1888. N°. 80.
Zaterdag 7 Juli.
75ste jaargang.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 5 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
GOES, 6 Juli 1888.
De St.Ct. (oo. 158) bevat de statuten der Ver-
eeniging tot het regelen en bevorderen van Volks
vermaken te Goes.
Het tweede spoor op het baanvak Biezel nge
Middelburg zal in den loop van September, dat op het
spooi weggedeelte BiezelingeKruiningen tegen Novem
ber a. s. gereed komen. (N. R. Ct.)
Naar men zegt is weer op eenige oesterper-
ceelen in de Zeeuwsche stroomen eene groote hoeveel
heid mosselzaad gevallen, hetgeen den pachters
veel schade zal berokkenen.
Aan de gemeente Koewacht is voor haar
lager onderwijs een buitengewoon subsidie verleend
van 2750.
In de Woensdag gehouden openbare vergade
ring van den Raad van State, afdeeling voor de ge
schillen van bestuur, werd mededeeling gedaan van
een koninklijk besluit, houdende beslissing in zake
het beroep, ingesteld door den Commissaris des Ko-
nings in Zeeland, tegen drie uitspraken van Gedepu
teerde Staten dier provincie, tot vrijstelling van den
dienst bij de militie van Alphonsus Gruson, Augustus
Swartilé en Leendert Coomans, loteliDgen van de lich
ting van dit jaar uit de gemeenten IJzendijke en St.
Maartensdijk. Met vernietiging der uitspraken van Ge-
dep. Staten van Zeeland zijn de lotelingen A. Gruson,
A. Swartilé en L. Coomans alsnog voor den dienst
aangewezen.
Bij kon. besluit is aan G. P. W ij n m a 1 e n
op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als kapitein
commandant van het corps, gevormd uit de Vereeni-
ging tot vrijwillige oefening in den wapenhandel Prins
Hendrikte Veere.
Aan Z. M. den Koning is verzonden een door
vele gezeten burgers van Vlissingen onderteekend ver
zoekschrift, waarin een beroep wordt gedaan op 's Ko-
nings persoonlijke bemoeiing, om zoo mogelijk te ver
hoeden, dat de heer Arie Smit als burgemeester van
Vlissingen aftreedt. (ZV. v. d. D.)
Op zeer eenvoudige wijze werd gisteren het
stoffelijk overschot van wijlen jhr. W. C. M. D e
Jonge van Ellemeet in de familietombe bij
gezet. De lijkkist was gedekt door eenige van familie
leden er op gelegde kransen, en ook alleen de familie
en eenige goede vrienden volgden de baar.
Aan het graf werd alleen door den oudsten zoon
van den overledene, jhr. M. W. De Jonge van Elle
meet, ook namens zijne broeders en zusters, een ko-t
woord van dank uitgesproken aan hen, die den dier
baren overledene, den geliefden, liooggeachten vader,
de laatste eer bewezen.
Het waarborg- en reservefonds voor de premie-
leening van »Het Witte Kruis", groot2,450,000
eff ctief, is thans bij de Nederlandsche Bank gedepo
neerd door de fi oaneiëele commissie van beheer, be
staande uit de heeren A. J. Guepin, jhr. H. M. Huyde-
coper, E. S. Labouchère, P. A. L. Van Ogtrop en M.
A. Perk, penningmeester van het hoofdbestuur der
Vereeniging »Het Witte Kruis".
Niet alleen in het Zuiden van ons land richt
de sylpha opaca hare verwoestingen aan op de vel
den die met beetwortelen beplant zijn, ook in het
Noorden van Frankrijk, waar het hoogst schadelijk
insect reeds sinds lang bij alle entomologen bekend
was, hebben de akkers dit joar zeer veel van de plaag
te lijden. Ia het departement Pas de Calais (terr.
Carvin) zijn niet minder dan 500 II. A. verwoest,
waardoor eene schade veroorzaakt is van 500,000
frcs. Het is nog niet gelukt de ontwikkeling der
sylpha opaca te keer te gaan, maar wel is men er
in geslaagd de larve van het insect plaatselijk aan te
tasten.
Op de gronden van den maire van Hénin-Liétard
(Carvin) namelijk, zijn verdelgingsproeven genomen
door Paul Ilallez, dia daarbij volgender wijze is te
werk gegaan
Vijf vierkanten, elk van eene oppervlakte van 15
a 20 M\, werden op een met larven overdekten ak
ker afgebakend. Het eerste vak werd besproeid met
onvermengde zwavelkoolstof. Het tweede vak met een
mengsel van gelijke deelen water en zwavelkoolstof.
Het derde vak ontving ter besproeiing een mengsel
van V. zwavelkoolstof (4 deelen water, een deel zwa
velkoolstof) het vierde een mengsel van Vio en het
vijfde vak een van '/ao zwavelkoolstof. Opgemerkt
worde dat men bij de behandeling zorg dragen moet
voor eene gelijkmatige vermenging van de zwavelkool
stof met het water, door voortdurend te roeren.
Ia alle vijf vakken werden de larven door de be
sproeiing onmiddelijk gedood. De beetwortel-
planten hadden in de drie eerst bedoelde vakken veel
geleden en zagen er uit als na eene vorst. In da
beide o verige vakken waren de bieten geenszins ver
anderd, en volgens het oordeel der landbouwers zul
len zij van de besproeiing niets te lijden hebben.
Hiermede is dus de mogelijkheid gebleken om met
zekerheid de larven te dooden, en het middel is practisch.
In hare overige ontwikkelings-phasen schijnt de
sylphia opaca echter onaantastbaar te zijn voor het
genoemde en ook voor andere krachtige middelen. De
volwassen insecten b. v. zijn voor de zwavelkoolstof
vrij wel ongevoelig; de eieren zijn niet te dooden, het
geen daaraan schijnt te moeten worden toegeschreven,
dat de schaal eena vernisachtige laag het ei
ondoordringbaar maakt. Het is dus wenschelijk zich
te bepalen tot het dooden der larven. NR. Ct.)
Z. M. heeft aan mr. C. Pijnacker Hord ij k,
met ingang van 10 Juli 1888, op zijn verzoek, eervol
ontslag verleend als Commissaris des Konings in de
provincie Drente en als curator van de rijks univer
siteit te Groningen.
Te Breda, waar reeds sinds verscheidene jaren
een R. K. militair tehuis bestond, is thans ook eene
dergelijke inrichting geopend voor protestantsche mili
tairen. Het huis daarvoor is geschonken door mej.
Van Voorst Vader.
Men vindt in dit gebouw eene groote gezelschaps
zaal en eene kamer voor onderofficieren, terwijl in den
tuin eene kegelbian wordt aangelegd. Het bestuur
bestaat uit militairen en burgers, onder voorzitterschap
van ds. D. Beeckman, aan wien deze inrichting veel
te danken heeft.
Het volgende bericht is wellicht der vermelding
waardig, omdat we niet zouden durven beweren, dat
ook niet in onze omgeving wel eens geschiedt, wat
hier wordt afgekeurd
Hoe goedkoop tegenwoordig het papier ook zijn
moge, nog altijd wordt bedrukt en beschreven
papier gebezigd ter v e r p a k k i n g van eetwaren.
De Papier-Zeitung steunt daarom ten zeerste het adres,
door den Schutzverein der Papierindustrie tot het
Reichsgesundheitsambt gericht, ter verkrijging van
wettelijke bepalingen, waarbij verboden wordt, eetwaren
in gebruikt papier te wikkelen.
Terecht wordt er in dat stuk op gewezen, dat men
op vleesch, kaas, boter, spek enz. dikwijls den afdruk
van boek- of schrijfletters vindt. Indien de verbruiker
wist, uit welke bestanddeelen inkt wordt gemaakt,
zou hij zijn leverancier zeker bedanken.
Maar nog een ander gevaar is aan dergelijk gebruik
van oud papier verbonden.
Herhaaldelijk is het immers reeds voorgekomen, dat
besmetting door een leesboek, dat uit een gezin kwam,
waar besmettelijke ziekte heerschte, is overgebracht.
In hoevele gevallen zal dus zeker een krant, die vrij
wat meer ronlslingert dan een boek, een overbrengster
der smetstof zijn geweest door middel van de eetwaren,
die er roekeloos in verpakt worden.
Een verbod, om oud papier voor dat doel te bezigen,
zou tevens een waarborg te meer opleverendat
schrifturen van verschillenden aard, aan den opkooper
verkocht met uitdrukkelijk beding, dat ze onmiddellijk
vernietigd zullen worden, werkelijk rechtstreeks naar
den papiermolen gaan.
Tegenover de tegenspraak van dr. Mackenzie in
de Times handhaaft het Dagblad de mededeeling van
zijn verslaggever omtrent de verklaring van genoem
den geneesheer, dat de instelling van een Regentschap
waarschijnlijk zou zijn geweest, indien hij had toege
geven, dat de ziekte, waaraan de Keizer leed, kanker
was. De redactie verzekert dat de heer Mackenzie zelf
die quaestie ter sprake bracht en wist, dat hij met
den veit'genwoordiger van een dagblad sprak.
In de Tijd leest men in een artikel over de
bescherming der fabriekarbeiders de
volgende opmerking:
Een arbeider, die drie borrels daags gebruikt, Zater
dag, Zondag en Maandag een paar extra neemt, wordt
volstrekt niet onder de drinkers gerekendtoch kost
dat matig gebruik in tien jaar tijds, matig berekend,
»zes honderd vijftig gulden". Wie bovendien drie a
vier avonden per week in de kroeg gaan zitten en
daarbij nog Maandag houden, komen er, allerlei buiten
kansjes er bij geteld, onder de veertien of vijftien
honderd gulden" in tien jaar niet af. Er zijn arbei
dersklassen in ons land, die, om zoo te zeggen, den
geheelen dag de fhsch aan den mond hebbeD, am
bachten, waarbij het gewoonte is, dat de man een
vierde of een derde van het weekgeld van twintig a
vier-en-twintig gulden achterhoudt. Deze lieden
kunnen, hun andere verteringen en verkwistingen erbij
gerekend, in tien jaar op verre na niet toe mat »drie
duizend gulden" zakgeld. We kennen vakken, waarbij
de knechts onmiddellijk allen tegelijk gedaan zoud n
n'men, als de patroon het hart zou hebben, aan de
huisvrouwen te verklappen hoeveel weekgeld haar
mannen ontvangen hebben. Een groep dier vakken
hebben we van zeer nabij kunnen gadeslaan, en wij
I kwamen met zekerheid te weten dat een herbergier
op Dinsdagochtend, bij een afrekening van verteriDg
alleen sinds Zaterdagnamiddag, betaling ontving van
twee en een hal ven liter jenever per hoofd.
Buitenlandse!) Overzicht.
Mag men de verschillende berichten gelooven, dan
zou het optreden van den nieuwen Duitscheu Keizer
voor de Europeesche politiek van het grootste belang
zijn. Zijne reis naar St. Petersburg die vermoedelijk
omstreeks de helft dezer maand via Kiel over zee zal
plaatshebben, waarbij het Keizerlijk vaartuig zal ge
ëscorteerd worden door eene flottille onder bevel van
's Keizers broeder, prins Heinrich, zou niet meer of
minder ten doel hebben dan eene afdoende regeling
van het Bulgaarsche vraagstuk. Mocht dit inderdaad
zoo zijn dan ligt het vermoeden voor de hand, dat
de staatslieden van beide landen het reeds over de te
nemen maatregelen eens zijn. Een ieder zal wel be
nieuwd zijn het resultaat te vernemen, want er moet
toch inderdaad iets nieuws gevonden zijn, tenzij de
nieuwe Keizer van Duitschland genoegen neemt met
de vroegere voorstellen van Rusland.
De Times laat zich uit Weenen melden dat de
algemeene opinie omtrent nieuwe voorstellen van Rus
land met betrekking tot Bulgarije is, dat de minister
Glers zich er toe bepalen zal, opnieuw de afzetting
van prins Ferdinand, de ontbinding der Sobrarje eh
de benoeming te vragen van twee commissarissen, een
Itussischen en een Turkschen, belast met het samen
stellen van een ministerie en met het bestuur des
lands tot de benoeming van een nieuwen vorst. Men
gelooft dat de uiterste concessie, welke men van
Rusland kan verwachten, de benoeming zou zijn van
eene internationale commissie van bestuur, waarvoor
elke der groote mogendheden éen lid aanwijzen zou.
Dit zijn dus eigenlijk alle oude voorstellen en het
laatste denkbeeld, dat ook vroeger wel eens is geop
perd, maar dat toch nooit bijzonder op den voorgrond
is getreden, zou vermoedelijk wel niet tot eene op
lossing leiden.
Het is toch de vraag of Oostenrijk, Italië en En
geland even spoedig tot de Russische voorstellen zul
len zijn overtehalen als men thans beweert, dat met
den Duitschen Keizer het geval is. Leefde 's Keizers
grootvader nog dan ware daarop eenige kans, omdat
deze grijsaard èi door zijn leeftijd, èi door zijn roem
rijk verledm werkelijk een groot overwicht had op
de jongere vorsten der groote mogendheden.
Maar nu een keizer van even dertig jaar aan het
hoofd van het Duitsche rijk staat kan de verhouding
wel eens anders worden en vooral in Oostenrijk, om
dat mm daar rekening heeft te houden met de mee
ning der Hongaren.
Wij herinneren daartoe wat de Hongaarsche graaf
Apponyi tegen zijne kiezers heeft gezegd »In de laatste
dagen is herhaaldelijk de voorspelling vernomen, dat
wij genoodzaakt zullen zijn toe te geven aan Rus-
land's eischen op het belangrijkste punt van de ge
heele Oostersche quaastie, dat is, ten opzichte van
Bulgarije. Wij daarentegen, niet slechts de oppositie,
maar het geheele Parlement, ja de geheele Hongaar
sche natie, kunnen niet toestaan, dat zelfs de aller
geringste inbreuk worde gemaakt op de rechten, de
vrijheid en de onafhankelijkheid, die de traktaten aan
onze naburen op het Balkan-schiereiland hebben ge
waarborgd. Wij bezitten de meest bindende beloften
van de Regeering, zoowel van het (gemeenschappelijk)
Ministerie van Buitenlandsche Zaken als vau het Hon
gaarsche Kabinet. Iedere afwijking, die zich onze Re
geering van deze staatkunde zou veroorloven, zou gelijk
staan met eene ellendige misleiding van de natie, terwijl
deze zich zoovele en zoo groote opofferingen heeft ge
troost, om de Regeering in staat te stellen, die politiek
voort te zetten. Wij hebben behoefte aan den vrede,
maar het is onze vaste overtuiging, dat vastberaden
heid vrede beteekent, en dat aarzeling den oorlog, en
langdurigen oorlog zal ten gevolge hebben."
Welke houding zullen daartegenover Keizer Frans
Joseph en zijn minister Kalnoky nemen
Ook Engeland zal vermoedelijk niet tot toegeven
geneigd zijn, in da eerste plaats omdat het alles ba-
halve Russischgezind is, in de tweede plaats omda1,
ook de nieuwe Duitsche keizer geen bijzondere sym
pathie heeft betoond voor het vaderland zijner moedtr.
Of Italië eindelijk niet meer heil zou zien in eene
combinatie met Oostenrijk en Engeland dan toe te
geven aan Rusland's eischen ter wille van Duitschland,
is eene vraag, die niet direct ontkennend mag beant
woord worden.
Er bestaat derhalve alle kans, dat eene internatio
nale commissie tot regeling der Bulgaarsche quaestie
wat dan nog wel de uiterste concessie van Rusland
heet niet veel succes zou hebben. Dat de j ugdige
Duitsche Keizer voor dit twijfelachtig resultaat de
vriendschap met Oostenrijk en Italië in gevaar zou
brengen durven wij niet zoo dadelijk als geloofwaardig
aannemen, vooral niet zoolang Bismarck als rijkskanse
lier fungeert.
Tenslotte zij nog medegedeeld, dat er ook geruchten
loopen van eene verloving tusschen den Russischen
troonopvolger en eene der zusters van den Duitschen
Keizer, wat almede op eene toenadering tot de Rus
sische zijde zou wijzen.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Den 22sten Juli a.s. zal het 70 jaar geleden zijn,
dat de R. C. Kerk alhier werd ingewijd, althans »op
den 18den Julij 1818 kreeg Burg. en raden (van Goes)
een uitnoodiging van Kerkmeesteren der R. K. Kerk
tot bijwoning van de plechtige inwijding der nieuw
gebouwde Kerk (op 22 Juli), waarop is goedgevonden
die uitnoodiging te accepteeren."
Beroepen te Marken ds. L. Van Noppen, te
Zwartsluis.
Beroepen bij de Ned. Herv. kerk te Scherpenisse
de heer C. W. A. Nonhebei, cand. te Apeldoorn.
Benoemd tot R. C. pastoor op Wieringen de
Weleerw. heer Van Delft, vroeger kapelaan te Zieriksee.
Aan de Universiteit te Utrecht is het candidaats-
examen in de theologie afgelegd door den heer K.
Loggers.
De heer M. Mieras. geboren te Wolfertsdijk en
hulponderwijzer te Amsterdam te voren in die
betrekking te Kortgene is benoemd tot hoofd
eener openbare school te Amsterdam. (M. Ct.)
Ierseke. Gisteren is benoemd tot hoofd der Christ,
school alhier de heer J. A. Ket, onderwijzer te Delft.
Er waren 17 sollicitanten. Het salaris is, naar men
verneemt, teruggebracht van 1000 op 750.
De gemeenteraad van Rotterdam heeft benoemd
tot leeraar in de aardrijkskun le en geschiedenis aan
het Erasmiaansch gymnasium aldaar dr. G. M. Slot
houwer te Leeuwarden.
De gemeenteraad van Brouwershaven heeft be
sloten de jaarwedde der te benoomen onderwijzeres
aan de openb. school te verlagen van 600 op 450.
Da Zuid-Bevel. O ader w. vereeniging hield heden
in de Prins van Oranje" alhier hare 52e algem.
verga lering onder voorzitterschap van mr. C. De
Witt Hamer, arr. schoolopz. Deze riep den aanwezigen
een hartelijk welkom toe. Het deed hem genoegen
dat de veranderde plaats van bijeenkomst, waarmee
dit jaar een proef wordt genomen, geen nadeeligen
invloed op de opkomst heeft uitgeoefend. (Er waren
67 leden, zoo dames als heeren tegenwoordig). ILj
herinnerde aan de treurige omstandigh iid dat de heer
W. J. Van Gorkom, distr. schoolopzwegens zijn
ongunstigen gezondheidstoestand, verhinderd is de
vergadering bij te wonen. Hij drukte de hoop uit dat
de heer Van Gorkom op wiens aanwezigheid allen
steeds zoo zeer prijs stellen, spoedig te Carlsbad herstel
moge vinden en hij een volgende vergadering weder
in hun miiden moge zijn. Nog deelde liij mee dat ook
de heer Van Visvliet verhinderd is de vergadering
bij te wonen. Na den wensch te hebben geuit, dat
ook deze dag bevorderlijk moge zijn aan de belangen
van het onderwijs en er als altijd een goede en aan
gename geest moge heerschen, werden de werkzaam
heden met het zingen van een lied aangevangen.
Het aftredend lid in de permanente commissie,
de heer Ittmann, werd bij acclamatie als zoodanig
herkozen. Nu werden eenige huishoudelijke zaken ba-
handeld, waartoe o. a. behoorden de verslagen der
gezelschappen, waaruit bleek, dat de vergaderingen
over het algemeen goed werden bezocht, dat er nuttig
werd gewerkt en er een aangename toon heerschte.
Voorts verslag van de boekerij over 1887voor
het meerendeel werd gebruik gemaakt van boeken
o/er Ned. taal en letterkunde; het aantal lezers bleef
ongeveer hetzelfde, terwijl eenige niéuwe werken weder
zijn aangekocht. De voorzitter wekte de leden op, om
van deze nuttige inrichting steeds een toenemend en
nuttig gebruik te makenen eindelijk verslag van
de begrafenisbeurs, die, hoewel zij uit een fiaanciëel
oogpunt zeer voldoende mag heetentoch wat het
aantal leden betreft niet zeer bloeitjongere leden
treden zelden toe, ouderen ootvallen natuurlijk. Aan
het einde des jiars was 980 in kas.
Vervolgens werd het woord gegeven aan den heer
De Korte van Ierseke die als plaatsvervanger van den
heer Van Gorkom optrad en in een goed uitgewerkte
lezing de stelling ontwikkeldeKennis is macht" en
daarbij in het bijzonder het oog had op den volks
onderwijzer.
Uit het Bijbelsche scheppingsverhaal zoo begon
de spreker blijkt reeds, hoe hoog denkbeeld da
schrijver van Genesis van den menschelijken geest had,
terwjl uit zijn verhaal van 's menschen zondenval de
ingeschapen dorst naar kennis valt af te leiden. De
raensch gaat-steeds voort den kring van zijn weten
uit te breiden en ieder welslagen bij dat pogen schenkt
hem genot. Wat de Prediker ook zeggen moge»Ken-
nis is genot", al is dit ook niet altijd onvermmgd.
Het vinden van de wet vau Archimoies bracht dien