w
1888. N°. 35.
Dinsdag 20 Maart.
75sle jaargang.
Tot den Herijk der Malen en Gswiehten
BA-KKBRIJ
Tol Omroeper, levens Aanwijzer
De Overgangsexamens
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN D1TMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
De prijs der gewone advertentiën is van i5 regels 60 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
zal dit jaar in deze gemeente worden gevaceerd in
de Waag. ouder het Stadhuis,
6Q wel voor de Ma'en en Gewichten, in de magazijnen
en winkela ten verkoop voorhanden, den 4 April;
Voor wijk A en B den 5, 6 en 7 April,
C 9, 10, 11 12
g D #13 g
E g 14 en 16
telkens van 's morgens 8 tot 12 en namiddags van 1
tot 4 uren
Voorts wordt herinnerd:
lo. dat de herijK van ten verkoop bestemde, in
magazijnen en winkels voorhanden voorwerpen dan
alleen zal geschieden, wanneer die stukken zich in
goeden staat bevinden zooals voor nieuwe Maten en
Gewichten betaamt en geschikt zijn om te worden
geverifieerd
2o. dat alleen behoorlijk schoon en droog
gemaakte maten en gewichten kunnen worden onderzocht
en belanghebbenden bij de terugontvangst hunner voor
werpen dienen toetezien of deze duidelijk de wettige
meiken dragee, daar een beroep op verzuimen, die bij
den herijk mochten zijn begaan, later niet zal ontslaan
van rechtsvervolging;
3o. dat lengtematen, voorzien van merktee-
kencn of aanwijzingen van onwettige oi afgeschafte
nalen, moeten worden afgekenrd en ten allen tijde
in beslag genomen kunnen worden;
4o. dat de onderdee en van het Gram (Milligram-
?e wichten) uithoofde der daartoe noodige fijne ba-
ansen, uitsluitend aan het ijkkantoor te Middelburg
kunnen worden geverifieerd (Min. beschikking van den
16 April 1872 no 193
6o dat na het eind'gen van den termijn van den
henjk (1 October a. s.) het gebruik of voorhauden hebben
van maten en gewichten, niet voorzien van de vereischte
stempelmerken, verboden en strafbaar is, volgens art.
29 der wet van 7 April 1869 (St.bl. no. 67).
Goes, den 17 Maart 188S.
Burgemeester en Wethonders van Goes,
J. G DE WiTT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
Door C. VAN ZWEEDEN is vergunning verzocht tot
oprichting van eene
in het perceelLange Kerkstraat wijk G no. 34.
Dit verzoek met de bijlagen ligt Ier secretarie ter
visie, terwijl Zaterdag den 31 Maart 1888 des namiddags
te éen uur in het raadhuis gelegenheid zal gegeven
worden tot het kenbaar maken en toelichten van be
zwaren tegen de inrichting.
Goes, den 17 Maart 1888.
Bnrgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER
De Secretaris,
HARTMAN.
van hetgeen ter viachmarkt voor den afslag wordt
aangebracht is benoemd JOHANNfc-S ZUIJDWEG, zulks
met ingang van 1 April a. s.
Goes, den 17 Maart 1888.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
der leerlingen van de BURGER-AVONDSCHOOL znllen
in het openbaar gehouden worden in het schoolgebouw
op Vrijdag 23 Ma.rt a 8.
De Eerste klasse.
9—10.16 uur.
De Tweede klasse.
10.1612 uur.
De ouders en betrekkingen der leerlingen en voorts
alle belangstellenden worden tot bijwoning van deze
examens uitgenoodigd.
Goes, den 19 Maart 1888
Burgemeester en Wethoudees van Goes,
1. G DE WITT HAMER
De Secretaris,
HARTMAN
Eene retraitemaar tent smaadvclle
Volgens de Standaard van jl. Zaterdag is het be
richt onwaar als zou de centrale antir. kiesvereen-ging
in het district Schoterland dbr. Domela Nieuwenhuis
hebben candidaat gesteld. E«n officiéél bericht meldt
»Na bespreking zijn wa tot hat besluit gekomen, dat
de centrale vereenigiug Nieuwenhuis niet kan aan
bevelen".
Bovendien bevat de Standaard eene advertentie,
waarbij het centraal comité verklaart, dat in zijne ver
gadering van 9 Haart met eenparige stemmen besloten
is, dat het comité bij de herstemming in Schoterland
noch voor den ésnen noch voor den anderen candidaat
partij zou kiezen.
De loop der zaak wordt daardoor hoogst eigenaardig.
Immers, jl. Woensdag schreef de Standaard »dat het
geenszins een veeg teeken is voor onzen politiekam
toestand, dat Domela Nieuwenhuis in herstemming
komt. Integendeel, niets is onjuister dan te meenen,
dat de verkiezing van een Domela Nieuwenhuis zijn
invloed verhoogen zou. Buiten de Kamer zijn zij suiterst
gevaarlijk". x»In de volksvertegenwoordiging verspelen
ze hun kracht".
Men ziet het, de Standaardstrijdende voor Neder
land en Oranjevindt het denkbeeld Domela Nieuwen
huis lid van de Kamer te zien niet zoo verwerpelijk.
En het blad predikt wel luidesstem nooit den libe
raalmaar hetsstem ook niet den sociaal demo-
vraat" blijft in de pen.
Twee dagen later komt het bericht, dat in Schoter
land de anti-revolutionairen Nieuwenhuis hebben can
didaat gesteld en dat bericht staat niet alleen in libe
rale bladen, maar ook in De Standaard.
Dat bericht wordt thans tegengesproken, thans een
gerucht genoemd, niettegenstaande, gslijk de Midd. Ct.
mededeelt, de door den Voorzitter der anti-revol.
kiesvereemging »De drie gemeenten", den heer R. B.
Looijenga, onderteekende aanbeveling van Domela
Nieuwenhuis reeds als advertentie in De Heeren-
veensche Courant was geplaatstI
Is het nog aan twijfel onderhevig of dr. Kuyper in
zijn vuistje zou lachen als Heldt viel tegenover den
sociaal-democraat
Tot zoover dr. Kuyper als redacteur van De Stand
aard. Hoe nu handelt hij als voorzitter van het een-
tr aal-comité
Volgens advertentie in De Standaard heeft dat
comité den 9en Maart met algemaene stemman be
sloten in Schoterland geen der beide caudidaten te
steunen. Toch schrijft het in zijne geheime circulaire
van 12 Haart dus drie dagen later>Voor de
districten Winschoten en Schoterland kunnen wij
geen advies geven. Daar moet gij zeiven be
slissen. Slechts tegen éen ding waarschuwen we u
Laat ooh daar niemand op den liberaal stemmen
Heldt is in de Kamer esn gewone liberale mijnheer
geworden".
Hieruit volgt, dut öf het besluit dat nu gezegd wordt
op 9 Maart te zijn genomsn, den 12 niet meer van
kracht wasöf dat dr. Kuyper en de heer Fabius
(want aok deze heeft de geheime circulaire van 12
Maart onderte-kend, zoodat deze een cachet heeft als
officieel van het centraal comité te zijn uitgegaan)
het besluit van het comi'é niet naar waarheid hebben
overgebracht aan de kiesverenigingen Mag dit laatste
niet in twijfel worden getrokken
Ia de bewuste advertentie van het centraal comité
wordt bovendien besloten den heer Domela Nieuwen
huis noch den heer Heldt te steunen. In de geheime
circulaire wordt van het al of niet steunen van dsn
eerste niet gesproken, maar ten opzichte van Heldt
heet hetLaat ook daar niemand op den liberaal
stemmen
En nu vragen wijals er lusschen twee personen
moet gekozen worden en men zegt geen advies te
geven, maar nochtans daarbij gevoegd wordtstem
in ieder geval den een nietof dan in dal advies
toch niet zijdelings de ander wordt aanbevolen
Was dit d« bedoeling niet, waarom dan niet gezegd
stem ze geen van beiden?
Is het nu nog twijfelachtig: le of de Standaard
den wegens smaad aan den Koning veroordeelde pre
fereert boven den liberaal, en 2e of het zoogenaamde
besluit van 9 Maart om Domela Nieuwenhuis niet te
steunen eigenlijk eerst na den 124en is genomen?
Het stemmental, dat Domela Nieuwenhuis op a. s.
Dinsdag zal verwerven, zal het bewijs leveren of de
antirevolutionairen niet zeer in 't geheim een nog
later advies van het centraal comité hebben oatvangen
Blijkbaar is men opgeschrikt door de verontwaardi
ging, die alom in het land over de handeling der anti
revolutionaire hoofden is ontstaan en wordt nu eene
smaad volle retraite gema»ktl
Maar de indruk, dat om den liberaal te wereü,
men zelfs Domela Nieuwenhuis steun, al zij het dan
ook een niet openlijken steun, zou verleenen, is niet
meer weg te redaneeren
Eb dit is de eerste onberaden daad der hoofden
die strekken zal om de oogen der volgelingen te openen.
liet extra-verkiezingsnummer van De Zeeuw,
verspreid in het hoofdkiesdistrict Hontenisse, bevat
enkele uitdrukkingen, die aan de vergetelheid dienen
ontrukt te worden.
In de eerste plaats dan komt daarin voor etn ad
vertentie van de besturen der anti-revol. Kissvereeni-
gingen, ter aanbeveling van Jhr. mr. Pompe van
Meerdcrvoort, waarin wij o a. lezen: »de heer Pompe
Van Meerdervoort is in dit district gewonnen en ge
boren en als zoodanig volkomen op de hoogte van de
belangen van landbouw en nijverheid."
Het is dus genoeg, dat men in dit district gewon
nen en geboren is om de belangen van landbouw en
nijverheid te kennen; m. a. w. alle geboren Zeeuwen
zijn dairvan op da hoogte. Jammer genoeg behoort
jhr. Pom-.e niet tot hen, want hij werd geboren
t te Maastricht. Maar dit weten de kiezeis natuurlijk
niet, wellicht niet fens de besturen der li s vereni
gingen of de redactie van de Zeeuw en het hoeft altijd
iets aantrekkelijks zoo'n hier geboren candidaat; het
lokt licht een stem of wat.
Voegt men hier bij, dat dhr. Pompe ongeveer vijf
en twintig jaar geleden in Zeeland zich heeft gevestigd,
dan klinkt bet vreemd te hooren, dat hij in Zeeland
is gewonnen en geboren. En of men onwaarheid spreekt
op christelijken of op anderen grondslag: het blijft
onwaarheid
Ia een artikel: seen laatste opwekking" lezen wij
o. a., dat de kiezers moeten kiezen vóór of tegen de
erkenning van den godsdieast, van de ordinantiën"
Gods, ook op staatkundig gebied.
Sedert de laatste weken lazen we steeds in de anti-
revol. organen, dat het bij de Katholieken ook om die
erkenning van den godsdienst enz. was te doen. Waarom
dan nu jhr. Pompe boven mr Walter gesteld
In het bijvoegsel van de Zeeuw van 16 Maart staat
het volgende
Kiezers het is beslist zeker, dat Antirevolutionair
en Katholiek, waar het program van actie gehand
haafd wordt, een heel eind kunnen same gaan, maar
dit neemt niet weg, dat wij als protestanten geroepen
zijn, nu een protestantsche candidaat in herstemming
komt, op dien candidaat te stemmen".
Beveelt daarom het antir. centraal-comité overal
den Katholieken candidaat aan, waar hij staat tegen
over een Protestant, die liberaal is?
Tweeërlei oordeel.
In het extra-verkiezingsnummer van De Zeeuw lezen
wij: »De heer Pompe is in dit district de beminde
man, zelfs bij de Roomsch-K-ithoüeke kiezers, die hem
tot tweemaal toe de eer gunden van hun volksverte
genwoordiger te zijn. Vraagt het maar op Znid-Beve-
land en in het land van Hulst, en mm zal u overal
toestemmend antwoorden.De heer Pompe staat
bekend als iemand bij wien men nooit te vergeefs om
ïaad aangeklopt he«-ft.De heer Pompe is overal
geliefd. Heel het district acht hem en stelt hem op
houg-m prijs"
Het bestuur der R. K. kiesvereeniging in het hoofd
kiesdistrict Hontenisse 6chvijft omtrent den heer Pompe:
»Wij mogen ons geen candidaat laten opdringen, die
buiten ons district woont of daarin slechts tengevolge
van toevallige omstandigheden verblijft, doch wiens
hoofdverblijf eigenlijk daarbuiten is; onze belangen,
behoeften en nooden niet kent, bezwaarlijk te genaken
en te spreken zou wezen enz."
Zou het wonder zijn, na zulke tegenstrijdige oordeel
vellingen, aU jhr. Pompe ten slotte zelf niet meer wist
wie en wat hij was
De splinter en de balk.
De Zeeuw neemt het enkelen kerkelijken autoriteiten
te Kapelle kwalijk, dat zij medewerken, door van de
stembus wegteblijven, tot eene verkiezing van den
katholieken mr. Walter.
Maar door hun steun te onthouden aan dhr. Heldt
werken de antirevolutionairen in Schoterland mede tot
de verkiezing van den sociaal democraat Domela Nieu
wenhuis, den godloochenaar.
Bovendien, topn wij en anderen waarschuwden voor
de overmacht die Rome bij deze verkiezingen zou
verkrijgen, noemde de Standaard dat oude baker
sprookjes, en in alle districten, waar herstemd moet
worden tusschen een katholiek en een liberaal, wordt
de katholiek dan ook door de anti-revolutionaire partij
met kracht aanbevol n. Maar nu het in Hontenisse
staat tusschen den katholiek en den anti-revolutionair,
nu worden van laatstgenoemde zijde de liberalen in
mora gesteld, omdat zij den katholiek niet helpen
weren I1
Zijn de anti-revolutionairen in onze omgeving nu tot
de overtuiging gekomen dat wij gelijk hadden, dan is
het jammer, dat dat besef niet vroeger is gekomen.
Het is nu te laat om het kwaad te keoren.
Maar bovendien het kwaad schijnt den anti-revolu
tionairen slechts daar helder, waar een hunner eigen
candidaten in 'tspel is,
Hadden de anti-revolutionairen in Holland en overal
elders waar het tusschen een katholiek en een liberaal
staat, de partij van den laatste in plaats van die des
eersten gekozener zou aanleiding kunnen zijn, thans
van liberale zijde Pempe te steunen, uit een oogpunt
van gemeenschappelijk optreden tegen een gemeen
schappelijk erkend kwaad.
Nu de anti-revolutionairen dit niet deden en het
kwaad overal elders vrijwillig in de hand blijven
werkennu zullen zij ook de consequentie daarvan
zelf moeten dragen. Pompe zou nu ook in het zog der
katholieken moeten varen, en daarom kan er nu voor
de liberalen in Hontenisse geen aanleiding meer zijn
om thans, en speciaal daar niet, tusschenbeide te treden.
Daarom blijven wij onthouding aanraden.
I
GOES, 19 Maart 1888.
Naar men ons mededeelt heelt wijlen mevrouw
Faardekooper OvermanDe Marees Van Swindenen
aan de vereniging voor weezenverpleging op Noord
en Zuid-Beveland een legaat van 200 geschonken.
VoOTts heeft het kerkbestuur der Ned. Herv. kerk
te 's-Heer Abtskerke besloten jaarlijks op zijne be
grooting een post van 25 uittetrekken tot onder
steuning van bovengenoemde vereeniging.
Wij kunnen niet nalaten onze blijdschap te uiten
over het feit, dat de vereeniging tot weezenverpleging
weder meer blijken van sympathie en belangstelling
ondervindt. Wij hopen, dat deze bij voortduring mogen
toenemen.
Wij vestigen de aandacht op de voorstelling,
welke morgen (Dinsdag)avond door het tooneelgezel-
schap van den heer Alex. Faassen in de Schouw
burgzaal der Soc V. O. V. zal worden gegeven.
In afwijking van vroegere voorstellingen, waarbij
dit gezelschap meestal blijspelen gaf, zal ditmaal een
bekend drama worden opgevoerd, zoodat wij gelegen
heid zullen hebben, de krachten van dat gezelschap
op een ander gebied te leeren kennen.
Ook omdat de prijzen lager zijn gesteld dan vroeger,
vertrouwen wij, dat men gaarne van deze gelegenheid
zal gebruik maken en daardoor het gezelschap aan
moedigen in den volgenden winter weder enkele voor
stellingen te geven.
Met ingang van 15 Maart wordt gedetacheerd
A. W. S o r b e rkommies 4e klasje, van Rapenburg
naar Ilansweert.
Door G«d. Staten van Zieland is als volgt vast
gesteld het door de gemeenten in oaze provincie te
dragen aandeel in de lichting voor de Na
tionale Militie voor 1888Arnemuiden 4, Baar
land 2, Borsele 4, Cats 2, Colijnsplaat 6 Cortgene 4,
Driewegen 1, Ellewoudsdijk 2, Goes 21, 's-Graven
polder 3, 's-Heer Arendskerke 11, 's-Heer«mhoak 3,
Heinkenszand 7, Hoedekenskerke 2, Kapelle 4, Katten-
dijke 3, Kloetinge 4, Krabbendijke 5, Kruiningen 11,
Nieuw en St. Joosland 3, Nisse en 's Heer Abtskerke
2, Oudelande 3, OjI-Vosmeer 5, O/ezand 2, Poort
vliet 3, Rilland-B ith 6, Scherpeaisse 7, Schore 3, St.
Annaland 5, St Maartensdijk 9, St. Pfiilipsland 3,
Stavenisse 4, Tolen 8, Waarde 3, Wemeldinge 6, Wis-
sekerks 13, Wolfertsdijk 6, Ierseke 12.
Naar de Amst. Ct. verneemt, wordt met 1 April
de ingenieur van 's rijks waterstaat R. O. Van
Manen, van Zutfen nair M d lelburg verplaatst,
om als waarnemend hoofdingenieur op te treden.
De M. Ct. meldt, dat de heer J. Cleu ver,
directeur der zingvereeniging »0.-fening en Uitspan
ning" te Middelburg, voor een voor h*m zeer ver
enende benoeming tot muziek-directeur te Kaisers-
lautern (Beieren) heeft bedankt.
Ingevolge het Kou. besluit van 20 Jan jl. wordt
het port der brieven, die tusschen het R jk en zijne
koloniën en bezittingen in Oost- en West-Indië anders
dan langs den rechtstreekschen zeeweg worden uit
gewisseld, met ingang van 1 April a. s. bepaald op
15 cent voor de gefrankeerde en op 30 cent voor de
ongefrankeerde brieven voor elk gewicht van 15 gram
men of gedeelte van 15 grammen.
Da Minister van Binnenl. Zaken noodigt hen,
die zich aan een der bij artt. 11 en 12 der wet op
het hooger onderwijs vermelde examens
wenschen te onderwerpen, uit, dairvan vóór 1 April
e. k. te doen blijken aan den inspecteur der gymnasia
te 's-Gravenhage, met opgave van hunne woonplaats
en van het getuigschrift, dat zij verlangen te verwer
ven, en met vermei iing of zij aan het eindexamen
van éen der gymnasia dan wel aan hetex irasn voor
een Staatscommissie wenschen deel te nemen.
De Eerste Kamer heeft Zaterdag na korte
discussie raet 26 tegen 6 stemmen het hanlelstraktaat
met Spanje aangenomen, met verlaging der invoer
rechten op rozijnen. Met eenparige stemman werd aan
genomen de overeenkomst betreff-jnde de Indische
pakketvaart.
De heer Van E jsinga verklaarde, dat hij zich niet
weer beschikbaar zou stellen als Voorzitter. Er werden
zeer waardeerende betuigingen tusschen hem en de
woordvoerders van de rechtsr-en linkerzijde gewisseld.
De Kamer is op reces gegaan.
Behalve tal van goederen werd over het 4de
kwartaal 1887 voor de weesinrichting te
Neerbosch ontvangen aan giften 26754,27ft
Voor druk- en bindwerk 1616139.
Door het in het hoofdkiesdistrict Oostburg ge
vestigde roomsch-katholieke comité is, bij de aanstainde
herstemming, aan de roomsch-katholieke kiezers ver
zocht hunne stem uittebrengen op den heer N. Glin-,
derman, te Oostburg, candidaat drr anti-re *oiutioaairen.
