1888. N°. 12. Donderdag 26 Januari.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN D1TMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slecht»
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,- berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
I.
II.
III.
IV.
V.
VI.
VII.
VIII.
IX.
X.
XI.
OPENBARE VERGADERING
van den
Raad der gemeente Goes,
in de Trouwzaal,
op VRIJDAG de-\ 27 JANUARI 1888,
des namiddags te 2 uren precies.
Goes, den 18 Januari 1888.
De Secretaris,
HARTMAN.
Punten van behandeling:
Notulen.
Mededeelingen.
Ingekomen stukken.
Vernieuwde vaststelling van het 2e suppletoir
kohier van den Hoofd. Omslag voor 1887.
Voorstel van Burg. en Wetta. om machtiging
tot voldoening der kosten voor het onderzoek
van een terrein voor schietbaan.
Idem tot wijziging der begrooting van de ge
meente voor 1888.
Rekening der administratie van de bank van
leening over 1887.
Verzoek van het Burg. Armbestuur om mach
tiging tot af- en overschrijving op de begroo
ting voor 1887.
Gewijzigde begrooting der ontvangsten en uit
gaven van de gasfabriek voor 1888, met voor
stel omtrent den prijs van het gas enz.
Aanvrage van W. F. Van Riet, om afstand van
gemeentegrond.
Idem van H. Van der Straate, om idem.
GOES, 25 Januari 1888.
Omtrent de veelbesproken lodger-q u a e s t i e
wordt aan De Tijd de volgende ministenéele beslissing
medegedeeld
Z. Exc. de minister van staat, minister van binnen-
landsche zaken, heeft op de vraagi>Of personen, die
als oudste zonen ongehuwd zijo en bij hunne ouders
inwonen, of degenen die bij hunne behuwdouders zijn
ingetrouwd en inwonen, doch overigens met hunne
ouders en behuwdouders huiselijk verkeer hebben, met
hen aan de gemeenschappelijke tafel eten en bij hen
de noodige kamers en vertrekken in huur hebben, die
bij schatting de vereischt wordende huurwaarde kunnen
opleveren, zich bedienen mogen van het 51e lid van
art. 7, in verband met art. 1, letter cder kieswet,
om kiezer te kunnen worden geantwoord»Dat
bedoelde personen niet te beschouwen zijn als hoofden
van gezinnen of alleen wonende personen in den zin
van art. 1 sub c der kieswet, en niet op de kiezers
lijsten behooren te worden geplaatst."
Wat van oudste zoons geldt zal natuurlijk ook wel
vaH de jongere zoons geld-n.
Op dit punt schijnt het, dat de opvattingen der
gemeentebesturen zeer uiteenloopen, waardoor de be
doelde personen in de eene gemeente wèl, in de andere
geen kiezer worden, en wenschelijk ware het dat
hierin de nooiige eenheid kwam.
Ons komt de uitleg van den minister rationeel voor.
Het begrip van lodger of alleen wonend persoon is, dunkt
ons, niet toetepassen op een zoon, die bij zijne ouders
inwoont. Ook hierbij moet, naar het ons voorkomt,
rekening gehouden worden met het in de wet gelegde
denkbeeld van hoofd eens gezins. De persoon, die ergens
buiten het ouderlijk huis op kamers gaat wonen, is,
als vreemd aan het gezin van zijn huisheer, alleen
wonend en als zoodanig de vestiger van een element
dat tot zekere mate het begin van een nieuw gezin
is, ook al bestaat het tot nutos uit éen persoon.
Dit denkbeeld is niet te verbinden aan den zoon,
die ongehuwd, bij zijne ouders inwoont, ook al wordt
ham eene of meer kamers in gebruik (huur?) afgestaan.
Van dit ('s ministers standpunt bezien, gelooven wij
dat in vele gemeenten de kiezerslijsten door de daartoe
bevoegden nog wel eens aan een onderzoek mogen
onderworpen worden.
Wij herinneren belangstellenden aan de voorstel
ling, die morgen (Donderdag) door eenige leden van
het ooderwijzersgezelschap »Goes" alhier in 't koffiehuis
>De Prins van Oranje" zal gegeven worden ten voordeele
van de vereeniging voor weezenverpleging op Noord
en Zuid-Beveland.
Het groots succes, dat deze opvoering mocht ver
werven, toen zij kort geleden voor geiaviteerden plaats
had en het goede doel, dat met deze reprise wordt
beoogd, zullen ongetwijfeld velen aanlokken om bet
feest van morgenavond te komen bijwonen.
Gisteren werd door het bestuur der Bouw-ver-
eeniging »Help u zeiven" albier het 21e jaarverslag
uitgebracht, waaruit bleek dat het boekjaar 1887 be
gonnen werd met 137 ledan, doch 9 leden hebben
hun lidmaatschap opgezegd en 1 lid kwam te over
lijden. Verschillend" leden hebben een gedeelte van
hun aandeel opgenomen. Aan al die leden werd uit
betaald 2212,78%, van 5 leden moest de winst
verbeurd worden, omdat zij nog geen 4 jaren lid waren,
hetgeen bedroeg 1,4!, 3 leden namen hun winst
van 1886 op tot een bedrag 36.76%. De contributie
die ontvangen was bedroeg 3182,20 of 139,95
meer dan in 1886. Door het bestuur werden 4 leden
aangenomen, zoodat men 31 Dec. 1887 131 leden
telde, die een gezamenlijk kapitaal in de vereeniging
hadden van 13847,49 of 1449,84 meer dan 31
Dec. 1886.
Aan de gebonwen werd de noodige zorg besteed.
Voor onderhoud had de vereeniging op
1 Jan. 1887 363,03
aan onderhoud werd dit jaar uitbetaald 283,25%
Rest 79,77%
van de winst werd voor dit doel af
getrokken 220,
zoodat men voor 1888 disponibel heeft 299,77%
Aan huishuur werd ontvangen 1182,75.
Het bestuur was in staat 5 pet. als winst bijteboeken
of uittekeeren. Het reservefonds, dat !/s der winst tot
tot zich neemt, bedroeg 31 December
1836 1388.37
dit vermeerderde met 127.60
zoodat het reservefonds 31
Dec. 1887 bedroeg. 1515,97
De vereenig. had op 1 Jan. tijdelijk uitgezet
254,45
1733,93
473.—
op verschillende tijden werd uitgezet 1479,48
Samen
daarvan werd opgenomen
zoodat men 31 Dec. 1887 uitstaande had 1260,93
De schulden der vereeniging bedroegen
1 Jan2900,
dit jaar werd opgenomen 200,
Samen ƒ3100,
hiervan werd afgelost 600,
zoodat men 31 Dec. 1887
schuldig was 2500,
Het bestuur was in staat om na 1 Januari 1888
f 1700,af te lossen, zoodat de schulden feitelijk maar
800,bedroegen.
De omzet der vereenig. bedroeg ontvangst 5288 42
uitgaven t> 4959 74
contanten in kas 31 Dec. 1887. 328 68%
Uit de balans-rekening bleek, dat het kapitaal der
leden bedroeg aan aandeelen 13328,89
aan verdeelde wiDst 518,69
Samen ƒ13847.49
reservefonds1515,97
saldo winst dat niet verdeeld is 0,92%
voor onderhoud gebouwen beschikbaar 299,77%
schuilen der vereeniging2500,
onverschenen interest daarvan 125,
Samen ƒ18289,16
Dit kapitaal was belegd in
de gebouwen 16699,54%
uitgezette gelden 126093
contanten in kas 31 Dec. '87 328,68%
Samen ƒ18289,16
Staat van winst en verlies in 1887.
Baten.
Ontvangen huishuur ƒ1182,75
interest. 0,98
entree-gelden 5,60
boeten 1,
verbeurde winst. 1,41
onzuivere winst
Lasten.
1191,74
Interest van schulden.
onverschenen op 31 Dec.
van idem
lasten, erfpacht, assurantie
voor onderhoud der ge
bouwen
onkosten
8,80
125,—
124,04%
220,—
75,86
samen 553.70%
Winst 638.03%
daaraf llt voor het reservefonds. 127,60
rest 510 43%
Winst van 1886 dat niet verdeeld is 9,09
Zuivere winst 519,52%
hetgeen verdeeld moet worden over het
kapitaal dat de leden 31 Dec. 1886 in
de vereeniging hadden en na uitbetaalde
aandeelen en winst bedroeg 10372,56,
hetgeen tegen 5 pet. bedraagt 518,60
Aldus een saldo winst dat niet ver
deeld wordt van
0,92%
Gebrs. V. Lier deelen ons mede, dat de
voorstelling van »Docter Klaus" om bijzondere rede
nen niet op 2 Febr. a. s., maar op 7 Febr. d. a. v.
zal plaatshebben.
Het letterteeken volgers de wet op de zeevisfehe-
rijen is voor de gemeenten Tolen T. II. en Ierseke Y. E.
De Stand, meldt, dat eerlang de voorzitters der
anti-revolutionaire kiesvereenigingen naar de hoofd
plaats hunner provincie zullen worden opgeroepen, om
onder leiding van een of meer leden van het Cen-
traal-Comité provinciale tam enkomsten te
regelen.
Heiukenszand. De verkiezing voor een 1 id
van den gemeenteraad, ter voorziening in
de vacaturo ontstaan door het overlijden van dhr.
C. Van Damme, zal alhier plaats hebben na de vast
stelling der nieuwe kiezerslijsten op 9 Febr. a. s.
De heer W. J. V a d e r te Kortgene zal, naar
men ons mededeelt, aan de 2e Kamer een adres zenden
in zake de wet op den kinderarbeid.
Genoemde heer meent dat wanneer die wet aange
nomen wordt, dit voor de plattelandsbewoners en
vooral voor den arbeidersstand groote moeilijkheid en
schade zou opleveren. Hij hoopt dat zijn adres door
anderen zal worden gesteund.
Men schrijft uit Friesland aan de N. R. Ct.
De redacteur van het te Leeuwarden verschijnende
blad Het Noordende heer W. Diemer, predikant bij
de christelijk gereformeerde gemeente te Dokkum, die
laügen tijd groote vrienden was met dr. A. Kuyper
en in zijn blad heel zalvende, broederlijke brieven
schreef aan laatstgenoemde, beeft dezen thans ook de
compagnieschap opgezegd. De beoogde vereeniging van
de Buijtendijkianen en liberalen wijt hij geheel aan
dr. Kuyper. »Wat wij op kerkelijk terrein voorspeld
hebben", schrijft hij in zijn blad. »is reeds werkelijk
heid. Dr. Kuyper was bang vóór twee jaren, als de
raad van Het Noorden opgevolgd werd, dat ds. Ploos
van Arastel dan een standbeeld gekregen had in de
Willemskerk in Den Haag". En verder»De demon
der verdeeldheid gaat rond als eene geeselroede onder
de gereformeerden. Nog nooit bestond er zulk eene
spanning onder de orthodoxen zeiven als tegenwoordig.
Dr. Kuyper bezit de gave om uiteen te jagen, maar
niet om te verzamelen. Daarvoor moet God een ander
man verwekkenHet wordt overal eene par
tijzaak, in plaats van eene Koningszaak Met
den leider dezer partij is op kerkelijk gebied geen
land te bezeilen. Wij hebben het voorgoed opgegeven,
om met hem te discuteeren. Voor de hand liggende
vragen blijven onbeantwoord, en daar hij antwoordt,
telkens een ontwijken zonder ons zelf te laten spreken.
Van zulk gemartel zien wij af".
Men moet nu weten, dat Het Noorden in Friesland,
vooral in het district Dokkum, veel woidt gelezen,
en dat ds. Diemer daar zeer veel invloed bezit. üs.
Diemer stelt steeds op den voorgrond, dat men in
staatszaken de kerk er buiten moet laten.
Zaterdag werd in de Tooneelscbool te Amsterdam,
in eene gecombineerde vergadering van het hoofdbe
stuur van het Nederlandsch Tooneelverbond en de com
missie van toezicht op de Tooneelschool, aan den heer
Taco H. De Beer, afgetreden leeraar aan de Too
neelschool, eene aangename verrassing bereid. Bij monde
van prof. Stokvis, voorzitter van het hoofdbestuur,
werd hem hulde gebracht voor de vele diensten, zoo
vele jaren aan de Tooneelschool bewezen; tevens werden
hem twee schoon bewerkte bustes aangeboden, naar
het antiek Klythia en Ilermes op zwart marmeren
kolommen.
De heer De Beer sprak een kort woord van dank,
wees er op, dat hij twintig jaar lid van hetTooneel-
verbond was, zich dien tijd voor de goede zaak ten
nutte had gemaakt en bereid was, dit ook verder
te doen.
O.-Indië. Overgeplaatst: de luit. t/z 2e kl. C. A.
Dominicus van de Oenarong op de Gedoh de offic.
van adm. 2e kl. D. G. Krol V. d. Hoek, van de Hydo-
graaf op de Gedeh.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Volgens het thans verschenen jaarboekje van de
Christelijke Gereformeerde kerk (afgescheidenen) in ons
land voor 1888, bedroeg het aantal harer gemeenten
373, met 306 predikanten82 vacante gemeenten en
emeriti predikanten 46 Het aantal Christelijke Ge
reformeerde gemeentescholen bedroeg 82, waarvan 35
werden gesubsidieerd door de »Vereeniging voor Ge
reformeerd schoolonderwijs". Het aantal Christelijke
jongelingsvereenigingen, onder toezicht staande van de
kerkeraden der Christelijke Gereformeerde gemeente
of in betrekking staande tot de gemeente, bedroeg
216; Christelijke jongedochtersvereenigingen 114; Zon
dagsscholen, die bestuurd worden door leden of onder
toezicht staan van de kerkeraden der Christelijke Ge
reformeerde gemeente, 382. De theologische school telt
45 litterarische en 38 theologische studenten onder
deze laatsten zijn er 15 in het le, 43 in het 2e en
40 in het 3e of laatste studiejaar.
De voordracht ter benoeming van een hoofd aan
de PareLchool te Amsterdam bestaat uit de heeren
Verschuur, onderwijzer te Middelburg, Mieras en Mareau,
onderwijzers te Amsterdam.
Rechtszaken.
Tegen den heer Willink Ketjen is eene rechts
vervolging ingesteld wegens beleediging van den mi
nister van koloniën.
Deze zaak zal den 9n Februari voor de Haagsch
rechtbank behandeld wordeD.
Het Vad. spreekt echter dit bericht weder tegen.
De ongehuwde moeder uit Veere, veroordeeld
tot gevangenisstraf wegens het te vondeling leggen
van haar kind, is van dit vonnis in hooger beroep
gekomen en zou den 19 dezer als appellante voor
het hof te 's-Hage terechtstaan, doch op haar verzoek
is de behandeling harer zaak uitgesteld tot den 9en
Februari. Zij zal alsdan worden bijgestaan door den
heer mr. Van Gigh, die, op verzoek van een Middel
burger, zich bereid heeft verklaard die taak kosteloos
op zich te nemen. NR. Ct.)
Beursoverzicht.
Wij hebben ook ditmaal van eene uiterst kalme en
stille week te gewagen en zelfs kon de blijvende lage
geldmarkt da speculatie niet verlokken om tot operaties
in deze of gene richting over te gaan. Met uitzonde
ring van enkele fondsen, die door locale toestanden
werden beheerscht, ontmoette men de meeste beweging
bij de Koloniale waarden, die dan ook het leeuwen
aandeel van de afgesloten transacties hadden. De aanlei
ding bestond voor een groot deel in het thans door de
rechtbank gehomologeerde accoord, door de gefailleerde
Djrrepaalscho bank der Vorstenlanden aan hare cre
diteuren en obligatiehouders aangeboden. De tot stand-
koming der Cultuur-maatschappij is daardoor een feit
geword n en de oprichting daarvan wacht alleen nog
maar op enkele noodige formaliteiten. Dd preferento-aan-
deelen rezen in weinige dagen tot den koers van 117 pet.,
terwijl de Certificaten Dorrepaal (toekomstige aandeelen)
het tot 48 pet brachten. Winstnemingen op verhoogde
prijzen, gepaard aan de bezwaren die er bij houders van
eerstgenoemde soort bestonden, om te moeten storten als
mede eeae paniek in de koffie te Havre waren de zeer ver
klaarbare redenen waarom de markt ten slotte met flauwe
tendenz sloot; intusschen ook slechts voor een dag,
want op den eersten dag d^r nieuwe w^ek vinden wij
de oude prijzen weer terug. De hieruit voortvloeiende
strooming bleek zoo krachtig te zijo, dat ondanks dia
kwade tijden de geheele Indische markt er door werd
medegesleept en wij slechts op éene uitzondering na
bij deze rubriek van gunstige uitkomsten kunnen ge
wagen. Eene afdeeling die zich hierin niet onbetuigd liet
was die der obligat.ën Handelsvereenigiog Amsterdam.
Deze instelling welke evenmin als hare zusterafdeelingen
van moeielijkheden verschoond bleef toen de Indische
waarden zoo schromelijk en déroute waren, heeft zich
onder de handen eener energieke directie het meest weer
kunnen opheffen, en bedriegen wij ons niet dan wordt
een voor de tijdsomstandigheden belangrijke dividend
te gemoet gezien. Dit was dan ook wel de hoofdreden
waarom de obligatiën van 81 pet. tot 87 pet. o;
kwamen.
De tweeraaandelijksche rescontre in de aandeelen der
Nederlandsche Handelmaatschappij droeg eveneens het
hare er toe bij dat op deze rubriek opnieuw dj aan
dacht viel. Er bleek nog al eene krachtige contramine-
partij te zijn, zoodat de huur der stukken hooger liep
dan vroeger. Intusschen was zooals wij zeiden
het slot der week ook hier in reageerende stemming.
Onze Nationale Schuldsoorten geven al weder geene
bijzondere stof tot bespreking. De omzet hier was hoogst
bepeikt, de Integralen en de 3% pets Schuldsoort
verloren respectievelijk en pet.de 3 pets. soort
kwam daarentegen eene evengroote fractie op.
De handel van de Europeesche beleggingsfondsen
was al even traag als de vorige week, hoewel de uit
komsten op dit gebied toch nog verschillend zijn.
Terwijl toch Metallieken bijna zonder onderscheid eene
vaste markt vertoonden waren de Russische soorten
voortdurend aangeboden, geïnfluenceerd als zij steeds
blijven door geruchten van eene op handen zijnde lee
ning. Ook de uitdrukkingen door den Czaar bij gele
genheid van de Nieuwjaarsreceptie geuit waren voor
velen van dubbelzinnig gehalte. Doch ook hier waren
de transacties van te geringen omvang, zoodat de koers
verschillen in ieder geval onbelangrijk moeten worden
genoemd.
De Parijsche markt had eens lichte gevoeligheid ten
gevolge van eene tijdelijke spanning, die met het
