1888. N°. 23.
Dinsdag 21 Februari.
75sle jaargang.
«Nederlands Leger"
GOESCÏIE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, "Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen eDj Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slecht»
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Ter Secretarie der gemeente is ontvangen en ligt ter
inzage de elfde uitgave van het boekwerk
waarin uitvoerige inlichtingen voor militieplichtigen
voorkomen
In het bijzonder wordt de aandacht gevestigd op de
bepalingen aangaande den eersten oefeningstijd voor
INGELIJFDE!! BIJ DE MILITIE TE LAND VOOR DE
LICHTING 1888, en op het PROGRAMMA VAN IIET
EXAMEN dat door de lotelingen van die lichting kan
worden afgelegd, ten einde te worden ingelijld bij het
korps en geplaatst in het garnizoen hunner keuze.
Goes, den 18 Februari 1818.
De Burgemeester van Goes
J. G. DE WITT HAMER.
GOES, 20 Februari 1888.
Het aantal kiezers in het hoofdkiesdistrict
Goet is thans in zijn geheel bekend en bedraagt voor
de Tweede Kamer 4175 en voor de Prov. Staten 4748.
Zooals uit achterstaand ingezonden stuk blijkt
hebben de beide Christelijke jongelingsvereenigingen
»Ken den Heere in al uwe wegen" en »het Mosteid-
zaad" weder besloten het lokaal van eerstgenoemde
vereeniging op de dagen der loting voor de
nationale militie voor alle lotelingen gratis
toegankelijk te stellen en hun daar versnaperingen
aan te bieden.
Het streven nl. om het gebruik van sterkedrank
op dien dag tegen te gaan is te l ffelijk, dan dat
eene aanbeveling om van het aanbod der jongelings
vereenigingen gebruik te maken, onzerzijds noodig zou
zijn. De goede zaak spreekt voor zichzelve. Wij twijfelen
dan «ok niet of velen zullen van de hun aangeboden
gastvrijheid een goed gebruik maken.
Kats. Donderdagavond vergaderde de afdeeling
»Kats" der liberale kiesvereeniging Al
gemeen belang" tot het stellen van kandidaten voor
de aanstaande verkiezing. Bij de stemming verkreeg
mr. L. A. Bybau 10 stemmen en J. II. C. Heijse 1 stem
De liberale kiesvereeniging ^Eendracht maakt
Macht" te Middelburg en de te Vlissingen nieuw op
gerichte vrijzinnige kiesvereeniging Algemeen Belang"
hebben tot candidaat voor de Tweede Kamer den
heer A r i e Smit, te Vlissingen, gesteld.
De rechtbank te Middelburg heeft uitspiaak
gedaan in de reclame van een huisonderwijzer, die
van den vader van zijn leerling eene kamer in gebruik
had, en zich als lodger" had opgegeven. Bij breed
gemotiveerd vonnis overwoog de rechtbank, dat, al is
de verzoeker niet huisgenoot, hij toch tot het gezin
behoort, dat er tusschen den verzoeker en het hoofd
van het gezin geen bepaalde huurovereenkomst is
aangegaan, dat de requestrant dus niet was alleen
wonend persoon, die van een eersten huurder een
perceelgedeelte in huur heeft, en wees op deze gron
den het verzoek af.
De meening, door ons in ons no. van 26 Jan. geuit,
is dus reeds bij rechterlijk vonnis bevestigd, en bij
de eerste herziening der kiezerslijsten zullen ettelijke
kiezers van de lijsten moeten verdwijnen.
Z. M. de Koning heeft Zaterdag een rustigen
nacht doorgebracht De toestand is beterend.
Ook H. K. H. Prinses Wilhelmina is sedert een
paar dagen licht ongesteld en heeft hare kamör niet
verlaten. De Prinses is onder geneeskundige behande
ling van dr. Van Tienhoven.
Door het overlijden van den heer P. A. D e
Jonge, te Ovezand, zijn de volgende vacatures ont
staan Dijkgraaf van het waterschap Ovezand, lid van
den gemeenteraad te Ovezand en lid van den dijkraad
van het calamiteuse waterschap Ellewoudsdijk-Borsele.
Op 's Konings jaardag werd door de Vereeniging
van gepensioneerde onderofficieren en minderen van
het Nederlandsche leger" aan hoDderd hulpbehoe
vende oudstrijders, versierd met het zilveren
of metalen kruis en waaronder in de eerste plaats zij,
versierd met de Citadel-medaille, een gouden Wil
lem uitgekeerd, welke uitkeeriog ieder jaar op 19
Februari zal herhaald worden, als een herinnering aan
Zr. Ms. geboortedag.
De jongste van deze 100 veteranen telt 80 jaren,
het meerendeel is ouder, terwijl meer dan 200 hulp
behoevende ond-strijderg zich aangemeld hebben die
beneden de 80 jaar oud zijn. Dezen moeten, helaas 1
wachten, totdat de ouderen voor hen plaats maken,
daar de Vereeniging niet meer dan 100 gouden Wil
lems ieder jaar voor dit doel beschikbaar kan stellen.
Mochten er onder onze lezers zijn die, getroflen door
de teleurstelling die de overige 200 oudj s ondervinden,
hun alsnog willen gedenken, zij zenden hun bijdragen
of toezegging daarvoor aan den secretaris van de eere
commissie dezer vereeniging, den oud-Generaal-Majoor
H. J. Enderlein te 's Hage.
De vereeuiging van officieren der schutterijen
in Nederland zal dit jaar hare algemeene vergadering
te Maastricht houden. Bij die gelegenheid zal een
schietwedstrijd gehouden en zullen verschillende feesten
gegeven worden.
Naar ra*n meldt aan de M. Cl. heeft ook de
heer dr. P. C. F. Frowein te Sneek de hem door
de DZ^euwsche propaganda-club voor algemeen kies-
en stemrecht" aangeboden candidatuur niet aanvaard.
De Minister van BinnenJandsche Zaken heeft der
Tweede Kamer doen toekomen eene nota van in
lichtingen op twee adressen over de kerkelijke
twisten te Serooskerke (Walcheren) en te Wons.
De Minister stelt met betrekking tot het adres van
P. Melis te Serooskerke voornamelijk in het licht, dat
bij het vertrek van den predikant uit de pastorie de
burgemeester niet tegenwoordig was en van het ver-
leenen van adsistentie door hem bij het betrekken der
pastorie door den veldwachter geen spraak is geweest;
dat de beambten ontkennen te hebben gedreigd te
zullen schieten bij de weigering van de zich in de con
sistoriekamer bevindende personen om sleutels af te
geven; dat de handelingen der rijksveldwachters in
den nacht van 4 op 5 November niet zijn geschied op
last van den officier van justitie te Middelburg of van
den burgemeester. Deze laatste volgde het stelsel om
eerst in 't geval van ongeregeldheden tusschen de do-
leerende en de synodale partij tusschenbeiden te komen.
De doleerenden hebben zijn aanbod om hem de sleutels
van de kerk en consistoriekamer in bewaring te geven,
opdat beide partijen beurtelings van de kerk zouden
gebruik maken totdat de rechtbank zon hebben uit
spraak gedaan, niet aangenomen. Aan P. Melis is
de aan den burgemeester gevraagde bescherming ver
leend. De rijksveldwachter, die aan een der bewakers
het klimmen in de consistoriekamer belet heeft, is
daarover door den officier van justitie ernstig onder
houden. De minister van justitie heeft, naar aanlei
ding van handelingen van rijksveldwachters, die be
ambten ernstig onder het oog doen brengen dat de
politie zich moet onthouden van inmenging in keike-
lijke zaken en uitsluiteud te waken heeft tegen ver
storing der openbare orde; dat, terwijl zij verplicht is
de wanordelijkheden, die mochten ontstaan, kracht
dadig en met beleid te onderdrukken, zij overigens in
de eerste plaats geroepen is voor de algemeene veilig
heid van personen en goederen te zorgen.
Aan het slot van het adres van Wons worden het
openbaar ministerie en de rechtbank van partijdigheid
beticht. Omtrent deze ongemotiveerde aantijgingen
wenscht de Min. van binnenl. zaken het stilzwijgen te
bewaren.
De kapitalisten mesten zich vet van het zweet
en van het bloed der arbeiders, dat is het lied
herinnert het Sociaal Weekblad hetwelk door de
sociaal-democraten op alle tonen den volke wordt
voorgezongen.
Achten zij dat soms ook toepasselijk op degenen,
die nu wederom, door volteekening van een leening
van 300,000, de Koninklijke fabriek van stoom-
en andere werktuigen te Amsterdam hebben op de been
geholpen
In die fabriek zijn in de jaren 1872 tot 1887 werk-
loonen uitbetaald tot een bedrag van ruim tien mil-
lioen gulden. Doch hoe staat het intusschen met de
aandeelhouders? Geloof het vrij, dat zij hun aandeelen
voor luttele percenten van de som, die zij er op hebben
gestort, volgaarne zullen afstaan aan wie zoo dwaas
ware ze te koopen. Ook zij, die in de jaren 1883 en
1884 deelnamen in de toeD gesloten hypothecaire
leeniugen, kunnen hun obligation niet meer van de hand
zetten dan met een verlies van dertig ten honderd of
meer, waardoor duidelijker dan door iets anders in
het licht treedt, wat dengenen te wachten staat, die
thans de bovengenoemde som hebben bijeengebracht.
Maar in de circulaire, waarin op hun medewerking
een beroep werd gedaan, werd gewezen op de unijvere,
arbeidzame en flinke werklieden", wier belang bij het
voortbestaan der fabriek zoo benauwend nauw betrok
ken is, en de drie ton zijn gevonden.
't Is waar, dat kapitaal-bezitters dikwerf slechts
denken aan hun eigen belang. Maar waar is het ge
lukkig toch ook, dat het somtijds door hen wordt ter
zijde gesteld ten bate hunner medeburgers.
Het door den Minister van Oorlog aangekondigde
wetsontwerp tot verlenging van den dienst
tijd met éen jaar der miliciens van de lichting der
militie te land 1883 en ter zee 1884, kan binnen
weinige dagen worden tegemoet gezien, daar het reeds
den Raad van State moet hebben gepasseerd.
Het verslag omtrent het afdeelingsonderzoek in
de Tweede Kamer van de wetsvoordracht betreffende
de bediening van de pakketvaart in den I n -
disc hen archipel is reeds door de commissie
van rapporteurs in gereedheid gebracht en zou Zater
dagavond, uiterlijk heden worden rondgedeeld.
Het plan is d^ze zaak deze week in openbare zitting
af te doen.
Ten aanschouwen van duizenden rondom het
monument in het Willemspark te 's-Graven hage, dat I
zich bijna onafgebroken in den rossen gloed van het
driekleurig bengaalseh licht statig verhief, werd Zater
dagavond tegen middernacht vanwege de Orarj"-
feeslcommissie 's Konings verjaardag plechtig ingewijd, j
De koraalmuziek maakte een plechtigen indruk op het j
volk, dat jubelde bij het spelen van de volksliederen.
De tamboers der schutterij sloegen tot inleiding
en slot den roffel.
De burgemeester, eerevoorzitter der feestcommissie,
woonde het voorbereidingsfeest bij, hetwelk mot zeer
veel instemming door gansch de menigte, onder welke
een nationale optocht, die voor het monument het
Wien NeerlaGds bloed vierstemmig aanhief, werd
begroet.
Het genootschap ter bevordering der natuur-,
genees- en heelkunde te Amsterdam heeft de volgende
prijsvragen uitgeschreven
I. Het genootschap vraagt een geschiedenis der
Nederl. geneeskuade en der Nederl. geneeskundigen
van den dood van Boerhaave tot aan de wet op het
H. O. van 1875. Gouden Medaille en 300; te
beantwoorden vóór 1 Jan. 1890.
II. Het Genootschap verlangt het aandeel te zien
aangewezen dat de scheikundigen in Frankrijk, in
Eogeland, in Duitschland en in Noord- en Zuid-Neder
land hebben gehad in het tot algemeene erkenning
brengen van het systeem van Lavoisier, met verklaring
van het ten deze bestaand verschil. Voor de beste
en op zich zelf bevredigend* beantwoording dier vraag
biedt het Genootschap zijn Gouden Medaille en 300
aan; te beantwoorden vóór 1 Januari 1899.
Z. M. heeft bepaald dit het koloniaal militair
invalidenhuis op Bronbeek van en met 19 Februari
1888 den naam draagt van: Koninklijk Koloniaal
Militair Invalidenhuis.
Met behulp van een drietal ambachtslieden is
de vorige week in de nabijheid der gemeente Zaam-
slag ten overstaan van den deurwaarder Huineman,
te Ter-Neuzen, en den brigadier der marechauscée, te
Ilulst, een huisje, bewoond door zekeren J. N., tot
den grond toe afgebroken, terwijl de zoogenaamd af
braak aan en het huisraad op den nabijgelegen dijk
is geplaatst.
Een en ander geschiedde op verzoek en bevel van
den heer M., fabrikant te A omdat de bewoner, ge
noemde N., volstandig weigerde zijne verschuldigde
cijnspacht te betalen.
Deze strenge maatregel kan, zegt de Ter-N. Ct.,
ongetwijfeld tot waarschuwend voorbeeld dienen aan
allen, die nog altijd de onjuiste meening zijn toege
daan, dat het betalen der cijnspacht niet verplichtend
zoude zijn.
Men schrijft aan het N. v. d. D. uit Pretoria,
dat de heer S. J. D u t o i t ontslag gevraagd heeft als
superintendent van onderwijs en dit hem verleend is.
O -Indië. Benoemdtot controleur 2e klasse de
ambtenaar op nonactiviteit L. B. Paardekooper.
Overgeplaatst van Atjeh bij het garn.-bat. van de
Zuider- en Oosterafdeeling van Borneo, de 2e luit. der
inf. J. H. A. P. Overman; ter nadere indeeling
naar de 2e mil.-afd. op Java, de off. van gez. 2e kl.
H. K. J. Van den B u s s c h e.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Bero'pen te Schore en Vlake ds. L J. Blaoson
Henkeraans te Bahr en Latham.
Aangenomen het beroep naar Kruisland (cl. Breda)
door ds H. W. Brandt te Zaamslag.
Rilland-Bath. Gisteren had eene verkiezing plaats
voor twee ledan van het kiescollege der Ned. Herv.
gemeente. Opgekomen waren 56 kiezers. Gekozen
werden P. De Hamer en H. De Jonge met 53 en 37
stemmen.
Naar men verneemt zijn eenige leden van do
kerkelijke kas te Tolen bezig een geschikt huis te
zoeken, ten einde aldaar eene doleerende gemeente op
te richten.
De bisschop van Haarlem heeft benoemd tot
pastoor te Vlissingen M. H. P, M. De Graaf.
- Als een bewijs wat door samenwerking tot stand
kan worden gebracht, meldt men ons, dat in de R. K.
kerk te Ovezand, op voorstel van den Zeereerw. heer
pastoor der parochie, in het laatst van het jaar 1886
een geheel nieuw in gothischen stijl gebouwd altaar
is geplaatst, waarvan dn kosten 1470 bedroegen,
en dat deze som na verloop vao ruim m jaar geh )el
is afbetaald door bijdragen van de parochianen a 1
1 cent per week en psr hoofd.
Na warme discussie is in de gemeenteraadszitting
te Vlissingen het voorstel van het raadslid C. Mortier
tot vermindering der jaarwedde voor bet hoofd van
school E met 8 tegen 5 stemmen aangenomen. Het
daarop volgende voorstel van burgemeester en wet
houders tot vermindering van het aantal onderwijze
ressen aan school D werd met algemeene stemmen
goedgekeurd. (N. R. Ct.)
Aan de H. B. school te Zieriksee is tot leeraar
in de Engelsche taal benoemd de heer B. D, Best te
Amsterdam.
De heer C. Schilleman, hoofd der o. 1. school
te Oud-Vosmeer, mocht 16 dezer den dag herdenken,
waarop vóór 25 jaren die betrekking door hem werd
aanvaard. Hij ontving bij die gelegenheid van zijne
leerlingen een bewijs hunner achting.
Waarde. In deze gemeente waren op 1 Januari
1888 115 kinderen boven de 6 en beneden de 12
jaren. Hiervan genoten 103 kinderen onderwijs; 5
kinderen waren met 1 November jl. nog geen 6 jaar
en konden daarom niet tot de school worden toege
laten. Van de overblijvende 7 had 1 voor goed de
school verlaten en bleven er 6 verstoken van onderwijs
om gemoedsbezwaren.
Rechtszaken.
De officier van justitie te Zieriksee verzoekt op
sporing, aanhouding en bericht van A. M. Blom, 29
jaren, laatst wonende te Zieriksee en van daar ver
trokken in den nacht van 15/16 Febr. jl., tegen wien
door den rechter-commissaris aldaar den 16an dezer
een bevel van voorloopige aanhouding is verleend
wegens valschheid in geschrifte en oplichting.
Vermoedelijk zal hij naar Amerika vertrekken.
Naar de Arnh. Ct. verneemt heeft de procureur-
generaal bij den Hoogcn Raad zijn voornemeu te kennen
gegeven van het vonnis der rechtbank te Arnhem in
zake kiesrecht, gewezen op verzoek van den heer D.
N. Houwmg van Nes (dj bekende lodgers-quaestie),
cassatie te zullen aanteekenen in het belang der wet.
Gemengde Berichten.
Tegen den verdachten persoon J D., die de vo
rige week goederen in een logement te Goes ontvreemd
de, is eene vervolging ingesteld. Hij is nog niet opge
spoord men denkt dat hij vojrtviuchtig is. Te Ka-
pelle moet hij Woensdag gouden hemdsknoopen te koop
aangeboden hebben.
Een ingezetene van Heinkenszand heeft Z. M.
den Koning gisteren bij gelegenheid van diens verjaar
dag per brief een gelukwensch toegezonden.
Ierscke. Vrijdagavond werden hier door de Rede
rijkers ten vo'rdeele der armen opgevoerd: lo. Het
bankbiljet van 1000 gulden; 2o. Barbier-brugwachter
en 3o. Waar is Mijnheer? da beide laatste kluchtspe
len. Het publiek toonde zich voldaan vooral over het
eerste stuk, dat verdienstelijk werd uitgevoerd, en wat
de beide andere betreft, nam het gaarne in aanmer
king, dat zij door nieuweliagen in de kunst werden
gespeeld.
Het geheel vormde een zeer genoegelijken avond.
Kolijnsplaat. Omstreeks het midden der volgende
maand zullen van Noord Beveland weder verscheidene
landverhuizers naar de Vereenigde Staten van Noord-
Amerika vertrekken. Van deze gemeente zullen dan
ook twee zusters daarheen gaan, die reeds van uit
Amerika van hare tickets voorzien zijn en daar als
dienstboden zullen werkzaam zijn.
Vlissingen. De werkzaamheden aan het voor reke
ning der Rotterdamsche Lloyd (firma W. Ruys en
Zoon) op het etablissement der Kon Maatschappij »de
Schelde" alhier in aanbouw zijnde stoomschip nBromo",
gezagvoerder Boon, vorderen goed.
Zaterdag zijn de beide groote stoomketels, die ieder
negen en dertig duizend kilogram wegen, door middel
van den kolossalen bok met goed gevolg in het schip
geplaatst, bij welk gevaarlijk werk gelukkig niet het
minste ongeval gebeurde.
Wanneer nu geene onvoorziene stoornis in de werk
zaamheden ontstaat, kan het schip kinnen enkele weken
geheel voltooid zijn en, na gunstig geslaagde proef
vaart, naar Rotterdam vertrekken, van waar het den
7 April e. k. zijn eerste reis naar Insulinde moet aan
vaarden.
Vlissingen. De aan de tweede binnenhaven alhier
gelegen putroleummagazijnen van pakhuismeesteren
te Rotterdam bevatten sedert eenige dagen geen enkel
vat petroleum meer, daar successievelijk al wat daarin
was werd afgeleverd, zonder dat nieuwe voorraad werd
aangevoerd.
Men begrijpt niet recht, wat dit te beduiden heeft,
want, ofschoon de omzet van petroleum hier geen
hooge vlucht heeft, werd toch nog al aardig wat
verhandeld.
Tot voor weinige dagen meende mïQ tiog, dat van