Donderdag 16 Februari.
jaargang.
iN". 21.
ste
Steng
voor Gaaischieten
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COIRAN
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,- berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Vergunning is verleend aan VICTOR BOEL te
Kloetinge tot bet oprichten eener
in de weide, kadastraal bekend gemeente Goes sectie
C no. 167, nabij den Tol; en aan P. MEIJLER te
Goes tot het inrichten eener
in het perceel wijk E no. 1266 aan het Jacob Valcke-
plein te Goes.
Goes, 15 Februari 188^.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN
nSXK.'.W2MW!:£
GOES, 15 Februari 1888.
Gisteravond hield de liberale k i e s v e r-
e e n i g i n g »G o e s" eene vergadering tot het opma
ken van een lijst van candidaten voor het lidmaatschap
van de 2e Kamer. Nadat de voorz. de bijeenkomst
geopend bad, stelde hij in de eerste plaats aan de orde
het bekende program door het bestuur van de Libe
rale Unie ontworpen, met welks inhoud de vergadering
zich in het algemeen vereenigde, behoudens opmerking
van enkele ledeB, die door meerderen gedeeld werd,
dat het niet wenschelijk was, althans niet in kleine
plaatsen, het kiesrecht op nog breederen grondslag
interichten. Wanneer men nagaat, dat in Goes bereids
21 bedeeldeB van de kiezerslijst moesten worden ge
schrapt, dan mag wel gezrgd worden, dat de kleine
plaatsen het dorado zijn voor hen, dia een zeer uitge
breid kiesrecht wenschen.
Vervolgens overgaande tot het noemen van candidaten
werden achtereenvolgens op de lijst gebrachtjhr. J.
L. C. Pompe van Meerdervoort te Bergen-op-Zoom
mr. J. II. Fransen van de Putte, te 's-Gravenhage
jhr. mr. W. Six, te 's Gravenhage, en mr L. A. Byban,
te Kolijnsplaat.
Aangezien de voorsteller van dhr. Pompe wegens
ongesteldheid niet aanwezig kon zijn, lokte deze can-
didatuur niet veel discussie uit. Alleen werd aangevoerd,
dat, met hoeveel sympathie deze candidatuur ook door
alle liberalen in het vroegere kiesdistrict Goes was
gesteld, het toch overweging verdient allereerst te
zoeken naar geschikte en bekwame candidaten binnen
het district woonachtig en dat, nu Br-rgen-op-Zoom
van het nieuwe district was afgenomen, daarom wel
licht deze candidatuur nu niet meer die sympathie
zou verwerven, die er enkele jaren geleden voor bleek
te bestaan.
Omtrent de candidatuur van mr. J. H. Fransen
Van de Putte merkte de voorsteller daarvan op,
dat zijne taak betrekkelijk moeielijk was omdat mr.
Van de Putte is een nieuw man zonder staatkundig
verleden. Nochtans hield de spreker zich overtuigd,
dat eerlang door zijn candidaat, zij het niet voor het
district Goes, dan zeker voor een ander district van
Nederland een zetel in de volksvertegenwoordiging zou
worden ingenomen, en hij grondde die meening daarop,
dat personen als mr. J. II. Fransen Van de Putte als
'tware daarvoor aangewezen zijn. In de eerste plaats
toch is mr. Van de Putte rechtsgeleerde, die op uit
stekende wijze zijne studiëü heeft volbracht en bij zijne
tijdgenooten en professoren om zijne rechtskennis hoog
staat aangeschreven.
In de tweede plaats is mr. Van de Putte, na het
voltooien zijner studiën, naar Indië vertrokken en ver
toefde hij daar drie jaren, waardoor hij zich op de
hoogte heeft gesteld van de toestanden daar. Die toe
standen zijn langen tijd op den achtergrond geschoven
voor school- en kerkstrijdthans eischen zij in dub
bele mate de aandacht en is het noodig voor volks
vertegenwoordigers ook om te zien naar mannen, die
Indië uit eigen aanschouwing en uit eigen ervaring
hebben leeren kennen.
Voegt men daarbij, dat mr. J. H. Fransen Van de
Putte is jong, vol ijver, volkomen onafhankelijk en
door geene andere betrekkingen verhinderd om zich
geheel aan de taak van volksvertegenwoordiger te
wijden, dan meent Spr. dat de liberale partij het zich
eene eer zal rekenen, zulk een man eerlang een zetel
in de 2e Kamer te verschaffen.
Dat Spr. op mr. Van de Putte al dadelijk in dit
district het oog vestigde ligt daarin, dat zijn candidaat
de drager is van een naam, die in ons district een zeer
goeden klank heeft en dat mr. Van de Putte
vrij aanzienlijk grondbezit in deze streken heeft, zoodat
hij ook op het platteland reeds eenige bekendheid
heeft verworven.
Ter aanbeveling van jhr. mr. W. S i x werd aange
voerd, dat dhr. Six als oud-commissaris des Konings
in deze provincie zeer zeker uitstekend bekend is met
de nooden en belangen van ons district. Hij is een
liberaal van onverdachte politieke beginselen, maar
tevens in het particuliere leven een zeer godvruchtig
man. Dat hij overigens als afgevaardigde in de Kamer
i
departement van koloniën mag hij verondersteld worden
op het gebied der Indische aangelegenheden een ge
vestigde opinie te hebben, en zou hij in die belangrijke
quaestie in de Kamer zeer nuttig werkzaam kunnen 2ijn.
De voorsteller der candidatuur Bybau zeide dat
zijnetaak al zeer gemakkelijk was. Over de bekwaam-
heid en geschiktheid van mr. Bybau voor een zetel in
i de Kamer zou hij niet uitweiden reeds bij vroegere
j verkiezingen zijn die meermalen helder in het licht
gesteld. Maar met allen eerbied voor de overige
genoemde candidaten, waaronder inzonderheid mr.
Fransen Van de Putte hem toescheen voor de liberale
partij ia ons land een goede aanwinst te beloven en
waarmede zij zeker wel haar voordeel zal trachten
te doen, meende hij, dat mr. Bybau dit in zijn voordeel
heeft, dat hij in het district woonachtig is en dat hij
niet alleen in zijne woonplaats op Noord-Beveland,
waar hij zoo nuttig werkzaam is, maar ook in de
overige gedeelten van ons district persoonlijk bij de
kiezers bekend is. Wanneer men nagaat, dat bij de
verkiezing in 1886 circa 1000 kiezers hem tot hun
afgevaardigde verkozen, dan zou spr. het betreuren,
wanneer mr. Bybau thans niet weder van liberale
zijde candidaat werd gesteld.
Na nog eene korte discussie werd tot stemmen over
gegaan, en bleek, dat op zich veroenigd haddenmr.
A. Bybau 25, mr. J. H. Fransen Van de Putte
jhr. mr. W. Six 5 en jhr. J. L. C. Pompe Van
Meerdervoort 2 stemmen.
Van dezen uitslag zal aan de overige liberale kies-
vereenigingen in het district kennis worden gegeven,
terwijl, nadat de voorloopige candidaten lijsten dier
vereenigingen zullen zijn ingekomen, eene nieuwe ver
gadering zal worden belegd om uit de genoemde can
didaten een definitieve keuze te dosn.
Gisteren hield de afdeeling Heinkenszand van
de Maatschappij tot bevordering van
landbouw en veeteelt in Zeeland onder
voorzitterschap van den heer E. Van den Bosch eene
vergadering, waarin hij allereerst mededeelde, dat de
nieuwbenoemde secretaris in blakenden welstand uit
Amerika was teruggekeerd, dat hij bereids eene ver
gadering van het hoofdbestuur en een van het afdee-
lingsbestuur had bijgewoond en hij stelde daarbij den
secretaris aan de vergadering voor (applaus).
Na voorlezing en goedkeuring van de notulen der
vorige vergadering werd door den penningmeester
rpkening gedaan over 1887, waaruit bleek dat de
ontvangsten hadden bedragen 961,31, waaronder
een goed slot van de vorige rekening ad 374.31 en
aan contributiën 582. De uitgaven hadden bedragen
516,13%, waaronder 100.05 voor aankoop van
meststoffen voor de in het afgeloopen jaar genomen
proeven. De rekening sloot derhalve en werd goedge
keurd met een goed slot van 445,17%. Naar aan
leiding der rekening deelde de voorzitter mede, dat
aan den algemeenen penningmeester van het hoofd
bestuur, den heer Volkrijk Liebert, bij gelegenheid van
zijn 25 jarig penning meesterschap door de afdeelirgen
gezamenlijk een gouden herinneringsmedaille was over
handigd.
Vervolgens werd overgegaan tot de voorlezing van
het behandelde in de wintervergadering van het hoold-
bestuur. Daaruit bleek, dat dhr. Snijders, in plaats
van dhr. J. M. Kakebeeke, die bedankt had, benoemd
is tot lid van het Nederl. Landbouwcomité. Uit de
rekening van den algemeenen penningmeester was ge
bleken, dat de ontvangsten over 1887 vermoedelijk
zullen bedragen 5234.36, de uitgaven 4234.36 en
dus het, goed slot vermoedelijk ƒ1000. De begrooting
over 1888 gjeft aan ontvangsten 4022 90 de uit
gaven 2622.90 en dus het vermoedelijk saldo 1400,
Ingevolge eene missive van den heer B. G. Van der
Have over de paardenfokkerij werd besloten Staats-
Vlaanderen in twee deelen te splitsen, zoodat er vier
districten zullen zijn. Aangenomen was de commissie
voor de keuring te benoemen voor 10 jaren door het
hoofdbestuur uit eene aanbeveling van de afdeelingen,
De commissie zal bestaan uit 7 leden, waaronder twee
veeartsen. Op voorstel van den heer Snijders zal aan
iederen veearts 100 worden toegekend, aan ieder
ander commissielid 60. Wat den leeftijd betreft is
besloten een voorschot-premie uit te loven voor hengsten
jonger dan 3, maar ouder dan 2 jaar en premies voor
hengsten minstens 3 jaar en merries minstens 4 jaar
oud. Uit de kas van het hoofdbestuur is beschikbaar
voor de paardenfokkerij 400 'sjaars.
Alsnu kwam in behandeling het programma voor
de tentoonstelling in Juni a. s. te Goes te houden door
de afdeeling Heinkenszand.
Dit programma luidt aldus
Woensdag 13 Juni vergadering van het hoofdbestuur;
Donderdag 14 Juni, des voormiddags te halftien uren
algeraeene vergadering 's namiddags half drie rijtoer
's namiddags 5 uren gemeenschappelijke maaltijd.
De bijdrage van het hoofdbestuur is bepaald op
terwijl bereids op eene lijst bijdragen zijn geteekend
door eenige leden.
De uittelooven bekrooitigeu worden, na ampele
discussiën, aldus vastgesteld
Paarden voor gemengd landbouw gebruikonverschil
lig van welk ras
1. Hengsten, minstens 3 jaar oud, geboren vóór
1 Juni 1885, prijs 50, premie 25.
2. Hengsten, 2 jaar oud, geboren vóór 1 Juni 1886,
prijs 20, premie ƒ10.
3. Merrie paarden, minstens 4 jaar oud, prijs 25,
premie 15.
4. Merriepaarden, 3 jaar oud, prijs 20, premie
10
5. Merriepaarden, 2 jaar oud, prijs 15, premie
7,50.
6. Ruinpaarden, minstens 4 jaar oud, geboren vóór
1 Jnni 1884, prijs 25, premie 15.
7. Ruinpaarden, minstens 3 jaar oud, geboren vóór
4 Juni 1885, prijs 20, premie 10.
8. Ruinpaarden, minstens 2 jaar oud, geboren vóór
1 Juni 1886, prijs 15, premie 7%.
9. Eenjarige paarden, onverschillig van welk ge
slacht, geboren vóór 1 Juni 1887, le prijs 15, 2e
ijs 10, premie 7%.
10. Spannen werkpaarden, onverschillig van welk
geslacht, prijs ƒ30, premie 15.
Rundvee.
41. Springstieren van volbloed Durham Ras, min
stens 2 jaar oud, prijs 30, premie 20.
12. Springstieren, onverschillig van welk inlandsch
ras, minstens 2 jaar oud, prijs 30, premie 20.
13. Springstieren, onverschillig van welk inlandsch
ras, minstens 1 jaar oud, prijs 20, premie ƒ10.
14. De schoonste en beste drie melkkoeien van
één eigenaar, prijs 20, premie 10.
15. De schoonste en beste melkkoe, enkelvoudige
inzending van éen eigenaar, prijs 15, premie 10.
16. Tweetandsvaarzen van gekiuist Durham-ras
prijs 15, premie 10.
17. Tweetandsvaarzen, onverschillig van welk in
landsch ras, prijs 15, premie 10.
18. Melktandsvaarzen onverschillig van welk ras,
prijs 10, premie 5.
Schapenonverschillig van welk ras
(geschoren, behalve een flinke vlok wol, die aan een
der voorbouten moet blijven).
19. Springrammen, prijs ƒ10, premie 5.
20. Ooien, minstens 3 stuks van éen eigenaar,
prijs 10, premie 5.
Varkensonverschillig van welk ras.
Beeren, prijs ƒ10, premie 5.
Zeugen, prijs 10 premie 5.
Werktuigen.
De volledigste verzameling der nieuwste en
vei beterde landbouwwerktuigen 50.
Eindelijk werd nog uitgebracht het rapport van
de commissie over meststoffen. Dit verslag zal worden
gedrukt en aan de leden rondgezonden. Daarna werd
de vergadering ouder dankzegging zoowel aan de com
missie voor de proefneming met meststoffen, als aan
de ter vergadering opgekomen leden, gesloten.
Maandagavond werd in de consistoriekamer der
Ned. Herv. Kerk te Kapelle, onder voorzitterschap van
den he r Joh. Oele Hz., eene vergadering gehouden
van de afdeeling Kapelle van de centrale anti-revolu
tionaire kiesvereeniging Hontenisse.
Nadat de vergadering door den voorzitter met gebed
was geopend, deelde deze mede, dat de kiesvereeniging
Hontenisse bestaat uit de afdeelingen Rilland, Krab-
bendijke, Kruiningen, Ierseke, Ovezand, Driewegen en
Nisse, welke laatste afdeeling echter nog niet is samen
gesteld. In de vergadering, jl. Maandag door *"»«•-
tegenwoordigers dier afdeelingen gehouden, zijn
oniwerp-statuten samengesteld en deze statuten weiden
thans voorgelezen, doch daarover werd geen discussie
toegestaan. Al wie deze statuten wil onderschrijven,
kan staande de vergadering toetreden.
De centrale kiesvereeniging te Kapelle stelt zich ten
doel vertegenwoordigers te kiezen voor de 2e Kamer
en de Prov. Staten, waarvan met grond verwacht kan
worden, dat zij de anti-revolutionaire beginselen zijn
toegedaan en dat zij instemmen met »ons program'"
Ieder, die het bewijs levert, dat hij die beginselen tot
de zijne heeft gemaakt, kan tegen eene contributie van
minstens 0 25 lid worden.
Het centraal bestuur bestaat uit een voorzitter, een
secretaris, een penningmeester en twee bestuursleden,
allen gekozen door de afgevaardigden van de afdee
lingen.
Van de stemmingen over candidaten in de afdee
lingen wordt proces-verbaal opgemaakt en het centraal
bestuur stelt daarvan een lijst samen met opgaaf van
het aantal stemmen op de canlidaten uitgebracht
Deze lijst wordt naar de afdeelingen teruggezonden,
waar de candidaten worden besproken en over hen
wordt gestemd. De candidaat, die dan in do verschil
lende afdeelingen de meeste stemmen heeft verkregen,
21.
22.
23.
rgo?d figlr ZOU maTeo Ervoor is de .oophaan 500, waarvan 450 voor prijren, aan het gamee». ende aideeungo™.
gjx borg. Vooral als oud-referendaris bij het tebestuur van Gois is een subsidie gevraagd van 100,
De afdeeling Kapelle telt thans ongeveer 60 leden,
waarvan er 51 ter vergadering tegenwoordig waren.
Op de vraag van den voorzitter of er nog meer
aanwezigen wenschten toetetreden, sprak een hunner
als zijne overtuiging uit, dat het doel der vergadering
niet anders was dan zich onder een juk te plaatsen.
Men deed door het stichten eener vereeniging iets wat
men niet doen mag. Er is er slechts Een, die rechter
kan zijn. Het stichten eener vereeniging was Gode
geklaagd, was tweedracht zaaien.
De voorzitter zou hierop niet veel antwoorden. Ieder
is vrij lid te woiden of dit na te laten. »Wie niet
voor ons, is tegen ons" zegt spr. Maar ieder, wiens
overtuiging gegrond is op Gods woord, kan als lid
toetreden.
Nadat vervolgens nog was medegedeeld, dat alleen
de leden aan de discussiën en de stemmingen konden
deelnemen, werd het huishoudelijk reglement der af
deeling in behandeling genomen. Dit reglement bepaalt,
dat de afdeeling Kapelle het recht heeft candidaten
te stellen voor de 2e Kamer, de Prov. Staten en den
gemeenteraad; het stellen van candidaten geschiedt
overeenkomstig de bepalingen der statuten van de
centrale vereeniging; de contributie bedraagt minstens
0,25het afdeelingsbestuur bestaat uit vijf lederj
die onderling de functiën verdeelen en waarvan het
eerste jaar twee, het tweede jaar drie leden aftreden
elk lid is terstond herkiesbaar; er wordt minstens
éénmaal 's jaars eene vergadering gehoudenmeerdere
vergaderingen worden belegd door het bestuur of
wanneer V3 der leden het verlangt.
Na goedkeuring van dit huishoudelijk reglement
kwam aan de orde het noemen van candidaten voor
de aanstaande Kimerverkieziiig. Naar aanleiding daar
van deelde de voorzitter mede, dat de vergadering van
het voorloopig centraal bestuur met de afgevaardigden
der afdeelingen zal plaatshebben op Vrijdag 17 Febr.
des namiddags te 2 uren te Biezelinge. Voor zoo
ver het no men van candidaten aangaat, daarvan zal
hij zich onthouden, maar hij herinnert alleen eraan,
dat men voor een goheelen nieuwen toestand staat,
daar het kiesdistrict Hontenisse als zoedanig vroeger
niet bestond. Tom behoorde het tot het dubbele dis
trict Goes, dat vertegenwoordigd werd door de heeren
Schimmelpenninck van Nijenbeek en De Savornin
Lohman.
Achtereenvolgens werden nu op de candidatenlijst
gebracht: Jhr. mr. J. J. Pompe Van Meerdervoort,
jhr. mr. A. F. De Savornin Lohman, A. BaroB Schim
melpenninck v. d. Oije van Nijenbeek en jhr. mr. G. J.
T. Beelaerts van Blokland. Geen der voorstellers leverde
echter eenig pleidooi voor zijn candidaatalleen de
voorzitter drong met ernst aan op de candidatuur-
Pompe Van Meerdervoort. Het was volgens hem lang
niet onverschillig, wien men can<lidaat stelde. De aan
staande vei kiezing toch zal over veoi bpslissen. Geen
enkele partij kent hare kracht en zij zullen zich dus
onderling moeten meten. Er zijn thans drie partijen
spoedig is helaas vermoedelijk nog een vierde partij
te wachten.
Het is dus vóór alles zaak een candidaat te kiezen,
die het meest kans van slagen oplevert, want »de
eerste klap is een drie gulden waard". De beste kans
nu levert z. i. eene candidatuur Pompe. Jhr. P. is in
het district met eere bekend en zijn naam mag gerust
genoemd worden. De heer Schimmelpenninck is alleen
bij name bekend, dhr. Beelaerts eveneens en dhr.
Lohman is wel eens een enkele keer in Goes opgetreden,
maar overigens toch ook niet veel bekend. Bovendien
herinnert de laatste naam te veel aan den strijd op
kerkelijk gebied en iri het district Hontenisse zijn na
genoeg geen doleerenden en dus zou de kans voor
dhr. L. veel geringer zijn, hoe achtenswaardig en eerlijk
hij ook overigens zijn moge. De heer Pompe is een
trouw anti-revolutionair, maar hij heeft niet gebroken
met de Ned. Herv. Kerk. Dit. kan ook wel niet gezegd
worden van de heeren Schimmelpenninck en Beelaerts,
maar hunne mindere bekendheid in en met het district
maakt de kans van slagen twijfelachtiger in een district
waar 54 pet. katholieke kiezers zijn tegen 46 pet.
van de andere partijen. De strijd tegen Rome zal dan
ook het heftigst zijn. Bovendien is het bij een even-
tueele herstemming lang niet onverschillig wie de anti
revolutionaire candidaat is.
Na stemming bleek, dat jhr. mr. Pompe Van Meer
dervoort 49 stemmen en jhr. mr. De Savornin Lohman
2 stemmen op zich vereenigd hadden.
Toevallig kwam onmiddellijk na dezen uitslag een
brief in van jhr. Pompe, waarin hij mededeelde, dat
hij een eventueele candidatuur slechts voorwaardelijk
zou kunnen aannemen, daar hij zich niet wenschte te
stellen in de plaats van baron Schimmelpenninck. Hij
zou dus zijne beslissing opschorten tot het bekend was
of deze de candidatuur hem uit Lochem aangeboden
zou aannemen.
ervolgens werden zes afgevaardigden naar de cen
trale vergadering var> a. s. Vrijdag te Biezelinge ge
kozen, nl. do heeren W. Slabbekoorn met 49, S. Wisse
met 50, P. Dronkers met 44, J. De Jonge met 304