1888. N°. 62.
Zaterdag 26 Mei.
75ste jaargang.
Haven van Goes.
PATENTRECHT
Personeele Belasting
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad ru>
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
00UR4NT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechte
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,- berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Voor de gewone herstellingen der havenboorden en
het uitdiepen der haven zal het water zijn afgelaten:
op Zondag 17 Jnni tot Zondag 24 Juni SO c.M.
beneden peil eu van laatstgenoemden dag tot en met
Zaterdag den 30 Juni zoo laag mogelijk;
terwijl tegen Maandag 2 Juli e. k. het water weer
op het peil wordt gebracht.
Goes, 12 Mei 4888.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. J. RAMONDT 1. b.
De Secretaris,
HARTMAN.
Het 4e kwarlaalskohier van het
voor deze gemeente, voor het dienstjaar 188788, is
op heden ter invordering gesteld in banden van den
ontvanger dier belastingen binnen deze gemeente en
is ieder verplicht zijnen aanslag ten gestelde tijde te
voldoen.
Goes, den 25 Mei 1888.
De Burgemeester van Goes,
J. (i. d W. HAMER
De kohieren no. 6 en 7 der
voor deze gemeente, over het dienstjaar 1887—88 zijn
op heden ter invordering gesteld in handen van den
ontvanger dier belasting binnen deze gemeente.
Goes, den 25 Mei 1888.
De Burgemeester van Goes.
J. G d W. HAMER.
GOES, 25 Mei 1888.
Da maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoor
wegen zal aan de leden der verschillende turnvereni
gingen, die zullen deelnemen aan het alhier op 21
Juli a. s. te houden turnfeest, op vertoon van
een bewijs van deelneming, op bare lijDen speciale
retourkaarten afgeven, geldig van en met 20 Juli tot
en met 22 Juli d. a. v., tegen den prijs der enkele reis.
Kolijnsplaat. Bij de verkiezing van een
lid van den gemeenteraad in plaats van
wijlen den heer J. Haringman op Woensdag 11. zijn
er van de 144 kiezers 125 opgekomen.
Bij de opening der stembus op Donderdag bleek,
dat er 2 blanco biljetten waren, 61 stemmen op den
heer A. L. Haringman, 61 op den heer C. J. Huvers
en één op W. Kalschuer.
Er moet dus eene herstemming plaats hebben tus-
schen de heeren A. L. H a r i n g m a n en C. J.
Huvers.
Heinkenszaud. In de vergadering van het water
schap '8 - II eer Arendskerke werd Woensdag
rekening en verantwoording over het dienstjaar 1887/88
gedaan, waarbij bleek dat de ontvangsten/2811,88%
en de uitgaven 2639,42 bedragen en dat er alzoo
een goed slot was van 162,46%.
De begrooting voor 1888/89 werd in ontvang en
uitgaaf vastgesteld op 2949,13%, terwijl als dijk
graaf werd herbenoemd dhr. J. Vermet Jr.
Ierseke. Woensdagavond hield de Afdeeling Ierseke
der Vereeniging ter bevordering van de Ned. V i s-
s c h e r ij eene vergadering, voornamelijk met het oog
op de AJgemeene Vergadering, den 30en dezer te Rot
terdam te houden.
De opkomst was niet talrijk. Onder de ingekomen
stukken kwam voor een kennisgeving van het Hoofd
bestuur, dat dit aan de Afdeeling de bij art. 11 van
het Algemeen Reglement vereischte goedkeuring ver
leent tot opzending van een requist aan den Minister
waarbij verzocht wordt het planten van vreemde oesters
op de Zuid-Hollandsche banken te verbieden. Er werd
besloten het adres aan het Hoofdbestuur terug te zen
den met verzoek het met advies den Minister ter hand
te stellen.
Na eenige inlichtingen van den penningmeester om
trent den stand der kas, waarbij ook werd meegedeeld
dat een lid wegens wanbetaling was moeten geschrapt
worden, werd besloten twee afgevaardigden ter Alge-
meene Vergadering te zenden, en werden daartoe ge
kozen de heeren D Koeleman en E. Müller.
Daarna werden eenige artikelen van het concept
reglement voor de Onderl. Waarb.-maatschappij van
Ned. Zeil- en Stoomschepen ter Visscherij toegerust,
breedvoerig besproken. Het voornaamste resultaat daar
van was dat men met groote eenstemmigheid kwam
tot eene gewijzigde en wijder strekkende redactie van
art. 1, en wel eene zoodanige, dat ook assurantie tegen
brandschade in de haven en op het droge (op het
strand of op de scheepstimmerwerf) geleden, moge
lijk werd.
Bij Kon. beslait is op zijn verzoek eervol ont
slag verleend als kapitein bij het le bat. rustende
schutterij in Zeeland aan H. J. B o g a e r t.
Naar aanleiding van de krijgsverrichtingen in
Atjeb gedurende het tweede halfjaar 1887 is bij Kon.
besluit de kapt. der inf. C. K. J. V a n d e n B u s s c h e
benoemd tot ridder 4de klasse der Militaire Willemsorde.
De heer dr. J. Hazenberg, sedert vele
jaren genees-, heel- en verloskundige te Vlissingen,
herdacht Woensdag zijne 50jarige praktijk. Reeds in
den ochtend ontving hij tal van de meest ondubbel
zinnige blijken van belangstelling.
Door eene commissie werd den jubilaris namens vele
zijner patiënten en vrienden een stoffelijk huldeblijk
aangeboden.
Omtrent den uitslag van het concours van hand
boogschutterijen Dinsdag te Middelburg gehouden wordt
gemeld, dat de vaandelmedaille behaald werd door
de schutters van «Doel naar Hooger" van Wolferts-
dijk, en het eerekruis voor de meeste punten door
den heer M. De Kater van Wolfertsdijkde overige
medailles vielen ten deel aan de heeren J. "Van Houcke
te Vlissingen, voor de meeste rozen, Schenkers te
Hansweerd voor de meeste vieren en C. Pieterse te
Heinkenszand voor de meeste tweeën.
Door «Excelsior" werd bovendien nog aan «Eensge
zindheid" eene herinnerings-medaille uitgereikt.
Naar de Maasb. verneemt, hebben de hoofden
der verschillende departementen eeDe circulaire ver
zonden aan alle ambtenaren, zoowel burgerlijke als
militaire, waarin wordt bepaald, dat allen, wien van
Rijkswege vrije woning is gegeven, voortaan tul
len verplicht zijn, de onderhoudskosten der bun ver
strekte woningen zelf te betalen, en dat zulks niet
langer meer ten koste van het Rijk zal mogen worden
gebracht.
Als middel tot bezuiniging kan deze maatregel mis
schien doeltreffend zijn, doch op die wijze wordt het
begrip van v r ij e woning wel wat geweld aangedaan.
Iotusschen blijkt hieruit, dat de nieuwe regeering toch
Diet in de eerste plaats bezuiniging wil zoeken op
het gebied van bet openbaar onderwijs.
Men schrijft uit Utrecht aan de N. R. Ctdat
depermanente commissie uit de Ned. Vereeniging
voor gemeentebelangen van de administra
tieve vereenigingen in Nederland wenscht te vernemen
«of er, zoo mogelijk, naar welke verhouding, de land
bouwers aan verkiezingen, buiten den oogsttijd val
lende, getrouwer deelnamen dan wel aan die, binnen
dien tijd, en of overigens eene vervroeging van het
tijdstip voor de periodieke verkiezing van leden van
den gemeenteraad wenschelijk voorkomt". Dit geschiedt
naar aanleiding van het gevoelen der vereeniging van
burgemeesters en secretarissen in Zuid- en Noord-
Beveland, dat voor die periodieke verkiezing het tijd
stip van den derden Dinsdag der maand Juli zeer
ongunstig schijnt. In eene van hare vergaderingen was
nl., gelijk men zich herinneren zal, door den heer J.
J. Ramondt. Wrthouder dezer gemeente, de stelliDg
verdedigd: «De 3e Dinsdag in Juli, bij art. 7 der ge
meentewet vastgesteld als de dag, waarop de verkiezing
van gemeenteraadsleden wegens periodieke aftreding
plaats heeft, levert voor dat doel bezwaren op. "Wen
schelijk ware het, door wijziging van dat artikel een
anderen dag voor die verkiezing te bepalen".
Onlangs bood in de Heerenveensche Courant
een vervener den heer Domela Nieuwenhuis
aan, hem met zijn boek te bewijzen, dat zijn bereke
ningen omtrent de verdiensten der veenbazen kant
noch wal raakten.
De heer F. Domela Nieuwenhuis heeft hierop het
volgende geantwoord
Medeburgers
Hoewel ik u dank zeg voor uw aanbod, ik zal daar
van geen gebruik maken. Wilde ik antwoorden op
alle aan- en uitvallen in de pers, waaraan ik bloot
sta, ik zou alleen daaraan dagwerk hebben. Mijn tijd
is mij daarvoor te lief, en ik heb het daarvoor veel
te druk. Toen ik jonger was, antwoordde ik meer
malen, maar nu ik wat ouder ben geworden, is die
ijverzucht wat bekoeld of heb ik ingezien, dat men
beter doet zijn tijd te besparen voor nuttiger zaken.
Uw medeburger,
F. Domela Nieuwenhuis.
«Waar moet het heen" vraagt het JV. v. d. D. te
recht, als iemand in 's Lands vergaderzaal zooveel on
juistheden verkondigt en, ter verantwoording geroepen,
•r zich afmaakt, zooals bovenstaande brief te lezen
geeft V'
«Het is een feit dat de heer Nieuwenhuis zich bij
de interpellatie over de werkstakingen in de venen op
glad ijs begeven heeft. Hij heeft zich zoo doet
men ons uit de veenstreken opmerken gewaagd aan
eene zaak, waarvan hij toont volstrekt geen verstand
te bezitten. Bij zijne berekeningen kwam bij tot de
slotsom, dat sommige verveners ongeveer 100 per
dag verdienden. Neem dat voor een oogenblik aan,
ofschoon 't niet zoo is. De veenarbeiders werken ge
middeld 8 weken voor een baas, dan verdient de ver
vener naar de beschouwing van dhr. D. N. 8 X 6 X
100 ƒ4800.
Bij de beschouwing van den heer D N. is het ka
pitaal vergeten, dat een vervener noodig heeft om veen
aan te koopen. Een der verveners heeft een veenderij,
die hem ongeveer een tónna gouds heeft gekost, doch
welke hij. door de daling van de veenprijzen, gaarne
vooi 60,000 geeft, Men houde verder in het oog,
dat in 20 jaar alles vergraven is. Dan is het veen weg.
Als nu na 20 jaar de uitgegeven geldsom weer te
voorschijn zal treden, wat moet hij dan nu per jaar
overhouden De heer D. N. heeft in zijne berekeningen,
behalve meer fouten, de kolossale font begaan van de
waarde der veenspecie te vergeten, die na eenige jaren
geheel is vergraven."
Blijkens het 13de jaarverslag der Prins Hen
drik-Stichting te Egmond aan Zee, voor oude
behoeftige zeelieden, werden in 1887 21 verpleegden
opgenomen, zoodat op 31 December 64 verpleegden aan
wezig waren, voor wie het afgeloopen jaar/11.301.08
werd ten koste gelegd. Door eene in de bovenvertrekken
aangebrachte vertimmering werden 16 plaatsen be
schikbaar gesteld. Door het bekende stukje van Justus
van Maurik, ten voordeele der inrichting geschreven,
werd 4000 opgebracht, terwijl de regenten door
grootere schenkingen van vermogenden werden ver
blijd. Het getal leden werd vermeerderd met 36, dat
der donateurs met 142, die te zamen 1183 bijdroe
gen. De jaarrekening liep over 20 615.84 sluitende
met een saldo van 5061.33.
Met de laatst aangekomen mail uit Indië wordt
in particuliere brieven van goede zijde medegedeeld,
dat de Gouverneur-generaal Van Rees
aan Z. M. den Koning ontslag heeft gevraagd, omdat
tusschen den Minister van Koloniën Keuchenius en
den landvoogd over een aantal punten van bestuur
zulk een groot verschil van gevoelen bestaat, dat zulks
nadeelig op den gang van zaken moet werken.
Onder vele zaken noemt men Tjiomas, vooral in
verband met hetgeen de heer Keuchenius in de zitting
der Tweede Kamer van 22 December jl. verklaard
heeft, dat hij aan de Tweede Kamer het voorstel zou
doen, zich met een adres te wenden tot den Konirg,
ten einde Zijne Majesteit te verzoeken, als de Minister
van Koloniën voortging het onrecht te handhaven
tegenover de ingezetenen van Nederl. Indie, met zijne
souvereine macht tusschenbeide te willen komen, opdat
de belangen en rechten der ingezetenen van Nederl.
Iadië beter bleven gewaarborgd en verzekerd dan onder
den toeomaligen Minister van Koloniën het geval was.
In de residentie worden verschillende personen ge
noemd, die voor de betrekking van Gouverneur-Generaal
in aanmerking komen, zooals mr. baron Van Goltstein,
oud-Minister van Koloniënjhr. mr. Van Asch van
Wijk, lid van de Tweede Kamer der Staten Generaal;
jhr. mr. Van Karnebeek, oud-Minister van Buitenl.
Zakenjhr. mr. Van der Wijck, secretaris-generaal
bij het Departement van Koloniën enz.
Tot op het oogenblik echter acht men het waar
schijnlijk, dat de Gouverneur-Generaal uitgenoodigd is
voorloopig het bestuur te blijven voeren.
Het Handelsblad schrijft:
Aan het verminderen van de salarissen der bij
«Het Nederl. Tooneel" verbonden artisten
werden in enkele bladen beschouwingen vastgeknoopt
over afspraken, die tusschen tooneelbesturen zouden
zijn gemaakt ten opzichte der bezoldigingen. We kun
nen dit tegenspreken. De salarissen zijn verminderd,
meer niet. Tegelijkertijd gaan de heeren Van Lier hun
gezelschap, dat zeer groot is, met September e. k.
inkrimpen en heeft deze directie de contracten met
de artisten, die niet zijn opgezegd, niet weder afge
sloten voor een jaar, maar voor acht maanden. Ook
de Rotterdamsche directie moet daartoe zijn overgegaan.
En door de jaarcontracten, èn door het bedrag jaar
lijks aan vele der artisten toegekend, blijft «Het Ned.
Tooneel" nog beter betalen dan de andere tooneel
besturen.
In België is, zooals onze lezers weten, de re-
geering sedert eenige jaren »om" en daarmede was
het vonnis over de openbare school uitgesproken. Tot
welke edele daden de bevoorrechting van het bijzonder
onderwijs leiden kan, blijkt uit het volgende verhaal,
dat wij aan eene particuliere correspondentie uit Brussel
aan de JV. R. Ct. ontleenen
«Ziehier de geschiedenis der hulponderwijzeres eener
Vlaamsche gemeente. Deze dame werd den lsten
April 1885, met eene jaarlijksche schadeloosstelling
van fr. 1000, door den gemeenteraad op wachtgeld
geplaatst, na deze betrekking gedurende zoo wat een
jaar op uitstekende wijze te hebben vervuld. Dezelfde
maatregel werd tegelijkertijd tegen den hulponderwijzer
en de onderwijzeres der bewaarschool en, eenige maan
den later, tegen de onderwijzeres der gemeenteschool
genomen. Zoo doende stond de eenige in het ambt
gehandhaafde onderwijzer alleen aan het het hoofd
van 2 jongens- en evenveel meisjesklassen. De meis
jesschool werd niettemin voor den bijzonderen onder
wijzer en diens kudde ingeruimd, in afwachting van
het oogenblik dat bij de plaats van den eenig over
gebleven openbaren onderwijzer een bedaagd maD,
die weldra recht op pensioen zou hebben kon gaan
bekleeden. En dat oogenblik kwam werkelijk. Nu
werd de op wachtgeld geplaatste hulponderwijzeres
opnieuw als zoodanig benoemd, of liever men liet haar
het haar toegelegde wachtgeld behoudeD, doch legde
baar tegelijkertijd eene uiterst zware taak op de schou
ders. Immers, hare bezoldiging bleef op fr. 1000 bepaald,
maar tevens droeg men haar op, niet minder dan 90 kin
deren, waaronder 56 knapen en dat wel de minst handel
bare te onderwijzen, terwijl de bijzondere onderwijzer,
thans haar superieur, bet onderwijs van 40 jongens op
zich nam. En de ongelukkige dame had zelfs het recht op
de armzalige bezoldiging van fr. 1000 ook als wacht
geld verloren, indien zij hare benoeming niet bad aan
genomen. Trouwens dat was klaarblijkelijk het doel
harer vrome vervolgers. Als waren zij er op afgericht,
ontzagen zich zelfs de knapen, die met den voormaligen
bijzonderen onderwijzer uit diens school naar de open
bare school waren overgekomen niet, de arme vrouw,
niet alleen op de speelplaats, maar zelfs gedurende
de schooluren te bespotten en te beleedigen. Toch
verdroeg de hulponderwijzeres dit alles; doch zij wendde
zich tot den inspecteur van haar ressort. Nauwelijks
was dat echter haren chef ter oore gekomen, of hij
overlaadde de dame in tegenwoordigheid harer leer
lingen met de gemeenste scheldwoorden. Dat was te
veel. De dame diende een verslag van het gebeurde
bij de regeering in en verliet de school. En de schul
dige ontving wel eene berisping doch de arme
hulponderwijzeres ontving niet alleen, niettegenstaande
dat vertrek reeds eenige maanden oud ig, tot heden
geenerlei schadeloosstelling, doch zij heeft bovendien
nog niet in het bezit kunnen komen van de achter
stallige bezoldiging welke de gemeente haar nog
schuldig is".
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
De heer P. Suoep, candidaat te Goes, is be
roepen te Wijngaarden, ontving toezegging van beroep
naar Linschoten en heeft bedankt voor Varik en Sir-
Jansland.
Bij de gisteren gehouden stemming van 3 leden
voor het kieskollegie der N. H. Gem. alhier zijn ge
kozen dhrn E. Van den Bosch met 78 stemmeD, M.
A. Van der Hell met 68 en C. Laban met 67 stemmen.
Dhrn. H. J. Roskes, J. Lankester en J. C. Barbier
bekwamen respectievelijk 55, 36 en 32 stemmen.
Rilland Bath. Woensdag-avond had te Bath eene
vergadering plaats van kerkvoogden en notabelen, welke
voornamelijk was gewijd aan de bespreking van de
overplaatsing der kerk. Na lange discussiën werd ein
delijk met bijna algemeene stemmen besloten de kerk
te verplaatsen. Daarna werd besloten den heer A. Le
Clercq van Kruiningen uit te noodigen een bestek
met begrooting te maken, welke aan de gemeente
zullen overgelegd worden om daarna middelen te be
ramen tot het vinden van het benoodigde kapitaal.
Onder de vergadering bedankte de heer W. Van
Strien als voorzitter der notabelen, waardoor er nu
in dit college twee vacatures zijn.
De R. K. bisschop te Breda heeft benoemd tot
kapelaan te Koewacht den heer E. N. A. Van Rompu
en tot kapelaan te Oostburg den heer L. C. A. Van
Brogtrop.
De Minister van binnenlandsche zaken brengt
ter kennis dat dit jaar de examens ter verkrijging
van akteD van bekwaamheid tot het geven van
middelbaar onderwijs in de Hoogduitsche en Eogel-
sche taal en lager onderwijs in de Fransche, Hoogduit
sche en Engelsche talen zullen worden afgenomen in de
maand Augustus, des noodig ook in het laatst van Juli;
die tot het geven van: lager onderwijs in de gym
nastiek zullen worden gehouden in de maand Juli;
die tot het geven vanlager onderwijs in de land
bouwkunde en middelbaar onderwijs in de land- en
tuinbouwkunde en boutteelt zullen plaats hebben in
de maand Augustus.
Zij, die zich aan deze examens wenschen te onder
werpen, moeten zich vóór 21 Juni bij het Departe
ment van binnenlandsche zaken aanmelden. Omtrent
de voorwaai dsn zie men de Staatscourant van 24 dezer.
Rechtszaken.
Het Gerechtshof te 's Hage behandelde gisteren
o. a. drie hooger beroepen tegen vonnissen der Recht
bank te Middelburg.
Op 25 Februari jongstleden was het in de h rberg
