1887. N°. 154.
Zaterdag 31 December.
74sle jaargang.
Kleinhandel in Sterkedrank
CmKS^^CbCii--
G0ESCI1
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonuementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN DITMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 60 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Nieuwjaarswensclien.
Aangezien de le Januari ditmaal op
Zondag valt, zal er a. s. Zaterdagavond
een extra nummer dezer courant worden
afgedrukt, waarin de gelegenheid zal be
staan om daarin de gebruikelijke Nieuw-
jaarswenschen op te nemen tegen betaling
van 35 cents, mits niet meer dan 7
regels beslaande.
Opgaaf daarvan moet Zaterdag, uiter
lijk des namiddags te twee uren, geschie
den aan ons bureau.
De Administratie.
Door WILLEM JOHANNES HARTMAN is vergun
ning gevraagd tot voortzetting der uitoefening van den
in het perceel wijk D no. 221, thans in gebruik door
A. Schrijver, en zulks voor de Sociëteit ,Eens-
gezindhei d".
Bezwaren kunnen worden ingediend voor den 7
Januari 1888 des namiddags te 1 uur.
Goes, den 30 December 1887.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 30 December 1887.
Naar wij vernemen zal de commissie voor de
Nieuwjaarsbedeeliug alhier op aanstaanden
Zondag zich haars ondanks genoodzaakt moeten zien die
bedeeling aanzienlijk te beperken, aangezien de collecte
met inbegrip der nagekomen gitten benevens het ge
ringe goedslot der vorige bedeeling, alles te zamen
genomen, nagenoeg 130 minder bedraagt dan ten
vorigen jare.
Wij meenen deze gegevens onder de aandacht te
moeten brengen van wie nog genegen mocht zijn door
eenige geldelijke bijdrage de commissie in staat te
stellen hare bedeeling ook te kunnen doen strekken
voor de zoodanigen, die zij thans van de lijst heeft
moeten schrappeD.
De uitvoeriDg, gisteravond door de Z a n g v e r-
eeniging «E x c e 1 s i o r", onder directie van den
heer P. De Jonge Jz., alhier in «De Prins van Oranje"
gegeven, was niet druk bezocht, wat voor een deel
vermoedelijk ook wel aan het min gunstige weêr te
wijten is. Toch schijnt het, of in het algemeen de
^langstelling voor «Excelsior" begint te verflauwen,
■at jammer is voor de vereeniging in haar geheel,
maar in het bijzonder voor die werkende leien, die
hun best doen om de vereeniging aan haar devies ge
trouw te doen blijven. En dat «Excelsior" nog altijd
oede krachten bezit bleek ook gisteravond, vooral in
a vrouwenkoren, die de luide toejuichingen der aan-
'ezigen mochten verwerven, wat in het bijzonder het
,eval was met: «De Traan", cantate voor vrouwen
koor door M. Hageman, en waarin de soliste zich zeer
goed van hare taak kweet.
Overigens voldeden de nos. voor gemengd koor beter
dan de mannenquartettea, welke laatste nu juist niet
vlekkeloos reiD werden uitgevoerd.
Het programma was niet te groot. Jammer, dat
van de acht nummers er slechts éan met Holland-
schen tekst op voorkwam. Bij het meerendeel der
leden valt ongetwijfeld de moedertaal beter onder hun
bereik dan het Duitsch.
Wellicht ware het bij een volgende uitvoering mo
gelijk zeker wenschelijk deze klip te ontgaan.
De Staatscourant van heden bevat de statuten
der naamlooze vennootschapmaatschappij voor oester-
cultuur Eensgezindheid te Goes Het maatschap
pelijk kapitaal bedraagt zestigduizend gulden, verdeeld
in twaalf volgefourneerde aandeelen van vijfduizend
gulden. De vennootschap is aangegaan voor den tijd
van 30 jaren.
meestersefup in een vak. In den tijd der gilden weid
niemand tot eene dergelijke vak-vereeniging toegelaten
zonder vooraf voor de «overlieden" eeno proave zijner
bekwaamheid te hebben afgelegd. Tegenwoordig neemt
ieder een vak ter hand zonder bewezen te hebben de
daartoe vereischte bekwaamheden machtig te zijn, het
geen zeer ten naleele strekt van de kunstnijverheid.
Spreker ontvouwde dat er natuurlijkerwijze geen
sprake van kau zijn iemand te beletten pen vak te
beginnen, daar zulks eene ongerijmdheid zou zijn in
een vrij land, doch de bedoeling was dat degeen, die
ten overstaan eener vakvereeniging zijne proef zou
hebben afgelegd, door dia vakvereeniging dan ook in
verplichte bescherming diende te worden genomen.
In deze ingrijpende zaak nu, mocht «Arti et Indu-
striae" niet het initiatief nemen, doch dienden alle
kunst- eu nijverheids-corporatiën tot hare oplossing
mede te werken, waartoe te geraken is door eene al
gemeene bijeenkomst van gedel.geerden van genoemde
corporatie:!, ter bespreking van de wederinvoering van
het meesterschap.
Het bestuur onderwierp derhalve eene ongeveer aldus
luidende motie aan het oordeel der vergaderirg
«De vereeniging Art! et Industriae", gehoord de
debatten in de vergadering van 28 December 1887,
besluit alle vereenigingen en corpo atiën, die met het
handwerk in betrekking staan, uittmoodigen tot het
instellen van een onderzoek, in hoeverre h't wensche-
lijk is, den handwerksman de gelegenheid te openen
tot het afleggeIj eener proeve van bekwaamheid in zijn
vak, door toekenning van het meesterschap aan pa
troons en werklieden".
Na eenige discussie, waaruit bleek dat men vooral
daarom het afleggen eener proeve wenschelijk oordeelde,
omdat de werklieden, die minder bedreven zijn, ge-
écarteerd zouden worden en dit dien minder bekwamm
tot prikkel zou strekken het meesterschap te verwer
ven, waardoor van zeive de kunstnijverheid gebaat zou
worden, werd de motie met algemeene stemmen aan
genomen.
Dientengevolge zal een schrij ven worden gericht aan
alle corporatiën, in betrekking tot het handwerk,
waarbij zij worden uitgenoodigd over de zaak van ge-
dachien te wisselen.
's-Gravenpolder. De pogingen, door de commis
sie voor de nieuwjaarsbedeeliug in deze
gemeente aangewend ter verkrijging van giften, leverde
weer goede resultaten op, daar toch 392,werd
gecollecteerd zoodat dus weer flink kan worden be
deeld en de armen er beter aan toe zijn dan vroeger,
toen zij van huis tot huis rondliepen teneinde giften
te ontvangen.
Kapelle. De nieuwjaarscollecte heeft al
hier opgebracht ƒ199,60.
Uit een 18tal sollicitanten benoemde de gemeenteraad
op eene jaarwedde van f 300 tot vasten gemeente
arbeider P. Hoogstrate Mz.
Rilland-Bath. De collecte der Nieuwjaars
commissie heeft f 327 40 tegen 419,50 in het
vorige jaar opgebracht. Wegens den tegenstand van
vele zijden ondervonden en de ongegronde aanmei kin
gen, heeft de commissie eenparig tegen het volgende
jaar ontslag genomen.
Ierseke. Door de dames Vermaas en Nonhebei is
voor enkele weken een Dorkas-vereeniging
opgericht, die thans een 30tal leden telt en die, daartoe
door milde giften in de gelegenheid gesteld, reeds
eene uitdeeling van kleedingstoffen en enkele ge
maakte kleedingstukken hield.
De opbrengst der Nieuwjaarscollecte be
draagt de riet onaanzienlijke som van 427,85
Toch schijnt de opbrengst minder te zijn, dan in
vroegere j aren althans van andere zijde meldt men
ons uit Ierseke dat het hier niet meer zoo rooskleurig
is als vroeger, blijkt o. a. uit het erger dan geringe
bedrag van de inschrijvingen op de nieuwjaarslijst.
Personen, die op andere jaren voor 25 gulden teekenden,
gaven nu 10 of 5 gulden of nog minder. Dit is niet
de gewone ebbe van korten duur, waarop spoedig vloed
volgt, maar een ernstig tecken van ongunstige tijden,
ook voor de oestercultuur.
het werk nog zou duren, van zijn tegenwoordig
salaris 300 's jaars) verlangde.
Niemand had daar iets tegen, zoodat de voorwaarde
van den heer Hannink werd ingewilligd.
Omtrent het door B. en W. aan den Minister gedaan
verzoek om betai ng der tegenwoordige huur zoola* g
het post- en telegraafkantoor niet is opgeleverd, deelde
de Voorz. mede, dat blijkens de toezending vao het
contract met een renvooi ter teekening aan dat ver
zoek zal woiden voldaan. Voorts werd voorgelezen
een blief van den arrondissementsschoolopz., waarin
wordt aangedrongen op vermeerdering van onderwijzers
personeel aan school 1 en terens de benoeming van
een onderwijzeres wordt aanbevolen, omdat dit het
onderwijs in de handwerken (hetwelk tot heden door
een ongeëxamiueerde wordt gegeven) zal ten goede
komen.
De Voorz. deelde verder mede, dat ook de districts-
schoolopz. zich in dien geest had uitgelaten. Maar
wijl het nu tegenover de kinderen van school 2 niet
billijk zou zijn het betere onderwijs in de handwerken
alleen aan de leerlingen van school 1 te geven, zoo
stelden Burg. en Weth. voor aan de te benoemen
onderwijzeres dat onderwijs voor beide scholen op
te dragen, en wel in avondlessen van 2 uien, 5
maal per week, en diensvolgens de thans fungea-
rende onderwijzeres in de handwerken, die slech's
tijdelijk is aangesteld, met 1 April eervol te ontslaan.
Daar dan van de te benoemen onderwijzeres meer
gevergd wordt dan van een onderwijzerstelden
B. en W. verder voor haar salaris te bepalen op 500,
zijnde 100 boven dat van den laatst aangestelden
onderwijzer. Men houdt dan van het salaris 260)
der tegenwoordige onderwijzeres nog 160 over.
Een der leden wilde beproeven voor 400 of 450
een onderwijzeres te krijgen, maar de Voorz. achtte
een extra-belooning van 100 voor 10 uren arbeid
per weck waarlijk niet te hoog. Het voorstel van B.
en W. werd daarna met 4 tegen 3 stemmen aange
nomen. Het voorstel om de onderwijzeres in de handw.
met 1 April eervol te ontslaan werd met algemeene
stemmen aangenomen.
Hierna zeide de Voorz., dat de leden zullen opgemerkt
hebben, dat daar straks niet is gewaagd van de verhuring
van den tuin achter b t gemeentehuis. Dit is nagelaten
zoo ging hij voort met het oog op de treurige
geschiedenis van verleden week. B. en W. willen voor
steilen het gemeentehuis niet langer onbewoond laten,
maar een kinderloos gezin als huisbewaarders aanstellen
t"gen genot van vrije woning en tuin, doch zonder
geldelijke belooning. Dit voorstel werd met algemeene
stemmen aangenomen en de verdeie regeling aan B.
en W. overgelaten.
Verder stelden B. en W. voor een brandkast aan
te schaffen tot berging der gemeentestelden, en daar
voor een crediet van hoogstens 150 toe te staan.
Een der leden vroeg voor wiens rekening de schade
komt, indien ook uit een brandkast, gesteld dat die
er komt, wordt gestolen.
De Voorz. antwoordde, dat die schade ongetwijfeld
ten laste van den ontvanger komen zou. Di schuld
vau den diefstal lag naar zijne meening ten deele bij
deD Raad, die het gemeentehuis onbewoond liet. en
ten deele aan den ontvanger, die de kas niet telkens
mee naar huis nam, maar feitelijk behoort de kas in
het gemeentehuis.
Een der leden merkte op, dat de Voorz. zich vroeger
tegen het bewonen van het gemeentehuis verklaard
had, omdat hij meende, dat dit niet kon.
De Voorz antwoordde, dat dit slechts ten deele
waar is. Toen er het eerst in den Raad over gespro
ken werd, waren B. en W. er tegen, maar na verdere
inlichtingen was hij, Voorzitter, de eerste die tot een
ander gevoelen was overgegaan. De notulen konden
het bewijzen.
Een auder maakte de opmerking, dat de Voorzitter
vroeger het denkbeeld van een brandkast bestreden
had. Hierop antwoordde de Voorz., dat dit waar is,
doch alleen omdat het gemeentehuis niet bewoond zou
worden. Alleen als er 's nachts menschan zijn, is hij
voor een brandkast. Er zijn voorbeelden, dat een
brandkast, die door vier personen moest gedragen
worden, geheel gestolen werd.
Na nog eenige discussie werd het gevraagde crediet
met 6 tegen I stem ingewilligd.
Op de vraag hoe aan dat geld te komen, werd
eerst overwogen om het nog op den dienst van dit
jaar te vinden, doch men liet dit denkbeeld los en
eindigde met het op de volgende begrooting te stellen.
St. Maartensdijk. Gisterennamiddag had alhier de
aangekondigde vergadering plaats, waarin getracht zou
worden eene liberale kiesveraeniging op-
terichten voor de eilanden Tolen en St. Filipsland.
Het beoogde doel werd bereikt. Eene liberale kiesver-
eeniging werd opgericht onder den naam «Algemeen
belang", waarbij zich staande de vergadering een 60
personen aansloten. Tot leden van 't hoofdbestuur wer-
i den gekozen de heerenN. Polderman, burgemeester
van St. Maartensdijk W. F. J. Waghto, van Tolen en
P. Deaoe van Stapele, burgemeester van Poortvliet.
Een 100 personen woonden de vergadering bij.
Krniningen. Door een veertigtal personen is hier,
onder den naam «Nederland en Oranje", eene anti
revolutionaire kiesvereeniging opge
richt.
In de Woensdag gehouden openbare vergadering
van den Raad van State, afdeeling voor de
geschillen van bestuur, is ingekomen een Kon. besluit
in zake het beroep van het bestuur van den polder
Westeren Ban van Schouwen, tegen een resolutie van
Ged. Staten van Zeeland betrekkelijk de benoeming
van een gezworene van dien polder.
Met handhaving van het besluit werd het beroep
ongegrond verklaard.
Behandeld werd een beroep van E. Van Vooren,
te Eede, tegen een resolutie van Ged. Staten van
Zeeland, waarbij is gehandhaafd een besluit van den
gemeenteraad van E-'de van 29 Augustus tot niet-
toelating van voornoemden E. Van Vooren als lid
van dien Raad.
Rapp.-Staatsraad jhr. mr, Van Eysinga.
De koninklijke familie is gister van het Leo in
welstand te 's Gravenhage teruggekeerd, aan hit Rijn
station verwelkomd door de autoriteiten en eene
juichende menigte. De Koning maakte met de Konin
gin en het Prinsesje in een open rijtuig den rit naar
het paleis.
Evenals elk jaar het geval is, wordt ook dit jaar
door H. H. M. M. den Koning en de Konin
gin aan eene commissie te Baarn, bestaande uit den
burgemeester, den predikant der herv. gemeente, den
pastoor en nog twee leden, de belangrijke som van
f 1700 verstrekt, om daarvoor gedurende den winter
kleedeien en levensmiddelen aan de benoeftigen dier
gemeente uit te deelen.
Da e rste uitdeeling voor dezen winter had jl. Za
terdag plaats, waarbij door den burgemeester de be
deelden tot dankbaarheid warden aangespoord aan de
vorstelijke gevers, die genoemde som jaarlijks toestaan
in navolging van de Koningin-moeder en prins Hendrik.
M m leest in het V. D.
Dan gepensioneerden majoor G. Frantzen viel
dezer digan het voorrecht ten deel, zijn vijf-en-tach
tigsten varjaardag te mogen vieren. De majoor, die in
de maand Juli vao dit jaar den dag herdacht, waarop
hij 65 jaar geleden tot luitenant werd aangesteld, is
ridder van de Militaire Willemsorde wegens een wa
penfeit, dat eene schitterende bladzijde beslaat van
onze rijke vaderlandsche geschiedenis, een feit, dat
waardig is te worden onttrokken aan de vergetelheid,
dat het dankbaar nageslacht herinnert, hoe zij, die
vóór ons waren, het leven veil hadden voor de eer van
het vaderland, en dat in die dageD van beroering de
geruststellende zekerheid gaf, dat er nog mannen waren,
die de waardige plaats zouden handhaven, welke het
jeugdig koninkrijk langzamerhand weder had ingeno
men in de rij der volken van Europa, en die Neder
land steeds hooger zouden opheffen uit den vervallen
toestand, waarin het in den aanvang dezer eeuw ver
keerde.
Het was de 12e Aug. in de periode van dan tien-
daagschen veldtocht. Het dorp Bautersem, op den weg
van Tnlemont naar Leuven en op ongeveer 1 uur
afstands van laatstgenoemde plaats, wa6 door vijande
lijke troepen van het Schelleleger sterk bezet. Deze
bezetting moest trachten onze troepen terug te slaan,
om zich te vereenigen met de overgebleven troepen
van het Maasleger, dat vier dagen te voren bij Has
selt door de onzen geheel geslagen was, en welke
traepen zich op den weg naar Tongeren hadden terug
getrokken.
De halve batterij, onder bevel van den eerste-lnite-
nant G. Frantzen, krijgt in last, positie te nemen. Steeds
was deze batterij in de voorhoede van de derde divisie.
Frantzen overziet zijn terrein, neemt stelling, en vóór
nog de vijand zijn tirailleurs had uitgezwermd en
terstond nadat de onzen waren ingerukt, laat hij zijne
vuui monden spreken en richt zijn vuur zoo snel en
zoo juist, dat de vijand, na een hardnekkigen tegen
stand, overhaast de vlucht neemt in de richting van
Leuven. Gedurende dit hevig en langdurig artillerie-
gevecht reel onze brave Frantzen kalm en bedaard,
zijne soldaten steeds aanmoedigende, van het eene stuk
naar het andere, om zijne bevelen te geven. Om hem
heen vallen gesneuvelden en gekwetsten, terwijl de
vijandelijke kogels hem om de ooren fluiten. Op eenigen
afstand sneuvelt luitenant-kolonel Valkenburg, com
mandant der Groning8che jagers (studenten), terwijl
ook daar het paard, hereden door den Prins van Oranje,
opperbevelhebber van het leger, door eene kanons
kogel getroff m, stort en Z. D. H. genoodzaakt is, een
ander te bestijgen.
De weg w is gebaand, het dorp was ons.
Korten tiji daarna schitterde het kruis van moei,
beleid en trouw op de borst van den held van Bauie. sem.
Het gildewezen in eere hersteld.
In de industriëele vereeniging «Arti et Industriae"
te 'g-Hage heeft onlangs dhr. Van Nieukerken eene voor
dracht gehouden over het gildewezen. Naar aan
leiding daarvan wenschte bet bestuur der vereeniging
in de Woensdag gehouden vergadering een voorstel te
doen, ter inleiding waarvan de heer Van Nieukerken in
eene beknopte herhaling trad van zijne lezing, en tot
de conclusie kwam, dat, waar nu toch eenmaal op
het gebied van de hedendaagsche nijverheid zichtbaar
zooveel zij het ook indirecte overeenkomst bestaat
met toestanden onder het aloude gildewezen, de vraag
gewettigd voorkwam of het niet raadzaam ware thans
weer het stelsel te omhelzen van het dingen naar het
Ierseke. In de gisteren gehouden gemeente
raadsvergadering, waarin alle leden tegen
woordig waren, deelde de Voorz. mede dat de hier
J. Schipper Jz. zijne benoeming tot lid van 't Alg.
Armbest. heeft aangenomen.
Overeenkomstig een besluit der vorige vergadering
had du Voorz. den heer Hannink schriftelijk gevraagd
of hij genegen was het opzicht over den bouw van
het post- en telegraafkantoor ook na 31 December
te blijven voeren en zoo ja, op welke voorwaarden.
De heer Hannink had daarop toestemmend geantwoord
en hij zou zulks doen op den bestaanden voet. Nader
naar zijne bedoeling met die uitdrukking gevraagd,
had hij geantwoord, dat hij voor iedere maand, dat
