1888. N°. 86.
Zaterdag 21 Juli.
75sle jaargang.
Bij dit nommer behoort een bijvoegsel.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75»
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,- berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
GOES, 20 Juli 1888.
Toen gisteren de 500 kinderen der openbare
lagere scholeD, die in de termen vielen om aan bet
zomerfeest, gegeven vanwege het comité tot
weriüg van schoolverzuim, deel tent men opdeGioote
Markt alhier geschaard stonden, waren wij inderdaad
ernstig bevreesd voor den afloop van den tocht naar
Vlissingen voor zoover het weder betrof. Maar ziet,
nauwelijks was de extra-trein te Vlissingen aange
komen, of de lucht verhelderde en door het schoonste
weder werd verder het feest begunstigd.
Veel nieuws is er van dit schoolfeest overigens niet
te zeggen. Veel variatie is er niet in te brengen en
het zou bovendien geheel overbodig zijn, daar de kin
deren zich telkeDjare weder uitstekend amuseeren.
Alleen kan nog gemeld worden, dat ditmaal het
Goesche harmoniegezelschap de kinderen begeleide en
te Vlissingen nog eenige nommers ten beste gaf.
In de zitting van Woensdag is door de com
missie eene akte als vroedvrouw uitgereikt aan mejuf
frouw L. R ij k a a r dvan Goes.
Men schrijft ons uit IersekeHet op de banken
gevallen mosselzaad heeft niet alleen de zaai-
perceelen getroffen, maar ook de pannen-perceelen en
de perceelen waar oesterzaad gekweekt wordt. Zoo
hoorde ik van een kweeker, die 1200 oesterziften uit
gezet heeft, en deze zijn zoodanig met mosselzaad
bezwangerd, dat zij alle aan wal gehaald en éen voor
éen gezuiverd moeten worden. Een ander kweeker,
die vele duizenden pannen gelegd heeft, kan al de
daaraan gemaakte kosten als verloren rekenen, daar
zijne pannen zoodanig met het spensel der jong'1 mos
sels overdekt zijn, dat de aanslag van oesterbroed
onmogelijk is. De mossels te verwijderen laat de tijd
niet toe en zou zeker ook te kostbaar zijn.
De laatste dagen waren wegens de zwakke ebben
ongunstig voor de verwijdering van het mosselbroed.
Met den aanslag op de pannen gaat het, gelijk om
het ongunstige weder te verwachten was, tot heden
slecht.
Dinsdag overleed te Zierikzee, in den ouderdom
van 63 jaren, de heer H. G. M u 1 o c k Houwer,
een der meest geachte inwoners dier gemeente, die in
onderscheidene betrekkingen blijk gaf van werkzaam
heid en steeds bereid was zijn tijd in werkkracht ten
algemeenen nutte aan te wenden.
Sedert 1856 zijne medeburgers in den raad verte
genwoordigende, werd hij in 1879, door zijne benoe
ming tot wethouder, lid van het dagelijksch bestuur
en had hij tot zijn dood daarin zitting.
Bovendien was hij voorzitter der commission voor
de gasfabriek en voor de gemeente-fabricage en amb
tenaar van den burgerlijken standvoorts was de heer
Houwer secretaris der afd. Zierikzee van de Zeeuwsche
Landbouw-maatschappij en voorzitter der vrijmetse
laars-loge »De star in het Oosten".
Algemeen geacht en bemind als hij was, wordt de
dood van den heer Mulock Houwer te Zierikzee alge
meen betreurd, doch zal de herinnering aan wat hij
was en wat hij deed nog lang daar in dankbaar aan
denken blijven. (Af. Ct.)
Te Nieuwerkerk zijn bij de verkiezing voor een
raadslid 86 geldige stemmen uitgebracht. Herstemming
tusschen de heeren L. Koopman die 24, en Job Van
der Have die 22 stemmen kreeg.
Middelburg. In eene gisterenavond gehouden ver
gadering van de alhier gevestigde afdeeling der »Ver-
eeniging ter bevordering van fabrieks- en handwerks-
nijverheid in Nederland" zijn behandeld de punten
van beschrijving voor de algemeene vergadering die
den 6 en 7 Augustus te 's-Hage zal worden gehouden.
Tot afgevaardigde is benoemd de heer J. H. Will en
tot diens plaatsvervanger de heer A. A. Mes.
Voorts zijn benoemd om deel uittemaken eener com
missie van de vereeniging »Uit het VolkVoor het
Volk", ter voorbereiding eener Zeeuwsche tentoon
stelling van kunst en nijverheid alhier, in 1889 te
houden, de heeren A. A. Mes en J. H. Will.
Bij kon besluit is aan vrouwe J. G. W. Van
de Poll, weduwe van den le luitenant der infanterie
D. L. Jonquière laatstelijk gedetacheerd bij het leger
in Nederlandsch-Indië, een pensioen toegelegd van
450 'sjaars.
Naar men verneemt, heeft de heer jhr. mr. J.
Van Doorn, procureur-generaal te Paramaribo, per
laatste mail zijn ontslag aangevraagd, met verzoek,
ingeval van inwilliging, hem het bericht te telegra-
feeren.
Tegen de verhooging der bsgrooting van water
staat met kosten ten behoeve van het plaatselijk on
derzoek, dat de landboa wcommissie in een
aantal gemeenten in elke provincie wenscht in te
st^ll^n, opperden in de afieeüogen dar Twee le Kamer
verschillende leden bezwaar. Bestond aan zulk een
onderzoek behoefte, dan behoorde tot een enquête de
toevlucht te worden genomen. Van andere zijde werd
den Minister in overweging gegeven, deze aanvraag
bij de begrooting voor 1889 aanhangig te maken.
Uit het feit dat thans eene belangrijke verhooging
van kosten, over verscheidene jaren te verdeeleD, wordt
in het vooruitzicht gesteld, leidde men af, dat de tegen
woordige regeering een minder tijdelijk karakter aan
de Jandbouwcommissie wil toekennen. Men wenschte
hieromtrent nadtr te worden ingelicht.
Het Volksbladorgaan van Volksonderwijs, geeft
een stelsel in overweging, ter benoeming van hoofden
van scholen, dat de algemeen veroordeelde verge
lijkende examens zou kunoen vervangen. De
benoeming van hoofd eener school moet, volgens het
blad, slechts te beurt vallen aan die onderwijzers, die
in de school eene flinke ervaring opgedaan en getoond
hebben tact van onderwijzen te bezitten, zoodat ver
betering van positie zooveel mogelijk slechts het loon
mag wezen van verdienste als practisch onderwijzer.
Als algemeene regel nu zou gesteld kunnen wordeD,
dat tot hoofd eener school slechts benoembaar zijn de
bezitters der hoofdacte van zekeren leeftijd, bv. tus
schen 30 en 45 jaar, met eene werkzaamheid van
minstens tien jaren in de schoolvoor eene zoodanige
betrekking met een tractement van hoogerdan ƒ1200
zou bover dien vereischt worden eene minstens twee
jarige, en voor eene betrekking met eene bezoldiging
van 1500 en hooger eene minstens vijfjarige werk
zaamheid als hoofd der school. Hiervan zou reeds het
gevolg zijn, dat de sollicitanten zich meer zouden ver
deeleD, maar bovenal, dat uitsluitend ervaren school
mannen zich voor het ambt van hoofd zouden aan
bieden. De bevoegde sollicitanten zouden daarop tot
een vergelijkend examen moeten worden opgeroepen,
hetwelk echter uitsluitend loopen moet over opvoeding
en onderwijs, en bv. eene schriftelijke beantwoording
eischt van slechts twee vragen, de ééoe over de eigen
lijke paedagogie, de andere over methodiek, en waarbij
den sollicitanten de tijd gegeven wordt, bv. voor elke
vraag 2% 3 uur, om eene breed gemotiveerde ver
dediging hunner meening te geven. De ervaring in
de school opgedaan kan den flinken, practischen on
derwijzer bij deze vergelijkende proef juist ten goede
komen, terwijl ook de school er slechts voordeel van
trekken kan, dat de vooruitstrevende onderwijzer ge
noodzaakt wordt, zich op de studie van zijn hoofdvak,
de paedagogische wetenschap, toe te leggen. Volgens
de taxatie van dit schriftelijk werk worden alsdan de
sollicitanten op eene ranglijst geplaatsten zij, die
op deze lijst bovenaan staan, komen slechts voor be
noeming tot hoofd in aanmerking. De voordracht der
benoembaren zou niet uit weinig personen moeten
bestaan, omdat de gemeentebesturen in de keuze
hunner eigene ambtenaren niet zoo beperkt bihooren
te zijn als thans het geval is. Het aantal personen,
hetwelk door het schooltoezicht op de voordracht ge
bracht wordt, zou bv. op 12 gesteli kunnen worden,
echter met dien verstande, dat als hetgeh'eleaantal
sollicitanten beneden 24 was, de helft minstens op
de voordracht zou moeten geplaatst worden. Opdat
de gemeenteraden volkomen vrij blijven, om bij het
bepalen der keuze op alle bijzonderheden te letten,
diende nog als verplichte voorwaarde gesteld te worden,
dat op de voordracht de namen in alphabetische orde
geplaatst behooren te worden. Dat ook tegen eene
benoeming der hoofden volgens het hier aangegeven
denkbeeld bezwaren ingebracht kunnen worden, geeft
het Volksbl. grif toe. Dit stelsel beantwoordt echter
aan den eisch, dat de daaraan verbonden voordeden
werkelijk opwegen tegen ja ook overtreff n de voor-
deelen, welke door de afschaffing der vergelijkende
examens volgens het bestaande stelsel zouden worden
prijs gegeven.
Men schrijft uit Wolvega aan de Amst.
De door den heer O k m a beloofde stukken in zijn
geding zullen deze week verschijnen. Er is geene toe
lichting bijgevoegd; de brochure bevat, behalve eenige
brieven, waaronder het briefje van den heer Tromp,
burgemeester van Wijmbritseradeel, waarop de heer
Okma zich voor den Raad van State beriep, den woor
delijken inhoud van het besluit van Ged. Staten van
Friesland en van het kon. besluit, waarbij hij van zijn
lidmaatschap van den Raad werd ontzet.
Door den Minister van Oorlog is ter kennis van
de chefs der korpsen van het leger gebracht, dat hij
uit het jaarverslag omtrent het algemeen depot
van discipline heeft ontwaard, dat de bepaling
aangaande het niet dan bij uitzondering voor de 2e
maal detacheeren van militairen bij genoemd depót
doel heeft getroffen.
Het groot getal soldaten, dat wegens feitelijke insub
ordinatie voor den krijgsraad is gebracht en gevon-
nisd, trok 's Ministers aandacht.
Een dergelijk verschijnsel doet dan ook de vraag
rijzen, of de juiste weg tot hanlhaving van do krijgs
tucht wel altijd wordt gevolgd, en of er ook thans
nog niet sujetten bij het depót van discipline gedeta
cheerd worden of blijven, welke bet beter ware spoe
diger uit de gelederen te verwijderen.
Onlangs richtte de heer Domela Nieuwenhuis
in R. v. A. aan zijn lezers het verzoek om toezending
van allo locale bladen, waarin zijn wetsontwerp werd
beoordeeld. Men zou nu denken dat het lezen van die
vele breedvoerige beoordeelingen den indiener tot de
overtuiging zou hebben gebracht, dat zijn ontwerp
onbruikbaar is. Een geheel andere gevolgtrekking maakt
echter de heer D. N. Dat die beoordeeling een ver
oordeeling zou zijn, zegt hij wel verwacht te hebben,
doch dit ligt niet aan bet ontwerp, maar aan de pers;
immers: x>Wiens brood men eet, diens woord men
spreekt."
De Standaard voegt hieraan zeer terecht toe
»Men zou kunnen zeggendat beginsel past de re
dacteur van R. v. A. goed toe, want als de man in
dit geval anders schreef, ging zijn blad stellig op de
llesch."
Het Vad. schrijft:
Het bravo-geroep van de verrukte jonge garde der
clericalen, dat de galmende rede van dr. Schaep-
m a n Vrijdag begeleidde, vindt natuurlijk weerklank
in de Roomsch-Katholieke pers. Ook de Maasbode
die hem onlangs a propos van het reglement van orde
voor een revolutionair heeft uitgemaakt, is buitenge
woon tevreden over den doctor. Maar practisch als
altijd wil zij na de woorden daden zien. Zij schrijft al.
»De heer Schaepman heeft rondweg verklaard (en
de Minister Mackay heeft die verklaring bekrachtigd,
door te zeggen dat de landsverdediging niet de hoofd
zaak, maar slechts een der hoofdzaken is) dat de
onderwijs quaestie no. 1 is, dan de sociale, dan de
overige quaestiën. Alles zal dus blijven rusten, tot
eerst de onderwijs quaestie opgelost is.
•Met een voldoening, welke wij sedert lang niet
gesmaakt hebben, roepen wij, van de verklaring des
heeren Schaepman deugdelijk acte nemend, hem met
de rechterzijde een hartelijk bravo toe en zien nu met
verlangeu den dag te gemoet, waarop de Minister de
door hem bevestigde verklaring van dr. S. door een
nieuwe schoolwet zal bekrachtigen."
Die weergasche Schaepman! waarom praat hij toch
zoo hard en zoo veel", riep de heer Mackay uit, toen
hij deze tirade laszija vrinden worden lastig."
Zij, die het examen ter verkrijging van het
diploma van geëxamineerd en beëedigd landmeter
wenschen af te leggen, moeten zich daartoe vóór 15
Augustus e. k. schriftelijk bij het Departement van
Binnenlandsche Zaken aanmelden.
Z j, die in het bezit zijn van de getuigschriften of
diploma's bedoeld in art. 4 van het Koninklijk besluit
vau 28 Juli 1865 (St.bl. no. 87) zooals het is gewij
zigd bij dat van 30 Juni 1882 (St.bl. no. 78), be
hooren die stukken bij hun verzoekschrift om toelating
over te leggen.
Voor de onjuiste uitdrukking ged wongen win
kelnering" geeft de Amsterdamsche Courant het woord
koopdwang aan, dat zeker de bedoeling vrijgoed uit
drukt, beter ook dan »g«dwongen clandisie", door de
Spectator voorgesteld.
Benoemd tot gemeente-geneesheer van Hoedekens-
kerke, Baarland en 's-Gravenpolder de heer A. S p r u i-
t e n b u r g arts. De benoemde zal zich vestigen te
Hoedekenskerke. (Af. Ct.)
OPENBARE VERGADERING
VAN DEN
Raad der gemeente Goes,
op WOENSDAG den 18 JULI 1888,
des avonds te 8% uren.
Voorzitter de heer mr. J. G. de Witt Hamer, bur
gemeester.
Tegeuwoordig 10 leden en de secretaris.
Afwezig met kennisgeving de heeren dr. A. Isebree
Moens, C. L. M. Lambrechtsen en G. Van der Hoek.
I. De notulen der vergadering van den 8 Juni jl.
worden gelezen en goedgekeurd.
II. De Voorzitter doet de volgende mededeelingan,
die allen, zooveel noodig met goedkeuring, voor noti
ficatie worden aangenomen
a. dat het verslag van den toestand der gemeente
over 1887 gedrukt, verkrijgbaar gesteld en daarvan
aan ieder der leden een exemplaar uitgereikt is;
b. dat door het Gasthuisbestuur de 1000 tot aan
vulling der geldleening voor de verbouwing der gas
fabriek gestort, en daarvoor door B. en W. eene
schuldbekentenis afgegeven is;
c. dat door mej. A. Steketee aan het Gasthuis is
geschonken eene som van ƒ500, zijnde eene gift van
wijlen haren broeder, den heer A. Steketee
ddat bereids eenige reclames tegen den aanslag in
den Hoofdelijken Omslag zijn ingekomen, die tegelijk
met de eventueel nog in te komen bezwaarschriften,
na afloop van den termijn van reclame, in behande
ling zullen gebracht worden
e. dat door L. De Jonge een adres is ingediend om
verlenging van pacht van de weide bij den molen
•de Korenbloem" en dat dit adres ter voorbereiding
van behandeling bij B. en W. in bewerking is;
dat door B. en W. is benoemd tot klerk aan
de Gasfabriek J. Risseeuw;
g. dat eenig onbruikbaar lood en zink ad ƒ8,40
aan T. A. Van der Heil en eenige snoeiling ad 7,49
aan A. Okké is verkocht.
III. De Voorzitter stelt nu opnieuw aan de orde
de verantwoording der gezondheids-commissie van hare
kosten over 1887, waarvan de behandeling ter vorige
vergadering was uitgesteld, ten gevolge van het door
jbr. Flugi van Asperrnont geopperde gevoelen, dat
ten onrecht# een vijf cents plakzegel was in rekening
gebracht.
De heer dr. Callenfelsvoorzitter dier commissie,
verlaat de vergaderzaal.
De heer Ramondt vraagt, of de heer jhr. Flugi
nog bij zijn gevoelen blijft?
De heer jhr. Flugi Van Asperrnont antwoordt, dat
bij niet alleen bij zijn gevoelen blijft, maar daarin
door een ingesteld onderzoek nog versterkt is. De
wet op het plakzegel is alleen in het leven geroepen,
om vermindering van het quitantie-zegel te bepalen,
terwijl, blijkens de Memorie van toelichting, alle vrij
stellingen uit de wet van 1843 werden in stand ge
houden.
Da Voorzttter herinnert den leden, dat er ver
schillende meeniogen omtrent dit punt zijn, en dat
er zelfs verschil van uitlegging tusschen een vroegeren
minister van fiaantien en twee inspecteurs van regis
tratie heerscht. De minister was van oordeel, dat de
algemeene regel van al. 1 uit art. 28 der wet van
1843 geldt en dat alzoo het zegelrecht niel ten laste
van het rijk (en bij consequentie ook niet ten laste
van de gemeente) komt, de inspecteurs zijn een
tegenovergesteld gevoelen toegedaan. Spr. gelooft voor
zich, dat de inspecteurs gelijk hebben; evenwel wil
hij gaarne aannemen, dat een ambtenaar zich aan de
zijde van den minister schaart; doch de raad kan
beslissen.
De heer jhr. Flugi Van Asperrnont voert nog aan,
dat de inspecteurs hebben geschreven: »ls door het
le lid van het tegenwoordig artikel (art. 2 der wet
van 1882) gederogeerd aan art. 28 der wet van 1843?
Met andere woordenmoet het 5 cents-zegel, zoo niet
het tegendeel bedongen is, door het R jk betaald worden,
indien het quitantie erlangt voor eene namens het
Rijk betaalde schuld, en door de in gemeld artikel
bedoelde openbare instellingen en besturen, indien zij
van bijzondere personen quitantie bekomen
De taak is twijfelachtig eu zoowel voor eene bevesti
gende, als voor eene ontkennende beantwoording valt
veel te zeggen. Wij zouden de gestelde vragen liefst
bevestigend beantwoorden, ofschoon wij ons niet ont
veinzen, dat eene beslissing door het bestuur in tegen-
overgestelden zin niet onwaarschijnlijk is."
Als ambtenaar komt spr. tot de conclusie, dat de
gemeente de vijf cents voor het plakzegel van de qui
tantie, door Bolland afgegeven, niet verschuldigd is.
De Voorzitter doet het voorstel om de rekening,
zooals zij is ingediend, goed te keuren, met bijvoeging,
dat, wordt dit voorstel verworpen, dan geacht zal
worden, dat de rekening is goedgekeurd met eene
vermindering van het totaal van vijf cents.
Het voorstel wordt in omvraag gebracht en aange
nomen met 6 stemmen. Tegen de heeren Quist, De
Jonge en jhr. Flugi Van Asperrnont.
Da heer dr. Callenfels, ter vergadering wederge
keerd, wordt met 'sraads besluit bekend gemaakt.
IV. Als ingekomen stukken worden ter tafel ge
bracht
a. Missive van Ged. Staten, houdende bericht van
ontvangst der Verordening in het belang der open
bare gezondheid, walke verordening bereids afgekon
digd, aan de leden uitgereikt en aan de verschillende
colleges, door de wet aangewezen, verzonden is
b. Missive van hetzelfde college, houdende bericht
der goedkeuring van het raadsbesluit tot af- -eu over
schrijving op de begrooting van uitgaven der gemeente
over 1887;
c. Eenige boekwerken, die voor de leden ten ge-
bruike in de boekerij geplaatst zijn, zooals de versla
gen van de Provincie, van de Exploitatie-m aatschappij,
van de Scheepvaart, van de gemeenten Dordrecht,
's-Gravenhage, 's-Hertogenbosch en Tilburg, allen over
1887;
d. de begrooting van ontvangsten en uitga /en der
gasfabriek voor 1889, die met de gemeente-begrooting
zal behandeld worden
e. da verslagen van het eind-examen der Burger
avondschool en van het overgings-examen der Hoo-
gere Burgerschool
f. het proces-verbaal der kasepneming bij dm ge-
