1888. N°. 102.
Dinsdag 28 Augustus.
75ste jaargang.
Stoepen of opene plaatsen
Waoneer moet ik mijn kind van
de school doen?
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Trijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 45 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Den belanghebbenden wordt herinnerd dat, zonder j
vergunning van Burgemeester en Wethouders, op ver
beurte eener boete van hoogstens vijftien gulden, de
voor de panden in deze gemeente niet voor het geven
van vertooningen of het doen van uitstellingen afgestaan 1
of voor dat doel ingenomen mogen worden.
De aanvrage om vergunning moet geschieden bij
den marktmeester.
Goes, den 25 Augustas 1888.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d W HAMER.
De Secretaris,
A. A. VAN DELLEN, 1. s.
Gedurende de kermis zal de passage met rij- en
voertuigen door HET RIJFELAARSSTRAATJE en DE
STALSTRAAT alsmede over de
VLANMAKKT
gestremd zijn, met dien verstande, wat de VLASMARKT
betreft, dat deze alleen mag bereden worden van uit het
Waterstraatje en de Wijngaardstraat, in rechte richting,
langs de woningen der heeren A. Van Schelven en D.
Hildernisse.
Voorts is het draven op de markten en in de belen
dende straten, gedurende de kermis verboden.
Goes, den 25 Augustus J888.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
De Secretaris.
A. A. VAN DELLEN, 1. 3.
li.
Van zeer geachte zijde is mij heden gevraagd, of ik
ook wist, waarom die kinderen zoo ontijdig de school
verlaten, en of er naar mijn inzien ook een middel
zou zijn ter bestrijding van die kwaal.
Met enkele woorden wil ik hier antwoord geven op
die vragen. De jongens gaan meestal op een ambacht,
n. b. jongens van 40 en 11 jaar op een ambacht l
En toch verbiedt de wet-Van Houten uitdrukkelijk het
in dienst nemen van kinderen beneden de 42 jaren.
Een paar malen heb ik den vader gedreigd de politie
van het feit kennis te geven, en dan kwam de jongen
wel naar school, maar men weet hoe moeilijk het is
om met onwillige honden hazen te vangen. Als de
politie af en toe een onderzoek instelde naar den leef
tijd van sommige leerjongens", zij zou menig straf
baar feit kunnen constateeren. Voor de meeste jon
gens, die, zonder voldoende onderwijs genoten te heb
ben, op een ambacht gaan, is het een profetie: twaalf
ambachten, dertien ongelukken. Reeds meermalen,
ook nog dit jaar, is 't mij voorgekomen, dat een jon
gen die noodzakelijk op een ambacht moest, binnen
een paar maanden terugkwam met de vraag «of hij
weer op school mocht". Dit wordt altijd geweigerd;
eerst bij de inschrijving van nieuwe leerlingen kunnen
zij zich aanmelden.
En wat heeft een baas aan zulk een «leerjongen
Immers niets. Daarom zou het aanbeveling verdienen,
dat geen enkele baas of patroon een jongen in dienst
nam, die niet in het bezit was van eene verklaring
van het hoofd eener school dat hij den geheelen
cursus van het onderwijs had gevolgd. Daarmede
zou aan die kinderen een dienst bewezen worden, en
de ouders zouden terugkomen van het idee «dat zij
het kwartje dat hun kind verdient best gebruiken
kunnen". (Want met dat argument nemen zij hunne
kinderen te vroeg van de school)
Enkele meisjes, die te vroeg de school verlaten, zijn
bestemd voor «de naaischool in het weeshuis". Ik
ben zeker, dat do directie van het weeshuis daarvan
geen kennis draagt. Naar mijne meening zouden ook
de meisjes, die op deze school willen komen, in het
bezit van bovenbedoelde verklaring moeten zijn.
Andere meisjes gaan «dienen" als boodschap- of
kindermeisje. Menige burgerjuffrouw stelt twee of drie
harer lievelingen onder de hoede van een elfjarig
kind, dat nog op de schoolbanken moest plaats nemen.
Nog weer andere meisjes gaan van de school, «om
dat moeder ze niet missen kan". Wat diensten zulk
een elfjarige in huis presteeren zalOm zich daar
van ta overtuigen, behoeft men slechts op te letten
bij het aangaan der scholen. De elfjarige asschepoet-
stera zijn trouw tot negen en twee uur present om
met hunne vroegere schoolkameraadjes te spelen.
Den overigen tijd zijn ze keukenmeid, terwijl moeder
dikwijls een buurpraatje houdt.
Gemakzucht en eigenbelang van vele ouders zijn
meestal de oorzaken van het te vroeg verlaten der
school door de kinderen. Moeder heeft het te druk,
en dan dat «kwartje weekgeld". Mochten de ouders
bedenken dat tegenover d£t kleine gemak en dat
uiterst geringe voordeel, dat zij er van trekkeD, zulk
een enorm verlies bij de kinderen staat 1
Een enkele maal wordt beweerd dat men het kind
maar thuis houden zal «om het schoolgeld" weet u.
Ik geloof, dat 20 cents per maand voor enkelen een
bezwaar kan zijn, maar het is geen argument om zijn
kind halverwege den leertijd van de school te nemen.
Want B. en W. van Goes hebben steeds een open oor
voor verzoeken van dien aard. De gelegenheid voor
het bekomen van kosteloos onderwijs wordt aan nie
mand geweigerd, indien hij daarvoor in de termen valt.
Wat er nu aan te doen is? Reeds gaf ik een mid
del aan, dat door iederen baas of patroon moest ter
hand genomen worden. Maar veel, zoo niet alles zullen
we winnen, als de zucht naar eigenbelang bij de ouders
in goede richting wordt geleid, als dezen gaan inzien
dat hun belang is dat hunner kinderenen dat dit
laatste het best wordt bevorderd door goed onderwijs.
Ik hoop met mijn schrijven daaraan te hebben mede
gewerkt.
A. VAN SCHELVEN.
Goes, 26 Augustus.
N.B. Ik ontving een anoniem briefje, waarin de
schrijver mij vraagt, «of ik ziine vrouw die met drie
kleine kinderen zit waaronder twee platte niet eens
gun uit te gaan." De schrijver kan gerust zijn: hij
moest eens weten welke genoegens ik allen moeders
met groote gezinnen gun, maar ik ontzeg haar het
recht om ten behoeve van haar plezier of genoegen
hare 10 en 41 jarige dochtertjes te exploiteeren.
GOES, 27 Augustus 1888.
Omtrent het ziekteproces des Konings
verneemt het Dagblad het volgende
Z. M. is gedurende de afgeloopen week lijdende ge
weest aan diarrhee. Deze is wel zeer spoedig genezen,
maar heeft den Koning toch eenigszins verzwakt.
Daarna heeft Z. M. op Vrijdag 47 jl. koude gevat en
is aangetast door eene longontsteking in zeer lichten
graad (gepaard met koorts en versnelden polsslag).
Verleden Zondag waren de verschijnselen reeds veel
gunstiger. Da Koning is tot en met Woensdag te bed
gebleven. Donderdag ochtend vroeg is Z. M. opgestaan,
hee t IIDs. gewone bezigheden weder verricht en alle
Kabinetsstukken afgedaan, en weder met Hare Majesteit
en bet Prinsesje gedineerd.
De Koning hoest nog en slaapt daardoor onrustig,
maar dit is een gevolg van de longontsteking.
Over het geheel is de toestand des Konings vrij
gunstig en zijn de doctoren Vinkhuyzen en Vlaanderen
tevreden.
Met het oog op Zr. Ms. groote gevoeligheid voor
weers- en temperatuursveranderingen moet de Koning
zich zeer in acht nemen, en zijn de doctoren steeds
bevreesd voor eenige complicatiëD, daar die, wegens
de chronische aandoening, waaraan Z. M. lijdende is,
altijd kans hebben spoedig een gevaarlijk karakter
aan te nemen.
De toestand van Z. M. was gisteren vrij wel.
Z. E. de nieuwbenoemde Gouverneur-Generaal
van Nederlandsch-Indië, mr. C. Pijnacker Hor
dij k, heeft Zaterdagochtend met zijne familie de reis
naar Buitenzorg aanvaard.
Met den expres-trein van 8.46 vertrok Z. Exc. langs
den Hollandschon Spoorweg via RotterdamParijs
naar Marseille, alwaar de familie zal embarqueeren
aan boord van de «Sumatra", die haar naar Insulinde
zal overbrengen.
Tal van belangstellenden deden den nieuwen Land
voogd uitgeleide tot op het perron. Daaronder be
vonden zich verscheidene autoriteiten, o. a. de Minis
ters van Koloniën, van Binnenlandsche Zaken en van
Financiën, den Commissaris des Konings in Z.-Holland,
den heer H^-ydenrijck, lid van den Raad van State,
den heer De Bruyn, lid der Eerste Kamer en mr.
Bevers, lid der Tweede Kamer.
Na een hartelijk afscheid van betrekkingen, auto
riteiten vooral van den heer Keuchenius met wien
hij zich vrij langen tijd onderhield en bekenden,
nam Z. Exc. en zijn familie plaats in de voor hun
bestemde coupé. Bij het afrijden van den trein wuifden
alle aanwezigen den vertrekkenden een goede reis toe,
't geen met een afscheidsgroet beantwoord werd.
Te 44.32 arriveerde de trein te Rozendaal.
Toen de trein het station binnenstoomde werd door
de harmonie «Vlijt en Volharding" het volkslied aan
geheven aanstonds vertoonde zich Z. E. aan het ge
opende portierraam en was blijkbaar verrast door dit
huldebetoon.
Den Landvoogd werd daarna bij monde van den
vice-president der Harmonie eene voorspoedige reis
toegewenscht en behouden aankomst in het schoone
land, dat voortaan aan zijne hoede is toevertrouwd.
Zichtbaar aangedaan dankte Z. E. in de hartelijkste
bewoordingen voor de eer hem aangedaan, verklaarde
dit blijk van belangstelling op den hoogsten prijs te
stellen en verzocht ook den werkenden leden zijn op
rechten dank over te brengen.
Eene talrijke menigte was op de perrons aanwezig;
de harmonie voerde nog enkele stukken uit tot het
sein van vertrek werd gegeven en de trein onder luide
hoera's der menigte wegstoomde.
Uit 's-Hage meldt men aan het U. D., dat voor
de betrekking van 's Konings Commissaris in
Utrecht, in plaats van den heer 's Jacob, in aan
merking komen de administrateur van het Kroondomein
A. baron Schimmelpenoinck van der Oye van Nijenbeek
en de oud-Minister van Justitie Du Tour van Bellinc-
have. De eerste is tevens lid van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal in het hoofdkiesdistrict Lochem.
Aan het Hbl. meldt men, dat het zoo goed als
zeker zou zijn, dat van de twee genoemde heeren de
heer Schimmelpenninck aangewezen is.. Het eenige wat
zijne benoeming, welke 's Konings wensch is, nog tegen
houdt, zou zijn een geschikte opvolger voor de admi
nistratie van het Kroondomein.
Wolfertsdijk. Terecht werd in een der vorige num
mers dezer courant vermeld, dat de 24e Augustus te
Wolfertsdijk wel niet onopgemerkt zou voorbijgaan,
daar de heer J. Van der Baan dan zijn 80n
jaardag vierde. Al hadden zijn gemeentenaren dien
dag kunnen vergeten, de brievenbesteller zou u toch
mêegedeeld hebben, dat er iets bijzonders gebeurde,
want zoowel met de morgen- als met de middagpost
kwamen uit alle oorden van het land tal van kaartjes,
briefkaarten en brieven naar de woning van den man,
die door zijn grondige nasporingen en zijn belange-
looze bereidwilligheid zoo menigeen aan zich verplicht.
Maar ook de Wolfertsdijkers vergaten hun geachten
medeburger niet. In den loop van den voormiddag
ging een commissie, uit verschillende corporatiën samen
gesteld, naar den jubilaris om hem geluk te wenschen
met het zeldzaam voorrecht, hem geschonken, zulk een
hoogen leeftijd te bereiken in het bezit van zooveel
gewenschte lichamelijke en geestelijke eigenschappen.
Tegelijk bracht zij hem een woord van warmen dank
voor den rusteloozen ijver en de stipte nauwgezetheid,
waarmede hij zijn verschillende betrekkingen in de
gemeente vervult, en tevens voor de welwillendheid
waarmee hij zijn uitgebreide kennis en zijn jarenlange
ervaring aanwendt, om elke nuttige instelling tot
steun, ieder ingezetene tot vraagbaak te zijn. Zij bood
hem daarop, als bewijs van hoogachting, een keurig
bewerkte voltaire aan, voorzien van de volgende, in
zilver gegraveerde inscriptie
den heer J. Van der BAAN
aangeboden door leden van
het Hervormd Kerkbestuur,
het Algem. Armbestuur,
de Vereenig. «Landb. en Veeteelt",
de Sociëteit «Nut en Genoegen",
te Wolfertsdijk
4808 24 Aug. 4888.
Het vervolg van den dag bracht hem nog menige
verrassing, terwijl tot laat in den avond het bezoek
van belangstellenden en het brengen van bewijzen van
deelneming aanhield.
Gewis hopen zijne vele vrienden, dat de waardige
grijsaard nog lang voor de zijnen en hen gespaard
blijve, en dat hij, even helder van hoofd en opgeruimd
van gemoed, zich nog in menig levensjaar verheugen
moge.
Krnluingen. Ia de Zaterdag U. gehouden ge
meenteraadsvergadering werd goedgekeurd
de rekening over '87, bedragende in ontvang/20065,71,
in uitgaaf 49536,48%, alzoo een batig slot van
529 22%. Nog werd goedgekeurd de rekening
van 't algemeen armbestuur, bedragende in ontvang
2237,48. in uitgaaf 2425,46%, alzoo een nadeelig
slot van 88,28
Te Middelburg kwamen Zaterdagmiddag met den
trein van 42 uren aan zes leden van The Holland
Society uit New-York. Zij werden aan het station
ontvangen door de heeren F. Ermerins, oudste wet
houder, waarnemend burgemeester, I. W. De Raad,
waarnemend gemeente-secretaris, en P. Smith, consu-
lair-agent voor Walcheren van de Vereenigde Staten
van Noord-Amerika. In drie open landauers begaf men
zich naar de sociëteit St. Joris op de Balans, waar
hun een lunch werdaangeboden, waarbij o. a. nog
tegenwoordig waren de loden van het bestuur van
het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen.
Door den waarnemenden burgemeester weid een
toost ingesteld, waarin hij de gasten welkom heette.
Hij werd beantwoord door den advocaat Hasebroeck.
Vervolgens sprak de Amerikaansche consul en daarna
de advocaat Van Norden.
Na afloop werd een bezoek gebracht aan de «Oud
heidskamer" ten raadhuize; voorts werden het museum
van het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen
en andere merkwaardigheden der stad bezichtigd,
waarna in open rijtuigen de tocht over Kouiekerke
naar Vlissingen werd voortgezet.
De rijtoer was door prachtig weder begunstigd. Te
Vlissingen werden de heeren met de commissie op zeer
gracieuse wijze ontvangen ten huize van den Ameri-
kaanschen consul den heer Smith, die hen verschillende
ververschingen aanbood en hen tevens een kijkje liet
I nemen in zijne oudheidkundige verzameling, die aller
bewondering wegdroeg. Om 7 uur ih bet hotel «Nieuwe
Doelen" te Middelburg teruggekeerd, werd "ieder der dan
tafel aanwezigen een op oraBjepapier gedrukt exemplaar
der Middelb. Courant aangebodep, waarin het ver
slag van dien dag breedvoerig was opgenomen. Nadat
dit artikel twee kolommen druks door ge
noemden codsuI in het Engelsch was vertolkt, schreven
de Amerikaansche heeren dadelijk een brief van dank
betuiging aan de redactie dier courant, voor de hun
bewezen attentie. Aan het diner werd meDige toast
gedronken en is ook het «Wien Neërlandsch bloed",
door allen staande gezongen. Vier heeren twee
waren reeds afgereisd woonden gisterochtend de
godsdienstoefening bij in de Eigelsche kerk bij ds.
Frater, die de beleefdheid had eenige Amerikaansche
liederen te laten zingen. Hedenochtend zijn genoemde
heeren naar Antwerpen vertrokken, alwaar zij insgelijks
worden verwacht.
Benoemd tot voorzitter van het bestuur van het
waterschap de Valkenissegeul C. C. Welleman; tot lid
van het bestuur van het waterschap Stoppeldijk c. a.
M. L. M. Fassaerttot gezworen van den Nieuwe
Paasageulepolder L. J. DeSmet; tot gezworen van den
Nieuwelandepolder J. Sinke; tot gezworenen van den
polder de Breede Watering bewesten Ierseke P. Hirdes
en J. Vermet Junior.
Benoemd tot ontvanger der directe belastingen
en accijnzen te Nieuwkoop c. a. H. W. Houwink, thans
te Aardenburg c. a.te Aardenburg c. a. L. De Vries,
thans ontv. der directe belastingen, invoerr. en accijnzen
te Eijsden (station) c. a.
Wegens het overlijden van den heer O. T. Bosgra
is de verkiezing van een lid der Tweede Kamer, in
het hoofdkiesdistrict Bargum, bepaald op Dinsdag 48
September, en de herstemming, zoo noodig, op Dinsdag
2 October.
In de Bakkerijorgaan voor brood-, koek- en
banketbakkers, komt een ontwerp-adres voor aan de
Tweede Kamer, waarin zij dringend verzoeken dat
door haar afwijzend zal worden beschikt op het adres
van meelfabrikanten tot invoering van rechten op
maalproducten.
«Wij verzoeken allen collegiV', zegt het blad hierbij,
«die zich met onze zienswijze kunnen vereenigen, ons
hunnen steun te schenken, door onderteekening van
dit rekest toe te zeggen.
«Wij behoeven er niet op te wijzen, dat het voor
ons eene leven6quaestie wordt, daar invoerrechten op
meel ons, aan handen en voeten gebonden, aaa de
meelfabrikanten overleveren".
Z. M. de Koning heeft, bij besluit van 23 Au
gustas, aan een Staatscommissie opgedragen
om, zoowel uit een geneeskundig als uit een militair
oogpunt, te onderzoeken welke nieuwe middelen kunnen
worden te baat genomen om deberri-berri-
ziekte te bestrijden en om haar nadeelige gevolgen
voor het Indische leger zooveel mogelijk op te heffen
of althans te lenigen.
De commissie bestaat uit 43 leden. Lid en voor
zitter is dr. Th. H. Mac. Gillavry, hoogleeraar in de
geneeskunde aan de Universiteit te Leiden. Lid en
secretaris is de heer J. I. De Rochemont, gep. luit.-
kol. van het Ned.-Ind. leger.
Men schrijft aan het Dagbl.
Het voorschrift van den Minister van Waterstaat,
Handel en Nijverheid, dat des Zondags geen af
gifte of bestelling van dienstbrieven zal
plaats hebben, wordt door de postambtenaren verschil
lend toegepast; zoo worden bedoelde brieven, al is
daarop het woord «spoed" niet vermeld, aau het eene
kantoor bezorgd of afgegeven en aan het andere kantoor
teruggehouden, geheel naar het inzicht van den be
trokken postambtenaar opmerkelijk genoeg hebben de
meesten te dien aanzien geen enkel voorschrift ont
vangenvan daar waarschijnlijk die verschillende be
handeling. Zonder twijfel echter is het de bedoeling,
dat alle niet van het woord «spoed" voorziene dienst
brieven des Zondags niet besteld of afgegeven mogen
worden.
De commissie, die zich te Amsterdam heeft ge
vormd met het doel eene adres-beweging op touw te
zetten, ten einde van het gemeentebestuur te verkrijgen,
dat maatregelen worden genomen tegen de ergernis
en den overlast, welke de burgerij heeft van de open
bare onzedelijkheid, heeft aanvankelijk succes op hare
pogingen, althans in zoover, dat misschien nog nooit
een adres bij den gemeenteraad is ingediend met zoo
veel handteekeningen voorzien, als dat, waarbij de be
woners der verschillende wijken hunne instemming
betuigen met de klachten van hen, die den overlast
uit de eerste hand hebben, de bewoners van het centrum
der stad. Het aantal adhaesie-betuigingen bedraagt
ongeveer 4000,
Uit Steeg wordt aan het Hbl. gemeld, dat da
dichter II o f d ij k ernstig ziek is.
