1888. N°. 22.
Zaterdag 18 Februari.
755lc jaargang.
GOESCHË
De uitgave dozer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,- berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
GOES, 17 Februari 1888.
Op de lijst der 125 hoogstaangeslagenen in
'8 rijks directe belastingen in de provincie Zeeland
komen o. a. voor: mr. B. V. Van der Bilt te Kapalle,
met een totaal aanslag van 740,46; rar. J. C. R.
Van der Bilt te Heinkenszand, voor 970,64; G. J.
Van den Bosch te Kattendiike, voor 814,16; J.
Bruijnieel te Rilland-Bath. voor 546,19; M. Burger
te Kloetinge. voor f 1199 15; J. H. Bybau te Kolijns-
plaat, voor 652 65; J. Van Damme te Wolfertsdijk,
voor 488,17; C. A. L. Danckaerts te Goes, voor
426 49J. Dekker Lz. te Goes, voor 667,80
P. Dekker Jz. te Wemeldiuge, voor 680,84; J. J.
Van Eijkeren te 's-Heerenhoek, voor 576,58; J. A.
Bevier De Fouw te Goes, voor 455,73; J J. Van
Gorsel te Rilland-Bath, voor 398,54; mr. J. G. De
Witt Hamer te Goes, voor 701,98; A. Kakebeeke
te Kloetioge, voor 1206,79; J. M. Kakebeeke te
Goes, voor 1063,41L. Lucasse te 's-Heer Arends-
kerke, voor 539,76; L A. Paardekooper Overman
te 's-Gravenpolder, voor 793,33; J. A. A. Fransen
Van de Putte te Goes, voor 785,83; J. Swemer te
Kolijnsplaat, voor 425,82J. W. Vader te Kortgene,
voor 3097,22; mr P. H. Saaijmans Vader te Kapelle,
voor 1087 02J. Veieeke te Kruiningen, voor
682,37; dr. N. J. F. Verschoor te Goes, voor 443,05.
In Stbl. no. 23 is opgenomen de algemeene
maatregel van inwendig bestuur van den 14den Fe
bruari, tot aanwijzing van de hooge en gewichtige
openbare betrekkingen, waarvan het bekleeden of be
kleed hebben de verkiesbaarheid tot lid van de Eerste
Kamer der Staten-Generaal medebrengt.
Het eenig artikel van dit kon. besl. luidt:
«De hooge en gewichtige openbare betrekkingen,
waarvan het bekleeden of bekleed hebben, behoudens
het bepaalde in art. 93, 1ste lid, en in art. 96, lste
lid, der Grondwet, de verkiesbaarheid tot lid van de
Eerste Kamer der Staten-Generaal medebrengt, zijn
die vanpresident van eene der Kamers der Staten-
Generaal vice-president en lid van den Raad van
Statestaatsraad in buitengewonen dienstpresident
en lid van de Algemeene Rekenkamerdirecteur van
het Kabinet des Koningshoofd van een departement
van algemeen bestuurbuitengewoon gezant en gevol
machtigd ministerminister-presidentpresident, vice-
president en lid van den Hoogen Raadprocureur-
generaal en advocaat-generaal bij den Hoogen Raad
president van- en procureur-generaal bij een gerechts
hof; president van het hoog militair gerechtshof;
advocaat fncaal voor 's Koniügs zee- en landmacht
commissaris des KoniDgs in eene provincie; burge
meester van eene gemeente van meer dan 40.000
zielen; curator van eene rijks-universiteit; curator van
de gemeentelijke universiteit te Amsterdamhoog
leeraar aan eene rijks-universiteit en hoogleeraar aan
de gemeentelijke universiteit te Amsterdam, mits het
hoogleeraarschap gedurende meer dan tien jaren be
kleed zijvoorzitter en lid van de Koninklijke Aca
demie van wetenschappen admiraalvice-admiraal
schout-bij-nachtgeneraal der infanterieluitenant-
generaal generaal-majoorgouverneur-generaal van
Nederlaodsch-Indiëluitenant-gouverneur-generaal van
Nederlandsch-Indië vice-president en lid van den Raad
van Nederlandsch-lDdiëpresident van de algemeene
rekenkamer in Nederlandsch-Indiëpresident van het
hoog gerechtshof in Nederlandsch lodiëgouverneur
van Surinamegouverneur van Curasao".
Het "Vaderland, teekent hierbij aan
dHet Kon. Besluit, aanwijzende de categorieën van
personen voor de Eerste Kamer benoembaar, tooot
dat de Regeering geen afstand heeft willen doen van
haar hoog6t bekrompen opvatting, waartegen in de
Tweede Kamer bij voorbaat is geprotesteerd en waar
tegen de Raad van State zich heeft verzet.
Bijna uitsluitend personen, die hooge ambtelijke be
trekkingen bekleeden, in elk geval alleen personen, die
hun onderscheiding aan een Koninklijke benoeming te
danken hebben (behalve twee curatoren der universi
teit te Amsterdam, die door den Gemeenteraad aldaar
worden benoemd), zijn waardig gekeurd het heiligdom
der Eerste Kamer binnen te treden. Alle volksinvloed,
zelfs indirecte, is angstvallig geweerd. Da leden der
Tweede Kamer zijn zoomin benoembaar, als de leden der
Eerste Kamer, die hun plaats op de lijsten der hoogst
aangeslagenen verliezen. Alleen de presidenten van beide
lichamen, die hun voorzitterschap trouwens aan 's Ko-
nirgs keuze te danken hebben, bereiken die eer. Laden
tan Gedeputeerde Staten komen evenmin in aanmerking.
Men sal toch wel moeten erkennen, dat zij minstens
•ven geschikt zijn als een lid van de Academie van
Wetenschappen.
Deze bestuursmaatregel is weder een treurig bewijs,
op hoe bekrompen wijze de regeering genegen is de
bepalingen der nieuwe Grondwet toe te passen. Is het
wellicht haar bedoeling duidelijk te maken, dat de
nieuwe toestand nieuwe mannen eischt, dan hebben
wij daar vrede mee."
Woensdagavond hield de Goesche O n 1-
houdersvereeniging in het lokaal der Chris
telijke Jongelirgsvereeniging in de Wijngaardstraat
alhier eeno openbare bijeenkomst. De opkomst van het
publiek was niet groot, slechts een klein vijftigtal
personen was tegenwoordig.
Ds. P. Huet, leider der vereeniging, sprak een toe
passelijk woord en deed uitkomen dat zulk «en goede
zaak veel meer bijval moest ondervinden. Niet alleen
het misbruik maar ook het gebruik van sterkedrank is
kwaad, ja zondig, want dooi' het gebruik vindt dit
artikel steeds aftrek en wordt het kwaad gevoed dat
zoovele treurige gevolgen na zich sleept. Na zijne rede
deelde spr. mede dat de vereeniging thans 59 leien
telt, de personen buiten deze gemeente medegerekend
ook zijn 5 jongetjes lid dezer vereeniging. Behalve ds.
Huet sprak ïog een lid der vereeniging tot de verga
derden. Er traden niet veel nieuwe leden toe.
Aan den raajoor-kommandant der schutterij
alhier is door de vereeniging «Patrimonium" het
verzoek gericht, om de p a r a d e die op Zondag,
bij gelegenheid van 's Konings jaardag, zal gehouden
worden, op Maandag te stellen. De Majoor heeft te
kennen gegeven dat allen, die gemoedsbezwaar hebben
tegen den Zondag, op verzoek vrij worden gesteld.
Bij kon. besl. is op zijn verzoek eervol ontslag
verleend aan J. Van D ij k eals gezworen van h«t
waterschap Hoedekenskerkeen zijn benoemdin het
bestuur van den polder Westerenban van Schouwen,
tot dijkgraaf M. De Bakker en tot gezworen A.
Dar tig; tot dijkgraaf van den Deurloopolder M. J.
Stontjesdijk; tot plaatsvervangend-dijkgraaf van
den Calandpolder J. B 1 i e ktot plaatsvervangend-
dijkgraaf van den Bastiaau de LaDgepolder J. Bliek.
Kolijnsplaat. Gisteren vergaderde de afdeeling
Kolijnsplaat der liberale kiesvereoni-
ging «Algemeen belan g". Ondanks het on
gunstige weder waren er vele leden opgekomen. Bij
de stemming over de opgegeven candidaten kregen de
heer mr. L. A. Bybau 14, J. H Bybau 2, mr. J. II
Fransen v. d. Putte 2, jhr. W. Six 1 stem, terwijl
er 2 briefjes van onwaarde waren.
In het bestuur der R. K. kiesvereeniging in het
hoofdkiesdistrict Ilontenisse heeft o. a. als eerste onder
voorzitter zitting dhr. J. G. P. T i m a n s, secretaris
der gemeente 's-Heerenhoek. Ook de heer M. Ver
beek, raadslid te Hoedekenskerke, maakt deel van
dat bestuur uit.
Het carnaval heeft een bijzonder drukke oester
verzending veroorzaakt. Zoo werden te Kruiningo
den 10 Febr. 288 vaten verzonden, den 11 336, den
13 250 en den 14 243. Samen in 4 dagen 1117 vaten.
Tolen. Behalve de mosselen en de oesters is ook de
ansjovis alhier een belangrijk handelsartikel. Se
dert eenige dagen is men begonnen o/f de Schelde de
ansjovis-visscherijen te steken. Voor vele personen is
hier cog al wat aan te verdienen wat het knippen,
zouten en kuipen betreft, alsmede aan de panharing,
die eveneens in dezelfde visscherijen met duizenden
gevangen en op verschillende plaatsen ter markt ge
bracht wordt.
Kloetinge. In de gisteren gehouden vergadering van
den gemeenteraad nam het nieuwe lid de heer C.
Beenhakker zitting, en werd de heer M. Bur
ger tot wethouder benoemd, met het lot tegen den
heer A. J. Herdink, op wien met den benoemde bij
herhaalde herstemmingen een gelijk getal stemmen
waren uitgebracht.
Benoemd tot burgemeester van Brouwershaven
mr. A. D. H. K o 1 f f.
Woensdagavond werd te Oost- en West-Souburg
door dhr. C. Van Weele een lezing gehouden, die ten
titel droeg«Onze staatspartijen". In de eerste plaats
kwam spr. met kracht op tegen de bewering der anti
revolutionairen, dat al wat liberaal is ook tegen gods
dienst is. De liberalen arbeiden als allen voor hun
dagelijksch brood, maar zij zijn er ten diepste van
overtuigd, dat de mensch bij brood alleen niet leven
kan. Zij werken ook voor de ziel, voor het hart. Het
heil van den medemensch, stoff-lijk en geestelijk, is
bet hoogste goed. Liefde alzoo, de kern, de quintes
sence van het Christendom, godsdienst in zijn edelste
openbaring dat maakt den grondtoon van hun streven
uit. Verschillende andere beschuldigingen, den liberalen
naar het hoofd geworpen, werden door spr. wed«rlegd.
Kortelijks verwijlde hij bij den schoolstrijd. Zelfs hij,
ofschoon betrekkelijk jong, had heugenis van een tijd
perk, dat kerk en school in vrede onder éen dak
woonden. Hoe komt het dan, dat die vrede is gevloden
uit onze landpalen? Dat geluk en zielsrust heengingen
Dat strijd, haat, twist over ons zijn gekomen Dat
maar al te zelden het warme woord tot den naaste
wordt gehoord: «kom bij ons, want het wordt avond
S3t u.neer aan onzen haard, gij, die vermoeid en be
laden zijt Hierdoordat in de ziel van enkelen
het zwarte beginsel woontverdeel en heersch. Zij
hebben hun h^illoozen invloed over ons gansche, arme
land uitgebreid, en bekommeren er zich niet om dat
zij de menschheid aan de ergste gruwelen ten prooi
geven.
De beginselen der anti-revolutionaire partij onder
wierp spr. aan een dooiende kritiek. Zij wil stands
vertegenwoordiging, die leidt tot bloedvergietenzij
wil beschermende rechten, die voeren tot ongekende
duurte eo verlies onzer nationale zelfstandigheid aan
Duitschland zij wil samenwerking met katholieken
en radicalen, een onzedelijk en onbestaanbaar bond
genootschap. Wat zij goeds wil, zooals verbetering
der maatschappelijke toestanden, afschaffing der plaats
vervanging en van eenige accijnzen, heeft zij van de
liberalen overgenomen en dat wel ter wille van haar
bondgenooten, dus niet uit innerlijke aandrift. Spr.
gaat na, wat de kerkelijke partijen hebb -n tot stand
gebracht; hij weet weinig goeds, wel veel kwaads:
vervolging van andersdenkenden; toestemming tot alle
gelden, als zij slechts niet het onderwijs raaktenver
werping der klassenbelasting. Deze partijen deden niets
om het kiesrecht te verbeteren niets om handel, land
bouw eo nijverheid op te beuren niets om het belas
tingstelsel te herzien; niets om de nooden der lagere
klassen te verbeteren.
In den verderen loop zijner rede somde spr. eenige
daden der liberalen opzij maakten vervolging vau
andersdenkenden onmogelijkzij deden scheepvaartbe
lastingen verdwijnen, schaften accijnzen op het gemaal,
de brandstoffen en gedeeltelijk op het geslacht af; zij
verlosten ons van beschermende rechten zij regelden
het gemeentelijk beheer; braken het Indische roofstelsel
afstelden de parlementaire enquête in. Wat mag
men van de liberale partij verwachten was de vraag,
die spr zich ten slotte stelde. Geen algemeen stem
recht verzet tegeD beschermende rechtenafschaffing
der plaatsvervanging en der accijnzen op levensbehoeften;
verbetering van het lot van den werkmaneen belas
ting op inkomen en vertering
Spr. meende het, na bovengemelde uiteenzetting,
aan zijn hoorders te kunnen overlaten, aan welke zijde
zij zich scharen zouden. Met een aansporing tot sa
menwerking eindigde hij.
De Minister van Waterstaat, Handel en Nijver
heid heift benoemd bij het vormen van een gedeelte
rivier tusschen de DusFensche Gantel en het Holleke
nabij K-izersv er onder Waspik, Dussen en Riamsdonk:
tot buitengewonen opzichter den heer J. B. T h e u r i s
te Vlissingen.
Volgens bericht uit Aksel aan de lern. Crt.
rao^t de centr. anti-rev. kiesvereeniging «Zeeuwsch-
Vlaanderen O. D." tot candidaat voor lid der Tweede
Kamer in het kiesdistrict Oostburg gesteld hebben den
heer N. Glinderman, controleur te Oostburg.
Middelburg. Door den majoor-kommandant der
dd. schutterij alhier, die tegen a. s. Zondag bij
gelegenheid van den jaardag van Z M. den Koning
eeDe inspectie der schutterij heeft bevolen, is bij
openbare aankondiging bekend gemaakt, dat de schut
ters, die wegens hunne geloofsovertuiging bezwaren
mochten hebben, daaraan deel te nemen, worden vrij
gesteld, onder gehoudenheid echter, den volgenden dag,
des namiddags te éen ure, op den Dam aantetreden,
om alsdan door hem te worden geïnspecteerd.
Middelburg. In eene gisteravond door de alhier ge
vestigde afdeeliDg der «Vereeniging tot bevordering
van fabrieks- en handwerksnijveiheid in Nederland"
gehonden vergadering in de groote zaal van het Schut
tershof, is door den heer A. C. Zoethoudt van
Dordrecht eene voordracht gehouden over het ontstaan
en de toepassing der luchtscheepvaart. Met
zeer veel belangstelling werd deze voordracht door de
aanwezigen gevolgdal de proeven o. a. het op
laten van luchtballons gelukten uitstekend.
De deputatenvergadering der anti
revolutionaire partij, die Woensdag te Utrecht bijeen
kwam, was talrijker dan ooit bezocht. 384 d^putaten
waren opgekomen, behalve da adviseerende lecLn, de
leden der Staten-Generaal, die der Provinciale Staten
en de pers.
De voorzitter stelde een resolutie voor, waarmee
de vergadering zich vereenigde, hierop neerkomende,
dat de afgevaardigden varklaren het ten diepste te
betreuren, dat enkele belijders van den Christus, die
eertijds met hen deu strijd tegen ongeloof en revolutie
streden, thans, juist op het oogeublik waarop door
Gods goede gunste bet einde van de verdrukking van
ons Christenvolk nabij en zeker was, gemeend hebben,
zich vau hun broederen te moeten afscheiden en
bovenal dat zij met een diep leedwezen, dat der ergernis
nabij komt, bespeurd hebben hoe enkelen hunner zich
door bijzondere belangen of antipathieën verleiden
lieten, om zelfs de christelijke school als offer te
vergen voor hunne misnoegdheid.
Het program van actie werd, behoudens enkele
kleine veranderingen, met algemeene stemmen, op éen
na, aangenomen.
Na de pauze lichtte de voorzitter de beteekenis van
het program van actie toe. De bedoeling was geens
zins het op te dringen als regeeriagsprogram aan een
eventueel Kabinetook al zou zulk een Kabinet zede
lijk zeker min of meer verplicht zijn met dit program
rekening te houden. Wel werd daarentegen instem
ming gevraagd van de candidaten van de Tweede
Kameren indien zij op een of meer punten afwij
kende gevoelens hadden, formuleeriog van hun gevoelen
geeischt. Met deze opvatting vereenigde zich de ver
gadering met algemeene stemmen.
In de tweede plaats deelde de voorzitter mede, wat
van 20 Dec. 1887 tot nu toe door het Centraal
Comité verricht was. Het aantal aangesloten kiesver-
eenigingen was sinds 20 Dec. vau 95 tot 154 geklom
men. Ter uitvoering van Art. 12 had het Centraal
Comité in de verschillende provinciën provinciale comités
opgericht en daarbij bevonden, dat de ijver schier
overal uitnemend was. Ten slotte gaf de voorzitter
eenige inlichtingen omtrent de samenwerking met
andere partijen.
De onderhandelingen met den algemeenen Bond van
R.-C. kiesvereenigiDgen waren in statu quo gebleven,
maar zouden na toezending van het program van actie
spoedig hervat worden. Van officiëele samenwerking
met de radicale partij kon reeds daarom geen sprake
zijn, omdat deze niet georganiseerd is. Wel zal de
steun, zoo van conservatieven als radicalen, waar zij
het onrecht door de liberalen ons aangedaan, herstel
len willen, ons welkom zijn, gelijk ook Groen dien
steun dankbaar aanvaardde. Hierna hadden de be
sprekingen over de verschillende candidaturen plaats,
waarbij de voorzitter aanried, zoo weinig mogelijk
eenzelfden persoon in meerdere districten candidaat te
stellen. Een vraag van den voorzitter, of hij de ver
gadering in 't vervolg slechts om de vier jaar of ook
tusschentijds bijeenroepen zou, werd iu laatstgenoem
den zin beantwoord.
Ook besloot de vergadering, dat er 4 blaadjes voor
de verkiezing zouden uitgegeven worden en drong de
voorzitter er sterk op aan, dat de pers tot aan de
verkiezing zich uitsluitend met de verkiezing zou
bezighouden.
In dit jaar kunnen zes jongelieden geplaatst
worden als adspirant-administrateur bij
de koninklijke Nederlandsche zeemacht.
Tot het vergelijkend examen, dat in Juli e. k. zal
wor den afgenomen, worden toegelaten jongelieden, Ne
derlanders zijnde, die op den lsten September van het
jaar waarin het examen wordt afgelegd, den ouder
dom van zestieu jaren hebben bereikt, doch hun negen
tiende jaar nog niet zijn ingetreden.
Nadere bijzondei heden in de Staats-Ct. van 14
Februari.
De directeur der pupillenschool te Nieuwersluis,
kapitein P. T h ij s s e u is gisterochtend overleden.
De ontdekking van de nagemaakte munt
stukken geeft aan een inzender in het Haagsche
Dagblad een opmerking in de pen, die wel overweging
verdient
De valsche munters, die min of meer gebrekkige
nabootsingen van geldstukken geven, zijn de gevaar
lijkste niet, maar wel zij, die ze onberispelijk, vol
komen gelijk aan die van den Staat, maken.
En hierbij is groot voordeel te behalen
De rijksdaalder bij voorbeeld heeft maar een waarde
aan zilver van 1,80. Dus zou op elk stuk 70 cents
gewonnen zijn. De opmerkiag gaat gepaard met een
indirecte aanbeveling van de SpartaaBsche methode,
om aan elk muntstuk een volgnummer te geven.
Naar aanleiding daarvan meldt men aan de Arnfc
Ct. nog het volgende:
Zonder zelf de munt te vervaardigen kon een be
zitter van gouden of zilveren staven daarmee eene be
hoorlijke winst behalen. Immers, zoolang het koers
verschil niet te groot is, mag de munt te Utrecht ook
voor particulieren geld slaan. Voor een zilveren of
gouden staaf ontvangt men dan hetzelfde gewicht in
guldens, rijksdaalders of tientjes terug, behoudens eene
zekere winst voor het slaan der stukken.
Bij den tegenwoordigen stand van het zilver echter
is het verboden voor rekening van particulieren zilveren
munt te slaan. Zoo ook heeft de wetgever er in voor
zien, dat bij hoogen koers de Rijksmunt niet
door goud- en zilversmeden versmolten worde
Ondanks alle bestaande bepalingen omtrent het ver
minken, beschadigen en buiten omloop brengen van
Rijksmunt, ziet men dubbeltjes en stuivertjes gebezigd
tot het vervaardigen van armbanden en horlogeket
tingen, terwijl de grootere muntsoorten als charivari
en raanchetknoopen in den handel worden gebracht.
(Wij gelooven ni^t, dat de aanwending tot dergelijk
doel van eenigen invloed wezen kan op de hoeveelheid
circuleerende muntstukken, z^gt de Redactie zelf.)