T
1888. N*. 1.
Zondag 1 Januari.
1887.
GOËSOIE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vei melding van liefdegaven 5 cent per regel.
i-
Zoo ooit, dan mag voorzeker aan het einde van 1887
wel de vraag gedaan worden: Wachter, wat is er
van dsn nacht?" Dit jaar toch heeft, inzonderheid op
het gebied der binnenlandsche politiek, eene buitenge
wone beteekenis, die het in de geschiedenis boven ver
scheidene zijner voorgangers zal stempelen tot een be
langrijk jaar voor ons vaderland; en vermoedelijk zullen
de gevolgen van wat in 1887 is tot stand gekomen,
zich in de naaste toekomst doen gevoelen en wellicht
een ommekeer brengen in veel wat jarenlang heeft
bestaan. Het is duidelijk, dat wij hier het oog hebben
op de Grondwetsherziening, die dit jaar tot stand is
gekomen, doch vóór wij daarover uitweiden, willen wij
eeisc een blik werpen op wat verder io Nederland in
1887 voorviel, dat der herdenking waardig is.
In de eerste plaats dan brengen wij in herinnering,
dat in het begin van het ten einde spoedende jaar
onze Koning Willem III zijn zeventigsten geboortedag
mocht vieren, een feit, dat niet alleen voor den vorst
en zijn gezin gedenkwaardig was, maar dat in het
geheele vaderland en ook in onze stad met de meeste
geestdrift werd herdacht en dat aan alle weldeokenie
Nederlanders weder d8 gelegenheid bood om van hunne
Helde voor het Oranjebuis blijk te geven. Toch was
bijna de feestdag van 19 Februari een dag van rouw
geworden doordien de Koningin en het Prinsesje, ter
wijl zij in een open rijtuig den feesttooi der residentie
in oogenschouw namen, tengevolge van het schrikken
en op hol slaan der paarden, in groot gevaar ver
keerden, waaraan zij door het moedig optreden van
Anton Kabelaar en andere omstanders ontsnapten.
Maar toen zij dan ook gered waren, was de vreugie
dubbel groot en dankbaar mogen wij terugzien op een
jaar, dat aan het huis van Oranje en daarmede aan
Nederland zoovele zegeningen heeft grschonsen.
Met terzijdestelling van de chronologische volgorde
willen wij hier nog een ander jubilé herdenken, dat
op heden, den laatsten dag des jaars, wordt gevierd,
Dl. het vijftigjarig priesterschap van Paus L-o XIII
Wel is de jubilaris ver van Nederland maar zijn
gouden priesterfeest wordt toch door een groot deel
van ons volk met groote vreugde gevierd en als zoo
danig mag het ook in ons overzicht van 1887 Liet
worden gemist. Een korte beschrijving van het leven
van dezen grijzen kerkvorst vinde hier tevens eene plaats.
Vincenzo Joachim Pecci werd den 2en Maart 1810
te Carpineto geboren. Na een zestal jaren op een
Jeauiëtenschool te Viterbo te hebben doorgebracht,
liet Vincenzo zich te Rome als student inschrijven en
legde hij zich met ijver toe op de pbilosophie en de
letterkunde, waarbij hij zich als dichter zeer gunstig
onderscheidde. Eerst daarna begon hij zijne theologische
studiën en toen hij in 1832 tot laureato in de we
tenschap was beaoemd, nam hij den naam van Gioac-
chino aan.
Op 27-jarigen leeftijd verliet hij de academie en
trad als referendaris tot de congregatie Buon Qoverno
toe, terwijl hij op den laatsten dag van het jaar 1837
zijne eerste mis vierde. Elf jaar later werd hij tot
pauselijk gedelegeerde te Benevento benoemd, waar hij
zijne taak zoo goed vervulde^ dat de toenmalige paus
Gregorius XVI hem twee jaren later de geestelijke
administratie van Perouse toevertrouwde.
Achtereenvolgens werd mgr. Pecci nu nuntius te
Brussel (na kort te voren tot bisschop van Damiate
gewijd te zijn), hoofd van het diocees van Pdrouse en
kardinaal-kamerling van paus Pius IX. Toen deze in
1878 overleed, werd de kardinaal Pecci spoedig daarna
tot zijn opvolger verkozen.
Eenmaal als hoofd der Katholieke kerk opgetreden,
was zijn eerste werk, te trachten den vrede tusschen
het Vaticaan en de mogendheden te herstellen. Eq
nooit heeft Leo XIII de gelegenheid laten voorbijgaan,
om aan de Katholieke kerk de sympathie te verzekeren
der volken en der souvereinen.
In de politiek, welke hij volgde, legde hij eene ver
standige gematigdheid aan den dag
Zijne grootste kracht zocht hij in het tot stand
brengen van het goede, het beschavende. Zoo hebben
de scholen te Rome, en ook de geestelijke inrichtingen
van onderwijs elders, onnoemelijk veel aan zijne be
moeiingen te danken. Een groot aantal kerken, lief
dadige gestichten, ziekenhuizen enz., allen opgericht
met geld uit zijn particulier vermogen, zullen mede
aan het nageslacht den lof verkondigen van een pans,
die, zich zei ven de strengste eischen stellende, vol
goedheid en vol liefde voor anderen was, en etn ieder,
van welke gezindte ook, een schoon voorbeeld heeft
gegeven van wat deugd en werkzaamheid vermogen.
Wij keeren thans terug tot de uitsluitend binnen
landsche aangelegenheden. Een terugblik werpende op
wat 1887 Nederland gaf, kan getuigd worden, dat op
maatschappelijk gebied en op dat der nijverheid niet
veel verandering kwam. De landbouw mocht zich over
het algemeen iu een goeden oogst verheugen, doch
de prijzen der granen waren nog niet van dien aard,
dat van eene krachtige herleving van dezen kwijnenden
tak van bestaan kan gesproken worden. Ook in andere
industrifëu vertoonde zich nog steeds malaise, die wel
niet toeneemt, maar die zich toch helaas nog zwaar
doet gevoelen. Daarin kan trouwens geen plotselinge
verandeiing komen. Evenmin als de ongunstige toestand
met groote schokken is ontstaan, ev. nmiu zal eene
gunstige wending eensklaps totstandkomen; daartoe
hangen de verschillende takken van handel en industrie
te veel met elkander samen en brengt de vcor- of
achteruitgang van den eenen ongemerkt dien van den
anderen med§.
Behalve de landbouw dient ook met een enkel
woord een andere bron van bestaan uit deze streek
te worden herdacht, nl. de oesterindustrie. Deze gaf
in het afgeloopen jaar evenmin schitterende uitkomsten
en menigeen gaat ook te dien opzichte gibukt onder
de slechte resultaten.
—■Ook op sociaal gebied leverde 1887 niet veel merk
waardigs op. De woelingen der sociaal-democratische
partij waren zeker minder erg dan in het voorgaande
jaar, het&^dan dat dit-^óöï^p?ooT*uit>4® omstandifc-
heid, dat zij 'tijdlang de leiding van,lfeaar hoofd
moest missen, hetzij wat wij eerder geloow1 ^at
de krachtige anti-socialistische demonstraties,\k00 a*"
keurenswaardig ook io hare gevolgen, haar de
tuiging heeft geschonken dat men in Nederland i
veel heil verwacht van de beginselen dezer partij.
Wat eindelijk den politieken toestand van ons land
aan het einde van 1887 betreft, daarvan valt helaas
nog niet veel goeds te zeggen. Wij mogen dankbaar
herinneren, dat het afgeloopen jaar ons de Dieuwe
Grondwet bracht en al is deze ook niet geheel in
liberalen geest tot stand gekomen of beter, al is
nog veel daarin, wat de liberalen anders hadden ge
wild het is niet tegen te spreken, dat zij van een
liberalen zunrdeesem is doortrokken De Grondwets-
heizieniog, waarover zoovele jaren lang is geschreven
en gesproken onder leiding van Heemskerk is zij
tot stand gekomen.
Wat zal zij aan Nederland brengen Wie zal het
zeggen, vooral nu blijkt, dat de kerkelijke partijen
zich weder nuuwer gaan aaneensluiten, nu het anti
revolutionair isolement een klank is, zonder moer
Vermoedelijk zal daardoor de overheerscbing van onze
politieke tegenstanders wel gewaarborgd zijn, maar
daarin mag voor de liberalen slechts een reden te meer
liggen om zich nauw aaneen te sluiten en hunne kracht
te toonen. Dit kan hun te gemakkelijker vallen, nu
meer en meer blijkt, dat da radicalen zich zullen af
scheiden. Het vast programma van gematigd vooruit
strevende beginselen kan daardoor gehandhaafd blijven,
gehandhaafd tegen het drievoudig verbond van anti
revolutionairen, katholieken en radicalen.
Zal het nieuwe jaar ons die nanw aaneengesloten
phalanx van liberalen brengen, om bij de aanstaande
Kamerverkiezing haar plicht te doen Wij hopen het
van harte, maar dan wordt het tijd althans voor
zoover ons district betreft dat de hand aan den
plopg wordt geslagen. Uit Tolen kwam reeds een
krachtig teeken van levenzullen Noord- en Zuid-
Bevela d daarbij achterblijven
De Kamerverkiezingen, dit jaar gehouden, kunnen
veilig onbesproken blijven, zoo gering was de invloed
daarvan* op de samenstelling der vertegenwoordiging.
Van meer belang waren de verkiezing voor een lid der
Prov. Staten, ter vervanging van wijlen jhr. J. L. De
Jonge en die voor den gemeenteraad tengevolge van
periodieke aftreding. De eerste toch leerde ons
dat het voor de liberalen steeds meer geboden is
hunne uiterste krachten in te spannen om da over
winning te behalende laatste gaf blijk, dat in onze
gemeente de kiezers overtuigd zijn, dat hunne belan
gen go->d behartigd worden en dat zij geene veran
dering wenschen in de richting van het tegenwoordig
bestuur.
Voor buitengewone rampen en ziekten bleef ons
land gelukkig gespaard, al mag niet vergeten worden,
dat in het begin van het jaar een poos de ge
vreesde trichinose zich in onze gemeente en in de
aangrenzende gemeenten vei toonde. Ook nu nog is
de ziekte niet geheel verdwenen, doch door het jongste
raadsbesluit, waarbij meerdere veiligheid togen deze
ziekte wordt verschaft, kan thans het gevaar daar
voor zoo goed als geweken beschouwd worden.
Zoo staan wij weder aan het begin van een nieuwen
tijdkring. Behalve het eene punt de Grondwets
herziening vielen er in het oude jaar geene feiten voor,
waaruit in het volgende gewichtige gebeurtenissen zullen
voortspruiten. Maar daardoor te meer blijft de vraag
onbeantwoord, wat de toekomst ons baren zal. Laten
wij haar echter moedig te gemoet treden en trachten
met kracht te dragen wat zij ons zal brengen laten
wij vóór alles trachten Nederland sterk to miken
naar binnen door eendrachtig 's lands belangen te
bevorderen. Komen dan ooit verwikkelingen daar buiteD,
dan zal ons land zich krachtiger gevoelen om die be
langen te verdedigen. Eq wie weet, hoe spoedig reeds
de rust in Euïopa verstoord zal worden. Wanneer
wij ineen volgend nommer een blik werpen buiten
onze grenzen, dan zullen wij zien dat er brandstof
te ovéi- ligt opgestapeld, die slechts op de oorlogsfakkel
wacht, om een groot deel van Europa in vlammen te
z-tten. M -go Nederland daarvoor gespaard blijven en
1888 voor onze land- en stadgenooten een jaar van
rust, zegen en voorspoed zijn
In het jaar 1887 bad Nederland weder het verlies
te betreuren van vele personen, die zich hebben onder
scheiden op het gebied van wetenschap of kunst, of
wel in aanzienlijke ambten het vaderland belangrijke
diensten hebben bewezen. Wij noemen daarvan
Mr. A J. Duymacr van Twist, minister van staat,
oud-gouverneur-generaal van Ned.-Indiëmr. Th. M.
Roest van Limburg, oud-minister van buitenlandsche
zakenrat*. P. Blussé van Oud-Alblas, oud-minister
van financiën en lid der Tweede Kamer; mr. C. J.
Pické, lid der Eerste Kam^rO. baron van Wasse-
naer van Catwijck, lid der Tweede Kamermr. J. L
De Bruyn Kops, idem jhr. J. L. De Jonge, oud-lid
der Tweede Kamer; mr. L. Oldenhuis Gratama, idem;
mr. J. W. Gefken, idem en oud-procureui-generaal
in de kolonie Suriname; mr. L. P. C. Van den Bergh,
oud rijksarchivaris en oud-lid van Hoogen Raad van Adel;
G. J. Loncq. oud-hoogleeraar in de geneeskunde
te\Utrecht; dr. II. J. Ranke, hoogleeraar in de gomes-
kunVe te Groningen dr. P. II. Suringar, oud-hoog-
leerifar *n da geneeskunde aan het athenaeum te Am
sterdam; dr. A. W. T. Juynboll, hoogleraar aau de
inst^'dng voar onderwijs in de taal-, land- en volken-
kun'!,e van Ned.-Indtë, te DelftD Grothe, ond-hoog-
leeifiar aan de polytechnische schooldr. N. J. A.
q# «Stemberg, geneeskundige, Rotterdamdr. J N.
Ram!^' inspecteur van krankzinnigengestichtenF. C
SwagèmV^ers, vicaris-generaal van het R K. bisdom
van IPs! II. J. baron Taets van Ame-
rosi^en van woudenberg, generaal-majoorC. H. M.
P-l°generaal-mHioor; S. L J. Q leijsen, generaal-majoor;
F. C R Boersk gi>Pensl'meerd generaal majoor; J. A.
Beekman, generaal-majoor; F. Van Exter,
gep. nsioneerd luitenant-generaalVV. K baron Van
Ded-m, g.pensionj, luitenant-generaalJ C J. Smits
generaal-mejoor ti
invalidenhuis op Bronbeek
zabi th Johanna Hrzebroek, rraansl
commandant van het kon. mil.
ouwes Dekker Eli-
terP. J. B.
C. Robidé v. d. Aa, geograap en publicist
Enschedé, hoofdredacteur derHaarlcmsche Courant;
J. D. Doorman, hooflredactor van het Dagblad v.
Zuid-Uolland en }s-Gravenhae.
GOES, 31 December 1887.
Ierseke. Het bestuur van afdeeling Ierseke der
Vereeniging tot Bevrdering van de
Nederlandsche V i s s c'l o r ij had tegen gister
avond eene vergadering uitgesihreven, die tevens eene
meeting zijn zou voor eigenaars/an visschersvaartuigen.
Ia de vorige vergadering was besloten met verschil
lende assurantie-maatschappijr'fe in correspondentie te
treden, ten einde eene verzekering tegr-n lage premie
van visschersvaartuigen, op di Iersche en Bergsche
bank werkzaam, in het leven te roep n. Gisteravond
zouden die briefwisselingen worden medegedeeld.
Slechts weinige belanghebbenden waren opgekomen,
zoodat het doil der meeting"tofc*^een>ge zekerheid
van algemeeno deelnem ng te geraken," ^gnaist.
De ontvangen aanbiedingen waren het Bestuur ook ui
de gis gevallen, want de laagste premie, die was op
gegeven, bedroeg nog 1% pet., terwijl de Voorz. z ch
overtuigd hield, dat verzekering tegen pet. met
pet. der schade voor rekening der schippers geen risico
voor eenige maatschappij zou opleveren.
De bedoeling van het Bestuur met .deze voorbe
reidende werkzaamheden was niet, onafhankelijk van
het Hoofdbestuur te handelen, hetwelk eene algemeen®
assurantie der geheele Nederlandscln visschersvloof
beoogt, maar integendeel gegevens voor het Hoofd
bestuur te verzamelen, zoowel ten opzichte der prem e
als van het aantal deelnemers te Ierseke en in om
gelegen gemeenten.
Deze resultaten brachten de ontvangen informatiën
en de meetiog van gisteravond niet op, en men be
sloot daarom deze bijeenkomst (ook d? vergadering
der afd.) te verdagen tot over 14 dagen, tegen welken
datum de aanwezigen zich voornamen, ieder voor zich,
belanghebbenden tot een talrijke opkomst aan te sporen.
In die bijeenkomst wenscht het bestuur de verschij
nende eigenaars van vaartuigen de vraag voor te
leggen, of zij genegen zouden zijn tot verzekering tegen
eene premie van pet., natuurlijk zonder zich onmid
dellijk te verbiaden.
De heer De Leeuw gaf ten slotte den wensch te
kannen, in liet belang eener talrijker toetreding tot de
Afdeeling, de contributie te verlagen van 2,50 tot
1,50. Dit is evenwel alleen raogdlijk als men van
een grooter aantal leden verzekerd is, en daarom zal
het bestuur op de bijeenkomst over 14 dagen eene
algemeener deelneming aanbevelen.
Hansweerd. Door de politie alhier is proces-verbaal
opgemaakt tegen een persoon wegenj diefstal van
twee gouden ringen. De ontvreemde voorwerpen, waar
van reeds eene te gelde was gemaakt, zijn in beslag
genomen geworden.
De scheepvaart van Antwerpen naar den Rijn en
het Binnenland is wegens het vele ijs, dat op de Schelde
voorkomt, als gesloten te beschouwen. In vergelijking
met het voi ige jaar overwinteren hier een zeer gering
getal schepen.
De Minister van oorlog heeft o. a. bepaald:
Kommand mten van dd. infanterie- en artillerie-
schutterijen, die. hetzij ten behoeve der practische oefe
ningen (vooral die der recruten), hetzij ten behoeve
van de theoi ethische oefeningen van het korps onder
hunne bevelen hulp eu leiding verlangen van personeel
van het leger, kunnen zich tot het bekomen daarvan
wenden tot den bevelhebber in de militaire afdeeling,
waarond r de schutterij ressorteert, onder opgave van
het prrsoneel dat verlangd wordt, en van de dagen
en uren, waarop de oefeningen zullen plaats hebben.
Indien in die gemeente geen garnizoen gevestigd is
of door het garnizoen ter plaatse niet aan de aan
vrage kan worden voldaan, doet de bevelhebber in de
militaire afdeeling het aangevraagde personeel aan
wijzen door den komraandeerenden officier van een der
nabij gelegen garnizoenen uit de afdeelirTg, voor wat
de infanterie betreft, na overleg met den betrokken
divisie-kommandatit.
Als regel wordt aangenomen, dat kunnen worden
beschikbaar gesteld: per korps schutterij, éen officier;
en voor de praktische oefeningen, twee onderofficieren
en korporaals per compagnie, en voor de theoretische
oefeningen éen onderofficier per korps.
Na afloop der oef-ningen zal door de officieren van
het leger, die daarbij als instructeur of leider zijn op
getreden, een beknopt verslag omtrer.t den aard dier
oefeningen moeten worden ingediei d aan den bevel
hebber in de militaire afleeling door wiens tusschen-
komst die verslagen aan het departement van oorlog
zullen worden gezonder.
Bij beschikking van den Min. van hinn. zaken
is voor het jaar 1888 benoemd tot secretaris bij den
geneeskundigen raad voor Zeeland, dr. J. P. Be r-
denis Van Berlebom te Mid lelburg.
Gisteren is te Hulst^overiöffijn de heer Ch. C.
P. Pierssens, burgera. dier gemeinte en lid van
de Prov. Staten.
Er is een feestnommer verschenen van De
Tijd ter gelegenheid van 's Pausen jubilé.
Het titelblad is in kleuren gesteendrukt met portret
ten, emblema's en de wapens van Nederland en van
Amsterdam; in het midden een vers van dr. Ererts te
Rolduc in middel-Nederlandscho taal. De tweede en
derde pagina bevatten sonnetten en verzen van Alber-
dingk Thijm te Amsterdam, pater Van Hoogstrate te
Huissen, Van den II uvel te Ravenstein, Brom te Amster
dam, De R jk te Hageveld, plebaan Van de Dakker te
Haarlem, Van der Lms te 's-Bossh, Poelhekka J
Haarlem, Hopstaken te Ipelaar, Ant. De Rop te AiV
sterdam, mr. Leesberg te Dm Haag, kapelaan Ruil
maker te Vleuten en pastoor Menten ta Echt; vooij
pro'.a van de redactie, en ten slotte eene naamU)
der verschillende Leo-comité s van Nederland. j
estnummer uitgege^
De heer Joseph II o 11 m a o,
van Z. M. den Koning, is benoemd tot officier de
l'Académie.
Door een eenvoudigen doch practischen maat
regel van de Amsterdamsche politie, om eiken avond
een rechercheur in de speelzaal te plaatsen, waren er
in den laatsten tijd geen hazaidspelers voor het billard
des chasseurs op het Rokin, zoodat de eigenaar naar
Hamburg vertrok.
Voor d-n eigenaar van het café is de vergunning na
twaalven ingetrokken.
Man meldt ons: Voor eenigen tijd is in onder
scheiden bladen medegedeeld, dat een gezelschap, be
staande uit 13 personeD, zich begeven heeft naar
Praetoria^jn de Transvaalsche republiek. Tot aanmoe
diging voor zoovelen, die hier vruchteloos naar eenen
werkkring zoeken, welke een goed bestaan oplevert,
kan de mededeeling strekken, dat, op één na, die
echter ook spoedig eene plaatsing zal kuaoon erlangen,
allen, twee dagen na hunne aankomst, op zeer voor-
deeligo voorwaarden eene betrekking vonden, juist zoo
als zij diu wenschten. (N. R. Ct
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Aangenomen het beroep naar Makkum (Fr.)
door ds. K. Straatsma, te Biervliet.
