1888. N°. 20.
Dinsdag 14 Februari.
75ste jaargang.
LOTI IN G
NATIONAL K >1L 1 TIE
vrijwilligers bij de Nat. Militie
's Konings Verjaardag
RUPSENNESTEN
AANBESTEDING
De lijsten van de kiezers
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slecht*
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Voor de tweede maal wordt bekend gemaakt
dat de
VOOR DE
door den heer Commissaris des Konings is bepaald
op Donderdag den 23 Februari 1888, des voormiddags
te neeen uren, te Goes, en dat die zal plaats hebben
in de ZAAL BOVEN DE KOOPMANSBEURS
De militieplichtigen worden opgeroepen ten gestelden
dage, ure en plaatse daarbij tegenwoordig te zijn en,
redenen van vrijstelling hebbende wegeüs broederdienst
ot eenige wettige zoon, daarvan, voor zoover dit niet
reeds is geschied, op Maandag den 27 Februari a. s.,
ter secretarie der gemeente, opgaaf te doen, teneinde
intijds de bewijzen en getuigschriften tot vrijstelling
te kunnen aanvragen en opmaken.
Goes, den 11 Februari 1888.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN
Zij, die genegen zijn om als
voor deze gemeente op te treden, kunnen zich daartoe
in den loop dezer maand op eiken werkdag tusschen
des voormiddags 9 en des namUdngs 2 uren ter ge
meentesecretarie aangeven, wordende door het gemeen
tebestuur f 25 als premie voor ieder man uitgeloofd,
welke premie dadelijk, na goedkeuring door den mi
litieraad, kan worden ontvangen
Zij, die zich als vrijwilliger aanmelden, behooren
te zijn omgehuwd of weduwnaar zonder kinHeren,
ingezetene, lichamelijk voor den dienst geschikt, ten
minste 1 56 meter lang, tusschen 19 cn 35 jaren oud,
terwijl alleenlijk vroeger gediend hebbenden tot het
volbrengen van ban 40ste jaar kunnen worden toe
gelaten. Zij moeten voorts tot op het tijdstip der
optreding aan de militie voldaan hebben en een goed
zedelijk gedrag hebben geleid, terwij1 de ingeschrevenen
voor de militie alleen worden toegelaten voor die
gemeente, in welke zij ingeschreven zijn, tenware zij
geene verplichtingen ten aanzien der militie meer te
vervullen hebben
De door de vrijwilligers over te leggen stukken zijn
lo. een getuigschrift van den burgemeester der woon
plaats, tot afgifte waarvan ter secretarie alhier
zal worden gevaceerd op Vrijdag den 17 dezer,
des namiddags te éen uur;
2o. het bewijs van aan de verplichtingen ten aanzien
der militie voldaan te hebben
3o. voor gediend hebbende personenhet bewijs van
ontslag en het getuigschrift van goed gedrag,
afgegeven door den bevelhebber van het korps,
bij 't welk zij laatst gediend hebben, en
4o. voor minderjarigen een bewijs van toestemming
van hun vader of voogd.
Goes, den 11 Februari 1888
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN
■nnwia»witmti»a' j rjr+yit-ji :t.
Bij gelegenheid van
is het geoorloofd in den avond van Zondag 19
dezer, na afloop der gewone godsdienstoefeningen,
VOETZOEKERS en ander klein VUURWERK \geen
vnurpijlen) aftesteken, doch uitsluitend op de O r o o t e
Markt, de Vlasmark t, de Beestenmarkt en
de Groote Kade
Goes, den 11 Februari 1888.
De Burgemeester van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De boomen en gewassen in de gemeente zullen vóór
den 28 Februari a s van
gezuiverd moeten zijn, op straffe van een tot tien gulden,
en de rupsen en rupsennesten onmiddellijk moeten
worden verbrand op verbeurte van gelijke boete.
Goes, den 11 Februari 1888.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
ten Raadkuize op Zaterdag den 18 Februari
a sdeB middags te een uur, van het maken van een
overdekt
Riool tusschen de Mattheus Smalle-
gangesbuurt en de Joannes Anto-
nides Van der Goeskade.
Bestek en voorwaarden liggen gedurende den gewonen
tijd ter Secretarie voor een ieder ter inzage, terwijl
door den bouwmeester aanwijzing van het werk zal
worden gedaan op Woensdag den 15 Februari bevorens
des namiddags te half twee uren.
Goes, den 13 Febiuari 1888.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J G. DE WITT HAMER
De Secretaris,
HARTMAN.
voor leden yan de Tweede Kanier der Staten-Generaal
de Provinciale Staten en den Gemeenteraad
zijn op heden gesloten, dadelijk ter gewoner plaatse in
deze gemeente aangeplakt, en andermaal op de Secretarie
voor een ieder ter inzage nedergelegd.
Goes, den 13 Februari 1888.
De Burgemeester van Goes,
J G. DE WITT HAMER.
aaaasaaBan—i
GOES, 13 Februari 1888.
Wij herinneren de leden der liberale kiesvoreeni-
ging «Goes" voor zoover zij wonen in gwmeenten,
die volgens de nieuwe samenstelling van het kiesdistrict
tot dat district behooren eu allen, die lid wenschen
te worden van de genosmde kiesvereeniging, aan de
vergadering, die morgen (Dinsdag) avond gehouden zal
worden en waarin zal worden overgegaan tot h-t
maken van een lijst van candidaten voor de aanstaande
vei kiezing van een lid van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal.
Wij hopen, dat deze vergadering nu eens zeer tal
rijk zal bezocht zijn eo dat men zal doordrongen zijn
van het bijzonder groot belang, dat aan deze verkie
zing is verbonden.
Weliswaar betreft het a. s. Dinsdag nog maar het
samenstellen eener lijst van candidaten en zal de defi
nitieve keuze vermoedelijk eerst later plaats hebben,
maar dit mag voor niemand een reden zijn van de
vergadering weg te blijven. In de eerste plaats toch
is het wenschelijk, dat de leden het voor en tegen
bij de bespreking der candidaten hooren, teneinde het
gehoorde te kunnen overwegen, maar bovendien is de
mogelijkheid niet uitgesloten, dat bij een talrijk be
zochte vergadering éen der te noemen candidaten zooveel
stemmen op zich vereenigt, dat eene tweede vergadering
daardoor overbodig wordt. Dit nu zou ons zoo ge-
wenscht voorkomen, daar wij nog slechts drie weken
van den verkiezingsdag verwijderd zijn. Er zal nog
veel te doen vallen en wij achten het daarom inzon
derheid voor het bestuur hoogst gewenscht, dat de
definitieve cand daat zoo spoedig mogelijk bekend worde.
Daartoe medetewerken door een trouwe opkomst op
a. s. Dinsdag is eene taak, die den meesten leden
toch wel niet te zwaar zal vallen
Vrijdagavond hield de anti-revolutionaire kies
vereeniging «Nederland en Oranje" alhier, die eene
afdeeling vormt van den Bond in het district Goes,
in de Christelijke school eene vergadering.
Met 76 van de 80 uitgebrachte stemmen werd voor
de a. s. verkiezing der Tweede Kamer tot candidaat
aangewezen jhr. mr. A. F. De Savornin Lohman.
Tot afgevaardigden naar de Dr-putaten-vergadeiing,
a. s. Woensdag te Utrecht te houden, werden benoemd:
de heeren B. Quist en M. De Jonge Jz. voorzitDr en
secretaris der Afdeeling. Het aantal leden bedraagt
thans 127.
Naar wij vernemen zal de Roomsch-Ka-
tholieke kiesvereeniging alhier bij de ver
kiezing voor de Tweede Kamer geen kandidaat stellen,
omdat de samenstelling van het nieuwe district de
kans van slagen voor de Katholieken zeer geriug
maakt.
In een artikel «De stand van zaken" voorspelt
de Stand., dat het liberalisme, al wordt het verzwakt
door het radicalisme, wel ter dege in zijn voordeel
heeft, dat als hoofdmacht tegen haar veste niet zal
optreden de antirevolutionaire partij, maar de ultra-
montaansche. liet blad heeft terstond bij zijn optreden
in 1872 op dit feit gewezen, zich sedert nooit een enkel
oogenblik eenige illusie gemaakt en zegent de kieswet,
die aan onhoudbare toestanden, als die te Almeloo,
waar de antirevolutionairen met nauwelijks 300 kiezers
met een der zetels loopen gingen, een einde heeft ge
maakt. ODgerechtige zetels hebben ons nooit bekoord,
verklaart de Stand.
De Stand, voorspelt, dat de toekomst deze is, dat
men in de Kamer zal krijgen rechts de roomschen
en links de liberalisten, en daar tusschen in de anti
revolutionaire partij, die, hoewel het zwakste in het
cijfer, in meer dan één geval den doorslag zal geven.
«Deze toekomst nu dunkt ons verre van onwensche-
lijk en slechts gedrukt door dit ééne, maar voor ons
zeer overwegend bezwaar, dat de Roomsche staatspartij
zich als zoodanig tegen alle grondwets-revisie schijnt
te willen stellen en gelijk men weet, met 33 kd^n,
die ze allicht krijgt, heeft ze stuiting van alle revisie
in haar macht."
Als men nu weet, dat de katholieken, volgens ver
klaring van de Standaard zelve, een 5 of 6tal zetels
niet dan met behulp der antirevolutionairen kunnen
krijgen, dan zal dr. Kuyper wel zorgen, dat de katho
lieken eene eventueel door hem gewilde grondwetsher
ziening niet kunnen tegenhouden!
Dezer dagen werd in de Wag. als stellig feit
bericht, dat dr. Kuyper ia 1873 zou hebben voor
gesteld den heer mr. W. Heinecken op een tractement
van 2400 tot vasten secretaris van den kerkeraad
te doen benoemen.
Dr. Kuyper heeft zich gehaast aan de redactie te
melden, dat ze misleid is door een verkeerd bericht
gever, want dat van dit feit letterlijk niets aan is.
Wel is door dr. Kuyper voorgesteld een vasten secre
taris te benoemen op een soortgelijk tractem-ntmaar
over mr. Heinecken is in verband hieimeê noch ooit
gesproken noch ook gedacht.
Mr. W. Ilrinecken is door dr. Kuyper alleen genoemd
toen er in 1873 een advocaat over het Beheer moest
geconsulteerd.
Volgens mededeeling van ds. Buijtendijk in eene
vergadering te Utrecht gehouden, tracht men ook in
het hoofdkiesdistrict Hontenisse eene
afdeeling opterichten van de nationale kies
vereeniging.
Ierseke. Vrijdagnamiddag had de gewone jaarlijksche
verpachting plaats van een gedeelte van het buitenbe
loop van den havendijk. Sedert eenige jaren vertegen
woordigt die pachtsom geen onbelangrijke bijdrage tot
de g< meente-inkomsten, doch ditmaal is de opbrengst
gering. liet hoogste cijfer gaf 1885, nl. ƒ2450, in
1886 daalde het in eens tot ƒ648, om in 1887 weer
een weinig (tot ƒ683) te stijgen; nu is de geheele op
brengst slechts 141. Sommige perceeltjes vonden
niet eens een bod.
Deze uitkomst was te voorzien, daar men met het
oog op de geleden verliezen met de pannencultuur in
het vorige jaar, niet mag verwachten dat vele niet-
pachters zich sterk met de broedvangst zullen inlaten.
Ook moet niet vergeten worden, dat de pachters of
kweekers van consumable oesters meerendeels van een
steiger of steigergedeelte voorzien zijn.
Er zullen dus dezen zomer waarschijnlijk weer heel
wat minder pannen gelegd worden dan het vorige
jaar. De vroeger daarmee behaalde groote winsten, die
den geringen man ten goede kwamen en zooveel werk
verschaften, zijn voor goed voorbij. Het zou evenwel
verkeerd zijn uit dit feit op zich zelf tot achteruitgang
van de geheele oesterindustrie te besluiten.
De verzending van oesters in Jan. aan het sta
tion Kruiningen levert weer een welsprekend cijfer
voor de uitbreiding der consumtie. In 1887 werden
in Jan. verzonden 2778 vaten, dit jaar 4202. Van
1 Oct31 Jan. beJragen de cijfers 8906 en 14364
▼aten, dus een vermeerdering van 60 pet. ruim.
Ellewoudsdijk. Alhier is een vrijzinnige kies
vereeniging opgericht onder den naam Vooruit
gang." Zij stelt zich ten doel bij de verkiezing van
leden voor de 2e Kamer en \oor de Provinciale Staten
de candidatuur te steunen van tot de vrijzinnige partij
behooreride bekwame personen.
Waarschijnlijk zullen ook bij de verkiezing van
leden voor den gemeenteraad de candidaten worden
besproken, doch ten aanzien van zoodanige personen
zal in geen geval gezien worden naar kleur.
Ook meerderjarige niet-kiezers en kiesgerechtigden,
buiten de gemeente woonachtig, kunnen lid der ver-
eeniging worden. De contributie bedraagt, zoowel voor
binnen- als voor buitenleden 25 cents per jaar. Het
bestuur bestaat uit 6 leden, die de functiën van
voorzitter, secretaris en penningmeester onderling ver
deden. Het bestuur zal voorstellen, om, wat de ver
kiezing van leden voor de Provinciale Staten betreft,
samen te werken met de liberale kiesvereeniging «Goes".
Het ledental bedraagt nu reeds 41, waaronder 2
buitenleden.
St. Maartensdijk. LI. Vrijdag werd alhier eene
afdeeling opgericht van de kiesvereeniging
«Algemeen Belang" voor Tolen en St. Filips-
land. Hoewel de vergadering niet druk bezocht was,
treedt toch de afdeeling aanvankelijk met 24 leden op.
Het bestuur bestaat uit de hh. M. D. Hage, J. Dor-
maar en M. P. Polderman, welke ook, krachtens de
statuten van «Algemeen Belang", deel uitmaken van
het bestuur dier vereeniging. De contributie voor een
lid der afdeeling bedraagt 50 ct. per jaar en voor
eene z«kere categorie van kiezers 25 ct. Hare werk
zaamheden zullen zich ook uitstrekken t.ot het stellen
van candidaten voor leden van den gemeenteraad.
Wolfertsdijk. De kiezerslijsten zijn vastgesteld op
208, nadat 2 personen als bedeelden daarvan zijn
geschrapt, tegen 63, 63 en 132 vorig jaar.
Krnininge. Op de Zaterdag alhier gehouden ver
gadering, in zake de oprichting van weeg
bruggen aan het station Kruininge en te Hansweerd,
bleek dat de aandeelen tot het benoodigde kapitaal
geplaatst waren. Indien de aan te vragen concessie
verleend woidt, zal tot plaatsing der beide weegbruggen
worden overgegaan.
Het bestuur, dat op deze vergadering gekozen werd,
bestaat uit de heerenC. Der Weduwen, voorzitter,
H A. Markusse, vice-voorzitter, J. H. O. Dominicus,
secretaris-boekhouder, M. Kostende, Joh. Nieuwenhuize,
J. Wondergem cd C. Van Iwaarden, commissarissen!
Men verneemt, dat de nieuw te kiezen
Kamers der Staten-Generaal zullen bijeenkomen on
middellijk na Paschen, d. i. 4 of 5 April a. s.
Uit Hoofdplaat meldt men aan de Tem. Ct.,
dat de straf van eene maand gevangenis, waartoe de
beer A. J. V e r p 1 a n k e, gewezen raadslid, veroor
deeld werd, bij beschikking van Z. M. is vervangen
door eene geldboete. Groot was allerwcge de vreugde,
toen Woensdag die blijde mededeeling bekend werd.
De lib. kiesvereeniging «Plicht en recht" te
VlissingeD is ontbonden. Onmiddellijk daarna werd
een nieuwe a!g. kiesvereeniging opgericht onder den
naam «Algemeen Belang". Tot bestuursleden werden
gekozen de hh. Jos. Van Raalte, J. Verkuijl Quakke-
laar, H. Louman, J. Spanjaard, M. P. Troelstra, mr.
F. N. v. d. Bilt en A. J. VaD Ockenburg. De eerste
3 maakten het bestuur der ontbonden vereeniging uit.
Staande de vergadering traden ongeveer 100 leden
tot de vereeniging toe.
In De Wageninger schrijft prof. E. H. Van
Leeuwen:
Inderdaad, reeds sedert jaren, en in de laatste twee
jaren in klimmende mate, is alles wat in mij is op
gekomen tegen het misbruik dat gemaakt is van chris
telijk klinkende leuzen, tegen de verbijsterende ver
menging van godsdienst en politiek, waarbij het Evan
gelie wordt neêrgetrokken tot de laagte van het rouge-
et-noire-'pel. Ik dank God, dat er eindelijk eens ernstige
pogingen worden aangewend om paal en perk te stellen
aan het vernederend drijven van enkele behendige
volksmenners, en ik hoop en bid, dat die pogingen
mede een middel mogen blijken in Gods hand om het
bederf uit te snijden, dat in het edelste deel van ons
volksleven op zoo onrustbarende wijze is ingekropen.
Het is inderdaad niets minder dan de revolutie, die
zich heeft meester gemaakt van een goed deel onzer
chri8telijk-gezinde volkskringen, en die juist daarom
zoo ontzettend gevaarlijk is, omdat zij meer dan iets
anders demoraliseerend werkt door «de kracht der
dwaling", welke de leugen dekt met de schoonklin
kende leus «antirevolutionair. Van onze kleine «chris
telijke" pers zal ik maar zwijgen. Ejn Oranjevaan
en consorten voeren eene taal, waarvan ieder fatsoenlijk
men8ch eenvoudig walgt. Maar lees de Standaard,
als het u nog mogelijk is. Hiervan kunt gij altoos
zeker zijn, dat al het leelijke, wat door dat Blad immer
aan zijn tegenstander wordt toegedicht, juist datgene
is, wat gebrouwen wordt in zijn eigen ketel. Ik weet,
dat ik hier iets ergs zeg. Maar het is waarachtig, en
dat is het vooral wat mij en duizenden met mij vervult
met een zoo innigen en diepen afkeer van het drijven
en stoken van dat Blad. Het is de onoprechtheid, de
leugenachtigheid, waardoor ons christenvolk wordt
weggesleept en verblind en ten diepste gedemoraliseerd.
Let. b. v. eens op wat hij schreef van de macht-aspi-
ratiën der mannen van «Eendracht maakt Macht".
Welnu, macht te hebben en uit te oefenen is op zich
zelf geen zonde. Maar macht te willen hebben, te
willen veroveren, zich te willen toeëigenen, te nemen,
langs een weg, waarop niet van Boven gegeven wordt,
en geen middelen te schromen, die men meent dat
leiden kunnen tot het doel zie, dat is het allerergste,
wat een christenmensch overkomen, en waarmede hij
zijne medemenschen verblinden en bederven kan.
De opbrengst van 's Ti ij k s middelen over
Jan. 11. bedroeg 6.627.172.48, tegen 6.123.463.06%
in dezelfde maand van 1887.
Voortaan kan aan alle onderofficieren van het
wapen der koninklijke Marechaussée de toestemming
tot het aangaan van een h u w e 1 ij k worden verleend,
terwijl van het overige personeel het een vierde ge
deelte gehuwd mag zijn.
Koloniën.
Volgens een onder dagteekening van 4 Januari
door den resident van Japara verzonden bericht, zijn
alle nabij de groote Djoewana-rivier gelegen dessa's
en sawah's in de afdeelingen Pati en Djoewana over
stroomd.
De communicatie met Djoewana per as is verbroken,
doordat de groote postweg voor een groot deel onder
water staat Het water was nog steeds stijgende.
Van bestuurswege zijn bevelen gegeven om de in
woners der dessa's, die van de overstrooming te lijden
hebben, met prauwen naar elders te vervoeren.
Ook de resident van Soerabaja deelt mede, dat,
tengevolge der aanhoudende zware regens en der daar
door veroorzaakte hooge waterstanden, de stuw Se-
mamboeng in het district Rawapoelo I der afdeeling
Sidoardjo bezweken is, zoodat 611 bouws bonorowo-
sawah's, waarvan 120 bouws nog met padie beplant,
zijn overstroomd.
Mede door de hooge waterstanden en door het ge-