
mij en anderen, die den moed hunn»r overtuiging
toonen, em slot op den momd legge. Wel zeker! De
heeren hebbrn het maar voor het zegg n. Zij moeten
het ons maar doen weten, hoe zij 't het liefst zouden
inrichten, om allé in het woord te hebben! Dat komt
er van, als ons volk danst naar de pijpen van de heeren
Kuyper en Schaepman!
Inderdaad, de zaak wordt ernstig Ik vraag u,
mannen! Wat wilt gij? De tyrannie, of de Vrijheid?
Ik weet, dat gij de Vrijheid wilt. Welnu, gij hebt te
kiezen tusschen die twee. De heer W. Six vertegen
woordigt, nu in de omstandigheden en toestanden van
het oogenblik, de Vrijheid in het vrije Nederland
de heer Van der B >rch, gelijk ieder die zich verlaagt
tot een marionet in de handen van Schaepman en
Kuyper, vertegenwoordigt de tyrannie. Ziedaar mijne
heilige overtuigingeene overtuiging, die men bestrij
den moge, maar die niemand mij beletten zal, openlijk
voor God en menschen uit te spreken.
Mann*n broeders! ik bid u, zorgt er voor, zooveel
in u is, dat ons Vaderland niet «aan den verkeer
den kant" ki-me te staan, als het er op aankomt.
En het komt er op aan. Wie niet blind is, ziet het.
Ik bid ukiest den heer jhr. mr. W. Six, dat
wil zeggen, vóór de vrijheid en tegen de
tyrannie!"
De Standaarddit schrijven van prof. Van Leeuwen
overnemende, voegt daaraan niets anders toe dan dit:
«Commentaar hierbij is overbodig.
En zulke mannen geven zich bij het volk dan nog
voor de echte viienden van Groen van Prinsterer uit.
Z '0 struikelt de waarheid op de straten."
Zou het dr. Kuyper wellicht moeielijk vallen com
mentaar erop te leveren? Dat voorts mannen als Van
Leeuwen c. s. zich uitgeven voor de echte vrienden
van Groen van Prinsterer is niot zoo vreemd, zoolaDg
«vriend van Groen" nog iets anders beteekent, dan
«vriend van Kuyper."
De Minister van buitenlandsche zaken moet on
langs aan een der gemeentebesturen hebben te kennen
gegeven, dat buitenlandsche passen enkel
mogen worden afgegeven aan Nederlanders, en dat aan
vreemdelingen, al zijn deze ook ingezetenen des rijks,
eerst dan passen mogen worden afgegeven, als 's Mi
nisters machtiging daartoe zal zijn erlangd. (Hbl.)
Naar men verneemt zal de nieuwb-noemde gou-
ve:neur-gen<»raal van Suriname, dhr. jhr. mr. M. A.
Ue Savornin Lobman, met de boot van den
Kon. W.-I. maildienst, die 12 December uit Amster
dam vertrekt, de reis naar de kolonie aanvaarden.
De Memorie van Antwoord op de a 1-
gemeene beschouwingen over de Staats-
begrooting is verschenen. Omtrent de algemeene
politiek zegt zij zeer weinig. Het belangrijkste hier
van is, dat de splitsing der meervoudige districten zoo
spoedig mogelijk en afzonderlijk zal worden ter hand
genomen dat de RegeeriDg, zoodra zij van de nood
zakelijkheid overtuigd is, voor regeling der administra
tieve rechtspraak een Staatscommissie zal benoemen;
dat hot rapport der commissie voor de defensie in be
werking is.
De Minister van Financiën verdedigt uitvoerig zijn
ünanciëel standpunt. Daaruit blijkt, dat hij 't aller
eerst regeling van 't belastinggebied der gemeenten wil
ter hand nemen, ook in verband met de te wachten
wijiigiDg der onderwijswet. De pensioenwetten zullen
de Kamer zeer spoedig bereiken.
Aan den Minister van Oorlog is een adres
gezonden door de heeren M. Van der Toorn, F. Var-
kevisser en II. A. Van de Rovaart, reeders en koop
lieden te Scheveniagen, in eene vergadering der Ver
eeniging ter bevordering der Nederlandsche Zeevisecherij,
afdeeling Scheveningen, in commissie benoemd om
pogingen in het werk te stellen, teneinde de pro
ducten onzer v isscherij ook te brengen in
het leger. Daartoe roepen zij den steun in van
den Minister.
Wegens het groote belang, dit ons land heeft bij
het welvaren der visscherij, meenen zij dat de proef
zou te nemen zijn, in hoever haring ook als voeding
voor het leger dienstbaar zou kunnen worden gemaakt.
Omtrent den toestand van den Minister van
marine verneemt men, dat de Minister, die aan een
zoogenaamd negenoog lijdt, eene operatie heeft onder
gaan en deze goed heeft doorgestaan, maar dat in-
tusschen de toestand zeer ernstig blijft.
Volgens een later bericht was de toestand iets gun
stiger. Na eene tweede operatie bleef de patient tot
nu toe vrij vau koorts.
Bij het afaemeu van het verband aan het achter
hoofd, Zaterdagochtend, is gebleken dat het kwaad
zich da laatste 36 uur niet had uitgebreid. De toe
stand blijft in zooverre gunstiger.
Heden meldt de N. R. Ct. dat de plaatselijke toe
stand gunstig, maar de algemeene toestaad zwak is,
doch zonder koorts.
Het bestuur van den Algemeenen Boad van Ka
tholieke kiesverenigingen in Nederland is voornemen*,
een algemeene vergadering te houden te Utrecht, ten
einde epn adres te richten aanZ. H. den Paus,
ter zake zijner wereldlijke macht.
Tot die vergadering zal het uitnoodigen alle belang
stellende Katholieke Nederlanders, al- of niet leden
van Katholieke vereenigingen.
Om het algemeen karakter van deze bijeenkomst
duidelijk te doen uitkomen, heeft het bestuur verschil
lende Nedeil. Katholieken van naam uitgenoodigd tot
het vormen van een comité.
Blijkens particulier telegram heeft het Nod.
stiomschip «Bantam", van Java herwaarts, met schade
te Port Mahon binnen, de lading weder ingenomen
en Vrijdag de reis voortgezet.
Nu in Eageland de troonsbestijging van den Hol-
landscheu Willem en Mary wordt herdacht, is het niet
onbelangrijk, zegt het Hbl.} te herinneren aan het feit,
dat het huidige kredietwezen voor een groot
deel tijdens de regeoring van Koning Willem is ont
staan. Een paar jaar na zijn troonsbestijging stichtte
men onder zijn medewerking de «Bank of England",
die sedert het middelpunt is geworden van de geld-
zoekende menschheid.
Indien men dus voor de mannen van zaken een
herinneringspenning wilde slaan, zou m°n op de eene
zijde den naam «Bank of England" kunnen plaa'sen.
En op de anlere zijde? Het symbool voor de keer
zijde is aangewezen, nl.«Nationale Schuld". Want
de kleine schuldenlast van 664,000 p. st., die Jacobus
achterliet, groeide onder Willem's bestier tot 12 mil-
lioen p. st. aan en bleef sedert dien tijd wassen, totdat
hij in 1815 het ontzaglijke cijfer van 900 millioea
p. st. bereikte.
Koloniën.
Men meldt uit Batavia, 12 October:
Op Atjeh woedt de beri-beri feller dan ooit
die ziekte spot met alle ontsmettingsmiddelen. Bij hon
derden worden de zisben geëvacueerd zonder kans op
volledig herstel, want al doodt, de beri beri betrekkelijk
zelden, geheel en al verlaat zij den lijder nooit, zij het
ook dat zij h»m eerst na jaren aen haar bestaan
herinnert.
