1887. N°. 148.
Donderdag 15 December.
74ste jaargang.
-<S<X?C£X&G&~-
GOESCIIE
Da uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentie!) voor dit blad
aangenomen bij de heeren NIJGH VAN D1TMAR te Rotterdam en verder
bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande eo contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om ea vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
GOES, 14 December 1887.
De heden alhier gehouden nieuwjaars-
collecte bracht op 243.92 tegen 274.44%
in het vorige jaar, beide zonder de nagiften, De ge
heels opbrengst bedroeg in 1886 308.44%.
Omstreeks vier maanden geleden werd kier eene
vergadering van muziekliefhebbers ge
houden tot het oprichten van een strijkorkest. Na ver
schillende besprekingen werd op die vergadering eene
commissis benoemd om te onderzoeken, of dit denk
beeld kon verwezenlijkt worden. Gisteravond hield die
commissie met eenige genoodigden weder eene verga
dering, waarin werd medegedeeld dat gebleken is dat
er geene voldoende krachten in deze stad aanwezig
zijn om een strijkorkest in het leven te roepen. Misschien
dat flinke stadie later tot een beter resultaat kan
leiden.
Kloetinge. De verkiezing voor een lid van
den Gemeenteraad, ter voorziening in de vacature ont
staan door het overlijden van den heer P. Wisse, zal
plaatshebben op Vrijdag 6 Janudti 1888.
Wemeldinge. Benoemd tot tijdelijk gemeente-genees
heer alhier dr. Van S e 1 m s van Ierseke.
Aan het station Kruiningen van den Staats
spoorweg werden in Nov. 1887 weer aanmerkelijk
veel meer oesters verzonden dan in die maand
van het vorige jaar. In de eerstbedoelde maand werden
verzonden 2882 vaten tegen 1694 in laatstbedoelde.
De koninklijke familie wordt den 28
of 29 December van het Loo in de residentie terug-
gewacht.
De opbrengst van 'sRijks middelen
over de maand Nov. II. bedroeg 10,115,790,27%
tegen 40,354,858,88 in dezelfde maand van 1886.
Over de eerste elf maanden dezes jaars werd ont
vangen 100,264,734,27 tegen 100,114,032,32%
over dezelfde maanden van 1886.
Over 1887 is geraamd f 106 960,400.
Met uitzondering van de posterijen en telegrafen en
van de loodsgelden, wijzen alle groepen van middelen
voor de maand eenige vermindering aan. Het sterkst
is deze achteruitgang bij de directe belastingen, wier
gezamenlijke opbrengst ruim f 118,000 minder is.
Voor de 11 maanden bedraagt de vermindering voor
deze groep 3.8 ton, hetgeen intusschen hoofdzakkelijk
nog het gevolg is van het vervallen der buitengewone
opcenten op het personeel.
De invoerrechten, die voor de maand met ongeveer
7000 achteruit zijn gegaan, wijzen voor de 11 maan
den nog eene vermeerdering met 1 ton aan aan.
Voor de accijnzen is November geen goede maan 1 ge
weest met uitzondering van suiker en zont vertoonen
zij alle eenige vermindering, bet geslacht zelfs eene
van ongeveer 8 pet. Voor de 11 maanden is het to
taalcijfer nog ruim 9.6 ton hooger dan in het vorige
jaar, dank zij hoofdzakelijk suiker en gedistilleerd.
Ook met de groep der indirecte belastingen is het in
November niet zeer gunstig gegaan. Van het zegel
recht is de opbrengst 60,000 lager geweest, en
registratie en hypotheekrechten hebben te zamen bijna
f 21,000 minder afgeworpen. Voor de 11 maanden
beloopt het nadeelige verschil in het geheel bijna 1
millioen guldentegenover eene vermindering bij het
successierecht met f 1,027 000 en bij het zegelrecht
met 191,000, staat voor registratie en hypotheek
eene vermeerdering met ongeveer 220,000.
(JV. R. Ct.)
Naar van particuliere zijde aan het Hbl. wordt
medegedeeld, heeft de directie van de lijn Rotter
damHarwich besloten haren dienst uit te breiden
eo ook een dagdienst te openen, in mededinging met
de maatschappij Zeeland".
Wegens het bedanken van den heer T. H. D e
Beer als leeraar aan de Tooneelschool, is thans in
zijne plaats opgetreden de heer J. H. Róssing, secre
taris van de vereeniging »Het Nederlandsch Tooneei".
De heer J. J. Stortenbeker te 's-Hage is,
volgens het Dagbl., belast met de muzikale opleiding
van H. K. H. Prinses Wilhelmina.
De Flandre libérale meldt, dat de Amsrikaan-
sche post met bestemming naar Duitschiand weldra,
gelijk de Engelsch-Duitsche mail, den weg over Vlis-
singen zal nemen.
Door een dertigtal personen is aan de Tweede
Kamer een adres gericht, waarin op de onrechtvaardige
behandeling wordt gewezen, die dhrn. Sol en de
S t u r 1 e r nog steeds ondergaan door hunne uitzet
ting uit N.-Iodië.
Adr. hebben gemeend zich te moeten wenden tot
de Kamer, om openlijk blijk te geven van instemming
met den aandrang op de Regeering geoefend, teneinde
uitvoering te doen geven aan de bedoeling van het
thans ondubbelzinnig geworden votum van Juni dezes
jaars, om, nu destijds hoogei geachte belangen tot de
geschiedenis behooren, der Kamer in overweging te
geven, of voor de eer van de Nederlandsche natie vol
doening aan den wensch der Volksvertegenwoordiging
thans niet als het hoogste belang behoort te gelden,
waarvoor alle andere moeten wijken, opdat niet langer
een zoo ernstige schending van da Majesteit des Rechts
blijve bestendigd en om, mocht het zijn dat gewichtige
redenen zich daartegen verzetten, der Kamer eerbiedig
te verzoeken, langs anderen weg de geschonden be
langen te herstellen en het beleedigd rechtsbewustzijn
te verzoenen.
Bij resolutie van 30 November heeft de Minister
van financiën, ter uitvoering van het koninklijk besluit
van 28 November 1887 (Sl.bl. no. 211), de kieswet,
eenige voorschriften gegeven.
Men verzekert, dat de minister van justi
tie, mr. W. M. baron Du Tour van Bellinchave,
het voornemen zou hebben, binnen een niet te Jang
tijdsverloop, althans kort vóór of na de opening der
nieuwe Kamors, ontslag uit zijne betrek
king aan te vragen.
De geruchten, welke daaromtrent reeds liepen, schij
nen ook bevestiging te vinden in uitlatingen van den
heer Du Tour zeiven bij de behandeling der Justitie-
begrooting in de Tweede Kamer, toen hij wees op
het bijna ten einde loopen van zijne ministersioopbaan,
en ook zeide, dat het hem hoogst waarschijnlijk niet
meer gegeven zal zijn, zijne denkbeelden met betrek
king tot eenige onderwerpen nader te ontwikkelen en
in wetsontwerpen te belichamen.
De Avondpost noemt echter het bericht omtrent
het voornemen tot aftreden van den heer Du Tour
bepaald onjuist.
Naar men verneemt, wordt thans aan het mini
sterie van financiën de laatste hand gelegd aan een
voorstel tot herziening der bestaan de pen
sioenwetgeving, in verband met de voorziening
ia het lot der weduwen en weezen van de burgerlijke
ambtenaren.
De Haagsche correspondent der Zutph. Ct. weet
uit goede bron, dat den heer Heemskerk een
adellijke titel is aangeboden, maar dat hij daarvoor
beleefdelijk heeft bedankt.
De Minister van Binnenl. Zaken heeft het gevoe
len der colleges van Ged. Staten gevraagd, omtrent
het voortaan alphabetisch inrichten der lijst van hoogst
aangeslagenen, verkiesbaar tot lid van de Eerste Kamer.
Men zal dan beter kunnen nagaan, of de namen er
op voorkomen, terwijl, nu ook de kohieren alphabetisch
zuilen worden ingericht, de samenstelling zeer verge
makkelijkt zal worden.
Men meldt uit Tilburg aan het Dbld. dat van
een bedanken van den heer F. H. H. B o r r e t voor
de candidatuur voor de Tweede Kamer aldaar nog
niets bekend is.
Leiden. Bij de verkiezing voor een lid van de 2e
Kamer (vacature Van Wassenaer Catwijk) werden
uitgebiacht 2214 geldige stemmen. Hiervan verkreeg
mr. J. P. Smeele (kath.) er 817, mr. P. L. F. Blussé
(lib.) 695, mr. Th. Heemskerk (a.) 668 en mr. J O.
E. baron Van Wassenaer (a.) 29 stemmen, zoodat
herstemming moet plaats hebben tusschen de heeren
Smeele en Blussé.
Op Zondag 15 Jan e. k. zal de gewone alge
meens vergadering van den Ned. Bond voor
algemeen kies- en stemrecht te Zwolle
worden gehouden.
Onder de eerste in die vergadering aan de orde
zijnde onderwerpen behoort het voorstel der afdeeling
Breda, daartoe strekkende dat de Bond zich vervorme
tot een «Bond van Democraten" met veelzijdig (later
vast te stellen) programma; tot het vaststellen van
een huishoudelijk reglement en tot verkiezing van een
hoofdbestuur voor dien nieuwen Bond.
Verder komen de volgende voorstellen in behande
ling, ingezonden door de daarachter vermelde afdee-
iingen
1. Er worde vanwege het hoofdbestuur een onder
steuningsfonds opgericht om hen, die wegens hun be
ginselen broodelocs worden, te ondersteunen. (Afd.
Alkmaar en Zeeland.)
2. Stichting van een fonds, waaruit de kosten van
een reizend spreker kunnen worden bestreden en als
zoodanig uit te noodigen dr. J. M. Smit. (Afl. Gro
ningen.)
3. Bespreking der houding door da afdeelingen bij
de a. s. verkiezingen aan te nemen, actief of passief.
(Afd. Groningen.)
4. Eenvormig kiesprogrammaAlgemeen verplicht
kosteloos lager onderwijs, kosteloos onderwijs aan
middelbare en hoogere scholen; inkomstenbelasting
naar ieders draagkracht; progressieve successiebelas
ting afschaffing van alle andere belastingen en accijn
zen verbol tot het aangaan van nieuwe leeningen
en verplichting tot aflossing der bestaandearbeids
wetgeving. (Afd. Amsterdam.)
5. De Boni neemt, bij wijze van proef, deel aan
de eeistvolgende kamerverkiezing met eigen candidaten.
Bij herstemming tusschen twee candidaten der tegen
partijen onthoudt de Bond zich. Verklaart een der
beide tegen-candidaten zich voor de beginselen van den
Bond, dan zal deze door den Bond gesteund worden.
(Afd. Den Haag.)
6. Het houden van een Nationale Demonstratie.
(Afd. Delft en Rotterdam.)
Te Bergen-op-Zoom hebben zich een'18tal jonge
lieden, leerlingen van normaal- en hoogere burgerschool,
aangemeld om, tengevolge der bekende beschikking
van den Minister van oorlog, in den wapenhandel
te worden geoefend.
Het hoofdbestuur der Maatschappij van
geneeskunde heeft zich tot de regeering gewend
met twee verzoekschriften lo verzoekende maatregelen
te nemen, opdat niet langer in kleine gemeenten de
geneeskundigen, belast met de armenpraktijk, opgrond
daarvan uitgesloten worden van het lidmaatschap der
gemeenteraden 2o wijzende op de leemte in de wet,
dat personen aan wie zelfs de meest elementaire kennis
ontbreekt, tot het theoretisch tandmeester-examen
worden toegelaten.
The Morning Post verneemt dat de leden der
internationale suikerpremiën-confe-
r e n t i e te Londen tot eenstemmigheid zijn gekomen
over de redactie der voornaamste punten van de
ontwerp-overeenkomst. Waarschijnlijk zullen de resul
taten der conferentie nog vóór Kerstmis officieel kunnen
worden medegedeeld.
Men meldt, dat vanwege de uNed.-Amerikaansche
Stoom vaai tmaatschappij" aan kapiteinSkipper,
gezagvoerder van het stoomschip nEhr o", ten ge
schenke is gegeven een gouden horloge met ketting,
benevens twintig ponden sterling ten behoeve zijner
bemanning, als blijk van erkentelijkheid voor de bewezen
diensten bij het redden van schipbreukelingen van de
»W. A. Scholten."
De mllollandsche Maatschappij tot redding van Dren
kelingen" kende kapitein Skipper hare gouden me
daille toe.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Bij de gisteren voortgezette behandeling der be
grooting voor binnenlandsche zaken nam de minister
over een amendement der heeren Van Houten c. s.,
tot schrapping van den post voor een nieuwen hoog
leeraar in de faculteit der letteren te Utrecht.
Er had een langdurig debat plaats over de bekende
geschiedenis der plannen voor het Utrtchtsch acade
miegebouw, waarbij de heeren Greeve, A. Mackay en
Van Asch van Wijk afkeurend spraken over den be
weerden dwang der regeering tot het bouwen in een
bepaalden stijl, waardoor de zaak wordt opgehouden.
Da minister vei klaarde dat het de bedoeling der re
geering is de zaak tot een goed einde te brengen,
maar dat het rijk toch ook voorwaarden moet stellen
om de academie, wat stijl betreft, in harmonie te
brengen met de omliggende gebouwen.
Het amendement der commissie van rapporteurs om
den post voor ondersteuning van hot landbouwonder
wijs met 13.000 te verminderen werd ingetrokken
uit vrees voor eene onzuivere stemming door verwar
ring van het constitutioneel beginsel der parlementaire
controle met het landbouwbelang.
Hierna is het debat over het lager onderwijs be
gonnen met een ernstige critiek t-gen de verordening
te Wijmbridseradeel betrekkelijk den maximum-leef
tijd voor schoolkinderen.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Van goed onderrichte zijde wordt ons verzekerd
dat het bericht in andere bladen, als zou ds. C. L.
Laan alhier het beroep naar Rotterdam hebben aan
genomen, op zijn minst voorbarig is.
Beroepen te Tolen ds. J. A. Van Boven te Oost
en West-Souburg.
's Gravenpolder. Herbenoemd ais notabele bij het
Hervormd kerkbestuur de heer M. Prumers.
Heinkcnsznnd. Door een paar leden der Chr. Gerefm.
gemeente, tevens bestuurders der zondagschool, alhier
werd dezer dagen op eigen initiatief aan de huizen
van vele ingezetenen eene lijst gepresenteerd tot het
inzamelen van gelden met het doel om den kinderen,
zonder onderscheid van gezindte, die geregeld de zon
dagschool bezoeken op den tweeden kerstdag een aan
gename verrassing te kunnen bereiden, vermoedelijk
door hen op eenige versnaperingen te onthalen en hun
kleine geschenken te geven. Het schijnt dat de poging
tamelijk goed geslaagd is. Jammer echter is het, dat
de deelneming dooi' de kinderen niet meer algemeen
kan zijn, doch dan zou er meer algemeen belangstelling
voor deze zaak moeten zijn.
In Noord-Brabant bestaat in slechts enkele
gemeenten gelegenheid tot het genieten van herhalings-
onderwijs. Gedeputeerden hebben nu de aandacht der
gemeenteberturen gevestigd op het belang eener alge-
meene, goede regeling van dit onderwerp, met uit-
noodiging, voor zoovee] nooiig, om de vereischte maat
regelen te nemen ter uitvoering van art. 17 der Wet
op het L. O.
Koloniën.
De Atjeh-correspondent van de Locomotief schrijft
dd. 31 October o. a.
Da vijand toont steeds ons overal te willen alar
meeren en schade te berokkenen.
Het schieten op de komende en vertrekkende treinen
is aan de orde van den dag, ook bet beschieten van
de verschillende posten op ongelegen uren zoowel bij
dag als bij nacht.
Van Lamdjamoe tot aan Kotta Pohama wordt men
steeds beschoten. Ook de blokhuizen Kotta Paganie
en Sabang nabij Oieh-leh krijgen steeds eene scbiet-
beurt.
Eene andere plaag dan de beri-beri hebben wij thans
te bestrijden, en wel de pokken.
Deze ziekte brak uit in de benteng Roempit, van
waar reeds vier lijders naar het hospitaal zijn getrans
porteerd.
Tot heden heeft die ziekte zich slechts tot die ver
sterking bepaald, terwijl bij den vijand buiten onze
linie velen aan die ziekte overleden zijn.
Van de overzeesche posten Analaboe en Edi valt er
weinig te schrijven, alleen dat zij thans eene ongekende
rust genieten.
Segli daarentegen schijnt, na eenige dagen rust te
hebben gehad, wederom het brandpunt te zijn van
's vijinrls vuur. Dagelijks wordt die post beschoten
door den vijand uit Kotta Breh, Kotta Mebedil en van
het zeestrand beoosten de kogelvangers, met geweren
en donderbussen, terwijl op den 12en October jl. uit
Pakan Soth een kanonschot viel, welks projectiel ge
lukkig in de lagune ter linkerzijde van de verster
king viel.
Dat het echter ouk te Edi niet lang rustig is ge
bleven, na de verzending van dit bericht uit Atjeb,
blijkt uit het volgende bericht in de Deli-Ct.
»De berichten, welke den 8en November te Penang
van Edi kwamen, zijn niet geruststellend. Eene bende
Atjehers, naar schatting 80 man sterk, schijnt achter
het Chineesche kamp in den vroegen ochtend van den
6en eenen aanval op de benting te hebben willen wagen.
Tot eenen aanval kwam het echter niet. Vooraf ge
waarschuwd, rukte een deel der bezetting uit en vuurde
op de aanvallers, die 51 dooden achterlieten, onder
welke een der aanvoerders, zekere Toekoe Aboe. Van
onze zijde werd een fourier ernstig aan de pols ver
wond. Behalve verschillende andere wapens, vond men
ook vier Beaumontgeweren bij de gesneuvelde Atjehers.
In de onmiddellijke nabijheid onzer vestiging moeten
volgens vrij vertrouwbare berichten veel Atjehers zitten,
en ontevreden onderdanen van den Radjah zouden zich
bij hen aangesloten hebben. De Chineezen ta Edi
biengen hunne families en kostbaarheden naar Penang
in veiligheidalgemeen gelooft men, dat er zeer ern
stige tijden zullen aanbreken. Men beweert, dat onder
de aanvallers op den 6en verschillende niet-Atjehers
schuilden".
««EiwalrfyfjCreBMrvg.VUI
Beursoverzicht.
Ter nauwernood hadden de verschillende fondsen-
markten gelegenheid gehad om zich te herstellen van
den schrik, dien da ministeriëele crisis in Frankrijk
had veroorzaakt, of eeu nieuw incident op politiek
gebied kwam de rust verstoren. Ditmaal ging het met
wapengekletter gepaard en wel in den vorm van het
samentrekken van Russische troepen aan de Oosten-
rijksche grenzen Spoedig bleek wel dat men in regee-
ringskringen dit feit niet zoo zwaar tilde en men begreep
dat ook het seiz->en zich niet dan ia hooge noodzake
lijkheid tot krijgsoperatiëo leende, doch de Koningin
der aarde vond er toch aanleiding in om er, natuurlijk
elkaar zeer weersprekende, beschouwingen over te
houden, die, hare toegankelijkheid tot het beurspnbliek
niet missende, op nieuw de beurzen in onrustige en
geagiteerde stemming brachten. Over het algemeen
valt dan ook van de geheele beleggingsmarkt dar
Europeesche waarden te constateeren dat zij een slecht
figuur maakte, hoewel wij herhalen het da