1888. N°. 134.
Zaterdag 10 November.
75sle jaargang.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NÏJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder
alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
D6 prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,— bereke nd.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
GOES, 9 November 1888.
In de Woensdagavond gehouden algemeene ver
gadering van de vereeniging »de Ambachts
school' alhier, die behalve door acht bestuursleden,
door slechts vijf gewone leden werd bijgewoond, werd
in de eerste plaats de rekenirg over het dienstjaar
1887/8 vastgesteld in ontvang op 3293.26 (waar
onder aan verdiend wrklom 600.60), in uitgaaf
op 2754.90% en alzoo met een goed slot van
538.35%. De begrooting voor 1888/9 werd vast
gesteld in ontvaDg en uitgaaf op 3238.35% met
een post voor onvoorziene uitgaven ad 241.24%.
Hierbij deelde de voorzitter, de heer J. J. Oehtman,
made, dat de eerste leening door de vereeniging aan
gegaan, groot/ 4000, was afgelost.
Vervolgens bracht de voorzitter namens het bestuur
het volgende jaarverslag uit
VERSLAG van den toestand der Ambachts
school te Goas en van de Vereeniging van
dien naam over het jaar 1887 1888.
Bij vernieuwing kwijt het Bestuur zich van de taak
het opgelegd bij art. 11 van de Statuten en heeft de
eer u aantebieden het navolgend verslag over den toe
stand der school en der Vereeniging.
In het afgeloopen jaar onderging de school wederom
geene uitbreiding en bleef het onderwijs zich beperken
tot bet timmeren, het smeden en het teekenen voor
beide categorieën.
Het aantal leerlingen vojr de afdeeling timmerschool
bedroeg bij het einde van den vorigen cursus 19; in
den loop van dit schooljaar werden na gehouden toe
latingsexamen op de Burger-Avondschool bij het begin
van den cursus en in de maand April toegelaten 7
leerlingen, terwijl een zestal na volbrachten cursus de
school verliet, zoodat het aantal leerlingen bedjoeg
20, verdeeld als volgt
in de le klasse 4
2e 8
v 3e >8
totaal 20 leerlingen.
Aan de jongelieden L. C. Van der Linde, W. J.
Van der Linde, G. M. Nagelkerke, S. J. De Jonge,
J. M. Haringman en I. IIHoog^steger is op voor
dracht der onderwijzers en op de gewone wijze uit
gereikt het certificaat van met vrucht het onderwijs
te hebben gevolgd.
In de afdeeling smederij bedroeg het aantal leer
lingen aan het einde van den vorigen cursus 9toe
gelaten werd 1 leerling2 verlieten de school, zoc-
dat het getal leerlingen daar thans bedraagt 8.
Het bestuur bezocht op verschillende tijdstippen de
school en kan ook nu wederom verklaren bij die be
zoeken de overtuiging te hebben gekregen, dat de
onderwijzers zich met toewijding van hun taak kwijten
en dat de resultaten van het onderwijs alleszins be
vredigend zijn. Ook gaven over het algemeen het ge
drag en de vlijt der leerlingen redenen tot tevreden
heid en was het bestnnr geen enkele maal in de
noodzakelijkheid buitengewone straffm opteleggen.
In den afgeloopen cursus had èn timmerschool èn
smederij vrij geregeld werk, hoewel ook meermalen aan
onze inrichting de druk werd gevoeld van de algemeene
malaise, die in alle ambachten heerschte.
Op de hoedanigheid van het afgeleverde werk is
volkomen van toepassing, wat daaromtrent door ons
in het vorig verslag is gerapporteerd.
In het afgeloopen schooljaar is het Bestuur weder
voortgegaan met het laten bezoeken door de leerlingen
van uitgebreide Nijverheidsinrichtingen en werd daar
voor uitgekozen de Maatschappij »de Schelde" te Vlis-
singen dank zij de welwillende toestemming daartoe
en niet minder dank zij de deskundige voorlichting,
brachten de leerlingen daar, blijkens de door hen in
geleverde opstellen, een leerrijken dag door.
De financiëele toestand onzer vereenigiDg is in het
afgeloopen jaar bevredigend gebleven. Behalve de con
tributie der leden, die helaas weder met circa i 5
verminderde, bleef de vereeniging in het genot der
gewone subsidies van Provincie, Gemeente en Armbe
stuur, en werd op den post van verdiend arbeidsloon
door de leerlingen nog f 600 ontvangen. Hoewel
dit bedrag 60 lager is dan er in het vorig dienst
jaar werd ontvangen, vindt het Bestuur, in de omstan
digheid dat er over het algemeen weinig werkzaam
heden waren, reden tot dankbaarheid en wordt het
daardoor in de meening versterkt dat het door de
Ambachtsschool afgeleverde werk nog steeds door
degelijkheid uitmunt en een goeden naam heeft.
Met de mindere ontvangsten hielden gelijken tred
de mindere uitgaven en is het daardoor aan het be
stuur mogelijk geweest zooals U zooaven uit de voor
gedragen rekening is gebleken, deze nog te sluiten
met een goed slot, dat ca. ƒ100 meer dan het vorig
jaar bedraagt.
In het bestuur kwam in bet afgeloopen vereeni-
gingsjaar geen verandering. De aftredende leden A. De
Beste en J. W. Van de Weert Az. werden beiden
door uwe vergadering herbenoemd, en bleven respectief
als voorzitter en secretaris fungeeren de leden J- J.
Oehtman en D. Hildernisse.
Ter voorziening in de vacaturen ten gevolge van de
periodieke aftreding van twee leden van het bestuur
weiden de beide aftredende leden de heeren W. J. Van
de Weert en H. J. Van Noppen resp. met algemeene
(13) en met 11 stemmen herkozen. De laatste, ter
vergadering tegenwoordig, verklaarde zich bereid weder
als bestuurslid op te treden.
Op de vraag van den voorzitter of nog een der leden
iets in het midden te brengen had, verzocht dhr. J.
Snoep inlichting of werkelijk de hand gehouden wordt
aan de bepaling, dat aan de ambachtsschool geen werk
wordt aangenomen dan door bemiddeling van werk
bazen, bij voorkeur leden der vereeniging.
De voorzitter antwoordde hierop bevestigend.
De heer Snoep dankte voor de verkregen inlichtingen,
waarna de vergadering, niets meer te behandelen zijnde,
door den voorzitter werd gesloten.
Wij herinneren belanghebbenden aan de eerste
najaars-veemarkt, die alhier op Dinsdag 13
November a. s. zal gehouden worden.
Door G. Verburg aan het Groene Weitje alhier
is een varken geslacht, waarin door den heer G. Krol
Van der Hoek bij onderzoek in groote hoeveelheid
trichinen zijn ontdekt. Het vleesch is door de po
litie in beslag genomen.
Ter geruststelling kunnen wij hier bijvoegen, dat
niemand van het vleesch, noch in gekookten noch in
rauwen toestand, heeft gegeten, zoodat van dit varken
niemand door trichinen kan zijn aangetast.
De inspecteur van het geneesk. Staatstoezicht, dr.
Carsten, stelde heden persoonlijk een onderzoek in,
terwijl de met het veeartsenijkundig Staatstoezicht
belaste heer Swart uit Dordrecht mede hier verwacht
wordt.
Wij gelooven niet, dat er in Nederland éen kun
stenaar is die den heer W. Van Zuylen evenaart
als declamator-acteur. Althans gisteravond heeft hij
op de door hem in het koffiehuis »de Prins van Oranje"
alhier gegeven soiree zijn roem als zoodanig uitstekend
gehandhaafd. Toch gelooven wij niet, dat het publiek
zóo voldaan huiswaarts keerde als de vorige maal, maar
de oorzaak daarvan lag minder in het talent van dhr.
Van Zuylen dan wei in de keuze zijner stokken, die
ditmaal niet zoo gelukkig was als toen hij in Mei hier
is opgetreden.
De vrouwdie niet komt gaf dhr. V. Z. gelegenheid
om te woe keren met zijn talent als acteur, terwijl
daarentegen Besluiteloosheid en De mandie
hem meer als declamator deden kennen. Het tweede is
zeer zeker bij velen het best in den smaak gevallen, en
wanneer het wat wordt omgewerkt, wat om meer dan
éene reden hier en daar wel noodig is, zal dhr. V. Z. met
deze voordracht zeer zeker overal succes behalen. De
mandie werkte aanstekelijk op sommige personen
onder het publiek en dit kwam niet alleen doordien
de voordracht wat gerekt was, maar vooral door het
meesterlijk voorbeeld, dat dhr. V. Z. gaf. Het doet
denken aan Een lastig geval maar het is lang zoo
geestig niet.
Na de pauze gaf dhr. V. Z. Het paard, dat verre
beneden het middelmatige bleef, daarna (op verzoek)
Een eerste liefdedat andermaal het publiek in ver
rukking bracht, en eindelijk Brug omhoogvan prof.
Stokvis, een klein versj', maar zoo schoon door zijn
eenvoud en zoo meesterlijk voorgedragen, dat wij van
harte hopeD, dat dhr. V. Z. zijn repertoire in dat
genre zal uitbreiden. Het levert hem bovendien de
gelegenheid om te woekeren met zijne groote gave om
verzen goed te zeggen.
Wilden wij het succes van dhr. V. Z. gisteravond
behaald alleen toetsen aan dat na zijn eerste optreden,
dan zouden wij moeten erkennen dat in dezen lest niet
best wasmaar wanneer we geen verband zoeken tus-
schen de beide door hem hier gegeven soirées, dan
mag getuigd worden, dat hij ook gisteravond zijn
publiek wist te boeien en te amuseeren en vooral, dat
hij zich andermaal heeft doen kennen als de eerste
declamator-acteur van ons vaderland.
Door de Goesche zangvereeniging zal Woensdag
21 Nov. a. s. in de concertzaal V. O. V. alhier het
eerste concert in dit seizoen gegeven worden. Welwil
lende medewerking is toegezegd door den heer A. De
Jong, muziekonderwijzer te Middelburg (viool). Het
programma zal o. a. bevatten »Auferstehung" gemengd
koor comp. van den heer C. Samans, directeur der
vereeniging.
Kapelle. In de vergadering van het burgerlijk arm
bestuur, gisternamiddag alhier gehouden werd opnieuw
een voordracht opgemaakt als lid van dat bestuur,
in plaats van J. De Jager Gz. naar elders vertrokken.
Werden in een vorige vergadering op die voordracht
geplaatst J. Blok en A. Bruinooge, door minderjarig
heid van laatstgenoemde werd een andere voordracht
noodzakelijk, en zijn atsnu daat op geplaatst J. Blok en
G. Zuid weg.
Naar wij vernemen heeft eene oeverafschui-
v i n g plaats gehad aan den polder de Breede Watering
bewesten lerseke ter lengte van 60 bij een breedte
van 15 Meter. Deze afschuiving heeft plaats gehad
voor de inlaagkade te Wemeldinge in de onmiddel
lijke nabijheid van den oesterput der maatschappij
»Kapelle."
Tot de onderofficieren van den cursus te 's-Her-
togenbosch, die dezer dagen met gunstig gevolg het
examen voor luitenant aflegden, behoort ook de heer
Corn. De Vos, geboren te Kloetinge.
lerseke. In eene gisteravond gehouden vergadering
van kiezers is onder den naam van Burgerplicht"
eene vr ij zinnige kiesvereeniging opge
richt, die ook aan de verkiezingen voor de Prov. Staten
en de Tweede Kamer zal medewerken. Tot bestuurs
leden zijn gekozen de heeren E. Müller, voorz.A.
Zuid weg, onder-voorz.T. Cupéry, le secr. en D. H.
Poelman, penningmeester. Een 2e secretaris zal later
gekozen worden. Er hebben zich 1 7 leden aangesloten.
Wie binnen 14 dagen zich bij het bestuur aanmeldt,
wordt nog zonder ballotage als lid aangenomen.
lerseke. Dinsdagavond hield de heer B o 1 s i u s
inspecteur der Ned.-Amerik. Stoomvaartmaatschappij,
alhier de aangekondigde lezing ter aanmoediging van
de emigratie naar de Argent ij nsche
Republiek (Zuid-Amerika). Hij gaf eene zeer ge
detailleerde beschrijving van dat land, waarin hij
achtereenvolgens ligging, grootte, staatsinrichting, kli
maat, onderwijs, bronnen van bestaan enz. enz. be
handelde, veel te veel om, hoe belangrijk ook, hier
weergegeven te worden. En hoewel hij naast het voor,
het tegen niet verzweeg, zoo was toch het geheel wel
in staat de begeerte naar dat land aan te wakkeren.
Zoo is het klimaat nog milder dan dat van Italië, en
over het geheel gezonder dan dat van Europa. Er is
nog plaats voor 270 millioen zielen en hetgebiekaan
arbeidskrachten is zoo groot, dat ambachtslieden er
3maal zooveel kunnen verdienen als hier. Het vee, en
vooral schapen, is er zeer menigvuldig en dus goed
koop. Dat dit met het land ook zoo is, is licht te
begrijpen bij de hoofdstad, waar zeker wel de hoogste
prijzen besteed worden, kost het 72 tot 80 gld. het
gemet.
Hieruit en uit de groote vruchtbaarheid van den
bodem volgt, dat vele voedingsproducten goedkoop
zijn, maar kleeding en woningen zijn er duurder,
vooral de laatste. Arbeiders kunnen er dadelijk werk
krijgen aan de ontginning van landerijen. Vrouwen
arbeid, zooals van allerlei dienstboden en naaisters,
wordt er betrekkelijk nog beter betaald dan het werk
van mannen.
Geneeshaeren, veeartsen en apothekers kunnen er
een goed bestaan vindenjournalisten en advocaten
doen verstandiger thuis te blijven. (Dat laatste, nl.
dat men er geen behoefte aan advocaten gevoelt, is
zeker geen kleine aanbeveling
Het gouvernement verschaft vrijen overtocht, maar
de kosten ad f 84 voor iederen volwassen persoon
moeten binnen 2% jaar in 5 termijnen worden terug
betaald. Ook wordt gezorgd voor eene goede ontvangst
en onderhoud, zoo noodig gedurende 5 dagen, maar
men kan op plaatsing binnen 3 dagen rekenen.
Al aanstonds hebben zich 5 gezinnen, 30 personen
uitmakende, laten inschrijven, doch dit is sedert tot
bijna 50 personen aangegroeid.
Bij kon. besluit zijn benoemd tot plaatsvervan
gend dijkgraaf van den polder Zuidvliet D. Remijnse;
tot raad in het bestuur van het waterschap Walche
ren mr. N. C. Lambrechten van Ritthemtot voor
zitter van het bestuur van het waterschap Schouwen
mr. A. J. A. Fokkertot gezworen van den polder
Zuid-Kraaijert M. B. Slabbekoorntot gezworen van
het waterschap Cadzand D. A. Risseeuw.
De Minister van Financiën brengt ter kennis
van belanghebbenden, dat op 4 Februari 1889 en
volgende dagen te Rotterdam een examen zal plaats
hebben
a voor 80 plaatsen als commies der 4e klasse
der directe belastingen, invoerrechten en accijnzen op
eene bezoldiging wegens traktement en toelage van
480 'sjaars, voor welke betrekking in aanmerking
kunnen komen zij, die een gezond en sterk lichaams
gestel hebben, ongehuwd, niet beneden 23 en niet
boven 28 j*ar oud zijn en voldoende ervaren in het
lezen, schrijven en de eerste gronden der rekenkunde,
terwijl de hoogste leeftijd voor gepasporteerde onder
officieren, die minstens 12 jaren militairen dienst heb-
j ben, op 34 jaar, en voor gepasporteerde onder-officieren
of andere militairen, die minstens 6 jaren militairen
dienst hebben, op 30 jaar is bepaald
b. voor de betrekking van deurwaarder der
directe belastingen, bedoeld bij 3 en 4 der resolutie
van 2 October 1888 no. 7 (Verz. no. 111).
De verzoekschriften om toelatiDg tot voorschreven
examen moeten vóór 1 Januari 1889 bij het departe
ment van financiën zijn ingekomen en kunnen worden
ingezonden door tusschenkomst van de controleurs der
dir. bel., invoerr. en acc., bij wie ook nadere inlich
tingen te bekomen zijn omtrent de verdere vereischten
en de stukken, welke bij de verzoekschriften moeten
worden overgelegd.
Naar »uit goede bron" aan de lijd wordt ver
zekerd, zou het rapport der staatscommissie betrek
kelijk de defensie zoo goed als gereed zijn. In den boezem
der commissie heeft het gevoelen der voorstanders van
den persoonlijken dienstplicht gezegevierdslechts dri
stemmen zouden zich bij de laatste beslissende stem
ming daartegen hebben verklaard.
Oost-Indië Door den directeur van binnenlandsch
bestuur is bij het binnenlandsch bestuur op Java en
Madura geplaatst in de res. Bagelen, de ben. asp.-
contr. D. H. Van der Hoek.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Naar het U. D. verneemt, heeft de minister van
binnenlandsche zaken geen termen gevonden, om het
besluit van den Raad der gemeente Montfoort van den
3 Juli 11., waarbij aan twee onderwijzers en de onder
wijzeres in de nuttige handwerken, op grond van art.
29 C der onderwijswet (ongevraagd), eervol ontslag is
verleend, wegens strijd met het algemeen belang, aan
Z. M. den Koning ter vernietiging voor te dragen.
Vanwege »De Unie" zullen in Nov. en Dec. als
sprekers o. a. optreden, de heerends. W. H. Gispen
te lerseke, ds. P. Biesterveld te Goes.
Bij de akte-examens middelb. onderw. (Geschiede
nis) is toegelaten de heer P. Kopppjan uit Vlissingen.
Uit Heerenveen wordt aan de 27. R. Ct. gemeld,
dat de leerlingen der rijks hoogere burgerschool aldaar
de dupes zijn van eene zonderlinge bepaling in de wet
op de besmettelijke ziekten. Ten huize van een der
leeraren is het roodvonk uitgebroken. De leeraar zon
gaarne tijdelijk eene andere woning betrekken om
dan na desinfectie zijn lessen te hervatten. Dan
nu treedt de wet belemmerend tusschen beide. Deze
toch bepaalt in art. 14 en 15, dat een leeraar of
onderwijzer, wanneer eene besmettelijke ziekte in zijne
woning is uitgebroken, eerst een bepaalden tijd nadat
die woning ontsmet is op de school terug mag komeD.
Van het toch zeer denkbare geval, dat hij het be
smette huis verlaat, wordt volstrekt niet gesproken.
In deze omstandigheden heeft de directeur der rijks
hoogere burgerschool zich gewend tot den adjunct
inspecteur van hot geneeskundig staatstoezicht in Fries
land met de vraag, of hij den bedoelden leeraar zou
mogen toelaten eenen bepaalden tijd - hetzij acht
of veertien dagen nadat hij de besmette woning
heeft verlaten. Het antwoord luidt beslist ontkennend.
De inspecteur wil van geene milde uitlegging der wet
weten.
Rechtszaken.
De Haagsche rechtbank behandelde gisteren de
duelzaak van Baron van H. en den schutterijkapitein
D. De eisch was: 3 dagen gevangenisstraf voor eerst
genoemde en 7 voor laatstgenoemde, omdat deze de
verontschuldigingen van den Baron niet had willen
aannemen maar het duel had uitgelokt. Nader bleek
dat hij dit gedaan had wijl anders zijn medeofficieren
der schutterij hem zouden ontweken hebben. De uit
spraak is op 15 November bepaald.
Da Rechtbank te Rotterdam sprak den heer S.,
uitgever van het Rolt. JNbl., beschuldigd van in dat
blad een voor den heer P. te Medan (Sumatra) be-
leedigend bericht te hebben opgenomen, vrij.
In de heden gehouden zitting der arr.-rechtbank
te Middelburg is J. B., 22 j., te Ossenisse, wegens
zware mishandeling waarop de dood is gevolgd, ver
oordeeld tot drie jaren gevangenisstraf.
Provinciale Staten van Zeeland.
Zitting van Vrijdag 9 November 1888.
Tegenwoordig 36 leden, de Commissaris des Konirgs,
Voorzitter, en de Griffier.
Afwezig de heeren Fransen Van de Putte, Kakebeeke,
Bolier, Van der Have, Van Deinse en Brevet.
Ingekomen is een adres van de commissie voor de
tentoonstelling van Nijverheid, in 1889 te Middelburg
te houden, om subsidie. Dit adres met een voorstel
van Gedep. Staten is gedrukt, en zal na afloop der
overige stukken worden behandeld.
Vervolgens komen in behandeling:
lo. Gewijzigd voorstel van Gad, Staten, betreffende
de heffing van steigerrechten; zonder beraadslaging
I aangenomen met algemeene stemmen.
