1888. N#. 50.
Donderdag 26 April.
75sle jaargang.
GOESCHE
De uitgave derer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH 8c VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is vai 15 regel» 50 cent, elke regel meer 10 ooit.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechte
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 80 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
OPENBARE VERGADERING
van den
Baad der gemeente Goei,
op VRIJDAG den 27 APRIL 1888,
des namiddags te 2 uren.
Goes, den 25 April 1888.
De Secretaris,
HARTMAN.
Ponten van behandeling:
I. Notulen.
II. Mededeelingen.
III. Ingekomen stukken.
IV. Kohier van den hoofd, omslag voor 1888.
V. Idem van de belasting op de honden.
VI. Rekening van de exploitatie der gasfabriek over
1887 met voorstel van Burg. en Wetb. omtrent
de kosten van verbouwing en uitbreiding.
VII. Verzoek van A. Foudraine en S. Van der Peijl
om afstand van grond.
VIII. WijzigiDg en vernieuwde vaststelling der vei-
ordening in het belang der openbare gezondheid.
GOES, 25 April 1888.
Het D. v. Z.-H. noemt het zeer merkwaardig,
dat al de vrijzinnige bladen het ministerie aanzetten
om toch vooral de schoolquaestie op te lessen.
>M#er dan vermoedelijk zal in die pressie door het
nisuwe ministerie een wenk worden gezien om zijne
krachten eerst aan de oplossing van andere vragen
van practisch volksbelang te wijden en de wijziging
der onderwijswet eerst dan ter hand ts nemen, als
de gemoederen wederzijds wat gekalmeerd zijn. Er
moet nog eerst eene winterkoude worden afgewacht,
welke ook de vonderwijszenuwen" sterken zal. Bij de
begrooting voor 1889 kan administratief reeds tegen
de onderwijsweelde worden gewaakt en speciaal de
kunstmatige onderwijzersteelt worden tegengegaan."
Ziedaar reeds een bewijs, zegt hst U. hoe ernstig
gemeend die opgeschroefde klachten waren, door de
tegenpartij jaren achtereen aangeheven over de be
staande onderwijsregeling. Het D. v. Z.-H. zong dapper
mee in dat koor; maar nu de gelegenheid daar is
om aan die, naar 't heette, duldelooze grieven tegemoet
te komen, nu komt van die zijde het advies, dat de
wijziging der onderwijswet wel kan wachten en moet
achterstaan bij i>d» oplossing van andere vragen van
practisch volksbelang."
Het Dagbl. antwoordt hierop:
»Door den Utrechtschen liberalen schrijver wordt
éene zaak voorbij gezien. Wij hebben namelijk steeds
de billijkheid erkend van de grieven, tegen de vigeerende
Onderwijswet ingebracht, en haar herstel ernstig ver
langd. Daaruit vloeide echter volstrekt nog niet voort
dat een anti-liberaal Kabinet, naar onze meening, zou
moeten beginnen met de wijziging der Onderwijswet,
vooral aiet nu het, volgens onze opvatting, zeker is
dat de pressie der liberalen in die richting een valstrik
betsekent voor het Kabinet. Er ligt te minder gevaar
in dat uitstel, nu langs administratieven weg, alzoo
zonder wetsherziening, aan veel bezwaar kan worden
te gemoet gekomen".
Het komt ons voor, dat het conservatieve orgaan
door deze opmerking zijne dubbelzinnige houding nog
verergert. Immers, het voerde niet in de eerste plaats
strijd tegen de handelingen langs admiDistratieven weg
der regeering, maar wel degelijk tegen de liberale partij,
dis de Onderwijswet als wet hoog hield. Van daar dat
het bij de verkiezingen ook anti-revolutionaire en
Katholieke candidaten aanbeval en daarbij ijverde
tegen de schoolioeL Wij herinneren ons, dat het zelfs
eenmaal het denkbeeld aangaf om de herziening der
wet van 1878 te doen voorafgaan aan de Grondwets
herziening.
En nu de rechterzijde meerderheid is en dus eene
wijziging der wet van 1878 zou kunnen ter hand ge
nomen worden, moet zij op eenmaal achterstaan bij
tal van andere zaken.
Is het Dagbl. wellicht met ons overtuigd dat de
onderwijswet als agitatiemiddel door de anti-liberalen
niet kan gemist worden Dat het dan eerlijk daarvoor
aitkome.
Voor het voorzitterschap der Eerste Kamer
wordt thans genoemd de heer mr. W. A. A. J. baron
Schimmelpenninck van der Oye. (St.)
Bij da verkiezing van twee leden der le Kamer
werden gisteren door Prov. Staten van Groningen
uitgebracht 42 stemmen en gekozen bij eerste stem
ming jhr. mr. W. C. A. Alberda van Ekenstein; bij
tweede stemming dhr. D. Knol Welt. Mr. C. J. Sickesz
kreeg bij tweede stemming 16 st.
Uit 's-Gravenhage wordt gemeld, dat de nieuw
opgetreden ministers Maandagnamiddag den eersten
ministerraad gehouden hebben, welke zich o. a. had
besig te houden met de bepaling van het tijdstip der
opening van de nieuwe Kamers.
De Minister van Justitie geeft eiken Dinsdag,
te beginnen met den 8n Mei a. s., des namiddags te
een uur, en de Minister van Waterstaat, Handel en
Nijverheid eiken Donderdag des middags te een nar
audiëntie.
De Minister van Marine zal des Vrijdags audiëntie
geven.
Uit Den Haag meldt men, dat tot dusver niets
bekend is van eene overbrenging van de afdeeling
»H a n d e 1 en N ij v e r h e i d" van het Departement
van waterstaat naar het Ministerie van buitenlandsche
zaken, waarvan het Vaderland melding maakte, mis
schien wel spottenderwijs. Geen der nieuw opgetreden
ministers van genoemde Departementen heeft dien
maatregel als voorwaarde gesteld.
Wanneer eenig onderdeel der werkzaamheden van
Waterstaat naar Buitenlandsche zaken overging, dan
zouden het zijn de consulaire verslagen en berichten,
waarvan de behandeling meer eigenaardig bij laatstge-
melden diensttak te huis behoort, en waarop meermalen
is aangedrongen.
De afgetreden Ministers hebben verzocht in eene
afscheidsaudientie bij Z. M. te worden toegelaten. De
Koning moest tot zijn leedwezen te kennen geven, dat
de staat van zijne gezondheid niet toeliet de heeren
te ontvangen. Vad
De opening der Kamers in eene ver-
eenigde vergadering zal op Dinsdag 1 Mei a. s., des
namiddags te 1 uur, plaatshebben.
Bij kon. besluit is benoemd tot directeur van
het postkantoor te Prinsenhage A. J. Terveer,
thans commies der posterijen van de 3de klasse.
In de jongste vergadering van het hoofdbestuur
der Vereeniging ter bevordering van
de Nederlandsche visscherij iso. m. be
handeld een verzoek der afdeeling Ierseke, omtrent
het brengen van oesters van vreemden oorsprong op
sommige verpachte perceelen, terwijl dit weer verboden
was op andere banken. Men besloot den betrokken
minister in overweging te geven, dan adviseur voor
de visscherijen een onderzoek op te dragen, omtrent
het onderscheid tusschen de vreemde en de Zeeuwsche
oester.
Vastgesteld werd het ontwerp-reglement voor een
verzekering-maatschappij van visschersschepen tegen
zeegevaar en er werd bepaald, dat thans zoo spoedig
doenlijk aan de orde zal worden gesteld de bespreking
van een grondslag voor eene verzekering-maatschappij,
ten behoeve der nagelaten betrekkingen van veronge
lukte visschers en voor ouden van dagen.
Den 7den Mei aanstaande wordt de stations
chef J. Jansen van 's-Heer Arendskerke overge
plaatst naar Vlissingen (station stad) en komt als zijn
opvolger de chef C. Dekkers van Woensdrecht naar
's-Heer Arendskerke.
Tolen. In de op Maandagavond gehoudene Nuts-
vergadering alhier zijn als bestuursleden gekozen
de hh. A. J. Croïn en C. Verkerke, in plaats van de
hh. dr. J. M. Boom en M. G. Van Stapele, die vol
gens het reglement niet herkiesbaar waren. Verder
werd tot afgevaardigde voor de algemeene vergadering
op 23 Mei te Amsterdam te houden, gekozen de beer
Iz. Van Gorsel en tot diens plaatsvervanger de hh.
dr. J. M. Boom en A. J. Croïn. Vervolgens werd met
algemeene stemmen besloten dit jaar de kinderen van
de volkszangschool op een der vergaderingen blijken
van hunne vorderingen te laten geven en hun dan
tevens te onthalen. B'j het opmaken der begrooting
van 1888/89 werden de gewone subsidiën, zijnde/50
voor het fanfarencorps »Concordia", 50 voor de
volksbibliotheek en 30 voor de volkszangschool weder
vastgesteld, terwijl die voor de vereeniging »Floralia"
met 10 werd verhoogd en alzeo op 30 gebracht.
Vervolgens werd met algemeene stemmen besloten
uit de punten van beschrijving het voorste] Assen te
steuoen, nl. om in plaatsen beneden 10,000 inwoners
1 in plaats van 1,60 per lid aan het hoofdbestuur
te storten. Behalve het nazien en goedkeuren der
rekeningen van de Nutsspaarbank en van de begra
fenisbus werden met bijna algemeene stemmen de
aftredende bestuursleden en commissarissen der be
grafenisbus herkozen.
Door den raad van Eede is tot secretaris dier
gemeente benoemd de heer S. W. Weisfeit te
St. Kruis.
De heer Van den Dries van Heinkenszand had zijne
sollicitatie ingetrokken.
Bij kon. besluit zijn benoemdtot lid van het
bestuur van het waterschap der sluis aan de Wielin
gen, mr. P. C. J. Hennequin; tot dijkgr. van
den Muijepolder, M. D. Hag e.
Het door de Staatscommissie tot onder-
ze ek van landbouwtoestanden vastgestelde rapport om
trent het landbouwonderwijs zal eerstdaags openbaar
gemaakt worden.
De Minister van oorlog heeft bepaald, dat aan
alle korporaals, die met gunstig gevolg het
examen voor den graad van sergeant hebben afgelegd,
de titulaire rang van sergeant (indien zij dit verlangen)
zal worden toegekend. Zij zullen de soldij van soldaat
genieten, maar dezelfde diensten verrichten als de onder
officieren in den effectieven graad, en zullen voor aan
stelling tot sergeant effectief in aanmerking moeten
komen, zoodra bij hun regiment korporaals tot dien
graad moet worden bevorderd.
Dezer dagen hebben een paar leden der Neder
landsche commissie voor de tentoonstelling te
Brussel de terreinen aldaar in oogenschouw geno
men en met voldoening den grootschen aanleg der
tentoonstelling, de ruime inrichtingen en de zeer vol
doende plaats, die voor da Nederlandsche exposanten
is beschikbaar gehouden, gadegeslagen.
De commissie ontviDg de officiëele mededeeling, dat
de gebouwen gereed zijn en de deelnemers verzocht
worden, de goederen bestemd voor de Nederlandsche
afdeeling te verzenden.
Het kapitaal in de doode hand wordt
matig berekend, op 500,000,000 (vijfhonderd mil-
Iioen) geschat.
Nu wij successierechten betalen, ook in de rechte
lijn, ware het niet meer dan billijk betoogt de
Nieuwe Asser Ct. dat dit kapitaal in de doode
hand eens in een gemiddelden menschenleeftijd, dus
eens in de dertig jaar, een recht van 1 percent
betaalde, welke belasting dus circa 2% ton jaarlijks
aan de schatkist zou opbrengen. Die opbrengst zou
nog geleidelijk klimmen, doordat de grootte van het
kapitaal in de doode hand jaarlijks door opstapeling
van rente toeneemt.
Met het kapitaal in de doode hand van kerkelijke
en liefdadige instellingen wordt vaak zeer laakbaar
omgesprongen.
Het rentebedrag, dat jaarlijks wordt opgestapeld
en onttrokken aan de algemeene nijverheid en wel
vaart, is met ronde woorden een kanker voor de
maatschappij te noemen, en het is onverdedigbaar,
dat het ten minste niet door een belasting, rqui-
valent met successierecht, wordt getroffen- RN.)
Het toegeven aan drankmisbruik veroor
zaakt ziekte Zij tast als bij voorkeur die lichaams-
deelen aan, welke de drankslaaf het meest inspant.
Hij, die groote lichaamskracht moet aanwenden,
wordt in de lendenen getroffen.
De leeglooper in de lever.
De bloedrijke in het hart. Dit wordt allengs grooter,
maar weldra te groot.
Het hart wordt omkleed met vet, dat zijn onmis
bare beweging meer en meer belemmert, eensklaps
tegenhoudt, en ziedaar de dood!
Bij den man, die alleen in en voor zijn pleizier leeft,
en bij hem die zeer veel hoofdwerk verricht, worden
hersenen of ruggemerg aangedaan, gezwegen van
de ziekelijke verschijnselen op slijmvliezen, op de maag
en het geheele darmkanaal.
Alle drinkebroers lijden aan bloedziekte, die zich
op ontelbare wijzen openbaart.
De werking der zintuigen verlamt.
Voor heelkundige bewerkingen is de drankslaaf zoo
goed als verloren.
Ja, er zijn allerlei soorten van vergiftiging; maar
geen van deze sleept zooveel slachtoffers ten grave als
de sterkedrank. Volksvriend
Naar men verneemt is de heer V 11 m a r
directeur der koninklijke militaire kapel, thans op
pensioen gesteld, en zal hij dientengevolge eerstdaags
uit de sterkte van het regiment grenadiers en jagers
worden afgevoerd.
De heer F. DomelaNieuwenhuis heeft
in het district Schoterland een schrijven doen ver
spreiden, waarin hij zijne vrienden aanmaant hunne
verwachtingen niet te hoog te spannen, daar hij, in
de Kamer alleen staande, natuurlijk niet veel zal kun
nen uitrichten. Verder deelt hij mede, dat er te zijnen
huize een bureau van informatie gevestigd zal zijn en
noodigt hij allen uit, die grieven, bezwaren of wen-
schen hebben hem deze kenbaar te maken. Ten slotte
deelt hij mede, dat hij jaarlijks in het district ver
schijnen zal om verantwoording te doeD omtrent de
wijze, waarop hij zijn mandaat vervuld heeft.
Alhoewel de teruggang der Europeesche f o n d-
s e n in de afgeloopen week niet zoo belangrijk was
als wellicht menigeen met het oog op de woelingen
te Parijs en den treurigen gezondheidstoestand van
Duitschland's Keizer verwacht had, bleek toch het
kooplustig publiek op zijne hoede te zijn, waardoor de
omzet gering was. In het algemeen kan gezegd wor
den, dat de fondsenmarkt rees en daalde met de meer
of minder gunstige tijdingen uit Charlottenburg. Deze
dobberingen werkten inzonderheid nadeelig op de Oos-
tenrijksche en Russische fondsen, vooral op de laatste,
die in de eerste dagen der verloopen week tot 1 a
2 pet. beneden de slotkoersen der vorige daalden. En
zelfs op die verlaagde koersen was de handel nog
weinig geanimeerd.
Omtrent de Russische leeningsplannen weten de
Weener finaDciëele bladen gunstige berichten mede te
deelen, nu Rusland garantie aanbiedt, dat die nieuwe
leening voor geene krijgstoerustingen zal worden ge
bezigd. Anderen echter beweren, dat de Russische
minister van financiën de voorstellen van bet »comp-
toir d'escompte" heeft van de hand gewezen.
De Oostenrijksche fondsen hielden zich iets beter
dan de Russen, wat vooral toe te schrijven is aan de
verklaringen van den minister van financiën, dat de
toestand der geldmiddelen belangrijk gunstiger is te
noemen.
Omtrent de Russische Sporen valt mede te deelen,
dat de aandeelhouders der Riaschk-Wiasma-spoorweg
mot algemeene stemmen besloten hebben de lijn, op
de voorwaarden door de regeering gesteld, aan den
staat over te doen, terwijl die der Morschansk-Sysran-
maatschappij de garantie van den staat hebben ge
accepteerd.
Nog omtrent drie andere lijnen, nl. de Warschau-
Weener, de Warschau-Brombeiger en de Warschau-
Terespolbanen moeten bij de regeering plannen tot
aankoop worden beraamd. Volgens de concessie-voor-
waarden kunnen de aandeelen tegen schatkistbiljetten
worden ingewisseld, zoodat er geene nieuwe leening
behoeft gesloten te worden. Eindelijk nog krijgt de
staat tegen het einde des jaars bet recht tot naasting
der Kursk-Kieuw-, de Orel-Griasi- en de Moscou-Jaros-
law-lijnen.
De Parijsche markt sloot einde der week zwak,
hoewel na Maandag 16 April geen belangrijke terug
gang meer plaatsvond en jl. Vrijdag zelfs op het
onverwachtst de stemming te Parijs evenals te
Weenen vast werd.
Dit laatste geldt eveneens van de Amerikaansche
èpoorwegraarkt, zoodat daar de variatiën niet belang
rijk waren, met uitzondering van de Denver- en de
Missouri-waarden. De 5 pet. Missouri-bonds daalden
van 54 de 7 pet. van 97 tot 92%, ofschoon
later de prijzen weder een weinig opgingen.
Men schijnt weder meer aandacht te wijden aan het
plan om deze bonds te converteeren en het is niet
onmogelijk, dat de Missouri-Kansas-Texas spoorweg uit
het Missouri-Pacific-systeem zal worden genomen, daar
het jaarlijksch deficit 1 millioen dollars beloopt.
Voor het overige zijn de verliezen in deze rubriek
van geringe beteekenis, aangezien op het einde der
week er een meer geanimeerde stemming ontstond,
die de geleden verliezen voor een goed deel herstelde.
Preferred-Denver-Rio's herstelden zich Vrijdag 2 pet.
Er was echter over het algemeen weinig handel.
O-Indië. De onlangs tot kapt. bevorderde le luit.
adjudant J. A. P. Geill, van het 17e bat. inf. te
Padang, is overgeplaatst bij het 16e bat. inf. te Pa iang-
Pandjang.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Aangenomen het beroep naar Oldemarkt c. a.
(cl. Kampen) door ds. M. Beversluis te Sleen (cl.
Koevorden).
Bedankt voor het beroep naar de Chr. Geref.
gemeente te Heinkenszand door ds. C. Steketee, pred.
te Veere. (Dagbl.)
Dr. J. Th. De Visser is Zondagvoormiddag door
dr. J. H. Gunning Jr., hoogleeraar te Amsterdam,
bevestigd tot predikant bij de Nederduitsch Hervormde
gemeente te Rotterdam. De hoogleeraar hield bij deze
gelegenheid eene leerrede over Joh. XX vs. 2123.
De nieuwe leeraar heeft des avonds zijne intrede ge
daan met eene leerrede naar aanleiding van Matth.
XIII vs. 3b.
De Weleerw. heer H. W. Strijthout, kapelaan
te Vlissingen, is door den Bisschop van Haarlem be
noemd tot rector van het Pensionaat O. L. V. van
Lourdes (Bijdorp) te Voorschoten.
De gemeenteraad te Schoondijke heeft de jaar
wedde van het te benoemen hoofd der openbare
school vastgesteld op 750, met vrije woning en tuin.
De Minister van Binnenlandsche zaken heeft zijne
goedkeuring onthouden aan het besluit van den ge
meenteraad van Harlingen, om uit het programma
voor de hoogere burgerschool met driejarigen cursus
te doen vervallen het onderwijs in de gemeente-, pro-
vinc ale en staatsinrichting.
In de Wageninger geeft ds. J. Van Dijk Mi.
te Doetinchem een schema van de wijze, waarop hij
meent, dat eea oplossing zou kunnen worden ge
vonden van de zoogenaamde kerkelijke quaestie.
Op den voorgrond stelt hij, dat hij het zijn plicht acht,
elk bestuur te gehoorzamen, ook al zou tijdelijk zijn